1. МЭНДЧИЛГЭЭ
1

2. МӨС ХАГАЛАХ
2

3. МЭДЭЭЛЭЛ,
МЭДЛЭГ -
ХЭРЭГЛЭЭ
3

4. Их, дээд сургуулийн
орчинд биеэ зохистой авч
явах нь-1
Проф. Б.Батсэрээдэнэ
Магистр Б.Сосорбурам
4

5. Энэ мэдээлэл яагаад
танд хэрэгтэй вэ?
Мэргэжилтэн Сэхээтэн
5
Манлайлагч
Үлгэрлэгч
Удирдагч

6. Таны үнэлгээ:
Таньтай ярилцагч эхний
90 секунд (1,5 мин)-д
Танд өгөх үнэлгээнийхээ
75%-ийг
өгдөг.
6

7. Хувцаслалт:
Цэвэр, цэмцгэр, нягт нямбай хувцаслах
7

8. Хувцаслалт:
Цамцны ухлаадас эгмээр байх / суга, хүйс, энгэр цээжээ хэт ил
гаргах нь тун зохисгүй, гүн ухлаадастай цамц өмсвөл дотуур
нь эгэм хүрэх майк өмсөх /
8

9. Хувцаслалт:
Даашинз юм уу юбка нь өвдөгөөр, ташаа хавиараа хэт бариу
биш, хэт богино биш байх
9

10. Хувцаслалт:
Өмд өмсдөг бол оймс нь шагайнаас дээш 4 хуруу орчим
урттай, өмдтэй өнгө дагуу байх ѐстой (хар өмдөн дээр цагаан
оймс өмсөх нь зохимжгүй).
10

11. Их, дээд сургуулийн орчинд биеэ
зохистой авч явах нь:
Намхавтар өсгийтэй, зөөлөн ултай гутал өмсөх / хөлийн хуруу гарсан
сандаал, өндөр өсгийтэй туфль, загварын гутал ажил албаны байранд
өмсдөггүйг ямагт анхаарах/
11

12. Хэнд ч ил харагдахуйцаар өөрийн нэр, зурагтай энгэрийн
тэмдэг зүүх
Бусдад нээлттэй хамтран ажиллахад бэлэн байгаагаа
мэдэгдэж буй хэрэг.
Их, дээд сургуулийн орчинд биеэ
зохистой авч явах нь:
12

13. Их, дээд сургуулийн орчинд биеэ
зохистой авч явах нь:
13

14. Дараах зүйлүүдээс татгалзах нь таны
ажил хэрэгч байдалд тустай
Жинс, загварын болон спорт загварын хувцас, гутал
14

15. Дараах зүйлүүдээс татгалзах нь таны ажил
хэрэгч байдалд тустай
Бариу эсвэл хүйс ил гарсан хувцас, доогуур суудалтай өмд
15

16. Дараах зүйлүүдээс татгалзах нь таны ажил
хэрэгч байдалд тустай
Хэт их бичиг, зурагтай цамц, футболк
16

17. Дараах зүйлүүдээс татгалзах нь таны ажил
хэрэгч байдалд тустай
Богино юбка, шорт, бие нэвт гэрэлтсэн нимгэн хувцас,
уранхай, цоорхой хувцас
17

18. Их, дээд сургуулийн орчинд биеэ
зохистой авч явах нь:
Үнэртэнг зохистой хэрэглэх /Жишээ нь: зарим эмнэлэг
ажлын байрандаа үнэртэн огт хэрэглэхгүй байхыг гэрээндээ
тусгадаг/
18

19. Гадаад дүр төрх (үс гэзэг):
Урт үстэй бол үсээ ардаа боох эсвэл шуух хэрэгтэй
/өөрийгөө болон бусдыг хүндэтгэдэг хэн боловч мөрнөөс
доош урт үсийг цагаан халаадан дээр задгай тавьдаггүй/
19

