Golgi Tendon Refleksi

1. MİYOTATİK REFLEKS
VE TERS MİYOTATİK
REFLEKS
CANAN AĞAOĞLU

2. Sinirsel Refleksler: Genel Bakış
Refleks yayı (arkı)
• Uyaran
• Duyu reseptörü
•Duyu nöronu (getirici; aferent)
• M.S.S.’nde işleme
• Motor (götürücü; eferent) nöron
• İcra organı (hedef; efektör)
• Cevap (hareket)
• MSS’ne geri-bildirim

5. Monosinaptik Refleksler
Monosinaptik gerilme refleksi (miyotatik refleks)
Bir kasın gerilmesi kasılmaya sebep olduğu için gerilme refleksi adı
verilmiştir.
Miyotatik refleks de denir. Kasılmanın oluşması için kas hızlıca
gerilmelidir. Bundan dolayı bu refleks fazik bir reflekstir. Gerilme çok
küçük olsa bile refleks oluşabilir. Önemli olan gerilmenin hızıdır. Tüm
iskelet kasları monosinaptik gerilme refleksi oluşturabilirler fakat
ekstansör kaslarda daha yaygın bir mekanizmadır.
http://sanalda1numara.org/tr/showthread.php?t=98232

6. Monosinaptik gerilme reflekslerinin reseptörleri kas iğcikleridir. Şekil1.Uzunluğu yaklaşık
1 cm kalınlığı da 5-30 mikron olan kas iğciği bağ dokusundan ibaret bir kapsülün içinde
bulunur. Her kas iğciğinin içinde 3-12 tane intrafuzal lif vardır. İntrafuzal lifler iki çeşittir:
1. Çekirdek torbalı lifler bunların sayısı 1-3 arasında değişir. Orta kısımları şişkindir ve
çekirdek ile doludur. Uç kısımları kasılabilir özelliktedir. 2. Zincir çekirdekli liflerdir.
Daha kısa ve daha incedirler. Kas gerilmesini algılayan kas iğciğinde aksiyon
potansiyeli oluşur ve kas iğciğinden kaynaklanan grup Ia aferent duyusal nöronlar aksiyon
potansiyelini omuriliğe taşırlar. Aynı kasın α-motor nöronunda oluşan aksiyon
potansiyeli kas liflerinde kasılma meydana getirir. Aynı zamanda antagonist kasta
inhibitör ara nöron aracılığıyla gevşeme meydana gelir.

7. Şekil 1

8. Omurilikteki monosinaptik bağlantılar genellikle kas iğciğinden gelen grup Ia ve grup
II liflerden kaynaklanır. Kas iğciğinde grup Ia lifleri çekirdek çanta şeklinde grup II
lifler çekirdek zincir şeklinde sonlanmaya sahiptir. Grup Ia lifler kasın uzunluğundaki
değişimleri algılar ve dinamik refleks cevabı oluştururlar. Grup II lifler ise kasın
uzunluğunu algılar ve statik cevap oluştururlar. Bundan dolayı grup Ia aktivasyonuna
karşı oluşan dinamik cevap fazik bir reflekstir. Grup II liflerin aktivasyonu tonik
karakterde cevap oluştururlar ve daha çok postürün düzenlenmesinde rol oynarlar.

9. Kas iğciğinin motor innervasyonu ise gamma motor nöronlarla sağlanır.
Kas iğciklerindeki kasılabilir filamentler sadece uç kısımlarda olduğu için motor
innervasyon da iğciklerin uç kısımlarındadır. Dinamik gamma motor nöronlar
çekirdek çanta lifleri statik gamma motor nöronlar ise çekirdek zincir lifleri
innerve ederler. Dinamik gamma motor nöronlar ani ve hızlı (fazik) cevabı
oluştururken statik gamma motor nöronlar yavaş ve sürekli (tonik) cevabı
oluştururlar. Statik gamma motor innervasyonun kas tonusunda ve rijiditede
önemi daha büyüktür.
https://www.slideshare.net/HakkiNUR/kaslarn-yapstiplerifonksiyonuanatomisi

