2. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 2/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
AURKIBIDEA
ESKULIBURUAREN XEDEA ............................................................................................................................3
AUTORITATEAK................................................................................................................................................5
KATALOGAZIO HIZKUNTZA ...........................................................................................................................7
DOKUMENTUAK KATALOGATZEKO LAN-PROZEDURA ............................................................................8
Katalogoan egiaztatzea.........................................................................................................................8
Jadanik dokumentua katalogatuta dago................................................................................................9
Katalogoan aprobetxatu daitekeen beste edizio bat dago.....................................................................9
Dokumentua ez dago katalogoan..........................................................................................................9
Erregistro bibliografiko berria..............................................................................................................9
Katalogatzeko moduluaren aukeraketa...............................................................................................10
Kanpoko datu-baseetan atzematea......................................................................................................12
KATALOGAZIO MAILAK ETA JARRAIBIDEAK ............................................................................................13
Hainbat liburukitan argitaratutako argitalpenak .................................................................................13
Urtekari, memoria eta abarren kasuan...............................................................................................15
Normalizatutako serieak.....................................................................................................................15
Behekoz gorako liburuak....................................................................................................................16
DATUAK SARTZEKO ARAU OROKORRAK...................................................................................................17
Azentuak ............................................................................................................................................17
Letra larrien eta xeheen erabilera .......................................................................................................17
Puntuazioa..........................................................................................................................................17
Alfabetatzen ez duten karaktereak......................................................................................................17
Inizialak pertsona izenetan .................................................................................................................18
DOKUMENTUEN ARTEKO LOTURAK EZARTZEA......................................................................................19
Aplikatzeko irizpideak .......................................................................................................................19
Dokumentu batetik beste batera egiteko lotura ..................................................................................19
Dokumentu batetik bilaketa batera egiteko lotura..............................................................................20
3. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 3/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
ESKULIBURUAREN XEDEA
Eskuliburu honetan Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionaleko (ELSN) on line sarearen
barne dauden udal liburutegiek jarraitu beharreko ildo nagusiak ezartzen dira dokumentuen
deskribapen bibliografiko orokorrari dagokionean AbsysNet programarekin. Dokumentuak
katalogatzeko orduan kontuan izan beharko da erregistroak ez direla soilik liburutegi batenak
izango, sareko liburutegi guztienak baizik. Hortaz, sareko gainerako liburutegiak
katalogatutako erregistro bibliografiko horretaz baliatu ahalko dira eta aleen kopiak gehitu
ahalko dituzte. Hori dela eta, liburutegiek ez dute beraien oharrik idatziko; horretarako, aleen
atala erabili ahalko da.
Mota guztietako materialen deskribapen bibliografikorako irizpideak bateratzeko asmoarekin,
erregistro bibliografikoak katalogatzeko honako prozedura-eskuliburuak egin dira:
- Autoritateak sortzeko eskuliburua
- Monografiak katalogatzeko eskuliburua
o Literatura generoen zerrenda
o ELSNko liburutegietarako haur liburuen sailkapen taula
- Soinu-grabazioak katalogatzeko eskuliburua
o Musika lanentzako generoen zerrenda
o Musika lanentzako generoen sailkapen taula sistematikoa
- Bideo-grabazioak katalogatzeko eskuliburua
o Zinema generoen zerrenda
- Argitalpen seriatuak katalogatzeko eskuliburua
- Ordenagailuko fitxategiak katalogatzeko eskuliburua
Monografiak katalogatzeko eskuliburua beti erreferentzia izango da gainerakoentzako, eta
aldaketarik ez dagoenean (Ikus monografiak) oharra erabiliko da. Halaber, autoritateen
eskuliburua izango da erreferentzia autoritateek kontrolatutako edo eragindako eremuren bat
lantzen denean, eta, (Ikus autoritateak) oharra erabiliko da.
Eskuliburuok idazteko orduan erabilitako termino eta ikurrak AbsysNet programan eta
Ibermarc formatuetan (erregistro bibliografikoak eta autoritateak) erabiltzen direnak dira.
Orobat, arestian aipaturiko eskuliburuak egiteko erabilitako iturriak hauexek dira:
- Reglas de Catalogación. Madrid : Dirección General del Libro, Archivos y
Bibliotecas, 2000 (Egun, Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailaren koordinaziopean
liburuzainen lantalde bat arau hauek euskarara itzultzen eta egokitzen ari da. Beraz,
euskarazko dokumentuak katalogatzeko orduan lantaldeak hartutako irizpideak
kontuan izango dira. Baita ere kontuan izan behar da irizpide horiek Madrileko
arauekin alderatuz gero, aldaketak izan ditzaketela. Zalantzarik izanez gero, Liburutegi
Zerbitzuarekin harremanetan jarri beharko da). 2006an argitaratutako berrinprimatzeak
ez dauka aldaketa handirik, bakarrik hitzaurre berria eta hutsen zuzenketa baten bat.
4. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 4/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
- Formato IBERMARC para registros bibliográficos. (6. ed.). Madrid : Biblioteca
Nacional, 2002. Webean: http://www.bne.es/docs/Rbibliograficos2001_TomoI.pdf
http://www.bne.es/docs/Rbibliograficos2001_TomoII.pdf
http://www.bne.es/docs/Rbibliograficos_erratas_2005.pdf [Kontsulta: 2006ko urriak
09]
- Formato IBERMARC para registros de autoridad. Madrid : Biblioteca Nacional,
1999. Webean: http://www.bne.es/docs/Registros_autoridad2001.pdf [Kontsulta:
2006ko urriak 09]
- Katalogatzeko oinarrizko terminologia. Joana Albret Bibliotekonomia Mintegia. Oñati
: IVAP/HAEE, 2001 (Liburu honetan agertzen ez diren termino eta oharrak euskaraz
emateko, Liburutegi Zerbitzuarekin harremanetan jarri beharko da). Webean:
http://www.eibar.org/blogak/joana-albret] [Kontsulta: 2006ko urriak 11]
- Clasificación Decimal Universal (CDU). Edición abreviada de la Norma UNE
50001:2000 (Ondoko arauaren aldaketak barne hartzen ditu: UNE 50001:2004/1M). 2.
ed. Madrid : AENOR, 2004 (ISBN 84-8143-410-8)
- Díez Carrera, Carmen. Los materiales especiales en las bibliotecas. Gijón : Trea, 1998
- García Albella, Fernando. Materiales bibliográficos especiales : manual de ejercicios
de catalogación. Gijón : Trea, 1993
- Federación Internacional de Asociaciones de Bibliotecarios y Bibliotecas. ISBD (CF) :
descripción bibliográfica internacional normalizada para archivos de ordenador. Ed.
berrik. Madrid : ANABAD, 1994
5. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 5/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
AUTORITATEAK
Katalogatzeko baimena duten liburutegiek autoritateak sortu ahalko dituzte; dena den,
autoritate guztiak Liburutegi Zerbitzuan balidatu beharko dira. Autoritateen bidalketa eta
zentro-katalogatzaileen eta Liburutegi Zerbitzuaren arteko komunikazioa errazteko,
autoritateak balidatzeko inprimaki elebiduna prestatu da eta katalogatzeko ardura duten
liburutegietara bidali.
Autoritateak (hala dagokionean) eta gai-sarrerak (beti) euskaraz eta gaztelaniaz idatziko dira.
Horrela, gaien sarrerak T6XX etiketetan bikoiztuko dira, eta, autoritateak (T1XX) Liburutegi
Zerbitzuak berariaz ezarritako T9XX etiketetan bikoiztuko dira.
- T900 etiketa erabiliko da norbanako egilearen (T100) sarrera nagusia errepikatzeko.
- T901 etiketa erabiliko da egile korporatiboaren (T110) sarrera nagusia errepikatzeko.
- T902 etiketa erabiliko da biltzarraren (T111) sarrera nagusia errepikatzeko.
- T903 etiketa erabiliko da izenburu hautatuaren (T130) sarrera nagusia errepikatzeko.
- T910 etiketa erabiliko da norbanako egileen (T700) bigarren sarrerak errepikatzeko.
- T911 etiketa erabiliko da egile korporatiboen (T710) bigarren sarrerak errepikatzeko.
- T912 etiketa erabiliko da biltzarren (T711) bigarren sarrerak errepikatzeko.
- T913 etiketa erabiliko da izenburu hautatuen (T730) bigarren sarrerak errepikatzeko.
Bestaldetik, haur edota gazte literaturako gaiak jasotzeko T150 (AUTO) eta T650 (CATA)
etiketak erabiliko dira haurrei buruzko gaiak egoki kontrolatzeko. Haurren dokumentuak
sailkatzeko Encabezamientos de materia para libros infantiles y juveniles1
liburua erabiliko
da.
Halaber, literaturarako eta zinemarako dokumentuen kasuan deskribatzen diren materialen
generoa adierazten duten terminoak erabiliko dira, horretarako T155 (AUTO) eta T655
(CATA) etiketak erabiliko dira. Gure kasuan Liburutegi Zerbitzuak egindako generoen
zerrenda ezberdinak erabiliko da terminoak kontrolatzeko helburuarekin.
Gaien sarreretarako erabili beharreko katalogoak hauexek dira:
- Lista de encabezamientos de materia para bibliotecas públicas. Madrid : Dirección
General del Libro y Bibliotecas, 1993.
- Lista de encabezamientos de la BNE. Webean:
http://www.bne.es/esp/catalogos/autoridades.htm]. (Kontsulta: 2006ko urriak 16).
1
Salamancako Germán Sánchez Ruipérez Fundazioak argitaratutako Alberto Villalonen Haur eta Gazte
liburuentzat gai-zerrendaren euskarazko bertsioa [linean dago] Webean:
http://www.kultura.ejgv.euskadi.net/r46-4879/es/contenidos/informacion/manuales_snbe/eu_8043/eu_katalogazioa.html ]
6. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 6/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
- Villalón, Alberto. Encabezamientos de materia para libros infantiles y juveniles.
