1. 06
05
TopketenImpuls®
TopketenImpuls®
Etstechniek:
Geruisloos bezorgd
Geluidsoverlast, stank en fijnstof; de
pizzakoeriers zijn populair om hun
pizza’s en het gemak van de bezorging; hun bromscooters (en rijgedrag) wekken echter veel ergernis.
Domino’s Pizza erkent die ergernis
en onderneemt actie. Vanaf 1 januari
2014 worden zoveel mogelijk nieuwe
scooters in de elektrische uitvoering
aangeschaft.
Deze ambitie komt voort uit de pilot die
Syntens samen met TNO initieerde om
het elektrisch rijden in Nederland te
stimuleren. “Elektrisch rijden biedt
veel kansen voor de bezorgbranche
in verstedelijkte gebieden’’, weet
innovatieadviseur Ruben van der Horst.
“Een tweetakt benzinebrommer
produceert per kilometer een vergelijkbare hoeveelheid fijnstof als een vrachtauto en er rijden er in de stad heel wat
meer van.’’ Samen met Job van de Kieft,
manager MKB mobiliteit bij TNO, wist
Van der Horst Domino’s Pizza Nederland
(met 120 vestigingen) te interesseren voor
een proefproject. Van der Horst benaderde
studenten van de TU Delft om mee te
doen. Sjoerd van Seters (foto) is franchisenemer van Domino’s en overtuigd van het
nut van elektrisch rijden. ”Ik koop geen
brommers op benzine meer, elektrisch
rijden heeft zoveel meer voordelen.
Ik wilde daarom graag in dit project
meedoen.”
Ook het rijgedrag
“Domino’s Pizza Nederland is al zeker
tien jaar bezig met maatschappelijk
verantwoord ondernemen”, vertelt
Dennis van Dalfsen van Domino’s Pizza.
“Elektrisch rijden is daar een onderdeel
van. De scooters moeten echter wel sterk
genoeg zijn voor het bezorgwerk, daar
hebben we in het verleden niet zulke
goede ervaringen mee gehad.’’
De studenten van de TU Delft concludeerden dat de huidige generatie
elektrische scooters uitstekend geschikt
is voor de eisen die het bezorgwerk stelt.
Zij constateerden echter ook, dat de
bezorgers bij het elektrisch rijden niet
hun (vaak onverantwoordelijke) rijgedrag
aanpassen. Omdat de elektrische scooters
nauwelijks geluid produceren, kunnen
andere verkeersdeelnemers schrikken
van plotsklaps opduikende bezorgers op
plaatsen waar ze niet mogen rijden.
Serious gaming
“De studenten wisten dit met het idee
voor een serious game op te lossen”,
vertelt Van der Horst. “Daarbij wordt het
rijgedrag per rit geregistreerd via een
smartphone, een 3G-verbinding en een
nieuwsbrief
webinterface in de winkel.’’ Bezorgers die
terugkomen, loggen in en dan is meteen
zichtbaar hoe hun rijstijl is geweest.
Van der Horst: “De game prikkelt de
bezorgers op een positieve manier om
verantwoordelijker te rijden. Dat goede
rijgedrag kan de vestigingsmanager
stimuleren met beloningen.’’
De deskundigen van TNO hebben
meegelopen bij Domino’s Pizza om
het bedrijfsproces in kaart te brengen
en de praktijkcase te analyseren.
“Het belangrijkste advies is om de
elektrische scooters gefaseerd in te
voeren’’, vertelt Van de Kieft. “Ook stellen
we voor de scooters te leasen.’’
Van Dalfsen heeft inmiddels aangegeven
vanaf 1 januari 2014 zoveel mogelijk
vestigingen te willen voorzien van
elektrische scooters.
Bezorgen geen bezwaar
En dat zal zeker een positief effect op het
imago van de bezorgers van Domino’s
Pizza hebben, verwacht Van der Horst.
“In Schiebroek hadden veel buurtbewoners bezwaarschriften ingediend
tegen de komst van een nieuwe vestiging
van Domino’s. Op het moment dat de
vestigingsmanager liet weten dat er
alleen met elektrische scooters zou
worden gereden, werden al die bezwaarschriften ingetrokken.’’
