1. GemeenteVelsen,IJmuiden
2013
Onderzoekrapport
schoolzwemmen
In het kader van mijn stage voor de opleiding Sport, Management &
Ondernemen is dit onderzoekrapport opgesteld. Het verslag bevat het
onderzoek betreffende het schoolzwemmen ‘nieuwe stijl’ welke per
januari 2013 zal ingaan. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van
de gemeente Velsen en zwembad De Heerenduinen, waar de
zwemlessen gegeven worden. Het onderzoeksrapport zal gelden als
leidraad voor het nader op te stellen schoolwerkplan.
Hogeschool van Amsterdam
Sport, Management & Ondernemen
Naam: Annelies Visser
Studentnummer: 514513
Email: annelies.visser3@hva.nl
Product:
onderzoeksrapport schoolzwemmen
gemeente Velsen

2. 1 | P a g i n a
Titelpagina
Student:
Naam: Annelies Visser
Studentnummer: 500514513
Volg +: 518599
Email: Annelies.Visser3@hva.nl
Opleiding: Sport, Management en Ondernemen
Soort rapport: Onderzoeksrapport schoolzwemmen
Stage:
Naam: Gemeente Velsen, afdeling Sportzaken
Adresgegevens: Dudokplein 1, 1971 EN IJmuiden
Zwembad De Heerenduinen
Heerenduinweg 6, 1971 JE IJmuiden
Stagebegeleider: Cor Speelman,
Functie: Manager zwembad De Heerenduinen
Datum: november 2012

3. 2 | P a g i n a
Samenvatting
Per januari 2013 zal de gemeente Velsen de subsidie op het busvervoer van en naar het zwembad De
Heerenduinen van 24 basisscholen uit de desbetreffende stopzetten. Wegens deze bezuinigingen op het
vervoer komt indirect ook het schoolzwemmen zelf in gevaar, ook al wordt hier niet direct op
bezuinigd. Vanwege het feit dat het voor basisscholen vrijwel onmogelijk is om zeventien keer per
schooljaar zelf vervoer te organiseren, treedt het gevaar op dat zij de weg naar het zwembad niet meer
kunnen vinden.
In een waterrijk land als Nederland is het van groot belang dat kinderen al op jonge leeftijd
zwemveilig/vaardig worden gemaakt. Het schoolzwemmen speelt hierbij een grote rol, niet alleen om
de leerlingen zwemveilig/vaardig te maken maar het zwemmen heeft indirect ook op sociaal en
emotioneel vlak een toegevoegde waarde. Omdat zowel de gemeente Velsen, zwembad De
Heerenduinen en de drie schoolbesturen van de basisscholen, deze toegevoegde waarde zien en
herkennen is het noodzaak om een oplossing te vinden om het schoolzwemmen te laten voortbestaan.
In dit onderzoek zijn dan ook de verschillende mogelijkheden om het schoolzwemmen voor de
basisscholen uit de gemeente Velsen te continueren onderzocht.
Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de gemeente Velsen en zwembad De Heerenduinen en in
samenwerking met drie schoolbesturen te weten, BBV, OPO en Fedra. Het onderzoek toont ook aan
welke wensen en behoeften er leven onder de verschillende stakeholders.
Om de nieuwe vorm vast te stellen voor het schoolzwemmen dat in januari 2013 van start zal gaan is
er gewerkt met een project-en werkgroep. De projectgroep bestond uit afdelingshoofd sportzaken,
manager van zwembad De Heerenduinen en uit drie afgevaardigden van schoolbesturen. De
projectgroep heeft de kaders met uitgangspunten en randvoorwaarden voor het nieuwe
schoolzwemmen vastgesteld. Coördinator schoolzwemmen, die zwembadpersoneelsleden en drie
afgevaardigden van basisscholen vertegenwoordigden echter de werkgroep. In tegenstelling tot de
projectgroep heeft de werkgroep echter invulling gegeven aan het programma door het lesaanbod vast
te stellen.
Gezien het feit dat de gemeente Velsen niet de enige gemeente is die bezuinigd op het busvervoer is er
voor dit onderzoek ook gekeken hoe andere gemeenten hierop inspelen. Zo zijn er gesprekken gevoerd
met managers van zwembaden te Meppel, Hardenberg en Hengelo. Twee van deze zwembaden bieden
niet meer het zogenaamde leszwemmen volgens het ZwemABC aan maar bieden nu thematische
lessen/activiteiten. Dit zorgt voor een geheel nieuwe kijk op het schoolzwemmen. Door het research
wat gedaan is voor omtrent dit onderzoek is er getracht om in een breder kader na te denken.
In het adviesrapport dat volgt na het onderzoeksrapport worden de resultaten aan aanbevelingen
uitgebreid besproken.

4. 3 | P a g i n a
Inhoudsopgave
Samenvatting........................................................................................................................................... 2
Inhoudsopgave........................................................................................................................................ 3
Voorwoord .............................................................................................................................................. 5
1. Inleiding........................................................................................................................................... 6
2. Onderzoeksvraag en definiëring begrippen.................................................................................... 7
3. Huidige situatie schets .................................................................................................................... 8
3.1 Schoolzwemmen oude stijl...................................................................................................... 8
3.2 Doelstellingen oude stijl.......................................................................................................... 9
3.3 Basischolen gemeente Velsen............................................................................................... 10
3.4 Het vervoer............................................................................................................................ 11
4. Opzet en uitvoering onderzoek..................................................................................................... 12
4.1 Onderzoeksontwerp.............................................................................................................. 12
4.2 Plan van aanpak..................................................................................................................... 12
5. De stakeholders............................................................................................................................. 13
5.1 Gemeente Velsen .................................................................................................................. 13
5.2 Zwembad De Heerenduinen.................................................................................................. 14
5.3 Basisscholen gemeente Velsen ............................................................................................. 15
5.4 De schoolbesturen................................................................................................................. 15
5.5 Ouders/ kinderen betreffende basisscholen uit gemeente Velsen ...................................... 15
5.6 Vervoersbedrijf Verhoef........................................................................................................ 16
5.7 Potentiële sponsoren ............................................................................................................ 16
6. Vergelijkend onderzoek................................................................................................................. 17
6.1 Research ................................................................................................................................ 17
6.2 Vergelijkbare situaties........................................................................................................... 17
6.2.1 Gemeente Meppel......................................................................................................... 17
6.2.2 Gemeente Hardenberg...................................................................................................... 19
6.2.3 Gemeente Hengelo............................................................................................................ 20
7. Projectorganisatie Schoolzwemmen............................................................................................. 21
7.1 Inleiding................................................................................................................................. 21
7.2 De projectgroep..................................................................................................................... 21
7.3 De werkgroep........................................................................................................................ 22
7.4 Uitkomsten project-en werkgroep........................................................................................ 23
8. De planning.................................................................................................................................... 24

5. 4 | P a g i n a
9. Resultaten onderzoek.................................................................................................................... 25
10. Conclusies en aanbevelingen .................................................................................................... 26
11. Bijlage ........................................................................................................................................ 27

6. 5 | P a g i n a
Voorwoord
In een land als Nederland dat omringt is door water is het van groot belang dat iedereen kan
zwemmen. Van groot belang is het dat kinderen al in hun vroege jaren de technieken van het
zwemmen onder de knie krijgen zodat zij zich kunnen redden in geval van nood. Naast het feit dat
zwemmen van levensbelang kan zijn draagt het ook bij aan de sociale en emotionele ontwikkeling van
een kind.
Bij het tot stand komen van dit rapport zijn een aantal personen van verschillende partijen betrokken
en behulpzaam geweest. In het bijzonder wil ik hen dan ook persoonlijk in dit voorwoord bedanken
voor hun bijdrage.
Allereerst wil ik graag F. van Geldorp, afdelingshoofd Sportzaken gemeente Velsen, bedanken voor
deze stage. Het is een interessant project geweest en ik heb het als zeer leerzaam ervaren om onderdeel
uit te maken van zowel de projectgroep als de werkgroep.
Daarnaast wil ik graag C. Speelman, manager van zwembad De Heerenduinen en tevens mijn
stagebegeleider in het bijzonder bedanken. Door middel van een goede sturing en onderlinge
samenwerking is dit onderzoeksrapport opgesteld.
Ook wil ik graag mijn coach I. Morsch bedanken voor haar kijk positieve kijk en enthousiasme
omtrent deze stage en daarmee dit rapport. Haar kijk op de zaak heeft mij in de juiste richting
gestuurd.
Het voorwoord laat geen ruimte over om iedere betrokkene bij dit voorwoord persoonlijk te vermelden
en via deze manier te bedanken. Toch gaat mijn dank ook uit naar hen die hebben geholpen dit
onderzoeksrapport tot stand te brengen, in het bijzonder naar de personen van zowel projectgroep als
de werkgroep die zijn opgesteld.

