Ang Pitong Gamit ng Wika
Ang wikang Filipino ay kunwari na tinatawag nating salamin ng kultura ng ating bansa at ang tanging puso ng ating bayan dahil ito mismo ay nagbibigay-buhay sa kasarian ng ating bayan, Pilipinas. Ang isang bansang walang sariling wika at hindi matapat na tinatangkilik ng mamamayan ay isang bayang walang sariling bandila at walang kultura. Sa ganon, tayo, mga Pilipino, ay may ating sariling wika at yun ay tinatawag nating wikang Filipino. Syempre, bawat bayan rin naman ay may kani-kanilang wika rin. Sa pag-gagamit ng sariling wika, tiyak na magpupuyos ang kalooban ng isang tao kunwari may kommunikasyon sa isa’t isa na mga Pilipino sa kanilang mga emosyon. Sa sariling wika, dito maibahagi at mapagunawan sa kung ano ang mapapahayag ng isang tao.
Ang wikang Filipino rin ay may maraming kani-kanilang gamit. Lahat ng mga wika sa isang bansa ay hindi lang basta-bastang ginagamit sa pagbibigay kommunikasyon kundi ito’y magagamit rin sa ibang aspekto. Ang mga aspetong ito ay tinatawag na gamit ng wika na kung saan ay may maraming mga halimbawa nito.
Naglalayong patunayan ang isang argumento sa pamamagitan ng matibay na pangangatwiran batay sa katotohanan o lohika.
Upang maipagtanggol ang argumento, ang tagapagtanggol o manunulat ay kailangang mailahad ng maayos at malinaw ang ebidensiyang batay sa katotohanan upang mahikayat ang tagapakinig o mambabasa.
Ang Pitong Gamit ng Wika
Ang wikang Filipino ay kunwari na tinatawag nating salamin ng kultura ng ating bansa at ang tanging puso ng ating bayan dahil ito mismo ay nagbibigay-buhay sa kasarian ng ating bayan, Pilipinas. Ang isang bansang walang sariling wika at hindi matapat na tinatangkilik ng mamamayan ay isang bayang walang sariling bandila at walang kultura. Sa ganon, tayo, mga Pilipino, ay may ating sariling wika at yun ay tinatawag nating wikang Filipino. Syempre, bawat bayan rin naman ay may kani-kanilang wika rin. Sa pag-gagamit ng sariling wika, tiyak na magpupuyos ang kalooban ng isang tao kunwari may kommunikasyon sa isa’t isa na mga Pilipino sa kanilang mga emosyon. Sa sariling wika, dito maibahagi at mapagunawan sa kung ano ang mapapahayag ng isang tao.
Ang wikang Filipino rin ay may maraming kani-kanilang gamit. Lahat ng mga wika sa isang bansa ay hindi lang basta-bastang ginagamit sa pagbibigay kommunikasyon kundi ito’y magagamit rin sa ibang aspekto. Ang mga aspetong ito ay tinatawag na gamit ng wika na kung saan ay may maraming mga halimbawa nito.
Naglalayong patunayan ang isang argumento sa pamamagitan ng matibay na pangangatwiran batay sa katotohanan o lohika.
Upang maipagtanggol ang argumento, ang tagapagtanggol o manunulat ay kailangang mailahad ng maayos at malinaw ang ebidensiyang batay sa katotohanan upang mahikayat ang tagapakinig o mambabasa.
38. PAGPAPALIWANAG:
Mayroon
-sinusundan ng isang kataga o ingklitik
• Hal. “ba”, “nga ba”
- sinusundan ng panghalip palagyo (personal
pronoun)
• Hal. Mayroon siyang kotse.