Madrid : Fundación Germán Sánchez Ruipérez: Pirámide, 1994 (Liburu hau soilik
haur eta gazte liburuen gai-sarrerentzako erabiliko da).
Orobat, autoritate bakarrak eta elebitan sortzeko irizpideak Autoritateak sortzeko prozedura-
eskuliburuan kontsultatu ahalko dira.
7. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 7/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
KATALOGAZIO HIZKUNTZA
Katalogazio hizkuntza dokumentuaren hizkuntzaren edo hizkuntzen arabera hautatuko da.
Gure kasuan euskara edota gaztelania izango da, betiere dokumentuan nagusi den hizkuntza
edo hizkuntzen arabera.
Monografiak, argitalpen seriatuak eta material bereziak (soinu-grabazioak eta musika
inprimatua izan ezik) katalogatzeko honako araua jarraituko da:
Euskaraz katalogatuko da kasu hauetan:
- Hizkuntza bakarra edota nagusia euskara denean.
- Dokumentu elebidunen (euskara-gaztelania) kasuan, non bietako hizkuntza bat ere ez
den nagusia (pareko testuak, behekoz gorako dokumentuak…).
- Bi hizkuntza edo gehiagotan dauden dokumentuak, betiere hizkuntza horietako bat
euskara bada eta dokumentuan nagusi bada.
- Jatorrizko dokumentua euskarazkoa bada eta gaztelania ez den beste hizkuntza batera
itzulita badago, esaterako, Atxagaren Gizona bere bakardadean liburuaren
ingelesezko edizioa.
Gaztelaniaz katalogatuko da kasu hauetan:
- Hizkuntza bakarra edota nagusia gaztelania denean.
- Euskara eta gaztelania ez den beste hizkuntzetan dauden dokumentuak (frantsesa,
ingelesa…); jatorriz euskaraz sortu eta gaztelania ez den beste hizkuntza batera
itzulitako dokumentuak izan ezik, kasu horretan euskaraz katalogatuko dira.
Soinu-grabazioen kasuan:
- Euskaraz katalogatuko dira euskaraz abestutako edota euskal izaerako musika
instrumentala duten soinu-grabazio guztiak. Gainerako soinu-grabazioak gaztelaniaz
katalogatuko dira.
Bideo-grabazioen kasuan:
-Soinu-grabazioak bezala, euskaraz katalogatuko dira euskarazko bideo-grabazioak eta
gaztelaniaz gainerakoak.
8. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 8/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
DOKUMENTUAK KATALOGATZEKO LAN-PROZEDURA
Katalogoan egiaztatzea
Dokumentu bat katalogatu aurretik eman beharreko lehen urratsa izango da datu-basean
lehendik dagoen begiratzea, bai CATAn (katalogo aktiboa) katalogatuta dagoelako bai
erosketen moduluan datuak sartuta daudelako. Dokumentua katalogoan badago, bi kasuetan,
beharrezko aldaketak egin eta ale berrien datuak sartuko dira.
Lehendabizi, dokumentua datu-basean dagoen egiaztatu behar da. Horretarako ondoko
urratsak jarraituko dira.
a) Katalogoaren pantailan sartu, Gehitzeko bilatu ikonoan klikatu eta ADCC
(CATA+ADQT+CANC datu-baseak) bilaketa leihoa agertuko da, AbsysNETeko datu-
base guztietan bilatu ahal izateko.
b) Bilaketa egin.
9. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 9/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
Jadanik dokumentua katalogatuta dago
Dokumentua katalogatuta badago alearen datuak sartzeari ekingo diogu. Horretarako
Liburutegi Zerbitzuak egindako Aleen datuak sartzeko eskuliburua jarraitu beharko da.
Katalogoan aprobetxatu daitekeen beste edizio bat dago
EZ DIRA BERRIZ ELEBERRIEN EDIZIOAK KATALOGATUKO
BERRINPRIMATZEAK DIRELA ARGI ETA GARBI DAKIGUNEAN ETA URTE
BEREAN ARGITARATUAK BADIRA. KASU HAUETAN ALEEN ATALEKO
TESTUA EREMUA ERABILIKO DA2
.
Baliteke datu-basean guk nahi dugun dokumentua ez egotea, baina baliteke egotea aurreko
edizioren bat, beste argitaletxe bateko edizio bat, beste formatu batean, etab. Katalogatuta
dagoen erregistro horren informazioa erabilgarria izan badaiteke erregistro berrirako, datu-
basetik atzeman ahalko da eta beharrezko aldaketak egin ahalko dira.
Katalogoan bilatu eta dokumentu berria deskribatzeko baliagarria izan daitekeela ziurtatu
ondoren, Gehitu botoian klik egingo dugu.
Katalogazio pantailan Hartu botoian klik egin eta katalogoan dagoen dokumentua berriro
bilatuko dugu atzemateko eta beharrezko etiketak editatzeko.
