Mwvaneebi
- 2. 2009 weli
proeqtis xelmZRvaneli - liana meliqiSvili – skolis direqtori;
ekaterine mgalobliSvili – sainformacio menejeri
dali papiZe –biologiis maswavlebeli;
proeqtze muSaobdnen : nino devrisaSvili – qimiis maswavlebeli;
mariam cicagi – geografiis maswavlebeli;
xaTuna pataSuri – xelovnebis maswavlebeli;
manana narimaniZe – xelovnebis maswavlebeli;
marina ficxelauri – biblioTekari;
Tea lobJaniZe – operatori
megi xuciSvili - fsiqologi
moswavleebi:
• koba balaxaZe – 10kl;
• laSa yanCaveli – 10kl;
• gvanca yanCaveli – 10kl;
• jaba SainiZe -11kl;
• xatia rexviaSvili – 11kl;
- 3. • marika TaTaraSvili – 11kl;
• vasiko rexviaSvili – 10kl;
• naTia rexviaSvili – 10kl;
• qeTevan giglemiani – 10kl;
• eliso wiklauri – 10kl;
• salome CiburdaniZe – 10kl;
• fiqria tatiSvili – 10kl;
• miSiko wiklauri – 8kl;
• ana vardiaSvili - 11kl;
• mamuka mandaria – 10kl;
• naTia fridonaSvili – 10kl;
• nino devsuraSvili – 10kl;
• daviT mamulaZe – 10kl;
• vasiko wiklauri – 10kl;
• me-7 klasis moswavleebi;
• me-5 da me-6 klasis moswavleebi;
Camoyalibda Tematuri jgufebi:
o biologiis jgufi;
o qimiis jgufi;
- 4. o sainformacio teqnologiebis jgufi;
o xelovnebis jgufi;
o geografiis jgufi;
sakontaqti informacia:
misamarTi: Tbilisi, isani-samgoris r-ni, varkeTilis dasaxleba
tel: 73 85 51; 899 415587;
e-mail: varketilischool@yahoo.com; ekaterina@ekaterina.ge
veb-gverdi: www.varketilis.skola.dlf.ge
- 7. miznebi da Sedegebi: Cveni mizania axalgazrdebs mivceT saSualeba flobdnen
met informacias globaluri daTbobiT gamowveuli saSiSroebis Sedegebis Sesaxeb.
moviZioT meti informacia internetiT, biblioTekidan, sazogadoebisaTvis kompetenturi
pirebidan, davamuSaoT Tematika, CavatearebT inteleqtualur gamokiTxvas, SevecadoT
sazogadoebamde mivitanoT didi da swori mecnieruli informacia, ise rom movaxdinoT
zegavlena, aviciloT aradrouli safrTxeebi da avaciloT axloblebsa da sazogadoebas.
rodesac aRWurvili xar codniT, Tavdacvis saSualebac metia. Cven SegviZlia
zegavlena movaxdinoT jansaRi cnobierebis Camoyalibebaze, gveqneba unari davicvaT
Tavi, zegavlena movaxdinoT Temze, axloblebze. gamoviyenebT da gaviRrmavebT
SeZenil codnasa da unarebs samoqalaqo ganaTlebaSi, biologiaSi, qimiaSi, geografiaSi
aseve SeviZenT garkveul codnas medicinaSi, fsiqologiaSi, SeviZenT kvlevis unarebs
da SeZenili codnis realizebas movaxdenT masebze.
- 8. viswavliT TanamSromlobas sxvadasxva sferoSi momuSave adamianebTan,
erTmnaneTTan, SeviZenT Jurnalistur unar-Cvevebs, organizaciul unarebs.
proeqtis aRwera: - jer kidev 1827 w frangma fizikosma Jozef furiem, gamoTqva
varaudi, rom dedamiwis atmosfero siTburi minis rols asrulebs, haeri atarebs mzis mier
gamosxivebul siTbos , magram ar aZlevs dedamiwis mier gamosxivebul siTbos
kosmosSi dabrunebis saSualebas. am efeqts siTburi efeqti ewodeba.
siTburi efeqti haerSi Semavali airebiT ZiriTadaT naxSiroJangiT, wylis orTqliT,
meTaniT, azotis Jangeulebita da zogierTi sxva gazis atmosferoSi dagroevbiT atis
gamowveuli, amitom maT saTburis airebs uwodeben.
