Podsumowanie realizowanego dzięki Starostwu Powiatowemu w Stalowej Woli projektu pt. ,,Poznanie niszczącej siły natury na przykładzie zniszczeń dokonanych przez wiatry halne na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego"

2. Grupa dwudziestu członków Szkolnego Koła
Turystycznego ,,Trzy kilometry” działającego przy ZS w
Lipie wraz z opiekunami, w okresie od 6 do 9
października 2016 r. była w Tatrach. Celem tej
turystycznej wyprawy była realizacja projektu pt.
"Poznanie niszczącej siły natury na przykładzie
zniszczeń dokonanych przez wiatry halne na terenie
Tatrzańskiego Parku Narodowego”. Na realizacje tego
celu uzyskaliśmy wsparcie finansowe od Starostwa
Powiatowego w Stalowej Woli.

3. Halny to najbardziej znany wiatr w Polsce, rodem z Karpat
i Sudetów, najsilniejszy jest w Tatrach.
Halny wieje najczęściej w październiku listopadzie, rzadziej w
lutym i marcu. To ciepły, suchy, porywisty wiatr, wiejący z
południa ku dolinom. Powstaje on na skutek różnic ciśnienia
między jednym, a drugim stokiem góry, gdy po południowej
występuje wysokie ciśnienie, a po północnej niskie.
Skąd się bierze wiatr halny ?Skąd się bierze wiatr halny ?

4. Jak powstaje wiatr halny ? - grafikaJak powstaje wiatr halny ? - grafika

5. Aby halny mógł powstać, po obu stronach gór muszą utworzyć
się 2 ośrodki baryczne: wyżowy i niżowy. Na południu znajduje się
wyż. Po drugiej stronie, zawietrznej - ośrodek niżowy. Jeśli w równej
odległości pomiędzy nimi znajdą się Tatry, zaczyna wiać halny. Na
południu temperatura powietrza jest niższa, ciepłe powietrze unosi
się do gór oziębiając się około 0,6 stopnia Celsjusza na 100 metrów
wysokości. Po osiągnięciu wierzchołków gór spadając po zawietrznej
na dół osiąga większą prędkość i ociepla się 1 stopień Celsjusza na
100 metrów ogrzewając powietrze i zwiększając swoją prędkość.
Towarzyszy mu charakterystyczny wał chmur, który przewala się
na drugą stronę łańcucha, ale póki co nie spływa w dół. Dopiero gdy
chmury zaczynają spływać na północną stronę, halny wzrasta. Po
halnym pogoda zazwyczaj załamuje się, zaczyna się opad. Przed i w
trakcie halnego ciśnienie gwałtownie spada.
Przyczyny powstawania wiatru halnegoPrzyczyny powstawania wiatru halnego

6. Jak powstaje wiatr halny ? - grafikaJak powstaje wiatr halny ? - grafika

7. Podczas realizacji projektu uczniowie uczestniczyli w zajęciach
w Edukacyjnym Centrum Przyrodniczym Tatrzańskiego Parku
Narodowego gdzie uzyskali kompendium wiedzy o geologicznej
historii powstania Tatr i występujących w obrębie TPN
przedstawicielach fauny i flory. Ponadto w trakcie interaktywnych
zajęć uczniowie dowiedzieli się o tym jak funkcjonuje ochrona
środowiska naturalnego na terenie parku. Przez cały czas zajęć
uczniowie mieli do dyspozycji tablety, na których udzielali
odpowiedzi na zadawane w trakcie pokazu pytania. Na koniec
przedstawiono zwycięzców swoistego rodzaju quizu. Poza tym
mieliśmy również możliwość obejrzenia interaktywnej makiety
Tatr. W nowoczesny sposób ukazywała ona wszystkie pasma i
szczyty górskie oraz ich piętrowość. Pobyt w ECP TPN wszystkim
się bardzo podobał.
Realizacja projektuRealizacja projektu

10. Wizja lokalna –
Dolina Kościeliska
Wizja lokalna –
Dolina Kościeliska
Wędrując dnem Doliny Kościeliskiej mieliśmy okazje
zobaczyć z jaką siłą wieją tutaj wiatry. Było to przecież
celem naszej turystycznej wyprawy. Wszyscy mogli
dostrzec setki powalonych świerków na zboczach doliny.
Robiły one przerażające wrażenie. Jak nam jednak mówiono
w Edukacyjnym Centrum Przyrody TPN natura z tym faktem
sobie poradzi. Będzie co prawda to trwało kilkadziesiąt lat,
ale na powalonych pniach już niedługo pojawią się nowe
pokolenia świerków. To co jest niepokojące to skala
zjawiska, która ze względu na zmiany klimatyczne bardzo
się w ostatnich czasach nasila.

