F klavye 10 parmak egitimi

T.C.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

MEGEP
(MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN
GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)

BÜRO YÖNETİMİ VE SEKRETERLİK

F KLAVYE 1

ANKARA 2009

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;
 Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı
Kararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında
kademeli olarak yaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim
programlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik
geliştirilmiş öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır).
 Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye
rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış,
denenmek ve geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve
Kurumlarında uygulanmaya başlanmıştır.
 Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği
kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve
yapılması önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir.
 Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki
yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden
ulaşılabilirler.
 Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak
dağıtılır.
 Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığında
satılamaz.

İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER ......................................................................................................................... i
AÇIKLAMALAR.................................................................................................................... ii
GİRİŞ........................................................................................................................................1
ÖĞRENME FAALİYETİ-1 .....................................................................................................2
1. OTURUŞ VE DURUŞU AYARLAMA...............................................................................2
1.1. Oturuş Şekli...................................................................................................................2
1.2. Kolların Duruşu.............................................................................................................3
1.3. Ellerin Duruşu ...............................................................................................................3
1.4. Parmakların Duruşu.......................................................................................................3
1.5. Ayakların Duruşu ..........................................................................................................4
UYGULAMA FAALİYETİ.................................................................................................5
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME.......................................................................................6
PERFORMANS TESTİ .......................................................................................................7
ÖĞRENME FAALİYETİ-2 .....................................................................................................8
2. HARF TUŞLARINI KULLANMAK ...................................................................................8
2.1. Parmakları Temel Sıraya Yerleştirme ...........................................................................8
2.1.1. Klavyede Bulunan Sıralar ....................................................................................10
2.1.2. Aralık Çubuğu......................................................................................................10
2.1.3. Enter Tuşu ............................................................................................................10
2.2. Temel Sıra Harfleri (U,İ,E,A,Ü,T,K,M,L,Y)...............................................................11
2.3. Temel Sıra Dışındaki Harfler ......................................................................................17
UYGULAMA FAALİYETİ...............................................................................................35
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME.....................................................................................37
PERFORMANS TESTİ .....................................................................................................38
ÖĞRENME FAALİYETİ 3....................................................................................................39
3. KLAVYEDE NOKTALAMA İŞARETLERİNİN YERLERİ VE TUŞLANMASI ..........39
3.1. Shift Tuşu ....................................................................................................................39
3.2. Nokta Tuşu ..................................................................................................................40
3.3. Virgül Tuşu..................................................................................................................41
3.4. İki Nokta......................................................................................................................42
3.5. Noktalı Virgül..............................................................................................................42
3.6. Ünlem İşareti ...............................................................................................................43
3.7. Parantez İşareti ............................................................................................................44
3.8. Tire Tuşu .....................................................................................................................44
3.9. İnceltme İşareti ............................................................................................................45
UYGULAMA FAALİYETİ...............................................................................................56
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME.....................................................................................57
DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ ..........................................................................................59
CEVAP ANAHTARLARI .....................................................................................................60
MODÜL DEĞERLENDİRME...............................................................................................61
KAYNAKLAR .......................................................................................................................64

i

AÇIKLAMALAR
AÇIKLAMALAR
KOD 482BK0007

ALAN Büro yönetimi ve sekreterlik

DAL/MESLEK Alandaki tüm meslekler

MODÜLÜN ADI F Klavye 1

F Klavyede on parmak hızlı yazma ile ilgili bilgi ve
MODÜLÜN TANIMI
becerilerin kazandırıldığı öğrenim materyalidir.

SÜRE 40/32

Zorunlu ilköğretimi tamamlamış olmak .
ÖN KOŞUL
El ve parmak kullanımında fiziksel olarak problemi olmamak.

YETERLİK Bilgisayarda yazı yazmak.
Genel Amaç:
Oturuşunuzu ve duruşunuzu tekniğine göre ayarlayarak
bilgisayarda F klavyeyi kullanıp on parmak (hızlı) yazı
yazabileceksiniz.
Amaçlar:
MODÜLÜN AMACI
 Duruş ve oturuş tekniklerine uygun oturabileceksiniz.
 Bilgisayarı kullanarak F klavyede parmaklarınızı temel
harf sırasına yerleştirebilecek ve temel harf sırasına göre
diğer harf tuşlarına basarak hızlı yazabileceksiniz.

Ortam: Bilgisayar laboratuvarı,
EĞİTİM ÖĞRETİM  Öğrencinin kendi kendine veya grup halinde
ORTAMLARI VE çalışabileceği tüm ortamlar.
DONANIMLARI  Donanım: Bilgisayar, F klavye, ofis paket programı,
yazıcı, masa, sandalye
 Modülün içinde yer alan her öğrenme faaliyetinden sonra
ölçme araçları ile edinmiş olduğunuz bilgi ve becerileri
ÖLÇME VE ölçerek değerlendiriniz.
DEĞERLENDİRME  Öğretmen, modül sonunda size ölçme aracı uygulayarak
modül uygulamaları ile kazandığınız bilgi ve becerileri
ölçerek değerlendirecektir.

ii

GİRİŞ

GİRİŞ
Sevgili Öğrenci,

Tüm dünyada başarıyı artırmanın yolu, gelişen çağdaş teknikleri kavramak ve
kullanmakla mümkündür. Gelişen teknolojiye paralel olarak, eğitim öğretimde kullanılan
araç ve gereçler de değişmiştir..

Okullarda artık daktilografi yerine bilgisayar kullanılmaktadır. Bilgisayarı doğru
kullanabilmek başarınızı arttıracak, zamanı iyi kullanmanızı sağlayacaktır.

Metotlu olarak F klavye ile on parmak yazmayı öğrendiğinizde ödevlerinizi, ders
notlarınızı daha hızlı ve yorulmadan hazırlayabileceksiniz.

Çalışma yaşamınızda, işinizle ilgili yazıları kolaylıkla yazabileceksiniz.

Türk dilinin özelliklerine göre on parmakla, bakmadan klavye kullanma yöntemi için
en verimli klavye Standart Türk Klavyesi (F Klavye)’dir.

Bu modülle size on parmakla, metotlu olarak bilgisayar klavyesini hızlı ve verimli
kullanma teknikleri verilmiştir.

Bu tekniklerde oturuş şekli, kolların duruşu, ellerin duruşu, parmakların duruşu,
ayakların duruşu ve harf tuşlarını doğru kullanma teknikleri ayrıntılarıyla ve resimleriyle size
sunulmuştur.

İş yaşamında ve özel yaşamınızdaki her türlü yazışmalarınızda veriminizi arttırmak
için bu teknikleri öğrenmeli ve kullanmalısınız.

1

ÖĞRENME FAALİYETİ-1

AMAÇ

Bu faaliyet ile duruş ve oturuş tekniklerine uygun olarak bilgisayar klavyesini
kullanabileceksiniz .

ARAŞTIRMA
Okulunuzda bulunan büroda çalışanlara, bilgisayarda doğru oturulmadığı taktirde
karşılaşabileceği rahatsızlıkları sorarak öğreniniz. Onlardan edindiğiniz bilgileri yazılı
olarak sınıfa getiriniz. Arkadaşlarınızla tartışınız.

1. OTURUŞ VE DURUŞU AYARLAMA

1.1. Oturuş Şekli
 Sandalyeye otururken sırtınız dik, vücudunuzun
yukarı kısmı hafifçe öne doğru eğimli
olmalıdır.

 Klavyenin biraz sağında kalacak şekilde
oturunuz.

 Yazılacak yazı sağ tarafınızda ve satırları size
düz gelecek şekilde masanın üzerinde ve yan
olsun.

 Gözler yazılacak yazıda ve baş hafif sağa
dönük olsun.
Resim 1.1 Doğru Oturuş Şekli

2

1.2. Kolların Duruşu

 Dirsekleriniz vücudunuza yakın olsun.

 Dirsekleriniz gövdenizin tam yanında; ne çok
arkada ne de çok önde olsun.

 Uygun uzaklıkta oturursanız dirsekleriniz
omzunuzdan inen dikey hattın hizasında olur.

Resim 1. 2 Kolların Doğru Duruşu

1.3. Ellerin Duruşu

 Ellerinizi klavyenin alt kısmına ya da masaya
dokunmayacak şekilde havada tutunuz .

Resim 1.3 Ellerin Doğru Duruşu

1.4. Parmakların Duruşu

 Parmaklarınızı yuvarlak bir cisim tutar gibi
kıvrık tutunuz.

 Tuşlara parmak uçlarınızın çok az değdiğini
hissediniz

 Parmaklarınızı tuşlar üzerinde serbestçe tutunuz

Resim 1.4 Parmakların F Klavyede Duruşu

3

1.5. Ayakların Duruşu

 Ayaklarınızın her ikisi de yerde hafif ileri
doğru ve biri diğerinden yarım ayak ileride
olsun.

Resim 1.5 Ayakların Doğru Duruşu

YANLIŞ OTURUŞ RESİMLERİ

Resim 1.6 Resim 1.7 Resim 1.8

Resim 1.9 Resim 1.10 Resim 1.11

4

UYGULAMA FAALİYETİ
İşlem basamakları Öneriler

 Resim 1.1’i inceleyiniz.
Resimdeki gibi sandalyeye otunuz.
Resimdeki gibi oturup
oturmadığınızı arkadaşlarınıza,
Sandalyeye dik bir şekilde oturunuz.
öğretmeninize kontrol ettiriniz.
Alışkanlık haline getirebilmek için
birkaç defa bu hareketi
tekrarlayınız.

 Resim 1.2’yi inceleyiniz
Dirseklerinizi klavyenin alt
kenarına veya masaya
dayandırmamaya özen
Dirsek ve kollarınızın duruşunu
gösteriniz.Her iki yanınızda oturan
ayarlayınız.
arkadaşlarınıza dirsek ve
kollarınızın pozisyonunu kontrol
ettiriniz Siz de onların duruşunu
kontrol ediniz.

 Resim 1.3’ü inceleyiniz
Parmaklarınızı bükük tutup, tuşlara
ani dokunuşlarla vurmaya çalışın.
Parmaklarınızın duruşunu ayarlayınız.
Parmaklarınızın duruşunu
arkadaşlarınıza ve öğretmenize
kontrol ettiriniz.

 Resim 1.4’ü inceleyiniz.
Ayaklarınızın hafifçe ileri doğru ve
her ikisinin de yerde olmasına
Ayaklarınızın duruşunu ayarlayınız. dikkat ediniz. Ayaklarınızın doğru
duruşunu alışkanlık haline
getirmek için bu hareketi birkaç
defa tekrarlayınız.

5

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet ile hangi bilgileri kazandığınızı, aşağıdaki soruları cevaplayarak
belirleyiniz.

ÖLÇME SORULARI

1. Aşağıdakilerden hangisi oturuş tekniğine uygundur?

A) Dirsekler sırt hizasından daha geride kalacak şekilde oturulur.
B) Dirsekler vücudun ön tarafında kalacak şekilde oturulur.
C) Dirsekler omuzdan inen dikey hattın hizasından olacak şekilde oturulur.
D) Dirsekler yana açılacak şekilde oturulur.

2. Yazarken oturuş şekline göre ayaklar hangi konumda olmalıdır?

A) Ayakların her ikisi de aynı hizadadır.
B) Ayakların her ikisi yerde ve biri diğerinden yarım ayak ileridedir.
C) Ayakların her ikisi de geridedir.
D) Ayaklar üst üste ve bir ayak yerdedir.

3. Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Klavyeye bakarak yazmak bize hız kazandırır.
B) Yazarken dirseklerimizi sağ ve sola doğru açmalıyız.
C) Gözlerimiz yazılacak yazıda ve başımız hafif sağa dönük olmalıdır.
D) Parmaklarımızı klavyeye dayamak bize fayda sağlar.

6

PERFORMANS TESTİ
PERFORMANS TESTİ

GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR EVET HAYIR

Otururken sırtınız dik ve vücudunuz biraz öne eğimli mi?

Dirsekleriniz vücudunuza yakın mı?

Elleriniz klavyenin üzerinde şekil 2’ deki gibi duruyor
mu?

Parmaklarınızı tuşlar üzerinde kıvrık ve serbest bir şekilde
tuttunuz mu?

Ayaklarınızın biri diğerine göre biraz ileride mi?

Ayaklarınız her ikisi de yerde mi?

DEĞERLENDİRME

Yukarıda verilen soruları cevaplayarak performansınızı ölçünüz. Cevaplarınızdaki
HAYIR cevap sayısı 1 tane ise diğer öğrenme faaliyetine geçebilirsiniz 2 tane ise uygulama
faaliyetlerini gözden geçiriniz. 2 den fazla ise öğrenme faaliyetini tekrar ediniz.

7

AMAÇ

Bilgisayarı kullanarak F klavyede parmaklarınızı temel sırasına yerleştirebilecek ve
temel harf sırasına göre diğer harf tuşlarını basarak hızlı yazabileceksiniz.

ARAŞTIRMA

Okulunuzun bilgisayar laboratuvarında bulunan Standart Türk Klavyesi şemasını
dikkatlice inceleyiniz. Hangi parmakla hangi tuşlara vurulduğunu harflerin renklerini takip
ederek belirleyiniz.

2. HARF TUŞLARINI KULLANMAK

2.1. Parmakları Temel Sıraya Yerleştirme

Resim 2.1 Temel sıra ve parmak ilişkisi

8

Parmakların sürekli olarak üzerinde duracağı tuşlara “TEMEL TUŞLAR” adı verilir.
Temel tuşlar klavyenin alttan ikinci sırasındaki U,İ,E,A,Ü,T,K,M,L,Y tuşlarıdır.
Bu sıraya “ TEMEL SIRA” adı verilir.

Resim 2.2 F Klavyede Ellerin Temel Harf Tuşlarına Yerleştirilmesi

Aşağıdaki hususlara dikkat ederek ellerinizi temel tuşlara yerleştiriniz.

 Parmaklarınızı bükünüz.

 Dörder parmağınızı, bükük durumlarını bozmadan TEMEL TUŞLAR üzerine
yerleştiriniz.

 Tuşlara tırnak uçlarınızın az değdiğini hissediniz.

Parmaklarınızı yerleştirirken;
SOL EL SAĞ EL
Küçük Parmak U üzerine İşaret Parmağı K üzerine

Yüzük Parmağı İ üzerine Orta Parmak M üzerine

Orta Parmak E üzerine Yüzük Parmağı L üzerine

İşaret Parmağı A üzerine Küçük Parmak Y üzerine

Aradaki Ü ve T tuşları ve sağdaki Ş tuşu boşta bırakılır.

 Sağ elin baş parmağını aralık çubuğuna yakın tutunuz.

Sol elin baş parmağını avuç içine hafifçe kıvrık şekilde tutunuz.

 Ellerinizi temel sıradan kaldırıp tekrar yerleştiriniz.

9

 Aynı işlemi, ellerinize bakmadan birkaç kez tekrarlayınız.

 Elleriniz aşağı doğru eğimli olsun ama klavyenin alt kenarına veya masaya
dayandırmamaya dikkat ediniz.

2.1.1. Klavyede Bulunan Sıralar

F klavyede dört sıra vardır.Temel tuşların bulunduğu sıraya “TEMEL SIRA”, temel
sıranın üstünde bulunan F ile başlayan sıraya “ÜST SIRA”, temel sıranın altında bulunan J
ile başlayan sıraya “ALT SIRA”, rakam, işaret ve sembollerin bulunduğu sıraya da
“RAKAM SIRASI” adı verilir.

Rakam Sırası
Üst Sıra
Temel Sıra
Alt Sıra

Aralık Çubuğu
Resim 2.3 F Klavyede Bulunan Sıralar
2.1.2. Aralık Çubuğu

Alt sıranın aşağısında bulunan ve istenilen yerde ara
vermeye yarayan uzun çubuğa “Aralık Çubuğu” adı verilir.
Aralık çubuğuna yakın duran fakat değmeyen başparmaklardan,
sadece sağ başparmak aralık çubuğuna vurmak için kullanılır.
Aralık çubuğuna vururken bileğinizin aşağı veya yukarı doğru
hareketlenmemesine dikkat ediniz. Sağ başparmağınızı, aralık
çubuğunu hareket ettirecek şekilde ufak bir kavis yaparak
vurunuz.

Resim 2.4 Aralık Çubuğu

2.1.3. Enter Tuşu

Yazarken yeni bir satıra veya paragrafa geçmek amacıyla kullanılan tuştur. En çok
kullanılan tuşlardan biridir. Klavyede iki adet ENTER tuşu vardır. Bunlardan biricisi harf
tuşlarının yanındadır. İkincisi ise klavyenin sağında rakam tuşlarının yanındadır. Her iki
yerde bulunan ENTER tuşunun işlevleri açısından farkı yoktur.

10

2.2. Temel Sıra Harfleri (U,İ,E,A,Ü,T,K,M,L,Y)

Resim 2.5 F Klavyede Parmakların Temel Sıra Tuşlarına Vuruşu

 Sol elinizi U İ E A, sağ elinizi K M L Y tuşlarına yerleştiriniz.
 Aşağıdaki tabloda bulunan 12 satırın her birini 3’er kez yazınız. Daha sonra her satırı
1’er kez yazınız.

Tabloların hepsini aynı yöntemle yazınız.

Resim 2.5 Parmakların Temel Sıra Tuşlarına Vuruşu
1 aaa aaa kkk kkk aaa kkk aka aka
2 aka aka aka kak kak kak kak aka
3 eee eee mmm mmm eee mmm eme eme
4 iii iii lll lll ili ili kil kil
5 uuu uuu yyy yyy uuu yyy uyu uyu
6 kak kak kak kem kem kem kek kek
7 kil kil kil ilk ilk ilik yum yum
8 aka aka aka eme eme eme ili ili
9 uyu uyu uyu kim kim kim mek mek
10 ulu ulu ulu ulu yuk yak yak yay
11 ala ala ala ala aya aya aya aya
12 mim mim mek mek kil kek kak yum
Yazarken doğru oturuş pozisyonu alınız!

11

 T tuşuna SAĞ İŞARET parmağınız ile vurunuz.
 T tuşuna vururken, diğer parmaklarınız (M L Y) tuşlarında dursun.
 T tuşuna vururken, parmağınız sürtünür gibi gitsin.
 Parmağınız büküklüğünü korusun, tuşa duraksamadan vurunuz.
 Dirsekleriniz vücudunuza yakın olsun.

Resim 2.6 T Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 aka kaka eke keke iki kiki kum kumu kay
2 em me al ala um uma mum muma mumu
3 ttt ttt ktk tkt kat tak yat tat et
4 kit tik kit kut kutu tel tele at ata
5 yut yuta yit yite yat yata tay taya taka
6 mat mata tam tama met mete ete ete etem
7 tut tuttu ut tul tula tek teke tel tele
8 mete tam kutu et tuttu mete tam kutu tutt

Yazarken gözleriniz kitapta olsun!
Parmaklarınızı temel sıradan kaldırmayanız.!

12

 Ü tuşuna sol İŞARET PARMAĞI ile vurunuz.
 Ü tuşuna vururken, diğer parmaklar yerlerinde (U, İ, E) kalsın.
 Ü tuşuna vururken parmağınız sürtünür gibi gitsin.

Resim 2.7 Ü Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 aka aka kek kem kal kil kel yay uyu
2 ata kat yat yut kit tik ete yet met
3 ele eke etek yet let tel al kal kala
4 üüü üüü aüa aüa akü üka ukala ütü tük
5 ütü ütü tüy tüy üye üyelik ülke yük yüke
6 tüm tüme müm müma ümü mülk küm küme küt
7 tüy tüye tük tüke tüt tüttü tüttümü tül tüle
8 mum tüttü tüm kümeye tümü ümitti tümü tüme tümle
9 külü külü tülü tülü tüyü tüyü tüyüm lüle lülem
10 ekü ekü üye üye tüy tüy kül kül küle
11 yüke yüke üyem üyem ülke ülke ülkem ülkem ülkem
12 akü akü aküm aküm aküme aküme akümü akümü akümü

Tuşlara korkusuzca vurunuz

13

 Ş tuşuna sağ KÜÇÜK PARMAK ile vurunuz.
 Ş tuşuna vurur vurmaz, parmağınızı yerine (Y tuşunun üzerine) çekiniz.
 Ş tuşuna vururken parmağınız bükük durumunu korusun.

Resim 2.8 Ş Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 aka aka at ata tek teke mat mata mala
2 kül kal kel kel tül tül tülü tülü tülü
3 kel kele tül tüle tay taya tam tama kulu
4 tüm tüm üye üye alt alt İlk ilk ilke
5 şşş şşş yşy şyş şay şay yaş yaş şey
6 şal şul şel şule maş maşa maaş maiş maiş
7 iyş İyş aşa aşa şiş şiş kuş kuş kaş
8 kaş kaş kaşa şak şaka taş taşa şal şal
9 işi işit işit şiş şişe şişe ekşi ekşi ekşit
10 şşş şyş yşy şeş şeş şaş şaş şaşa Şaşa
11 yaşa yaşa şeyi şeyi işim işim işim işimi işimi
12 yaş yaş yaşa yaşa yaşa yaşam yaşam yaşat yaşat

Tuşlara vuruş tekniğini hatırlayınız.