XX saukuneSi atmosferoSi saTburis airebis mkveTr zrdas aqvs adgili. Tbosadgurebi,
avtomobilebi, qarxnebi atmosferoSi yovelwliurad 22 miliard tona naxSiroJangsa da
saTburis efeqtis mqone sxva airebs gamoyofen. Sesabamisad, dedamiwis saSualo
temperature bolo periodSi mudmivad izrdeba. mecnierTa azriT Tu ase gagrZelda 2100
wlisaTvis dedamiwaze globalurad daTbeba- temperature 6 gradusT moimatebs.
gamoTvlilia, rom temperaturis 10 gradusiT momateba msoflio okeanis wylis donis 5-6
metriT awevas gamoiwvevs, ris Sedegadac msoflios mraval kuTxeSi daitboreba
sanapiro zoli, temperaturis mateba gaaZlierebs aorTqlebis procesebs, rac Tavis mxriv
gazrdis naleqebis raodenbobas. mkveTrad Seicvleba klimati mTels msoflioSi –
gaxSirdeba iseTi bunebrivi kataklizmebi, rogoricaa wyaldidobebi, qariSxlebi, gaqreba
mravali mcenareTa da cxovelTa saxeoba, Semcirdeba sasoflo-sameurneo kulturebis
mosavlianoba.
- 9. bolo wlebSi globaluri daTbobis gavlenis Seswavla janmrTelobaze ufro da ufro
aqtualuri xdeba. mecnierebma klimat damokidebuli daavadebebic ki gamoyves. am
CamonaTvalSi moxvda sisxlis mimoqcevis sistemis, sasunTqi sistemis, alergiuli,
infeqciuri da parazituli daavadebebi. cxvel periodSi mkveTrad imatebs maTi
gamovlinebebic da simZimec. evropaSi 2003 wels egreT wodebul sicxis talRebs
(ramdenime dRiani anomaluri temperatura) aTiaTasobiT adamiani emsxverpla.
mkvlevarTa azriT, sicxes yvelaze mZimed itanen moxucebi, qronikuli avadmyofebi,
bavSvebi.
globaluri daTbobis SeCereba mxolod mwvane mcenarrebs SeuZliaT, radgan isini
STanTqaven naxSiroJangs da gamoyofen Jangbads. miuxedavad aseTi saWiroebisa
adamianebi ver acnobiereben mosalodnel safrTxes da kvlav mimdinareobs tyeebis
masiuri gaCexva –ganadgureba, ris Sedergadac dedamiwa bolo 30 wlis ganmavlobaSi
Tavisi tyeebis naxevari dakarga. Cveni planeta yovelwliurad 19 milion heqtar tyes
kargavs.
tyis CexvaSi arc saqarTvelo CamorCeba, bolo ori aTeuli wlis ganmavlobaSi
gansakuTrebulad intensiurad iCexeba, borjomis, axaldabis, atenis, saCxeris tyeebi,
amas emateba isic, rom am bolo dros SeiniSneba wiwvovani mcenareebis xmoba.
mecnierTa azriT es gamowveulia xSiri gvalvebiTa da sxvadasxva sokovani
daavadebebiT.
Cveni dasaxlebis irgvliv xelovnurad gaSenebuli qarsafari zolebis da maradmwvane
mcenareebis didi nawili Seewira bunebrivi gazisa da eleqtro energies uqonlobas.
amave dros, SeiniSneba naZvebisa da kedrebis xmoba.