7. 6 | P a g i n a
1. Inleiding
In het kader van de opleiding Sport, Management en Ondernemen en in samenwerking met gemeente
Velsen en zwembad De Heerenduinen is dit onderzoekrapport opgesteld. Het rapport wat voor u ligt is
geschreven door Annelies Visser, student aan de Hogeschool van Amsterdam.
Aanleiding voor het onderzoekrapport zijn de bezuinigingen van de gemeente Velsen welke kenbaar
zijn gemaakt in het Coalitieakkoord 2010, Vertrouwen in de kracht van Velsen. Onderstaande
bezuiniging gaat januari 2013 van kracht.
De gemeente betaalt niet langer het vervoer van het schoolzwemmen. Hierbij telt dat enerzijds het
overgrote deel van de leerlingen al in het bezit is van een zwemdiploma, anderzijds dat het een vorm
van bewegingsonderwijs is en kinderen stimuleert te gaan zwemmen. In overleg met de schoolbesturen
zal bekeken worden of en op welke manier het schoolzwemmen zonder deze bijdrage in het vervoer
gecontinueerd kan worden.
De betreffende basisscholen uit de gemeente Velsen hebben aangegeven dat zij geen oplossing kunnen
vinden voor het probeem dat optreedt per januari 2013. Gezien het feit dat alle partijen het nut en het
belang van het schoolzwemmen zien, is om deze reden het onderzoek gestart hoe het schoolzwemmen
in het vervolg gecontinueerd kan worden zonder subsidie op het busvervoer.
In dit rapport is onderzocht naar mogelijke oplossingen voor dit probleem door middel van meerdere
overlegmomenten met een projectgroep en werkgroep maar ook door vergelijkend onderzoek te doen.
Met het onderzoek wordt rekening gehouden met verschillende stakeholders welke allen andere
belangen hebben. Verschillende stakeholders die bij dit probleem betrokken zijn, allereerste het
zwembad De Heerenduinen, de 24 scholen uit de gemeente, de ouders met kinderen van deze scholen,
de gemeente Velsen, vervoersbedrijf Verhoef, maar ook zwemverenigingen spelen een rol.
Het onderzoek streeft ernaar om alle stakeholders te horen om tot een zo passend mogelijke oplossing
en een zo goed mogelijk advies te komen, welke u onder aanbevelingen zal treffen. Ook zal er in dit
onderzoek vergelijkend materiaal worden besproken om zo kennis uit te breiden en niet te beperken tot
alleen de gemeente Velsen. Mogelijke heeft een andere gemeente welke ook te maken heeft gehad met
bezuinigingen de juiste oplossing voor het probleem gevonden dat ook in de gemeente Velsen van
toepassing kan zijn.
De aanbevelingen die tot slot worden weergegeven zijn echter niet verplicht op te volgen, maar
dienen wel als leidraad te worden opgevolgd.

8. 7 | P a g i n a
2. Onderzoeksvraag en definiëring begrippen
Het onderzoek dient zo spoedig mogelijk te worden uitgevoerd om tot een oplossing te komen voor
het probleem. Dit omdat de nieuwe vorm van het schoolzwemmen al per januari 2013 van kracht moet
zijn. Gezien het feit dat er meerdere stakeholders bij het wegvallen van de subsidie op het vervoer
betrokken zijn, is het zaak dat allen worden gehoord zodat er een passende oplossing gevonden kan
worden.
Voor het onderzoek naar schoolzwemmen nieuwe stijl is de volgende hoofdvraag gedefinieerd:
‘Op welke wijze is het mogelijk om het schoolzwemmen te continueren zonder de bijdrage in
het busvervoer?’
Deze hoofdvraag roept de volgende deelvragen op:
‘Zijn er wellicht soortgelijke gevallen waaruit de gemeente Velsen haar les kan trekken?’
‘Dient de oplossing te worden gevonden in de richting van vervangend vervoer, of dient de
vorm van het huidige schoolzwemmen te worden aangepast?’
In dit rapport wordt gezocht naar een antwoord op bovenstaande hoofd- en deelvraag. In hoofdstuk 9
van dit rapport treft u kort en bondig de resultaten van het onderzoek echter in het adviesrapport treft u
een uitgebreider overzicht en de aanbevelingen die gegeven zullen worden aan de hand van dit
onderzoek.
Op de afbeelding hiernaast is een foto te
zien van het schoolzwemmen gegeven in
het recreatiebad van zwembad De
Heerenduinen. Deze kinderen zijn nog
niet in het bezit van een zwemdiploma.
De kinderen die wel in het bezit zijn van
een zwemdiploma krijgen les in het
wedstrijdbad.

9. 8 | P a g i n a
3. Huidige situatie schets
Zoals al eerder in dit rapport aangegeven, feit is dat de bezuiniging in januari 2013 zal worden
doorgevoerd. Vanaf deze datum zal er worden gestart met het schoolzwemmen nieuwe stijl. Voor het
gemak wordt in dit onderzoeksrapport het huidige schoolzwemmen op het moment van schrijven, dus
wat plaatsvindt voor januari 2013, schoolzwemmen oude stijl genoemd. Dit zodat beide niet door
elkaar gehaald kunnen worden. Met het schoolzwemmen nieuwe stijl wordt dan verwezen naar het
schoolzwemmen dat zal plaatsvinden per januari 2013. In het werkplan schoolzwemmen wordt echter
wel de nieuwe naam gehanteerd.
3.1 Schoolzwemmen oude stijl
De betreffende basisscholen uit de gemeente Velsen zijn verdeeld in twee groepen waarbij de eerste
groep zal zwemmen het eerste halfjaar van september tot en met januari en de tweede groep het
tweede halfjaar vanaf januari tot en met de maand mei. De lessen worden aangeboden gedurende 34
schoolweken, verdeeld over twee periodes van vijf maanden (17 weken).
De scholen zwemmen wekelijks en de lessen duren 60 minuten per keer. Dit is inclusief vijf minuten
wisseltijd, informatieoverdracht en dergelijke. Tijd voor vervoer, omkleden, douchen et cetera komt
erbij. Leerlingen van het speciaal onderwijs, scholen als De Boekanier en Het Molenduin zwemmen
wekelijks 30 minuten.
Met de basisscholen voor het regulier basisonderwijs wordt er gezwommen met groep vier. Voor de
kinderen van groep vijf en wellicht hoger, bestaat er een zogenaamde vangnet constructie. Op deze
manier worden zij, die nog niet in het bezit zijn van een zwemdiploma, in de gelegenheid gesteld om
deze schoolzwemlessen te volgen buitenschooltijd tot het moment waarop het diploma wel is behaald.
Het is aan de school zelf om dit te organiseren. Na een speciaal georganiseerde selectie dag worden
deze kinderen geplaatst over verschillende dagen en groepen. Deze zogenaamde vangnetlessen worden
door de weeks aangeboden en duren een half uur.
Door het buitenschoolsvangnet aan te bieden moet het mogelijk worden voor elke leerling om een
zwemdiploma te behalen en dus in het ‘diepe’ wedstrijdbad te kunnen zwemmen.