14

Temel Sıra Cümle Uygulaması 1
Aşağıdaki örnek uygulamayı ekrana ve klavyeye bakmadan, yalnızca modül
kitapçığınıza bakarak yazmaya çalışınız.

4 cm

1 ayşe iki kuş ile uyumuştu
2 iki kişi iki yem ile alt alta iki kuşu yemlemiş
3 ali ile ayşe memlekette muallimlik etti

4 cm 2,5 cm
4 kamil yemiş yemekte kime şaşakalmakta
5 iki milli atlet iki memlekete iyilik etti
6 aytül kalemi ile şu işlemi iyi tamam etti

7 tilki kemal ile kemik ali tkt yi işletmeye yetkili
8 emel tek kelime ile iyi üşütmüş
9 ülkü ekşi yemişi yemiş

10 iki atla iki kişi kuş yakalamakta
11 aya iyi ki iki kişilik tim yetkiliymiş
12 ali tek kelime ile klima işletmeye tek kişiymiş

2,5 cm

15

Temel Sıra Cümle Uygulaması 2

4 cm

1 ayşe kilimi ütüleye ütüleye tamam etti
2 akil şaka ile iki kişiyi işletti
3 melek işlemeli işi ütü ile ütülemişti

4 cm 2,5 cm
4 kemikli et ile yemek yemek tek kişilik iş imiş
5 elli kişi ile uyumak kimi etkilemiş
6 iki kişilik işi elli kişi tamamlamaya yetmemiş

7 memleket ile milleti kelime kelime tamam etti
8 iki kişilik tim işi tamamlamaya üşümüş
9 şaka ile yemek yemek kişiye yetmemiş

10 yetişmiş yetmiş kişi iki işi tamamlamaya yetmemiş
11 yetmişiki millet yetişmiş yemişi yemiş
12 ayla ile aytül kimi yakalamakta imiş

2,5 cm

16

2.3. Temel Sıra Dışındaki Harfler

 I Tuşuna sol İŞARET PARMAĞI ile vurunuz.
 Parmağınızı üst sıraya bükük olarak uzatınız, vurunca hemen çekiniz.
 Parmağınız tuşa alçaktan (sürtünür gibi) gitsin.
 Diğer parmaklarınız temel sıradaki şeklini bozmasın.

Resim 2.9 I Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 aka tak tek tik mal mul taş yaş kaş
2 akü akü tak tak yem yem kum kut tut
3 şu şu kuş kuşa kuşa iki iki elma elma
4 şu kuşa yem at ali şu kuşa yem at
5 ııı ııı ııı aıa aıa aıa akı akı alı
6 atı atı aşı aşı ayı ayı yık yık yıka
7 aşı aşı ayı ayık kış mış şık şıkmış akış
8 kıy kıy kış kış yıl yıl tık tık tıka
9 ılık ılık et ye ile ışık eti ılık ılık
10 ılık ılık ayık ayık yakı yakıt yakıt yakı yak
11 ışık ışıl ışıl akıt aşım aşıma ışık taşı almış
12 ışık taşı atmış ışık ay ışımış ışık kuş almış

Ayaklarınızın duruşuna dikkat ediniz.

17

 R tuşuna sağ İŞARET PARMAĞI ile vurunuz.
 R tuşuna parmağınızı alçaktan uzatınız

Resim 2.10 R Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 aka aka tak tek tik mal mul taş yaş
2 akü akü tak tak yaş kaş kuş muş akmış
3 ılık etli yemek yemek iyi imiş imiş iş ımiş
4 ekim işlemiş ılık etli yemek yemiş yemek iyi imiş
5 rrr rrr rrr krk rkr krk ark arka kar
6 kur kur kir kir kır kır kıra kıra kıra
7 erk erk yer yer şer şer ray ray şar
8 şer şere ter tere tar tara tarak kart kart
9 uru kuru ar ara kara er ere ir tir
10 ürk kürk kürkü kürküm tür türk türkü türküm türküm
11 ye kürküm ye ye kürküm ye yerim yerime elma
12 reklam et reklam et rayı arka arkaya atar takar

Yazarken tuşlara fazla bastırmayınız

18

 S tuşuna sağ İŞARET PARMAĞI ile vurunuz.
 S tuşuna vururken, elde ve dirsekte yanlara doğru açılma olmamasına dikkat ediniz.

Resim 2.11. S Tuşunun Klavyedeki Yeri

1 aka aka tak tek tik mal mul ili İli
2 akü akü tak tak yaş yaş kil kel kal
3 kurt kurt kara kar ark ark arka arka Arar
4 rami reklam al reklamı arka arkaya rakamla al al
5 sss sss ksk ksk sak sak kas aks kes
6 sus sur sus sula kur kur kurs kursu kursa
7 ask askı aks aksa sus sur sar kur kursa
8 ese kes kese ses sese sesi yas yasa say
9 süt süt sil sil ser ser sar sar sark
10 askı askı kasa kasa kısa kısa kısas kısas Kısas
11 sirk sirk saka saka sakal sami eski kese sat
12 saka kasa kasa su satmış sami iyi su sat

Yorulunca kollarınızı aşağı doğru (yanlara) sarkıtarak dinlendiriniz.

19

 C tuşuna sol İŞARET PARMAĞI ile vurunuz.
 Bilekte YUKARI doğru kavislenme, dirsekte DIŞA doğru açılma, parmaklarda havaya
kalkma olmamasına dikkat ediniz.

Resim 2.12 C Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 aka aka tak tek tik mal mul taş yaş
2 akü akü kas kas uyu uyu uyut yık Yık
3 sarı sarı kurt kurt sus sus ararlar ararlar arka
4 saat satılmış arı atılmış sarı sarı kurtlan su ararlar
5 ccc ccc aca aca cac acak cayık sac saca
6 cem ceme cim cime cik cike ece ece ecel
7 cay cay ucu ucu uca uca cak cak caka
8 uca ucak cet cetti cır cıra cer cere ceke
9 cak caka cek ceke acı acık cam cami eceli
10 Acı acılı acım acıma acımak cak cakalı cam camcı
11 acar acar cari cari cici cici cicil cüce cüce
12 cemal camcıya cam satmış celil camı acele acele yıkar

C tuşuna vururken parmaklarınızı temel sıradan kaldırmayınız!

20

 Z tuşuna sağ İŞARET PARMAĞI ile vurunuz.
 Diğer parmaklarınız bükük şeklini bozmamalı ve temel sıra üzerinde kalmalıdır.

Resim 2.13 Z Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 aka aka kem ili tek mal uyu maş tuş
2 akü akü cam cam ırk ırk cay cay sal
3 cam camcı cami cem cemse cuma cura cari caka
4 cemil cama mum takmış tüm işi kare kare resmetmiş
5 zzz zzz kzk kzk kaz kaz kız kız kıza
6 kez kez zıt zıt zem zem zil zil zile
7 zam zam aza aza eze eze zar zara zara
8 raz razı rız rıza azı azık yaz yazı yazık
9 üzü yüz yüzme kuz kuzu uyuz eze ezme ezmek
10 arz arzu arzum azra az caz cazı cazım cazım
11 azat azat ezik ezik üzüm üzüm üzümü üzümü yüzümü
12 zeki size üzüm satar zeki sarı üzüm al al

Z tuşuna vuruş yaparken, K tuşuna vuruş yaptığınız parmağınızı kullanınız

Duraksamadan yazmak için gözler kitapta!..

21

 O tuşuna sol İŞARET PARMAĞI ile vurunuz.
 Parmağınızı bükük ve alçaktan uzatınız.
 Korkusuzca vurunuz ve parmağınızı hemen temel sıraya çekiniz.

Resim 2.14 O Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 aka aka tak tük tik kem ili uyu tuşu
2 akü akü kas kas cak ırk ırk cay sal
3 ziya zati zam zamlı zeki zeyrek zat zil zekice
4 ziya cama mum takmış ziya kuzuları arka arkaya alır
5 ooo ooo aoa oaa oy oya oya ola olay
6 ot ota ota otak koz koz toz toza toka
7 oya üzümü oraya koy oya iki kara toka al
8 yok yok yokluk yoz yozluk koş koşu koşucu koşmuş
9 kok koku ol olay sol sola solak tom tomruk
10 şok şoku şom som mor mora moral morali moralim
11 okay orak toto otuz kota kotam toz toza tozol
12 oya olayı şok olarak yaşamış olcay okula kalem yolla

Yazarken ekrana ve tuşlara bakmak gözlerinizi yorar.

22

 D tuşuna sağ İŞARET PARMAĞI ile vurunuz.
 Parmağınızı bükük ve (sürtünür gibi) alçaktan uzatınız.
 Tırnak ucu ile ve ani hareketle vurup parmağınızı çekiniz

Resim 2.15 D Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 aka tak tek tük tik ili maş taş uyu
2 akü akü kaz kaz kıs kıs kar kara karam
3 ezer ezer okur okur okurmu okumuş koru koruluk korukları
4 olcay oya ile imiş oya kara korukları acele yemiş
5 ddd ddd kdk dkd dok doku kod kodu kodum
6 dam dama damar dam dom dal dala dalak adak
7 dik dik dük dük dek dek tat tadı tadım
8 dil dil oda odak edi edim dedim yudu yudum
9 doz dozu dozum dil dili dilim ard arda ardı
10 dok doku dokum duy duyu duyum kadı kedi dedi
11 doz damla damla arttı dayı dilim dilim et al
12 dadım iki odayı da aradı dolu dolu doydum doydum

Her satırı üçüncü kez yazarken yanlış yapmamaya çalışınız.

23

 N tuşuna sağ ORTA PARMAK ile vurunuz.
 N tuşuna orta parmakla vururken, diğer parmaklar (özellikle işaret parmağı) gereksiz
yere temel sıradan kalkmamalıdır.

Resim 2.16 N Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 aka aka tak tek tük Tik mal taş kaş
2 akü akü kaz kaz kıs Kıs cam kara kara
3 duru doku dam dorukta dolu Diye duydum dedim dayıma
4 dayıma dizi dizi kalem aldım dedem kara dutları ezdi
5 nnn nnn mnm nmn man mana nam nem nemi
6 anı anım man mana manat Nam namı nem men
7 naz naz zan zan şan Şan unu unu unum
8 on ozon son sonmun somon Zan zanlı ten tenli
9 ana anan anın ona onun onunla nar narin naren
10 onay onur konu konum can canan cem cemil cemile
11 nimet on tane nar aldı Naci o narı ye
12 numan nazlıya nasılsın iyimisin demiş Nine anneme nane alın

Tuşlara hafif dokunarak yazınız.

Yukarıdaki ve aşağıdaki tuşlara uzanımlarda vuruş yapmayan parmaklar, temel sıraya
vuruştan sonra hemen dönmeli!...

24

 Ğ tuşuna sol ORTA PARMAK ile vurunuz.
 Diğer parmaklar (özellikle işaret parmağı) temel sıra üzerindeki konumunu korusun.

Resim 2.17 Ğ Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 Aka aka tak tek tük Tik mal taş yaş
2 Akü akü kaz kaz kıs Kıs cam kar kara
3 Oya oya dik dik nem Nam nan nane naneler
4 Nazlı nermin nurcan namık nasıl Ne zaman nereden tüymüş
5 Ğğğ ğğğ eğe ğeğ yeğ Yeğ yağ yağ yağa
6 Yağ yağış yağmur sağ sağ Sağa sığ sığ sığak
7 Dağ dağ dağlı doğ doğ Doğa ağı ağı ağım
8 Uğur ağlama uğramak Niyetin eğeyi Ağa doğru acele at
deyim
9 Kuğu doğu doğru tığ sığ Sığı nağ nağme nağme
10 Kağ kağnı ağır ağır uğurlu Uğursuz eğrisi doğrusu olamadım
11 Eğem eğem ağam ağam ağrı Ağrı yağa yağa yağan
12 Uğur dağa doğru ağır ağır Koşuyor oğlum yağı sat
muş

Satırları yazarken bir satırdan diğer satıra kelime veya hece aktarmayınız

25

 Ç tuşuna sol İŞARET PARMAĞI ile vurunuz.
 Ç tuşuna sol işaret parmağı ile vururken parmağınızı bükük uzatınız parmak ucu ile
vurunuz.
 Ç tuşuna vururken elinizde ve dirseğinizde kavislenme olmamasına dikkat ediniz.
 Tuşlara, ani ve tek hareketle vurunuz

Resim 2.18 Ç Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 aka aka tak tek tük tik mal taş yaş
2 akü akü kaz kaz kıs kıs cam cama kara
3 oya dik dik nem nem nam nam eğe eğe
4 uğur uğurladı asya ağladı kara kara düğmeleri arkaya attı
5 ççç ççç aça çaç çaça çam çam çak çak
6 çay çay çaycı çal çal çal çar çar çariçe
7 saç saç kaç kaç taç taç çat çatı çatım
8 ağrı dağına kışın yağmur kar yağmış çama çizik atam
9 maç maç maça çul çul çullu kaç kaçır kaçırma
10 çeke çeke içli içli çeki çeki çekiç açı açık
11 çanı çalan iki kişi kaçtı çinli çok resim çizdi
12 çok çam kesildi çoğu çok küçük ağaçtı yazık oldu

Ç tuşuna vuruş yaparken A tuşuna vuruş yaptığınız parmağınızı kullanınız!

26

 G tuşuna sol YÜZÜK PARMAĞI ile vurunuz.
 G tuşuna vururken küçük parmak havaya kalkmamalıdır.
 Diğer parmaklarda olduğu kadar, küçük parmakta da hafif bir kalkma olabilir.

Resim 2.19 G Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 aka tak tek tük tik Mal mul maş taş
2 akü akü kaz kaz kaz Kıs kıs cam cama
3 oya oya dik dik nem Nam eğe eğe eğem
4 çam dağa yakışır çetin şaka Etmiş çoğuna hiç dememiş
5 ggg ggg igi gig gigi Git git gaz gaz
6 gir gir gar gar gen Gen gez gez gezi
7 gür gür gürcü gürültü gün Güncel giy giy giyme
8 gelen gideni aratır güner gülsüm Gizli gizli gara gitti
9 gişe gişe gaye gaye gece Gece gecem gecem gecemiz
10 gani gani güle güle güleç Güleç gülsüm gişeye gitmiş
11 geç geç geçici geçici geçirgen Gar gar gargara gaye
12 gelse gelse günal gelir gemi Çok güzel geziye gitti

Yazarken parmaklarınızın avuç içene toplanmamasına dikkat ediniz.

G tuşuna vuruş yaparken İ tuşuna vuruş yaptığınız parmağınızı kullanınız.

27

 H tuşuna sağ YÜZÜK PARMAĞI ile vurunuz.
 H tuşuna vururken küçük parmak havaya kalkmamalıdır.
 Vuruş esnasında sağ dirseğinizin yana doğru açılmamasına dikkat ediniz.

Resim 2.20 H Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 aka aka tak tek tik Mal mul ili uyu
2 akü akü kaz kaz kıs Kıs koro koro korom
3 dik dik nem nem eğe Eğe çam gişe gişe
4 garson gitti menüyü getirdi gelen gideni arattı gelen oldu
5 hhh hhh lhl hlh hal Hal hal hol hol
6 hay hay hah hah hih Hih heh heh he
7 hak hak has has şah Şah şaha leh leh
8 rahmi hasat eker rahmi ham hasat al rehin kal
9 haz haz hac hac hor Hor hora hoyrat hayrat
10 hale hale hile hile hala Hala halat halat halata
11 hole hole hoca hoca reh Rehin rehine ruh ruhun
12 hasan haram yemez hasta halinde gelme hasta hasta güldü

Bir satırdan diğer satıra geçerken enter tuşuna bir kez basınız.

H tuşuna vuruş yaparken L tuşuna vuruş yaptığınız parmağınızı kullanınız.

28

 V tuşuna sol ORTA PARMAK ile vurunuz.
 V tuşuna vururken, özellikle işaret parmağının alt sıraya inmemesine dikkat ediniz.
 Parmağınızı hızla hareket ettirip V tuşuna vurunuz.

Resim 2.21 V Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 Aka aka tak tek tik maş kaş tuş tuşu
2 Akü akü kaz kaz kıs kıs cam cam koro
3 Dik dik nem nem eğe haç haç haça haça
4 Halil kara kara haçları arka arkaya acele acele atar
5 Vvv vvv vev eve eve ver ver dev dev
6 Sev sev vay vay var evi evi evin evin
7 Vur vur ova ova hav hav hava nev nev
8 Veli vali olmuş veda velini evden al vedat evde
9 Veda veda veya veya evde evde evdan evden evdeler
10 Vade vade vida vida vize vize vize vizem vizem
11 verginin vadesi az vedat Vadesi ver vergini zamanında öde
12 vergini vermen gerek vural evinin vergisini zamanında ödemiş İdi.

V tuşuna vuruş yaparken E tuşuna vuruş yaptığınız parmağınızı kullanınız.

Yazdıklarınız içinde yukarıda verilen kelimelere uymayan her kelime yanlış kabul edilir.

29

 B tuşuna sağ ORTA PARMAK ile vurunuz.
 B tuşuna orta parmakla vururken, özellikle işaret parmağının alt sıraya inmemesine
dikkat ediniz.
 Parmağınızı hızla hareket ettirip B tuşuna vurunuz.

Resim 2.22 B Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 aka tak tek tük tik mal mul maş yaş
2 akü akü kaz kaz kıs kıs kıs cam koro
3 dev dev nem nem eğe eğe haç haç haça
4 van yer olarak vadinin içinde yer alır vakit vardı
5 bbb bbb mbm mbm bam bam ban ban bana
6 oba oba bal bal bor bor ben ben beni
7 baş baş bey bey boş boş bir bir biri
8 babam bana bal aldı baba bana bal al al
9 belgin bana bu bileziği bulmak için çalıştı iyi oldu
10 bebe bebe bora bora boya boya büro büro bambu
i11 bir bul bulgur birebir ben benzer bin bilezik binek
12 bulgur biberle iyi gider biber bana bir tat vermez

B tuşuna vuruş yaparken M tuşuna vuruş yaptığınız parmağınızı kullanınız.

10 parmağınızı kullanarak metotlu olarak yazmak size hız kazandıracaktır

30

 F tuşuna sol KÜÇÜK PARMAK ile vurunuz.
 F tuşuna parmağınızı bükük uzatınız, parmak ucu ile vurunuz.
 F tuşuna vururken el ve dirseğinizde dışa doğru açılma ve kavislenme olmasın.

Resim 2.23 F Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 aka aka tak tek tük tik mal maş yaş
2 akü akü kaz kası kıs cam cam koro koro
3 dev dev ben ben eğe eğe haç haç haça
4 büşra bana biraz bulgur bul burada borç bol bulunur
5 fff fff ufu fuf ful ful fil fil fili
6 faz faz fal fal fin fin fen fen fena
7 kaf kaf raf raf haf haf şef şef şefi
8 fazla fazla fal baktı fulya fala bakma fala bakma
9 fay fay fayda ufu fuf fuf ufuk ufku fukra
10 fare fare füze füze füzem füzem efe efe efes
11 yaf yafta fiş fişli felç felçli feza fes al
12 fırsat fayda sağladı fakat fıkra farksızdı fazlı futbol oynama

F tuşuna vuruş yaparken U tuşuna vuruş yaptığınız parmağınızı kullanınız

Bir saatlik bir çalışma sonunda gözlerinizi 1-2 dakika dinlendiriniz.

31

 P tuşuna sağ KÜÇÜK PARMAK ile vurunuz.
 P tuşuna parmağınızı bükük uzatınız, parmak ucu ile vurunuz.
 P tuşuna vururken el ve dirseğinizde dışa doğru açılma ve kavislenme olmasın

Resim 2.24 P Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 aka aka tak tek tük tik mal taş kaş
2 akü akü kaz kaz kıs kıs cam cam koro
3 dev dev ben ben eğe eğe haç haç ufuk
4 fiknat fırsat yarat fatih fiat oto al fırçayı ezmiş
5 ppp ppp ypy pyp pay pay yap yap yapı
6 pak pak pek pek pop pop pot pot pota
7 poz poz pil pil pul pul hop hop hopa
8 petek pazar için pembeye para verdi pembe parayı al
9 per per peri paz pazı pazar pala pala palaz
10 pür püre tüp tüp tüpçü paça paça pus puslu
11 pilav piyaz pırasa pomat pembe pilavı pasta ile yemez
12 parça parça olan kapı için petek çok indirim yaptı

P tuşuna vurur vurmaz bırakınız.!

Unutmayın; yorgunluk, yanlış yapmanın en büyük nedenlerinden birisidir..

32

 J tuşuna sol KÜÇÜK PARMAK ile vurunuz.
 Parmağınızı duraksamadan uzatınız, tek hareketle vurunuz.