Mini-documentaire
Over het project is een mini-documentaire
gemaakt. De film is te zien op
www.syntens.nl/topketenimpuls of
scan de QR code bij dit artikel.
precisietechnologie zoekt
de schijnwerpers
02
technologie, lucht- en ruimtevaart, piëzo- en sensortechnologie.
Het bedrijf zit echter vooral in de modulebouw en heeft niet of
nauwelijks contact met de merkfabrikant. “Wij willen graag meer
zichtbaar worden als partner in de keten, aangezien we vaak meer
voor de eindgebruiker kunnen betekenen’’, stelt De Vries vast.
“Bovendien willen we de klant overtuigen van het feit dat onze
technieken voor onder meer tralieplaten, maar ook voor het succes
van andere toepassingen, superieur zijn aan andere technieken.’’
02
Syntens sterk
in eerstelijns
vraagstukken
03
Voor toeleveranciers kan het lastig zijn om merkfabrikanten duidelijk te maken welke expertise zij
voor hun ontwikkelingen en producten in huis hebben.
Etchform uit Hilversum gaat tegenwoordig meer gericht
de markt op om zijn ets- en elektroformeertechnieken
onder de aandacht te brengen.
Etchform is specialist in precisie-etsen en elektroformeren,
dat doet het bedrijf al sinds 1980. Een van de vele toepassingen
is het etsen van een tralieplaat (diffractierooster). Een tralieplaat
is een molybdeen folie met een reeks smalle spleten die (röntgen)
stralen doorlaat. “Waar mechanische en thermische technieken
tijdens het vervaardigen van een tralie spanningen in het materiaal
brengen, heeft etsen daar geen invloed op’’, vertelt René de Vries,
productmanager bij Etchform (foto: links). “Bovendien ontstaan er
bij het etsen geen braampjes. Dit is essentieel voor het verkrijgen
van een zuivere doorlaat van de röntgenstralen bij tralieplaten,
bijvoorbeeld bij de bestraling van kankerpatiënten.’’
Zichtbaar als partner
Etchform werkt als toeleverancier voor diverse industrieën
waaronder apparaten- en machinebouw, fijnmechanica, medische
Syntens Innovatiecentrum
Syntens Innovatiecentrum laat de Nederlandse economie groeien
door het versterken van innovatie in het midden- en kleinbedrijf.
Syntens maakt ondernemers bewust van de mogelijkheden die zij
hebben om te innoveren en helpt ondernemers concreet om daarin
stappen te zetten die leiden tot resultaat voor de onderneming.
Het grote en persoonlijke netwerk van Syntens zoals kennispartners, ondernemers en brancheorganisaties strekt zich uit
over de belangrijkste sectoren van de Nederlandse economie en is
regionaal beschikbaar en toegankelijk. Door nieuwe verbindingen
binnen dit netwerk te leggen, bijvoorbeeld tussen ondernemers
onderling en tussen ondernemers en kennisinstellingen, ontstaan
innovaties die resulteren in nieuwe business. Zo dragen de
activiteiten van Syntens Innovatiecentrum indirect bij aan een
extra omzet bij het Nederlandse bedrijfsleven van enkele
honderden miljoenen euro’s per jaar.
Propositiehuis
Om de klanten op de juiste en een inspirerende manier te
benaderen, deed de productmanager mee aan de Propositiehuisworkshop van Syntens. “Etchform is al ruim vijf jaar een relatie van
Syntens’’, vertelt innovatieadviseur Mariëlle Vermunt (foto: rechts).
“Met het Propositiehuis kun je bepalen hoe en aan wie je jouw boodschap kunt overbrengen. Ik heb René geholpen met het opstellen
van een propositie. Etchform wil de sub samensteller laten inzien
dat hij met het toepassen van deze precisie technieken de kwaliteit
van het eindproduct kan verhogen, en daarmee bijdraagt aan het
succes van zijn klant.’’