10. 9 | P a g i n a
3.2 Doelstellingen oude stijl
Aan het schoolzwemmen oude stijl zijn een aantal doelstellingen gekoppeld welke wellicht ook zullen
gelden voor het schoolzwemmen nieuwe stijl. De onderstaande doelstellingen zijn echter opgesteld
voor het schoolzwemmen oude stijl en hebben hier dan ook betrekking op.
Te allen tijden ligt het accent op de veiligheid. Het doel van het schoolzwemmen is de kinderen
dermate zwemveilig te maken dat zij zich kunnen redden, ook bij plotseling te water geraken in tal van
situaties in, op en bij het water (zwembad, meer, plas, sloot, zee enz.).
Alle leerlingen dienen bij het verlaten van de school minimaal in het bezit te zijn van het diploma A
(methode zwem ABC). Met het behalen van het A-diploma en voor de kinderen die bij aanvang van
het schoolzwemmen, reeds één of meerder diploma’s bezitten, wordt zo mogelijk opgeleid voor het
vervolgdiploma B en het schoolzwemcertificaat.
Naast de beoogde zwemveiligheid wil men bereiken dat de leerlingen, ook buiten het schoolzwemmen
om, op een verantwoorde manier kunnen deelnemen aan activiteiten in en rond moderne zwembaden,
aan watersporten en andere activiteiten in recreatiewater. Leren zwemmen is dus van belang voor de
sociale en emotionele ontwikkeling van een kind. Een kind dat goed kan zwemmen beweegt zich niet
alleen ‘als een vis in het water, maar ook in de sociale groep’. Tevens wordt geacht dat zwemmen een
gezonde sport is in het algemeen en voor de organen en het bewegingsapparaat in het bijzonder.
Zwemmen kan een bijdrage leveren aan de gezondheid/motoriek, aan het geestelijk en lichamelijk
welzijn (ontspanning). Daarom is het van belang dat kinderen regelmatig in contact komen met het
zwembad en plezier beleven aan het zwemmen. Door middel van het schoolzwemmen wordt dit
ondersteund en gestimuleerd. Voor het schoolzwemmen nieuwe stijl zullen nieuwe doelstellingen
worden opgesteld.
Tijdens de schoolzwemlessen van 60
minuten ligt te alle tijden het accent op
veiligheid.

11. 10 | P a g i n a
3.3 Basischolen gemeente Velsen
In het zwembad De Heerenduinen zwemmen 23 verschillende basisscholen uit de gemeente Velsen.
Waarvan er twee scholen zijn die speciaal onderwijs aanbieden te weten, De Boekanier en het
Molenduin. Basisscholen als De Klipper, Het Kompas en De Vuurtoren hebben verschillende locaties
maar zwemmen echter wel op dezelfde tijden. De basisscholen uit de gemeente Velsen zijn
onderverdeeld onder drie schoolbesturen het bijzonder basisonderwijs Velsen, Fedra bijzonder
basisonderwijs en openbaar primair onderwijs.
Hieronder een overzicht van de basisscholen uit de gemeente Velsen per schoolbestuur.
Bijzonder Basisonderwijs Velsen, BBV
De Beekvliet KBS
De St. Franciscus KBS
De Klipper CBS
Het Kompas CBS
De Parnassia IBS
Het Rozenbeek KBS
De Toermalijn IBS
De Zandloper KBS
Fedra bijzonder basisonderwijs
De Hoeksteen CBS
De Triangel OBS
De Ark CBS/ protestant
Openbaar primair Onderwijs gemeente Beverwijk, Heemskerk en Velsen (OPO)
De Boekanier
De Bosbeekschool
Brederode Daltonschool
Jan Campertschool
De Duinroos
Het Kompas
De Molenweid
De Pleiaden
De Vliegende Hollander
De Vuurtoren

12. 11 | P a g i n a
Onder deze 24 basisscholen vallen ook een aantal loopscholen. Deze basisscholen zijn in de buurt van
het zwembad De Heerenduinen gevestigd en komen met de leerlingen van groep vier te voet naar het
zwembad. Echter hebben de scholen en daarmee ook de schoolbesturen onderling afgesproken dat
deze zogenaamde loopscholen gelijk zijn aan alle andere scholen en dus geen voordeel zouden moeten
hebben met het schoolzwemmen nieuwe stijl.
Wanneer het schoolzwemmen echter alleen aangeboden zou worden voor deze loopscholen dan zou er
concurrentie kunnen ontstaan tussen de verschillende basisscholen uit de gemeente Velsen, hetgeen
voorkomen dient te worden. Het moet in de toekomst uitgesloten zijn dat ouders kiezen voor een
school waar wel zwemles wordt gegeven omdat deze ‘toevallig’ dichtbij het zwembad De
Heerenduinen gelegen ligt. Er dient dus een gelijke behandeling voor basisscholen plaats te vinden.
3.4 Het vervoer
De gemeente Velsen, afdeling Onderwijs heeft een contract afgesloten met de bus vervoerder. Op het
moment van schrijven betreft deze bus vervoerder Verhoef. Het zwemvervoer is contractueel
gecombineerd met het leerlingenvervoer ten behoeve van het speciaal onderwijs. Een aantal
scholen/locaties komen gezien de afstand tot het zwembad op eigen gelegenheid. Dit zogenaamde
loopscholen. Het aantal in te zetten bussen en het bus rooster zijn afhankelijk van het jaarlijks op te
stellen (definitieve) zwemrooster. Vooral in geval van combinaties van scholen zijn er vice versa
beperkende factoren door de aantallen leerlingen en de te rijden route.
Het zwembadmanagement, ook wel de coördinator schoolzwemmen, verzorgt normaal gesproken de
afstemming van de roosters en onderhoudt daartoe de benodigde contacten met de busonderneming en
de afdeling Onderwijs. Het opstappunt van de school en andere praktische aangelegenheden met
betrekking tot het busvervoer worden in de eerste zwemweek in onderling overleg met de
buschauffeur en contactpersoon van de school afgehandeld en is dus geen zaak voor het zwembad.
Per groep draagt de school zorg voor minimaal 1 leerkracht ter begeleiding van de kinderen tijdens het
busvervoer. Het toezicht bij het zich begeven naar de bus (van school en zwembad), het in- en
uitstappen, alsmede het toezicht- en orde houden in de bus is een taak van de leerkracht en overige
begeleiders van de school. Ook hier staat het zwembad buiten.

13. 12 | P a g i n a
4. Opzet en uitvoering onderzoek
4.1 Onderzoeksontwerp
Om met een oplossing te komen voor het probleem dat opspeelt nu de gemeente Velsen op het
busvervoer bezuinigd, wordt dit onderzoek ingesteld naar de eventuele mogelijke oplossingen om het
schoolzwemmen te continueren. Omdat er meerdere stakeholders met verschillende belangen bij deze
bezuiniging betrokken zijn vraagt dit om een kwalitatief onderzoek waarbij de belangrijkste betrokken
partijen zullen worden geïnterviewd.
Kwalitatief onderzoek is de juiste methode van onderzoek met betrekking tot dit onderwerp omdat het
een indicatie weergeeft van wat er leeft onder de stakeholders. Het biedt de mogelijkheid om via
interviews achter motivaties, meningen, wensen en behoeften te komen. Hetgeen belangrijk is in het
kader van het onderzoek omdat er een passende oplossing voor alle betrokken partijen gevonden moet
worden.
Naast het kwalitatief onderzoek zal er een projectgroep en een werkgroep worden opgesteld. Hierover
leest u meer bij het plan van aanpak en in hoofdstuk zeven zal hier uitgebreid bij stil worden gestaan.
4.2 Plan van aanpak
Om tot een passende oplossing te komen waarin alle betrokkenen zich kunnen vinden is het belangrijk
om alle mogelijke opties open te houden. Er zullen zich mogelijkheden op verschillende vlakken
voordoen. Het is belangrijk om in het beginstadium alle opties open te houden en het is noodzaak om
van elke stakeholders de wensen en behoeften in kaart te brengen.
Er zal ook vergelijkend onderzoek gedaan worden bij tenminste drie andere zwembaden zodat door
middel van dit onderzoek duidelijk wordt hoe het probleem ook leeft onder andere gemeenten en hoe
zij hierop inspelen. Wellicht zijn er al oplossingen voorhanden welke ook in gemeente Velsen
uitgevoerd kunnen worden.
Binnen de gemeente Velsen wordt een projectgroep en een werkgroep opgesteld. De projectgroep zal
bestaan uit F. van Geldorp, afdelingsmanager Sportzaken gemeente Velsen, C. Speelman, manager
van zwembad De Heerenduinen en per schoolbestuur zal er 1 persoon worden afgevaardigd en
deelnemen in de projectgroep. Terugkoppeling uit de projectgroep naar de scholen vindt plaats via de
schoolbesturen. Meer over de project- en werkgroep in hoofdstuk zeven.