11. Nasza dokumentacja fotograficznaNasza dokumentacja fotograficzna

15. Trochę historiiTrochę historii
Rekordowo długo halny wiał w 1951 roku - 11
dni. Największą prędkość tego wiatru
zanotowano w nocy z 6 na 7 maja 1968 roku -
około 310 km/h, a jednym z jego skutków były
katastrofalne zniszczenia w lasach.
Krystyna Gorazdowska

17. Zniszczenia w drzewostanie w Dolinie Kościeliskiej
w wyniku wiatru halnego w 2013 r.
Zniszczenia w drzewostanie w Dolinie Kościeliskiej
w wyniku wiatru halnego w 2013 r.

20. Przyrodnicy oszacowali szkody po halnym ( grudzień 2013
r.) . Okazuje się, że silne wiatry powaliły około 125 tys. metrów
sześciennych drzew w Tatrzańskim Parku Narodowym i w lasach
Doliny Chochołowskiej. W strefie ochrony ścisłej, czyli tam,
gdzie leśnicy nie ingerują w przyrodę, halny przewrócił 20 tys. m
sześciennych drzew. Natomiast na terenach
objętych ochroną czynną, gdzie przyrodnicy mogą na przykład
wycinać drzewa, uszkodzeniu uległo 60 tys. m sześciennych
drzew, głównie świerków - powiedział Szymon Ziobrowski z
TPN.
Wspólnota Leśna - właściciel lasów w rejonie Doliny
Chochołowskiej - straty w drzewostanie szacuje na około 45 tys.
m sześciennych.

21. Jodły i buki zamiast świerków
,,Do odbudowy lasów podchodzimy w każdym rejonie Tatr
inaczej. Na terenie ścisłych rezerwatów przyroda jest pozostawiona
sama sobie, to znaczy powalone drzewa są pozostawione do
naturalnego rozkładu, a na tym podłożu wyrastają nowe drzewa,
które same się nasiały - wyjaśnił Filip Zięba z TPN.
W reglu dolnym, gdzie żywioł pozostawił wykarczowane polany,
w miejsce świerków władze parku zamierzają posadzić jodły i buki.
W strefie ochrony czynnej powalone drzewa zostały jedynie
okorowane, aby nie stały się siedliskiem korników, a następnie
pozostawione do rozkładu.
W każdym przypadku musieliśmy zastanowić się, czy wywózka
drzewa z lasu nie przyczyni się do wyrządzenia większej szkody
przyrodzie, dlatego decyzje co do każdego obszaru wiatrołomów są
podejmowane indywidualnie" - powiedział przyrodnik.
Jak temu zaradzić ?Jak temu zaradzić ?

22. Uczestnicy przy tworzeniu pokazu
multimedialnego nt. Projektu
Uczestnicy przy tworzeniu pokazu
multimedialnego nt. Projektu

23. Uczestnicy projektu –
(zdjęcie przy schronisku na Hali Ornak, w tle mało widoczny Ornak (1854 m n.p.m.)
Uczestnicy projektu –
(zdjęcie przy schronisku na Hali Ornak, w tle mało widoczny Ornak (1854 m n.p.m.)
- dziękują Zarządowi Starostwa Powiatu Stalowowolskiego za finansowe
wsparcie bez którego ta wyprawa nie doszedłby do skutku.

24.  https://pl-pl.facebook.com/Trzy-Kilometry-977307335659619/
 https://pl.wikipedia.org/wiki/Wiatr_halny
 http://www.twojapogoda.pl/wiadomosci/107370,wszystko-na-temat-wiatru-halnego
 http://krakow.wyborcza.pl/krakow/1,44425,17178875,Rok_po_wielkim_halnym__pozostaly_ogolocon
e_lasy_w.html
 https://www.google.pl/search?q=najwi
%C4%99ksze+wiatry+halne&biw=1280&bih=625&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwirz-
LBqavQAhVB2SwKHUhPCvoQ_AUIBigB#imgrc=X3RmJFdRfQoSCM%3A
 oraz Google grafika
Źródła zdjęć i informacjiŹródła zdjęć i informacji