20. Гадаад дүр төрх (зүс царай):
Инээмсэглэ
“Нүүрэндээ инээмсэглэл
тодруулж чадахгүй хүн дэлгүүр
нээгээд хэрэггүй.”
Хятад ардын зүйр үг
20

21. Гадаад дүр төрх (ээмэг зүүлт):
Ээмэг, бөгж, чимэг зүүлт нь энгийн байх / унждаг ээмэг, том
шигтгээтэй, хэт гялалзсан ээмэг, бөгжийг эмнэлгийн нөхцөлд
зүүх нь зохисгүй/
21

22. Гадаад дүр төрх (гарын ариун цэвэр):
Хумс цэвэр, богино зассан, будаггүй байх
22

23. Сэхээтэн хүний гар
цэвэрхэн байх ёстой.
23

24. Дараах зүйлүүдээс татгалзах нь таны ажил
хэрэгч байдалд тустай
Содон өнгөөр үсээ будах, этгээд засалттай байх
24

25. Дараах зүйлүүдээс татгалзах нь таны ажил
хэрэгч байдалд тустай
Хиймэл үс зүүх /эрүүл мэндийн шаардлагаас бусад
тохиолдолд/
25

26. Дараах зүйлүүдээс татгалзах нь таны ажил
хэрэгч байдалд тустай
Том ээмэг, бөгж, гинж давхарлаж зүүх
26

27. Дараах зүйлүүдээс татгалзах нь таны ажил
хэрэгч байдалд тустай
Биеийн ил харагдах хэсэг: хүзүү, гар, гарын сарвуунд шивээс
хийлгэх
27

28. Дараах зүйлүүдээс татгалзах нь таны ажил
хэрэгч байдалд тустай
Дээд уруулаас давсан сахал
28

29. Дараах зүйлүүдээс татгалзах нь таны ажил
хэрэгч байдалд тустай
Хиймэл хумс
29

30. ХӨГЖИЛТЭЙ
АГШИН
30

31. Хүний үнэр
Хүн бүр байгалиас заяасан өвөрмөц өөрийн
үнэртэй. Түүнээс гадна:
Хөлс
Хулмас
Шивтэр
Шинхэг
Амны үнэр
Хувцасны нэгшсэн үнэр
Тамхичны үнэр
Ажил мэргэжил, нөхцөл байдлын улмаас үүсэх үнэр
31

32. Үнэр, түүний менежмент
Гэр орон, ажил сургуульдаа эрүүл уур амьсгал
бүрдүүлэх
Зөв хооллох
Өдөр бүр дасгал хийх
Сэтгэлийн тэнцвэрээ хадгалах
Тамхиа хаях
Аливаа өвчнөө цаг алдалгүй эмчлүүлэх
Өдөр бүр усанд орох
Зориулалтын саван, үнэртэн, эмийн ургамал
хэрэглэх
32

33. Үнэр дарагч бүтээгдэхүүнүүд
33

34. Хлад
Ажлын
Хамгаалалтын
Гоѐлын хувцас
34

35. Хлад арчлах-1
Шалгах
Угаах
Цайруулах
Хатаах
Индүүдэх
Хатаах
Зөв эвхэх
35

36. Хлад арчлах-2
Өмсөх
Товчлох
Энгэрийн тэмдгээ зүүх
Урт үс шуух, боох
36

37. Хладанд тавигдах шаардлага
Урт ханцуйтай байх
Нэг өнгийн (өөр өнгийн
оруулгагүй) байх
Уужуухан байх
Загвар энгийн байх
2-3 ээлж байх
37

38. Хлад өмссөн үед хориглох
зүйлс:
Хладан дотуур өмссөн хувцсыг
ханцуйнаас илүү гаргах
Хладны дотор хувцас давхарлаж өмсөх
Халаасандаа овор ихтэй зүйл хийх,
Халаасандаа гараа хийх
Бусдын нүдэн дээр хладны гаднаас өмдөө
татах болон хладны хормойг дээш сөхөх
Гадуур хувцсаа хладан дээрээ өмсөх
38

