1. De globaliseringslezing van 26 november 2010 ligt alweer een tijdje achter ons, evenals
de hectische voorbereidingsperiode die eraan voorafging. In de overtuiging dat we een
‘rustperiode’ verdiend hadden, hebben wij de energie- en klimaatcrisis de weken na de le-
zing uit ons hoofd gezet om verder te gaan tot de orde van de dag.
CANCUN
Echter, voordat we überhaupt aan een rustperiode konden denken was daar Cancún zelf
natuurlijk. Na de concrete, onomwonden en praktisch georiënteerde plannen die wij naar
voren hadden gebracht, was het even slikken om weer ‘terug’ te zijn in de realiteit van
veel woorden en weinig daden. Regelmatig hebben wij tandenknarsend het ogenschijnlijk
trage verloop van de onderhandelingen in Cancun aangehoord en de besluiteloosheid die
daar ten toon gespreid werd. Ook ergerden we ons aan de geringe berichtgeving in de Ne-
derlandse media die, ondanks de laaggespannen, zelfs pessimistische verwachtingen, als
een klap in het gezicht aankwam. Toen vervolgens meer en meer negatieve berichten over
het overleg binnenkwamen, begonnen zelfs wij, optimisten van de ‘nieuwe generatie’, de
hoop op succes in Mexico te verliezen.
Toch werd er, toen alle hoop verloren leek, succes geboekt in Mexico. Op de laatste dag
van de klimaattop werd uiteindelijk een akkoord gesloten, waarin de Kyoto-landen zich
politiek verplichten 25 tot 40 procent minder broeikasgassen uit te stoten in 2020. Tevens
is de oprichting van een steunfonds voor getroffen ontwikkelingslanden een feit gewor-
den, al is nog onbekend waar het geld vandaan moet gaan komen (Persson, 2010). Al zijn
veel van deze afspraken en regelingen nog lang niet dwingend genoeg en heeft Bolivia
gedreigd het verdrag aan te vechten bij het Internationaal Hooggerechtshof in Den Haag,
zijn niet-bindende afspraken volgens ons altijd vele malen beter dan mislukking.
Zelfs na Cancún is het ons niet gelukt een ‘rustperiode’ zonder energiecrisis en klimaat-
problematiek in te lassen. Immers, als de ogen eenmaal geopend zijn, is het lastig ze weer
te sluiten. De onlangs ingevoerde 130 kilometerzones roepen onmiddellijk weerstand op
vanwege de vervuiling die ermee gepaard gaat, zeker wanneer de tijdswinst maar mini-
maal blijkt te zijn. Zelfs een simpel bezoek aan de supermarkt is onlosmakelijk verbon-
den geraakt met de huidige wereldproblematiek; elke keer als duurzaam geproduceerd
vlees weer vele malen duurder blijkt dan gewoon vlees, zinkt de moed ons bijna in de
schoenen.
HOE VERDER?
Bovenstaande punten zijn slechts illustraties van een waarheid die steeds duidelijker
wordt: er moet iets veranderen. Sinds de lezing is het ons echter nog duidelijker gewor-
den dat deze veranderingen niet alleen de duurzame productie van energie en transport –
de speerpunten van team 1 - zullen betreffen, maar ook een zuinigere omgang met ener-
gie en maatschappelijke bewustwording zullen moeten behelzen, hetgeen team 2 aan-
droeg tijdens de lezing.
VERANDERINGEN

2. De noodzaak van een dergelijke gecombineerde aanpak wordt ons steeds duidelijker. Zo
heeft professor Ronald Griessen (2011) in één van zijn lezingen laatst laten zien dat de
prijs van energie veel te laag is in Nederland. Het continue energieverbruik van de gemid-
delde Nederlander bedraagt ongeveer 6,7 KW (6700 Joule per seconde), hetgeen overeen-
komt met 6,7 stofzuigers die 24 uur per dag en 365 dagen per jaar aanstaan. De prijs die
wij hiervoor betalen in de vorm van elektriciteit en stroom is dezelfde als wanneer men
67 slaven non-stop voor zich zou laten werken voor €0,53 per dag. Niet alleen moet dus
zuiniger omgegaan worden met energie, de prijs van energie moet ook omhoog, hetgeen
een zekere mate van maatschappelijke bewustwording vereist.
WAT TE DOEN?
Zelf zijn wij bezig bovenstaande punten in de praktijk te brengen. De verwarming is on-
dertussen een graadje lager gezet en vlees laten we tegenwoordig vaak links liggen. Te-
vens heeft een bezoek aan het ministerie van Infrastructuur en Milieu – georganiseerd
door Sandra Rottenberg – ons duidelijk gemaakt welke kansen er liggen bij de Neder-
landse overheid op het gebied van milieu en klimaat, iets wat we de komende jaren zeker
in ons achterhoofd zullen houden. Tot slot zijn de Provinciale Statenverkiezingen van 2
maart natuurlijk een goede mogelijkheid om onze stem letterlijk te laten gelden. Hoewel
we er nog lang niet zijn – zowel op multilateraal als nationaal niveau – zijn wij ervan
overtuigd dat de eerste stappen gezet zijn naar een duurzame(re) wereld.
Bronnen
Persson, M., 2010. VN-klimaattop in Cancún leidt tot nieuw akkoord. De Volkskrant,
[online] 11 December 2010. Beschikbaar op:
http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2668/Buitenland/article/detail/1071448/2010/12/
11/VN-klimaattop-in-Cancun-leidt-tot-nieuw-akkoord.dhtml
Griessen, R., 2011. Theme course Energy, Climate and Sustainability: Global Energy
and Environmental Context. [Lezing]. 4 februari 2011. Cijfers zijn beschikbaar
op persoonlijk verzoek.