2. Giriş
•Son yirmi yıldır, dünya çok yoğun
bir yapısal dönüşüm süreci
yaşamaktadır (Castells, 2006, s.3).
Kaynak:
http://leverhawk.com/wp-content/uploads/2013/05/cloud-transformation-changes.jpg
3. Giriş
•Yaşanan bu çok boyutlu dönüşüm süreci,
bilgi ve iletişim teknolojilerinin sürekli
gelişimine dayalı olarak ortaya çıkan yeni
teknoloji paradigmasıyla doğrudan
ilişkilidir (Castells, 2006, s.3).
Kaynak:
http://leverhawk.com/wp-content/uploads/2013/05/cloud-transformation-changes.jpg
4. Bilgi Toplumunda Ön Plana Çıkan Yeni
Gerçeklikler
Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin Değişim Hızı
Bilginin Değişim Hızı
Öğrenme Sürecinde Zamana, Yere ve Kişiye Olan
Bağımlılığın Azalması
Okulların Bilgiyi Kazandıran Tek Kurum Olma Rollerinin
Değişmesi (Erdoğan, 2008, ss. 7-21).
5. Dünyada Yaşanan Paradigma
Değişimi Dönemi
•Paradigma, belli bir dönemde ya
da çağda gerçekliği algılamamız
ve ona tepki vermemizi belirleyen
deneyim, inanç ve değerlere
dayalı bakış açısı, bir dünya
görüşü olarak tanımlanabilir.
6. Dünyada Yaşanan Paradigma
Değişimi Dönemi
•Belli bir dönemde bir toplumda en
belirgin ve yaygın olan düşünce
sistemleri ya da değerler de
egemen paradigmalar olarak
adlandırılmaktadır
8. Dünyada Yaşanan Paradigma
Değişimi Dönemi
•Paradigma değişimi olmazsa, yaşanan
değişim ve dönüşüm sürecini doğru
anlayamaz ve tepki veremez hale
geliriz.
9. Dünyada Yaşanan Paradigma
Değişimi Dönemi
•Ülkelerin ekonomik ve sosyal gelişim
süreçlerinde rekabet avantajı
sağlamalarında bilgi vazgeçilemez ve
stratejik bir konuma gelmiştir.
10. Dünyada Yaşanan Paradigma
Değişimi Dönemi
•Küreselleşme süreciyle hız kazanan
bilginin artış ve yayılma hızı, bilgi ve
iletişim teknolojilerinin gelişmesiyle
birlikte tüm ülkeleri doğrudan
etkilemektedir.
11. Dünyada Yaşanan Paradigma
Değişimi Dönemi
•Bu bakımdan bilgi ekonomisi, stratejik
öneme sahip olan bilginin üretilmesi için
eğitim ve araştırma süreçlerine yatırım
yapma, ortaya çıkan sosyal, kültürel ve
ekonomik gelişmelere hızlı bir şekilde uyum
sağlayarak yeni bilgiler üretebilme
dinamiğini yansıtmaktadır.