Dokumentua ez dago katalogoan
Dokumentua datu-basean katalogatuta ez dagoela ziur gaudenean, katalogatzeari ekin behar
diogu, horretarako bi aukera daude:
1) Zuzenean AbsysNeten sortzea, Gehitu ikonoaren bidez jatorrizko katalogazio gisa.
2) Dokumentua kanpoko beste katalogo edota datu-base batzuetan bilatzen saiatzea:
Liburutegi Nazionala, REBECA, etab. AbsysNeten bidez Z39.50 protokoloa
(erakunde desberdinen ordenagailuen artean informazio bibliografikoaren bilaketa eta
berreskuratzea normalizatzeko protokoloa) betetzen duten liburutegietako erregistroak
atzemateko aukera dago, liburutegi bakoitzaren programa informatikoa edozein
delarik ere.
Erregistro bibliografiko berria
Ondoko kasuetan erregistro bibliografiko berria egingo da:
- Edizio berri baten kasuan, edizio batetik beste batera aldaketak esanguratsuak
direnean.
2
Ikus Aleen datuak sartzeko eskuliburua.
10. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 10/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
- Berrinprimatze edota edizio berdinen kasuan ISBN berarekin, baina lege-
gordailuaren zenbaki desberdinarekin (betiere EAEkoa edo euskal bibliografiakoa
bada). Bestalde, berrinprimatzeak EAEko lege-gordailuko zenbakirik ez badu edota
dokumentua euskal bibliografiari buruzkoa ez bada, erregistro bakarra egingo da eta
edizioaren edo berrinprimatzearen datuak alearen atalean jasoko dira (esaterako,
signatura osagarriari dagokion laukian).
- Edizio beraren kasuan, aurreko bertsioarekin konparatuz gero, berrikusteak edo
eguneratzeak badaude (esaterako, orrialdekatze desberdinarekin).
- Edizio berdinak baina ISBN desberdinekin.
Katalogatzeko moduluaren aukeraketa
Katalogatzeko eman beharreko lehen urratsa izango da katalogatu behar dugun dokumentua
zein modulutan katalogatu behar den erabakitzea. Kasu gehienetan erabaki honek ez du
eragozpenik sortuko, baina liburutegietan euskarri elektronikoen kopurua gero eta handiagoa
dela eta, zalantza sor daiteke edukia edota dokumentuaren euskarria lehenesteko orduan.
Liburutegi Zerbitzutik edukia lehenestea erabaki da euskarria lehenetsi beharrean, IFLAren
eta Espainiako Biblioteka Nazionalaren jarraibideei jarraiki.
Segidan AbsysNETen erabilgarri dauden modulu bakoitzean zer katalogatu behar den
azaltzen da:
Modulu honetan seriatuak ez diren argitalpenak katalogatuko dira, hau da, liburuki batean edo
batzuetan testu osoa duen argitalpen oro, euskarria edozein delarik ere (liburuak, liburuxkak
eta orri solteak. Horrela, esaterako, Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionalaren I.
Jardunaldien aktak soilik euskarri elektronikoan argitaratu ziren, baina katalogatzeko orduan
edukia izango da kontuan (monografia) eta ez euskarria (CD-ROMa).
Izenburu komuna eta zenbaki mugagabeak dituen argitalpena eta, zenbakiak edo liburukiak
zenbakizko ordenean edo kronologikoan jarraian doazena. Kasu honetan ere ez da euskarria
kontuan izango, horrela CD-ROMean argitaratutako Boletín de Anabad, argitalpen seriatuei
dagokion moduluan katalogatuko da, T245 eremuko $h azpieremuan [Baliabide
elektronikoa] gehituz.
Modulu honetan soinu-grabazio guztiak katalogatuko dira:
Musikakoak: soilik entzuteko den edozein dokumentu-mota, esaterako, binilozko diskoak,
disko konpaktuak, kaseteak, magnetofono-zintak, etab.
Musikakoak ez direnak: musikakoak ez diren entzunezko dokumentuak edozein euskarritan,
esaterako, haur ipuinen narrazioak, hitzaldien grabazioak, poesiak, liburu-diskoak, etab.
11. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 11/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
Modulu honetan material kartografiko guztiak katalogatuko dira (mapak, planoak, aeronautika
kartak, atlasak, etab.), argitaratutako euskarria edozein delarik ere.
Modulu honetan mota guztietako bideo-grabazioak jasotzen dira formatua (VHS, DVD, etab.)
eta edukia (musikako bideoak, bideo-sorketak, dokumentalak, fikziozkoak, etab.) edozein
delarik ere.
Modulu honetan aldizkarien artikuluak edota idazlanen zatiak katalogatuko dira.
Modulu honetan musika inprimatua katalogatuko da.