Resim 2.25 J Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 aka aka tak tek tük tik mal mul tuş
2 akü akü kaz kaz kıs kıs cop cop cop
3 dev dev ben ben eğe eğe haç haç ufuk
4 perişan para pul yok pelin kara kara pilleri alır
5 jjj jjj uju juj bej bej ruj ruj ruju
6 buj buj jüt jüt tij tij jak jak jak
7 jen jen jil daj daj jan jan ajan ajan
8 jale ruju almış jale rujunu bagaja koy jipine bin
9 judo judo serj serj marj marj marja marja marj
10 janı janı jakı jakı ajan ajan jum jum jumbo
11 jale jeton için jipine binip gitti uzun yola çıktı
12 jak jeton bulmuş jülide marjı kırmış jülide marjı kapat

Belirtilen sayıdan az olmamak üzere satırları yineleyerek yazınız.

33

 Ö tuşuna sol YÜZÜK PARMAĞI ile vurunuz.
 Ö tuşuna yüzük parmağı (İ’ye vuran parmak) ile vururken, elimiz veya bileğimiz içeri
doğru kavislenmemeli.
 Duraksamadan tek bir hareket ile vurunuz, tuşu itmeyiniz.

Resim 2.26 Ö Tuşunun F Klavyedeki Yeri

1 Aka aka tak tük tik mal mul kaş yaş
2 Akü akü kaz kaz kıs kıs cop cop serj
3 Dev dev ben ben eğe eğe haç haç ufuk
4 jandarma jipi jeoloğu aramaya çıktı jale jeton almaya gitti
5 Ööö ööö iöi öiö öte öte ölü ölü ölüm
6 Köz köz öne öne öre öre öze öze özen
7 Söz söz köy köy köylü ört ört örtü örtü
8 ömer ölüleri gömmüş ön cephe arka cepheye göre güzel
9 köşe köşe ökse ökse örgü örgü örgün ökse ökse
10 Yön yön yöncü fön fön föncü sön sön sönük
11 önde önde önder önder öbek öbek özere gözlük satmış
12 öteki köye döndük özel görevle köye gönderilen görevli dönmedi

Ö tuşuna vuruş yaparken İ tuşuna vuruş yaptığınız parmağınızı kullanınız!

34

İşlem basamakları Öneriler

Parmakları temel sıraya yerleştirme ile ilgili
açıklamaları okuyunuz. Sayfadaki şekle uygun
Parmakları temel sıraya yerleştiriniz.
olarak parmaklarınızı temel sıra üzerine
yerleştiriniz.

Tekniğine uygun olarak oturuşunuzu ve
duruşunuzu ayarlayınız.Temel sıra harflerinin
tuşlanması ile ilgili açıklamaları
okuyunuz.Parmaklarınızı temel sıra harflerine
yerleştirirken Ü, T tuşları açıkta kalacak
şekilde yerleştiriniz.(U,İ,E,A,Ü,T,K,M,L,Y)

Örneğin;
Temel sıra harflerini tuşlayınız.
A Harfine vuruş yaparken sol
elinizin işaret parmağını kullanınız. Tuşlama
esnasında temel sıra harfleri üzerindeki
parmaklarınızı yerinden kaldırmayınız.
Temel sıra harfleri ile ilgili alıştırmalarını
kendi kendinize veya öğretmeniniz
rehberliğinde uygulayınız

Tekniğine uygun olarak oturuşunuzu ve
duruşunuzu ayarlayınız. Temel sıra dışındaki
harflerin tuşlanması ile ilgili açıklamaları
okuyunuz, vuruş şekli ile ilgili şekilleri
inceleyiniz.
Örneğin;
Temel sıra dışındaki harfleri
tuşlayınız.

I harfine vuruş yaparken sağ işaret
parmağınızı sürtünecekmiş gibi alçaktan
uzatınız. Parmaklarınız uzanım esnasında
büküklüğünü korusun.

35

C harfine vuruş yaparken sol işaret
parmağınızın alt sıraya uzanımı esnasında,
ellerinizin yanlara açılmamasına dikkat ediniz.
Diğer temel sıra harflerini aynı teknikle
tuşlayınız. Her harfe ait çalışmaları kendi
kendinize veya öğretmeniniz rehberliğinde
tekrarlayınız.

36

Bu faaliyet ile hangi bilgi ve becerileri kazandığınızı aşağıda verilen ifadelere doğru ya
da yanlış olarak cevap vererek belirleyiniz. Doğru olduğunu düşündüğünüz ifade için
DOĞRU seçeneğine D, yanlış olduğunu düşündüğünüz ifade için YANLIŞ seçeneğine Y
harfini yerleştiriniz.

SORULAR DOĞRU YANLIŞ

1 Aralık çubuğuna sağ elin işaret parmağı ile vurulur.

2. Üst sıraya uzanımlarda parmaklar bükük olmalıdır.
3. Alt ve üst sıraya uzanımlarda vuruş yapmayan parmaklar
temel sıradan kalkmamalıdır.
4. Tuşlara duraksamadan ve iki hareketle vurulmalıdır.
5. (Ö) tuşuna vuruş yaparken dirsekte ve elde açılma
olmalıdır.
6. (C) tuşuna sol elin işaret parmağı ile vuruş yapılır.
7. (V) tuşuna (İ) tuşuna vuruş yaptığımız parmakla vuruş
yapılır.
8. Alt sıraya uzanımlarda ellerimizde yana açılma
olmamalıdır.
9. Avuç içlerini masaya ya da makineye dayamalıyız.
10.(Ğ) tuşuna vuruş yaparken sol elimizin yüzük parmağını
kullanmalıyız.

37

PERFORMANS TESTİ
PERFORMANS TESTİ
 Akıllı kimse kibir etmez kendisini büyük görmez
 Lise binası ve il yolları için elli milyar gerekir
 Liman yapmak için iyi bir teklif verilmiş

Yukarıda verilen cümleleri 2’şer kez yazınız. Üçüncü kez yazdığınızda 2 dakika
içerisinde hatasız olarak yazmaya çalışınız

EVET HAYIR
GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR
1. Yazamaya başlamadan önce tekniğine uygun olarak oturuş ve
duruşunuzu ayarladınız mı?
2. Temel sıra harfleri üzerine parmaklarınızı doğru yerleştirdiniz
mi?
3.( T) harfine vuruş yaparken parmağınız sürtünür gibi vuruş yaptı
mı?
4.(Ö) tuşuna uzanırken diğer parmaklarınız temel sıra üzerinde
midir?
5. Z tuşuna vuruş yaparken sol elinizin işaret parmağını
kullandınız mı?

6. (F) tuşuna vuruş yaparken el ve bileğiniz doğru pozisyonda
(kavislenme yada dışa doğru açılma olmamalı) mıdır?

7.(B) tuşuna vuruş yaparken (M) tuşuna vuruş yaptığınız
parmağınızı mı kullandınız?
8.(B) tuşuna vuruş yaparken işaret parmağınızın alt sıraya
inmemesine dikkat ettiniz mi?
9. Yazarken gözleriniz kitapta mıydı?
10. Belirtilen süre içerisinde hatasız olarak yazabildiniz mi?

DEĞERLENDİRME

Yukarıda verilen soruları cevaplayarak performansınızı ölçünüz. Cevaplarınızdaki
HAYIR cevap sayısı 1 tane ise diğer öğrenme faaliyetine geçebilirsiniz 2 tane ise uygulama
faaliyetlerini gözden geçiriniz. 2 ‘den fazla ise öğrenme faaliyetini tekrar ediniz.

38


ÖĞRENME FAALİYETİ 3
AMAÇ

F klavyeyi kullanırken bilgisayar yazılarında noktalama işaretlerinin (nokta, virgül,
iki nokta, noktalı virgül, ünlem, parantez, tire ve inceltme işaret tuşlarını) kullanımını
öğreneceksiniz. Bu noktalama işaretlerinin bazılarının yazılmasında gerekli olan Shift
tuşunu kullanabileceksiniz.

ARAŞTIRMA

Noktalama işaretlerinin yazışmalarda ne kadar önemli olduğunu araştırınız. Bunun
için okulunuzda, yazışmaların yapıldığı büro ile görüşerek yapılan yazışmalarda, noktalama
işaretlerinin önemi konusunda bilgi toplayınız. Bu bilgileri sınıfa getirerek arkadaşlarınızla
paylaşınız.

3. KLAVYEDE NOKTALAMA
İŞARETLERİNİN YERLERİ VE
TUŞLANMASI
3.1. Shift Tuşu
Yazı yazarken zaman zaman büyük harf yazmak amacıyla kullandığımız bir tuştur.
Aynı zamanda iki görevli tuşların üstteki görevini kullanabilmek için de bu tuştan
yararlanılır. Yazarken bir parmakla shift tuşuna basılır iken diğer parmakla iki görevli tuşa
basılır. Çok kullanılan bir tuş olduğundan klâvyenin sağ ve sol yanlarında iki tanedir.

Resim 3.1 F Klavyede Shift Tuşlarının Yeri

39

Sürekli küçük harflerle yazı yazarken Shift Tuşu ile
birlikte bir harf tuşuna basılırsa harf tuşu, büyük harf
Shift yazacaktır.

-Klavyedeki bazı tuşların üzerinde birden fazla karakter vardır. Bu tuşlara Shift Tuşu
ile birlikte basılırsa, tuşun üst tarafında bulunan karakter yazılacaktır.

3.2. Nokta Tuşu
Sağ elin yüzük parmağı ile vurulur. Diğer parmaklar yerlerinden kalkmaz.

Resim 3.2 F Klavyede Nokta Tuşunun Yeri

Parmaklarınızı temel sıraya yerleştirerek aşağıdaki çalışmayı yapınız.

… … l.l l.l l.l l.l l.l l.l
ak. ak. ek. ek. ik. ik. uk. uk.
ma. ma. me. me. mi. mi. mu. mu.
la. la. le. le. li. li. lu. lu.
aka. ama. ala. aya kem. kim. kum. kum.
kuş al. kuş al. tuş et. tuş et. tül at. tül at. kaya al. kaya al. ali gel. Ali
1. Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır.
2. Bir yiğit kırk yılda meydana gelir.
3. Bugünün işini yarına bırakma.
4. Dağ dağa kavuşmaz insan insana kavuşur.
5. Her işte bir hayır vardır.

40

3.3. Virgül Tuşu
Tuşa sağ elin küçük parmağıyla vurulur. Diğer parmaklar yerlerinden kalkmaz.

Resim 3.3 F Klavyede Virgül Tuşunun Yeri


,,, ,,, y,y y,y ay, ay, ey, ey,
İy, İy, Uy, Uy, Ey, Ey, İy, İy,
Ak, Ak, Ek, Ek, İk, İk, Uk, Uk,
Ya, Ya, Ye, Ye, Yi, Yi, Yu, Yu,
Ala, Yama, Yaka, Lama, Kama, Taşa, Kaya, Kutu,
Pazardan eve elma, portakal, çilek, armut aldım.

1. Boşboğazı cehenneme atmışlar, odun yaş diye bağırmış.
2. Cahilin dostluğundan, alimin düşmanlığı iyidir.
3. Görünen dağın uzağı olmaz, görünen köy kılavuz istemez.
4. Danışan dağlar aşar, danışmayan yoldaş aşar.
5. Güzel gözünden, yiğit sözünden belli olur.

Daktilo yazarken, hergün bir ilerleme elde etmeye
çalışmak gerekir. Başka bir kimsenin bizden üstün
olmasının fazla önemi yoktur. Başkaları ile yarış
etmek gereksizdir. Asıl yarış, kendi kendimiz ile
olanıdır. Amaç, hergün kendi kendimizi geçmektir.
Testler ve hedefler, durumumuzu ölçmeye yararlar.

41

3.4. İki Nokta

Sol el küçük parmak shift tuşunda tutulu iken, sağ elin yüzük parmağıyla vurulan
tuştur.

Resim 3.4 F Klavyede İki Nokta Tuşunun Yeri


::: ::: l:l l:l l:l ala: ala: ala:

al: al: el: el: il: il: ul: ul:

ya: ya: ye: ye: yu: yu: ma: ma:

aka: eke: ili: ulu: eme: ele: imi: ala:
Gidenler : Çocuklar, yaşlılar, hocalar ve askerler.
Klavye iki anlamdadır: Yazan ve yazı makinesi
Şöyle bir iki evirir çevirir:
Hocanın okuması yok zanneder:

3.5. Noktalı Virgül
Sol elin küçük parmağı shift tuşunda tutulu iken sağ elin küçük parmağı ile vurulan
tuştur.

Resim 3.5 F Klavyede Noktalı Virgül Tuşunun Yeri

42

Parmaklarınız temel sırada iken aşağıdaki çalışmayı yapınız.

;;; ;;; y;y y;y ay; ay; ey; ey;
ak; ak; ek; ek; ik; ik; uk; uk;
ma; ma; me; me; mi; mi; mu; mu;
aka; aka; eke; eke; imi; imi; umu; umu;
Bence bu para; kalem, defter, pul ve tel için çok fazla.
Kararınızı hemen veriniz; çekinmek hatalı olur.
Sökemez; çaresiz, geri verir.

Şu öğütleri aklından çıkarma: her düşündüğünü
söyleme; olmayacak düşüncelerini de yapmaya sakın
kalkışma az konuşmak, çok konuşmaktan daha iyidir.

3.6. Ünlem İşareti

Sağ elin küçük parmağı shift tuşunda tutulu iken sol elin küçük parmağı yukarı
doğru uzatılarak vurulabilen tuştur.

Resim 3.6 F Klavyede Ünlem İşareti Tuşunun Yeri


!!! !!! U!u U!u Uf ! Uf! Ju! Ju!
Ku! Ku! Ki! Ki! Ke! Ke! Ka! Ka!
Aka! Aka! Eke! Eke! İki! İki! Uku! Uku!
Kasa! Tasa! Masa! Kama! Tümü! Umut! Emek! Kimi!
Git ! gelme! Anlat! Kime! Niye! Neyi! Neden!
Bu işi beceremeyeceksen sen kalma burada.

43

3.7. Parantez İşareti
Parantez aç tuşuna, sol elimiz shift tuşunda basılı iken sağ elin orta parmağı ile
basılır. Aynı şekilde parantez kapama işareti için yüzük parmağı ile vurulan tuş kullanılır.

Resim 3.7 F Klavyede Parantez İşareti Tuşunun Yeri

Parmaklarınız temel sıraya yerleştirerek aşağıdaki çalışmayı yapınız.

( ) ( ) (ak) (ak) (ek) (im) (um) (uy)
(il) (il) (ek) (et) (ta) (ka) (el) (ay)
(uyu)
(ara) (eke) (imi) (umu) (küt) (kat) (emi)
(kara) (tara) (emek) (kasa) (kese) (katı) (tura) (kötü)
Kimse yapacağı işi(Ödevi) kimseye bırakmasın.
Öğretmenler öğrenciler arasında objektif (tarafsız, nesnel) olmalıdır.

3.8. Tire Tuşu
Bu tuşa, sağ elin küçük parmağı ile vurulur.

Resim 3.8 F Klavyede Tire Tuşunun Yeri
8

44


--- --- y-y y-y Ş-ş Ş-ş y-ş y-ş
Ya-ya Ya-ya Ye-ye Ye-ye Yi-yi Yi-yi Yu-yu Yu-yu
Yak-yak Yak-yak Yek-yek Yek-yek Yik-yik Yik-yik Yuk-yuk Yuk-yuk
Kat-kat Kat-kat Ket-ket Ket-ket Kit-kit Kit-kit Kut-kut Kut-kut
Yarın İstanbul için gidiş-dönüş bileti aldım.
Çarşıdan ev için alış-veriş yaptım.

3.9. İnceltme İşareti
Bu tuşa, Shift tuşu ile aynı anda 3 tuşuna beraber basılır. Görüntü çıkmaz inceltme
işareti konulacak harfe bastığınızda işaret harfin üzerinde çıkacaktır.

Resim 3.9 F Klavyede İnceltme İşareti Tuşunun Yeri


^^^ ^^^ Âââ âââ êêê êêê îîî ûûû
alâ alâ Elê elê âka âka êke êke

kâse kâse Kâr kâr agâh ağâh âtıl âtıl
lugât lugât Âdet âdet kâğıt kâğıt lugât kâğıt

45

Cümle Yazma ve Hız Testi

Bu bölümde öğrenmiş olduğunuz Standart Türk Klavyesindeki harflerin ve diğer
özellikli tuşların bir bütün olarak kullanışı ile ilgili örnek uygulamalar yapılacaktır.

Örnek uygulamaları yaparken uyulması gereken en temel ilke ekrana ve klavyeye
bakmadan yalnızca kitabınıza bakarak yazmaya çalışmaktır. Ekrana ve klavyeye bakmak
hem zaman kaybına, hem de gözlerinizin yorulmasına sebep olacaktır.

Yazı yazmaya başlamadan önce; sandalyeye otururken sırtınız dik, vücudunuz hafif
öne eğimli olmalıdır. Modül kitapçığınızı klavyenin sağ tarafına koyunuz ve gözleriniz
yazılacak yazıda ve başınızı hafif sağa dönük şekilde konumlandırınız.

Parmaklarınızı yuvarlak bir cismi tutar gibi kıvrık tutarak, tuşlara parmak ucu ile
dokunun ve parmaklarınızı tuşların üzerinde serbest bırakınız.

Cümle Uygulaması -1


1 Aç bırakma hırsız edersin, çok söyleme arsız edersin.

2 Ağaç ne kadar meyve verirse, dalı o kadar yere eğilir.

3 Ağaç ne kadar yüksek olursa olsun yaprakları yere düşer.

4 Alim unuturmuş ama kalem unutmazmış!

5 Altın yere düşmeyle değer kaybetmezmiş.

6 Arife günü yalan söyleyenin, bayram günü yüzü kara çıkar.

7 Arkadaşını söyle ki, sana kim olduğunu söyleyeyim.

8 Aslan yattığı yerden belli olur.

9 At ölür meydan kalır, yiğit ölür şan kalır.

10 Atın iyisine doru, yiğidin iyisine deli derler.

Her satırdan diğerine geçerken Enter tuşuna bir kez basınız.

Her örnek uygulamayı en az üç kez yazınız.

46

Cümle Uygulaması -2

Aşağıdaki örnek uygulamayı ekrana ve klavyeye bakmadan, yalnızca kitabınıza
bakarak yazmaya çalışınız.

1 Bülbülü altın kafese koymuşlar ‘vatanım’ demiş.

2 Güneş giren eve hekim girmez.

3 Bugünün işini yarına bırakma.

4 İşleyen demir pas tutmaz.

5 Irmaktan geçerken at değiştirilmez.

6 Konuşmak ihtiyaç olabilir, ama susmak bir sanattır…

7 Kalem kılıçtan üstündür.

8 Nokta kadar menfaat için, virgül kadar eğilme!

2 İyiliği yalnız iyiler anlar, kötülüğü ise herkes...

3 Rüzgar eken fırtına biçermiş.

Duraksamadan yazmak için gözlerinizi kitabınızdan ayırmayınız!

Parmaklarınızı temel sıra tuşlarından kaldırmayınız!

47

Cümle Uygulaması-3


1 Ceylan kırlarda kuşlarla kovalamaca oynuyordu.

2 Veli dede veremden tedavi oldu.

3 Bu binalar bize çok yüksek geldi.

4 Bizim buralarda bol bezelye bulunur.

5 Hava buz gibiydi. Bu bamyalar buruşmuşlar.

6 Geçen gece fırtınaya yakalanan gemiciler hala bulunamadı.

7 Gönül ferman dinlemez.

8 Ferhat fukara babasıdır.

9 Faruk fellik fellik fareyi aradı.

10 Pos bıyıklı payidar şeytana pabucunu ters giydirdi.

11 Patates püresi pişerken çok tuz ve biber koymayınız.

12 Paşa gönlüm isterse sinemaya giderim.

13 Dağ dağa kavuşmaz insan insana kavuşur.

14 İşleyen demir pas tutmaz.

15 Irmaktan geçerken at değiştirilmez.

16 Tolga yeni jaguar marka arabasıyla Ayşen’e hava attı.

17 Önündeki su birikintisini görmeyince arabasının bujisi ıslandı.

Bir satırdan diğerine geçerken Enter tuşuna bir kez basınız.


48



1 Cömertlik ve yardım etmede akarsu gibi ol,

2 Şevkat ve merhamette güneş gibi ol,

3 Başkalarının kusurunu örtmede gece gibi ol,

4 Hiddet ve asabiyette ölü gibi ol,

5 Tevazu ve alçakgönüllülükte toprak gibi ol,

6 Hoşgörülülükte deniz gibi ol,

7 Ya olduğun gibi görün, ya da göründüğün gibi ol.

Mevlana

8 İncecikten bir kar yağar,

9 Tozar Elif, Elif deyi…

10 Deli gönül abdal olmuş,

11 Gezer Elif, Elif deyi…

Karacaoğlan



49



1 Ben giderim adım kalır,

2 Dostlar beni hatırlasın,

3 Düğün olur bayram gelir,

4 Dostlar beni hatırlasın,

5 Can bedenden ayrılacak,

6 Tütmez baca yanmaz ocak,

7 Selam olsun kucak kucak,

8 Dostlar beni hatırlasın.

Aşık Veysel

9 Bülbülü altın kafese koymuşlar ‘Ah vatanım’ demiş.

10 Akçesi ucuz olanın kendisi kıymetli olur.

11 Dilim seni dilim dilim dileyim, her başıma geleni senden bileyim.

12 Al elmaya taş atan çok olur.

13 Anlayana sivrisinek saz anlamayana davul zurna az.

14 Davulun sesi, kulağa uzaktan hoş gelir.



50

Hız Testi Uygulaması-1

Aşağıdaki hız testi uygulamasında amaçlanan dakikalık net sürat 10 kelimedir. Bu
uygulamada yapılacak yanlışların beş tanesine ceza indirimi uygulanmayacaktır.

