8. LEDIRI.
Ke lentšu leo le laetšago modiro wo o dirwago ke sediri
mo lefokong, ekaba leinantšu goba lešalašala.
Kwano magareng ga sediri le lediri e tlišwa ke lekgokedi
leo le bitšwago “Lekgokasediri”.
Lekgokasediri le dumelana le lentšu leo e lego sediri.
Mohlala: Basadi ba nwa mokgope.
Malome o gataka mpša ka ge e utswetše nama ya gage.
Maphodisa a nyakišiša ka molato wa polao.
Re kwele seo se dirwago ke basadi, malome le maphodisa.
6/20/2022
8
9. Lediri la go ba le hlogo.
Re na le hlogo ye ebitšwago -i.
Etla pele ga kutu ya lediri,
Eupša dingwalwa e le selo se tee.
Mohlala: ipofa.
Mosadi o ipofa seeta.
Ge hlogo ya –i e bewa pele ga kutu ya lediri, modumo wa mathomo wa
kutu ya lediri o šuthelela modumo wa go thatafala.
Mhl: direla> itirela d>t.
Fepa> iphepa f>ph.
Lediri la go bopša ka tsela ye le bitšwa “Leitiri”.
6/20/2022
9
10. Kutu ya lediri.
Kutu e bopiwa ka modu wa lediri le –a ya mafelelo.
Mohlala: -dul- + -a dula.
• :-rat- + -a rata.
6/20/2022
10
11. Moselana wa lediri.
Moselana wa lediri o tlhomelwa magareng ga “modu” le “-a”
ya mafelelo.
O tliša tlhalošo ye nngwe ya modiro.
O tswala lentšu le lepsa.
Mohlala: monna o agela barutwana ntlwana ya
botshwelamare.
Go aga le go agela go a fapana.
Sediri se dira legatong la sedirelwa.
6/20/2022
Mna. MASHABA BF.
11
12. Mehuta ya madiri.
1. Leitiri.
• Ke lediri leo le tšeago hlogo ya i- gomme tiro e wela godimo ga sediri.
• Baithuti a bafe mehlala.
Barutwana ba hlama lefoko le tee le tee la goba le Leitiri gomme ba
ngwala godimo ga pampišana.
Efa yo a dutšego kgauswi le wena gore a balele morutiši le barutwana ba
bangwe seo morutwana a sengwadilego.
Swaya go laetša gore o kgonne goba aowa.
6/20/2022
Mna. MASHABA BF.
12
13. Mehuta ya madiri.
• 2. Ledirani.
Ke lediri leo le bontšhago gore tiragalo e hlakanetšwe ka
bobedi goba sehlopha.
Lona re le bona ka moselana wa –an-.
Mohlala:
• Hlaba – hlabana.
• Banna ba hlabana ka marumo.
6/20/2022
13
14. Mehuta ya madiri.
• 3. Ledirišiši.
• Le laetša gore seo se dirwago, se dirwa ka phišagalelo.
Go hlomosetšwa moselana -išiš- pele ga –a ya mafelelo.
Mohlala: tseba> tsebišiša.
6/20/2022
Mna. MASHABA BF.
14
15. Mehuta ya madiri
4. Ledirolle.
Go hlomesetšwa mosela wa –ol- le wa –oll- pele ga
–a ya mafelelo ya lediri:
Mohlala: Nyakolla.
Kgelolla.
Fetola.
16. Thumo.
Ntšha mehuta ya madiri go “Puzzle” gomme o tlhame mafoko ka ona,
o laetše le mesalana ya o na.
MOŠOMO WA GAE.
N C H E F O I A D
F Y J F I P O N A S
O A A O J A T T G H
V Z V K D S A P E V
S J R I A R N N L K
V H H L Z N H T A Y
K W E Š I Š A E R I
17. MEMORANTAMO.
MOŠOMO WA GAE.
N F B W Y K U A J W
X Y O T I P O N A H
Z H A F D A T I L
D D K K E H O A K Y
H E U A L M B S F
O E T A N U N W P F
O G H Y O A O H G O
D K W E Š I Š A A S
6/20/2022
Mna. MASHABA BF.
17