1. Konferencja naukowo-metodyczna “(Kon)teksty
medialne w edukacji humanistycznej”
Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli
w Krakowie – ODN w Oświęcimiu
11-12 kwietnia 2016 r.
Pete Harmer, Lollipop Sign,
Flickr CC BY-NC-ND 2.0
dr hab. Piotr Drzewiecki, prof. UKSW
Analiza semiotyczna w edukacji
medialnej i filmowej
2. Analiza semiotyczna
● semiotyka (semiologia) nauka o znakach
● znak, element znaczony (signifié) i znaczący
(signifiant), Ferdinand de Saussure, szwajcarski
językoznawca, twórca semiologii, 1857-1913
● denotacja i konotacja, mit i ideologia,
Roland Barthes, francuski krytyk literacki, pisarz,
strukturalista i poststrukturalista,
teoretyk semiologii, 1915-1980
3. Test komutacyjny
● paradygmaty i syntagma, denotacja i konotacja, mit i ideologia
● identyfikacja paradygmatów, opozycje paradygmatyczne, analiza syntagmatyczna,
konotacja, mit i ideologia
mgr lic. Mateusz Kot
4. Zastosowanie w akademickiej edukacji medialnej
● metodyka aktywizująca w edukacji medialnej
● wybór tematu, poszukiwanie wizualnych i audiowizualnych przekazów medialnych, test komutacyjny
w grupie fokusowej studentów
● konotacja, mity i ideologie, wnioski krytyczno-kulturowe
6. Efektywność dydaktyczna
● efekty kształcenia wykładu monograficznego
“Analiza semiotycznej w edukacji medialnej i filmowej”
(I sem. 2015/2016 IEMiD UKSW), zajęcia i kolokwium
○ znajomość metodologii i jej stosowania
○ orientacja w zjawiskach kultury medialnej
○ krytyczna ocena przekazów medialnych,
○ samodzielna i zespołowa analiza semiotyczna
mgr lic.
Jan Majda
7. Wnioski
● efektywność dydaktyczna, kształcenie kompetencji
krytycznej, critical media literacy
● zastosowanie metodyki aktywizującej w pracy
dydaktycznej, analiza semiotyczna jako metoda
aktywizująca w edukacji medialnej
● humanistyczne, kulturowe rozumienie edukacji medialnej
● problem analizy semiotycznej jako metody badania
przekazów medialnych, subiektywizm interpretacyjny,
grupy fokusowe a samodzielne analizy, metodologia
jakościowa
● analiza semiotyczna a mitologiczna, “znaczenia II rzędu”
(Roland Barthes), kultura filmowa
8. Aneks. Analiza mitologiczna
w edukacji filmowej
● wykład monograficzny “Mity i symbole
w dyskursie medialnym i filmowym” (II sem.
2015/2016 IEMiD UKSW)
● źródła współczesnej mitologii (m.in. romantyzm,
ezoteryka), mitologia polityczna
● teorie mitoznawcze, m.in. koncepcja monomitu
Josepha Campbella (amerykański mitoznawca, 1904-
1987)
● trailery filmów
9. Kontakt
● http://presscafe.eu
● presscafe.eu@gmail.com
Ilustracje: Flickr CC BY-NC-ND 2.0, materiały
dydaktyczne do zajęć z "Analizy semiotycznej w
edukacji medialnej i filmowej", mgr lic. Jan Majda,
okładki czasopism i książek, Wikipedia.org,
FreeDigitalPhotos.net
Editor's Notes
Zastosowanie analizy semiotycznej (głównie testu komutacyjnego) w edukacji medialnej i filmowej na zajęciach akademickich o mediach oraz jako możliwa forma warsztatów edukacyjno-medialnych. Analiza semiotyczna sprzyja kształtowaniu postawy krytycznej w odbiorze przekazów medialnych. Jej efektywność jako metody dydaktycznej jest większa, kiedy stanowi grupową i aktywizującą formę kształcenia medialnego, niż kiedy jest praktyką indywidualną lub jest prezentowana w formie wykładu. Analiza semiotyczna jest użyteczna dydaktycznie jako praktyka interpretacyjna, nastręcza jednak trudności jako metoda badania przekazów medialnych, ze względu na subiektywizm interpretacyjny.