39. Хладны дотуур өмсөх хувцас:
Футболк
Нимгэн цамц
Эмнэлгийн цамц
39

40. Хладны дотуур өмсөхгүй
хувцас:
Ноосон, зузаан цамц
Свитер
Биеийн тамирын хувцас
Торон бие гэрэлтдэг
хувцас
Малгайтай цамц
40

41. Ажил хэрэгч нөхцөлд мөрдвөл зохих
энгийн дүрмээс:
Хүнийг арьс өнгө, гарал үүсэл, нас, хүйс, нийгэмд эзлэх
байр суурь, эдийн засгийн түвшин, шашин шүтлэг,
бэлгийн чиг хандлагыг үл харгалзан хүндэтгэлтэй
хандах
Аливаа хүний хувийн нууцыг чандлан хадгалах
Найз нөхөд болон бусад хүмүүстэй харилцахдаа
шударга ѐсыг эрхэмлэх
Хүнтэй харилцахдаа биеэ барьж өөрийгөө удирдах
чадвартай байх
Суралцах орчиноо цэвэр, тохитой болгоход
санаачлагатай байх
41

42. Магтаал болон шүүмжлэлийг хүлээн авах чадвартай
байх. Шүүмжлэлийн мөрөөр өөрийн алдаа дутагдлаа
засч залруулдаг байх
Найз нөхөдтэйгээ хамтран ажиллахад ямагт бэлэн
байх
Сургуулийн болон оюутны дүрэм, сургуулийн
дотоод журмыг чанд мөрдөх
Бусдад буруу ташаа, эргэлзээтэй мэдээлэл өгөхөөс
татгалзах, шаардлагатай бол зөвхөн үнэн зөв, бодит
мэдээлэл өгөх
Бусдыг бүтэн нэрээр нь хүндэтгэлтэйгээр дуудаж
хэвших
Ажил хэрэгч нөхцөлд мөрдвөл зохих
энгийн дүрмээс:
42

43. Ажил хэрэгч нөхцөлд дараах
зуршлаас татгалзана
Цагийг үр ашиггүй өнгөрөөх
Сургуулийн орчинд бохь зажлах, архи уух, тамхи татах,
хог хаях, ноцолдох, хөөцөлдөж гүйх, хашгирах, хэрэлдэх
Хичээлийн явцад гар утсаар ярих, дуугаргах
Анги танхим зориулалтын бус газарт юм идэх, ширээ,
цонхны тавцан, пааран дээр суух, юм бичих, бохь наах
Уурлаж бухимдах, хараал хэлэх, харцаараа шилбүүрдэх,
хашгирч орилох
Бусдын хувийн орон зайд зөвшөөрөлгүй нэвтрэх
(дал мөр алгадах, толгой илэх, хамар сөргөх гэх мэт)
Нийтийн үйлчилгээний /гуанз, кафе, лифт, шат, коридор
г.м/ газар бусдын тухай /багш, оюутан, сургууль …/ ярих
Хов хөөцөлдөх
43

44. АХЛАХ АНГИЙН
ОЮУТНУУДЫН
ҮЗҮҮЛБЭР
44

45. АСУУЛТ, ХАРИУЛТ
45

46. АНГЛИ ХЭЛНИЙ
ТҮВШИН ТОГТООХ
ШАЛГАЛТ
46

47. Мэндлэх, танилцах
инээмсэглэх багаар
ажиллах эхлэл мөн.
47

48. МЭНДЛЭХ-1
Мэндлэх нь эрт дээрээс уламжлалтай
хүмүүсийн хоорондын яриа хөөрөө, аливаа
харьцааг эхлүүлдэг ид шидтэй.
Мэндэлж байгаа хүмүүс бие биенийхээ нүд
рүү эгц харж, биеэ биеэ сайн танихгүй бол
төлөв даруу байдлаар мэндлэх ѐстой.
48