Modulu honetan soilik programa izaera duten baliabide elektronikoak (CD-ROM, diskete,
DVD-ROM, etab.) katalogatuko dira, hau da, hainbat lan egiteko ordenagailuak beharrezko
dituen argibide eta aginduak, datuen prozesua barne. Definizio honetan sartzen dira:
- software mota guztiak: datu-baseak, testu-prozesadoreak…
- ordenagailu-jokoak, bai ludikoak bai hezigarriak
- izaera elkarreragilea duten multimediako CDak: entziklopedia elkarreragileak,
hizkuntza ikastaroak, etab.
ARGITALPEN SERIATUAK, KONGRESUEN AKTAK, LIBURU
ELEKTRONIKOAK ETA ABAR, EDUKIAREN ARABERA KATALOGATUKO
DIRA, HAU DA, MONOGRAFIEN, SERIATUEN, ETA ABARREN MODULUAN.
Modulu honetan katalogatuko da proiektatzeko ez den material grafikoa, esaterako, estanpak,
marrazkiak (teknikoak edo artistikoak), argazkiak, kartelak, laminak, etab.
Modulu honetan opakua ez den proiektatzeko sortutako material grafikoa katalogatuko da:
diapositibak, gardenkiak, erradiografiak edota filminak.
12. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 12/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
Kanpoko datu-baseetan atzematea
Erregistroak atzemateko modua guztietan antzekoa da. Behin katalogatu nahi den dokumentua
aurkitutakoan, CATA (katalogo aktiboa) datu-baserako atzemango da eta berrikusi egingo da
beharrezko aldaketak egiteko, betiere Liburutegi Zerbitzuak katalogatzeko eskuliburuetan
ezarritako jarraibideen arabera.
Erregistroa kanpoko katalogo batetik atzemanez gero, gerta daiteke autoritateak gure datu-
basean balidatuak ez egotea; hortaz, autoritateak balidatzeko prozedura jarraitu beharko da.
AbsysNeten, Z39.50 protokoloaren bidez, katalogo hauetan sar daiteke:
Bilgunea (EUKK)
Espainiako Biblioteka Nazionala:
- ARIADNA
- Aldizkako argitalpenen
Espainiako Katalogo
Kolektiboa (CCPP)
- Soinu-grabazioak (BISO)
- Mapak eta planoak
- Partiturak
- Bideo-grabazioak
Library of Congress
REBECA
Gaztela eta Leongo Katalogo Kolektiboa
Gaztela-Mantxako Unibertsitatea
Espainiako Bibliografia Ondarearen Katalogo Kolektiboa (PABI)
Zaragozako Estatuaren Liburutegi Publikoa
Logroñoko Estatuaren Liburutegi Publikoa
13. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 13/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
KATALOGAZIO MAILAK ETA JARRAIBIDEAK
ELSNko sareko liburutegi guztietarako deskribapen-maila berdinak ezartzeko helburuarekin,
Liburutegi Zerbitzutik honakoa erabaki da:
EAEko lege-gordailu zenbakia duten dokumentuen eta euskal bibliografiako3
dokumentuen
kasuan, erregistroen deskribapen bibliografikoa katalogazioko lehen mailan egin behar da.
Horrela, dokumentu horiek Kultura Sailaren Liburutegi Zerbitzuan katalogatuko dira. Dena
den, ELSNko gainerako liburutegiek EAEko lege-gordailu zenbakia duten eta euskal
bibliografiakoak diren dokumentuak katalogatu ahal izango dituzte, oraindik Liburutegi
Zerbitzuan ez badira katalogatu. Behin dokumentu horiek Liburutegi Zerbitzuan jaso eta gero,
egindako katalogazioak berrikusi, eta, beharrezkoa izanez gero, osatu egingo dira.
Zentro-katalogatzaile gisa funtzionatuko duten liburutegiek deskribapenaren bigarren mailan
katalogatuko dute.
⇒ Hainbat liburukitan argitaratutako argitalpenak:
Hainbat liburukitan argitaratutako argitalpenen katalogazioaren lan-prozedura dokumentuaren
edukian oinarrituko da.
1) Lana gai bakarrari buruzkoa bada, erregistro bibliografiko bakarra egingo da, bertan
liburuki bakoitzaren edukia T505 Edukiari buruzko oharraren eremuan zehaztuko da.
Adibidea:
019 $aVI 128-2005 [1. libk.]
019 $aVI 130-2005 [2. libk.]
020 $a84-457-2323-5 (l. o.)
040 $aO1000$b. baq$c. ELSN
080 $a639.1(460.15)(079.1)
245 00$aEhiztarien eskuliburua$b : ehiza-azterketarako gida : Euskal Autonomia Erkidegoa$c /
[zuzendaritza, Mario Sáenz de Buruaga ... et al.]
