1. Con người đã phải làm gì để máy
tính có thể giải quyết những công
việc của con người?
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
1

2. 6.GIẢI BÀI TOÁN TRÊN
MÁY TÍNH (1,0,0)
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
2

3. 5 bước
1. Xác định bài toán
2. Lựa chọn và thiết kế thuật toán
3. Viết chương trình
4. Hiệu chỉnh
5. Viết tài liệu
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
3

4. 1. Xác định bài toán
Xác định
INPUT
OUTPUT
Mối liên hệ: INPUT, OUTPUT
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
4

5. Ví dụ: Tìm UCLN (M,N) (M,N>0)
Bước 1: Xác định bài toán
INPUT: M, N
OUTPUT: UCLN(M,N)
Mối liên hệ:
M % UCLN(M,N) = 0
N % UCLN(M,N) = 0
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
5

6. 2. Lựa chọn hoặc thiết kế thuật toán
Để giải một bài toán có thể có nhiều cách giải
 Lựa chọn cách giải tối ưu nhất
Tiêu chuẩn chọn thuật toán tối ưu:
Thời gian thực hiện nhanh.
Ít tốn bộ nhớ.
Trình bày dễ hiểu, dễ nhìn.
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
6

7. Ví dụ: Tìm UCLN (M,N) (M,N>0)
Bước 2: Lựa chọn hoặc thiết kế
thuật toán
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
7

8. Ví dụ: Tìm UCLN (M,N) (M,N>0)
Cách 1:
M,N
B1: Nhập M,N
B2: nếu M = N
 UCLN(M,N) = M  B5
B3: Nếu M > N
 M = M- N  B2
B4: Nếu M < N
 N = N – M  B2
B5: Xuất UCLN(M,N)
 Kết thúc
M=N
S
S
M>N
N=N-M
Đ
Đ
M=M-N
UCLN(M,N)=M
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
8

9. Ví dụ: Tìm UCLN (M,N) (M,N>0)
Cách 2:
M,N
B1: Nhập M,N
B2: nếu M % N = 0
 UCLN(M,N) = N  B6
B3: nếu N % M = 0
 UCLN(M,N) = M  B6
B4: Nếu M > N
 M = M % N  B2
B5: Nếu M < N
 N = N % M  B2
B6: Xuất UCLN(M,N)
 Kết thúc
M%N=0
Đ
UCLN=N
S
Đ
N%M=0
UCLN=M
S
M=M%N
Đ
N=N%M
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
M>N
S
UCLN
9

10. Ví dụ: Tìm UCLN (M,N) (M,N>0)
Cách 1:
B1: Nhập M,N
B2: nếu M = N
 UCLN(M,N) = M  B5
B3: Nếu M > N
 M = M- N  B2
B4: Nếu M < N
 N = N – M  B2
B5: Xuất UCLN(M,N)
 Kết thúc
Tìm UCLN (49, 14)
Lần
M
N
0
49
14
1
35
14
2
21
14
3
7
14
4
7
7
 UCLN (49, 14) = 7
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
10

11. Ví dụ: Tìm UCLN (M,N) (M,N>0)
Cách 2:
B1: Nhập M,N
B2: nếu M % N = 0
 UCLN(M,N) = N  B6
B3: nếu N % M = 0
 UCLN(M,N) = M  B6
B4: Nếu M > N
 M = M % N  B2
B5: Nếu M < N
 N = N % M  B2
B6: Xuất UCLN(M,N)
 Kết thúc
Tìm UCLN (49, 14)
Lần
M
N
0
49
14
1
7
14
 UCLN (49, 14) = 7
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
11

12. Ví dụ: Tìm UCLN (M,N) (M,N>0)
Tìm UCLN (580, 105)
Cách 2:
Cách 1:
Lần
M
N
Lần
M
N
0
580
105
0
580
105
1
475
105
1
55
105
2
370
105
2
55
50
3
265
105
3
5
50
4
160
105
5
55
105
6
55
50
7
5
50
8
…
…
 UCLN (580, 105) = 5
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
12

13. 3. Viết chương trình
Lựa chọn ngôn ngữ lập trình
Tổ chức dữ liệu
Tiến hành cài đặt bằng ngôn ngữ đã chọn
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
13

14. Ví dụ: Tìm UCLN (M,N) (M,N>0)
Do Hacker hoặc lỗi người sử dụng
Tìm UCLN (580, 0)
Cách 2:
Cách 1:
Lần
M
N
Lần
M
N
0
580
0
0
580
0
1
580
0
2
580
0
3
580
0
4
…
…
 Phát sinh lỗi
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
14

15. 4. Hiệu chỉnh
Sau khi chương trình viết xong có thể còn
những lỗi chữa được phát hiện và kết quả chạy
còn chưa đúng
TEST
chương trình bằng các bộ
INPUT, OUTPUT TIÊU BiỂU
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
Sửa chữa
hoặc thiết
kế lại
thuật
toán
15

16. Ví dụ: Tìm UCLN (M,N) (M,N>0)
M,N
S
M=N
S
M>N
N=N-M
Đ
Nếu
M=0 hoặc
N=0
 báo lỗi
Đ
M=M-N
UCLN(M,N)=M
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
16

17. 5. Viết tài liệu
• Tài liệu mô tả:
 Bài toán,
 Thuật toán
 Thiết kế chương trình
 Kết quả thử nghiệm
 Hướng dẫn sử dụng.
• Chú ý: Các bước trên có thể lặp đi lặp lại nhiều
lần cho đến khi ta cho rằng chương trình đã làm
việc tốt và hiệu quả.
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
17

18. Lợi ích:
- Hỗ trợ người dùng sử dụng phần mềm
- Nâng cấp, hoàn thiện phần mềm dễ dàng
hơn
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
18

19. Giải bài toán
Hoán vị 2 số A,B
A
B
B
A
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
19

20. Bước 1: Xác định bài toán
INPUT: A,B
OUTPUT: B, A
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
20

21. Bước 2: Lựa chọn hoặc thiết kế thuật toán
A, B
Cách 1:
B1: Nhập A,B
B2: C = A
B3: A = B
B4: B= C
B5: kết thúc
A
B
a
b
2
a
b
a
3
b
b
a
4
A =B
Bước
1
C=A
C
b
a
a
B=C
B, A
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
21

22. A, B
Cách 2:
B1: Nhập A,B
B2: A = A + B
B3: B = A - B
B4: A = A - B
B5: kết thúc
A
B
a
b
2
a+b
b
3
a+b
a
4
B=A-B
Bước
1
A=A+B
b
a
A=A-B
B, A
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
22

23. Bước 3: Viết chương trình
Bước 4: Hiệu chỉnh
a=b?
Bước 5: Viết tài liệu
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
23

24. CỦNG CỐ
Các bước cơ bản để giải bài toán trên máy tính:
Bước 1: Xác định bài toán;
Bước 2: Lựa chọn hoặc thiết kế thuật toán;
Bước 3: Viết chương trình;
Bước 4: Hiệu chỉnh;
Bước 5: Viết tài liệu.
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
24

25. GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
25