14. 13 | P a g i n a
5. De stakeholders
Om een zo passend mogelijk antwoord te kunnen geven op de gestelde onderzoeksvraag dienen de
behoeften van verschillende betrokken partijen, de stakeholders, in kaart te worden gebracht.
Hieronder nogmaals de onderzoeksvraag opgesteld ter verduidelijking.
‘Op welke wijze is het mogelijk om het schoolzwemmen te continueren zonder de bijdrage in het
busvervoer?’
De betrokken partijen zijn hieronder ter verduidelijking weergegeven. Zij zijn zeer betrokken bij dit
onderzoek en vragen om een verdere toelichting.
5.1 Gemeente Velsen
Velsen is een gemeente met een rijke verscheidenheid en vormt het hart van de IJmond-regio. De
gemeente Velsen1
telt meer dan 67.000 inwoners. Velsen heeft een verscheidenheid met zeven
karakteristieke woonkernen, elk met eigen tradities. Dat te midden van een rijke variatie aan natuur,
industrie, scheepvaart, toerisme, geschiedenis en cultuur.
De gemeente Velsen heeft in het coalitieakkoord van 2010 aangegeven dat zij zal gaan bezuinigen op
het busvervoer van scholen naar het zwembad. Deze bezuiniging is aanleiding voor dit onderzoek.
De gemeente betaalt niet langer het vervoer van het schoolzwemmen. Hierbij telt dat enerzijds het
overgrote deel van de leerlingen al in het bezit is van een zwemdiploma, anderzijds dat het een vorm
van bewegingsonderwijs is en kinderen stimuleert te gaan zwemmen. In overleg met de
1
Website gemeente Velsen www.velsen.nl
School
zwemmen
2013
Vervoers
bedrijf
Gemeente
Velsen
Zwembad
De
Heerenduine
n
Speciaal
Onderwijs
Basisscholen

15. 14 | P a g i n a
schoolbesturen zal bekeken worden of en op welke manier het schoolzwemmen zonder deze bijdrage in
het vervoer gecontinueerd kan worden.
De gemeente Velsen wil echter niet bezuinigen op het schoolzwemmen zelf maar met doorvoering van
de huidige bezuiniging wordt het schoolzwemmen wel indirect getroffen.
5.2 Zwembad De Heerenduinen
Het zwembad De Heerenduinen2
is een apart bureau binnen de gemeentelijke afdeling Sport en
Recreatie. Het combi bad volgens het zogenoemde 3-badencocept met zowel binnen als buitenbassins
heeft als missie het professioneel exploiteren van de accommodatie met als doel alle inwoners in staat
te stellen sportief, instructief, recreatief en sociaal actief te kunnen zijn tegen maatschappelijk
aanvaardbare tarieven.
Het zwembad De Heerenduinen viert in 2013 haar tienjarig bestaan maar kan nog steeds gezien
worden als een multifunctionele en ultramoderne
accommodatie. Afgelopen zomer zijn er nieuwe kleedkamers
op het buitenterrein geplaatst. Ook investeert het zwembad De
Heerenduinen in de Recron Zwem scan zodat zij kennis heeft
van de bezoekers om op deze manier beter in te spelen met
haar marketing en communicatie.
De gemeente Velsen is nauw betrokken bij de instandhouding
van de accommodatie ten behoeve van sportieve en
recreatieve voorziening.
Het zwembad De Heerenduinen wordt direct getroffen door de
bezuiniging vanuit de gemeente Velsen. Zij zal een grote
omzet mislopen wanneer er geen oplossing gevonden wordt
voor het probleem dat optreedt met de doorvoering van de
bezuiniging. Er zal echter veel zwemwater vrij komen
wanneer de scholieren niet meer in staat zijn om te komen
schoolzwemmen. Doordat de schoolkinderen niet meer met de
school het zwembad zouden bezoeken heeft dat indirect
invloed dat zij nu wellicht in hun vrije tijd ook minder vaak
naar het zwembad De Heerenduinen zouden gaan. Voor het
zwembad personeel heeft de bezuiniging ook directe
2
Website zwembad De Heerenduinen www.zwembadvelsen.nl

16. 15 | P a g i n a
gevolgen. Wanneer het schoolzwemmen wordt beëindigd zal dit negatieve gevolgen hebben voor de
vier zweminstructeurs.
5.3 Basisscholen gemeente Velsen
Direct betrokken bij het doorvoeren van de bezuiniging op het busvervoer zijn de 24 basisscholen uit
de gemeente Velsen. Een overzicht van de betreffende basisscholen treft u onder hoofdstuk 3.2. De
basisscholen zijn vanaf januari 2013 niet meer in de gelegenheid om per bus naar het zwembad te
komen. Dit heeft tot gevolg dat er niet alleen gekort wordt op het vervoer maar dat nu ook het
schoolzwemmen zelf in gevaar komt omdat de basisscholen grote moeite hebben met het regelen van
vervoer.
5.4 De schoolbesturen
De basisscholen uit de gemeente Velsen zijn onderverdeeld in drie schoolbesturen de Openbaar
Primair Onderwijs Ijmond 3
, Stichting Bijzonder Basisonderwijs Velsen 4
en Fedra Bijzonder
Basisonderwijs5
. Deze basisscholen vertegenwoordigen en behartigen de belangen van de basisscholen
uit de gemeente Velsen. Van elk schoolbestuur neemt er één afgevaardigde plaats in de projectgroep.
5.5 Ouders/ kinderen betreffende basisscholen uit gemeente Velsen
Voor ouders met kinderen op basisscholen uit de gemeente Velsen is het noodzaak dat hun kinderen
het zwemdiploma behalen. Veel ouders beseffen het nut van dit diploma en laten hun kind(eren)
leszwemmen bij de gemeente of bij een zwemvereniging. maar er zijn er ook die dit minder
noodzakelijk vinden, of hier simpelweg geen geld voor hebben. Het schoolzwemmen bood in dit
laatste geval zeker uitkomst om dat de kinderen nu toch het zwemdiploma konden behalen zonder
eigen bijdrage.
De basisscholen hebben in het kader van dit onderzoek aangegeven dat het vrijwel onmogelijk is om
het vervoer van en naar het zwembad zelf te regelen met hulpouders. In de praktijk blijkt dat ouders
niet zeventien keer voor vervoer kunnen zorgen.
3
Website OPO Ijmond www.ooijmond.nl
4
Website BBV www.stichtingbbv.nl
5
Website Fedra www.fedra.nl

17. 16 | P a g i n a
5.6 Vervoersbedrijf Verhoef
De gemeente Velsen, afdeling Onderwijs heeft in het verleden een contract afgesloten met
vervoersbedrijf Verhoef. Het busvervoer vindt plaats in goedgekeurde bussen en onder de
voorwaarden van o.a de wegenverkeerswet, wet op groepsvervoer. Het zwembadmanagement/ de
coördinator schoolzwemmen verzorgt de afstemming van de roosters en onderhoudt daartoe de
benodigde contacten met de busonderneming en de afdeling Onderwijs.
Vanaf januari 2013 zal vervoersbedrijf Verhoef geen leerlingen meer vervoeren naar het zwembad De
Heerenduinen. Dit heeft nadelige gevolgen voor Verhoef die zo een grote omzet zal mislopen.
Wellicht zouden er in het kader van dit onderzoek mogelijke onderhandelingen kunnen plaatsvinden
betreft de prijs voor het vervoer van de leerlingen. Echter moet er getracht worden om tot een
structurele oplossing te komen en niet een tijdelijke oplossing.
5.7 Potentiële sponsoren
Om het vervoer te organiseren voor de basisscholen uit de gemeente Velsen naar het zwembad De
Heerenduinen is geld nodig. Mogelijk zou het vervoer georganiseerd kunnen worden met behulp van
potentiele sponsoren. Deze potentiële sponsoren moeten affiniteit hebben met basisscholen en/of
zwemmen. De basisscholen uit de gemeente Velsen zouden mogelijk ook een sponsorloop kunnen
houden alleen doen zij dit vaak al. Echter dient er gericht te worden gezocht naar een structurele
oplossing. Over het algemeen geldt sponsoring voor een tijdelijke oplossing. In de richting van
sponsoring zou dus vooralsnog niet gezocht moeten worden.

