Demo of the ppt: Evidence Based Medicine

1. Evidence Based Medicine
Αζαλαζία Μπελέθνπ
Medical Writer
medical.papers@abenekou.net

2. Βαζίδνληαο ηηο απνθάζεηο ηνπ ζε ελδείμεηο πνπ πξνέξρνληαη απόθιηληθέο κειέηεο, ν ζύγρξνλνο
θιηληθόο γηαηξόο δελ θαηεθεύγεη πηα ζηελ επίθιεζε ηεο ακθίβνιεο πεηζηηθόηεηαο πξνζσπηθήο ηνπ
εκπεηξίαο, αιιά επηθαιείηαη ηε ζπιινγηθή εκπεηξία.
Χσξίο λα απεκπνιεί ην δηθαίσκα λα ρξεζηκνπνηεί ηελ θξίζε ηνπ θαη έρνληαο πάληνηε σο γλώκνλα ην
θαιό ηνπ αξξώζηνπ ηνπ, νθιηληθόο γηαηξόο είλαη πιένλ ζε ζέζε λα εμεγεί ζην άξξσζηό ηνπ ην πσο
θαηαιήγεη ζε κηαλ απόθαζε θαη αθόκα πεξηζζόηεξν, λα ηνλ θαιεί λα ζπκκεηάζρεη ζηε ιήςε απηήο
ηεο απόθαζεο.
Μπνξεί εμάιινπ λα πείζεη ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπ γηα ηελ νξζόηεηα κηαο πξόηαζήο ηνπ όηαλ, π.ρ.,
θαιείηαη λα εθθξάζεη ηε γλώκε ηνπ σο ζύκβνπινο ή όηαλ παξαπέκπεη ηνλ άξξσζην πνπ έρεη
λνζειεύζεη, ζην κόληκν ζεξάπνληα γηαηξό ηνπ γηα ηε ζπλέρηζε ηεο παξαθνινύζεζεο ηεο αγσγήο.
Τειεπηαίν αιιά όρη έζραην πιενλέθηεκα ηεο λέαο κεζόδνπ είλαη όηη αλαγθάδεη ην γηαηξό πνπ αζθεί ηελ
ηαηξηθή ζηελ πξάμε λα παξαθνινπζεί από θνληά ηηο εμειίμεηο ηεο ηαηξηθήο επηζηήκεο.
Θ. Μνπληνθαιάθε
Η λέα ηαηξηθή, βαζηζκέλε ζε ελδείμεηο
Αζήλα 2006, εθδ. Παξηζηάλνο

3. 'When we began, we were almost pariahs‘
ANDRÉ PICARD
From Friday's Globe and Mail
Published Friday, Oct. 30, 2009 12:00AM EDT
Ιζηνξηθό

4. Evidence-based medicine is not universally embraced. Do you
still get a lot of push back?
Oh sure, that’s been going on since we started. When we began, we
were almost pariahs because, of course, all the old guys rejected it
because it challenged them and all the young guys loved it because
it gave them a way to challenge their seniors in a more polite way,
instead of simply telling them they were out of date. In addition,
people who are wed to certain policies, if they have already decided
what the answer is for an individual or a community, the last thing
they want to hear or see is evidence. So, they get quite upset
Ιζηνξηθό

5. Is there also a misinterpretation of what evidence-based medicine
is? Some say it’s about double-blind clinical trials for everything and
that’s not possible.
To a certain extent, it’s a misinterpretation and to a certain extent it’s
about not understanding what EBM [evidence-based medicine] is really
about. EBM is not just about randomized trials. EBM is saying: Here is a
problem we have to solve and what is the best evidence we have right
now? If it’s a randomized trial or, even better, a systematic review, great. If
not, what is the next best evidence? In many cases we can’t wait to do
the trial. ...
...This is a problem I have to solve today, so what is the best evidence
available to me? I’ll take what I can get but at least I’m going to look for
evidence, not just depend on the experts.
Ιζηνξηθό

6. EBM - Δλζσκάησζε
Κιηληθή εκπεηξίαο
δεμηνηήησλ & θξίζεο
Πξνηίκεζε ηνπ
αζζελνύο
Δπηζηεκνληθή
εκπεηξία
Βέιηηζηα δηαζέζηκα
Δξεπλεηηθά
δεδνκέλα

7. Sacket DL, et. al. Evidence-based medicine: how to Teach and Practice EBM. 2nd ed.
Edinburgh: Churchill Livingston, 2000
Πσο ηειηθά εμαζθείηαη ζηελ πξάμε ε EBM;
1
2
5
3
4

8. 1. Σρεκαηίδνπκε ην εξώηεκα

9. • P
• I ή E
• C
• O
• T
Σρεκαηίδνπκε ην εξώηεκα
• - Participants
• - Ιinterventions ή Exposure
• - Comparison
• - Outcome
• - Time

10. Σρεκαηίδνπκε ην εξώηεκα
Η θπξία Σ. είλαη 65 εηώλ θαη έρεη ζηαζεξή ζηεζάγρε (stable
angina). Λακβάλεη νξκνληθή ζεξαπεία ππνθαηάζηαζεο (hormon
replacement therapy, HRT) εδώ θαη 8 ρξόληα. Σε έλα πεξηνδηθό
δηάβαζε όηη ππάξρεη πεξίπησζε ε νξκνληθή ζεξαπεία λα θάλεη
θαθό ζηελ θαξδηά. Η θπξία Σθέηζα δελ έρεη ζπκπηώκαηα
εκκελόπαπζεο, ην BMI ηεο είλαη 25 θαη δελ θαπλίδεη.
Sacket DL, et. al. Evidence-based medicine: how to Teach and Practice EBM. 2nd ed. Edinburgh: Churchill Livingston, 2000