12. Dünyada Yaşanan Paradigma
Değişimi Dönemi
•Bu değişkenleri doğru analiz ederek
hayata geçiren ülkeler, küresel bilgi
ekonomisinde üretmiş oldukları
yüksek katma değere sahip ürünlerle
rekabet üstünlüğü sağlamaktadırlar
13. Dünyada Yaşanan Paradigma
Değişimi Dönemi
•Geleneksel ekonomilerde de bilgiler toplanıp,
işlenip dağıtılmaktaydı
•Ancak, yeni ekonominin ayırt edici niteliği bilgileri
geleneksel ekonomilerde olduğundan çok daha hızlı
toplayan, işleyen, dönüştüren ve dağıtan unsurun
gelişmiş-kompleks bilgisayar sistemleri ve yazılım
programlarının olmasıdır
14. Dünyada Yaşanan Paradigma
Değişimi Dönemi
•Yirminci yüzyılın son çeyreği, rekabet gücü bilgi
temeline dayanan, küresel ağ örgütlenmesine
dayanan yeni bir ekonomik sistemin ve yeni bir
dönemin başlangıcını temsil etmektedir
•Tüm ülkeleri, toplumları ve toplumsal yapıları
etkileyen bu yeni kavram küresel bilgi ekonomisi
olarak adlandırılmaktadır
15. Dünyada Yaşanan Paradigma
Değişimi Dönemi
Sürekli değişim olgusunun teknolojik gelişim
süreciyle ivme kazandığı bilgi toplumunda örgütsel
rekabet süreci, örgütün yeni oluşan koşullar
karşısında değişim olgusunun meydana getirdiği
yeni koşullara uyum sağlayabilmeyi ifade
etmektedir
Küresel rekabet sürecinde öğrenme ve bilgi
kavramları, iki stratejik ögeyi betimlemektedir
16. Dünyada Yaşanan Paradigma
Değişimi Dönemi
Bireylerin en temel gereksinimlerinden birisi de bilginin artış
hızı karşısında güncel kalabilme ve mevcut bilgi birikimlerini
yenileyerek kendilerini geliştirmeleridir
Toplumsal bir sistem olarak eğitim kurumlarının en temel
görevi, bireylerin mevcut yeteneklerini açığa çıkararak, onları
hayata hazırlamaktır
Bilgi ve iletişim teknolojilerinde meydana gelen hızlı değişim
süreci, tüm toplumsal kurumlarla birlikte eğitim kurumlarını
da etkilemiştir
17. Dünyada Yaşanan Paradigma
Değişimi Dönemi
• Gelişen teknolojilerle birlikte bilgi, küresel boyutta üzerinde stratejik
olarak durulması gereken bir kavram olarak ön plana çıkmıştır
• Bu kavramın insan gereksinimlerini karşılama boyutunda etkili olarak
kullanılması yaklaşımı, eğitim politikalarının belirlenmesi sürecinde
gelişen yeni teknolojileri ve bu teknolojilerin tüm örgütlerde pratik
kullanım alanlarının daha ayrıntılı olarak analiz edilmesini
gerektirmektedir
18. Dünyada Yaşanan Paradigma
Değişimi Dönemi
Bu analizin yapılmasını zorunlu
kılan en temel değişken, bilgi
çağında yeni teknolojileri
içselleştirebilen toplumların,
küresel rekabet sürecinde avantaj
sağlayacakları gerçeğidir
19. Eğitimde Yeni Paradigmalar
20. Yüzyıl Eğitim
Paradigması
21. Yüzyıl Eğitim
Paradigması
Zaman odaklı Çıktı odaklı
Odak nokta: Somut
gerçeklerin ezberlenmesi
Odak nokta: Öğrenciler ne
biliyor ve neler yapabilirler
Bloom’un taksonomisinde
daha az seviyedeki
yeterliklerine dayalı bir ders
işleyiş biçimi, bilgi-
kavrama- uygulama
Bloom’un taksonomisinde
daha üst düzeyde bulunan
analiz, sentez ve
değerlendirme düzeyinde
gerçekleşen öğrenme
Kitap odaklı Araştırma odaklı
Özdemir ve Kılınç, 2012, s.81
20. Eğitimde Yeni Paradigmalar
20. Yüzyıl Eğitim Paradigması 21. Yüzyıl Eğitim Paradigması
Pasif öğrenme Etkin öğrenme
Sınıflarda birbirinden bağımsız bir
şekilde öğrenen öğrenciler
Birbirleriyle ve dünyanın başka
yerlerindeki öğrencilerle öğrenen
öğrenciler
Öğretmen merkezli eğitim: Öğretmen
bilginin kaynağıdır