Cveni proeqtiT Cven unda SevClo codna da moqalaqeoba movaxmaroT ketil
miznebs. Cven meti enTuziazmiT SevudgebiT gamovakraT plakatebi quCaSi ,
- 10. movawyoT aqciebi sxva skolebsic, sazogadoebis tavSeyris sxva adgilebsic,
gavavrceloT bukletebi, SevqmnaT Cveni masalis eleqtronuli versia, el-Jurnali.
proeqts vurTavT eskizebs, Tu ra saxiT SeiZleba ganvaTavsoT maisurze, bukletebze,.
mowveuli iqnebian skolaSi leqciuri kursis wasakiTxaT samoqalaqo ganaTlebis
spoecialistebi, fsiqologebi, ekologebi, garempos dacvis specialistebi, biologebi, eqimebi.
dagegmili gvaqvs diskusia Temis warmomadgenlebYtan mSoblebTan, moswavleebTan
erTad.
codnis resursis gamoyeneba:
samoqalaqo ganaTleba,biologia, qimia, xatvis unarebi, geografia.
adamianuri resursebi: maswavleblebi, moswavleebi, eqimebi, fsiqologebi, ekologebi,
biologebi da kompetenturi pirebi.
materialuri resursebi: interneti, biblioTeka, video kamera, foto kamera, proeqtori, DVD,
CD diskebi.
- 14. problema: globaluri daTboba Cveni planetis civilizaciis bolo ori saukunis
ganviTarebasTan aris dakavSirebuli. kacobrioba usazRvrod daexarba bunebis mier
miliardobiT wlis manZilze akumulirebuli mzis energies navTobis saxiT da aago Tavisi
oqros koSkebi. dasasruli ki Zalzed savalalo iqneba da ai, ukve Cveni saukunis periodSi
am cdunebaze xarbad dawafebuli kacobrioba aRmoCndea gatexili varclis
winaSe(aleqsandre puSkinis Semoqmedebidan).
Cveni qveynisTvis – saqarTvelosTvis strategiuli mdebareobis gamo es problema
SeiZleba didi tragediis mizezic gaxdes, amitom Cven maswavleblebs, moswavleebs,
gulgrilobis ufleba ar gvaqvs, aqtiuri rezultatis momcemi qmedebiT saWiroa informaciis
gavrceleba, globaluri daTbobiT gamowveuli Teoriuli mwvave Sedegebis
sazgadoebisaTvis gaanalizeba.
mizani: proeqtis pirvel etapze problemis Zirfesviani Seswavla, aRWurva saTanado
codniTa da statistikiT. meore etapze – davanaxoT Cveni skolis yvela moswavles,
maswavlebels da Tems ra safrTxis winaSe vdgavarT, ra savalalo Sedegebis motana
SeuZlia Cvens gamiznulad Tu aragamiznulad Cadenil qmedebas, romelic grZelvadian
uaryofiT Sedegebs moitans. mesame is, rom vizrunoT aravin darCes gulgrili
erTamneTTan da aRniSnul problemasTan.
- 15. amocana 1. SevarCieT da davamuSaveT sakonferencio Temebi, movamzadeT
sainformacio saxis leqciebi.
RonisZieba 1. Teoriuli codniT aRWurva
saqmianobebi:
• mwvaneTa klubis Seqmna;
• masalis moZieba;
• jgufebis SerCeva da Tematikis gadanawileba;
• jgufebs Soris sxvadasxva saqmianobebis gadanawileba;
• konsultaciebi maswavleblebTan;
• damuSavebuli Temebis internetSi ganTavseba;(www.varketili.skola.dlf.ge)
amocana 2. interqatiuli gamokiTxvebi: adgilobriv TemSi, maswavleblebSi,
moswavleebSi.
RonisZieba 2. statistikuri monacemebis Segroveba, damusaveba, diagramebis
Sedgena.
saqmianobebi:
1. saTanado kiTxvaris Sedgena.
• gaSinebT Tu ara globalur daTbobasTan dakavSirebuli problema?