Productiecapaciteit
De elementen die uit het Propositiehuis naar voren zijn gekomen,
past De Vries waar nodig toe. “Door (latente) vragen te identificeren
en mogelijk op te lossen met de ets- en/of elektroformeertechnieken, genereren we blijvende omzet bij nieuwe en bestaande
klanten. Daarmee positioneren wij ons als vernieuwende partner in
de keten én wordt onze productiecapaciteit beter benut.’’
Export
Circa 30 procent van de omzet komt uit export. Ook hier zien
De Vries en Vermunt mogelijkheden, al zijn die afhankelijk van de
kennis en bereikbaarheid van potentiële klanten. Etchform is dan
ook aangemeld bij Enterprise Europe Network (EEN) en het
innovatieprogramma Materialen (M2i). “We hebben nog steeds
ondersteuning van Mariëlle. Ook heeft zij haar brede netwerk voor
ons ingezet. Op termijn zal blijken wat dit voor ons kan betekenen.’’
Colofon
Deze projectnieuwsbrief TopketenImpuls® is een uitgave van
Syntens Innovatiecentrum. Meer informatie: Paul d’Hond,
tel. 06 – 55 82 44 15, e-mail: paul.dhond@syntens.nl.
Tekst: Inge Heuff
Fotografie: Syntens
Opmaak & druk: Iszo Media
Contact
Syntens Innovatiecentrum,
Postbus 1300, 3430 BH Nieuwegein
T. 088 – 444 0 444, E. info@syntens.nl
Nieuwe verbinding, nieuwe business. www.syntens.nl
Samen met
toeleveranciers
slimmer
produceren
04
Samenwerking
bij innovatie loont
in rubber- en
kunststofindustrie
05
Grote interesse
MKB voor
innovatievragen
grootbedrijf
06
Geruisloos
bezorgd
precisietechnologie zoekt
de schijnwerpers
Hoe kunnen topsectoren en
MKB van elkaar profiteren?
In het topsectorenbeleid speelt de vraagsturing van bedrijven bij onderzoek door publieke
kennisinstellingen een centrale rol. De prijs voor deze toegenomen invloed is meer private
financiering. De topsectoren doen hun best om het MKB te betrekken bij de kennisontwikkeling,
maar voor het gros van het MKB is de noodzakelijke financiële bijdrage te hoog.
Gelukkig gaat het niet alleen over kennisontwikkeling, maar ook steeds vaker over
valorisatie. Valorisatie is kort gezegd het
creëren van economische of maatschappelijke waarde uit kennis. En hier heeft
het MKB een geweldig aanbod voor de
topsectoren: een flexibele, creatieve en
op kansen gerichte ondernemende geest,
dwars door sectorgrenzen heen!
Tienduizenden van deze innovatieve MKB
bedrijven zijn niet direct aangesloten bij
TKI’s (Topconsortia voor Kennis en
Innovatie) of roadmaps. Hier ligt goud voor
de topsectoren. Veel merkfabrikanten
hebben zich inmiddels omgevormd tot
kop-staart bedrijven. Zij zijn afhankelijk
van MKB-ers in de supply chain voor de
productie, maar ook voor de innovatietrajecten. Ook voor de vele gespecialiseerde
MKB-bedrijven in nichemarkten is
continue aanscherping van het onderscheidend vermogen, en daarmee de
introductie van nieuwe kennis, cruciaal.
kenniskaarten langs de lijnen van de
TKI’s en roadmaps voor een nog betere
matchmaking en consortiumvorming.
De meeste kennisinstellingen zijn
aangehaakt. Met TNO worden (bijna)
kosteloos eendagsconsulten, workshops
en clusters aangeboden.Valorisatie gaat
niet vanzelf, maar is noodzakelijk voor
toekomstige afzetkanalen van nieuwe
kennis en daarmee voor onze toekomst!
Een aantal topsectoren heeft dit ingezien
en werkt samen met Syntens aan de invulling van zijn MKB loket. Syntens ontwikkelt
Tom Bouws
Productmanager Valorisatie

2. 03
02
04
TopketenImpuls®
TopketenImpuls®
“Syntens sterk in
eerstelijns vraagstukken”
MKB ondernemers in de chemische industrie en de
Topsector Chemie lijken elkaar steeds beter te vinden.