10. Kas kasılması esnasında kas iğciklerinin gamma motor innervasyonu önem
kazanmaktadır. Normalde kas iğciklerinin belirli bir tonüsü ve uzunluğu vardır. Alfa
motor nöronun uyarmasıyla ekstrafüzal kas lifleri kasıldığı zaman eşzamanlı gamma
motor nöron aktivasyonu olmasaydı iğciklerin boyu ekstrafüzal kas lifleriyle birlikte
kısalmaz ve iğcikler gevşek kalırdı. Gevşek kalan kas iğciği kastaki gerilmeyi
algılayamaz ve uygun kas cevabı oluşturamaz. Bu yüzden kas kasılması esnasında hem
alfa hem de gamma motor nöron 5 birlikte aktive olur ve ekstrafüzal kas lifleri ile kas
iğcikleri aynı anda kısalırlar. Bu olaya alfa-gamma koaktivasyonu adı verilir (Şekil 2).
Şekil 2

11. Gerilme refleksleri içinde klinikte en fazla kullanılanı patella refleksidir.Şekil3 Bu
refleksi uyarmak için kuadriseps kasının tendonuna hafifçe vurulur. Kasta oluşan
gerilme kas iğcikleri tarafından algılanmakta ve sonuçta kuadrisepste kasılma
görülmektedir. Aynı şekilde triseps brakii’nin tendonuna veya aşil tendonuna
vurmakla da gerilme refleksleri oluşturulabilir.
Şekil3

12. Polisinaptik Refleksler
Golgi tendon refleksi
İşlev olarak miyotatik refleksin tersidir. Tendon refleksi ters gerilme refleksi ya da
T refleksi adı da verilir. Kasılarak boyu kısalmış yada aşırı gerilmiş yani gerimi değişmiş
olan kası eski haline döndürür. Amacı kasın aşırı gerilmesini önleyerek hasardan korumak
ve kasılan kasa negatif feed-back oluşturmaktır.
Golgi tendon refleksinin reseptörü kasların tendonlarında yerleşmiş olan golgi
tendon organlarıdır (Şekil 4).
Şekil 4

13. Golgi tendon organları kapsül içinde yerleşmiş reseptörlerdir ve 10-
15 ekstrafüzal kas lifi bir tendon organına bağlanır. Kas kasılınca
tendonlardaki gerim artar ve bu gerimi algılayan golgi tendon organı grup Ib
aferent lifleri aktive eder. Aktive olan bu lifler omurilikte inhibitör bir ara
nöronla sinaps yapar. İnhibitör ara nöron α-motor nörondaki aktivasyonu
durdurur ve kas eski haline döner. Ib liflerinin aktivasyonu sinerjist
kaslarda inhibisyona sebep olurken antagonist kaslarla yaptığı monosinaptik
bağlantılar sayesinde bu kasların kasılmasını sağlayarak hareketi kolaylaştırır.
http://sanalda1numara.org/tr/showthread.php?t=98232

14. Golgi Tendon Refleksi
Bu refleks, kasın aşırı kasılmasına bağlı olarak tendonların aşırı
gerilmesi halinde, tendondan çıkan uyarılarla kasın gevşetilmesini
sağlayan koruyucu bir reflekstir.
Kasın 2 ucundan aşırı çekilerek tendonlarının kopma noktasına gelmesi
halinde de bu refleks devreye girerek kası daha çok gevşetir.
Uyarılar hızlı ileten grup 1b afferentleri ile m.spinalis arka kökleri ile
girer.
Ön boynuza geldiğinde, bu kasın gevşeyebilmesi için bir inhibitör ara
nöron (golgi şişe nöronu) ile sinaps yaparlar.
Golgi şişe nöronu ise aşırı kasılan kasın alfa motor nöronunu inhibe
eder.
Böylece kas gevşer.

15. Golgi tendon refleksi ile aşırı kasılmış kas gevşerken, uyarıyı getiren
afferent liflerden bazı kolleteraller ise, antagonist kasın motor nöronunu
uyararak, antagonist kası kasar. Buna da resiprokal innervasyon denir.

16. TEŞEKKÜRLER..