• SeigrZeniT Tu ara Tqveni sakuTari dakvirvebiT globaluri daTboba bolo dros;
• aris Tu ara es problema TqvenTvis aqtualuri?
• Tqveni damokidebuleba globalur daTbobaze;
• apirebT Tu ara miiRoT monawileoba raime aqciaSi am procesis SesaCereblad;
2. sazogadoebis damokidebuleba aRniSniuli problemisadmi;
- 16. 3. respodentebis SerCeva;
amocana 3: gamovarkvieT ra zians ayenebs globaluri daTboba adamianis
janmrTelobas.
RonisZieba 3. viziti eqimebTan
saqmianobebi:
• dakavSireba sxvadasxva eqimebTan da winaswar konsultaciebze SeTanxmeba;
• Sexvedraze wasasvleli jgufis Seqmna;
• winaswari kiTxvaris Sedgena;
• intervius momzadeba da analizi;
• transportiT uzrunvelyofa;
• cifruli teqnikis momzadeba;
amocana 4. partniorobiT da erToblivi TanamSromlobiT problemis ufro farTo masebSi
gavrceleba im mizniT, rom gagviioldes maTi gadaWris meTodebi.
RonisZieba 4.
• viziti Tbilisis skola-kolej “nino”-Si;
• viziti manglisis sajaro skolaSi;
• viziti borjomis sajaro skolaSi;
saqmianobebi:
• partniori skolebis moZieba;
• Sexvedris dRis daniSvna;
- 17. • misiis gacnoba da momavali erToblivi muSaobis dagegmva;
• partniori skolebis moswavleebis mowveva skolaSi da ganxorcielebuli aqtivobebis gacvla;
• transportiT uzrunvelyofa;
• aparaturis momarTva;
amocana 5. saqarTveloSi globaluri daTbobis movlenaTa WrilSi safrTxeebis
gamovlena, Teoriuli da praqtikuli kvlevebi – mowodebiT: “globaluri daTbobis SeCereba
mwvane mcenareebs SeuZliaT”.
RonisZieba 5.1. saqarTvelos wiTeli wignis Seswavla;
saqmianobebi:
• saqarTvelos wiTeli wignis moZieba;
• misi detalurad Seswavla;
RonisZieba 5.2. Sexvedra garemosa da bunebrivi resursebis dacvis yofil ministrTan
baton irakli RvalaZesTan.
saqmianobebi:
• b-n irakli RvalaZesTan dakavSireba da Sexvedris drois setanxmeba;
• interviusTvis kiTxvebis momzadeba;
• intervius analizi;
• foto da video masalis damuSaveba;
• masalis veb-gverdze ganTavseba(www.varketili.skola.dlf.ge);
RonisZieba 5.3. Sexvedra ruseTis omis dros miyenebuli ekologiuri zaralis Semswavleli
komisiis TavmjdomaresTan, Tbilisis saxelmwifo universitetis profesor baton gizo
- 18. uruSaZesTan.
saqmianobebi:
• vizitis winaswar SeTanxmeba;
• interviusTvis kiTxvaris Sedgena;
• ekologiurizaralis Semswavleli komisiis monacemebis gacnoba;
• foto da video masalis dafiqsireba da damusaveba;
• moZiebuli masalis veb-gverdze atvirTva;
RonisZieba 5.4. ruseTTan omis dros borjomis xeobis gadawviT miyenebuli zaralis
savele pirobebSi Seswavla.borjomis entemologiuri laboratoriis TanamSromlebTan
gasaubreba.
saqmianobebi:
• savele gasvla waRverSi;
• gasamgzavrebeli jgufis Sedgena;
• borjomis entemologiur laboratoriis Tanamsromlebtan dakavSireba;
• transportis moZieba da xarjebis dadgena;
• aparaturis momarTva;
• moZiebuli masalis damuSaveba da veb-gverdze atvirTva;
amocana 6. gavecaniT mTavrobis mier SemuSavebul programas borjomis xeobis tyis
safarvelis aRdgenasTan mimarTebaSi.