Bu hız testinde 3 dakikalık süre uygulayınız.

Bir kişi ile ilgili kısa kişisel bilgilerin bulunduğu yazılara 13
özgeçmiş denir. Özgeçmiş yazmakta asıl amaç, iş için aranan 23
niteliklerin taşındığını göstermektir. Özgeçmiş, kişiyi tanıtması 36
bakımından yaşam öyküsüne benzer; ancak aralarında şekil ve 48
içerik farkı vardır. 52

Bilindiği gibi biyografiler kişi ile ilgili tanıtıcı bilgileri, tüm 66
ayrıntılarıyla ortaya koyarken, özgeçmiş sadece genel hatlarıyla 79
bireyleri tanıtır. Ayrıca biyografiler başkaları tarafından 91
yazılırken, özgeçmişi bireyin kendisi yazar. 100




Günümüzde teknolojik gelişmeler sözlü, sözsüz ve yazılı 11
iletişimde çok yeniliğe neden olmuştur. Bununla beraber 22
insanlar iletişimde çeşitli nedenlerle yazılı iletişimi tercih 34
etmektedirler. Çünkü yazılı iletişimde taraflar sözlerini, 46
yaptıkları anlaşmaları, detay bilgileri unutması, inkar etmesi de 59
mümkün değildir. 62

Yazılı iletişimde yazışma dilinin etkileyici bir biçimde 73
kullanılması gerekir. Ayrıca yazılı iletişimde söylenmek 84
istenenler bir takım biçimsel kurallara uymak zorunda ve plan 96
dahilinde yazılmalı. 100

51




Gurur tahtına oturup tahammülü olmayan bir kimse hükümdar 12
da olsa tacı ona haramdır. Savaşta sebat göster demem de, 24
öfkelendiğim vakit öfke ve gazap gösterme derim. Akıllı kimse, 36
tahammül eder. Asıl akıllılık hışımlanmamaktır. Çünkü, 47
sabırsızlık ve hışım insana bir düşmandır; pusudan bir kere 59
fırladı mı ne insaf kalır, ne din kalır, ne de Allah korkusu. 71

Bu gök kubbe altında, öfke gibi bir koca dev görmedim. Ondan 83
melekler bile ürküp kaçarlar. Öfke baldan tatlıdır derler. Öfkeye 96
ve gazaba kapılmak kolaydır, insana tatlı gelir. Sonunda ise, 108
yaralanırsın; pişman olursun ya da kalp kırarsın. 118




Bir buluttan denize bir damla su damladı. Denizin büyüklüğünü, 13
uçsuz bucaksızlığını gören damla çok utandı ve şöyle dedi: 25
Denizin bulunduğu yerde ben kim oluyorum? Doğrusuna 35
bakacak olursa o varken ben yokum. Su damlası kendisini hakir 47
gördüğünden sedef onu bağrına basıp naz ile besledi; felekte onu 60
öyle yükseltti ki, padişahların taçlarına layık bir inci oldu. 71

Gurura kapıl demem ama özünü, kendini küçük görerek 81
ümitsizliğe de hiç kapılma. İnsanın kendini eksiğiyle ve 92
yeteneğiyle tanıması gerekir. Hiç kimse kusursuz olamaz. Onun 104
için kimi kusurlarına bakıp da kendine haksızlık etmeyesin. 116

52




Hatasız yazmak için devamlı olarak kitaba bakarak yazmalıdır. 12
Ekrana ya da klavyeye bakıp yazmak dikkatimizi dağıtıp yanlış 24
yazmamıza neden olur. Yazış hızı ile okuma hızını uygun tutmak 35
ve böylece gözlerle parmaklar arasında uyum sağlamak da 47
gerekir. Yanlış yapmanın suç olmadığını bilin. 57




Sanat güzelliğin ifadesidir. Bu ifade söz ile olursa şiir, name ile 11
olursa musiki, resimle olursa ressamlık, oyma ile olursa 22
heykeltıraşlık, bina ile olursa mimarlık olur. 32

İnsanlar olgunlaşmak için bazı şeylere muhtaçtır. Bir millet ki 45
resim yapmaz, bir millet ki heykel yapmaz; itiraf etmeli ki o 57
milletin ilerleme yolunda yeri yoktur. Halbuki bizim milletimiz, 70
hakiki özellikleriyle medeni ve ileri olmaya layıktır ve olacaktır. 84

Efendiler!.. Hepiniz mebus olabilirsiniz, vekil olabilirsiniz; hatta 98
reisi cumhur olabilirsiniz. Fakat bir sanatkar olamazsınız. 110
Hayatlarını büyük bir sanata adamış olan bu çocukları sevelim. 122

M. KEMAL ATATÜRK

53




Konuşma, yazışma ve duyguları anlatma aracı dildir. Bir milletin 11
dili, anlatım yönünden zengin, fertlerin birbirini kolaylıkla 23
anlayabilecekleri kadar sadeyse, o milletin fertleri arasında milli 36
bağ da o derece kuvvetli olur. Bir milletin yaşama tarzı olan 49
kültür de ancak zengin bir dil ile ilerler, yayılır. 62

Birbirinin konuştuğunu tam olarak anlayan ve duygularını da 74
aynı dille paylaşan fertlerin meydana getirdiği toplumlar birlik 87
içinde olurlar. Birlik içinde olan toplumlar kuvvetli 98
olacaklarından dirlik içinde olurlar ve bağımsızlıklarını korurlar. 112




Bir ailenin fertleri birbirlerini sevip sayarlar bir konuda 12
anlaşamazlar ise birbirlerini kırmadan konuşup anlaşmazlığı 24
giderirler. Millet dediğimiz topluluk da büyük bir aileye benzer. 37
Bu büyük ailenin fertleri sayılan vatandaşlar da birbirlerini 49
severler, sayarlar. 51

İnsanların aynı fikirde ve inançta olmaları düşünülemez, 63
istenemez. Amma vatandaşlar milletin refahı ve mutluluğu, 75
Türklüğün yüceltilmesi, vatanın bütünlüğü gibi ana amaçlarda 87
milli birlik ruhu içinde oldukları için, diğer ayrılıklar düşmanlık 101
nedeni olamaz. 104

54




Günümüzde gerek kamu kuruluşları, gerek özel şirketler ve 12
dernekler birçok konuda çeşitli toplantılar yapmaktadır. Bu 24
nedenle çalıştığınız kurum ne olursa olsun toplantı 34
organizasyonu yapmanız gerekecek. Edineceğiniz bilgi ve 45
beceriler sizin mesleki başarınızı artıracaktır. 55

Toplantı organizasyonu bir toplantının verimli geçebilmesi 67
açısından çok önemlidir. Bir toplantı; toplantı yapanlar, 78
toplantıyı organize edenler ve toplantı tesislerinin uyumlu 90
çalışması ile verimli hale gelir. 97

Organizasyonu yapacak kişi toplantının konusuna, katılımcı 109
sayısına, bütçeye, toplantı yapacak grubun özelliklerine göre, 122
toplantı mekânını ayrıntılı biçimde düzenlemek, toplantı öncesi 135
ve sonrasında oluşabilecek sorunları çözmek ve toplantıyla 147
ilgili her türlü materyali hazırlamak ile yükümlüdür. 157




Planlama, hayatımıza yön verir. Çünkü planlar yönelticidir. İş 13
planı, ne elde etmek istediğimizi; nerede, nasıl hareket etmemiz 26
gerektiğini; hareket ve etkinliklerimize nasıl ve ne zaman 38
başlayıp, bitirmemiz gerektiğini; kimlere gereksinim olduğunu 50
ve sonuçta niçin bunları yapacağımızı baştan belirler. Böylece 63
içinde bulunduğumuz koşul ve olanaklar karşısında 73
hareketimizin ne olması gerektiğini açıklar. 81

55


İşlem Basamakları Öneriler
1.Temel harf sırasındaki parmaklardan  Tekniğe uygun oturunuz ve
uygun olanını noktalama tuşlarına duruşunuzu ayarlayınız.
götürünüz.  Sağ el yüzük parmağınızla nokta
tuşunu (Resim 3.2) inceleyerek
çalışınız.
 Diğer noktalama ( virgül, iki nokta
üstüste, noktalı virgül, ünlem,
parantez, inceltme işareti)
işaretlerini de aynı şekilde
çalışınız.

2.Temel harf sırasındaki parmaklardan  Tekniğe uygun oturup
uygun olanını yardımcı tuşlara götürünüz. parmaklarınızı temel sıraya
yerleştirerek noktalama
işaretlerinde size gerekli olacak
SHİFT Tuşu ile ilgili çalışma
yapınız (Resim 3.1).
 Çalışmalarınızı öğretmeniniz ve
arkadaşlarınızla inceleyiniz.
 Çalışmalarınız yeterli ise ölçme ve
değerlendirme sorularına
geçebilirsiniz.
 Yeterli değilse çalışmalarınızı
tekrar gözden geçiriniz.

56



Aşağıdaki sorulara cevap vererek kendinizi değerlendiriniz.
1. Nokta tuşuna hangi parmakla vurulur?
A) Sağ el baş parmağı
B) Sol el yüzük parmağı
C) Sol el işaret parmağı
D) Sağ el yüzük parmağı

2. Virgül tuşuna hangi parmakla vurulur?
A) Sağ el orta parmak.
B) Sol el orta parmak.
C) Sağ el küçük parmak
D) Sol el baş parmak.

3. Sol elin küçük parmağı Shift tuşunda tutulu iken sağ el küçük parmakla vurulan
işaret tuşu hangisidir?
A) Ünlem işareti
B) Noktalı virgül
C) İki nokta üst üste
D) Nokta

4. Sol el küçük parmağı Shift tuşunda tutulu iken sağ elin yüzük parmağı ile vurulan
işaret tuşu hangisidir?
A) İki nokta üst üste
B) Noktalı virgül
C) Virgül
D) Ünlem işareti

5. Ünlem işaret tuşuna hangi parmakla basılır?
A) Sol el Shift tuşunda basılı iken, sağ el yüzük parmağı ile
B) Sağ elin küçük parmağı Shift tuşunda basılı iken, sol el küçük parmakla.
C) Sol el orta parmakla
D) Hiçbiri

57

6. Shift ile birlikte 3 tuşuna basıldıktan sonra ekranda herhangi bir görüntü çıkmaz.
İnceltme işaretinin çıkması için yapılması gereken aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hemen harf tuşuna basılmalıdır.
B) İşlem iptal edilmelidir.
C) Yanlış basılmıştır.
D) Hiçbiri.

7. Parantez açma işaretine hangi parmakla basılır?
A) Sol el küçük parmak shift tuşunda basılı iken sağ el orta parmak ile
B) Sağ el küçük parmak shift tuşunda basılı iken sol el orta parmak ile
C) Sol el küçük parmak shift tuşunda basılı iken sağ el yüzük parmağı ile
D) Sol el küçük parmak shift tuşunda basılı iken sağ el yüzük parmağı ile

58

DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ


Nokta tuşuna sağ el küçük parmağınızla mı
vurdunuz ?

Ünlem işaret tuşuna, sağ el küçük parmakla
mı vurdunuz ?

İnceltme işaretine Shift tuşu ile 3 tuşuna
beraber basıp sonra harf tuşuna mı vurdunuz ?

Tire işaretine sağ el küçük parmakla mı
vurdunuz ?

Parantez aç tuşuna bir el Shift tuşuna basılı
iken, sağ el orta parmaklamı vurdunuz ?

DEĞERLENDİRME

Sonuçlarınızı değerlendiriniz evet sayınız 4 ise bir sonraki öğrenme faaliyetine
geçebilirsiniz. Evet sayınız 3 ise öğretmeninizle durumunuzu değerlendiriniz.

Evet sayınız 2 veya daha az ise öğrenme faaliyetini bir kez daha gözden geçirmelisiniz

59

CEVAP ANAHTARLARI

CEVAP ANAHTARLARI
Öğrenme Faaliyeti 1 Cevap Anahtarı

1 C

2 B

3 C


1 D
2 D
3 D
4 Y
5 Y
6 D
7 Y
8 D
9 Y
10 D


1 D
2 C
3 B
4 A
5 B
6 A
7 A
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız. Cevaplarınızın tamamı doğru ise bu
öğrenme faaliyetini başarı ile tamamladınız. Başarılı olarak F klavyeyi rahatlıkla
kullanabileceksiniz. Doğru cevap sayınız 5 İse uygulama faaliyetlerini gözden geçiriniz.
Doğru cevap sayınız 5’ten az ise öğrenme faaliyetine tekrar geri dönünüz.

60

MODÜL DEĞERLENDİRME

F KLAVYE 1 MODÜLÜNÜN DEĞERLENDİRME KRİTERİ

F Klavye 1 modülünde yazılı değerlendirme sürat testi olarak yapılmalıdır. F Klavye 1
modülünde sürat testi değerlendirilirken aşağıdaki hususlar yanlış olarak kabul edilmelidir.
 Eksik, fazla, değişik harfler,
 Eksik veya fazla aralar,
 Her kelimede birden çok harf hatası da olsa bir yanlış sayılmalı,
 Kelimenin yanlış veya doğru olması esastır,
 Yer değiştirmiş iki harf, yer değiştirmiş kelimeler, atlanmış veya fazla kelimeler
 Atlanan çift yazılan veya yeri değiştirilen her yanlış bir hata sayılmalıdır,
 Brüt vuruşların hesabında fazla yazılmış kelimelerin vuruşları eklenmeli, eksik
vuruşlar ile sonuçtan çıkarılmalıdır,
 Son kelimedeki yanlış sayılmamalıdır. Brüt vuruş son doğru vuruşa kadar
hesaplanmalıdır,

SÜRAT TESTİ DEĞERLENDİRMESİ

1. Süratten en az iki test yapılmalıdır.
2. Verilen sürat testi orta ağırlıkta olmalı ve iki defa yazdırılıp, öğrenci tarafından
seçilen (en olumlusu) değerlendirilmelidir.
3. Bir kelime içindeki hataların hepsi bir yanlış sayılmalı, en son kelimedeki hata yanlış
sayılmamalıdır.
4. Her yanlış için birinci sınavda 5 vuruş, ikinci sınavda 10 vuruş ceza indirimi
yapılmalıdır.
5. Sürat testi 5 dakika üzerinden yapılmalıdır.

Yukarıdaki esaslara göre hesaplanan bir dakikalık net vuruşlara aşağıdaki puanlar takdir
edilir.

Dakikada 0 net vuruştan 20 net vuruşa kadar 10 puan
Dakikada 141 net vuruş ve fazlası 100 puan

61

HIZ TESTİ UYGULAMALARI

On parmak klavye kullanımında hız, bir dakikalık süre içerisinde yazılan sözcük veya
yapılan vuruş miktarını ifade etmektedir. Ara çubuğu ve Enter tuşu ile yapılan bir vuruş da,
hız testi uygulamasında hesaplamaya tabi tutulur.

Hız testi uygulamalarında esas amaç belirtilen süre içerisinde en çok sözcük veya
vuruşu yapmak kadar hatasız bir metin de yazabilmektir. Bu nedenle sadece hızlı yazmak
istenen becerinin kazanılması için yeterli değildir.

Hız testi uygulamalarında yapılan hızın ölçülmesi bir, üç ve beş dakikalık sürelerden
oluşmaktadır. Hız testi süresince yazılan sözcük sayısı uygulanan süreye bölünerek hız tespit
edilmiş olur. Hız testi uygulamalarında her beş vuruş bir sözcük (kelime) olarak kabul
edilir.

Hız testi uygulamasında yanlışlar dikkate alınmadan bulunan hıza “Dakikalık Brüt
Sürat” denir. Test süresince yazılan sözcük toplamından, her yanlış için düzeye göre 5 veya
10 vuruş ceza indirimi uygulanır. Kalan sözcük sayısı test süresine bölünerek “Dakikalık Net
Sürat” tespit edilmiş olur.

Hız Hesaplama Örneği

Dakikalık Brüt Sürat = 310 sözcük (kelime)
Yapılan yanlış sayısı = 4 (ceza indirimi)
Her yanlış için ceza indirimi = 5 sözcük
Test süresi = 5 dakika

Dakikalık Net Sürat = 310–(4x5)/5 = 290/5 = 38 kelime/dakika
Dakikalık Net Sürat = 58 kelime/dakika

Hız testi uygulamalarında yazılan metinde bulunan toplam vuruş sayısını belirlemek
amacıyla bilgisayar fonksiyonlarından da yararlanılabilir. Yazdığımız metnin yanında her
satırdaki vuruş ya da kelime sayısını gösteren bir numaralama sistemi bulunmuyorsa yazmış
olduğumuz metnin kaç vuruşluk bir paragraf olduğunu aşağıdaki şekilde de saymak
mümkündür.

Adım-1: Yazdığınız metni seçiniz.

62

Adım-2: Araçlar menüsünden “Sözcük Sayımı”nı seçiniz.

Adım-3: Seçili paragraftaki vuruş (karakter) sayısı görülür.

63

KAYNAKLAR

KAYNAKLAR
BEKMEZ Tufan, Şamil R.DEMLİ, Lise Bilgisayar Ders Kitabı 1, Prizma Press
Matbaacılık A.Ş, İstanbul, 2002.

 ÇABUK, Rüçhan, Ders Notları.

 KOÇ Hakan, ÖZTOPRAK Menekşe T., Yazışma Teknikleri, Seçkin
Yayınları, Ankara, 2003.

 OKUTKAN Muzaffer, Klavye Öğretimi, Anadolu Üniversitesi Yayınları,
Eskişehir, 2001.

 OKUTKAN Muzaffer, Daktilografi, MEB Yayınları, İstanbul, 1995.

 ÖZTOPRAK, Menekşe T. ve KOÇ, Öznur, Klavye Teknikleri (Bilgisayarda
On parmak F Klavye Kullanımı), Seçkin Yayınları, Ankara, 2007


 TANLI Selim, Ticaret Liseleri İçin Daktilografi1-2, Fil Yayınevi, İstanbul,
1999.

 YEDEKÇİOĞLU Ömer A., 10 Parmak Sürüm 2.0, 1994-1995 Logo Yazılım.

64

T.C.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

MEGEP
(MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN
GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)

BÜRO YÖNETİMİ VE SEKRETERLİK

F KLAVYE 2

ANKARA 2009

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;

 Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı
Kararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında
kademeli olarak yaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim
programlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik
geliştirilmiş öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır).

 Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye
rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış,
denenmek ve geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve
Kurumlarında uygulanmaya başlanmıştır.

 Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği
kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve
yapılması önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir.

 Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki
yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden
ulaşılabilirler.

 Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak
dağıtılır.

İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
AÇIKLAMALAR.................................................................................................................... ii
GİRİŞ........................................................................................................................................1
ÖĞRENME FAALİYETİ 1......................................................................................................3
1. SAYI TUŞLARININ YERLERİ VE TUŞLANMASI .........................................................3
0 SAYI TUŞU: .....................................................................................................................3
1 SAYI TUŞU: .....................................................................................................................4
2 SAYI TUŞU: .....................................................................................................................4
3 SAYI TUŞU: .....................................................................................................................5
4 SAYI TUŞU: .....................................................................................................................6
5 SAYI TUŞU: .....................................................................................................................6
6 SAYI TUŞU: .....................................................................................................................7
7 SAYI TUŞU: .....................................................................................................................8
8 SAYI TUŞU: .....................................................................................................................8
9 SAYI TUŞU: .....................................................................................................................9
UYGULAMA FAALİYETİ ...............................................................................................15
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .....................................................................................16
DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ...........................................................................................17
ÖĞRENME FAALİYETİ 2..................................................................................................18
2. YARDIMCI TUŞLAR........................................................................................................18
2.1. Ctrl Tuşu: .....................................................................................................................18
2.2. Alt Tuşu: .....................................................................................................................18
2.3. Alt Gr Tuşu:.................................................................................................................19
2.4. Esc Tuşu: .....................................................................................................................19
2.5. Tab(Sekme) Tuşu:........................................................................................................19
2.6. Caps Lock Tuşu ...........................................................................................................19
2.7. Enter Tuşu:...................................................................................................................19
2.8. Delete(Silme) Tuşu:.....................................................................................................19
2.9. End Tuşu:.....................................................................................................................20
2.10. Home Tuşu: ...............................................................................................................20
2.11. Insert Tuşu: ................................................................................................................20
2.12. Page Up Tuşu:............................................................................................................20
2.13. Page Down Tuşu:.......................................................................................................20
UYGULAMA FAALİYETİ: ..............................................................................................49
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .....................................................................................50
MODÜL DEĞERLENDİRME...............................................................................................52
KAYNAKLAR .......................................................................................................................55

i

AÇIKLAMALAR

AÇIKLAMALAR
KOD 482BK0008

ALAN Büro yönetimi ve sekreterlik

DAL/MESLEK Ortak alan

MODÜLÜN ADI F Klavye 2
F Klavyede on parmak hızlı yazma ile ilgili bilgi ve
MODÜLÜN TANIMI
becerilerin kazandırıldığı öğrenim metaryelidir.
SÜRE 40/32

ÖN KOŞUL Bilgisayar Bilgisi

YETERLİK Bilgisayarda yazı yazmak
Genel Amaç: Bilgisayarda F klavyeyi kullanarak on
parmakla hızlı bir şekilde yazabilecek, tüm yardımcı
tuşlarını kullanabileceksiniz.
Amaçlar:
 F klavyeyi kullanırken bilgisayar yazılarında
noktalama işaretlerinin (nokta, virgül, ikinokta üst üste,
noktalı virgül, ünlem, parantez, tire ve inceltme işaret
MODÜLÜN AMACI tuşlarını) kullanımını öğreneceksiniz. Bu noktalama
işaretlerinin bazılarının yazılmasında gerekli olan Shift
tuşunu kullanabileceksiniz.
 F klavyeyi kullanarak bilgisayarda sayı tuşlarını
tuşlayacak hızlı bir şekilde sayı yazabileceksiniz.
 F klavye ile bilgisayarda yazı yazarken yardımcı tuşları
hızlı bir şekilde kullanabileceksiniz.

EĞİTİM ÖĞRETİM
Ofis ortamı, bilgisayar laboratuvarı
ORTAMLARI VE
bilgisayar, F klavye, yazıcı, vs
DONANIMLARI
Modülün içinde yer alan her faaliyetten sonra verilen
ölçme araçları ile kendinizi değerlendireceksiniz.
ÖLÇME VE
Modül sonunda ise, kazandığınız bilgi ve becerileri
DEĞERLENDİRME
belirlemek amacıyla öğretmeniniz tarafından hazırlanacak
bir ölçme aracıyla değerlendirileceksiniz.

ii

GİRİŞ
GİRİŞ

Sevgili Öğrenci,

Yazı, yüzyıllar boyu insanların iletişimde kullandıkları en önemli araçtır. Yazının
doğru, hızlı ve rahat yazılması teknolojik gelişmeye uygun değişmiştir. Daha önceleri
daktilo ile yapılan yazışma sonra yerini elektronik daktilolara bırakmıştır. Bu daktilo
makineleri ile yazılan yazı pratik ve kolay değil, hataların düzeltilmesi daha zor ve tuşların
çeşitliliği bilgisayar klavyesine göre daha azdı.

Bilgisayarlar hayatımıza girdikten sonra yazı yazmak, yazıya istediğimiz şekli vermek,
çok daha kolay ve keyifli hale gelmiştir. Bilgisayar klavyesindeki tuşların çeşitliliği,
yazdığımız yazıdaki hataların anında düzeltilmesi, daha seri ve keyifli yazılar yazmak, yazıyı
Türkçe ve kurallara uygun yazmak artık çok kolaydır.

Bu modülde size çeşitli tuşların kullanılması ve kolaylıkları anlatılmaktadır. Sizler
çağdaş yaşamın ve teknolojinin getirdiği yeniliklere ayak uydurmalısınız. Teknolojiyi takip
etmek verimliliğinizi artıracaktır. Bu yazım tekniklerini uygulayarak gerek günlük
yaşamınızda gerekse iş yaşamınızda yazışmalarınızı pratik ve doğru yapabileceksiniz.
Unutmayın yazılan yazı kişinin aynasıdır.

Başarılar dilerim.

1

ÖĞRENME FAALİYETİ 1
AMAÇ
ME FAALİYETİ 2
F klavyeyi kullanırken bilgisayarda sayı tuşlarını hızlı bir şekilde yazabileceksiniz.

ARAŞTIRMA
ARAŞTIRMA
Rakam tuşlarının, yazılarınızda yeri ve önemi hakkında araştırma yaparak bilgi
toplayınız. Topladığınız bilgileri sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.

1. SAYI TUŞLARININ YERLERİ VE
TUŞLANMASI

0 SAYI TUŞU: Bu tuşa, sağ elin küçük parmağı ile vurulur, diğer parmaklar yerindedir.

Şekil:1
Resim 2.1 F Klavyede 0 Sayı Tuşunun Yeri


000 000 y0y y0y p0p p0p yp0 yp0
00 ak 00 ak 00 ek 00ek 00 ik 00 ik 00 uk 00 uk
00 kare 00 kare 00 kat 00 kat 00 yol 00yol 00 ile 00 ile

00 tane 00 tane 00 yaş 00 yaş 00 kaş 00 kaş 00 taş 00 taş
000 tuşu sayı tuşları arasında sık kullanılan bir tuştur.
000 elde var 00 aslında

3

1 SAYI TUŞU: Bu tuşa, sol elin küçük parmağı ile basılır. Diğer parmaklar yerindedir.



111 111 1u1 1u1 U1u U1u Uf1 Uf1

11 fuk 11 fuk 11 ful 11 ful 11 fuj 11fuj 11 kez 11 kez

101 ton 101 ton 111 kilo 111kilo 101 yaş 101 yaş 111 yol 111 yol

111 lira 111 lira 101 kere 101 kere 100 kilo 100 111 yol 111 yol
kilo
Bu sene l00. yıl şenlikleri l0 gün kadar sürecek.
Yakılan l.000 ampul için l00 lira ödenecek.

2 SAYI TUŞU: Bu tuşa, sol elin yüzük parmağı ile basılır. Diğer parmaklar yerinden
kalkmaz.


4


222 222 2i2 2i2 G2g G2g İg2 İg2

22 el 22 el 22 il 22 il 22 ay 22 ay 20 oy 20 oy

22 koru 22 koru 222 222 kez 22 ton 22 ton 20 oda 20 oda
kez
222 say 222 say 202 202 sev 202 an 202 an 202 ez 202 ez
sev
Tayfunda 22 dakika içinde 2200 kişi boğulmuştur.

Bu ödevi 22 gün içinde bitirip teslim etmelisin.

3 SAYI TUŞU: Bu tuşa, sol elin orta parmağı ile basılır. Diğer parmaklar yerinden
kalkmaz.



333 333 3e3 3e3 3ğ3 3ğ3 Eğ3 Eğ3
33 el 33 el 333 ek 333 ek 333 333 eğe 303 kez 303 kez
eğe
33 tül 33 tül 32 kere 32 kere 123 tüp 123 tüp 30 top 30 top

333 ara 333 ara 30 elma 30 elma 31 aba 31 aba 333 ev 333ev
Emekli 33 memura, 320 YTL ödeme yapıldı.
Maraton koşusunu 333 kişi katıldı, 3 kişi kazandı.

5

4 SAYI TUŞU: Bu tuşa, sol elin işaret parmağı ile basılır. Diğer parmaklar yerinden
kalkmaz.



444 444 A4a A4a A44 A44 A4a A4a

44 at 44 at 40 el 40 el 44 il 44 il 44 ay 44 ay

404 arı 404 arı 44 as 44 as 44 aşı 44 aşı 40 akü 40 akü

43 lira 43 lira 40 ton 40 ton 43 tane 43 tane 34 adet 34 adet

Bankadaki 4144 numaralı hesapta 401 lira var.

Bize 14 günde 402 milyon ödeme yapıldı.

5 SAYI TUŞU: Bu tuşa, sol elinizin işaret parmağı ile basılır. Diğer parmaklar yerinden
kalkmaz.


6


555 555 a55 a55 a5a a5a 5a 5a
55 ak 55 ak 55 ek 55 ek 55 il 55 il 555 at 555 at
50 kilo 50 kilo 55 tane 55 tane 54 adet 54 adet 25 kutu 25 kutu
51 aşçı 51 aşçı 50 tel 50 tel 555 sap 555 sap 55 er 55 er
Mahkemede 55 günde 515 davaya 5 hakim baktı.
Dün 25 adet havai fişek atıldı.

6 SAYI TUŞU: Bu tuşa, sağ elin işaret parmağı ile basılır. Diğer parmaklar yerinden
kalkmaz.


Parmakları temel sıraya yerleştirerek aşağıdaki çalışmayı yapınız.

666 666 K6k K6k D6d D6d Kd6 Kd6
66 ak 66 ak 60 ek 60 ek 65 ek 65 ek 66 ev 66 ev
66 keçe 66 keçe 60 şiş 60 şiş 65 yaka 65 yaka 56 adam 56 adam
60 şiş 60 şiş 66 zar 66 zar 26 ray 26 ray 60 suç 60 suç
Sağ işaret parmağını kullanarak 666 rakamını yazınız.
Yarın 606 kişi başarı belgelerini alacak.

7

7 SAYI TUŞU: Bu tuşa, sağ elin işaret parmağı ile basılır. Diğer parmaklar yerinden
kalkmaz.



777 777 K7k K7k 7k 7k Kr7 Kr7
77 ak 77 ak 77 ek 77 ek 77 ok 77 ok 77 el 77el
7 askı 77 askı 777 ok 777 ok 777 sıra 777sıra 76 ay 76ay
17 kişi 17 kişi 707 lira 707 lira 176 arı 176 arı 766 lira 766 lira
Pazara 77 ton muz ve 74 ton portakal gelmiş.
Eve aldığımız 700 ton mazot 7 ay yetti.

8 SAYI TUŞU: Bu tuşa, sağ elin orta parmağı ile basılır. Diğer parmaklar yerinden
kalkmaz.


8


888 888 M8m M8m N8n N8n Mn8 Mn8
88 ek 88 ek 88 il 88 il 800 mil 800 mil 85 km 85 km
88 kasa 88 kasa 87 adam 87 adam 83 boru 83 boru 48 kg 48 kg
85 kişi 85 kişi 87 evde 87 evde 88 gün 88 gün 8 ay 8 ay
Bu ay 88 metre kumaştan 45 tane gömlek dikildi.
Arkadaşım 8. ayın 18 inde doğmuş.

9 SAYI TUŞU: Bu tuşa, sağ elin yüzük parmağı ile basılır. Diğer parmaklar yerinden
kalkmaz.


999 999 l9l l9l H9h H9h Lh9 Lh9
99 ay 99 ay 99 oy 99 oy 99 il 99 il 99 at 99at
9 masa 9 masa 98 kase 98 kase 79 taş 79 taş 98 çam 98 çam
95 kilo 95 kilo 89 yıl 89 yıl 80 ton 80 ton 79 top 79 top
Sonu 99 ile biten 977 bilete 92 bin lira ikramiye verildi.
Onu her yılın 9. ayının 9.cu günü anarım.

9

Rakam Tuşları Uygulaması-1


4 cm

1 444 444 444 444 444 444 444 444 444 444 444 444
2 a4a a4a a4a a4a a4a a4a a4a a4a a4a a4a a4a a4a a4a
3 444 a 444 a 444 a 444 a 444 a 444 a 444 a 444 a 444

4 777 777 777 777 777 777 777 777 777 777 777 777
5 k7k k7k k7k k7k k7k k7k k7k k7k k7k k7k k7k k7k
4 cm 6 777 k 777 k 777 k 777 k 777 k 777 k 777 k 777 k 777 2,5 cm

7 555 555 555 555 555 555 555 555 555 555 555 555
9 555 a 555 a 555 a 555 a 555 a 555 a 555 a 555 a 555

10 666 666 666 666 666 666 666 666 666 666 666 666
11 k6k k6k k6k k6k k6k k6k k6k k6k k6k k6k k6k k6k
12 666 k 666 k 666 k 666 k 666 k 666 k 666 k 666 k 666

13 akü 576 taka 475 kara 567 kama 546 takı 6574 tak 47
14 4 ve 5 tuşlarına sol elinizin işaret parmağı ile basınız.
15 6 ve 7 tuşlarına sağ elinizin işaret parmağı ile basınız.

2,5 cm

10



4 cm

1 333 333 333 333 333 333 333 333 333 333 333 333
3 333 e 333 e 333 e 333 e 333 e 333 e 333 e 333 e 333

4 888 888 888 888 888 888 888 888 888 888 888 888
5 m8m m8m m8m m8m m8m m8m m8m m8m m8m
6 888 m 888 m 888 m 888 m 888 m 888 m 888 m 888 m
4 cm
2,5 cm
7 222 222 222 222 222 222 222 222 222 222 222 222
8 i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i
9 222 i 222 i 222 i 222 i 222 i 222 i 222 i 222 i 222 i

10 999 999 999 999 999 999 999 999 999 999 999 999
11 191 191 191 191 191 191 191 191 191 191 191 191
12 9 tuşuna sağ elinizin yüzük parmağı ile basınız.

13 2 tuşuna sol elinizin yüzük parmağı ile basınız.
14 8 tuşuna sağ elinizin orta parmağı ile basınız.
15 3 tuşuna sol elinizin orta parmağı ile basınız.

2,5 cm

.

11



4 cm

1 111 111 111 111 111 111 111 111 111 111 111 111
2 u1u u1u u1u u1u u1u u1u u1u u1u u1u u1u u1u u1u
3 111 u 111 u 111 u 111 u 111 u 111 u 111 u 111 u 111 u 111

4 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000
5 y0y y0y y0y y0y y0y y0y y0y y0y y0y y0y y0y y0y y0y y0y
6 000 y 000 y000 y 000 y 000 y 000 y000 y 000 y 000 y 000 y

4 cm 2,5 cm
7 1 tuşuna sol elinizin küçük parmağı ile basınız.
8 0 tuşuna sağ elinizin küçük parmağı ile basınız.
9 nüfusun 10 yıl sonra 100 milyon olması bekleniyor.

10 İnsanlar günde 1 kez 10 dakikalık yürüyüş yapmalıdır.
11 Yürüyüşler 5 dakika ara ile 2 kez tekrarlanmalıdır.
12 Her gün 3 litre ya da 9 bardak su içilmelidir.

13 Bir insan günlük yolu koşarak 6 saatte alabilir.
14 Haftanın 7 gününde 8 saat çalışmak zorundayım.
15 1 yılda 365 gün 6 saat vardır.

2,5 cm

12



4 cm

1 333 333 333 333 333 333 333 333 333 333 333 333
3 333 e 333 e 333 e 333 e 333 e 333 e 333 e 333 e 333

4 888 888 888 888 888 888 888 888 888 888 888 888
5 m8m m8m m8m m8m m8m m8m m8m m8m m8m
6 888 m 888 m 888 m 888 m 888 m 888 m 888 m 888 m
4 cm 2,5 cm
7 222 222 222 222 222 222 222 222 222 222 222 222
8 i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i i2i
9 222 i 222 i 222 i 222 i 222 i 222 i 222 i 222 i 222 i

10 999 999 999 999 999 999 999 999 999 999 999 999
11 191 191 191 191 191 191 191 191 191 191 191 191
12 9 tuşuna sağ elinizin yüzük parmağı ile basınız.

13 2 tuşuna sol elinizin yüzük parmağı ile basınız.
14 8 tuşuna sağ elinizin orta parmağı ile basınız.
15 3 tuşuna sol elinizin orta parmağı ile basınız.

2,5 cm

.

13



4 cm

1 111 111 111 111 111 111 111 111 111 111 111 111
2 u1u u1u u1u u1u u1u u1u u1u u1u u1u u1u u1u u1u
3 111 u 111 u 111 u 111 u 111 u 111 u 111 u 111 u 111 u 111

4 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000
5 y0y y0y y0y y0y y0y y0y y0y y0y y0y y0y y0y y0y y0y y0y
6 000 y 000 y000 y 000 y 000 y 000 y000 y 000 y 000 y 000 y

7 1 tuşuna sol elinizin küçük parmağı ile basınız.
4 cm 8 0 tuşuna sağ elinizin küçük parmağı ile basınız. 2,5 cm
9 nüfusun 10 yıl sonra 100 milyon olması bekleniyor.

10 İnsanlar günde 1 kez 10 dakikalık yürüyüş yapmalıdır.
11 Yürüyüşler 5 dakika ara ile 2 kez tekrarlanmalıdır.
12 Her gün 3 litre ya da 9 bardak su içilmelidir.

13 Bir insan günlük yolu koşarak 6 saatte alabilir.
14 Haftanın 7 gününde 8 saat çalışmak zorundayım.
15 1 yılda 365 gün 6 saat vardır.

2,5 cm

14

Temel harf sırasındaki parmaklardan uygun  Tekniğe uygun oturunuz ve
olanını sayı tuşlarına götürünüz. duruşunuzu ayarlayınız.
 Sağ el küçük parmağınızla sıfır
tuşunu (Resim 2.1) çalışınız.

Sayı tuşlarına basarak sayıları yazınız.  Tekniğe uygun oturup, parmaklarınızı
temel sıraya yerleştirerek sayı tuşlarının
her birini çalışınız.
 Diğer sayı (bir, iki, üç, dört, beş, altı, yedi,
sekiz, dokuz,) tuşlarını da aynı şekilde
çalışınız.
 Çalışmalarınızı öğretmeninizle ve
değerlendirme sorularına geçebilirsiniz.
 Yeterli değilse çalışmalarınızı tekrar
gözden geçiriniz.

15

Aşağıdaki sorulara cevap vererek kendiniz değerlendiriniz.
1. 0 sayı tuşuna hangi parmakla vurulur?
A) Sol el küçük parmak
B) Sağ el küçük parmak
C) Sol el orta parmak
D) Sağ el orta parmak

A) Sol el orta parmak
B) Sol el yüzük parmak
C) Sağ el orta parmak
D) Sağ el işaret parmak

A) Sağ el orta parmak
B) Sol el orta parmak
C) Sol el yüzük parmak
D) Sol el işaret parmak

4. Sol el yüzük parmağı ile hangi rakam tuşuna vurulur?
A) 3
B) 2
C) 4
D) 1

5. Sağ el orta parmakla hangi rakam tuşuna vurulur?
A) 4
B) 6
C) 8
D) Hiçbiri
A) Sağ el küçük parmak
B) Sağ el yüzük parmak
C) Sol el küçük parmak
D) Sol el yüzük parmak
7. Sağ el yüzük parmağıyla hangi rakam tuşuna vurulur?
A) 0
B) 6
C) 9
D) 7

16



Sıfır tuşuna sol el küçük parmakla mı
vurdunuz?

İki tuşuna sol el yüzük parmağı ile mi
vurdunuz?

Dört tuşuna sol el işaret parmağı ile mi
vurdunuz ?

Beş tuşuna sol el işaret parmağı ile mi
vurdunuz ?

Yedi tuşuna sağ el işaret parmağı ile mi
vurdunuz ?

Sekiz tuşuna sağ el orta parmakla mı
vurdunuz?

Sıfır tuşuna sağ el küçük parmakla mı
vurdunuz?

DEĞERLENDİRME

Yukardaki soruların 6 tanesi evet ise, bir sonraki çalışma faaliyetine geçebilirsiniz.
Evet sayısı 5 ise çalışmalarını öğretmeninle tekrar değerlendiriniz.
Evet sayısı 4 veya daha az ise bu öğrenme faaliyetini tekrar gözden geçirmelisiniz.

17


AMAÇÖĞRENME FAALİYETİ 2
AMAÇ
F klavyeyi kullanırken bilgisayarda yardımcı tuşlar hakkında bilgilenecek ve
bunları hızlı bir şekilde kullanabileceksiniz.

ARAŞTIRMA
ARAŞTIRMA

Yazı yazarken bilgisayar klavyesinde bulunan yardımcı tuşların size vereceği
kolaylıklar ve önemi hakkında çevrenizden ve okulunuzdan bilgi toplayınız.

Topladığınız bilgileri not haline getiri, sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.

2. YARDIMCI TUŞLAR
Bilgisayarda kullanılan yardımcı tuşların basımında belli bir standart yoktur. Bu
işaretler genellikle klavyenin sağ ve sol köşelerinde yer almaktadır. Bundan dolayı sağ
tarafta olan tuşları sağ el, sol tarafta olan tuşları da sol elinizle kullanmanız işlerinizde
kolaylık ve serilik sağlayacaktır.

2.1. Ctrl Tuşu:
(Kontrol) Bu tuşun tek başına bir görevi yoktur. Bir başka tuşla
birlikte kullanılarak çalışır. Örneğin; Kontrol tuşu basılı tutularak F4
fonksiyon tuşuna basıldığında kullanılan pencere kapatılır. Kontrol tuşu
Ctrl basılı tutularak Sağ Ok tuşuna basılırsa yazı üzerinde sağa doğru sözcük
ilerleme işlemi yapılır. Çok sık kullanılan bir tuş olmasından dolayı klavye
üzerinde iki tane CTRL(Kontrol) tuşu vardır.

