La locomotora es una máquina que se utiliza para mover trenes. Funciona mediante la combustión de combustible como el carbón, el petróleo o la electricidad para generar vapor o energía eléctrica que mueve las ruedas. Las locomotoras modernas son más eficientes y menos contaminantes que las primeras locomotoras de vapor del siglo XIX.
This document discusses a 3 phase process. The first phase is an initial phase. The second phase is an intermediate phase. The third phase is a final phase.
La locomotora es una máquina que se utiliza para mover trenes. Funciona mediante la combustión de combustible como el carbón, el petróleo o la electricidad para generar vapor o energía eléctrica que mueve las ruedas. Las locomotoras modernas son más eficientes y menos contaminantes que las primeras locomotoras de vapor del siglo XIX.
This document discusses a 3 phase process. The first phase is an initial phase. The second phase is an intermediate phase. The third phase is a final phase.
El documento habla brevemente sobre la anatomía y función de varios sistemas y órganos del cuerpo humano, incluyendo el aparato digestivo, el sistema respiratorio, los órganos reproductores masculinos y femeninos, la circulación sanguínea a través del corazón, los huesos y el sistema muscular, el sistema nervioso y sus componentes como el cerebro y cerebelo, y los reflejos.
El documento habla brevemente sobre la anatomía y función de varios sistemas y órganos del cuerpo humano, incluyendo el aparato digestivo, el sistema respiratorio, los órganos reproductores masculinos y femeninos, la circulación sanguínea a través del corazón, los huesos y el sistema muscular, el sistema nervioso y sus componentes como el cerebro y cerebelo, y los reflejos.
2. SARRERA
• Izaki bizidun guztiek bizi-funtzioak betetzen dituzte.
• Bizidunek hiru bizi-funtzio betetzen ditu:
1. Nutrizio-funtzioa
2. Harreman-funtzioa
3. Ugalketa-funtzioa.
• Bizitzaren unitate funtzionala deitzen zaio bizidunak hiru funtzio
horiek egiteari;
3. NUTRIZIO-FUNTZIOA
• ZER DA? Bizidunek kanpotik substantziak (solidoak, likidoak edota
gaseosoak) hartu, bere barnean eraldatu eta hondakinak
kanporatzean datza nutrizioa.
• NOLA? Izaki bizidunek elikagaiak eraldatu egiten dituzte
zelularentzat beharrezkoak diren mantenugaiak lortzeko.
• ZERTARAKO? izaki bizidunek beharrezkoa duten energia eskuratzen
dute, baita beraien eraketa eta osagaiak mantentzeko materiak ere.
4. Nutrizio-Funtzioa (2)
• Materia organikoa lortzeko bi modu daude: ekoiztea, hau da,
landareek egiten dutena; eta kanpotik hartzea, animaliek
egiten dutena hain zuzen.
• Nutrizio motaren arabera, animaliak 3 multzo handitan sailka
ditzakegu:
• Belarjaleak: landareak jaten dituzte.
• Haragijaleak: animaliak jaten dituzte.
• Orojaleak: animaliak eta landareak jaten dituzte.
5. HARREMAN-FUNTZIOA
• ZER DA? Izaki bizidun guztiak ingurunearekin harremantzen dira:
inguruko estimuluak jaso, mugitu, inguruko eraginei erantzuna
eman…
• ZERTARAKO? inguruko aldaketei erantzuteko. Informazio hautematen
dugu, bai gorputzaren barrukoa, bai kanpokoa; eta datu horiek
aztertuta, erantzun egokia pentsatzen dugu.
• Landareen kasuan, argia dagoen aldera hazten dira, eta sustraiek ura
bilatzen dute.
6. UGALKETA-FUNTZIOA
• ZER DA? Ugalketaren bidez izaki bizidunek haien antzeko
ondorengoak sortzen dituzte,
• ZERTARAKO? espezie horrek bizirik iraungo duela ziurtatzeko.
• Animalien eta landareen artean ezberdintasunak topa ditzakegu haien
ugaltzeko moduaren arabera.
7. Animalien ugalketa
•Animalien kasuan, arrek eta emeek parte hartzen dute
prozesu honetan. Estalketa eta gero, kumeak osatzen
hasten dira. Modu honetan, bi ernalketa mota aipatu
behar dira:
• Obiparoak: arrautzaren barruan osatzen dira kumeak.
• Bibiparoak: amaren gorputzaren barruan osatzen dira kumeak.
8. Landareen Ugalketa
•Landareei dagokienez, ugalketa bi motatakoa da:
•Ugalketa sexuala: loreen bidez hazia sortzen da.
•Ugalketa asexuala: landare zati bat moztu eta
berriro landatzean, hazi egiten da.