RonisZieba 6. 1. sarTiWalaSi arsebuli sanerge meurneobis daTvaliereba
saqmianobebi:
- 19. • sarTiWalis sanerge meurneobasTan winaswar dakavSireba da vizitis SeTanxmeba;
• gasamgzavrebeli jgufis Camoyalibeba;
• transportis xarjebis moZieba;
• aparaturis momarTva;
• sarTiWalaSi arsebuli sanerge meurneobis daTvaliereba;
• foto da video masalis dammuSaveba da veb-gverdze atvirTva;
amocana 7. globaluri daTbobis winaaRmdeg movawyveT sxvadasxva saxis aqciebi.
RonisZieba 7.1 garemos dacvis saministros mier gamocxadebul proeqtSi “darge Seni
xe” CarTva da nergebis dargva.
saqmianobebi:
• garemos dacvis saministrosTan dakavSireba;
• nergebis gadmocema;
• jgufis Camoyalibeba;
• dasargavi adgilis da instrumentebis moZieba;
• aparaturis momarTva;
• nergebis dargva;
• nergebis movlisTvis saqmianobebis ganawileba;
• gadaRebuli masalis veb-gverdze atvirTva;
RonisZieba 7.2. SabaTobebis mowyoba
saqmianobebi:
• SabaTobebis dagegmva;
• jgufebis Camoyalibeba;
- 20. • skolis mimdebare teritoriis da skveris dasufTaveba;
RonisZieba 7.3 garemos da bunebrivi resursebis dacvis saministros mier gamocxadebul
proeqtSi “baRis frinvela saaTi” monawileoba.
saqmianobebi:
• aRniSnul saministros biomravalferovnebis dacvis samsxurTan dkavSireba;
• specialuri saswavlo masalis motana;
• or-sam kaciani jgufebis Seqmna;
• davalebebis ganawileba;
• jgufebis gayvana savele pirobebSi da winaswar dakvirvebis adgilebis monisvna;
• dilis 6-7 sT-mde moswavleTa mier davalebis sesruleba;
• moZiebuli masalis alnalizi mda saministrosTvis gadacema;
• moswavleebi weren STabeWdilebebs;
RonisZieba 7.4. garemos dacvis Temaze sklolaSi naxatebis gamofenis mowyoba.
saqmianobebi:
• jgufebSi dasaxati Temis ganxilva;
• naxatebis Seqmna;
• gamofenis mowyoba;
• gamofenis dafiqsireba da veb-gverdze atvirTva;
RonisZieba 7.5. ekologiis Temaze -“Cveni drois cvlilebebi” el-Jurnalis Seqmna.
saqmianobebi:
• jgufis Camoyalibeba;
- 21. • masalis moZieba;
• Jurnalis dizainze muSaoba;
• el-Jurnalis veb-gverdze atvirTva;
RonisZieba 7.6. msvleloba sazogadoebis TavSeyris adgilebSi, socialurads daucvel
mosaxleobaSi, maRalsarTulian binebSi.
saqmianobebi:
• sainformacio bukletebis eskizis Seqmna;
• lozungebis damzadeba Temaze “sicxestan xumroba ar Rirs”;
• bukletebis dabeWdva;
• msvlelobis adgilebis SerCeva, dRis dagegmva;
• jgufis momzadeba fsiqologiuri faqtoris gaTvaliswinebiT;
• moxucTa TavSesafarTan dakavSireba;
• saqvelmoqmedo nivTebis Segroveba SeZena;
• transportisa da xarjebis moZieba;
• blogebis Seqmna Temaze “beRurebi”:
o http://miusafaribegurebi.blogspot.com/
o http://miusafariadamianebi.blogspot.com/
amocana 8. konferenciis mowyoba
RonisZieba 8. konferencia, debatebi, prezentacia, video rgolebis Cveneba
saqmianobebi:
o sakonferencio darbazis momzadeba;
o stumrebis mopatiJeba;
- 22. o Temis warmomadgenlebis, moswavleTa mSoblebis, maswavlebelta mowveva;
o video rgolebis momzadeba;
Sedegebi: ganviTarda kvlevis, masalis damuSavebis, analizis, Jurnalisturi,
TanamSromlobiTi unar-Cvevebi, bunebisadmi siyvaruli da bunebasTan saRi
urTierTobis Cvevebi, garemosadmi racionaluri damokidebulebis Cvevebi, Tanamedrove
sainformacio teqnologiebis mocemuli amocanisadmi integrirebis unar-Cvevebi,
aRniSnuli problemis gadaWris SemoqmedebiTi unarebi.