250 $a1. argit
260 $aVitoria-Gasteiz$b : Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia$c, 2005
300 $a2 libk.$b : mapak, kol. fot.$c ; 31 cm
505 00$g[1. libk.]. $tEhiztarien eskuliburua : ehiza-azterketarako gida$g -- [2. libk.]. $tGaldeketa-
eredua
650 1$aCaza$z-Euskadi$j-Exámenes
650 4$aEhiza$z-Euskadi$j-Azterketak
700 1 $aSáenz de Buruaga, Mario
710 1 $aEuskadi$b. Argitalpen Zerbitzu Nagusia
710 1 $aEuskadi$b. Nekazaritza eta Arrantza Saila
911 1 $aEuskadi$b. Servicio Central de Publicaciones
911 1 $aEuskadi$b. Departamento de Agricultura y Pesca
3
Euskal bibliografiaz honakoa uler bedi: euskaraz dagoen edozein dokumentu, euskal egileen edo euskal jatorria
duten egileen dokumentuak eta euskal gaiekin zerikusia duten dokumentuak.
14. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 14/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
2) Lana gai desberdinei buruzkoa bada, analitikoen katalogazio eskuliburua garatu gabe
dagoenez, erabiltzaileei abantaila gehiago eskaintzeko asmoarekin ondoren agertzen diren
irizpideak jarraitu beharko dira. Horrela, iturri-dokumentuaren erregistroan SHU eta gai
orokorra jasotzen dira, eta sortutako-unitatearen erregistroan beharrezkoak diren SHU eta
gaiak zehaztuko dira. Beraz, honako pausuak eman beharko dira:
a) Iturri-dokumentuaren erregistro bibliografikoa egingo da. Bertan unitate osagai
bakoitza T774–Sortutako unitatearen sarreraren bitartez zehaztuko da.
b) Zati bakoitzaren erregistroa egingo da, T773–Iturri-dokumentuaren sarreraren
eremua izan behar duela, eta bertan lan orokorraren izenburua idatziko dugu.
c) Erregistro horien arteko lotura egingo da, eskuliburu honetan azaltzen den prozedura
erabiliz (ikus eskuliburu honen 19. or.)
iturri-dokumentuaren adibidea
080 $a 008(460.15/.16+447.9)(031)
245 00 $a Nosotros los vascos
260 $a [S.l.]$b : Lur $c , D.L. 1987-1997
300 $a 17 v. $b : il. col. y n. $c ; 32 cm
651 1 $a Euskal Herria$j-Enciclopedias
651 4 $a Euskal Herria$j-Entziklopediak
774 08 $i [t. 1]: $t Arte I. Arte prehistórico, arte vasco antiguo, arte vasco entre los siglos V y VIII
774 08 $i [t. 2]: $t Arte II. Románico y gótico
774 08 $i [t. 3]: $t Arte III. Arquitectura popular, el Renacimiento y el estilo barroco
774 08 $i [t. 4]: $t Mitos, leyendas y costumbres I. Mitología / José Dueso
774 08 $i [t. 5]: $t Mitos, leyendas y costumbres II. Vida tradicional /José Dueso
774 08 $i [t. 6]: $t Mitos, leyendas y costumbres III. Fiestas populares / José Dueso
774 08 $i [t. 7]: $t Arte IV. Del Neoclasicismo a las tendencias modernas del arte
774 08 $i [t. 8]: $t Mitos, leyendas y costumbres IV. Medicina popular / José Dueso
774 08 $i [t. 9]: $t Juegos y deportes I. La pelota vasca
774 08 $i [t. 10]: $t Juegos y deportes II. Aizkolaris y levantadores de piedra
774 08 $i [t. 11]: $t Juegos y deportes III. Estropadak y korrikalaris
774 08 $i [t. 12]: $t Juegos y deportes IV. Palankaris, segalaris, idi-probak, aari-talka, bolos y toka, soka-tira y
otros deportes
774 08 $i [t. 13]: $t Juegos y deportes V. Montañismo
774 08 $i [t. 14]: $t Mitos, leyendas y costumbres V. Diccionario y guía
774 08 $i [t. 15]: $t Arte V. Vanguardias en arte, arquitectura y cine
774 08 $i [t. 16]: $t Gran atlas histórico de Euskal Herria
774 08 $i [t. 17]: $t Los 40 grandes maestros de nuestra cocina
Sortutako unitatearen adibidea
019 $a BI 161-1995 (t. 16)
020 $a 84-7099-261-9 (o.c.)
020 $a 84-7099-372-0 (t. 16)
040 $a O1000$b. spa$c. ELSN
080 $a 94(460.15/.16+447.9)(084.42)
245 00 $a Gran atlas histórico de Euskal Herria $c / [director, Joseba Agirreazkuenaga ; autores, Guillermo Meaza
Rodríguez...(et al.)]
260 $a [Donostia] $b : Lur $c, [1995]
300 $a XV, 512 p. $b : il. col., fot. $c ; 32 cm
490 1 $a (Nosotros los vascos)
651 1 $a Euskal Herria $x-Historia $j-Atlas
651 4 $a Euska Herria $x-Historia $j-Atlasa
700 1 $a Agirreazkuenaga, Joseba
700 1 $a Meaza, Guillermo
773 0 $tNosotros los vascos$g. -- T. 16
830 0 $a Nosotros los vascos (Lur)
15. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 15/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
⇒ Urtekari, memoria eta abarren kasuan.
Argitalpen seriatuei dagokien moduluan katalogatuko dira.
