SlideShare a Scribd company logo
wetenschappelijke
ontwikkelingen in de
ornithologie
paul vermeulen
serie lezingen voor VWG KNNV Apeldoorn
Tim Birkhead behandelt:
• Gezichtsvermogen
• Gehoor
• Tastzin
• Smaakzin
• Reukzin
• Magnetoperceptie
• Emoties
Tim Birkhead behandelt:
• Gezichtsvermogen
• Gehoor
• Tastzin
• Smaakzin
• Reukzin
• Magnetoperceptie
• Emoties
paul vermeulen
kunnen vogels ruiken?
2 december 2014
“volksgeloof”: (bepaalde) vogels
kunnen ruiken
wat zegt “de wetenschap” ?
echt wetenschappelijk onderzoek
start begin 19e eeuw.
Jean-Jacques Audubon / John James Audubon
(1785 – 1851)
The Birds of America
In 1826 presenteert Audubon in Edinburgh voor “The
Royal Society” een onderzoek naar het reukvermogen
van de Turkey Vulture c.q. Kalkoengier
roodkopgier of kalkoengier
Cathartes aura
Familie Cathartidae
NIET verwant aan de Europese gieren
Audubon twijfelde aan de volksopvatting dat Kalkoengieren kadavers
vinden met behulp van hun reukvermogen.
“Een verslag van de leefgewoonten van de kalkoengier (Vultur aura),
met het accent op het ontkrachten van de wijdverbreide opvatting over
zijn uitzonderlijk scherpe reukzin”
In 1826 presenteert Audubon in Edinburgh een onderzoek
naar het reukvermogen van de Turkey Vulture c.q.
Kalkoengier
Verstopt kadavers (lekker rottend en stinkend) van
diverse grote dieren
Keek of de gieren die wisten te vinden
Dat was nooit het geval
Conclusie: Kalkoengieren vinden kadavers alleen
visueel
Resultaten gepubliceerd in Nature in 1826, worden
breed geloofd, m.n. door veel eminente ornithologen, al
was er ook tegenkamp.
Tot in 20e eeuw worden experimenten uitgevoerd om de
conclusie van Audubon te steunen, zoals:
John Bachman: herhaalt de proef van Audubon in
aanwezigheid van “getuigen”
Alexander Hill publiceerde in 1905 in Nature een proef
met tamme kalkoen.
Krijgt 2 schaaltjes met voedsel, waarvan één met stank
onder voedsel; dit werd toch gegeten.
Concludeert dat kalkoenen niet kunnen ruiken.
Toch na publicatie van Audubon veel tegengeluiden
Richard Owen in 1837: onderzoekt
anatomie van kalkoengier en van
reukorgaan
Anatomie kop van een Rotsduif
“geurzin knobbel”
“dus” ???????
bij een vogel is de geurzin knobbel
veel kleiner dan optische knobbel.
Conclusie was “dus” is reukzin
inferieur
Uit anatomisch onderzoek bleek:
•vogel heeft neusholte
•neusholte voorzien van weefsel met “geursensoren”
•deze zijn via zenuwbanen verbonden met gedeelte van de
hersenen
Toch is lang consensus:
• vogel kan slecht ruiken
• hooguit enkele uitzonderingen
Argumentaties:
• “reukzinknobbel” veel kleiner dan hersendeel gericht op
het zien, zien is veel en veel belangrijker
• Reukzin onderdelen zijn restanten van (reptielen)
voorouders, zijn gedegenereerd
1993
Het Beste Vogelboek
1995
2001
Toch zijn er onderzoekers die “de standaard uitleg” niet
accepteren en gericht onderzoek gaan doen.
twee onderzoeksrichtingen
anatomie gedragsonderzoek
Betsy Bang Kenneth Stager
Betsy G. Bang
1912-2003
Illustrator medische en wetenschappelijk artikelen.
Getrouwd met Frederik Bang, onderzoeker van o.m. infecties en
ademhalingsproblemen bij (boerderij)vogels
Betsy maakte de illustraties voor zijn publicaties, w.o. de
neusholten
waarom zo complex en gevarieerd als het geen functie heeft ?
