1. Ι. Η ΕΞΑΣΘΕΝΙΣΗ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΜΕ ΤΗ ΔΥΣΗ
1. Η κρίση και οι απώλειες της αυτοκρατορίας κατά τον 11ο αιώνα (1025-1081)
α) Η εσωτερική κρίση
 1025 - Πεθαίνει ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄.
- Το Βυζάντιο έχει θριαμβεύσει στις μάχες - παγκόσμια δύναμη με διεθνή ρόλο.
 Γύρω στα 1060 το Βυζάντιο περιέρχεται σε κρίση
 Τα φαινόμενα που οδήγησαν στην κρίση αυτή είναι:
1. Μέτρα αποστρατικοποίησης: α) παραμέληση στόλου
β) διάλυση θεμάτων και θεματικών στρατών
γ) αντικατάσταση υποχρεωτικής στρατιωτικής
θητείας με φόρο στρατολογίας ξένων μισθοφόρων
δ) ξένοι σε ανώτερες θέσεις
2. Κοινωνία: - επιβολή νέων φόρων.
- παραμέληση επαρχιών
- αυταρχισμός και αλαζονεία κεντρικής κυβέρνησης
Αυτό προκάλεσε: ταραχές
 εξεγέρσεις επαρχιακών αγροτικών πληθυσμών
3. Πολιτική αστάθεια (1060): Κρίση – πολιτική αστάθεια
- καταπίεση επαρχιών από κεντρική κυβέρνηση
- κάτοικοι επαρχιών: αδιαφορία για άμυνα, εξεγέρσεις, συγκρούσεις
4. Οικονομία: Κρίση
- συγκέντρωση αγαθών στην Κων/πολη  ευημερία
- παραμέληση και υπερφορολόγηση επαρχιών
- έλλειψη χρυσού  υποτίμηση νομίσματος
β) Οι στρατιωτικές αποτυχίες:
 Νέοι εχθροί απειλούν το κράτος 
Σελτζούκοι (τουρκικό φύλο) – Μάχη του Ματζικέρτ (1071)
 ήττα Βυζαντινών, απώλεια μεγαλύτερου μέρους Μ. Ασίας
λόγω α) έλλειψης ηθικού, β) πειθαρχίας και γ) οπλισμού
Νορμανδοί (Σκανδιναβία) – Πτώση του Μπάρι (1071)
 τέλος της Βυζαντινής Ιταλίας
Ούγγροι και Σέρβοι (απειλές στα βόρεια σύνορα)
Τα χρόνια αυτά αποτελούν μια κρίσιμη και μεταβατική περίοδο, φάση στασιμότητας και
υποχώρησης της βυζαντινής δύναμης