Öğrenci merkezli eğitim: Öğretmen
öğrenme sürecinde kolaylaştırıcı rol
oynar ve öğrencilerine rehberlik eder
Bölümlere ayrılmış eğitim programı Bütünleştirilmiş, disiplinler arası bir
eğitim programı
Öğrenciler arasındaki bireysel
farklılıklar görmezden gelinir
Hazırlanan eğitim programları ve
öğretim süreci bireysel farklılıklara
önem vermektedir
Okuryazarlık kavramı sadece okuma,
yazma ve matematik bağlamında ele
alınır
Farklı okuryazarlık türlerine önem
verilir
Özdemir ve Kılınç, 2012, s.81
21. Eğitim Sistemlerinde Ön Plana Çıkan
Yeni Bakış Açıları
•Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin Değişim Hızı
•Bilgi Birikiminin Artması Karşısında Bireylerin
Kendilerini Geliştirme Gereksinimi
•Okulların Bilgiyi Kazandıran Tek Kurum Olma
Rolünün Değişmesi
22. Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin
Değişim Hızı
Bilgi ve iletişim teknolojilerinde meydana gelen
gelişmeler, tüm örgütleri bu değişim sürecine uymaya
zorlamaktadır
Sosyo- kültürel alanda, siyasette ve ekonomi de ortaya
çıkan değişmelerden en fazla etkilenen sistemlerden birisi
de eğitim sistemidir
23. Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin
Değişim Hızı
Bu etkinin yoğunluğunun en temel nedeni, eğitim
örgütlerinin, toplumsal değişim sürecinin
merkezinde yer almasıdır
Bu durum, bilgi ve iletişim teknolojilerinin eğitim
örgütlerinde daha yoğun kullanılmasını
gerektirmektedir
24. Bilgi Birikiminin Artması Karşısında Bireylerin
Kendilerini Geliştirme Gereksinimi
Bilgi ve iletişim teknolojilerinde meydana gelen değişmelerin
bir yansıması olan bilgi birikiminin artması, bireylerin günlük
yaşantılarına da etki etmektedir
Bireyler belirledikleri amaçlara etkili bir biçimde ulaşmak için,
bu değişim sürecine uyum sağlamak zorundadırlar
25. Bilgi Birikiminin Artması Karşısında
Bireylerin Kendilerini Geliştirme Gereksinimi
Değişime uyum sağlamanın en temel yolu, bireylerin kendilerini
değişim paralelinde geliştirmesi olarak ön plana çıkmaktadır
Toplumsal statüsü, mesleği ne olursa olsun bireylerin eğitim
kurumlarından mezun olduktan sonra da hayat boyu eğitim sürecine
dahil olmaları gerekmektedir
Bireylerin kendilerini geliştirme ihtiyacı, dünyada olup biten güncel
olayların farkında olmak, öğrenmeyi öğrenmek, bilgi ve iletişim
teknolojilerini günlük yaşantılarında kullanmayı kapsamaktadır
26. Okulların Bilgiyi Kazandıran Tek Kurum
Olma Rolünün Değişmesi
•Tarihsel gelişim sürecinde, sanayi toplumunda, bilgi
aktarımı sürecinde tek başına rol oynayan okulların bu
rolü, bilgi toplumunda yeniden ele alınmaya
başlanmıştır
27. Okulların Bilgiyi Kazandıran Tek Kurum
Olma Rolünün Değişmesi
•21. yüzyılda yeni iletişim teknolojileri aracılığıyla
artık bireyler yeni bilgilere okulöncesi eğitimden
yükseköğretime kadar, okul dışındaki bilgi
kaynaklarından da ulaşabilmektedirler
28. Okulların Bilgiyi Kazandıran Tek Kurum
Olma Rolünün Değişmesi
Bilginin artış hızı ve teknolojik gelişmelerin yoğunluğu, kişilerin ve
toplumların temel alışkanlıklarını değiştirmiştir
Bu değişimin bir yansıması olarak bireyler, eğitim gereksinimlerinin
karşılanması için alternatif yöntemler arayışı içine girmişlerdir
Böylece öğrenme süreci okul ortamının dışında da gerçekleşmeye,
gruba yönelik olarak yapılandırılan eğitim- öğretim süreçleri giderek
bireysel boyutta tasarlanmaya başlamıştır
29. Bilgi Toplumunda Eğitim ve Okulla İlgili Öne Çıkan
