Á sừng là bệnh viêm da cơ địa khó điều trị, chủ yếu ảnh hưởng đến bàn tay và bàn chân, thường gặp ở những người làm việc với hóa chất tẩy rửa. Bệnh nặng lên vào mùa đông do khí hậu khô hanh, cần tránh tiếp xúc với các chất gây kích ứng và sử dụng sản phẩm giữ ẩm thường xuyên. Điều trị bao gồm rửa tay chân bằng xà phòng có chất giữ ẩm, bôi thuốc giữ ẩm ngay sau khi rửa và duy trì chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng.

1. Những lưu ý trong điều trị á sừng
Bệnh á sừng còn được gọi là viêm da cơ địa mùa đông (atopic winter feet
dermatitis). Đây là một bệnh rất nan giải, không chỉ bị ở bàn chân mà còn thấy ở cả
bàn tay, một thách thức lớn với cả thầy thuốc và bệnh nhân.
Rất nhiều người bệnh không làm được gì vì chân tay đau đớn, nứt rớm máu, đi lại,
lao động khó khăn, chạy chữa nhiều nơi không khỏi.
Ai hay bị á sừng?
Á sừng hay gặp ở các thiếu nữ, nhân viên nhà hàng, đầu bếp, người nội trợ, y tá, hộ
lý. Tất cả những người này thường xuyên phải tiếp xúc với chất tẩy rửa. Khí hậu
khô hanh của mùa đông miền Bắc nước ta là yếu tố làm cho bệnh càng nặng lên.
Chị em nội trợ cần lưu ý có một số rau quả, hải sản có thể gây viêm da kích ứng
làm khởi động cho viêm da cơ địa như: hành tỏi, củ cải, nước nho, cam, tôm, cá.
Một số chất như găng tay cao su, chất mạ nickel của một số đồ dùng và đồ trang
sức, chất PPD (paraphenylenediamine) có trong sơn móng, chất thuộc da. Những
chất này gây viêm da kích ứng, tế bào da vùng đó bị mất nước khô nứt ra, tạo nên
bệnh cảnh lâm sàng là những đám da đỏ dày khô, nứt nẻ bong vảy, chảy máu, đau
đớn.
Á sừng thường gặp ở vị trí nào trên cơ thể?
Vị trí hay gặp là bàn tay, ngón tay, đặc biệt là ở 1/3 trước của bàn chân. Bệnh nặng
về mùa đông, giảm về mùa hè, đôi khi khỏi hẳn, đến mùa đông năm sau lại tái
phát. Bệnh viêm nhiễm mãn tính, khi cơ thể có sự thay đổi về nội tiết có thể tự
khỏi như: đến tuổi dậy thì, chửa đẻ, mãn kinh... Chẩn đoán bệnh không khó nhưng

2. cần phân biệt với bệnh vảy nến, nấm da bàn tay, bàn chân, tổ đỉa, viêm da tiếp
xúc...
Lưu ý trong điều trị á sừng
Tránh tiếp xúc với chất tẩy rửa, không dùng găng tay cao su mà dung găng latex,
không đi tất nilon mà đi tất cotton, thận trong khi tiếp xúc với dụng cụ mạ nickel
và đồ thuộc da như giày dép da.
Rửa tay chân bằng xà phòng có chất giữ ẩm như: oilatum, cetaphyl, physiogel. Sau
khi rửa chân tay, bôi ngay thuốc giữ ẩm lacticare, lacticare HC, skincare U hoặc
cream ure 5 - 10%, vaserlin, bôi nhiều lần trong ngày hoặc những lúc da khô. Ăn
đủ chất, nhiều rau quả, uống đủ nước trong ngày (1,5 - 2l/ngày). Uống kháng sinh
khi có nhiễm khuẩn, uống kháng histamin để chống ngứa gãi. Ngoài ra có thể uống
thêm những thuốc có tác dụng tốt cho da như bepanthen, l-systine, silica và các
loại vitamin A, C, E... theo chỉ định của thầy thuốc.
Lưu ý, không tự pha nước muối để ngâm chân vì khi tự pha không thể chuẩn độ
được mà thường là nước muối ưu trương sẽ hút nước trong tế bào làm da càng khô
và nứt rộng, sâu hơn. Vì vậy điều quan trọng là duy trì được thuốc giữ ẩm thường
xuyên thì tổn thương sẽ nhanh hồi phục và khỏi hẳn.