Presentatie van Katja Portegies en Pieter Bloemen van de Deltacommissie tijdens de Masterclass Duurzame Ontwikkeling georganiseerd door Stichting Young and Fair 19-21 april 2013

1. 1
RUIMTE RICHTING
Pieter Bloemen
Staf Deltacommissaris
Masterclass Duurzame ontwikkeling
Young & Fair – 20 april 2013
Omgaan met onzekerheden:
Adaptief Deltamanagement

2. 2
Markt voor fairtrade producten vergroten
Rechtvaardig
heid
Eerlijke kans voor opbouwen duurzaam bestaan
Solidariteit
tussen
actoren en
regio’s
Solidariteit
tussen
generaties
Duurzaam
heid
Young & Fair

3. 3
Anticiperen
en verbinden
Huidige opgave
• Verdeling die niet rechtvaardig is
• Legitimatie beroep op solidariteit
• Solidariteit tussen actoren en regio’s
Kijkend naar de toekomst
• Vele (doem) scenario’s
• Beperkte middelen / energie / tijd
• Kans op onder/overdimensioneren zo laag mogelijk
 Onzekerheden blijven: in keuzeproces invlechten
 In je eentje ga je het niet redden: allianties
Young & Fair
Deltaprogramma

4. Annn4
Anticiperen
en verbinden:
HET PROGRAMMA
Deltaprogramma
Omgaan met
(verschillen in)
onzekerheid
Actief zoeken:
mogelijkheden om
mee te koppelen
 “Adaptief Delta-
Management”
Bestuurlijke
uitdaging
Inhoudelijke
uitdaging
Korte en lange
termijn
Water en
ruimte
“ … een veilig en aantrekkelijk
Nederland, nu en in de toekomst.”

5. 5
Omgaan met
onzekerheid
Q
t
I II

6. Opstartfase Deltaprogramma6 24 april 2009
Rust
- Inwoners: stabiel tot 2050; daling naar
12 miljoen in 2100
- Verstedelijking neemt op termijn af
- Neerslag winter + 4-7 %
- Zeespiegelstijging: 35 cm in 2100
Warm
- Inwoners: stabiel tot 2050; daling naar
12 miljoen in 2100
- Verstedelijking neemt op termijn af
- Neerslag winter + 14-28 %
- Zeespiegelstijging: 85 cm in 2100
Druk
- Inwoners: 20 miljoen in 2050; 24
miljoen in 2100
- Voortgaande verstedelijking
- Neerslag winter + 4-7 %
-Zeespiegelstijging: 35 cm in 2100
Stoom
- Inwoners: 20 miljoen in 2050; 24
miljoen in 2100
- Voortgaande verstedelijking
- Neerslag winter + 14-28 %
- Zeespiegelstijging: 85 cm in 2100

7. 7
Omgaan met
onzekerheid
Q
t
I II
III
+ F
R

8. 8
I
II
III
+ F
R
Omgaan met
onzekerheid

9. 9
cm zeespiegelstijging1801501209060300
De Maeslantkering sluit te vaak voor de scheepvaart
Ontwerpcriteria Maeslantkering overschreden
Inlaat Gouda te zout
Natuurdoelen worden niet gehaald
Zandsuppletie houdt de kusterosie niet meer bij
Energievoorziening faalt vanwege onvoldoende koelcapaciteit
Knikpunten en
onzekerheden
Vaststellen
knikpunten en
drempelwaarden
Modelleren van
kritische variabelen
Vertalen naar tijd
Benoemen
onzekerheden (bv
riviermorfologie,
scheepvaart)
cm zeespiegelstijging1801501209060300
De Maeslantkering sluit te vaak voor de scheepvaart
Ontwerpcriteria Maeslantkering overschreden
Inlaat Gouda te zout
Natuurdoelen worden niet gehaald
Stoom 2050
Rust 2100
Stoom 2100 Veerman
2100
Zandsuppletie houdt de kusterosie niet meer bij
Energievoorziening faalt vanwege onvoldoende koelcapaciteit