Başlıklar (Özet)
• Bilgi ve iletişim teknolojilerinde meydana gelen değişme
ve yenilikler yaygın bir biçimde eğitimde kullanılmaktadır
• Bilgi toplumunda okul, bilginin kazanıldığı tek yer değildir
• Öğrenme süreci de sadece okulla sınırlı değildir
• Öğrenme, hayatın her alanında ön plana çıkan bir süreç
haline gelmiştir
30. Bilgi Toplumunda Eğitim ve Okulla İlgili Öne Çıkan
Başlıklar (Özet)
•Bilgi toplumunda, esneklik, bireysellik ve
öğretme yerine öğrenme süreci ön plana
çıkmıştır
31. Bilgi Toplumunda Eğitim ve Okulla İlgili Öne
Çıkan Başlıklar (Özet)
•Bir yandan yeni bilgilere ulaşma ve gelişme isteği, diğer
yandan bireyleri çağın gereklerine uygun olarak
yetiştirme beklentisi karşısında bilgi ve iletişim
teknolojilerinin okullara entegre edilmesi bir zorunluluk
haline gelmiştir. Okulların kendilerinden beklenen rolleri
yerine getirebilmeleri için bilgi toplumunda öğreten
kurum anlayışından, öğrenen kurum anlayışına geçmesi
gerekmektedir (Öğreten Okuldan Öğrenen Okula)
32. Bilgi Toplumunda Eğitim ve Okulla İlgili Öne
Çıkan Başlıklar (Özet)
• Bilgi toplumunda öğretmenler, öğrenmeyi öğreten ve
öğrenmeye rehberlik eden bireyler olarak görülmektedirler
• Bilgi toplumunda öğrenciler, öğrenmeyi öğrenen, bilgi
oluşturma sürecinin bir parçası olarak görülmektedirler. Bu
süreçte öğrencilerin özellikle nasıl öğrenileceğini öğrenmesi
ve okulda bilginin yeniden üretilmesi sürecinin bir parçası
olması gereklidir
33. Çağdaş Eğitim Sistemleri ve Okulların Temel
İlkeleri
•Geliştirilmesi gereken bir değer olarak insan eğitim
sisteminin merkezinde yer almalıdır
•Okul, okul sonrası yaşanabilecek sorunlar karşısında
bireyi yaşama hazırlayabilmelidir
34. Çağdaş Eğitim Sistemleri ve Okulların
Temel İlkeleri
• Öğrenen insan, öğrendiğini yaşama aktarabilecek becerilerle
donatılmalıdır
• Okul insanın yaşamını, kendisi ve başkaları için
anlamlandırma çabası içinde olmalıdır
• Okul, insanın yaratıcı olma süreçlerini harekete geçirmelidir
35. Eğitim Örgütlerinin Temel Özellikleri
•Eğitim örgütleri temel ve evrensel birçok
işlevi yerine getirmek zorundadırlar
•Eğitim örgütleri çevreleriyle dinamik bir ilişki
içerisindedirler
•Eğitim insana yönelik bir etkinliktir
36. •Eğitim örgütleri öğrenme sürecinin
gerçekleştiği ortamlardır
•Eğitim örgütleri diğer örgütlere nazaran
mesleki eğitim görmüş personeli en fazla
bünyesinde barındıran örgütlerdir
Eğitim Örgütlerinin Temel Özellikleri
37. •Okulların üzerinde çalıştıkları hammadde ve
geliştirilmesi gereken bir değer olan insan
toplumsal bir varlıktır
•Okullarda bazen birbiriyle çatışma olasılığı
olan birçok değer bulunmaktadır
Eğitim Örgütlerinin Temel Özellikleri
38. •Okulların ortaya koymuş oldukları ürünlerin
değerlendirilmesi güçtür
•Okul bürokratik yapılı bir örgüttür
Eğitim Örgütlerinin Temel Özellikleri
39. Eğitim;
•Kişinin toplumsal yeteneklerinin ve optimum kişisel gelişiminin sağlanması
için, seçkin ve kontrollü bir çevreyi ve okul etkinliklerini içine alan sosyal bir
süreçtir. (Varış)
•Bireyin davranışında kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak istendik
değişme meydana getirme sürecidir. (Ertürk)
•Çağdaş eğitim anlayışında bireyin etkin katkısı ve katılımı davranış değişikliği
oluşturma sürecinde önemlidir
Eğitim
40. Eğitim
•Eğitim sürecinden geçen kişinin
davranışlarında bir değişme olması
beklenir.