proeqtis biujeti
- 23. raodenoba fasi Rirebuleba
saqonlis saxeoba dafinansebis wyaro
(cali) (lari) (lari)
formatis furclebi 20 1 20 skolis dafinanseba
feradi markerebi 15 1,50 22,50 TviTdafinanseba
bukletebis dabeWdva 200 2,40 480 skolis dafinanseba
maisurebi 15 4 60 TviTdafinanseba
TeTri furclebis
1 6 6 skolis dafinansebiT
Sekvra
viziti sarTiWalis
transportis xarjebi 50 TviTdafinansebiT
sanergeSi
transportis xarjebi viziti waRverSi 150 skolis dafinansebiT
viziti moxucTa
transportis xarjebi 30 TviTdafinansebiT
TavSesafarSi
nergebis
transportis xarjebi 20 skolis dafinansebiT
motana
qvelmoqmedebisTvs
50 TviTdafinanseba
gaRebuli Tanxa
CD da DVD diskebi 15 skolis dafinansebiT
- 24. jami 838,50 lari
proeqtis monitoringi
proeqtis danergvisaTvis saWiro
monitoringis indikatorebi TariRi
# RonisZiebebi
Tematikis gadamowmeba, codnis
1 Teoriuli codniT aRWurva resursis Semowmeba, Sesabamisad 22-30 aprili
Sedgenili kiTxvebiT
Sexvedra garemosa da
mopovebuli masalis gadamowmeba
2 bunebrivi resursebis dacvis yofil 30 aprili
(ramdenad emasaxureba mizans)
ministr irakli RvalaZesTan
Sexvedra ruseTis omis dros
miyenebuli ekologiuri zaralis
Semswavleli komisiis masalis gadamowmeba, ramdenad
3 11 maisi
TavmjdomaresTan, Tbilisis aqtualualuria
saxelmwifo universitetis profesor
baton gizo uruSaZesTan.
bukletebisa da plakatebis Seqmnili TvalsaCinoebebis mxatvruli
4 23 aprili
damzadeba mxare da Sinaarsobrivi
masalis gadamowmeba mizanTan
5 viziti moxucTa TavSesafarSi 25 aprili
SesabamisobaSi
mowyobili aqciebi mizanTan 22 aprili maisi-
6 aqciebis mowyoba
SesabamisobaSi 15 ivnisi
7 konferencia-debatebis mowyoba debatebis xarisxi – aqtiuri darbazi 3 ivnisi
8 video rgolebis damzadeba video rgolis dokumentur-mxatvruli 10 ivnisi
- 25. mxare
proeqtis Sefaseba: motivirebuli jgufi, informirebuli sazogadoeba, Cven virCevT
cxovrebis wesad bunebrivi resursebis racionalur gamoyenebas da vurCevT Cvens
megobrebsac. kvlevis, Jurnalisturi, mecnieruli, SemoqmedebiTi, TanamSomloibiTi ,
komunikabeluri, tolerantuli unar-Cvevebis ganviTareba, bunebis siyvaruli, maRali
moqalaqeobrivi Segneba, TviTRirebulebebis Camoyalibeba, informaciuli teqnologiebis
efeqtianad gamoyeneba, tradiciebisa da Rirebulebebis mimarT sakuTari
pasuxismgeblobis gaazreba da zogadi ganaTlebis erovnuli miznebis b) punqtis
ganxorcieleba.