Masterclass 'Hersengymnastiek: botsende rationaliteiten-lab'. #lpbcongres 2012, Haarlemmermeer

1. Rationaliteitsbotsingen
Albert jan kruiter
Roel in ‘t Veld

2. contexten
• Kennisdemocratie
• Beleidstheorieën: gebiedsgericht? persoon
gericht? bestuur gericht?
• Klanten, burgers, cliënten, kiezers

3. Kennisdemocratie
• Spanningsvolle dynamiek in driehoek
politiek, wetenschap en media
• Additie in plaats van substitutie
• Complexiteit vergroot

4. Emerging
Participatory
Democracy
Tensions
1st order
2nd order
3th order &
Representative
Democracy
Top- Disciplinary
down Science
Media
Emerging Emerging
Bottom-up Transdisciplinary
Media Design/Science
4

5. Knowledge democracy: Turbulence and unpredictability
(Roel in ‘t Veld, 2010)
Tensions between old and new forms of politics, science and media
Emerging Tensions
Participatory
Democracy 1st order
2nd order
3th order
4th order
Representative
Democracy
Top- Disciplinary
down Science
Media
Emerging Emerging
Bottom-up Transdisciplinary
Media TransGov/16092011/R.J. in 't Veld
Trajectories
5

6. Dans der rationaliteiten
• Politieke en ambtelijke rationaliteit lopen
uiteen
• In beleidsontwikkeling domineert lineair-
causale oriëntatie
• In uitvoering domineert reflexiviteit, veel
complexer en onvoorspelbaarder
• Door proces heen dansen de rationaliteiten

7. Waarom wicked porblems dominant?
• Veel andere opgelost
• Postmoderne zienswijze algemeen aanvaard
met betrekking tot meervoudigheid
werkelijkheidsbeleving en
waarheidsaanspraken
• Gezag wetenschap van binnen uit
uitgehold, door niet plausibele claims
monodisciplines

8. Meervoudig en complex
• Sturing van buiten waarschijnlijk niet effectief
• Van interventie naar intraventie: aansluiten bij
innovaties
• Participatieve democratie en
transdisciplinariteit mooie voorbeelden van
intraventies
TransGov/16092011/R.J. in 't Veld 8

9. Spanningen
• Vele waarheden naast elkaar, veel
“geloven”naast elkaar, gezag vergruisd
• Andere procesvoering daarom noodzakelijk:
participatie onontbeerlijk
• Transdisciplinariteit aan te vullen met
participatieve democratie
• Participerende burgers, demos, publieken en
crowds zijn bronnen en verbinders, maar
concurrenten van representatie

10. Professionaliteit
• Ook verkaveld en geïmmuniseerd
• Ook daar concurrentie
• Verticale verantwoording vernietigt
samenwerking