3. RODJENJE
18. jula 1918. godine u jednom selu u blizini Umtate, Transkei na svet je došao Nelson
Rolihlahla Mandela. Rođen je u kraljevskoj porodici, koja je pripadalA plemenu Tembu.
Njegov otac, Henry Mandela, kao podpoglavar bio je član Transkei veća i predsednik
Skupštine veća glavnog poglavara Tembua. Nakon smrti njegovog oca brigu o njemu
preuzeo je poglavar Tembua, njegov ujak, koji ga je zapravo odredio za naslednika. Ipak,
on je bio zadivljen sudskim procesima plemena i u njemu se javila želja da postane
advokat. Priče starih pripadnika plemena o ratovima u kojima su branili svoju otadžbinu,
podstakle su ga da sanja o tome kako će i on dati doprinos u borbi za slobodu svoga
naroda.
Išao je u Clarkebury Training College, a
kasnije je maturu pripremao na metodski
usmerenoj Višoj školi Healdtown. Kratko
nakon toga Mandela je dospeo do Fort Hare
College u Aliceu u istočnoj Kap provinciji,
gde se pokazao kao vođa studenata, jer je
organizovao bojkot predavanja. 1940.
godine otišao je u Johannesburg, odakle je
završio koledž kao vanredni student, te
počeo sa studijama pravnih nauka. 1944.
godine priključio se ANC-u.
4. ANC
Liga mladih ANC-a pod vodstvom Anton Lembedea postala je skupljač
kritika zbog formi i političkih sadržaja nacionalnog pokreta. Pored Nelsona
Mandele ostali članovi Lige bili su, između ostalog, William Nkomo, Walter
Sisulu, Oliver Tambo i Ashby Mda. Liga mladih postavila je sebi zadatak, da
ANC učini masovnim pokretom, koji bi trebao zastupati radnike, seljake i
zaposlene. Mandela je lagao svoje drugove, zadivio disciplinovanim radom i
predanim naporima, te je 1947. godine izabran za generalnog sekretara Lige
mladih. Predanim radom, kampanjama u samoj osnovi, te izrekom Inyaniso
(Istina) liga mladih mogla se nadmetati i za vodeći nivo samog ANC-a
Podstaknuta pobedom nacionalne
partije 1948. godine, do koje je
došlo zbog apartheida u samoj
osnovici društva, Liga mladih
inspirisala je akcijsko delovanje
koje je bojkot, štrajk,
neposlušnost građana i
nesaradnju označilo svojim
oružjem, što je prihvaćeno kao
zvanični program ANC-a
5. POLITICKI PROGRAM
Ovaj program akcije razradili su David
Bopape, Ashby Mda, Nelson Mandela,
James Njongwe, Walter Sisulu i Oliver
Tambo. Zbog implementacije istog
stare snage u vodstvu bile su
zamenjene mladima, te je Walter Sisulu
preuzeo funkciju generalnog sekretara.
Konzervativni dr. A.B. Xuma izgubio
je svoju predsedničku poziciju u korist
dr. J.S. Moroka, koji je važio kao
izrazito militantan.
Program Lige mladih ciljao je, pre
svega, na potpuno održanje
državljanstva, te na recipročnu
parlamentarnu zastupljenost svih
građana Južne Afrike. Pri tom se
poseban akcenat polagao na podelu
zamlje, pravo na sindikate, kao i na
obrazovanje i kulturu. Obavezno
osnovno obrazovanje trebalo je biti
uvedeno za svu decu, kao i masovno
usavršavanje odraslih.
6. Krajem 1951. godine ANC je usvojio plan akcija za kampanju nepoštovanja
zakona apartheida. Zvanični početak određen je za 26. juni 1952. godine. 6.
aprila 1952. godine ANC je pozvao na masovni protest zbog proslave 300godišnjice dolaska prvih evropskih doseljenika u Kap. Mandela je putovao kroz
celu zemlju da bi organizovao ove proteste. Zbog svog rada u toku ove
kampanje izveden je pred sud, osuđen na devet meseci zatvora i prisilnog rada.
Osim toga dobio je i zabranu učestvovanja na bilo kakvoj javnoj manifestaciji u
trajanju od šest meseci nakon izdržavanja kazne, i njegova dozvola boravka
ograničena je samo na Johannesburg.
7. KARIJERA
Upravo u ovo vreme on je završavao studij, te je dobio zvanje advokata. Zajedno sa prijateljem
Oliver Tamboom otvorio je advokatsku kancelariju u Johannesburgu. Zbog njegovih zasluga u
toku Defiance kampanje imenovan je za predsednika Lige mladih i ANC-a u regionu Transvaal, a
krajem 1952. godine za zamjenika predsednika ANC-a.
O svojim iskustvima u advokatskoj kancelariji Oliver Tambo je aprila 1993. godine, kratko pre
svoje smrti, napisao:
"To reach our desks each morning Nelson and I ran the gauntlet of patient queues of people
overflowing from the chairs in the waiting room into the corridors (...). To be landless (in South
Africa) can be a crime, and weekly we interviewed the delegations of peasants who came to tell us
how many generations their families had worked a little piece of land from which they were now
being ejected (...). To live in the wrong area can be a crime (...). Our buff office files carried
thousands of these stories and if, when we started our law partnership, we had not been rebels
against apartheid, our experiences in our offices would have remedied the deficiency. We had risen
to professional status in our community,
but every case in court,
every visit to the prisons
to interview clients,
reminded us of the humiliation
and suffering burning into our people."