⇒ Normalizatutako serieak:
Idazle bakarrak idatzitako serieak (esaterako, Valerio Massimo Manfredi-ren Alexandros edo
Stephen King-en La torre oscura) honelaxe katalogatuko dira:
Zati bakoitza bereizita katalogatuko da eta, T490 eta T800 etiketak beteko dira dagokion
eskuliburuan4
azaltzen den bezala.
Adibidea:
019 $aM 47410-2003
020 $a84-271-2496-1
035 $aA0039 0068893
041 0 $aspa$h. ger
080 $a087.5:821.112.2-34"19"
100 0 $aKnister$d (1952-)
245 10 $aKika supersorgina eta piratak$c / Knister ; [marrazkiak, Birgit Rieger ; itzulpena,
Mari Eli Ituarte]
260 $aBilbao$b : Gero/Mensajero$c, L.G. 2003
300 $a119 or.$b : ir.$c ; 21 cm
490 1 $a(Kika supersorgina$v ; 2)
521 $a9 urtetik aurrera (berdea)
594 $aJatorrizko izenburua: Hexe Lilli bei den Piraten
650 1 $aBrujas$j-Novelas$j-Libros infantiles y juveniles
650 4 $aSorginak$j-Eleberriak$j-Haur eta gazteentzako liburuak
650 1 $aMagia$j-Novelas$j-Libros infantiles y juveniles
650 4 $aMagia$j-Eleberriak$j-Haur eta gazteentzako liburuak
650 4 $aItsaslapurrak$j-Eleberriak$j-Haur eta gazteentzako liburuak
650 1 $aPiratas$j-Novelas$j-Libros infantiles y juveniles
700 1 $aItuarte, Mari Eli
700 1 $aRieger, Birgit
800 0 $aKnister$d (1952-)$t. Hexe Lilli$l. Euskara (Gero)
4
Ikus Inprimaki modernoak katalogatzeko prozedura eskuliburua eta Autoritateak katalogatzeko prozedura
eskuliburua.
16. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 16/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
Behekoz gorako liburuak:
Behekoz gorako liburuak katalogatzeko, hau da, atari edota azala eta orrialdekatze propioa
duten liburu elebidunak, ondoko jarraibide hauexek jarraituko dira:
1. Katalogazio hizkuntza hautatzeko eskuliburu honetan ezarritako arauk jarraituko dira.
2. Atari gehigarriaren T246 aterako da.
3. Mota honetako dokumentuek beti ohar hauexek izango dituzte:
T546 $aTestua … eta …
T594 $aBadu gainera atari eta orrialdekatze propioa behekoz gora gaztelaniaz
(dagokion hizkuntza)
Adibidea:
019 $a BI 3113-2004
040 $a O1000$b. baq$c. ELSN
041 0 $a baqspa
080 $a 502.33(460.15)
245 00 $a Euskal Autonomia Erkidegoko Aztarna Ekologikoa
246 15 $a Huella ecológica de la Comunidad Autónoma del País Vasco
260 $a [Bilbo] $b : IHOBE $c, L.G. 2004
300 $a 23, 23 or. $b : kol. argk., graf. $c ; 30 cm $e + 1 orri solte
490 1 $a (Ingurumen Estrategiaren Agiria $v ; 43)
500 $a Azalean: Eusko Jaurlaritza, Lurralde Antolamendu eta Ingurumen Saila =
Gobierno Vasco, Departamento de Ordenación del Territorio y Medio Ambiente
546 $a Testua euskaraz eta gaztelaniaz
594 $a Badu, gainera, bere at. eta or. propioekin, testu bera behekoz gain gaztelaniaz
650 1 $a Ecología $z-Euskadi
650 4 $a Ekologia $z-Euskadi
710 2 $a IHOBE
710 1 $a Euskadi$b. Lurralde Antolamendu eta Ingurumen Saila
830 0 $a Programa Marco Ambiental
830 0 $a Ingurumen Estrategiaren Agiria
17. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 17/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
DATUAK SARTZEKO ARAU OROKORRAK
Azentuak
Beharrezkoak diren azentuak eta bestelako zeinu diakritikoak adieraziko dira informazio-
iturrian agertu ala ez, dokumentuko hizkuntzaren testuinguru ortografikoaren arabera.
Horrela, gaztelaniaren kasuan beharrezkoa denean hitzei tileta jarriko zaie bai letra larriei bai
xeheei, nahiz eta dokumentuan tiletik ez agertu.
Letra larrien eta xeheen erabilera
Dokumentua idatzita dagoen hizkuntzaren ortografia-arauak jarraituko dira, esaterako,
alemanez substantibo guztiak letra larriz hasten dira.