Een van de belangrijkste pleitbezorgers voor de wisselwerking tussen beiden is Bert Jan Lommerts (foto)
MKB boegbeeld van het Topteam Chemie. Enkele vragen
aan deze algemeen directeur van Latexfalt, een onderneming die actief is in (bitumen)emulsies voor met name
de wegenbouw.
Hoe ziet u de kennisbenutting tussen de Topsector Chemie
en het MKB verlopen?
“Er zijn binnen de chemie veel activiteiten gaande.
Neem bijvoorbeeld de COCI’s – de Centers for Open Chemical
Innovation, daar zijn er nu diverse van operationeel zoals in de
Europort, bij Bergen op Zoom en op Chemelot. Dat is een prachtige synergie tussen innoverende jonge bedrijven op het gebied
van chemie die gebruik kunnen maken van de infrastructuur en
ervaring van nabijgelegen grote chemieconcerns.
Ook de Innovationlabs zijn voorbeelden waarbij de onderzoekskennis van universiteiten die economische waarde heeft,
omgezet wordt naar bedrijvigheid.”
Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI’s): een TKI gericht op
materialen, een op verduurzaming van de procestechnologie,
een op de biobased economy en een als kraamkamer voor
nieuwe chemische innovaties. Alle deelinitiatieven uit die TKI’s
moet je koppelen en valoriseren in de ondernemersnetwerken.
We willen geen nieuwe disciplines maar integrale valorisatie.
Het MKB loket moet de eerste- en tweedelijns vraagstukken
binnen de chemie bundelen en vooral informatie gaan
verschaffen. Ook is het van belang dat de financiën transparant
worden voor het MKB. Het tweede doel is het aantrekken van
(internationale) bètamensen in de chemie.”
Samenwerking bij innovatie loont in
rubber- en kunststofindustrie
“We willen geen nieuwe
disciplines maar
integrale valorisatie”
Samen met toeleveranciers slimmer
produceren
Het Helmondse familiebedrijf Bronneberg ontwikkelt, produceert
en verkoopt recyclemachines voor schroot, metaal, auto’s,
kabels en karton en zet deze wereldwijd af. Van producent werd
Bronneberg echter steeds meer een handelsmaatschappij.
De directie wilde terug naar de productie.
Grote interesse MKB voor
innovatievragen grootbedrijf
kon zich kort presenteren en een visitekaartje achterlaten. Innovatieadviseurs
van Syntens begeleidden de gesprekken.
“Het is verrassend en fijn dat
ondernemers ons probleem herkennen’’,
constateerde Jan Post van Fast & Fluid.
Hij zoekt een gesloten verpakkingssysteem voor kleurpasta’s voor verfmengmachines. “Mensen komen nu al met
ideeën die verder gaan dan onze vraag van
dit moment. Dat is echt inspirerend.’’
MKB bedrijven in de rubber- en kunststofindustrie die aangesloten zijn bij de Federatie Nederlandse Rubber– en
Kunststofindustrie (NRK) én die zich laten adviseren door Syntens Innovatiecentrum innoveren opvallend meer,
en meer samen met andere bedrijven dan andere MKB bedrijven.
directeur Beleid en Advies van de NRK
vast. “We zullen onze samenwerking met
Syntens zeker voortzetten.”
Welke rol ziet u voor Syntens?
“Syntens beschikt over het netwerk van relevante MKB
ondernemingen in de chemie. De kracht van Syntens is de
beantwoording van de eerstelijns vragen in de chemie, zoals
die ook bij het MKB loket zullen binnenkomen. De regionale
aanwezigheid van de Topsector Chemie bij het MKB
is belangrijk. Bijvoorbeeld via de Ondernemerspleinen
die zich momenteel ontwikkelen. Ook daar ligt een rol voor
Syntens.”
Wat is uw visie op het MKB loket?