2.2. Alt Tuşu:
Bu tuşa tek başına basıldığında kullanılan programın menü
seçeneklerini aktif hale getirmeyi sağlar. Başka tuşlarla birlikte kullanılarak
özel görevleri çalıştırır. Örneğin; Alt tuşu basılı tutularak F4 fonksiyon
Alt tuşuna basılırsa kullanılan program kapatılır. Eğer açık bir program yoksa
Windows Oturumunu Kapat penceresi ekrana gelir. Boşluk çubuğunun
solunda yer alır.

18

2.3. Alt Gr Tuşu:
Boşluk çubuğunun hemen sağında yer alır. Bu tuşun tek başına bir
görevi yoktur. Üç görevli tuşların, üçüncü görevlerini çalıştırmak
Alt Gr
amacıyla kullanılır. Bunun için Alt Gr tuşu basılı tutularak üç görevli tuşa
basılır. Klavyedeki kimi tuşların üzerinde üç değişik karakter vardır. Bu
tuşlar üç görevli tuşlardır. Şöyleki:7 yazmak için tuşa doğrudan basılır.
‘ yazmak için Shift tuşu basılı tutularak bu tuşu basılır.
{ işaretini yazmak için Alt Gr tuşu basılı tutularak bu tuşa basılır.

2.4. Esc Tuşu:
Yanlışlıkla seçilen bir komut veya bir menüden geri dönmeyi, bir
Esc programdan çıkmayı sağlar. Yapılmakta olan bir işi iptal etmek için de
kullanılır. Klavyenin sol üst köşesindedir.

2.5. Tab(Sekme) Tuşu:
Paragraf başı ve sekme yaparken kullanılan bir tuştur. Ayrıca bilgi
giriş alanları arasında geçiş yapmayı da sağlar.

2.6. Caps Lock Tuşu
Harflerin sürekli büyük veya küçük yazılmasını sağlayan
Caps Lock tuştur. Gösterge lambasının ışığı yanıyorsa sürekli büyük harf,
sönük ise sürekli küçük harf yazılır.

2.7. Enter Tuşu:
Yapılan işlemi onaylamak, yazı yazarken yeni satıra veya
paragrafa geçmek amacıyla kullanılır. En çok kullanılan tuşlardan
biridir. Bunun için diğer tuşlardan daha büyük bir yapısı vardır.
Klavyede iki tane Enter tuşu vardır. Bunlardan biri harf tuşlarının
yanındadır. İkincisi rakam tuşlarının yanında, klavyenin en
sağındadır. Klavyenin en sağındaki Enter tuşu çoğunlukla hızlı
rakam yazma sırasında kullanılır. Görevleri açısından bu ikisi
arasında hiçbir fark yoktur.

2.8. Delete(Silme) Tuşu:
Yapılan hatalı yazıyı düzeltmek için kullanılır. Tuşa basıldığında
Delete imlecin sağında bulunan karakteri siler.

19

2.9. End Tuşu:
Üzerinde bulunulan satırın en sonuna gitmeyi sağlar. Kontrol tuşuyla
End birlikte kullanılırsa yazının en sonuna gidilir.

2.10. Home Tuşu:
Üzerinde bulunulan satırın en başına gitmeyi sağlar. Kontrol tuşuyla
Home birlikte kullanılırsa yazının en başına gidilir.

2.11. Insert Tuşu:
Yazı yazarken aralara, unutulan karakterlerin girilmesi gerekebilir.
Insert Bu tuşa basıldığında yazılacak karakter için boş bir ara oluşturur ve
herhangi bir tuşa bastığımızda önündeki karakterleri sağa doğru iter.

2.12. Page Up Tuşu:
Belge içerisinde imleci bir sayfa yukarı götürür.
Page
Up

2.13. Page Down Tuşu:
Belge içerisinde imleci bir sayfa aşağıya götürür.
Page
Down

Büyük Harf, Shift ve Silme Tuşları Uygulaması

20


4 cm

1 Ahmet eve geldi. Ankara bugün çok yağmurluydu.
2 TÜRKİYE bizim gururumuz. Bugün milli maç var.
3 Ankara ile İstanbul arası dörtyüz elli kilometredir.

4 Türkiye Büyük Millet Meclisi bugün açılıyor.
5 Devlet Demir Yolları ve Devlet Planlama Teşkilatı
6 ON PARMAK YAZI YAZMAK ÇOK KOLAY.

4 cm 2,5 cm
7 ÖSYM ve YÖK birlikte çalışıyor.
8 Türk Milli Takımı bugün Almanya ile karşılaşıyor.
9 Standart Türk Klavyesini kullanmayı öğrenmeliyiz.

10 Yazı yazarken KLAVYE VE EKRANA bakmayınız.
11 Yazı yazmadan önce SAYFA DÜZENİNİ ayarlayınız.
12 Bilgisayarda yazı yazmada önce hazırlık önemlidir.

13 TÜRKİYE CUMHURİYETİ MERKEZ BANKASI.
14 Küçük parmaklar da öbür parmaklar gibi bükülmelidir.
15 Vuruş yaparken parmaklar TEMEL SIRA üzerindedir.

2,5 cm

İşaret ve Sembol Tuşları Uygulaması

21


4 cm

1 !!! “’’““ ^^^ $$$ %% &&& ( ) = = = ??? ]]] _ - + * / { }
2 a!a e’e i^i u$u ü%ü t&t k“k m (m l) l y=y ş?ş x_x w*w
3 aka, (akü) = ‘ata’ + [asi] * /-/ ytl% _$%& 777’de 1257!

4 aka, aka, aka, aka, aka, aka, aka, aka, aka, aka, aka, aka, aka, aka
5 ‘ata’ ‘ata’ ‘ata’ ‘ata’ ‘ata’ ‘ata’ ‘ata’ ‘ata’ ‘ata’ ‘ata’ ‘ata’ ‘ata’ 2,5 cm
4 cm 6 (akü) (akü) (akü) (akü) (akü) (akü) (akü) (akü) (akü) (akü) (akü)

7 [asi] [asi] [asi] [asi] [asi] [asi] [asi] [asi] [asi] [asi] [asi] [asi] [asi]
8 5+5=10, 5x5=25, 50/10=5, 40-30=10, %5+%10=%15, 12+15=27
9 100$=150 ytl, 5+5=10, 5x5=25, (100,50 ytl = yüz yet elli kuruş)

10 Ey Türk Gençliği! Birinci vazifen, Türk İstiklalini, Türk
11 Cumhuriyeti’ni ilelebet muhafaza ve müdafa etmektir.
12 Türkiye’nin nüfusu 35 milyon kadın 35 milyon erkektir

13 Toplam nüfusun %50’si gençler tarafından oluşmuştur.
14 TBMM’deki mebuslar (millet vekilleri) çok mutluydu.
15 TBMM’de 550 millet vekili’nin %8’i kadındır.

2,5 cm

HIZ TESTLERİ VE METİN UYGULAMALARI

22

Bu bölümde öğrenmiş olduğunuz Standart Türk Klavyesindeki harflerin ve diğer
özellikli tuşların bir bütün olarak kullanışı ile ilgili örnek uygulamalar yapılacaktır.

Örnek uygulamaları yaparken uyulması gereken en temel ilke ekrana ve klavyeye
bakmadan yalnızca kitabınıza bakarak yazmaya çalışmaktır. Ekrana ve klavyeye bakmak
hem zaman kaybına, hem de gözlerinizin yorulmasına sebep olacaktır.

Yazı yazmaya başlamadan önce; sandalyeye otururken sırtınız dik, vücudunuz hafif
öne eğimli olmalıdır. Modül kitapçığınızı klavyenin sağ tarafına koyunuz ve gözleriniz
yazılacak yazıda ve başınızı hafif sağa dönük şekilde konumlandırınız.

Parmaklarınızı yuvarlak bir cismi tutar gibi kıvrık tutarak, tuşlara parmak ucu ile
dokunun ve parmaklarınızı tuşların üzerinde serbest bırakınız.


23

uygulamada yapılacak yanlışların üç tanesine ceza indirimi uygulanmayacaktır.


İŞ YAZILARI

Kişiler ve kurumlar arasında “ticari” amaçlarla yapılan 11
yazışmalara iş yazıları denir. İş yazılarını aynı zamanda iş 23
mektupları olarak da adlandırmamız yanlış olmaz. Çünkü; 34
mektup birbirinden uzakta olan kişi ve kurumlar arasında yazılı 47
haberleşmeyi sağlayan bir yazı çeşididir. Diğer bir deyişle 59
mektup, insanların duygu, düşünce, görüş, bilgi ve isteklerini 72
karşılıklı olarak duyurmak için kullanılan bir haberleşme 84
aracıdır. 85

İş mektupları, kişler ile kurumlar ya da kurumların birbirleri ile 98
yapmış oldukları işler ile ilgili yazmış oldukları yazıların 110
tamamıdır. Bu yazıların konuları ne olursa olsun mutlaka ya bir 123
iş ya da bir hizmet söz konusudur. Bu bir “Bilgi isteme”, bilgi 136
verme, şikayet, sipariş verme, sipariş alma, satış, borç alma veya 149
verme gibi konularda olabilir. 154

İş yazıları yazılırken, okuyanların anlayabileceği bir üslup 166
kullanılmalı, anlaşmazlığa mahal vermeyecek şekilde açık ve 178
anlaşılır bir dil kullanmalıdır. Bununla birlikte de yazı yazılırken 192
mutlaka belli standartlara uyulmalıdır. 199

İş yazıları şekil itibari ile resmi yazılardan çok fazla ayrıcalık 212
göstermezler. Ancak, iş mektuplarında önemli olan, mektubun 224
okunmasını sağlamaktır. 229

Amaç sadece hızlı yazmak değil, yanlışsız hızlı yazabilmektir!



24



DİLEKÇE HAKKI KANUNU

Bireylerin kamu ile ilgili dilek ve şikayetleri hakkında 12
idari makamlara başvuruda bulunmaları ve kendileri veya 24
faaliyet alanları ile igili konularda bilgi edinme haklarını 37
kullanmaları, eşitlik, tarafsızlık ve açıklık ilkeleri temelinde 50
demokratik ve şeffaf bir yönetimin gereğidir. İdare – birey 63
ilişkisinde hukukun üstünlüğünü, demokratikleşmeyi ve 75
saydamlığı sağlayabilmek için, idari faaliyetlerin yürütülmesi 88
sırasında bireysel hak ve özgürlüklere duyarlı davranılması 100
hukuk devletinin en temel niteliğidir. 108

Bu çerçevede, 3.10.2001 tarihli ve 4709 sayılı Kanunla, 119
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının “Temel hak ve 129
Hürriyetlerin korunması” başlıklı 40’ıncı maddesine eklenen 141
ikinci fıkrayla, Devletin, işlemlerinde, ilgili kişilerin hangi 154
kanun yolları ve mercilere başvuracağını ve sürelerini 165
belirtmek zorunda olduğu, dilekçe sahiplerine başvuru 176
sonuçlarının yazılı olarak bildirilmesi hükme bağlanmıştır. 188

Bu bağlamda, dilekçe hakkının mevzuatımızda yer alan 200
esas ve usullere uygun olarak etkin kullanılmasını teminen, 211
bakanlıkların merkez ve taşra teşkilatları, valilik, 224
kaymakamlık ve mahalli idareler ile diğer kamu kurum ve 235
kuruluşları, hizmet alanlarında aşağıda yazılı kurallara 245
uymakla yükümlüdürler. 248




25



PİRİ REİS

Doğum tarihi kesin olarak bilinmiyor. 1465-1470 arasında 11
Gelibolu’da doğdu. Kahire’de öldü. Asıl adı Muhiddin Piri’dir. 23
Akdeniz de korsanlık yapmakta olan amcasının yanında yaklaşık 34
1481’den sonra denize açıldı 1487’de onunla birlikte 46
İspanya’daki Müslümanlar’ın yardımına gitti. 1491-1493 57
arasında Sicilya, Sardunya, Korsika adalarına ve güney Fransa 69
kıyılarına yapılan akınlara katıldı. Amcasıyla birlikte Osmanlı 82
Devleti’nin hizmetine girerek 1499-1502 Osmanlı-Venedik 93
Savaşı’nda bir savaş gemisinde kaptanlık yaptı. 1511’de 104
amcasının ölümü üzerine Gelibolu’ya çekilerek Kitab-ı Bahriye 117
üzerinde çalıştı ve 1513’te bir dünya haritası çizdi. 128

1516 Mısır seferinde Osmanlı donanmasında kaptan olarak 139
savaştı. 1517’de ilk çizdiği haritayı I. Selim’e (Yavuz) sundu. 152
1521’de Kitab-ı Bahriye’yi tamamladıktan sonra 1522’ de 163
Rodos seferine katıldı. 1524’te sadrazam Makbul İbrahim 174
Paşa’yı Mısır’a götüren gemiye kılavuzluk etti. Sadrazamın 186
ilgilenmesi üzerine 1525’te Kitab-ı Bahriye’yi yeniden 197
düzenleyerek onun aracılığıyla I. Süleyman’a (Kanuni) sundu. 209
1528’de çizdiği ikinci haritasını da padişaha armağan etti. 221
1528’den sonra güney denizlerinde görev yaptı. 1552’de önemli 233
bir Portekiz üssü olan Maskat’ı ve ardından Kişm Adası’nı 245
alarak Hürmüz Kalesi’ni kuşattı. Katar Yarımadası’na, Bahreyn 257
Adası’na egemen olarak Mısır’a geçti. Donanmayı Basra 268
Körfezi’nde bıraktığı için sefer sırasında kendisinden yardımını 281
esirgeyen Basra Valisi Kubad Paşa’nın da girişimleriyle suçlu 293
görülerek idam edildi. 298




26



YAYLA TURİZMİ

Yayla Turizmi, doğayla iç içe yaşamayı sevenler veya macera 12
tutkunlarının genellikle günübirlik kullanım veya kısa süreli 24
konaklama amacıyla yüksek rakımlı yerlerde yaptıkları turizm 36
faaliyetidir. Yayla Turizminde amaç, ülkemizin kendine özgü 48
doğal ve kültürel değerleri olan yaylaların ve yayla yaşamının, 61
koruma ve kullanma dengesi dikkate alınarak turizm faaliyetleri 71
içinde değerlendirilmesidir. 79

Ülkemiz, sahip olduğu uygun iklimsel özellikler, üstün peyzaj 91
değerleri, kırsal ögelerin ağırlık kazandığı geleneksel yaşam 103
biçimi ve dağcılık/tırmanışlar, atlı doğa gezisi, trekking, yamaç 116
paraşütü, flora/fauna incelemesi, jeep safari vb. doğa sporlarına 129
uygun alanlar ile yayla turizmine son derece elverişlidir. 141

Ülkemizde yayla odaklı turizm gelişimi yerine, yaylaların; diğer 154
turizm çeşitlerini destekleyici unsur olarak değerlendirildiği, 167
kalış süresinin uzatılması hedefiyle, Yayla Turizmi 177
Gelişme/Eylem Bölgelerinin belirlendiği, planlama stratejisi 189
Bakanlığımızca benimsenmektedir. 196




27



DEPREM

Yerkabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya 12
çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri 24
ortamları ve yeryüzeyini sarsma olayına “DEPREM” denir. 35

Deprem, insanın hareketsiz kabul ettiği ve güvenle ayağını 47
bastığı toprağın da oynayacağını ve üzerinde bulunan tüm 58
yapılarında hasar görüp, can kaybına uğrayacak şekilde 69
yıkılabileceklerini gösteren bir doğa olayıdır. 79

Depremin nasıl oluştuğunu, deprem dalgalarının yeryuvarı 90
içinde ne şekilde yayıldıklarını, ölçü aletleri ve yöntemlerini, 103
kayıtların değerlendirilmesini ve deprem ile ilgili diğer 115
konuları inceleyen bilim dalına “SİSMOLOJİ” denir. 125

Dünyanın iç yapısı konusunda, jeolojik ve jeofizik çalışmalar 137
sonucu elde edilen verilerin desteklediği bir yeryüzü modeli 149
bulunmaktadır. Bu modele göre, yerkürenin dış kısmında 160
yaklaşık 70-100 km. kalınlığında oluşmuş bir taşküre 171
(Litosfer) vardır. Kıtalar ve okyanuslar bu taşkürede yer alır. 184
Litosfer ile çekirdek arasında kalan ve kalınlığı 2.900 km olan 197
kuşağa Manto adı verilir. Manto’nun altındaki çekirdeğin 208
Nikel-Demir karışımından oluştuğu kabul edilmektedir. Yerin, 220
yüzeyden derine gidildikçe ısının arttığı bilinmektedir. Enine 233
deprem dalgaların yerin çekirdeğinde yayılamadığı 243
olgusundan giderek çekirdeğin sıvı bir ortam olması gerektiği 255
sonucuna varılmaktadır. 259



Metin Yazma Uygulaması-1

28

ONUNCU YIL MARŞI

Çıktık açık alınla on yılda her savaştan;
On yılda on beş milyon genç yarattık her yaştan.
Başta bütün dünyanın saydığı Başkumandan;
Demir ağlarla ördük Ana yurdu dört baştan.

Türk’üz Cumhuriyet’in göğsümüz tunç siperi,
Türk’e durmak yaraşmaz, Türk önde Türk ileri.

Bir hızla kötülüğü geriliği boğarız,
Karanlığın üstüne güneş gibi doğarız.
Türk’üz bütün başlardan üstün olan başlarız;
Tarihten önce vardık, tarihten sonra varız.


Çizerek kanımızla öz yurdun haritasını,
Dindirdik memleketin yıllar süren yasını.
Bütünledik her yönden istiklal kavgasını.
Bütün dünya öğrendi, Türklüğü saymasını.


Örnektir milletlere açtığımız yeni iz;
İmtiyazsız, sınıfsız kaynaşmış bir kütleyiz;
Uyduk görüşte bilgiye, gidişte ülkeye biz;
Tersine dönse dünya yolumuzdan dönmeyiz.



29

GENÇLİĞE HİTABE

Ey Türk gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklalini, Türk Cumhuriyeti’ni, ilelebet
muhafaza ve müdafaa etmektir.

Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegane temeli budur. Bu temel, senin en kıymetli
hazinendir. İstikbalde dahi, seni bu hazineden mahrum etmek isteyecek dahili ve harici
bedhahların olacaktır. Bir gün, istiklal ve Cumhuriyet’i müdafaa mecburiyetine
düşersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın vaziyetin imkan ve şeraitini
düşünmeyeceksin! Bu imkan ve şerait, çok namüsait bir mahiyette tezahür edebilir.
İstiklal ve Cumhuriyetine kastedecek düşmanlar, bütün dünya da emsali görülmemiş bir
galibiyetin mümessili olabirler. Cebren ve hile ile aziz vatanın bütün kaleleri zapt
edilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi
bilfiil işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şeraitten daha elim ve daha vahim olmak üzere,
memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dalalet ve hatta hıyanet içinde
bulunabilirler. Hatta bu iktidar sahipleri, şahsi menfaatlerini, müstevlilerin siyasi
emelleriyle tevhid edebilirler. Millet, fakr ü zaruret içinde harap ve bitap düşmüş
olabilir.

Ey Türk istikbalinin evladı! İşte, bu ahval ve şerait içinde dahi vazifen, Türk
istiklal ve Cumhuriyetini kurtarmaktır! Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil
kanda mevcuttur!

M. Kemal ATATÜRK


30

ETKİN TOPLANTI YÖNETİMİ

Büro Yöneticileri zamanlarını kabaca yüzde 20’sini toplantılarda geçirirler. Bir büro
ortamında iletişim kurmanın en önemli yollarından biri toplantılardır.

Toplantıları en etkin şekilde yürütmek için şu noktalara dikkat ediniz.

1. Toplantıdan önce, destek sağlamak ve fikirlerinize ve önerilerinize dayanak bulmak
amacıyla toplantıya katılacak kişilerle temas kurun.

2. Toplantıyı sizin yöneteceğinizi düşünerek, resmi sunuşu kimin yapacağını
belirleyin.

3. Neler görüşüleceğine karar vererek, toplantıdan önce (en azından bir gün önce)
toplantı gündemi hazırlayıp, dağıtın.

4. Toplantının süresini belirtin ve her konuşmacının tanınan süre içinde sözlerini
tamamlamasını takip etmek için zamanı kontrol edin.

5. Toplantıdan önce grafik, şema ve raporlar hazırlayın ve toplantıya katılacaklar
gelmeden önce tepegöz gibi gerekli teçhizatın işler durumda olduğunu kontrol edin.

6. Toplantıyı duyurulduğu saatte ve tam zamanında başlatın.

7. Toplantıyı kontrol altında tutun. Tartışmalar sırasında tartışmaya katılanların
konudan uzaklaşmamalarını sağlayın.

8. Kararlaştırılan hareket planını özetleyin ve belli sorumlulukları ve bu
sorumlulukların en son yerine getirilme tarihleri de içeren bir tutanağın
hazırlanmasını sağlayın.