18. 17 | P a g i n a
6. Vergelijkend onderzoek
In de jaren ’80 trok de landelijke overheid haar handen af van het schoolzwemmen en droeg daarmee
de verantwoordelijkheid over naar de gemeenten. Door de ‘crisis’ is het schoolzwemmen een
eenvoudig doelwit geworden van de gemeentelijke bezuinigingen. Feit is dat niet alleen de gemeente
Velsen hiermee te kampen heeft maar dat het gezien kan worden als ene landelijke opspelend
probleem.
6.1 Research
In het kader van dit onderzoek is er research gedaan hoe anderen gemeenten inspelen op de
bezuinigingen. Door het doen van research kan er antwoord worden gegeven op de deelvraag. De
deelvraag die al eerder is opgesteld is als volgt:
‘Zijn er wellicht soortgelijke gevallen waaruit de gemeente Velsen haar les kan trekken?’
Met behulp van social media (LinkedIn) is er kenbaar gemaakt dat de gemeente Velsen op dit moment
op zoek is naar een oplossing voor het schoolzwemmen. Op het bericht dat op dit medium is geplaatst
zijn een aantal interessante reacties uit voort gekomen en zijn een aantal discussies ontstaan. Feit is dat
de bezuinigingen niet alleen in de gemeente Velsen spelen maar door het hele land.
Voor het onderzoek zijn er gesprekken gevoerd met verschillende gemeente te weten Meppel,
Hardenberg en Hengelo. De gesprekken zijn gevoerd met de managers van de zwembaden en met een
combinatiefunctionaris uit desbetreffende gemeenten. Door te kijken hoe andere gemeenten het
schoolzwemmen organiseren kan de gemeente Velsen wellicht hier een les uit trekken.
6.2 Vergelijkbare situaties
Voor dit onderzoek hebben er tenminste drie gesprekken plaatst gevonden welke van toegevoegde
waarde zijn voor dit onderzoek zo hoeft gemeente Velsen niet opnieuw het wiel uit te vinden. Door de
reacties op social media hebben zich drie situaties voorgedaan waar onderzoek naar gedaan kan
worden.
6.2.1 Gemeente Meppel
In de gemeente Meppel gaat sinds dit schooljaar het Swim2Play6
als proef van start. De gemeente
Meppel profileert zich met het Swim2Play dat zij een goede oplossing en een nieuw perspectief stellen
voor het schoolzwemmen. Door verschillende artikelen die zijn verschenen op het web en in het blad
de Zwembadbranche wordt de indruk gewekt dat het Swim2Play al staat als een huis. Echter werd in
het gesprek duidelijk dat zij dit jaar gestart zijn met een proefperiode. Één basisschool zal dit jaar met
groep vijf gedurende vijf blokken volgens het Swim2Play lessen volgen naast het gewone
schoolzwemmen.
6
Website Swim2play www.swim2play.nl

19. 18 | P a g i n a
6.2.1.1 Swim2Play wat houdt het in:
Het Swim2Play ontwikkelt een lesmap met 450 lessen die gekoppeld zijn aan drie succesniveaus te
weten: slootveilig, zwembad vaardig en meer waardig. Wanneer het zwembad volgens dit concept
lesgeeft stapt men geheel af van het nu leidende ZwemABC. Aan de lesmap zal een landelijk volg
systeem gekoppeld worden waarin een bevoegd persoon lessen kan afvinken. Via het internet kunnen
de ouders en/of kinderen bijhouden welke lessen met succes zijn voldaan. De basisscholen zullen met
groep één tot en met groep acht naar het zwembad komen in blokken van vijf weken en zwemmen 45
minuten. Omdat er wordt schoolgezwommen in vijf weken is het voor de scholen gemakkelijker om
het vervoer zelf te regelen met behulp van hulpouders.
Door het schoolzwemmen voor alle groepen aan te bieden krijgen de leerlingen meer feeling met het
zwembad en zijn zij meer betrokken. In hun vrije tijd zullen zij dan ook eerder het zwembad bezoeken.
Een ander voordeel is dat alle leerlingen het badpersoneel kent en andersom. Zo kan het badpersoneel
de leerlingen ook goed in de gaten houden gezien de toegenomen obesitas etc. kan hierop eerder
worden ingegrepen. Voor de kinderen die eind groep zeven begin groep acht niet in het bezit zijn van
een zwemdiploma is er een vangnet welke buitenschooltijden plaatsvindt. Men gaat er vanuit dat
kinderen met een leeftijd van ongeveer acht, negen, tien jaar sneller vaardigheden aanleert waardoor
zij een kortere tijd nodig hebben om het zwemdiploma te behalen.
Door dat het zwembad Bad Hesslingen dicht gelegen ligt naast twee grote scholen werken zij samen
met veel stagiaires. Tijdens het Swim2Play zijn er drie zweminstructeurs welke hoofdzakelijk
toezichthouden en wordt er gebruik gemaakt van maar liefst vijftien stagiaires. De lesgroep wordt
opgedeeld in vijf groepen waar elk drie stagiaires de les geven, helpen en waarvan één stagiaire de les
beoordeeld. Gedurende de les zal dit dus rouleren.
Aan het Swim2Play zal ook een landelijke volgsysteem worden gekoppeld. Naar buiten toe profileert
Swim2Play dat dit volgsyssteem al ontwikkeld is. Het zal in de toekomst voor leerlingen mogelijk
worden om online de met succes afgeronde activiteiten te zien en tevens ook de activiteiten die nog
behaald moeten worden. Swim2Play wilt een (landelijk) systeem ontwikkelen dat deze activiteiten per
leerling op een pasje geregistreerd worden en zichtbaar zijn in alle zwembaden die het Swim2Play
hanteren.
6.2.1.2 Samenvatting:
Het Swim2Play is een leuke en creatieve oplossing met betrekking tot het schoolzwemmen. Naar
buiten toe profileert het Swim2Play als een concept dat al volledig staat, echter is Bad Hesselingen
sinds dit jaar van start gegaan met een proefperiode. De constructie betreffende het aantal stagiaires is
iets wat zwembad De Heerenduinen niet zal overnemen. Het zwembad De Heerenduinen wil de