10. 10
Volkerak-Zoommeer
Grevelingen
Open of afsluitbare
verbinding Grevelingendam
Doorlaat in Philipsdam
Meer 1
Meer 2
Verhoging/st.
dijken
Dam Toename
afvoer
Storm
vloed
kering Rotterdam
Voorbeeld Zuid-
westelijke Delta

11. 0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
2010 2020 2030 2040 2050 2060 2070 2080 2090 2100
Extra maatregelen nodig: invulling nog te bepalen
Waterberging Grevelingen en versterking dijken
Waterberging Grevelingen of
versterking dijken
Berging Volkerak-Zoommeer afdoende
Knikpunt berging
Grevelingen
Knikpunt berging
Volkerak-Zoommeer
Stijging maatgevende hoogwaterstand (MHW)
ten opzichte van huidig toetsniveau
MHW-stijgingincm
11
In welke periode
maatr.
noodzakelijk
In welke periode
maatr.
voldoende
Maatregelen en
tijdsvensters

12. 12
Inventariseren:
- Wat zijn overstapmogelijkheden, evt. ‘lock-in’s en ‘lock-out’s
- Verschillen de adaptatiepaden in flexibiliteit (VGS)
- Maatregelen voor openhouden opties en voor overstappen
• Incl. Drechtsteden
Huidig beleid
• HWBP2/3
• Waterberging VZM
Dijkversterking H.
Diep/ H.vliet
Verdere
dijkversterking
• H’vliet & Holl. Diep
• Drechtsteden
• Schade / preven-
tieve maatregelen
Waterberging in
Grevelingen
Pomp in
Brouwersdam
• T.b.v. vergroten
capaciteit
Principeaanpak/strat.:
dijkversterking
Principeaanpak/strat.:
waterberging
Adaptatiepaden en
overstapmogelijkheden

13. 13
Bij huidige
strategie
(geprogr (*))
Bij huidige
strat. (nog
niet geprogr)
Huidige situatie
Korte termijn
Middellange termijn Lange termijn
Vervolg
maatregelen
bij optie I
Vervolg
maatregelen
bij optie II
Maatregelen
bij optie I
Maatregelen
bij optie II
Maatregelen bij optie III
Bij nieuwe
strategie
Maatr. type A Maatr. type B
Maatr. type C
Maatr. type E
A’
Opbouw
adaptieve strategie
Maatr. type D
Solidair / flexibel / duurzaam
systeem
Kp 1 Kp 2

14. 14
Uitdagingen…
1. 2.
3.
2010 2050 2100
?
4.

17. 17
1. Denk in adaptatiepaden in plaats van
eindplaatjes
Niet vroeger dan noodzakelijk besluiten,
kostenefficient beslisruimte open houden
 Dijkversterking langs de Waal in relatie
tot eventuele wijziging afvoerverdeling
Onzekerheidsaspecten van
adaptief deltamanagement
Het kunnen versnellen en temporiseren
van een strategie vergroot de
mogelijkheden proces aan te passen aan
werkelijke ontwikkelingen
 zandsuppletie Hondsbossche –
Pettemer zeewering
2. Zoek naar en waardeer flexibiliteit

18. 18
4. Koppel met andere investerings
agenda’s (scheepvaart, natuur, infra)
Synergie voordelen; maatschappelijke
meerwaarde; kostenefficientie
 Combineren versterking Prins Hendrik-
dijk Texel met natuurontwikkeling
Kosten-effectiviteit korte termijn
maatregelen, vermijd onnodige lange
termijn kosten (‘avoid-regret’)
 Lent
3. Verbinden korte termijn beslissingen
(brede ruimtelijk domein) - lange termijn
opgaven (waterveiligheid en zoetwater)
Meekoppelaspecten van
adaptief deltamanagement