Begon rond 1960 eigen anatomisch onderzoek
Anatomical evidence for
olfactory function in some
species of birds
Nature 1960
Kalkoengier
Betsy onderzoekt drie niet verwante soorten met sterk vergrote neusholte.
aaseter
Zwartvoetalbatros Voedt zich met vis, kreeftachtigen en kadavers
Vetvogel nachtzwaluw, fourageert in het donker op vruchten
Lucht wordt aangezogen door twee externe neusgaten,
spleten in de bovenkant van de snavel
Lucht doorstroomt aantal kamers:
Verwarmen en ontvochtigen
neusschelpen
Neuschelpen opgerolde massa kraakbeen bekleed met laag
weefsel met cellen die geuren waarnemen
Bij al deze drie vogels neusholte groot met veel weefsel
“door dat artikel kon je onmogelijk blijven
volhouden dat vogels niet kunnen ruiken”
Veel variatie in vorm, grootte en structuur
Procellariiformes / Buissnaveligen: 29
Podidipediiformes / Futen: 24,5
Caprimulgiformes / nachtzwaluwachtigen: 24,5
Per familie de gemiddelde verhouding van de diameters van de
“geurzinknobbel” versus de hersenen X in %
Gruiformes / kraanvogelachtigen, vooral rallen: 22,2
Gaviiformes / Duikers: 20
Columbiformes / Duiven: 20
anseriformes / eendvogels: 19,4
coraciiformes / scharrelaarvogels: 14,5
passeriformes / zangvogels: 9,7
Conclusie Bang en Cobb (1968) uit relatieve afmeting van
“reukzinknobbel”:
reukvermogen is
• belangrijk bij Kiwi, Buissnaveligen en zeker één soort Gieren
• goed bij veel soorten (watervogels, moerasbewoners)
• bij andere soorten relatief onbelangrijk
Veel verder anatomisch onderzoek in
tachtiger jaren: al die details moeten ergens
goed voor zijn
maar hoe zit het nu echt met het
reukvermogen ???
Toch onderzoekers die hier geen genoegen mee namen
twee onderzoeksrichtingen
anatomie gedragsonderzoek
Betsy Bang Kenneth Stager
Kenneth Stager:
• eigen ervaringen met Kalkoengieren
• verwondering over standpunt “de ornithologie”:
vogels hebben geen reukzin, ondanks tegengeluiden
“De ornithologie” ontkent reukzin maar bedenkt wel
bizarre alternatieve verklaringen.
Kenneth Sager start daarom zeer uitvoerig
onderzoek naar reukzin bij Kalkoengieren
Experiment herhaald op meerdere dagen en andere locaties:
ca. 20 gevallen met duidelijke reactie
Alternatieve opzet experiment met karkas verstopt in kartonnen
dozen. Verschillende soorten aas, meerdere dagen, verschillende
locaties: veel gevallen met duidelijke reactie
Als karkas opgezet hert
neergelegd: geen reactie van
overvliegende kalkoengieren
Als karkas opgezet hert vervangen
door echt karkas: direct reactie van
overvliegende kalkoengieren
Conclusie:
Kalkoengieren vinden
hun voedsel met behulp
van hun prima reukzin.
Betsy: relatief grote reukzinknobbel bij de Buissnaveligen: 29
rond 1995 start
wetenschappelijk onderzoek
naar reukzin bij zeevogels
stormvogeltjes
stormvogels
pijlstormvogels
albatrossen
ervaringen bij walvisjacht
en vogeltrips: visafval trekt
snel zeevogels aan
grote albatros (Diomedea exulans).
de grootste soort albatros, de grootste zeevogel: vleugelwijdte
meer dan 3 m, lichaamslengte 110 cm en het gewicht 8 tot 12 kg,
voedsel bestaat hoofdzakelijk uit pijlinktvissen.
Onderzoek uitgevoerd op Possession Island,
Crozet eilandengroep in het zuidwesten van de Indische Oceaan
Data were obtained from 19 wandering albatrosses nesting on Possession
Island. Data were recorded early in the brooding period (2002–2004) when
chicks were 10–20 days old.
