Hoe sociaal is deeleconomie?

@angelo_meuleman@angelo_meuleman
Hoe sociaal is deeleconomie
Angelo Meuleman - 27 november 2015

 Voorstelling
 Deeleconomie – algemeen
 Impact van de deeleconomie
 Deeleconomie en werk
 Hoe sociaal is deeleconomie?
Agenda

De deeleconomie - algemeen

The sharing economy
An economic model, based on
access rather than ownership of
physical and human assets like
time, space and skills

Source: Shareable.net

Belgische initiatieven
1975 2015

Belgische iniatieven
1975 2015

1960 1970 1980 1990 2000 2010
Hippy Sorry Risky Sexy Tricky
Sharing =

Delen =

Collaboratieve consumptie

14 september 2015
Fastcompany.com

24 september 2014
De Groene Amsterdammer

Centralisé
Décentralisé
Money-driven
(capital)
Impact-driven
(commons)
Michel Bauwens

Transitie
Hyper-kapitalisme

Commons of gemeengoed:
• Collectief  horizontale democratie
• (ethische) doelstelling
• Een te beheren goed
Commons – strategie naar transitie

1. Nieuwe democratie
2. Bevrijding van de marktwerking: focus op
duurzaamheid in plaats van winstmaximalisatie
3. Betrokkenheid gebruikers leidt tot performante
organisatie
4. Meerwaarde wordt niet afgeroomd, maar blijft
bij de gemeenschap
(D. Holemans)
Voordelen van de commons

De mens is een coöperatief wezen!
"a changing society
is not a utopia, but
an empiric reality".
Tine De Moor

Impact van de deeleconomie

 Op korte termijn weinig impact op groei BBP
 Als deeleconomie groeit
 Minder consumptie
 Rebound effect
 Totale impact onduidelijk
Economisch

 Als vrager:
 Meer keuze
 Goedkoper
 Minder last (stockage, onderhoud, …)
 Sociale relaties
 Als aanbieder
 Extra inkomsten
Consument

• Sociale cohesie
• Efficiënter gebruik middelen
• Ruimte
• Voedsel (freego, thuisafgehaald.be)
• Grondstoffen
• Energie
Maatschappij

Meer gebruik na cambio-aansluiting
Minder gebruik
21% 9,8% 19,3% 17,9% -23,6%

 Dalende BTW-inkomsten
 Vraag naar nieuwe regelgeving voor een
duidelijk rechtvaardig speelveld.
Overheid

De deeleconomie en werk

Deeleconomie en werk
Delen Besparen/
bijverdienen
Micro-
ondernemen
(zwart)werk
Geeninkomst,
geentax
Onduidelijke
wetgeving
(schijn)-
zelfstandigheid
Freelance-
ecoomie

Echte delen
Delen Besparen/
bijverdienen
Micro-
ondernemen
(zwart)werk
Uitdagingen:
 Terminologie terugwinnen
 Afbakenen: vb. km-forfaits erkennen
 Promoten en verbreden

Bijverdienen
Delen Besparen/
bijverdienen
Micro-
ondernemen
(zwart)werk
Uitdagingen:
 Fiscaal vereenvoudigen
 Beperkte cumul met werkloosheids-, ziekte-,
pensioenuitkeringen mogelijk maken
 Promoten en verbreden

Bijverdienen
Delen Besparen/
bijverdienen
Micro-
ondernemen
(zwart)werk
Fiscaliteit:
 Diverse inkomsten (33%)
 < € 15.000/jaar (zo niet BTW)
 Wordt meestal niet geïnd

 maximum vrijstelling 32,71 per dag en
1.308,38 per jaar. (= forfaitaire
onkostenvergoeding)
 Forfaits kosten: 0,3412 euro per kilometer.
0,20 euro per kilometer met fiets.
Combinatie van de forfaitaire vergoeding met een
terugbetaling van vervoerskosten is mogelijk voor maximaal
2000 kilometer per jaar per vrijwilliger.
 Cumuleerbaar met andere uitkeringen
Vrijwilligerswetgeving

 Maximaal 1 auto, maximaal 60 dagen,
maximaal € 2.400/jaar winst.
 Aangifte als roerende inkomst (25%)
 15% omzet aftrekbaar als kost
Fiscale ruling CarAmigo

Vrijstelling € 5.000/jaar
 Geen onderscheid kosten/inkomsten of
delen/bijverdienen
 Aangifte via centrale database
 >€ 5.000 vaste belastingsvoet:
 14,6% op verkoop producten
 24,6% op diensten
Frans Senaatsvoorstel