8. OPTUZBE
Vlada je pokušala da Mandeli oduzme advokatsku dozvolu na osnovu optužbi koje
su protiv njega podignute. Ipak, Vrhovni sud je odlučio da je on časno služio svojim
crnim sugrađanima, te da nije učinio ništa zbog čega bi mu se oduzela licenca da radi
kao advokat.
Mandela je svoj politički rad u to vreme koncentrisao na razradu plana koji je trebao
organizatorski učvrstiti ANC zbog zaoštravanja uslova borbe. Plan je po njemu dobio
ime "M-plan". 50-tih godina on je igrao veliku ulogu u borbi protiv Bantu - odgoja i
u popularizaciji Freedom Charter. U drugoj polovini 50-tih godina okrenuo se borbi
protiv iskorištavanja rada, Zakona o pasošima i segregacije "otvorenih" Univerziteta.
Već rano on je otkrio da Bantustan - politika zapravo predstavlja privredni apsurd.
Njemu je bilo sasvim jasno da će vrlo brzo doći vreme masovnih ograničenja,
političkih progona i policijskog terora.
9. HAPSENJA
50-tih godina Mandela je bio žrtva različitih formi pritiska i tlačenja. Bio je
hapšen i zatvaran. Nakon Sharpeville masakra 1960. godine ANC je zabranjen, a
Mandela pod optužbom da je počinio veleizdaju biva zatvoren. Mandela i još 150
drugih učesnika demonstracija su bili okrivljeni da su u ime internacionalnog
komunizma planirali puč i svrgavanje vlasti južnoafričke države. Tome je
odgovarala smrtna kazna. Sudski proces zbog veleizdaje završen je 1961. godine,
kada je Južna Afrika bila na putu da postane Republika i svi optuženi pušteni su
uz kauciju.
10. ILEGALNI RAD
Pošto je ANC sada bio ilegalna organizacija, moralo se raditi u tajnosti. U martu 1961.
godine 1400 delegata sastali su se na All-In African Conference pod vodstvom ANC-a. U
revnosnom govoru Mandela je pozvao apartheid-režim da sazove Skupštinu koja će
predstavljati sve građane Južne Afrike, te da razradi Ustav koji će počivati na
demokratskim principima. Ukoliko ne dođe do ispunjenja ovog zahteva, upozorio je,
većina stanovništva (dakle, crnci) će svečanost proglašenja Republike dočekati masovnim
štrajkom.Mandela se odmah nakon toga dao na posao da u tajnosti organizuje borbu. Iako
je uspeo mobilizisati manje ljudi nego što je očekivao, ipak je naišao na značajnu podršku
širom zemlje. Vlada je odgovorila najvećom vojnom mobilizacijom od rata pa na ovamo,
a Republika Južna Afrika rođena je u atmosferi straha i strepnje.
Mandela je morao živjeti odvojeno od svoje porodice, te je stalno menjao mesto boravka
da ga vladini špijuni i svugde prisutni informanti ne bi otkrili. Nekad je bio odeven kao
radnik, nekad kao šofer. U to vreme sa ostalim vodstvom ANC-a on je osnovao jedan
drugi militarni ogranak ANC-a Umkhonto we Sizwe, koji se pripremao za nasilno
rešavanje stvari. U procesu koji se odigrao nešto kasnije Mandela objašnjava:
"At the beginning of June 1961, after long and anxious assessment of the South African
situation, I and some colleagues came to the conclusion that as violence in this country
was inevitable, it would be wrong and unrealistic for African leaders to continue preaching
peace and non-violence at a time when the government met our peaceful demands with
force. It was only when all else had failed, when all channels of peaceful protest had been
barred to us, that the decision was made to embark on violent forms of political struggle,
and to form Umkhonto we Sizwe (...). The Government had left us no other choice."
11. OSLOBODJENJE 1990.
11. februara 1990. godine oslobođen, Mandela je odmah počeo sa radom da bi
postigao ciljeve koje je sebi zacrtao pre četiri decenije.1991. godine na prvoj
Godišnjoj konferenciji ANC-a, nakon što je on to 1990. godine odobrio, Mandela
je imenovan za predsednika.
Nelson Mandela se nikada nije dvoumio po pitanju demokratije i jednakosti.
Uprkos provokacijama, on nikada na rasizam nije odgovorio rasizmom. Njegov
život je inspiracija za sve one u Južnoj Africi i u celom svijetu, za sve one koji
žive potlačeni ili kao građani drugog reda, za sve one koji žele to da pobede.
1993. godine Nelson Mandela je dobio Nobelovu nagradu za mir, a 1994. godine
nakon prvih opštih izbora u Južnoj Africi postao je predsednikom Južne Afrike.
1999. godine on se povukao iz političkog života
SMRT
5. Decembra 2013. Nelson
Mandela je preminuo u 95.
godini života okružen porodicom
i prijateljima.
15. Kada voda počne ključati glupo je gasiti šporet.
Dobra glava i dobro srce su uvek jaka kombinacija.
Shvatio sam da hrabrost nije odsustvo straha, već trijumf nad njim. Hrabar
čovek nije neko ko ne oseća strah, već neko ko ga pobedi.
Ako pričaš s’ čovekom na jeziku koji on razume, to odlazi u njegovu glavu.
Ako pričaš s čovekom na njegovom jeziku, to odlazi u njegovo srce.
Nakon penjanja na veliko brdo, čovek otkrije da ima još mnogo brda na
koja se treba popeti.
16. Obrazovanje je najmoćnije oružje koje
možete upotrebiti da promenite svet!
Pravila:
Jovana
Vojinovic