Once their partner had relieved them at the nest, birds were outfitted with
GPS and stomach temperature transmitters
Wind direction and wind speed data were obtained for all touchdown points
from the National Aeronautics and Space Administration/ Jet Propulsion
Laboratory QuikSCAT Daily Level 3 Gridded OceanWind Vectors
Hoe vliegen ze ten opzichte van de wind
Wanneer eten ze prooi
Hoe groot is de prooi
Zouden de albatrossen hun prooi vinden met hun reukzin?
grootste kans op
succes als je dwars
op de wind vliegt
wind
geurpluim
Voorbeeld van een registratie van een fourageervlucht.
Vliegrichting uitgezet tegen de windrichting van 55 vluchtsegmenten tussen
fourageerplekken.
visueel? reukzin?
Dimethylsulfide (DMS) is sterk geurende
zwavelverbinding die vrijkomt als fytoplankton
wordt gegeten door zoöplankton zoals krill.
voedsel zoeken op zee nog complexer:
“het Dimethylsulfide verhaal”
Rond 1995 ontdekte Gabrielle Nevitt dat
vogels DMS kunnen ruiken
waar veel krill is, is veel vis !!!
Hypothese 1: zeevogels kunnen daardoor op
afstand concentraties van vis waarnemen
Vaal stormvogeltje
Er volgt veel onderzoek naar DMS
Study site
This experiment was conducted between 8 July and 25 July
1996 at the Bowdoin College Biological Research Station,
Kent Island, New Brunswick (44°35¢ N, 66°45¢ W).
Experiments were conducted on clear nights between 23.00·h
and 03.30·h. Wind speeds were negligible (<5·knots) during
experimental trials; thus, wind directions were not recorded.
Experimental set-up
We mounted a small (10·cm´15·cm) plywood platform on
a pole approximately 1.5·m high over an open field within 10·m
of an active breeding colony (near ‘petrel path’). A small
amount (5·ml) of test odor [DMS (100·mmol·l–1), or
control solution (plain water)] was placed in a small (25·mm)
Petri dish and positioned on the platform. An observer,
positioned 25·m crosswind from the platform, recorded activity
of each bird as it approached the platform. Observations were
assisted by a night vision scope (Model MKF28; Startron Mfg.,
Freeport, PA, USA) and recorded into a dictaphone
Blauwe stormvogel
Dunbekprion
Alkstormvogeltje
Andere soorten waar studies hebben aangetoond dat reukzin een rol
speelt bij fourageren
Reukzin dus gebruikt om te fourageren, direct en indirect via DMS, door
Waarvoor zou een vogel geurzin kunnen gebruiken ?
vinden van voedsel !!!!!
navigatie ?
Hypothese 2: zeevogels kunnen m.b.v. DMS
concentraties navigeren
Waarvoor zou een vogel geurzin kunnen gebruiken
Vinden van voedsel !!!!!
Signaleren gevaar, roofdieren ?????
Navigatie !!!!!
Nesten van pimpelmezen
met jongen (Miraflores de la
Sierra, Spanje) voorzien
van papiertjes
• uit kooi met een Fret
• idem Kwartel
• water
Gedrag van ouders gefilmd.
house finches,
Carpodacus mexicanus
Smelling out predators is innate in birds
Luisa Amo1,*, Marcel E. Visser1 & Kees van Oers1
2011. Ardea 99:
….. examine whether Great Tits Parus major are able to use
the odour of ferrets to assess predation risk when selecting
cavities for roosting.
Waarvoor zou een vogel geurzin kunnen gebruiken
Vinden van voedsel !!!!!
Signaleren gevaar, roofdieren !!!!!
Sociale rol: onderscheid soortgenoten,
voortplanting, nestaankleding ?????
Navigatie !!!!!
Hoe vinden jonge zebra vinken (KOLONIEVOGELS) hun nest terug
als ze net uitgevlogen zijn en nog geen visueel beeld hebben?
Zebra finch fledglings preferred their own natal nest
odour when their own nest odour and a foreign nest
odour were presented simultaneously. Fledglings
spent significantly more time in the preference zone
of their own natal nest odour
Waarvoor zou een vogel geurzin kunnen gebruiken
Vinden van voedsel !!!!!