20. 19 | P a g i n a
veiligheid waarborgen door volledig te werken met gecertificeerde zweminstructeurs. Ook is het
zwembad niet van plan om de het werk van zweminstructeurs uit handen te geven aan stagiaires. Het
zwembad De Heerenduinen staat echter wel achter het concept om stageplekken te creëren en zij
zetten zelf ook stagiaires in echter dienen zij ter ondersteuning en niet ter vervanging van het
badpersoneel.
Het Swim2Play kan van toegevoegde waarde zijn voor het zwembad De Heerenduinen. Als advies kan
geconcludeerd worden dat zwembad De Heerenduinen ook zeker moet afwegen om af te stappen van
het huidige zwemABC en te werken met kortere periodes. Door zoals het Swim2Play te werken met
bijv. perioden van vijf weken is het voor de basisscholen gemakkelijker om zelf vervoer te regelen.
Qua lesaanbod kan zwembad De Heerenduinen zelf bepalen welke lessen zij aanbieden ook hoeft zij
niet te kiezen voor de drie thema’s slootveilig, zwembadvaardig en meerwaardig.
Een ander nadeel is het landelijk volgsysteem, deze moet echter nog ontwikkeld worden en heeft enkel
kans van slagen wanneer er meerdere basisscholen/zwembaden zich bij dit concept aansluiten. Een
uitgebreider advies treft u onder hoofdstuk 10 onder aanbevelingen.
6.2.2 Gemeente Hardenberg
Via Social Media LinkedIn is zwembad De Heerenduinen in contact gekomen met manager van
zwembad De Marsch te Hardenberg. Deze manager K. van Zanten heeft met betrekking tot het
schoolzwemmen een artikel7
geschreven welke mogelijk gepubliceerd zal worden in het blad
ZwembadBranche. In het artikel komt de historie van het schoolzwemmen aan bod en tevens de
toekomst. Zo maakt K. van Zanten duidelijk dat leerlingen met een leeftijd van acht, negen of tien jaar
sneller vaardigheden aanleren dan een leerling met een jongere leeftijd. Tot gevolg heeft dit dat
leerlingen de zwemslagen sneller vaardig zijn op een latere leeftijd.
In het artikel wordt ook een model beschreven volledig ontworpen door K. van Zanten zelf. In dit
model stelt hij het schoolzwemmen voor leerlingen met een leeftijd van negen jaar verplicht. Deze
leerlingen volgen dan schoolzwemmen maar de ouders betalen dit wel zelf. De les kan in feite gezien
worden als een particuliere les maar valt onder het schoolzwemmen.
In het gesprek en tevens in het artikel kwamen geen oplossingen naar voren welke van toegevoegde
waarde zou kunnen zijn voor het schoolzwemmen in de gemeente Velsen. Echter is het goed geweest
om stil te staan bij de feiten die genoemd zijn, namelijk dat leerlingen op een latere leeftijd motorisch
vaardiger zijn. Gedurende het gesprek werd duidelijk dat in zwembad De Marsch de leerlingen van het
vangnet deze lessen vóór de zogenaamde schoolzwemlessen volgen.
7
Het artikel is in het bezit van Annelies Visser en nog niet gepubliceerd.

21. 20 | P a g i n a
6.2.2.1 Samenvatting
Het verplicht stellen van de zwemles en ouders voor deze kosten op te laten draaien zou geen
oplossing zijn voor de gemeente Velsen waar het schoolzwemmen wordt gesubsidieerd door de
gemeente zelf. De gemeente Velsen subsidieert het schoolzwemmen wél er is echter alleen bezuinigd
op het vervoer. Een verschil met zwembad De Heerenduinen is dat het zwembad uit de gemeente
Hardenberg het vangnet, voor de leerlingen zonder diploma aanbiedt vóór het schoolzwemmen.
Wanneer zwembad de Heerenduinen dit zou doen zou dit echter te kosten gaan van de particuliere
lessen. De mogelijkheid bestaat nu dat ouders wachten met hun kind op zwemles te doen tot het
vangnet wordt aangeboden. Duidelijk mag zijn, dat de gemeente Velsen hier niet voor zal kiezen. In
het artikel wordt de leeftijd waarop leerlingen motorische sneller leren benadrukt. Wellicht is het goed
om hier dit gegeven mee te nemen in het plan.
6.2.3 Gemeente Hengelo
In de gemeente Hengelo8
is het schoolzwemmen en alle andere sporten die aangeboden worden voor
leerlingen van de basisscholen gekoepeld onder Hengelo Sport9
. Hengelo Sport werkt sinds 2008 met
het Fit2School programma10
. Het Fit2School programma bevat Fit2School SWIM, Fit2School GYM,
Fit2School Event en Fit2School Tournament. Door deze sporten te bundelen is er één contactpersoon
aangesteld wat zorgt voor duidelijkheid.
Het Fit2School SWIM is voor alle basisscholen uit de gemeente Hengelo voor de groepen 3 tot en met
8. Groep 3&4 zwemmen gedurende het schooljaar maar liefst vijf keer. De groepen 5&6 zwemmen
tien keer en de bovenbouw groep 7&8 zwemmen vijf keer. Deze lessen volgen elkaar niet op maar
worden over het algemeen om de twee weken gevolgd. Het Fit2School SWIM programma is
onderverdeeld in vijf thema’s te weten: race, show, survival, spel en avontuur en een les duurt 50
minuten.
Inmiddels bestaat dit concept alweer vier jaar en dit jaar doen er 33 basisscholen mee. De leerlingen
van deze basisscholen komen allen op de fiets. Alle leerlingen ongeacht groep zwemmen in het ‘diepe’
bad. Leerlingen uit groep 3 / 4 die nog niet in het bezit zijn van een zwemdiploma krijgen vleugeltjes
om.
Door voor een aanbod te kiezen waar alle groepen het gehele jaar naar het zwembad komen krijgen de
leerlingen volgens gemeente Hengelo een betere binding met het zwembad. Een ander groot voordeel
8
Website gemeente Hengelo www.hengelo.nl
9
Website Hengelo Sport www.hengelosport.nl
10
Website Fit2School programma www.fit2school.nl

22. 21 | P a g i n a
is dat het badpersoneel de leerlingen elk jaar ziet terug komen en hen beter in de gaten kan houden.
Natuurlijk kennen de leerlingen het badpersoneel ook wat een gunstige werking kan hebben.
6.2.3Samenvatting:
Voor zwembad De Heerenduinen kan het concept dat Hengelo Sport hanteert met het Fit2School
SWIM van toegevoegde waarde zijn. Het gehele concept is uitstekend geregeld al zal het voor de
gemeente Velsen niet mogelijk zijn om dit per januari 2013 volledig te implementeren. Wellicht zou er
in de nabije toekomst onderzocht kunnen worden wat het het concept Hengelo Sport voor de gemeente
Velsen zou kunnen betekenen. Het moge duidelijk zijn dat het deze gemeente de sport goed heeft
georganiseerd.
Zwembad De Heerenduinen zou net als het Fit2School SWIM kunnen kiezen om een aanbod te
ontwikkelen voor de groepen 3 tot en met 8. Hengelo Sport hanteert net als het Swim2Play
schoolzwemmen in periodes van vijf of tien weken aan. Voor zwembad De Heerenduinen zou dit als
uitkomst kunnen dienen gezien het feit de basisscholen dan zelf in staat zijn het vervoer te organiseren.
Net als Swim2Play stapt Fit2School ook af van het huidige ZwemABC hetgeen wat zwembad De
Heerenduinen ook zal moeten heroverwegen. Want wanneer er gekozen zal worden voor een korter
aantal weken zal het niet mogelijk zijn om de leerlingen op te leiden tot het ZwemABC. Het
Fit2School heeft net als Swim2play ook een aanbod opgesteld verdeelt onder verschillende thema’s. In
het kader van het schoolzwemmen nieuwe stijl zal hier ook naar gekeken worden.
7. Projectorganisatie Schoolzwemmen
7.1 Inleiding
Om het schoolzwemmen dat per januari 2013 van start zal gaan vorm te geven en het werkplan
schoolzwemmen voor het jaar 2013 op te stellen is er op initiatief van de gemeente Velsen gekozen
om een project- en werkgroep op te stellen. Deze twee groepen dienen samen tot een oplossing te
komen. Hieronder meer informatie met betrekking tot beide groepen.
7.2 De projectgroep
De projectgroep bestaat uit afdelingshoofd Sportzaken F. van Geldorp, manager van zwembad De
Heerenduinen C. Speelman + stagiair A. Visser en drie afgevaardigden van de schoolbesturen te weten
J. Walda, W. Schrama en M. Leewens. Als secr. ondersteuning zal C. Kamoen deelnemen namens de
gemeente Velsen.
De projectgroep is verantwoordelijk voor de hoofdlijnen. Taak van de projectgroep is het om de
uitgangspunten/doelen van de nieuwe formule, randvoorwaarden en aandachtspunten vast te stellen.
De projectgroep zal gedurende het onderzoek dat plaatsvindt van september tot en met november 2012
drie maal bijeenkomen. Wanneer er terugkoppeling vanuit de werkgroep wordt gegeven zal de