Voordelen Nadelen
Vrijwilligerswetgeving  Erkenning vrijstelling
 Erkenning limiet per dag
 Gebruik forfaits
 Link met andere uitkeringen
 Erg laag forfait, indien veel
kilometers gereden worden
 Erg lage limiet per dag
Ruling CarAmigo  Erkenning maximum
 Erkenning limiet in functie van
aantal dagen
 Geen vrijstelling, wel maximum
 Onkosten zijn niet gelinkt met
realiteit
 Elke gebruiker moet eigen
aangifte doen
 Niet generaliseerbaar
Frans senaatsvoorstel  Erkenning vrijstelling
 Eenvoudige fiscale administratie
 Voor elk initiatief van toepassing
 Geen erkenning van onkosten.
Onduidelijk voor kleine, lokale
initiatieven
Voor- en nadelen

Enkele principes:
 Duidelijk onderscheid tussen écht delen en
bijverdienen:
 Afspraken forfaitaire kosten (vb km)
 Indien bijverdienen: rechtstreeks innen door
operator (vaste belastingsvoet)
 Cumuleerbaar met andere uitkeringen
Voorstel Taxistop

Micro-ondernemen
Delen Besparen/
bijverdienen
Micro-
ondernemen
(zwart)werk
Fiscaliteit:
 Diverse inkomsten (25%)
 > € 15.000 : BTW
 Wordt meestal niet geïnd, inkomsten kunnen
versnipperd zijn.
 Hier zijn specifieke regels per sector nodig
 Maatschappelijke impact  burn-out, …

Inside AirBnB

(zwart)werk
Delen Besparen/
bijverdienen
Micro-
ondernemen
(zwart)werk
Specifiek maatschappelijk debat: “freelancing”
 VS: Vandaag 34% freelancers
 VS: in 2020 50% freelancers

Voordelen
 Meer gepersonaliseerd carrierepad
 Talentgeoriënteerd
 Flexibiliteit: in-between jobs
Nadelen
 Niet altijd een positieve keuze
 Noodzaak om eindjes aan elkaar te knopen 
economische groei wordt uitgehold
Freelancing

 Wereldwijd 1,1 miljoen actieve
chauffeurs
 24% voornaamste beroepsactiviteit (VS)
 Gemiddeld 15 à 20 uur per week (VS)
Uberification of jobs

 Hof in California deed uitspraak:
“Uber-chauffeurs zijn werknemers”
 Relevant voor bescherming, sociale
zekerheid, HR
 Uber kan vandaag eenzijdig tarieven
veranderen: Heeft heel grote impact op
chauffeurs
Is Uber werkgever of niet?

Source: Forbes, Anthony Wing Kosner

Is de deeleconomie sociaal?

Motieven van delers
“Mensen met een hoog
inkomen doen relatief vaak mee
aan de deeleconomie vanuit
vooral een financieel motief.
Zij willen geld verdienen of
besparen”

Korte afstand:
 Werknemers
 Lager opgeleiden
 Vaker spontaan
Lange afstand:
 Hogere inkomens
 Hoger opgeleiden
 Via carpool-apps
Franse studie carpoolen

peer-to-peer

Horizontale solidariteit
Spontaan/eigen organisatie
Inkomen/opleiding
Technologie gedreven

Verticale en horizontale solidariteit
Spontaan en technologie gedreven
Inkomen/opleiding

 Tijd geven!
Hoe beter herverdelen?

 Fiscaliteit aanpakken
 Sociale innovatie
 Lokale – decentrale deeleconomie
ondersteunen
 Toegankelijkheid
 Gelijkheid op basis van nabijheid in plaats van
afkomst, interesses, …
Hoe beter en sneller herverdelen?

 Potentieel deeleconomie
 Uitdaging: verbreden, en beter
herverdelen
 Lokale – decentrale deeleconomie
ondersteunen
 Toegankelijkheid
 Gelijkheid op basis van nabijheid in plaats van
afkomst, interesses, …
Samenvatting

@angelo_meuleman@angelo_meuleman @angelomeuleman

Hoe sociaal is deeleconomie?

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Hoe sociaal is deeleconomie?

Similar to Hoe sociaal is deeleconomie? (6)

More from Angelo Meuleman

More from Angelo Meuleman (19)

Hoe sociaal is deeleconomie?