2. ZER DA ?
Loditasuna gaixotasun kronikoa da.
gorputzan sartzen dugun energia
kopurua, gastatzen duguna baino
handiagoa denean sortzen da. XXI.
mendeko izurriteetako bat da.
Gizentasuna gehiegizko pisuagatik
definitzen da gehienetan, eta pisua,
sexua, adina eta gizakiaren
neurriaren araberako da. Pertsona
bat gizentasunak jota dagoela
esaten da neurtutako pisua
normaltzat hartzen dena baino % 20
gehiago denean. Gizentasuna
familiako arazoa da. Gizentasuna,
gehienetan, haurtzarotik bertatik
adierazten da.
3. ONDORIOAK
Osasunerako ondorio kaltegarriak izan
ditzake, hala nola diabetesa, osteoartritisa,
loaren apnearen sindromea, kardiopatia
iskemikoa, istripu zerebrobaskularrak eta
minbizi mota zenbait. Obesitatea hilkortasuntasa gehitzearekin lotzen da. Pertsona
obesoetan hainbat gaixotasun (e.b.
arteriosklerosia, hipertentsioa, diabetea, gota
edo hezueria, artrosia, edo behazun-xixkuko
gaitzak) askoz ere usuagoak dira, eta bestalde
barizeak eta herniak arazo gehiago
planteatzen dituzte obesoengan, pisu normala
duten pertsonengan baino. Pertsona obesoek,
liseriketako molestiak eduki ohi dituzte:
urdaileko nekea edo astuntasuna, haizeak,
idorreria eta gibeleko kolikoak.
Emakumezkoengan, obesitateak hilekoen
alterazioak ekar ditzake askotan eta
antzutasuna ere bai.
4. KONPONBIDEAK
gorputza gantz-gehiegikeria hori gastatzera
behartzea kaloria gutxiko dieta gomendatuz eta
ariketa fisiko egokiak eginez. Dena den, merkatuan
dagoen mehartzeko jan-neurri edo dieta-mordoa
ikusirik, inolako miraririk ez dagoela pentsa daiteke.
Metodorik seguruena honakoa da: ahoratzen den
janariaren kantitatea murriztea, jan-neurri orekatua
eginez, bizia mantentzeko behar diren elikagaiak
beti ere gordez hala ere.
Edozein dieta erabiltzen dela ere, lehenengo bi
asteetan pisua berehala galtzen da, ura erraz
galtzen delako. Baina jarraian pisu-galera askoz ere
motelagoa da; energia lortzeko kontsumitzen ari
den pilatutako gantzari baitagokio.
Askotan argaltzeko botikak ere agintzen ditu
medikuak. Garai batean anfetaminak asko
erabiltzen ziren (apetitua jaisten baitute), baina
gaur egun herrialde askotan erretiratu egin dituzte
adikzioa berehala sortzen dutelako. Zoritxarrez,
pilula horien erabilerari buruz alderdi medikotik ez
dago datu asko eta jendeak argaltzeko
borondaterik ez badu, eta horretan saiatzen ez
bada, pilulak hartzeari uzten dionean, pertsona
horiek berriro ere pisua irabaziko dute.
9. ALBISTEA
Espainiako umeen % 45ek gehiegizko pisua edo loditasuna
pairatzen dute
Erredakzioa
2011/06/30
Mutilek neskek baino gehiagotan pairatzen dute eta
loditasuna orokorragoa da logelan ordenadoreak, kontsolak
edota DVDak dituzten eta egoera ekonomiko latzagoa duten
umeen artean.
6 eta 9 urte arteko Espainiako umeen % 45,2k gehiegizko
pisua edo loditasuna pairatzen dute. Espainiako Gobernuaren
ustez, ''Aladino'' txostenak argitaratutako datua "oso
kezkagarria" da.
Mutilek neskek baino gehiagotan pairatzen dute eta
loditasuna orokorragoa da logelan ordenadoreak, kontsolak
edota DVDak dituzten eta egoera ekonomiko latzagoa duten
umeen artean.
Leire Pajin Espainiko Osasun, Gizarte Politika eta
10. Arrasateko Eskualde Ospitalean iazko otsailean sortu zuten Loditasun Klinika Pediatria sailaren barruan. Emaitza onak
dituzte.
Loditasuna izurritetzat jotzen du gaur egun Osasunaren Mundu Erakundeak. Espainian egindako ikerketek diote haur
loditasunak %13,9ei eragiten diela, eta gehiegizko pisuak eta loditasunak, denetara, %26,3ei. Laster beteko da urtea
Arrasaten Loditasun Klinika martxan dela. Bertako zuzendari Daniel Jimenez-Villarrealen esanetan "familiaren
konpromisoarekin, hiru hilabetean emaitzak ikusten dira".
Zelakoak dira zuen pazienteak?
Gehienak aurre-nerabeak dira; eta mutil eta neska kopuru oso antzekoak ditugu.
Zelakoa izaten da pazientearekiko lehen harremana?
Lehenengo, berriketalditxo bat egiten dugu harekin; erizaina eta dietista ere egoten dira. Gustura senti dadin saiatzen gara,
eta tratamendurako komunikazioa irekitzen, haren konfiantza irabazten eta tratamendua egin dezan konbentzitzen; hori
pauso handia da. Jateko ohiturak, zer jaten duen… ere galdetzen diogu. Pazientea gurasoekin dator, eta gero eurekin ere
egoten gara, izan ere, familiak tratamenduarekin bat egitea ezinbestekoa da.
Zergatik?
Umearen dieta ez duelako berak erabakitzen, gurasoek baizik. Horregatik, umearen elikadura-ohiturak aldatzea oso zaila da.
Ze kausa nagusi izaten du loditasunak zuek ikusi dituzuen kasuetan?
Denek dituzte elikadura-ohitura desegokiak: ordutegitik kanpo jaten dute, eta askotan, janari lasterrak egiten dituzte; behar
baino ariketa gutxiago egiten dute; telebistaren aurrean edo bideo-jokoetan luzaroegi egoten dira…
Ez dituzte bestelako kausak izaten?
Orokorrean, loditasun kasuen %1 kausa organikoengatik sortzen dira. Hala ere, guk orain arte ikusi ditugun kasuetan, ez
dugu horrelakorik izan.
Zer behar da tratamendua ondo joan dadin?
Pazientearen eta familiaren konpromisoarekin, hiru hilabetean emaitzak ikusten dira. Arazoaz jabetu behar dute, eta
tratamenduan jarraitu, pisua gal dezaten eta ez dezaten berriz ere hartu. Bestela, tratamendua oso ardatz gutxitan datza:
mediterranear dieta jarraitu eta ariketa egin. Jakin behar dute ez dela ezinezkoa gaixotasun hori gainditzea.
Ze ondorio ditu ume-loditasunak?
Berehalakoan, autoestimu txikia, isolamendu soziala, arnasketan eta hezurretan arazoak, diabetesa… eragin ditzake. Epe
luzean, loditasuna iraunkor bihurtzen da askotan. Umetan lodi izan dena, kasu askotan heldua denean ere lodia izaten da.