Signaleren gevaar, roofdieren !!!!!
Sociale rol: onderscheid soortgenoten,
voortplanting, nestaankleding !
Navigatie !!!!!
onderzoek naar het reukvermogen van vogels
anatomie
gedragsonderzoek
laboratorium
3D scanning
recente uitbreiding van het onderzoek naar het
reukvermogen van vogels
anatomie
gedragsonderzoek
laboratorium
3D scanninggeurreceptoren
recente uitbreiding van het onderzoek naar het
reukvermogen van vogels
anatomie
gedragsonderzoek
laboratorium
evolutie
fylogenie
3D scanninggeurreceptoren
recente uitbreiding van het onderzoek naar het
reukvermogen van vogels
anatomie
gedragsonderzoek
laboratorium
evolutie
fylogenie
3D scanningDNA geurreceptoren
kunnen vogels ruiken?
vogels kunnen ruiken !
JA, om meerdere doeleinden,
zoals voedsel vinden,
navigeren, gevaar
herkennen, ……….
Reukzin is algemeen;
maar bepaalde soorten
kunnen heel goed ruiken
Kunnen vogels ruiken

More Related Content

Featured

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
Marius Sescu
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
Expeed Software
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Pixeldarts
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
ThinkNow
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
marketingartwork
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
Skeleton Technologies
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Kurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
SpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Lily Ray
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
Rajiv Jayarajah, MAppComm, ACC
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
Christy Abraham Joy
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
Vit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
MindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
RachelPearson36
 

Featured (20)

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 

Kunnen vogels ruiken

  • 1. wetenschappelijke ontwikkelingen in de ornithologie paul vermeulen serie lezingen voor VWG KNNV Apeldoorn
  • 2. Tim Birkhead behandelt: • Gezichtsvermogen • Gehoor • Tastzin • Smaakzin • Reukzin • Magnetoperceptie • Emoties
  • 3. Tim Birkhead behandelt: • Gezichtsvermogen • Gehoor • Tastzin • Smaakzin • Reukzin • Magnetoperceptie • Emoties
  • 4. paul vermeulen kunnen vogels ruiken? 2 december 2014
  • 5. “volksgeloof”: (bepaalde) vogels kunnen ruiken wat zegt “de wetenschap” ? echt wetenschappelijk onderzoek start begin 19e eeuw.
  • 6. Jean-Jacques Audubon / John James Audubon (1785 – 1851)
  • 7. The Birds of America
  • 8.
  • 9. In 1826 presenteert Audubon in Edinburgh voor “The Royal Society” een onderzoek naar het reukvermogen van de Turkey Vulture c.q. Kalkoengier
  • 10. roodkopgier of kalkoengier Cathartes aura Familie Cathartidae NIET verwant aan de Europese gieren Audubon twijfelde aan de volksopvatting dat Kalkoengieren kadavers vinden met behulp van hun reukvermogen.
  • 11. “Een verslag van de leefgewoonten van de kalkoengier (Vultur aura), met het accent op het ontkrachten van de wijdverbreide opvatting over zijn uitzonderlijk scherpe reukzin” In 1826 presenteert Audubon in Edinburgh een onderzoek naar het reukvermogen van de Turkey Vulture c.q. Kalkoengier
  • 12. Verstopt kadavers (lekker rottend en stinkend) van diverse grote dieren Keek of de gieren die wisten te vinden Dat was nooit het geval Conclusie: Kalkoengieren vinden kadavers alleen visueel
  • 13. Resultaten gepubliceerd in Nature in 1826, worden breed geloofd, m.n. door veel eminente ornithologen, al was er ook tegenkamp. Tot in 20e eeuw worden experimenten uitgevoerd om de conclusie van Audubon te steunen, zoals: John Bachman: herhaalt de proef van Audubon in aanwezigheid van “getuigen” Alexander Hill publiceerde in 1905 in Nature een proef met tamme kalkoen. Krijgt 2 schaaltjes met voedsel, waarvan één met stank onder voedsel; dit werd toch gegeten. Concludeert dat kalkoenen niet kunnen ruiken.