9. Toplantının ne kadar verimli olduğunu ve nasıl daha verimli hale getirilebileceğini
değerlendirin.


31

“F KLAVYE” SORUNU

Biliyorsunuz klavye, daktiloların ve bilgisayarların önünde, yazı yazmak için kullanılan
ve üzerinde harflerle rakamların ve bazı özel işaretlerin yer aldığı bir tabladır. Müzik
aletlerinde de çeşitli notalara karşılık olan tuşlardan oluşur. Ne yazık ki, bugüne kadar
Türk Dil Kurumu bu terim için Türçe’de rahatça kullanılabilecek anlamlı bir karşılık
üretememiştir.

“F klavye” bir zamanlar zorunluydu. Tabii o zamanlar bilgisayar yoktu. “F klavye” de
sadece daktilolar için kabul edilen bir zorunluluktu. İthal edilen daktilo makineleri “F
klavye” değilse, ithal izni verilmezdi.

Bildiğiniz gibi, klavyedeki harflerin yerleri, kullanılma sıklıklarına göre, klavyenin
merkezine olan uzaklıklarıyla oluşturulur. Klavyenin merkezine yakın tuşlara en çok
kullanılan harfler konulur. Böylece en becerikli parmaklar olan işaret parmakları bu
harflere rahatlıkla erişr ve yazı hem hızlı hem de yanlışsız olarak daha kolay yazılabilir.
Bugün bilgisayarlarda (ve tabii daktilolarda) kullanılan “Q klavye” İngilizce esas
alınarak hazırlanmış bir modeldir.

Burada hemen bir not koyarak, çeşitli klavyelerin en sol baştaki harfleri ile anıldığını
belirteyim. “Türkçe Q klavye” denilen model, İngilizce esas olarak hazırlanmış olan
klavyeye Türkçe harflerin eklenmesi ile oluşturulmuş melez ve anlamsız bir modeldir.

Oysa Türkiye’nin modernleşmesinde çok önemli bir araç olan dilimizin geliştirilmesi
çalışmaları sırasında, Türkçe alfabeye ve Türk dilinin sözcük özelliklerine göre bir
çalışma yapılmış ve bu iki özelliğe göre hem çok hızlı hem de yanlışsız yazılmasını
olanaklı kılan bir “Türk klavyesi” ya da “Türkçe klavye” diyebileceğimiz bir model
oluşturulmuş ve bu model zorunlu kılınmıştır.


32

BAŞLAMA - AÇIKLAMA - BİTİRME

Mektupta ilk etki çok önemlidir. Ilk cümleye başlamak zordur. Ilk cümleyi herkes okur,
ilgilenir; fakat bu cümle etkisizse arkasını getirmeyebilir. Okuyucu mektubu açınca,
kafasından geçen ilk soru şudur. Acaba bu mektup ne hakkındadır?

Bu nedenle ilk cümle bu soruya cevap verebilmelidir. Mesela; şimdi bahar geldi, artık
tatil için plan yapmanın zamanıdır, diyeceğimize; güzel bir tatil geçirmek arzunuzun
gerçekleşmesine yardımcı olacağını sandığımız kampımızın özelliklerini aşağıda
bilgilerinize sunarız, demek daha etkili olur.

Açıklamaların bulunduğu kısımda ise, aktif (etken) cümleler kullanmak, pasif (edilgen)
cümle kullanmaktan daha etkilidir. Örneğin; satışlar hakkındaki özel raporunuz
alınmıştır diyecek yerde, satışlar hakkındaki özel raporunuzu aldık demek, daha
etkilidir.

Edilgen cümleler şu hallerde kullanılır: Monotonluğa düşmenin önlenmesi; yazarın, işi
yapanı bilmemesi, işi yapanın önemli olmaması, işi yapanın açıklanmak istenmemesi.
Bitiriş kısmında bazı hususlara dikkat edilir.

Mektubu, okuyucuyu harekete geçirecek, ondan istediğimizi belirtecek bir cümle ile
bitiririz. Eğer mektup biraz uzun ya da teknik ise ve herşey açıklanmış, istenmiş
bulunuyorsa son kısım özetleme için yazılabilir. Artık, yeni bir fikir ileri sürülmez;
açıklama yapılmaz.


33

KARİYER PLANLAMA

Günümüzde küreselleşme ve teknolojik değişme ve gelişmeler, örgütleri, finans
ve pazarlama alanlarında olduğu gibi insan kaynaklarının istihdamı ve yönetimi
açısından da son derece etkilemektedir. İş hayatının hızlı bir şekilde değişmesi,
toplumun gittikçe artan karmaşıklığı ve çok kültürlü hale gelmesi, sosyal değişim ve
ekonomik belirsizliğin artması bir taraftan örgütlerin yapı ve işlevlerini farklılaştırırken,
diğer taraftan örgütte çalışan bireylerin gelecekleri hakkında ümitsizliğe ve hayal
kırıklığına uğramalarına neden olabilmektedir.

Kariyer Planlama, çalışanların değerleri ve ihtiyaçları ile iş deneyimleri ve
fırsatları arasında en uygun ilişkiyi kurmayı amaçlayan bir sorun çözme ve karar alma
sürecidir. Geleceğini tahmin edebilen, kendisini neyin beklediğini bilen, amacını ona
göre belirleyen, yüksek motivasyona sahip, kendini işine adayan çalışanlar yaratır.

Günümüzde insan kaynakları uzmanlarının büyük bir çoğunluğu, işe alım
gereksinimlerini karşılamanın yolu olarak kariyer planlanmasını görmektedirler. İdeal
olan tüm personelin kariyer planlama tavsiyelerini kabul etmesidir. Yöneticiler, kariyer
planlamasını teşvik ettiklerinde, personelin onların yönlendirmesi sonucunda kariyer
amaç ve çalışmalarını düzenlemesi daha olanaklıdır. Aynı zamanda yöneticiler daha
fazla eğitim, ya da diğer kariyer geliştirme etkinlikleri için olanak tanıyarak personeli
güdüleyebilmelidir.


34

KARİYER PLANLAMANIN ADIMLARI

Kariyer planlamasının normal olarak beş adımı vardır:

1. Kendini ve çevresel faktörleri değerlendirme,
2. Kariyerle ilgili kişisel amaçların saptanması,
3. İşin gereklerinin belirlenmesi,
4. Saptanan amaçlara ulaşmak için gerekli eğitimin sağlanması,
5. Kişisel ve mesleki amaçları geliştirme konusundaki etkinliklerin
birleştirilmesi.

Kariyer yönetimi, bir ihtiyacın belirlenmesi ve kariyer araştırması ile başlar. Bu
aşamada kişi, kendisi ve çevresi ile ilgili bilgileri bir araya getirmeye çalışmaktadır.
Kendisinin farkında olma; kişisel değerleri, inançları, ihtiyaçları, amaçları, istekleri ve
yetenekleri hakkında objektif değerlendirme yapabilmeyi ifade eder. Çevresinin
farkında olma ise, kişinin ilgilendiği işin gereklerini ve varolan iş fırsatlarını tanıması
anlamına gelir.

İkinci adım amaç belirleme ve strateji geliştirmedir. Gerçekçi amaçlar
belirleyebilmenin ön koşulu kişinin kendisinin ve çevresinin farkında olmasıdır. Amaç
belirli bir zaman içinde ulaşılmak istenen noktayı ya da düzeyi belirtir. Amacın
belirlenmesi, kişiyi motive edecek ve iş yaşamındaki başarı düzeyini kontrol
edebileceği bir kriter sağlayacaktır. Böylelikle, kişi dikkatini, gücünü ve kaynaklarını
belirlediği kariyer hedeflerini elde etmek için odaklanarak kullanacaktır.

Üçüncü adımda çalışan, uzun dönemli ve geniş kapsamlı bir yaklaşımla
belirlediği kendine amacını ulaştıracak olan yolu izlemeye başlar. Diğer bir ifadeyle,
belirlediği kariyer stratejisini uygulamaya koyar. Amaçlarına doğru ilerlerken gerek iş
ile ilgili gerekse iş dışı konularda geri bildirim alma ihtiyacı duyar. Çalışanlar, kendi
yönetici ve deneticilerinden, iş arkadaşlarından, çalışanlardan ve şirketin insan
kaynakları bölümünden kendi performanslarıyla ilgili geri bildirim almak isterler.
Bunların ışığında kişisel ve mesleki gelişimlerini planlamak ve performanslarını
geliştirmek isterler. Kişiler, aile üyelerinden, sosyal yaşamlarındaki dostlarından ve iş
arkadaşlarından aldıkları geri bildirimlerle kariyer amaçlarını pekiştirirler ya da
değiştirirler.


35

EĞİTİM

EĞİTİM bir kimseyi, bilgi, görgü vererek, güdülen amaca göre hazırlamak işidir.
Böylece insanlar geleneklerini, göreneklerini kendilerinden sonrakilere ya da
başkalarına öğretebilirler. Yer yüzünde bu özelliğe sahip tek canlı, insandır.

Doğal yasa koşulları içinde değişim sürecinin etkilediği en önemli yaratık, hiç
kuşkusuz insandır. İnsan anlaşılması en güç, ruhsal kaynaklarına inildiğinde yönetimi
en kolay varlıktır. Tabiatın bu sosyal yaratığı da doğar, değişim süreci içinde büyür,
güçlenir, yıpranır ve ölür. Bu yasal süreci değiştirmek mümkün değilse de bunun bazı
aşamalarını, özellikle güçlülük dönemini uzatmak, yıpranma dönemini kısaltmak
mümkün olmakta ve bu durum insandaki değişimi olumlu yolda etkilemeyi
amaçlamaktadır.

Eğitim, bireyde istendik davranış değişikliği oluşturma sürecidir. Bireylerin
davranışlarında meydana getirilen bu değişmelerin temelinde ise, yüksek bir yaşam
düzeyinin oluşturulması bulunmaktadır.

Her insan bazı özelliklerle donanık bir varlık olarak belli bir toplum ve kültür
içine doğar. O toplum içinde kendiliğinden ve kasıtlı olarak kültürlenerek yeni
davranışlar kazanır. Bireyin içinde bulunduğu kültürel ve toplumsal çevresiyle
etkileşimi sonunda kazandığı davranışlara ve “kendiliğinden kültürleşme” diyoruz.

Selahattin Ertürk’e göre ise eğitim “bireyin davranışlarında (kendi yaşantısı
yoluyla) istenilen değişiklikleri meydana getirme veya yeni davranışlar kazandırma
sürecidir.
- Eğitilecek bireyin istekli olması, ilgi duyması, benimsemesi ve algılaması.

- Eğitilecek bireyin zihinsel ve bedensel güçlerin, yeteneklerinin elverişli
olması.

- Eğitim için yer, zaman, araç ve öğretici bakımlarından uygun ortam
sağlanması.

- Bireyin davranışını değiştirebilmesi için gerekli bilgi, beceri ve tutum
kazandırılması gerekir.
Kısaca eğitim; bireyin toplum hayatına hazırlanması amacıyla onun gerekli bilgi,
beceri ve tutum kazanmasına ve kişiliğini geliştirmesine yardım etme süreci ve insanı
değiştirmeye dönük çabaların tümü olarak değerlendirilebilir.


36

SOSYAL HİZMETLER VE ETİK

Etik, “ahlaklı eylem için genel bir ölçüt bulunabilir mi?”, sorusunu
araştırmaktadır. Etik, bize yalnız değerlendirmelerimiz ve kararlarımız için gereksinim
duyduğumuz, değer ve eylemlerle ilgili bilgi verebilir. Her meslek, bir bilgiler bütününe
dayalıdır. Bu bilgiler bütünü en temelde bilimsel bilgilerden oluşmakta ve bilgilerin
sistematik olması beklenmektedir.

Meslek etiği, belirli bir mesleği icra ederken karşılaşılan her durumda, bireyin
yapması ya da yapmaması gereken, etik ve hukuksal normlarla ilgili konular üzerinde
durur. Bu etik ve hukuksal normlar; uluslararası bildirgeler, sözleşmeler ve meslek
ahlakı kodları oralar karşımıza çıkarlar.

Sosyal hizmet etiği, ilke ve standartları uygulamalarda mesleki çalışmalara
kalite kazandıran bir etki yapar. Mesleki çalışmaların kalitesi etik ilke ve standartlara
uygunlukla sağlanır. Etikten yoksun, ilke ve standartlar dışı gerçekleşen uygulamalar
mesleki etkinliklerin kalitesizleşmesine yol açar. Meslek alanındaki kalitesizlik; meslek
kimliğinin belirsizleşmesine, sosyal hizmet uzmanlarının kendi formasyonlarından,
mesleki kültürlerinden ve temel bilgilerinden uzaklaşmalarına neden olur. Uygulamada
uzmanlarda gözlemlenen kimlik krizi, etiksizliğin, ilkesizliğin, standartlardan
yoksunluğun tipik göstergesidir.

Gelişmekte olan ülkelerde sosyal hizmet mesleğinin yeni olması, yeteri kadar
gelişmemesi ve toplum içinde diğer meslekler arasında belirli bir yer, saygınlık ve
kabul görmemesinin bir nedeni de mesleğin ilk uygulayıcılarının meslek etiği, ilkeleri
ve standartları çalışma ortamlarında ve meslek çevrelerinde yerleştirememiş
olmalarıdır. Evrensel çizgiden yoksun kalan, ulusal düzeyde kurallara, ilke ve
standartlara özgün yorum ve açılım kazandıramayan meslekler ülke çapında işlevsiz
kalır. Mesleğin ülke içinde kendine özgü bir konum ve işlevsellik kazanması eğitim ve
uygulama çevrelerince engellenmiş olur.


37

BİLGİ YÖNETİMİ

Küreselleştirme süreciyle birlikte günümüz toplumlarında yaşanan değişim
öylesine hazırlanmıştır ki etkileri, yönetim yapıları ve çalışma koşulları yerel özellikler
sergeleyen farklı kıtalardaki birçok işletmeye bile yansıtmaktadır. Küreselleşme süreci
ile birlikte uluslararası düzeyde yaşanan rekabet ortamının etkilerini üzerlerinde
hisseden işletmeler 90'lı yıllarda yönetim bilimi içinde yoğun olarak tartışılan 'öğrenen
organizasyon' modeli ile tanışmış ve bu modelin temel ilkelerini birimlerinde
kullanmıştır. Ancak 2000'lı yıllara gelindiğinde bilgisayar ve iletişim dünyasında
yaşanan gelişmeler, yönetimde öğrenen organizasyon prensiplerine ek olarak yeni
önlemlerin alınmısını zorunlu kılmıştır. Ancak hammadde ve sermayenin de önünde
birinci öncelikli faktör konumuna geçen bilgi, işletmeler için en önemli değer özelliği
kazanmıştır. Erişilmeyen bilgileri erişilebilir kılmak, kurumsal üretken bilgileri
paylaşmak ve bu bilgilerle daha verimli bir iş ortamı oluşturmak, işletmelerin öncelikle
üzerinde durduğu konular arasına girmiştir. Bilgi yönetimi git gide önem kazanmaya
başlamış.

Bilgi yönetimi kavramı son yıllarda özellikle yönetim sahasında üzerinde en
çok konuşulan ve tartışılan konuların başında gelmektedir. İleri teknoloji uzmanlarından
gelecek bilimcilere, yöneticilerden eğitimcilere farklı disiplinlerden pek çok uzmanın
ortak ilgi alanına giren bilgi yönetimi konusunda geniş bir literatürün bulunduğu
söylenebilir. Üstelik konu ile ilgilenen kişi ve kuruluşların sayısının günden güne arttığı
hesaba katıldığında bilgi yönetimiyle ilgili çokça yayın ve araştırma yapılması doğal
karşılanmalıdır.

Son yıllarda üzerinde önemle durulan bir kavram olmasına rağmen bilgi
yönetimiyle ilgili evrensel anlamda kabul görmüş tek ve açık bir tanımın bulunduğunu
söylemek oldukça güçtür. Ayrıca bilgi yönetiminin çok disiplinli bir saha olması da
farklı bakış açılarını gündeme getirmektedir. Yönetim biliminin dışında psikoloji,
sosyoloji, eğitim bilimi, mühendislik, iktisat ve işletme gibi bilimler bilgi yönetimi ile
yakından ilgilenen bilimler arasındadır. Nitekim internet üzerinde yapılan ve bilgi
yönetimi ile ilgili yüzden fazla web sitesinin incelendiği bir araştırmada söz konusu
sitelerde yönetim ve organizasyon konularının yanı sıra, iktisadi yaklaşımlara, başta
entelektüel sermaye olmak üzere finans bilgi kuramı, insan kaynakları yönetimi ile ilgili
konulara, mühendislik yaklaşımlarına, yapay zeka ve simulasyon metodlarına ve eğitim
bilimiyle ilgili konulara sıkça temas edildiği görülmektedir


38

uygulamada yapılacak yanlışların iki tanesine ceza indirimi uygulanmayacaktır.


CEP TELEFONLARI

İnsanlığın varlığı ile birlikte iletişim kurma ihtiyacı ortaya 12
çıkmıştır. Çünkü duygu, düşünce ve fikirlerin karşı tarafa 24
aktarılması için iletişime ihtiyaç vardır. Bu nedenle doğduğumuz 37
andan itibaren etrafımızdaki insanlara belirli bir konuda mesaj 50
vermek için çeşitli iletişim yolları ve araçları kullanmaktayız. 63
Kullandığımız bu iletişim araçları aktarmak istedikleri mesajları 76
karşı tarafa aktarmada kanal görevi görmektedir. Bu iletişim 88
araçlarından birisi de cep telefonlarıdır. 96

Cep telefonları iletişim kurmak için kullandığımız araçlardan en 109
çok kullanılanlarından birisidir. Özellikle 1990’lı yılların 121
sonlarına doğru yaygınlaşan cep telefonları bugün toplumun her 134
kesimi tarafından kullanılmaktadır. Yaşlılar, gençler, çalışanlar, 147
öğrenciler, ev hanımları ve çocuklar iletişim teknolojisinin bu 160
aracını kullanma konusunda son derece istekli ve heveslilerdir. 173

Cep telefonlarının iletişimi ile ilgili sağladığı yararının yanında 187
insan sağlığı açısından da çok çeşitli zararları bulunmaktadır. Bu 200
nedenle kullanılan bu teknoloji harikasının insana verdiği 212
zararlarda unutulmamalıdır. 217




39



SİGARANIN ZARARLARI

Sigaranın sağlığa zararlı olduğu, paketi her elinize 10
aldığınızda gözünüze çarpar. Peki ya güzelliğe zararı? Bunu 22
hiç düşündünüz mü? Cevabınız hayır ise sizi, güzelliğinizin 34
baş düşmanını tanımaya davet ediyoruz. Sigara, cildinize, 46
gözlerinize, dudaklarınıza zarar veriyor, kırışıklıklara, 58
selülüte neden oluyor ve çabuk yaşlandırıyor. 67

Dünya Sağlık Örgütü istatistiklerine göre dünya ülkelerinin 79
birçoğunda en çok rastlanan ve en çok ölüme yol açan 90
nedenler arasında ilk sırayı akciğer kanseri alıyor. Son 40 102
yılda % 250 oranında artış gösteren akciğer kanserine sadece 114
ABD’de her yıl 160 bin kişi yakalanıyor. Türkiye’de ise her 126
yıl 30-40 bin kişide akciğer kanseri görülüyor. 136

Bir başka araştırmaya göre akciğer kanserinin yüzde 85’i, 148
kronik bronşit’in yüzde 75’i, kalp hastalıklarının yüzde 25’i 160
sigaradan kaynaklanıyor. Uzmanlar, 100 bin kişilik nüfusta 172
hiç sigara içmeyenlerin kansere yakalanma oranının % 3-4, 184
günde bir paket içenlerde yüzde 61, 1-2 paket içenlerde 143, 196
günde 2 paket ya da daha fazla içenlerde 217 olduğuna 208
dikkat çekiyor. 210

Sigarada 4000’i aşkın birbirinden farklı zararlı madde 221
bulunmaktadır. Ayrıca, sigarının ana maddesi olarak bilinen 233
tütünde de bir çok zararlı madde bulunmaktadır. Tütün 244
yetiştirilirken haşere ve böcekten korunması için böcek 256
zehiri kullanılır. Sigara ile birlikte, bir çok zehirli maddenin 267
dışında, böcek zehirini bile içimize çekmiş oluyoruz. 278




40



BÜRO YÖNETİMİ EĞİTİMİ

Modern eğitim öğretim sisteminin amaçlarından birisi de 11
eğitimin mesleki kariyer açısından gelecek dönemlerde 22
gelişmekte olan bir iş alanı ile ilgisidir. Bu boyutu ile Büro 35
Yönetimi eğitimi mezunları, yöneticilerin her zaman 45
gereksinim duyacağı personel olmalıdır. Büro yönetimi, 56
örgütsel yapı içerisinde genellikle “yönetim faaliyetlerinin 68
yürütüldüğü alanlar” olarak tanımlanabilmektedir. 78