•Eğitim yoluyla insanın amaçları,
bilgileri, davranışları, tutumları ve
ahlak ölçüleri değişir.
41. Eğitim Tanımlarının Üç Temel Özelliği
•Eğitim bir süreçtir
•Eğitim sürecinde bireyde davranış değişiklikleri
meydana gelir
•Davranış değişikliği bireyin yaşantıları sonucu oluşur
42. Eğitim Programı
•Tasarlanan eğitim hedeflerinin gerçekleştirilmesi için
öğretme- öğrenme durumlarını, uygulanacak
yöntemleri, kullanılacak araç ve gereçleri, ölçme
araçlarını kapsayan ayrıntılı bir plandır
43. Eğitim Programının 4 Temel Ögesi
•Hedef: Eğitim sürecine giren kişinin davranışlarında,
dolayısıyla da kişiliğinde oluşması istenen farklılaşmaları
belirler
• Hedef programın amaç boyutunda niçin sorusuna yanıt arar
44. Eğitim Programının 4 Temel Ögesi
•İçerik: İçerik programda yer alan üniteler ve
konulardır
•Ne sorusuna yanıt bulmaya çalışır
•Hedef- içerik ilişkisinin kurulması önemlidir
45. Eğitim Programının 4 Temel Ögesi
• Öğretme- Öğrenme Süreci: Eğitim sürecindeki öğrenmeler, öğretme
işlemleriyle oluşturulur
• Öğrenmelerin öğretme yoluyla oluşturulduğu süreçtir
• Nasıl sorusuna yanıt aranır
• Hedef-içerik ve süreç ilişkisinin kurulması önemlidir
47. Değerlendirme
Gözlenen niteliğin bir ölçüte vurularak bir değer yargısına varma
işlemi
Yapılan öğretimin niteliğini kontrol etme ve program hedeflerinin
gerçekleşip gerçekleşmediğinin ortaya çıkarılmasının sağlanması
Amaç, sisteme sürekli dönüt sağlama
Eğitim Programının 4 Temel Ögesi
48. İletişim
• Sınıf yöneticisi olarak öğretmen, öğrencilerin başarısında
en başta sorumlu olan kişidir
• Öğretmenin sınıftaki başarısında sosyal yeterliliği, teknik
yeterliliğinden daha etkilidir
49. İletişim
• Öğretmenin öğrencilerini oldukları gibi kabul etmesi, onlarla uygun
şekilde iletişim kurması öğrencilerin öğrenmelerine ve yüksek başarı
yakalamalarına katkıda bulunur
• Sınıfın etkili olarak yönetilmesi öğrencilerin ilgi, beklenti ve
gereksinimlerini tanımakla olanaklıdır
• Bunun için öğretmen ve öğrencilerin iletişim sürecine etkili bir şekilde
katılmaları gereklidir
50. İletişim
• Sınıf öğrencilerle yüz yüze olunan bir ortamdır
• Öğrencilerin öğrenme için olumlu tutumlar içine girmeleri, onların
çevrelerindeki nesneleri ve kendilerine yapılan etkileri doğru
olarak algılamalarına bağlıdır
• Doğru algılamalar, genellikle doğru davranışları ortaya çıkartır
• Öğrencilere çevrelerinde olup bitenleri aktarabilmek ya da onlara
öğretilmek istenen davranışları doğru algılamalarını sağlamak,