“Het Valorisatie 2.0 model zet in op één loket voor bedrijven,
ondernemers en kennisinstellingen in de chemie. De chemie
heeft een sterk model van heel fundamenteel wetenschappelijk
onderzoek naar de pure technologie. Dat zie je terug in de vier
TopketenImpuls®
Innovatief
MKB bedrijven in de rubber- en kunststofindustrie zijn zeer innovatief. Driekwart
van de respondenten heeft nieuwe
producten of diensten geïntroduceerd en
69% introduceerde procesvernieuwingen.
Dat is significant meer dan het MKB
in het algemeen.
Dit blijkt uit een effectmeting die Syntens
heeft laten uitvoeren in opdracht van de
NRK. Syntens en de NRK werken al jaren
nauw samen met als doel innovatie te stimuleren bij bedrijven in de kunststof- en
rubberindustrie. “Het onderzoek geeft aan
dat we onze leden hiermee daadwerkelijk
vooruit helpen’’, stelt Erik de Ruijter (foto),
Samenwerking
Maar liefst 89% van de respondenten geeft
aan actief samen te werken met andere
bedrijven om tot innovatie te komen.
Dit is opvallend veel. Recent EIM onderzoek geeft weer dat dit bij MKB bedrijven
in het algemeen juist gedaald is van 29%
in 2009 naar 19% in 2011. Ketensamenwerking komt het meest voor; ook kennisen onderwijsinstellingen zijn geregeld
partner. Een klein aantal (17%) werkt
samen met een concurrent of
collega-bedrijf.
“En met succes”, vertelt Maarten van der Sande, operationeel
directeur (foto: rechts). “De verkopen lopen harder dan de
prognoses en de organisatie groeit zo snel dat we het niet
meer alleen kunnen. Wij wilden onze toeleveranciers bij de
productie betrekken. Het project TopketenImpuls van Syntens
Innovatiecentrum kwam daarom op een prima moment.”
Innovatieadviseur Jo van de Put (foto: links): “Ik kende het
bedrijf al vanuit hun deelname aan diverse workshops van
Syntens. TopketenImpuls richt zich specifiek op de samenwerking tussen OEM’er (Original Equipment Manufacturer)
en hun toeleveranciers. Door samen slimmer te werken kan
de hele keten beter concurreren. Bij Bronneberg is alles erop
gericht om de winstgevendheid te vergroten. Niet ten koste
van de toeleveranciers maar samen.”
Ondernemend
Bedrijven die zijn aangesloten bij de NRK
en Syntens nemen meer dan gemiddeld
ondernemersrisico’s, zijn hoog innovatief
en acteren proactief. Een gemiddeld MKB
bedrijf heeft een score van 2,5 op een
schaal van 1 tot 5. Voor de NRK/Syntens
relaties komt deze score uit op 3,3.
Syntens
Bij 95% van de bedrijven stijgt het
innovatievermogen door de dienstverlening van Syntens. Meer dan
driekwart geeft aan door Syntens aan
nieuwe contacten te zijn gekomen
waarmee ze zijn gaan samenwerken.
Mede door de tussenkomst van Syntens
is bij 20% van de respondenten een
omzetstijging gerealiseerd. En 72% geeft
aan door Syntens op nieuwe ideeën te zijn
gebracht; dat leidde bij 38% van hen tot
concrete vernieuwingen. Vrijwel iedereen
geeft aan de komende maanden te gaan
investeren.
Broodheer
Uit analyses bleek al snel dat Bronneberg geen echte verbinding had met zijn toeleveranciers. “Door hen te benaderen
als strategische partners benut je pas echt de kansen die de
keten biedt’’, weet Van de Put. “Bronneberg daagt hen nu uit
om mee te denken en feedback te geven. Daarmee komen problemen boven tafel. In de praktijk hebben toeleveranciers toch
schroom om hun broodheer op onvolkomenheden te wijzen.”
