More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
De katrol
1. 1 . E E N B E E T J E G E S C H I E D E N I S .
2 . W E R K I N G V A N D E K A T R O L .
3 . E N K E L E P R O E F J E S .
4 . E N K E L E O P D R A C H T E N .
5 . O N L I N E O E F E N E N .
De katrol
2. 1. Een beetje geschiedenis.
De naam katrol is ontstaan in de 17de eeuw.
Voor deze tijd werd gesproken van een hijsrol, hijsblok of takelblok. Het
werktuig werd hoofdzakelijk toegepast in de scheepvaart, waar we deze oude
benamingen nog steeds tegenkomen.
De Egyptenaren hadden al een soort hijsblok, maar hier is weinig over
opgetekend. Dit heeft geleid tot het makkelijker opzetten en bouwen van
grote bouwwerken.
Met het ontstaan van de thans bekende katrol werden veel toepassingen
gevonden die een groeiende welvaart kenden, wat we dan ook terugzien in het
toenmalige Griekse en erna Romeinse rijk.
Hierna vinden we de katrol terug in verschillende wapens en heeft Europa er
een heel handig stuk gereedschap aan. In de middeleeuwen werden bij oorlogen
vaak katrollen gebruikt. Bijvoorbeeld om een kruisboog of katapult te spannen.
In andere culturen zien we niet zoveel over de ontwikkeling van de katrol. We
kunnen dit ook staven aan het feit dat er in veel latere periode pas groot en
hoog gebouwd gaat worden. Dit laat zien dat de katrol voor de westerse
beschaving een heel grote rol heeft gespeeld, en dat er ten opzichte van
andere culturen een flinke voorsprong was opgebouwd.
3.
4. 2. Werking van de katrol.
Klik op het eerste prentje en bekijk het filmpje. Bekijk daarna nog eens het
prentje en kijk of je het prentje begrijpt.
Klik daarna op het tweede prentje. Nu zou het moeten duidelijk zijn. Indien
niet zo, bekijk het even opnieuw of vraag om uitleg.
5. 3. Enkele proefjes.
Proef 1
Neem een baksteen.
Leg de baksteen en duw hem voort.
Neem dezelfde baksteen en leg hem op een reeks
potloden.
Duw de baksteen nu voort.
Maak er een tekening van.(‘word’-document pag.1 )
6. 3. Enkele proefjes.
Proef 2
Maak een katrol met een garenklos, ijzerdraad en
een kapstok.
Zie het voorbeeld.
Maak je kapstok vast aan de klink van de deur.
Hef nu een gewicht op. Wat voel je?
Voel je het verschil met gewoon de kg op te heffen?
Vul nu blad 2 aan.
7. 4. Enkele opdrachten.
Ga nu op zoek naar voorwerpen waarbij een katrol
aanwezig is en neem er een foto van.
Plaats je foto’s in je ‘word’-document op de
laatste bladzijde.