etkili bir iletişim süreciyle olanaklıdır
51. İletişim
•Eğitim bir etkileşim süreci; bu sürecin etkileşim aracı
da iletişimdir
•Okullarda ve özellikle sınıflarda bu sebeple insan
ilişkilerine bağlı olarak iletişim sürecinin önemi her
geçen gün artmaktadır
52. İletişim
• Her insanın ilgi ve dikkatini çeken olay ve bilgiler farklıdır
• Bu farklılığın temelinde insanın gereksinimleri, güdüleri, değer
yargıları, inanç ve deneyimleri vardır
• İnsanların geçmişte oluşturdukları düşünceleri, varsayımları ve
kanaatleri zamanla değişebilir
53. İletişim
• Bu değişim sürecinde kişilerle kurulan iletişimin etkisi çok
fazladır
• İletişim sürecinde algılama oldukça önemlidir
• Algılama, insanların duyuları yardımıyla çevrelerinden elde
ettikleri bilgileri bir araya getirip düzenleyerek kendileri için
anlamlandırmalarıdır
54. İletişim
• İletişimde kullanılan
simgeler kişinin
deneyim alanı ile ilgili
olduğu sürece bir
anlam taşır
Kaynağın
Deneyim
Alanı
Alıcının
Deneyim
Alanı
Ortak
Deneyim
Alanı
55. İletişim
• İletişim sürecinde bir sözcüğün
anlaşılması için gönderici ve
alıcının bu sözcüğe aynı anlamı
vermesi gereklidir
• Aynı anlamı sağlayan şey
gönderici ve alıcının ortak
deneyim alanlarıdır
Kaynağın
Deneyim
Alanı
Alıcının
Deneyim
Alanı
Ortak
Deneyim
Alanı
56. İletişim
• İletişimde ortak deneyim alanı içine
girmeyen iletilerin algılanmaları
zordur
• Doğru algılar doğru davranışlar
oluşturmakla birlikte iletişimin doğru
bir şekilde gerçekleştirilememesi de
algısal yanılmalara neden olabilir
Kaynağın
Deneyim
Alanı
Alıcının
Deneyim
Alanı
Ortak
Deneyim
Alanı
57. Dale’in Yaşantı Konisi
•Öğretim materyalleri öğretim ortamlarında farklı
amaçlar için kullanılmaktadır
•Farklı öğretim materyallerinin öğretim ortamındaki
işlevleri ve önemi Edgar Dale (1969) tarafından
oluşturulan yaşantı konisiyle gösterilmektedir
58.
59. Dale’in Yaşantı Konisi
• Edgar Dale öğretimde çok etkili olan yöntemlerden az etkili
olan yöntemlere uzanan bir koni hazırlamıştır
• Bu yaşantı konisinde tabanda geniş ve etkili yöntemleri,
yukarı çıkıldıkça daha az etkili yöntemler konulmuştur
60. Dale’in Yaşantı Konisi
• Öğrenme işlemine katılan duyu organlarımızın sayısı ne
kadar fazla ise, o kadar iyi öğrenir ve o kadar geç unuturuz
• En iyi öğrendiğimiz şeyler, kendi kendimize yaparak
öğrendiğimiz şeylerdir
61. Dale’in Yaşantı Konisi
•Öğrendiğimiz şeylerin çoğunu gözlemlerimiz
sayesinde öğreniriz
•En iyi öğretim, somuttan soyuta ve basitten
karmaşığa doğru giden öğretimdir