23. 22 | P a g i n a
projectgroep hier haar goedkeuring voor moeten geven. Hetgeen tijdens de verschillende
bijeenkomsten en overlegmomenten naar besloten is zal ook worden teruggekoppeld naar de
werkgroep omdat zij invulling geven aan het programma. De notulen van beide opgerichten groepen
worden ook naar elkaar gestuurd zodat duidelijk is wat er wordt besproken tijdens de
overlegmomenten en er eventueel direct een wijziging kan worden doorgevoerd.
7.3 De werkgroep
De werkgroep bestaat uit coördinator van het schoolzwemmen W. Broekhuizen + stagiair A. Visser,
zweminstructeurs S. Bron, D. de Boer en drie afgevaardigden van de schoolbesturen te weten H.
Dinkla, M. Roozekrans, G. Bleeker.
Deze drie afgevaardigden zijn dus niet dezelfde personen die in de projectgroep deelnemen. De
afgevaardigden welke deelnemen aan de werkgroep zijn leerkracht, gymdocent of direct betrokken bij
het schoolzwemmen. Door de deze afgevaardigden te betrekken en hen inspraak te geven bij het
proces kan er maatwerk worden geleverd.
Belangrijkste taak van de werkgroep is invulling geven aan het programma. De werkgroep is
verantwoordelijk voor het schoolzwemprogramma dat gegeven wordt na januari 2013. De werkgroep
zal het programma uitwerken en dit terugkoppelen naar de projectgroep.
Projectgroep
Werkgroep

24. 23 | P a g i n a
7.4 Uitkomsten project-en werkgroep
Tijdens het eerste overleg van de projectgroep werd door de afgevaardigden van de basisscholen
vooral gezocht naar een oplossing in de richting van vervangend vervoer. Echter afdelingshoofd
Sportzaken F. van Geldorp en manager van het zwembad De Heerenduinen C. Speelman, hebben
aangegeven dat de oplossing niet gezocht moet worden in een eventuele sponsoring van het vervoer.
Deze beslissing geeft echter direct antwoord op de gestelde deelvraag in dit onderzoek.
‘Dient de oplossing te worden gevonden in de richting van vervangend vervoer, of dient de vorm van
het huidige schoolzwemmen te worden aangepast?’
Door van dit idee af te stappen is de enige mogelijkheid om de weken op te delen onder meerdere
groepen, zodat de basisscholen met verschillende groepen wellicht voor een aantal keren zelf vervoer
kunnen organiseren.
Vanuit het de gemeente Velsen en het zwembad De Heerenduinen kwam de wens naar voren om
maatwerk te willen leveren. Ook werd duidelijk, mede door het vergelijkend onderzoek, dat wanneer
de basisscholen met alle groepen zouden schoolzwemmen dit een positief effect heeft op de binding
met het zwemmen en het zwembad De Heerenduinen. Dit doordat de leerlingen mogelijk ieder jaar
terug zouden keren naar het zwembad.
Vanuit deze gedachte is ontstaan om de basisscholen de keuze vrij te laten met welke groepen zij
kunnen komen zwemmen. Door een aanbod te creëeren voor zowel de groepen 3/ 4, 5/6 en groep 7/8
is een het probleem omtrent het vervoer direct getackeld omdat het aantal zwemuren nu verdeeld
worden onder deze groepen. Het aantal keren zwemmen zou dus minder worden terwijl het aantal
zwemuren in theorie hetzelfde blijft. Wellicht is het zelfs voor sommige basisscholen met groep 5/6
en/of 7/8 mogelijk om op de fiets te naar het zwembad te komen.
De projectgroep heeft een viertal elementen opgesteld welke als kader gelden voor het
schoolzwemmen nieuwe stijl. Deze vier elementen zijn als volgt, veiligheid en toerustig, binding met
het zwemmen en het zwembad, ervaring en beleving en gezondheid en ontwikkeling.
Besloten is dat het vangnet, dat leerlingen zonder diploma de mogelijkheid biedt om deze alsnog te
behalen, moet blijven voortbestaan. Een belangrijke voorwaarden voor het schoolzwemmen nieuwe
stijl is zoals ook in huidige vorm geldt, geen kind van de basisschool zonder zwemdiploma. Er zijn
voorwaarden gesteld omtrent dit vangnet. Het vangnet zal plaatsvinden vanaf groep zes. De drie
afgevaardigden van de schoolbesturen hebben onderling besloten hiermee akkoord te gaan wanneer
het vanget naschools zal plaatsvinden. Bij het schoolzwemmen in huidige vorm biedt het vangnet al
mogelijkheden voor leerlingen uit groep vier. Een belangrijk gevolg van het verschuiven van het
vangnet naar groep zes is het feit dat de leerlingen nu iets ouder zijn en sneller leren. Er zullen dus
wellicht minder lessen nodig zijn om deze kinderen op te leiden tot minimaal het zwemdiploma A.

25. 24 | P a g i n a
Een ander bijkomend voordeel kan zijn dat de gemeente Velsen en zwemverenigingen positieve
effecten van deze beslissing ondervinden wat zich zal uitdrukken in meer leszwemmers.
Door af te stappen van het schoolzwemmen met alleen groep vier en nu de keuze met betrekking tot
verschillende groepen over te laten aan de basisscholen treedt er een nieuw probleem op. Het is
namelijk niet mogelijk om leerlingen op te leiden tot een zwemdiploma in minder dan zoveel weken,
uitzonderingen daargelaten. Landelijk gezien zijn er veel gemeenten, o.a. ook Meppel en Hengelo
waar vergelijkend onderzoek heeft plaatsgevonden, die afstappen van het huidige zwemABC. Gezien
het feit dat de zwemuren nu verdeeld zullen worden over wellicht meerdere groepen is het niet
mogelijk om op te leiden voor een zwemdiploma. Dit is echter een nadeel van het schoolzwemmen
nieuwe stijl. Zoals in de gemeenten Meppel en Hengelo ontwikkelt de gemeente Velsen nu ook een
thematisch aanbod.
Tijdens een overlegmoment met de werkgroep werd duidelijk dat de afgevaardigden van de
basisscholen van mening waren dat de zweminstructeurs goed in staat zouden zijn om zelf een aanbod
samen te stellen gezien het feit zij daar voldoende kennis van hebben. De zweminstructeurs hebben
een zevental thema’s opgesteld te weten, red je vriendje, vakantieplannen, de zee, waterpolo, winter,
zwemvaardigheid en spelcicuit/hindernisbaan. Deze zeven thema’s zijn voor alle groepen beschikbaar
omdat de lessen aangepast worden aan niveau. Een voordeel van deze thema’s is het hoge fungehalte
waardoor leerlingen wellicht met plezier aan het schoolzwemmen zullen beleven.
8. De planning
Het onderzoek heeft een hoge prioriteit gezien het feit dat in januari het schoolzwemmen nieuwe stijl
al moet ingaan. Eind november uiterst begin december 2012 moet er een volledig plan klaar liggen
voor het schoolzwemmen nieuwe stijl.
Een duidelijke strakke planning is dus noodzakelijk om dit onderzoek te laten slagen. Doordat er
gewerkt wordt met een projectgroep en een werkgroep wordt hebben beide een aparte planning. Echter
is er een algemene planning opgesteld, deze treft u in de bijlage. Er dient gestreeft te worden om het
overleg van de projectgroep te alle tijden voor het overleg van de werkgroep plaats te laten vinden. Dit
met betrekking tot het feit dat de projectgroep de randvoorwaarden stelt en de werkgroep invulling
geeft aan het algemene plan. Wanneer het gehele werkplan klaarligt dient er om eventuele vragen te
beantwoorden en presentatie gegeven te worden op de basisscholen. Deze presentaties zijn in de
maand december gepland.