Edonola ere, ondoko kasuetan beti letra larriz hasiko da:
- eremu bakoitzeko lehen hitza
- izen bereziak, egile korporatiboak eta biltzarrak
- herri eta herrialdeen izenak
Puntuazioa
AbsysNet programak eremu bakoitzaren puntuazioa automatikoki ematen du, hauetan salbu:
- T245 etiketako $b azpieremua: bertan agertzen den informazioa modu askotarikoa
izan daitekeelako, esaterako, azpi-izenburua, beste izenburu bat edo egile beraren
beste izenburu batzuk edota pareko izenburua. Beraz, kasuaren araberako
puntuazioa erabiliko da: bi puntuak (:), puntu eta koma (;) edota berdin ikurra
(=), beti aurretik eta ondoren tarte zuri bat dutela.
- T245 eta T250 etiketetan: ez da punturik jarriko eremuaren informazioaren
bukaeran, programak automatikoki jartzen baitu.
Taket, kakotx edota parentesi artean doan informazioak ez darama tarterik ez hasieran ezta
bukaeran ere.
Alfabetatzen ez duten karaktereak
Eremu baten lehen hitz adierazgarriaren aurrean agertzen direnak dira. Alfabetatzen ez duten
elementu ohikoenak artikuluak eta ortografia-zeinuak dira. Artikulu baten eta ondoren doan
terminoaren arteko espazio zuriak ere, alfabetatzen ez duten karakteretzat hartzen dira.
Alfabetatzen ez duten karaktereen adierazleak honako etiketetan agertzen dira: T130, T240,
T245, T630, T730 eta T740.
18. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 18/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
Inizialak pertsona izenetan
T245 etiketako $c azpieremuaren kasuan, pertsona izenen inizialetako puntuen ondoren tarte
zuri bat utziko da.
Adibidea: Informazio-iturrian horrela dator: J.R. Zubimendi
Horrela idatziko da: $c / J. R. Zubimendi
19. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 19/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
DOKUMENTUEN ARTEKO LOTURAK EZARTZEA
Batzuetan, katalogoan dauden erregistro desberdinen arteko lotura egitea beharrezkoa izango
da. Hori egin behar dugunean programak eskaintzen duen “Dokumentu bat lotu” aukera
erabiliko dugu. Sistemak aukera ematen digu dokumentuen arteko lotura egiteko edo
dokumentu bat bilaketa batekin lotzeko.
Aplikatzeko irizpideak
Aukera hau erabiliko dugu, batez ere, argitalpen seriatuak lotzeko separatekin, ale
monografikoekin, gehigarriekin eta abarrekin. Monografien kasuan, bananduta katalogaturik
izan den hainbat liburukitan argitaratutako lan baten zatiak lotzeko erabiliko da. (Ikus
eskuliburu honen 14. or.).
Lot daitezkeen eremuak hauexek dira: T490–Seriearen aipua eta T76X-78X–Lotzeko fitxak –
informazio orokorra.
Ondoren, kasu bakoitzean jarraitu beharreko prozedura azaltzen da.
Dokumentu batetik beste batera egiteko lotura
1. Dokumentu batekin lotu nahi ditugun termino edo terminoak aukeratzen ditugu.
2. botoia sakatzen dugu eta honako leiho hau agertuko zaigu. Lehenetsia dagoen
Dokumentu bati aukera onartuko dugu.
20. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 20/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
3. Topatu eta lotu nahi ditugun termino edo terminoak idazten ditugu eta
botoia sakatuko dugu.
4. Interesatzen zaigun dokumentua aukeratzen dugu eta sakatzen dugu,
dokumentu osoa ikusteko eta ziurtatzeko aukeratuko dugun dokumentua zuzena dela.
Ondoren sakatuko dugu.
5. Sakatuko dugu.
6. Erregistroak lotu ondoren kodigo batzuk agertuko dira, eremuan lotura ezartzen dutenak.
Dokumentu batetik bilaketa batera egiteko lotura
1. Bilaketa batekin lotu nahi ditugun termino edo terminoak aukeratuko ditugu.
21. Katalogaziorako prozedura orokorren eskuliburua Berrikuste data: 2006ko urria
Or.: 21/21
Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala
Sistema Nacional de Bibliotecas de Euskadi
2. botoia sakatuko dugu eta honako leiho hau agertuko zaigu (sistemak Dokumentu
bati aukera lehenesten du baina guk, kasu honetan, Bilaketa bati aukera sakatuko
dugu. Garrantzizkoa da aipatzea bilaketa erregistro bibliografikoen multzoan egiten
dela.
3. Eremu zehatz batean bilatu nahi badugu, bilaketarako lagundua edo aditua aukera
erabiliko dugu. Lehenengo kasuan, bilatzeko terminoak parentesi artean sartuko
ditugu, beraien artean dagokion operadorea erantsiko dugula ((y, o, no, adj …).
Bilaketa aditua aukeratzen badugu, aurretiaz esan dugun bezala egingo dugu eta
jarraian, tarte barik, bilaketa egin nahi dugun eremuaren izena ipiniko dugu, aurretik
eta atzetik puntua ezarrita.
Adibidea:
euskara.t245. – “euskara” terminoa bilatzen du izenburuaren eremuan.
(euskara y historia).t245. – “euskara” eta “historia” terminoak bilatzen
ditu izenburuaren eremuan.
