" Dziady" od A do Z, czyli krótka powtórka najważniejszych treści dramatu Mickiewicza - autorka K. Osińska-Francuz

1. OD A DO Z
„Dziady”

2. A
 Arcydramat romantyczny – dzieło szczególne
w literaturze polskiej
 Autobiograficzny charakter Dziadów: Mickiewicz był
członkiem filomatów i filaretów

3. B
 Bajka Antoniego Goreckiego opowiedziana przez
Żegotę – mówi o sensie męczeństwa młodzieży polskiej:
car to szatan, który chce pokrzyżować plany Boga; ziarno to
polska młodzież

4. C
 Cichowski – historię cierpienia Cichowskiego opowiada
Adolf w scenie Salonu warszawskiego
Inne przykłady cierpienia i męczeństwa młodzieży: uwiezieni
filomaci i filareci, Wasilewski, Janczewski, Jan Rollison

5. D
 Dedykacja – Mickiewicz zadedykował utwór filaretom
skazanym na zesłanie za działalność narodowowyzwoleńczą

6. E
 Egzorcyzmy Księdza Piotra, który wypędza złego ducha
z ciała opętanego Konrada

7. F
 Filomaci i filareci jako ofiary systemu carskiego
 Frenezja romantyczna – wprowadzanie do utworu
motywów okropności, zbrodni, szaleństwa, scen
makabrycznych, uleganie namiętnościom ( Konrad)

8. G
 Gustaw – romantyczny kochanek z IV części Dziadów,
który z kochanka romantycznego ( bohater werteryczny)
przemienia się w bojownika o wolność

9. H
 Heroizm młodzieży wileńskiej
 Hierofania – objawienie świętości; świętość ingeruje w
despotyczne profanum – aniołowie, symbole męczeństwa,
bajka Goreckiego

10. I
 Wielka Improwizacja – scena 2
 Mała Improwizacja – w scena 1

11. J
 Janczewski – bohater opowiadania Sobolewskiego
w scenie 1., który w śledztwie dowiódł swojej odwagi

12. K
 Ksiądz Piotr - bernardyn, pokorny sługa Boga, który
doznaje łaski zobaczenia przyszłych losów Polski
(mesjanizm narodowy)

13. L
 Lawa, czyli opowieść o „Dziadach” - film Tadeusza
Konwickiego
Nasz naród jak lawa, Z wierzchu zimna i twarda, sucha i plugawa,
Lecz wewnętrznego ognia sto lat nie wyziębi;
Plwajmy na tę skorupę i zstąpmy do głębi.
Słowa wypowiedziane przez Wysockiego w scenie VII

14. M
 Mesjanizm narodowy - scena V, Widzenie Księdza
Piotra
Polska Chrystusem narodów – dzieje Polski analogią do
cierpienia Chrystusa

15. N
 Nowosilcow Mikołaj, senator odpowiedzialny za proces
młodzieży wileńskiej; przedstawiony jako karierowicz żądny
zaszczytów - scena VI Sen Senatora

16. O
 Obrzęd dziadów –ludowy obrzęd, który łączy wszystkie
części Dziadów

17. P
 Prometeizm – bunt przeciw wyrokom boskim w imię
dobra ogółu, poświęcenie jednostki dla dobra innych
Konrad jako nowy Prometeusz, który buntuje się przeciw
Bogu w imię wolności swojej ojczyzny

18. R
 Rollisonowa – niewidoma wdowa błagająca Senatora
o łaskę dla swego syna; symbol cierpienia wszystkich
matek cierpiących z powodu prześladowania ich dzieci
przez władze carskie

19. S
 Salon warszawski – scena VII dramatu obrazuje podział
społeczeństwa polskiego na lojalistów i patriotów –
towarzystwo stolikowe i towarzystwo przy drzwiach
 Sen Senatora – scena VI dramatu demaskująca
Nowosilcowa

20. T
 Tragizm bohatera – Konrad to postać tragiczna –
wybitna jednostka pragnąca wolności narodu, ale kierująca
się pychą

21. U
 Ustęp, czyli cykl wierszy epickich wydanych wraz z III
częścią Dziadów:
 Droga do Rosji
 Przedmieścia stolicy
 Petersburg
 Pomnik Piotra Wielkiego
 Przegląd wojska
 Oleszkiewicz
 Do przyjaciół Moskali

22. W
 Wizje – sceny wizyjne w Dziadach: Mała i Wielka
Improwizacja, widzenie Ewy, widzenie Księdza Piotra, scena
egzorcyzmów, sen Senatora

23. Z
 Zemsta – pieśń zemsty śpiewana przez Konrada w 1.
scenie dramatu