11. PICO (PECO)
model
Αναρωηήζοσ
Πληθσζμός
(αζθενείς/αζθένεια
)
(Patients/populatio
n)
• Πσο ζα πεξηέγξαθεο κία νκάδα αζζελώλ ζαλ ηε δηθή ζνπ;
• Πνηά είλαη ηα ζεκαληηθόηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ αζζελνύο;
• Μπνξεί λα είλαη ην πξσηέπνλ πξόβιεκα, λόζνο, ή ζπλνζπξόηεηα
• Ίζσο είλαη ζεκαληηθά θαη ε ειηθία, θύιν, θπιή, θ.α.
• γπλαίθα ζηελ εκκελόπαπζε
• ζηεζάγρε
• angina, post-menopausal, coronary
heart disease
Θεραπεσηική
προζέγγιζη,
διαγνωζηικό ηεζη
(Intervention
Exposure)
• Πνηά είλαη ε ζεξαπεπηηθή πξόζέγγηζε, ή πξνγλσζηηθόο παξάγνληαο, ή παξάγνληαο
θηλδύλνπ πνπ ζε απαζρνιεί;
• Τη ζέιεηο λα θάλεηο κε ηνλ αζζελή; Θέιεηο λα ηνπ δώζεηο θάξκαθν; Θέιεηο λα θάλεη
κηα εμέηαζε; Θέιεηο λα θάλεη ρεηξνπξγηθή επέκβαζε;
• Πνηόο είλαη ν παξάγνληαο πνπ κπνξεί λα επεξεάζεη ηελ πξόγλσζε ηνπο αζζελνύο;
Η ειηθία; Οη ζπλνζεξόηεηεο;
• Ο αζζελήο έρεη εθηεζεί ζε θάπνηνλ θίλδπλν, π.ρ. Κάπληζκα;
• Οξκνληθή ζεξαπεία ππνθαηάζηαζεο
(HRT)
Σύγκριζη
(Comparison)
• Πνηά είλαη ε θύξηα ελαιιαθηηθή πξνζέγγηζε;
• Πξνζπαζείο λα επηιέμεηο αλάκεζα ζε δύν θάξκαθα, ζε έλα θάξκαθν θαη ζε έλα
εηθνληθό, ή αλάκεζα ζε δύν δηαγλσζηηθά ηεζη;
• Με ιήςε HRT
Έκβαζη (Outcome) • Τη ειπίδεηο λα επηηύρεηο, κεηξήζεηο, βειηηώζεηο, ή επεξεάζεηο;
• Τη πξνζπαζείο λα επηηύρεηο κε ηνλ αζζελή; Να αλαθνπθήζεηο ή λα εμαθαλίζεηο ηα
ζπκπηώκαηα;
• Πξνζπαζείο λα ειαηηώζεηο ηηο αλεπηζύκεηεο ελέξγεηεο; Πξνζπαζείο λα βειηηώζεηο ηε
ιεηηνπξγηθόηεηα ιε ηελ απόδνζε ζηα ηεζη;
• Πηζαλόηεηα γηα ζηεθαληαία θαξδηαθά
λνζήκαηα (coronary heart disease)
όπσο ηζραηκία ηνπ κπνθαξδίνπ
(Myocardial ischemia), bypass
Σρεκαηίδνπκε ην εξώηεκα

12. 2. Βηβιηνγξαθηθή έξεπλα

13. EBM – Η ππξακίδα ηεο αμηνπηζηίαο
Μεηα-
αλαιύζεηο
Systematic
reviews
Guidelines
Randomizedcontrolled
doubleblind
Cohort
Casecontrol
Caseseries
Casereport
Απόςεηοεηδηθώλ
Έξεπλακεπεηξακαηόδσα
Invitroέξεπλα
Αλαινγηθά κηθξό ην % βηβιηνγξαθίαο πνπ
ηνπ αληηζηνηρεί

14. 3. Κξηηηθή αμηνιόγεζε

15. Πώο;
• Consolidated
• Standards
• Of
• Reporting
• Trials
http://www.prisma-statement.org/ http://www.consort-statement.org/
• Preferred
• Reporting
• Items for
• Systematic Reviews and
• Meta-Analyses

16. Κιηληθήεκπεηξίαο
δεμηνηήησλ&θξίζεο
Πξνηίκεζεηνπ
αζζελνύο
Δπηζηεκνληθή
εκπεηξία
Βέιηηζηαδηαζέζηκα
Δξεπλεηηθά
δεδνκέλα
4. Η ώξα ηεο ελζσκάησζεο,
εθαξκνγήο.
Η ώξα ηνπ EBM

17. 5. Πξνζεθηηθή αμηνιόγεζε ηεο έθβαζεο
θαη βειηίσζε ηεο αληηκεηώπηζεο
• Αμηνιόγεζε έθβαζεο
• Γηόξζσζε όπνπ απαηηείηαη
• Δπαλέιεγρνο
• Σρεκαηηζκόο λένπ εξσηήκαηνο & δηεξεύλεζε
θαηά ΔΒΜ
• Σεκεηώζεηο
• Αξρεηνζέηεζε

18. Εργαλεία Εκμάθησης & Εφαρμογής EBM

23. Evidence Based Medicine
Αζαλαζία Μπελέθνπ
Medical Writer
medical.papers@abenekou.net