-nangangahulugang “mayaman”
• Hal. Ang pamilya ni Carol ay mayroon sa
40. MGA BAHAGI NG
PANANALITA
A. Salitang Pangnilalaman
1. Mga Nominal
a. Pangngalan
b. Panghalip
2. Pandiwa
3. Mga Panuring
a. Pang-uri
b. Pang-abay
B. Salitang Pangkayarian
1. Pang-Ugnay
a. Pangatnig
b. Pang-ukol
c. Pang-angkop
2. Mga Pananda
a. Pantukoy
b. Pangawing
A. _______________ (1)
1. Nominal
a. ____________ (2)
b. ____________ (3)
2. _____________ (4)
3. _____________ (5)
a. ________________ (6)
b. ________________ (7)
B. Function Words
1. Connectives
a. _______________ (8)
b. _______________ (9)
c. ligature
2. Markers
a. __________________ (10)
b. linker
PARTS OF SPEECH
41. MGA BAHAGI NG
PANANALITA
A. Salitang Pangnilalaman
1. Mga Nominal
a. Pangngalan
b. Panghalip
2. Pandiwa
3. Mga Panuring
a. Pang-uri
b. Pang-abay
B. Salitang Pangkayarian
1. Pang-Ugnay
a. Pangatnig
b. Pang-ukol
c. Pang-angkop
2. Mga Pananda
a. Pantukoy
b. Pangawing
A. Content Words
1. Nominal
a. Noun
b. Pronoun
2. Verb
3. Modifiers
a. Adjective
b. Adverb
B. Function Words
1. Connectives
a. Conjunction
b. Preposition
c. ligature
2. Markers
a. article/determiner
b. linker
PARTS OF SPEECH
42. MGA ILAN PANG WASTONG GAMIT
NG SALITA:
•Pahirin at Pahiran
•Kina at kila
•Mayroon at May
•Pinto at pintuan
•Ooperahin at
ooperahan
•Tiga- at taga
•Punasan at punasin
•Susubukin at susubukan
•Hagdan at hagdanan
•Walisin at walisan
43. MGA ILAN PANG WASTONG GAMIT
NG SALITA:
• Pahirin at Pahiran
• Kina at kila
• Mayroon at May
• Pinto at pintuan
• Ooperahin at ooperahan
• Tiga- at taga
• Punasan at punasin
• Susubukin at susubukan
• Hagdan at hagdanan
• Walisin at walisan
• Kita at Kata
• Nang at ng
• Daw/din at daw/rin
• Kung at kong
• Kung di at kundi
• Ikit at ikot
• Sundin at sundan
• Hatiin at hatian
• Iwan at iwanan
• Nabasag at binasag
• Bumili at nagbili
• Kumuha at manguha
• Dahil sa at dahilan
• Dito, rito, doon, roon,
dini, rini, diyan, riyan
• Bumangon at magbangon
• Di-gaano at di-gasino
44. MGA ILAN PANG WASTONG GAMIT
NG SALITA:
• Kita at Kata
Kita- kinakausap (isahan)
Kata-magkasamang nagungusap at
kinakausap
• Nang at ng
ng – katumbas ng “of” sa Ingles
Nang – katumbas ng “when, so that, in
order to; na+ng
• Daw/din at daw/rin
Daw at din- katinig
Raw at rin – patinig
• Kung at kong
kung – katumbas ng “if” sa Ingles
kong- ko+ng
• Kung di at kundi
Kung di - Galing sa salitang “kung hindi
if not (sa Ingles)
Kundi – except
• Ikit at ikot
ikit – kilos paggilid mula sa labas paloob
Ikot – kilos mula sa loob nito palabas
45. MGA ILAN PANG WASTONG GAMIT
NG SALITA:
• Sundin at sundan
Sundin – to obey
Sundan – to follow
• Hatiin at hatian
hatiin – to divide o partihin
Hatian – to share o ibahagi
• Iwan at iwanan
iwan – to leave something or somebody;
huwag isama
Iwanan – to give something or
somebody); bigyan
• Nabasag at binasag
Nabasag – hindi sinasadyang kilos
Binasag – sinasadyang kilos
• Bumili at nagbili
Bumili – to buy
Magbili – to sell
• Kumuha at manguha
Kumuha – to get
Manguha – to gather or collect
46. MGA ILAN PANG WASTONG GAMIT
NG SALITA:
• Dahil sa at dahilan
dahil sa – pangatnig na pananhi
Dahilan - pangalan
• Dito, rito, doon, roon, dini,
rini, diyan, riyan
dito, doon, dini, diyan – katinig
Rito, roon, rini, riyan – patinig
• Bumangon at magbangon
Bumangon – tumayo sa pagkakahiga
magbangon – magtatag ng kapisanan,
samahan, o umahon sa kahirapan
• Di-gaano at di-gasino
Di-gaano – pinaghahambing ng mga
bagay
Di-gasino – ginagamit sa
paghahambing ng tao