2. KOKAPENA
Ibaizabal ibaiak Santurtzi parean
ematen dizkio bere urak Kantauri
itsasoari, bide luze bat egin
ondoren.
Ibaizabal ibaia osatzen dute
hainbat ibaik, beraien artean:
Elorrio, Ibaizabal, Nerbioi eta
Cadagua.
Elorrio ibaia Kanpanzarren
jaiotzen da eta laster Ibaizabal
izena hartuko du. Nerbioi ibaia
Urduñan jaiotzen da eta bi ibai
nagusi hauek Basauri aldetik
elkartzen dira. Hemendik aurrera
Ibaizabal izena jasoko du.
Cadagua ibaia Sierra Magdalenan,
Burgosen, jaiotzen da eta
Zorrotzan batu egiten da
Ibaizabalekin.
3. BEHE IBILGUA
Guk Ibaizabal Zubi Eskegiaren ondoan aztertu dugu; behe ibilguan gaude, beraz.
Hemen ibaiak estuarioa osatzen du, gizakiak guztiz eraldatu duena, hori bai.
Behe ibilguak ezaugarri hauek ditu:
Malda oso txikiak eta ibilgua oso zabala dute. Behe ibilbidean malda oso txikia
denez, ibaiek materiala higatzeko eta garraiatzeko ahalmena galtzen dute, eta
material pisutsuenen sedimentazioa da nagusi (errekarriak); bestalde, hareak,
buztinak eta limoak garraiatu egiten dira.
7. URAREN KALITATEA
Apirilaren 11an joan ginen Ibaizabalera, marea baxua zegoen eguraldia
ona zegoen baina joan ginenean ikastolara buelta hasi zen pixka bat
euria egiten.
Erabilitako metodologia.
Analisia kolorimetrikoak egin genituen. Lehenengo ontzi batzuetan ibaiko
ura hartu genuen. Kolorea aldatzeko pilula batzuk sartu genituen ontzietan
eta gero, irabiatu genituen, gidak esaten zuen bezala, eta itxaron behar zen
denbora itxaron genuen. Azkenengoz, koloreak dituen taularekin konparatu
genituen laginak.
9. URAREN KALITATEA
PARAMETROA BALIO EGOKIA NEURTUTAKO
BALIOA
ONDORIOA
Nitratoak 5-40ppm 2,5ppm Ur onargarria.
Fosfatoak 1ppm 1ppm Balore
onargarria.
Tenperatura -------------- 11ºC Ona da.
pH 7-8 8 Balio
onargarria
Uhertasuna 4 puntu 4 borobil Ur gardena
Oxigeno
disolbatua
>4ppm 4 mg/l Kaltegarria
espezie
gehienentzat
Oxigeno-
saturazioa
71-90% 36% Urria da.
Bakteria
koliformeak
<20
kolonia/100ml
>20 kolonia/
100ml
Bakterio
gehiegi dago.
10. Emaitzak aztertzen.
Oxigenoaren maila baxua eta bakterioen kontzentrazio altua
azpimarratu behar ditugu. Marea behean zegoen eta horrek azal
ditzake, agian, emaitza horiek: hondoko lokatzetan pilatzen diren
hondakin organikoen deskonposaketan oxigenoa kontsumitzen
dute bertako bakterioek.
Beste parametroak balio onargarrietan kokatzen dira, azken
urteetan ibaiak nabaritu duen hobekuntzaren adierazleak izanik.
13. Kaioa
Izen Zientifikoa: Larus
Familia: Sternidae
Ezaugarriak: Hego luze eta sendoak. Hanka luzeak,
kurbatuak. Sabelaldea eta burua zuriak, hegoak
ilunagoak.
Oso arrunta
Uretako
Oiloak
Izen Zientifikoa: Gallinula Chlovopus
Familia: Rallida
Ezaugarriak: Moko gorria eta nahiko luzeak. Hanka horiak eta
luzeak. Gorputza beltza.
Ez-ohikoa
Ahatea
Izen Zientifikoa: Bucephala Albeola
Familia: Anatidea
Ezaugarriak: Mota honetakoak, burua berdea dute. Lepoa zuria, eta
gorputza, grisa eta zuria. Hankak, motzak eta laranjak.
Ez ohikoa.
Lertxuna
Izen Zientifikoa: Ardea purpurea
Familia: Ardeidae
Ezaugarriak: Hanka luzeak, lepo luzea eta moko luzea du.
Ez-ohikoa.
HEGAZTIAK
14. Korrokoi/Bizkarbeltz
Izen Zientifikoa: Mugil cephalus
Familia: Mugilidae
Ezaugarriak: Ur gaziko arraina. Mediterraneo osoan bere arrautzak
jaten dituzte, ‘botarga’ izeneko platerean.
Ohikoa.
Sardina
Izen Zientifikoa: Sardina pilchardups
Familia: Cupleidae
Ezaugarriak: Itsas plataformaren gaineko uretan bizi da. Ale
bakoitza 25cm neurtzen du, eta 8 urte bizitzen du.
Ez-ohikoa
Lupina
Izen Zientifikoa: Dicentrarchus labrax
Familia: Moronidae
Ezaugarriak: Mediterraneo, eta Ozeano atlantikoan. Gorputz
luzangakoa, 10-100cm luzera.
Ez-ohikoa
Urraburu
Izen Zientifikoa: Spanus aurfata
Familia: Sparidae
Ezaugarriak: Itsas bero eta epeletan bizi da, begi tarteetan
urre kolorea da, eta bizkarra grisa edo urdinxka da.
Ez-ohikoa
ARRAINAK
15. Ibaizabalen saneamendu plana.
Ibaizabal ibaia Santurtzi herrian kokaturik dago. Saneamentu
plana taldeak ibaia urte osoan zehar garbitzen dute. Saneamendu
planaren helburua ibaia garbi egotea da. Ibaia industria gune bat
da.
16. HONDAKIN-URAK BEHE-NERBIOI IBAIZABALEKO SANEAMENDU
SISTEMA OROKORREAN ISURTZEKO ETA UR HORIEK ARAZTEKO
ARAUPETZEKO ARAUDIA EZARRI ZEN (BILBO HANDIKO ESKUALDEA)
Ibaizabal zikin
Ibaizabal garbi