  • 14. Toch na publicatie van Audubon veel tegengeluiden Richard Owen in 1837: onderzoekt anatomie van kalkoengier en van reukorgaan
  • 15. Anatomie kop van een Rotsduif “geurzin knobbel”
  • 16. “dus” ??????? bij een vogel is de geurzin knobbel veel kleiner dan optische knobbel. Conclusie was “dus” is reukzin inferieur
  • 17. Uit anatomisch onderzoek bleek: •vogel heeft neusholte •neusholte voorzien van weefsel met “geursensoren” •deze zijn via zenuwbanen verbonden met gedeelte van de hersenen Toch is lang consensus: • vogel kan slecht ruiken • hooguit enkele uitzonderingen Argumentaties: • “reukzinknobbel” veel kleiner dan hersendeel gericht op het zien, zien is veel en veel belangrijker • Reukzin onderdelen zijn restanten van (reptielen) voorouders, zijn gedegenereerd
  • 18. 1993
  • 20. 2001
  • 21. Toch zijn er onderzoekers die “de standaard uitleg” niet accepteren en gericht onderzoek gaan doen. twee onderzoeksrichtingen anatomie gedragsonderzoek Betsy Bang Kenneth Stager
  • 22. Betsy G. Bang 1912-2003 Illustrator medische en wetenschappelijk artikelen. Getrouwd met Frederik Bang, onderzoeker van o.m. infecties en ademhalingsproblemen bij (boerderij)vogels Betsy maakte de illustraties voor zijn publicaties, w.o. de neusholten waarom zo complex en gevarieerd als het geen functie heeft ? Begon rond 1960 eigen anatomisch onderzoek Anatomical evidence for olfactory function in some species of birds Nature 1960
  • 23.
  • 24. Kalkoengier Betsy onderzoekt drie niet verwante soorten met sterk vergrote neusholte. aaseter
  • 25. Zwartvoetalbatros Voedt zich met vis, kreeftachtigen en kadavers
  • 26. Vetvogel nachtzwaluw, fourageert in het donker op vruchten
  • 27. Lucht wordt aangezogen door twee externe neusgaten, spleten in de bovenkant van de snavel Lucht doorstroomt aantal kamers: Verwarmen en ontvochtigen neusschelpen Neuschelpen opgerolde massa kraakbeen bekleed met laag weefsel met cellen die geuren waarnemen Bij al deze drie vogels neusholte groot met veel weefsel “door dat artikel kon je onmogelijk blijven volhouden dat vogels niet kunnen ruiken”
  • 28.
  • 29. Veel variatie in vorm, grootte en structuur
  • 30.
  • 31.
  • 32. Procellariiformes / Buissnaveligen: 29 Podidipediiformes / Futen: 24,5 Caprimulgiformes / nachtzwaluwachtigen: 24,5 Per familie de gemiddelde verhouding van de diameters van de “geurzinknobbel” versus de hersenen X in %
  • 33. Gruiformes / kraanvogelachtigen, vooral rallen: 22,2 Gaviiformes / Duikers: 20 Columbiformes / Duiven: 20
  • 34. anseriformes / eendvogels: 19,4 coraciiformes / scharrelaarvogels: 14,5 passeriformes / zangvogels: 9,7
  • 35. Conclusie Bang en Cobb (1968) uit relatieve afmeting van “reukzinknobbel”: reukvermogen is • belangrijk bij Kiwi, Buissnaveligen en zeker één soort Gieren • goed bij veel soorten (watervogels, moerasbewoners) • bij andere soorten relatief onbelangrijk
  • 36. Veel verder anatomisch onderzoek in tachtiger jaren: al die details moeten ergens goed voor zijn maar hoe zit het nu echt met het reukvermogen ???
  • 37. Toch onderzoekers die hier geen genoegen mee namen twee onderzoeksrichtingen anatomie gedragsonderzoek Betsy Bang Kenneth Stager
  • 38.
  • 39. Kenneth Stager: • eigen ervaringen met Kalkoengieren • verwondering over standpunt “de ornithologie”: vogels hebben geen reukzin, ondanks tegengeluiden
  • 40. “De ornithologie” ontkent reukzin maar bedenkt wel bizarre alternatieve verklaringen.