26. 25 | P a g i n a
9. Resultaten onderzoek
Er is besloten in overleg met de project-en werkgroep om de veertien zwemuren die elke basisschool
krijgt toegewezen te verdelen onder de groepen 3/ 4, 5/6 en 7/8. Hoe de basisscholen deze uren
verdelen bepalen zij zelf. Zo is het mogelijk om veertien keer met groep 7/8 te zwemmen maar er kan
bijvoorbeeld ook gekozen worden om 10 keer met groep 5/6 te zwemmen en vier keer met groep 3/ 4.
Gevolg van deze beslissing is dat leerlingen mogelijk elk jaar naar het zwembad terug keren wat ten
goede komt met de binding van het zwemmen en het zwembad De Heerenduinen. Er zal per januari
2013 worden afgestapt van het huidige zwemABC. Het lesaanbod zal nu bestaan uit zeven thema’s
voor elke groep wordt de les op een eigen niveau gegeven. De basisscholen naast de groepen ook uit
het thematische aanbod. De uren waarop de basisschool komt zwemmen staat echter wel vast. Door
deze manier van aanpakken kan men stellen dat het zwembad De Heerenduinen maatwerk levert. Om
alle vragen omtrent het schoolzwemmen per januari 2013 weg te nemen zal er op elke basisschool een
presentatie worden gegeven.
Het grootste voordeel dat ontstaat met dit nieuwe concept is dat het schoolzwemmen blijft
voortbestaan zonder de subsidie op het busvervoer. Het hoge fungehalte dat het nieuwe concept met
zich mee draagt is ook een absoluut voordeel. Evenals het feit dat alle groepen nu wellicht de weg naar
het zwembad De heerenduinen zullen vinden. Echter aan het invoeren van het nieuwe concept zijn ook
risico’s verbonden. Voor het zwembadpersoneel zal er nogal een verandering optreden. Waar de lessen
voor het huidige schoolzwemmen weinig voorbereiding vergen zal dit bij het nieuwe concept wel
anders zijn. Echter zal dit het zwembadpersoneel scherp houden. Toch moet men rekening houden met
mogelijke weerstand dat kan optreden bij veranadering. Een ander risico dat het nieuwe concept met
zich mee brengt is tevens ook aanleiding voor het onderzoek geweest, het vervoer. In de toekomst
moet blijken of het voor basisscholen mogelijk is om het vervoer zelf te organiseren. Een uitdaging
aan het nieuwe concept zullen de blokken van twee uur zijn. In de huidige vorm zwemmen de
leerlingen één uur, waar in het nieuwe concept per januari twee uur gezwommen zal worden. Het moet
nog blijken of dit voor jonge leerlingen niet een te grote uitdaging is.

27. 26 | P a g i n a
10. Conclusies en aanbevelingen
Een conclusie die getrokken kan worden uit de aanleiding van het onderzoek is dat het voor
basisscholen uit de gemeente Velsen onmogelijk is om zeventien keer vervoer naar het zwembad te
organiseren. De gemeente Velsen en de basisscholen uit deze gemeente hebben aangegeven dat er
geen geld is om dit te financieren. Zowel in de projectgroep als in de werkgroep is aangegeven dat het
huidige zwemaanbod het ZwemABC geen verdere op- of aanmerkingen betreft. Het ZwemABC
werkte uitstekend, echter is het na het wegvallen van de subsidie op het busvervoer niet meer mogelijk
om de leerlingen op te leiden tot een diploma. Een kind opleiden tot een diploma vergt namelijk
minimaal deze zeventien uren en het is niet mogelijk om de leerlingen op te leiden tot een diploma in
minder weken, uitzonderingen daargelaten. Doordat dit niet mogelijk is wordt de conclusie getrokken
af te stappen van het huidige ZwemABC. Gezien het feit alle partijen het nut en de toegevoegde
waarde zien van het schoolzwemmen zal het schoolzwemmen in een nieuwe vorm worden
aangeboden.
Het resultaat dat uit deze conclusie ontstaat is dat de nieuwe vorm aangeboden moet worden voor
meerdere klassen zodat de zorg betreffende het vervoer gedeelt kan worden over verschillende
klassen. Wellicht kunnen de hogere klassen wel op de fiets naar het zwembad De Heerenduinen
komen, waar het voor de lagere klassen niet mogelijk is.
Uit het onderzoek blijkt dat de schoolbesturen, die deel uitmaakte van de projectgroep, andere ideeën
en verwachtingen hebben dan de drie afgevaardigden die deelnamen aan de werkgroep.
Wanneer er in het vervolg gewerkt zal worden met zowel een projectgroep als een werkgroep is het
zorg om allen op één lijn te liggen. Het is belangrijk dat de communicatie tussen beide goed verloopt
en dat belangrijke beslissingen genomen in de overleggen teruggekoppeld naar de andere groep.
Om eventuele vragen en zorgen weg te nemen bij de scholen die mogelijk zullen optreden wanneer
schoolzwemmen nieuwe stijl wordt geimplementeerd wordt aanbevolen om op elke school een
presentatie te geven voor de leerkrachten die direct met het programma te maken zullen krijgen.
Verder wordt ten zeerste aanbevolen om één aanspreekpunt aan te wijzen van elke basisschool welke
verantwoordelijk zal zijn voor het schoolzwemmen. Vanuit het zwembad zal Winnifred Broekhuizen
dit aanspreekpunt zijn, zij was al eerder coördinator schoolzwemmen en heeft dus al verschillende
contacten met de basisscholen. Door te werken met één contactpersoon zal het er sneller
gecommuniceerd kunnen worden en eventuele besluiten kunnen sneller vastgesteld worden.
Na een half jaar is het verstandig om het schoolzwemmen te evalueren en te kijken naar het resultaat.
Wanneer het nieuwe concept positief wordt ontvangen door de basisscholen en anderen betrokken
wordt het aanbevolen om alle uren voor de periode erop gelijk te trekken. Wanneer mogelijk is zullen
alle basisscholen dan twee uur zwemmen en bestaat er geen onderscheid meer tussen de basisscholen.

28. 27 | P a g i n a
11. Bijlage
12. Wanneer: Wat: Wie:
1e
week september Desk research + werkplan
schoolzwemmen doornemen
Annelies Visser
2e
week september 1e
overleg projectgroep Projectgroep
Vormgeven aan
onderzoeksrapport
Annelies Visser
3e
week september Vormgeven aan
onderzoeksrapport
Annelies Visser
Field research Annelies Visser
4e
week september Field research Annelies Visser
1e
week oktober Vormgeven onderzoeksrapport Annelis Visser
Voorbereiden overleg Annelies Visser
2e
week oktober 2e
overleg projectgroep
+ 1e
overleg werkgroep
Notulen opstellen
Projectgroep
Werkgroep
Annelies Visser
Onderzoeksrapport Annelies Visser
3e
week oktober Vormgeven aan schoolzwem
werkplan
Annelies Visser
4e
week oktober Voorbereiden overleg
2e
overleg werkgroep
Notulen
Annelies Visser
Werkgroep
Annelies Visser
1e
week november Onderzoeksrapport Annelies Visser
Adviesrapport Annelies Visser
2e
week november Adviesrapport Annelies Visser
3e
overleg werkgroep
Notulen
Werkgroep
Annelies Visser
3e
week november Onderzoek+ Adviesrapport
klaar
Annelies Visser
Protocol schoolzwemmen Annelies Visser

29. 28 | P a g i n a
opstellen
4e
week november Werkplan schoolzwemmen
klaar
+ presentaties opstellen voor
basisscholen
Annelies Visser
Annelies Visser + C. Speelman
December Presentaties houden Annelies Visser + C. Speelman