Büro Yönetimi, büro işlemlerinin planlanması, örgütlenmesi, 90
eşgüdümlenmesi ve denetimi ile ilgili işlevleri içermektedir. 102
Bilginin hammadde ve enerjinin önüne geçerek, üretimin temel 114
girdisi haline gelmesi ile birlikte, çağdaş örgüt yapısı 125
içerisindeki bürolar, gün geçtikçe, fiziksel ve beşeri güçleri bir 138
araya getiren ve bunları üretim süreçlerinde kullanan yapılar 150
olmaktan çok bilgi, fikir ve yenilik ortaya çıkaran yapılar 162
olmaya doğru gitmektedir. Günümüzde örgütlerin bilgi işleyen 174
birimler olması nedeniyle, çağdaş bürolar, bilginin işlendiği, 187
depolandığı ve dağıtıldığı, “büro otomasyonu”na dayalı bir 199
yapıya dönüşmüştür. 203

Teknolojik gelişmelere bağlı olarak büro teknolojilerinin 214
gelişmesi işlerin teknolojik araçlarla yürütülmesine ve 227
çalışanlarında teknolojik gelişmelere ayak uydurmasını zorunlu 240
hale getirmiştir. Büro çalışanların uyum sürecini hızlandırmak 262
ve kolaylaştırmak amacıyla bu alanda mesleki eğitim 272
programlarının da güncelleştirilmesi ve değişime ayak 283
uydurulması gerekmektedir. 288




41



İŞE ALMA

Günümüzde iyi kuruluş yerini bulmak, en üstün teknik 11
olanaklarından yararlanmak yetmemekte, en iyi işe ve işyerine 23
en uygun personeli de bulmak gerekmektedir. 32

İşletmenin personel ihtiyacı, işletmenin kurulum aşamasında 44
ortaya çıkabileceği gibi, işten ayrılmalar, yükselme, emeklilik ve 57
ölüm gibi sebeplerden boşalan pozisyonların doldurulması 68
amacıyla ya da teknoloji ilerlemeden kaynaklanan yeni 79
pozisyonların doldurulması amacıyla da ortaya çıkabilir. 90

Önemli olan ortaya çıkan bu pozisyonlara herhangi birinin 102
alınması değil, doğru işe doğru insanın alınmasıdır. Doğru işe 115
doğru insan alınmadığı takdirde, iş-insan uyumsuzluğundan 127
kaynaklanan, verimsizlik, işgücü kaybı, iş kazalarında artış, 139
çatışma, işten ayrılma, iş tatminsizliği, gibi sorunlar da 151
kaçınılmaz olacaktır. 155

İşletmenin personel ihtiyacı, pazarlama araştırmalarından ve 167
satış tahminlerinden yararlanılarak bulunulabileceği gibi, işletme 180
yöneticilerinin geçmiş yıllardaki deneyimlerinden ve geleceğe 192
ilişkin sezgilerinden de yararlanılarak bulunabilir. Öte yandan, 205
işletmenin personel ihtiyacı tek bir kişi veya bölüm tarafından 218
hesaplanacağı gibi, bölümlere kendi ihtiyaçlarını saptama yetkisi 231
de verilebilir. 234

Personel tedarikinde, işletmeye maksimum derecede yararlı 246
olabilecek personelin bulunması ve istihdam edilmesi gerçeği 258
göz önünde tutmalıdır. Bu amaçla, belirlenen niteliklere sahip 271
çok sayıda iş gören adayı bulmak ve bunların arasından işletme 284
için en yararlı olabilecekleri seçmek önem taşımaktadır. 295



42



PROBLEM ÇÖZME

Amaçları zedeleyen, bozan, istenilen şartlarda ürün/hizmet 12
sunumunu engelleyen, ürün/hizmetin birbiriyle uyumlu olmasını 24
önleyen olaylara problem denir. . Problemler, gerçek durumun 36
koşulları istenen durumun koşullarından farklı olduğunda ortaya 49
çıkar. 50

Problem, hakkında araştırma yapılacak, üzerinde düşünülecek, 62
tartışılacak çözümlenmemiş bir sorundur. Problem üç temel 74
öğeyi içerir. Bunlar, birey, engel ve amaç (hedef)dır. Eğer bu üç 87
ögeden biri yoksa ya da hedefe ulaşmak için alternatif yol yoksa 99
problem yoktur. 103

İşletmeler büyük ya da küçük problemlerle oldukça sık 114
karşılaşırlar. Gerek yöneticiler gerek işgörenler bu problemlere 127
çözüm aramak zorundadır. Problem çözmenin ön koşulu ise 138
problemi çözülebilir olarak görmektir. Ulaşılmaz olarak 149
gördüğümüz problemi çözemeyiz. 155

Çağdaş problem çözme süreci olan "bilimsel problem çözme 166
yöntemi” sorgulamaya dayanmaktadır. Probleme "5N+1K" 177
kuralı uygulanır.( ne, neden, nasıl, nerede, ne zaman, kim 189
soruları yanıtlanarak problem analiz edilir). 198


Hız Testi Uygulaması–11

43



BİLGİ EDİNME HAKKI KANUNU

Bu Kanunun amacı; demokratik ve şeffaf yönetimin gereği olan 12
eşitlik, tarafsızlık ve açıklık ilkelerine uygun olarak kişilerin 25
bilgi edinme hakkını kullanmalarına ilişkin esas ve usulleri 37
düzenlemektir. 40

Bu Kanun; kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu 50
niteliğindeki meslek kuruluşlarının faaliyetlerinde uygulanır. 62

Bilgi veya belgeye erişim: İstenen bilgi veya belgenin niteliğine 75
göre, kurum ve kuruluşlarca, başvuru sahibine söz konusu bilgi 88
veya belgenin bir kopyasının verilmesini, kopya verilmesinin 100
mümkün olmadığı hallerde, başvuru sahibinin bilgi veya 111
belgenin aslını inceleyerek not almasına veya içeriğini 122
görmesine veya işitmesine izin verilmesini ifade eder. 133

Kurum ve kuruluşlar, bu Kanunda yer alan istisnalar dışındaki 144
her türlü bilgi veya belgeyi başvuranların yararlanmasına 155
sunmak ve bilgi edinme başvurularını etkin, süratli ve doğru 167
sonuçlandırmak üzere, gerekli idari ve teknik tedbirleri almakla 180
yükümlüdürler. 183

Bu Kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren diğer kanunların bu 196
Kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz. 203




44



RAPOR TANIMI VE AMACI

Kurumlarda rapor, etkin bir iletişim, denetleme ve bilgi sunma 13
aracı olarak kullanılmaktadır. Raporlar genel olarak, yönetimde 26
karar vermek, uzmanlardan ve danışmanlardan bilgi ve görüş 38
almak, alt birimlerin çalışma ve faaliyetlerini izlemek ve kontrol 51
etmek, yapılan uygulamaları ve çalışmaları ölçmek ve 62
değerlendirmek, iş görenleri denetlemek amacıyla sık kullanılan 75
bir yönetim aracıdır. 79

Birçok kurumda, alt birimlerden ve şubelerden periyodik bir 91
şekilde rapor almak suretiyle bu birimlerin çalışmaları izlenir, 104
denetlenir ve değerlendirilir. Ayrıca, kurumlarda çalışan 116
danışmanlar ve uzmanlar tarafından da belirli konularda 127
inceleme ve araştırmalar yapılarak, sorunları çözümleyici ve 139
geliştirici raporlar hazırlanır. 146

Belirli bir yerde veya görevde geçici olarak görevlendirilen iş 159
görenden de görev dönüşünde, yapılan işe/hizmete ilişkin rapor 172
istenebilir. Bu yüzden, yönetimin her kademesinde rapor yazma 184
ve rapor sunma önemli bir etkinliktir. 192

Rapor, daha önceden belirlenen bir düzen içinde, belli bir konu 205
üzerinde araştırma yapan veya açık bir şekilde tespit edilmiş bir 218
okuyucu kitlesine (genelde bir işletme veya organizasyonda üst 231
seviyede görev yapan ) yönelik olarak hazırlanmış bir doküman 243
olarak tanımlanabilir. 247




45



HASTA ARŞİVİNİN MİMARİ YAPI VE ÖZELLİKLERİ

Hasta dosyaları arşivinin yeri, sağlık kurumlarının kurulması ile 13
ilgili çalışmalara başlanıldığı sırada tespit edilmeli ve gerekli 26
planlamalar yapılmalıdır. Bu aşamada sağlık kurumu 36
yöneticileri, arşiv komitesi üyeleri ve mimarlar, hasta dosyaları 49
arşivinin yerini tespit etmeli ve fonksiyonlarını tartışmalıdır. 62

İleride birçok problemin olmaması ve daha fonksiyonel bir 74
çalışmaya yön vermek için bu türlü planlamaların sağladığı 86
faydalar çoktur. Arşivin bölümlenmesinde, ayrılacak yerlerin 98
yerleştirilmesinde mimarlarla etkin bir iş birliği 108
gerçekleştirilmelidir. 112

Hasta dosyaları arşivinin yeri, arşivin daha fonksiyonel olarak 125
çalışması açısından önemlidir. Bu nedenle arşivin yeri hastane 138
içinde ve merkezi bir konumda düzenlenmelidir. Gelecekteki 150
gelişmeler dikkate alınarak, mümkün olduğu kadar büyük bir 162
alan ayrılmalıdır. 166

Her şeyden önce arşivin havalandırma, aydınlatma ve ısıtmasına 179
gereken önem verilmelidir. Çalışanlara rahat ve verimliliklerini 192
artıracak bir ortam hazırlanmalıdır. 199

Yangın, hırsızlık, su baskını, toz, rutubet ve her türlü haşaratın 212
zararlarına karşı gerekli önlemler öncelikli olarak alınmalıdır. 224




46



DİNLEYİCİNİN HEDEFLERİ

Sunum sırasında dinleyicinin rolü pasif değildir. Dinleyiciden 13
sözlü ve sözsüz gelen geri besleme anlatımı ve sunuşun içeriğini 26
etkiler. Dinleyicinin konuşmacı üzerinde etki yaptığı gerçeği, 39
onun sunuş sürecinin bir değişkeni olarak önemini ortaya koyar. 52

Bir kişiden bir sunuşa katılması istendiğinde, çoğunlukla şu iki 65
tepkiden birisini gösterir:”Harika!” ya da “Zamanımı boşa 77
harcayacağım.” Eğer kişi sunuşa gitmeyi iple çekiyorsa derhal 89
toplantıya gitme amaçlarını düşünmeye başlar. 98

Konuşmacının hedefleri gibi, dinleyicinin hedefleri de sunuşun 111
konusuyla ilgili olabilir ya da olmayabilir. Bazı insanlar ilişkiler 125
kurmak ve ortalıkta gözükmek isteyebilir. Bunlar sunulan 136
konuya gerçekte ilgi duymazlar. 142

Konuşmacının tek tek dinleyiciler arasındaki ilgi düzeyinin 154
geniş bir yelpazeye yayıldığının farkında olması gerekir. Bu 166
sunuşa katılmayı isteyen insanlardan kendilerini gelmek zorunda 178
hissedenlere ve başka bir şey yapmayı tercih edenlere kadar 190
uzanır. Konuşmacı sunuşu geliştirir ve yerine getirirken 201
dinleyicinin hedeflerini kestirmelidir. 209




47



GÖRGÜ KURALLARI

Görgü; bir toplumda var olan ve uyulması gereken saygı ve 12
incelik kurallarıdır. 16

Toplum içinde olumlu ilişkiler kurabilmek için bazı kurallar 28
vardır, bunlardan biri de görgü kurallarıdır. Kişilerin 39
birbirleriyle karşılaştıklarında nasıl davranmaları gerektiğini 52
belirleyen kurallar, konuşma, giyinme, yeme-içme yöntemlerini, 65
iş yerlerinde, bayramlarda ve düğünlerde nasıl davranılacağını 78
belirler. 80

Görgü kurallarını çiğneyen kişi “kaba, tuhaf, bilgisiz ve 92
görgüsüz” diye nitelendirilir. Bu nitelendirmelerin hoş olmaması 105
nedeniyle insanlar görgü kurallarına uyma zorunluluğu 116
hissederler. 118

Görgü kuralları, içinde yaşanan toplumun hukuk, din ve ahlak 130
kurallarından tamamen ayrı değildir. Öyle ki her toplumun 142
hukuk ve ahlak kurallarıyla görgü kuralları arasında yakın bir 155
ilişki vardır. 158

Görgü kurallarına uyma insanlar arasında yakınlaşma, anlayış, 170
hoşgörü ve dayanışma duygusu yaratır. Bu duygular ise 181
insanları, toplumsal bütünlük ve dayanışmaya götürür. 192



48


UYGULAMA FAALİYETİ:

Sağ ve sol taraflar için yakın olan elleri  Tekniğe uygun oturunuz ve
kullanarak yardımcı tuşları tuşlayınız. duruşunuzu ayarlayınız.
 Öğretmeninizin verdiği bir düz
yazıyı yazınız.
 Yazı üzerinde Ctrl tuşu ile ilgili
çalışma yapınız.

Fonksiyon tuşlarını programa uygun  Tekniğe uygun oturup diğer
kullanınız. yardımcı, (Alt, Alt Gr, Esc, Tab,
Caps Lock, Enter, Delete, End,
Home, İnsert, Page Up, Page Dow
) tuşlarını da aynı şekilde çalışınız.
 Çalışmalarınızı öğretmeninizle ve
değerlendirme sorularına
geçebilirsiniz.
 Yeterli değilse çalışmalarınızı
tekrar gözden geçiriniz.


49

Aşağıdaki sorulara cevap vererek kendinizi değerlendiriniz.
1. Alt tuşunun görevi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bu tuşa tek başına basıldığında kullanılan programın menü seçenekleri aktif
hale gelir
B) Yanlışlıkla seçilen bir komuta veya menüden geri dönmeyi, bir programdan
çıkmayı sağlar.
C) Harflerin sürekli büyük veya küçük yazılmasını sağlar.
D) Silme tuşudur.

2. Alt Gr tuşunun görevi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Paragraf başı ve sekme yaparkan kullanılır.
B) Harflerin büyük yazılmasını saglar.
C) Üç görevli tuşların üçüncü görevlerini çalıştırmak amacıyla kullanılır.
D) Üzerinde bulunulan satırın en başına gitmeyi sağlar.

3. ESC tuşunun görevi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Belge içerisinde imleci bir sayfa yukarı götürür.
B) Silme tuşudur.
C) Üzerinde bulunulan satırın en başına gitmeyi sağlar.
D) Yanlışlıkla seçilen bir komut veya menüden geri dönmeyi, bir programdan
çıkmayı sağlar.

4. Paragraf başı ve sekme yaparken veya bilgi alanları arasında geçiş yapmayı sağlayan
tuş hangisidir?
A) Enter
B) ESC
C) TAB
D) Delete

5. Yapılan işlemi onaylamak, yazı yazarken yeni bir satıra veya paragrafa geçmek
amacıyla kullanılan tuş hangisidir?
A) Delete
B) End
C) Enter
D) Alt

6. Belge içerisinde imleci bir sayfa aşağı götüren tuş hangisidir?
A) Page Up
B) Insert
C) Page Down
D) Home

50

CEVAP ANAHTARLARI

1 B

2 A

3 D

4 B

5 C

6 C

7 C


1 A

2 C

3 D

4 C

5 C

6 C
DEĞERLENDİRME

Sonuçlarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız. Doğru sayınız 5 ise, bir sonraki
çalışma faaliyetine geçebilirsiniz, 4 ise çalışmalarınızı öğretmeninizle tekrar değerlendiriniz.

51


F KLAVYE 2 MODÜLÜNÜN DEĞERLENDİRME KRİTERİ

F Klavye 2 modülünde yazılı değerlendirme sürat testi olarak yapılmalıdır. F Klavye 2
modülünde sürat testi değerlendirilirken aşağıdaki hususlar yanlış olarak kabul edilmelidir.
 Eksik, fazla, değişik, harfler,
 Eksik veya fazla aralar,
 Her kelimede birden çok harf hatası da olsa bir yanlış sayılmalı,
 Kelimenin yanlış veya doğru olması esastır,
 Yer değiştirmiş iki harf, yer değiştirmiş kelimeler, atlanmış veya fazla kelimeler
 Atlanan çift yazılan veya yeri değiştirilen her yanlış bir hata sayılmalıdır,
 Brüt vuruşların hesabında fazla yazılmış kelimelerin vuruşları eklenmeli, eksik
vuruşlar ile sonuçtan çıkarılmalıdır,
 Son kelimedeki yanlış sayılmamalıdır. Brüt vuruş son doğru vuruşa kadar
hesaplanmalıdır,

SÜRAT TESTİ DEĞERLENDİRMESİ

1. Süratten en az iki test yapılmalıdır.
2. Verilen sürat testi orta ağırlıkta olmalı ve iki defa yazdırılıp, öğrenci tarafından
seçilen (en olumlusu) değerlendirilmelidir.
3. Bir kelime içindeki hataların hepsi bir yanlış sayılmalı, en son kelimedeki hata yanlış
sayılmamalıdır.
4. Her yanlış için birinci sınavda 15 vuruş, ikinci sınavda 20 vuruş ceza indirimi
yapılmalıdır.
5. Sürat testi 5 dakika üzerinden yapılmalıdır.

Yukarıdaki esaslara göre hesaplanan bir dakikalık net vuruşlara aşağıdaki puanlar
takdir edilir.


52

Dakikada 150 net vuruş ve fazlası 100 puan
HIZ TESTİ UYGULAMALARI

On parmak klavye kullanımında hız, bir dakikalık süre içerisinde yazılan sözcük veya
yapılan vuruş miktarını ifade etmektedir. Ara çubuğu ve Enter tuşu ile yapılan bir vuruş da,
hız testi uygulamasında hesaplamaya tabi tutulur.

Hız testi uygulamalarında esas amaç belirtilen süre içerisinde en çok sözcük veya
vuruşu yapmak kadar hatasız bir metin de yazabilmektir. Bu nedenle sadece hızlı yazmak
istenen becerinin kazanılması için yeterli değildir.

Hız testi uygulamalarında yapılan hızın ölçülmesi bir, üç ve beş dakikalık sürelerden
oluşmaktadır. Hız testi süresince yazılan sözcük sayısı uygulanan süreye bölünerek hız tespit
edilmiş olur. Hız testi uygulamalarında her beş vuruş bir sözcük (kelime) olarak kabul
edilir.

Hız testi uygulamasında yanlışlar dikkate alınmadan bulunan hıza “Dakikalık Brüt
Sürat” denir. Test süresince yazılan sözcük toplamından, her yanlış için düzeye göre 5 veya
10 vuruş ceza indirimi uygulanır. Kalan sözcük sayısı test süresine bölünerek “Dakikalık Net
Sürat” tespit edilmiş olur.

Hız Hesaplama Örneği

Dakikalık Brüt Sürat = 610 sözcük (kelime)
Yapılan yanlış sayısı = 4 (ceza indirimi)
Her yanlış için ceza indirimi = 15 sözcük
Test süresi = 5 dakika

Dakikalık Net Sürat = 610–(4x15)/5 = 550/5 = 110 kelime/dakika
Dakikalık Net Sürat = 110 kelime/dakika

Hız testi uygulamalarında yazılan metinde bulunan toplam vuruş sayısını belirlemek
amacıyla bilgisayar fonksiyonlarından da yararlanılabilir. Yazdığımız metnin yanında her
satırdaki vuruş ya da kelime sayısını gösteren bir numaralama sistemi bulunmuyorsa yazmış
olduğumuz metnin kaç vuruşluk bir paragraf olduğunu aşağıdaki şekilde de saymak
mümkündür.

Adım-1: Yazdığınız metni seçiniz.

53

Adım-2: Araçlar menüsünden “Sözcük Sayımı”nı seçiniz.

Adım-3: Seçili paragraftaki vuruş (karakter) sayısı görülür.

54

KAYNAKLAR

KAYNAKLAR
 BEKMEZ Tufan, Dr. Şamil R DEMLİ, Lise Bilgisayar Ders Kitabı 1,
İstanbul, Prizma Press Matbaacılık A.Ş

 ÇABUK Rüçhan, Ders Notları.

 ÇEBİ BAL Hasan, Bilgisayar ve İnternet, Akademi Yayınevi, Rize, 2002

 KOÇ Hakan, ÖZTOPRAK Menekşe T., Yazışma Teknikleri, Seçkin Yayınları,
Ankara, 2003.

 KOÇ Öznur, Mesleki Yazışmalar, Nobel Yayınları, Ankara, 2006

 OKUTAN Muzaffer, Daktilografi, Anadolu Üniversitesi Basım, Eskişehir,
2002

 ÖZTOPRAK, Menekşe T. ve KOÇ, Öznur, Klavye Teknikleri (Bilgisayarda
On parmak F Klavye Kullanımı), Seçkin Yayınları, Ankara, 2007

55

F klavye 10 parmak egitimi

More Related Content

Similar to F klavye 10 parmak egitimi

More from Era Brown

F klavye 10 parmak egitimi