  • 41. Kenneth Sager start daarom zeer uitvoerig onderzoek naar reukzin bij Kalkoengieren
  • 42.
  • 43. Experiment herhaald op meerdere dagen en andere locaties: ca. 20 gevallen met duidelijke reactie Alternatieve opzet experiment met karkas verstopt in kartonnen dozen. Verschillende soorten aas, meerdere dagen, verschillende locaties: veel gevallen met duidelijke reactie Als karkas opgezet hert neergelegd: geen reactie van overvliegende kalkoengieren Als karkas opgezet hert vervangen door echt karkas: direct reactie van overvliegende kalkoengieren
  • 44.
  • 45.
  • 46.
  • 47. Conclusie: Kalkoengieren vinden hun voedsel met behulp van hun prima reukzin.
  • 48. Betsy: relatief grote reukzinknobbel bij de Buissnaveligen: 29 rond 1995 start wetenschappelijk onderzoek naar reukzin bij zeevogels stormvogeltjes stormvogels pijlstormvogels albatrossen ervaringen bij walvisjacht en vogeltrips: visafval trekt snel zeevogels aan
  • 49.
  • 50. grote albatros (Diomedea exulans). de grootste soort albatros, de grootste zeevogel: vleugelwijdte meer dan 3 m, lichaamslengte 110 cm en het gewicht 8 tot 12 kg, voedsel bestaat hoofdzakelijk uit pijlinktvissen.
  • 51. Onderzoek uitgevoerd op Possession Island, Crozet eilandengroep in het zuidwesten van de Indische Oceaan
  • 52.
  • 53. Data were obtained from 19 wandering albatrosses nesting on Possession Island. Data were recorded early in the brooding period (2002–2004) when chicks were 10–20 days old. Once their partner had relieved them at the nest, birds were outfitted with GPS and stomach temperature transmitters Wind direction and wind speed data were obtained for all touchdown points from the National Aeronautics and Space Administration/ Jet Propulsion Laboratory QuikSCAT Daily Level 3 Gridded OceanWind Vectors Hoe vliegen ze ten opzichte van de wind Wanneer eten ze prooi Hoe groot is de prooi
  • 54. Zouden de albatrossen hun prooi vinden met hun reukzin? grootste kans op succes als je dwars op de wind vliegt wind geurpluim
  • 55. Voorbeeld van een registratie van een fourageervlucht.
  • 56. Vliegrichting uitgezet tegen de windrichting van 55 vluchtsegmenten tussen fourageerplekken.
  • 58.
  • 59.
  • 60. Dimethylsulfide (DMS) is sterk geurende zwavelverbinding die vrijkomt als fytoplankton wordt gegeten door zoöplankton zoals krill. voedsel zoeken op zee nog complexer: “het Dimethylsulfide verhaal” Rond 1995 ontdekte Gabrielle Nevitt dat vogels DMS kunnen ruiken waar veel krill is, is veel vis !!! Hypothese 1: zeevogels kunnen daardoor op afstand concentraties van vis waarnemen
  • 61.
  • 62. Vaal stormvogeltje Er volgt veel onderzoek naar DMS
  • 63. Study site This experiment was conducted between 8 July and 25 July 1996 at the Bowdoin College Biological Research Station, Kent Island, New Brunswick (44°35¢ N, 66°45¢ W). Experiments were conducted on clear nights between 23.00·h and 03.30·h. Wind speeds were negligible (<5·knots) during experimental trials; thus, wind directions were not recorded. Experimental set-up We mounted a small (10·cm´15·cm) plywood platform on a pole approximately 1.5·m high over an open field within 10·m of an active breeding colony (near ‘petrel path’). A small amount (5·ml) of test odor [DMS (100·mmol·l–1), or control solution (plain water)] was placed in a small (25·mm) Petri dish and positioned on the platform. An observer, positioned 25·m crosswind from the platform, recorded activity of each bird as it approached the platform. Observations were assisted by a night vision scope (Model MKF28; Startron Mfg., Freeport, PA, USA) and recorded into a dictaphone
  • 64.
  • 65.
  • 66.
  • 70.