49. МЭНДЛЭХ-2
Хүн эхэлж мэндлэхийг хүлээх шаардлагагүй,
түрүүлж мэндлэх нь тухайн хүний соѐл, хүмүүжлийг
харуулдаг.
Мэндлэх хэлбэр нь улс үндэстэнүүдэд янз бүр
байдаг. Жишээлбэл:
Шинэ Зеландад амьдардаг маоричууд бие биенийхээ
хамарт хамраа хүргэдэг,
Төвдөд баруун гараараа малгайгаа аваад зүүн гараараа
чихээ таглаж, хэлээ гаргадаг,
Японд харилцагч хүнээ хэр зэрэг хүндэтгэж байгаагаа
илэрхийлж гурван янзаар бөхийж мэндэлдэг байна.
49

50. ИНЭЭМСЭГЛЭХ-1
“Инээмсэглэл авч байгаа хүнээ
баярлуулдаг атлаа өгч байгаа хүнээ
үгүйрүүлдэггүй”.
Аз жаргал инээмсэглэлээс эхэлдэг .
“Инээмсэглэж чаддаггүй бол лангуу нээх
хэрэггүй.” Хятадын зүйр үг
50

51. Сайн байна уу? Хоѐулаа танилцах уу?
Намайг ............... гэдэг. Би ...........
сургуулийг төгссөн. Одоо Этүгэн дээд
сургуулийн ........ Ангийн оюутан.
Тантай танилцсандаа баяртай байна.
51

52. ХӨГЖИЛТЭЙ
АГШИН
52

53. ЖИЖИГ БҮЛГИЙН
ТУХАЙ МЭДЭЭЛЭЛ
53

54. 54
Жижиг бүлгээр хичээллэх нь
танд ямар ач тустай вэ?
Ярих, илтгэх чадвар
Бусдыг сонсох ур чадвар
Хүн хүндэтгэх
Сахилга бат, хариуцлагатай байх
Цаг барьж сурах
Нэгтгэн дүгнэж сурах
Эерэг зөв хандлагатай болох
Асуудал шийдвэрлэх чадвар
Оюун ухаанаа хөгжүүлэх
Протокол (тэмдэглэл) бичиж сурах

55. 55
Жижиг бүлгээр хичээллэх нь
танд ямар ач тустай вэ?
өөрийн гэр бүл, төрөл садан, найз нөхөдтэй,
үйлчлүүлэгчтэй,
тэдний ар гэрийнхэнтэй,
бусад мэргэжилтнүүдтэй,
хамт олонтой,
нийгэмтэй бие даан харилцах ур чадварыг
эзэмшүүлдэг.

56. 56
Жижиг бүлгийн сургалтын
хэлбэрүүд:
Харилцан ярилцах
Мэтгэлцээн
Асуудал шийдвэрлэх
Дүрд тоглох
Үзэл бодлын хуй салхи
Buzz бүлэг

57. 57
Жижиг бүлгийн гишүүдийн үүрэг:
Цаг баригч
Тэмдэглэл хөтлөгч
Илтгэгч
Оролцогч
Чиглүүлэгч

58. 58
Жижиг бүлгийн гишүүн бүрийн ёс
зүйн хэм хэмжээ:
Нэг нэгнийгээ дэмжсэн
Нэг нь нөгөөгөө хүндэтгэсэн

59. 59
Жижиг бүлгээр ажиллахад шаардагдах
ёс зүйн элементүүд
Эв нэгдэл, эвсэг байдал
Шударга байх
Хүндэтгэлтэй хандах
Мэдсэн сурснаа хуваалцах

60. ЖИЖИГ БҮЛГЭЭР
АЖИЛЛАХ
ҮЗҮҮЛБЭР
60

61. Жижиг бүлгээр ажиллах
сэдэв
Этүгэн дээд сургуулийн эрхэм зорилго
“Хүн чанар, мэргэжлийн ур
чадвараараа шилдэг нь болж
бэлтгэгдэх нөхцөлийг бүрдүүлсэн
сургалтын үйлчилгээг бий болгоно.”
61