Lezing tijdens 25 jarig bestaan van de Stuw in Dedemsvaart

1. Transformatie in een
verandering van tijdperk.
Samensturing met alle
betrokkenen.
@AnkeSiegers
www.datishelder.com
www.samenlevingsproces.com
www.denieuweroute.com

2. We leven niet in tijdperk van
verandering
maar in een verandering van
tijdperk
*Tekst dia @JanRotmans

3. Unieke Kanteling
1. weefsel van de samenleving verandert
2. structuur van de economie verandert
3. disruptieve technologische doorbraken

4. Indicaties voor Kantelperiode
- collectief unheimisch gevoel dat verandering in lucht hangt
- chaos door turbulentie, instabiliteit en onzekerheid
- enorme dynamiek van onderop, nieuwe macht van onderop
- geen duidelijke richting, weinig inzicht en overzicht
- creatieve mensen breken door het systeem heen
- steeds meer conflicten tussen bestaande en nieuwe orde

5. Laatste Kantelperiode
Modernisering
1850-1920
industriële revolutie
staal, elektriciteit, verbrandingsmotor
fundament voor Nederland 2.0
onderwijs, kiesrecht, zorg, sociale structuren
vernieuwing in kunsten
architectuur, schilderkunst, literatuur

6. Transitie naar Samenleving 3.0
Horizontaal
Decentraal
Gelijkwaardig
Kantelperiode
Verticaal
Centraal
Top-down
Tijd
Opbouwvanduurzamesamenleving
We zitten hier
Voorontwikkelfase Doorontwikkelfase
25 jaar 25 jaar

7. De natuur organiseert ook ‘chaos’ om oude structuren af te
breken en nieuwe te laten verrijzen. Een rups wordt
letterlijk vloeibaar in de popfase – alle structuur verdwijnt;
het is even complete chaos. En dan…
de vlinder, de hogere orde …
Vloeibaar @Jan Bommerez

8. Er is een groeiende weerstand tegen dat anderen bepalen.
(mensen, organisaties, onnodige regels, systeem)
Mensen willen weer eigenaarschap

9. Eigenaarschap =
Regie
+
Verantwoordelijkheid

10. Als mensen niet gehoord worden en niet mogen mee-besluiten.

11. Gebruikelijk Nieuwe route
Uitgangspunt systeem
Proces naar eigenaarschap
Beslissers
Ideeën inbrengen
Plan.
kader stellen
Kader
Besluiten
Besluiten
KantelingBesluitvorming
© www.datisHelder.com
Voldoet het aan de kaders?dan door.
Procescontroleren
Procesfaciliteren
Betrokken bij uitvoering
meedenken
Gebruikelijke
beslissers
nemen dit mee

12. Transformatie in het sociaal domein
-
-
-Kosten lopen op
-Niet veilig genoeg
-Niet nabij
-Mensen ervaren geen regie
-Weinig maatwerk (passende zorg)
-Te veel te snel naar professionals

13. Systeemwaarden Menswaarden
doelmatigheid tijd
controle, beheersing vertrouwen
efficiency kwaliteit
regelzucht ruimte
Bureaucratisch menselijk
@JanRotmans
Van gerichtheid op systeemwaarden naar gerichtheid op menswaarden.
Dominanteafrekenwaarden

14. Transformatie = Cultuuromslag
E = K x A
(wet van Mayer)
Anders denken, anders organiseren, anders doen

15. Transformatie-opdracht:
Ondertussen in gemeenteland…

16. Doelen versus de oude Route:
• De hulpverlening maakt het plan en
heeft de regie.
• Cliënten krijgen professionele
ondersteuning en hebben geen
eigenaarschap.
• Omgeving is en wordt niet betrokken
• Zorg dichter bij burger,
• Regie bij cliënt
• Netwerk activeren

17. Ingevoegd in
oud systeem
• Zorg dichter bij burger,
• Regie bij cliënt
• Netwerk activeren

18. • Regie en verantwoordelijkheid
blijven gescheiden.
• Omgeving bepaalt niet mee,
maar moet wel uitvoeren en wil
dat niet. (geen eigenaarschap)
• 80 % hulpverlener stelt de
vraag niet.
Gevolgen 1:

19. • Machtsverschil zit in de weg
(afhankelijkheidsrelatie)
Gevolgen 2:

20. • Verwijdering tussen cliënt en zijn
netwerk dat hem moet helpen.
• Wet van de wederkerigheid.
Gevolgen 3:

21. 4:Mindereffectiefindepraktijk

22. 5: Professional neemt over

23. Alle betrokkenen besluiten samen wat er nodig is om de situatie te verbeteren
= Werken met GEDRAGEN PLANNEN!

24. Wereldwijde onderzoeken:
• Verbetering situatie kind/gezin
• Bevordering sociale cohesie
• Omgeving wordt actief
• Afname zorgconsumptie
• Kostenbesparing (duurzaam)
De Nieuwe Route
• Familygroup Conferencing
• Restorative Justice
• Groupmediation
• Gesprek met betrokkenen
• Ondersteuningsplangesprek
• Samen besluiten over wijk
• SOS, VERVE, SAVE,

25. Dit levert veilige plannen als:
• Goede en gedegen voorbereiding.
• (veilig, informatie, iedereen betrokken, niet alleen de ‘geschikten’)
• Waar nodig stevige kaders aan de veiligheid
• (Bijvoorbeeld: ‘Kind mag nooit zonder toezicht bij moeder alleen zijn’)
• Georganiseerde tegenspraak.
• (Niet alleen de mensen die de moeder wil)
• Andere kijk op sociaalnetwerk
• (alle mensen die belang hebben bij verbetering situatie, ipv familie)
Meer info en voorbeelden

27. Effect oude en gebruikelijke route

28. Effect Nieuwe Route

29. Niet:
de plicht om (mee) te helpen
Maar:
Het recht om mee te besluiten!

31. Conflictsituaties
(lokale) Politiek
Sociaal domein, zorg
Organisaties
Onderwijs
Nieuwe omgevingsw

32. Infographics op www.datishelder.com
Powerpoint op slideshare.com
Gebruikelijk
Nieuwe route
Uitgangspunt systeem
Proces naar eigenaarschap
Beslissers
Ideeën inbrengen
Plan.
kader stellen
Kader
Besluiten
Besluiten
KantelingBesluitvorming
© www.datisHelder.com
Voldoet het aan de kaders?dan door.
Procescontroleren
Procesfaciliteren
Betrokken bij uitvoering
meedenken
Gebruikelijke
beslissers
nemen dit mee
Make it
happen!