  • 71. Andere soorten waar studies hebben aangetoond dat reukzin een rol speelt bij fourageren Reukzin dus gebruikt om te fourageren, direct en indirect via DMS, door
  • 72. Waarvoor zou een vogel geurzin kunnen gebruiken ? vinden van voedsel !!!!! navigatie ?
  • 73. Hypothese 2: zeevogels kunnen m.b.v. DMS concentraties navigeren
  • 74.
  • 75.
  • 76.
  • 77.
  • 78.
  • 79.
  • 80.
  • 81. Waarvoor zou een vogel geurzin kunnen gebruiken Vinden van voedsel !!!!! Signaleren gevaar, roofdieren ????? Navigatie !!!!!
  • 82. Nesten van pimpelmezen met jongen (Miraflores de la Sierra, Spanje) voorzien van papiertjes • uit kooi met een Fret • idem Kwartel • water Gedrag van ouders gefilmd.
  • 83.
  • 84.
  • 85.
  • 87.
  • 88.
  • 89.
  • 90. Smelling out predators is innate in birds Luisa Amo1,*, Marcel E. Visser1 & Kees van Oers1 2011. Ardea 99: ….. examine whether Great Tits Parus major are able to use the odour of ferrets to assess predation risk when selecting cavities for roosting.
  • 91.
  • 92.
  • 93. Waarvoor zou een vogel geurzin kunnen gebruiken Vinden van voedsel !!!!! Signaleren gevaar, roofdieren !!!!! Sociale rol: onderscheid soortgenoten, voortplanting, nestaankleding ????? Navigatie !!!!!
  • 94. Hoe vinden jonge zebra vinken (KOLONIEVOGELS) hun nest terug als ze net uitgevlogen zijn en nog geen visueel beeld hebben?
  • 95.
  • 96.
  • 97. Zebra finch fledglings preferred their own natal nest odour when their own nest odour and a foreign nest odour were presented simultaneously. Fledglings spent significantly more time in the preference zone of their own natal nest odour
  • 98.
  • 99.
  • 100. Waarvoor zou een vogel geurzin kunnen gebruiken Vinden van voedsel !!!!! Signaleren gevaar, roofdieren !!!!! Sociale rol: onderscheid soortgenoten, voortplanting, nestaankleding ! Navigatie !!!!!
  • 101. onderzoek naar het reukvermogen van vogels anatomie gedragsonderzoek laboratorium 3D scanning
  • 102.
  • 103. recente uitbreiding van het onderzoek naar het reukvermogen van vogels anatomie gedragsonderzoek laboratorium 3D scanninggeurreceptoren
  • 104.
  • 105. recente uitbreiding van het onderzoek naar het reukvermogen van vogels anatomie gedragsonderzoek laboratorium evolutie fylogenie 3D scanninggeurreceptoren
  • 106.
  • 107. recente uitbreiding van het onderzoek naar het reukvermogen van vogels anatomie gedragsonderzoek laboratorium evolutie fylogenie 3D scanningDNA geurreceptoren
  • 109. vogels kunnen ruiken ! JA, om meerdere doeleinden, zoals voedsel vinden, navigeren, gevaar herkennen, ………. Reukzin is algemeen; maar bepaalde soorten kunnen heel goed ruiken

Editor's Notes

  1. John James Audubon (April 26, 1785 – January 27, 1851), born Jean-Jacques Audubon, was an American ornithologist, naturalist, and painter. He was notable for his expansive studies to document all types of American birds and for his detailed illustrations that depicted the birds in their natural habitats. His major work, a color-plate book entitled The Birds of America (1827–1839), is considered one of the finest ornithological works ever completed. Audubon identified 25 new species.
  2. An olfactory feature. A bathymetric feature (in this case, a seamount) where phytoplankton accumulate leads to a change in the odor landscape over the seamount that a bird might recognize upon arrival [adapted from Nevitt (Nevitt, 2000)].
  3. An olfactory feature. A bathymetric feature (in this case, a seamount) where phytoplankton accumulate leads to a change in the odor landscape over the seamount that a bird might recognize upon arrival [adapted from Nevitt (Nevitt, 2000)].