3. Хэвлэлийн эх
Хэвлэлийнэх- энэ нь редакци- хэвлэн
нийтлэлийн боловсруулалт хийгдсэн, хэвлэлий
наргаар хэвлэх чанарын түвшинд бэлтгэгдсэн
бичвэрэн болон график материал болно
Хэдлэлийн эхийг гурван үндэсэн хэсэг тхуваадаг.
◦Зохиогчийн эх
◦Хэвлэлийн эх
◦Эхмакет (хуулбарлагдах-макет-ХЭМ)
3/13/2018 3
4. Эхийн ангилал
Зохиогчийн эх- энэ бол хэвлэлийн газарт өгч редакци- хэвлэн нийтлэлийн
боловсруулалт хийхээр зохиогчийн (эсвэл зохиогчийн хамт олон) бэлтгэсэн
бичвэрийн болон зурган материал болно.
Хэвлэлийн эх- энэ нь редакци- хэвлэн нийтлэлийн боловсруулалт
хийгээд хэвлэлийн үйлдвэрт хэв бэлтгэхээр шилжүүлэхэд бэлэн болж зохих
хариуцлагатан гарын үсэг зурсан бичвэрэн болон зурган материал болно.
Эх макет- энэ нь хэвлэгдэх номын нүүртэй нүүр болгон нь тохирсон
хэвлэлийн эх болно. Эх макет нь машинаар бичсэн, мөн хэвлэлийн үйлдвэрт
үсэг орж, мөн компьютерээр бичихэд зориулан гарын үсэг зурагдаж
баталгаажисан байх ёстой
Хуулбарлах эх макет (ХЭМ)-үүний галиваа дүрсний адилаар
фотомеханикийн аргаар буюу скайнердалтаар фото хэв, эсвэл хэвлэлийн
хэвийгбэлтгэхэд зориулсан эх юм.
3/13/2018 4
5. Таны компьютер дахь шрифт
Компьютерийн шрифт нь өөрөө програм бөгөөд Windows
үйлдлийн системтэйгээ цуг ирнэ. Зөвхөн монгол шрифтийг л
бид суулгах шаардлага гардаг. Шрифтийг зурахдаа вектор
муруйгаар хүрээг гаргаад дүүргэлт хийн будсан байдаг тул
хичнээн ч томруулсан тэрээр чанараа алддаггүй. Ингээд
хэвлэлтэд өгөхөд растржуулдаг. Энэхүү растжуулалтыг
шрифтийн машин гүйцэтгэх ба TrueType шрифтийг Windows
үйлдлийн системийн, харин Type 1 шрифтийг Adobe Type
Manager (ATM) машинаар тус тус растржуулдаг.
Хэвлэхээр өгөхөд PostScript принтерт растржуулалтыг түүний
програм хангамж хамтдаа хийгээд явчихдаг учир тэмдэгт
чанар сайтай хэвлэгддэг бол энгийн принтертэй нөхцөлд
растржуулалтыг зөвхөн шрифтийн машин л хийх учир энэхүү
нэг талын ажиллагааны улмаас чанар нь арай муудна.
3/13/2018 5
6. Unicode шрифтүүд
Хуучин ANSI хэмээх 8 битийн стандарт кодчилолоор 256
тэмдэгтйг нэгэн зэрэг ашиглах боломжтой байса бол энэ нь
улмаар олон хэлээр баримт бичиг боловсруулаад эхлэх үеэр
үнэхээр боломж нь шавхагдаж улмаар 16 битийн Unicode
системд байраа тавьж өгчээ. Энэ шинэ стандарт нь 65356
тэмдэгтийн кодыг хадгалах өргөн боломжтой тул ялангуяа
дорно дахины улсуудын дүрс бичигээс авхуулаад төрөл
бүрийн симболыг нэн өргөн ашиглах нөхцөл бүрдүүлсэн
юм.
3/13/2018 6
7. Хэвлэлийн хэмжүүрийн систем
◦ Хэвлэлийн хэмжүүрийн хоёр төрлийн систем байдаг. Англи Америкийн Пика систем ба Дидо
систем. Пика системийг Европоос гадна англи хэлтэй орнууд, оросууд хэрэглэнэ. Энэ хоёр
системи ийн хэмжүүрийн үндэс нь пункт. Пика системээр 1 пункт нь ойролцоогоор 0.351 мм,
дидо системээр 0.376 мм тэнцэнэ. Үсгийн хэмжээг кеглээр тодорхойлно. 10-тын кегль буюу 10
пункт 3.76 мм/3.51 мм/ болно. Кеглийн доорхи хэмжээнүүдийг голцуу хэрэглэдэг.
◦ Кегль 3 пункт – бриллант
◦ Кегль 4 пункт – диамант
◦ Кегль 6 пункт – нонпарель
◦ Кегль 7 пункт – миньон
◦ Кегль 8 пункт – петит
◦ Кегль 9 пункт – боргес
◦ Кегль 10 пункт – корлус
◦ Кегль 12 пункт – цицеро
◦ Кегль 14 пункт –миттель
Практик ажилд доорхи зэрэгцүүлсэн хүснэгтийг ашиглана. Үүнд: 1 дюм ойролцоогоор 2.540 см-д
тэнцэнэ.
3/13/2018 7
9. Номын стандарт хэмжүүр
Анлийн болон европын орнуудын номын стандарт хэмжээ нь
олон улсын стандартын /ISO-олон улсын стандартын байууллага/
шаардлагад тохирсон байна. Стандартын дагуу “А” үсгээр номын
өндрийг “B” үсгээр өргөнийг тэмдэглэнэ. 186 x 123 мм буюу 18.6
x 12.3 см нь босоо номын формат бол 123 x 186 мм буюу 12.3 x
18.6см нь альбомын формат гэж үзнэ. Энэ бол оросын форматад
тохирно. Харин америк өөрийн стандарттай. Америк бүх
хэмжүүр дюмаар хэмжигдэнэ. Америкийн 5 x 8 нь босоо номын,
8 x 5 нь альбомын форматыг харуулна. Номын форматыг
машины талерийг аль болох бүрэн ашиглахад тохируулан тогтоох
ба үүний дагуу хэвлэх цаасыг сонгоно.
Олон улсын стандартын байгууллагаас хэвлэлийн хавтгай
цаасанд RA, SRA гэсэн хоёр формат тогтоосон.
3/13/2018 9
11. 3/13/2018
А1
А3
А5
А4
А2
594 мм
1189 мм
148 мм
841мм
297 мм
210мм
297 мм
А серийн форматын АО- аас А5 хүртэл
хэмжээ мм-ээр
АО=594 мм x 1189 мм
A1=AO-гийн хагас
A2=A1-ийн хагас
A3=A2-ийн хагас
A4=A3-ын хагас
A5=A4-ийн хагастай тэнцэнэ
11
12. Гэрийн даалгавар
1. Фото зураг гаргах технологийн дараалал мэдэж ирэх
1. Дүрс хуулбарлах хэрэгслүүд буюу камерны дотоод бүтэц
2. Плёнк дээр буулгасан дүрсний ангилал
3. Дүрсийг угаах машины тухай
4. Эцсийн бүтээгдэхүүнийг дэвтэрлэх ажиллагаа
3/13/2018 12