Onvoorwaardelijk
Van der Sande: “TopketenImpuls heeft heel veel los gemaakt in
onze organisatie. Van de interne organisatie tot ons programma
van eisen en van veiligheidsaspecten tot lasconstructies; alles
wordt binnenstebuiten gekeerd. Iedereen moet zich kwetsbaar
durven opstellen en kritiek kunnen verdragen. Syntens geeft ons
die kritiek als onafhankelijke partij. Dat vind ik echt hun kracht.”
Opnieuw was het Packaging Event, op 20 september gehouden in het
Eindhovense Evoluon, een groot succes. Mars Nederland, gastheer van deze
editie, verwelkomde samen met organisator Syntens Innovatiecentrum en het
Nederlands Verpakkingscentrum NVC ruim honderd MKB ondernemers.
Deze ondernemers kwamen hun kennis
en expertise inbrengen op acht innovatievragen van Mars, AkzoNobel, Hema,
Johma, Fast & Fluid en Douwe Egberts.
Voor innovatieadviseur en organisator
Stefan Morssink van Syntens is het
duidelijk: “Deze tweede editie bewijst
opnieuw dat het kleinbedrijf vernieuwende
oplossingen kan bieden voor innovatievragen vanuit het grootbedrijf. Er zijn
deze middag aanzetten gegeven voor acht
clusters en er zijn talloze inspirerende
verbindingen gelegd.’’
Aangenaam verrast
En dat is precies wat Gerbert Goes,
packaging innovation project manager bij
Mars Chocolate, voor ogen stond. “Ik was
in 2010 aangenaam verrast en geïnspireerd door de interesse van de MKB ondernemers en hun mogelijkheden. Vandaar
dat ik Syntens benaderde voor een tweede
evenement. Inbreng vanuit het MKB kan
de innovaties bij het grootbedrijf laten
versnellen.’’ Mars presenteerde die middag de site www.innovatewithmars.com,
die laat zien welke vragen Mars op het
gebied van verpakking, ingrediënten en
technologie wil uitwerken met het MKB
op basis van wederkerigheid.
Verkennen
De opzet van het Packaging Event is
kennismaken en verkennen. Wie dacht
een mogelijke oplossing voor een van
de acht innovatievragen te hebben,
Sprongen vooruit
“Sinds de start van onze deelname aan TopketenImpuls maken
we sprongen vooruit”, vervolgt Van der Sande. “Elke machine
heeft zo’n zes à zeven toeleveranciers waarmee we een
strategische samenwerking willen aangaan. Dat lukt niet in
één keer. Maar gemotiveerd zijn we zeker. Syntens heeft ons
laten zien dat samen slimmer werken in de keten loont.’’
Lees een uitgebreider interview op www.syntens.nl of scan de
QR code bij dit artikel.
Onderling verbinden
De ondernemers konden via de MKB
Stage ook onderling contacten leggen.
Daar werd goed gebruik van gemaakt.
Alle ondernemers hadden op formulieren
achtergrondinformatie en plannen of
ideeën genoteerd die waren opgehangen.
De deelnemers konden zo zien of er
mogelijkheden tot samenwerking waren.
Clusters
De vertegenwoordigers van de grootbedrijven hebben, samen met de
innovatieadviseurs van Syntens, in de
afgelopen weken een schifting in de
reacties gemaakt. De komende maanden
zullen de clusters - waar nodig begeleid
door Syntens - aan de slag gaan.
“De resultaten van deze middag laten
opnieuw zien dat de matchmaking
formule van ‘Innovatie Ontketend’, de
brug tussen MKB en grootbedrijf, werkt’’,
concludeert Stefan Morssink tevreden.
Syntens MKB Loket
Topsector Water
Wat te doen als je als MKB-er gebruik wilt maken van
de initiatieven van Topsector Water? Het Topteam heeft
besloten om Syntens de rol te geven van loket voor het
MKB voor de gehele Topsector. De dienstverlening van
Syntens is voor de Topsector een logische keuze. Willem
Buijs, MKB-vertegenwoordiger in het Topteam is blij met
de invulling van het loket, en verklaart in de nieuwsbrief
van het Topteam: “Syntens is een uitstekende organisatie
met een bewezen staat van dienst. De kwaliteit is hoog en
ze zijn verspreid door het hele land”.