Zadbaj o zdrowie, a potem o sprawnosc Zanim zaczniesz cwiczyc bagua lub tai chi dla osiagniecia sprawnosci fizycznej, musisz przede wszystkim zadbac o zdrowie. Jesli jestes juz zdrowy i sprawny, to mozesz uzyc nabyte umiejetnosci z treningów bagua i chi ukierunkowanych na sprawnosc, do osiagniecia sukcesów na wyzszym poziomie zarówno w biznesie, sporcie, sztukach energetycznych.

1. Bagua i Tai Chi, czyli zdrowie a fitness…
Tekst: Andrzej Piotrowski
Jeśli chcecie coś zmienić w swoim życiu warto zacząć od uświadomienia sobie, chociażby zależności pomiędzy
rozluźnieniem, elastycznością i miękkością ciała, a generowaniem energii. To wszystko ułatwi właściwe opanowanie tai chi
czy innej sztuki walki oraz pozwoli cieszyć się dobrym zdrowiem i energią każdego dnia. Aby przybliżyć Wam ten temat
polecam wszystkim adeptom Tai-Chi, a także innych sztuk walki, artykuł „Bagua i Tai Chi: Bezkonkurencyjne ćwiczenia
zdrowotne i fizyczne” (Bagua and Tai Chi: Unbeatable Health and Fitness Exercises), napisany przez Bruces Frantzis,
amerykańskiego mistrza Tai chi, link:
www.taichimaster.com/2015/08/26/bagua-and-tai-chi-health-and-fitness/
Moją intencją nie jest przetłumaczenie wspomnianego artykuł na język polski, lecz wskazanie i streszczenie tych jego
elementów, które – w mojej opinii – są istotne z punktu widzenia praktyki Tai Chi. Mam przy tym nadzieję, że osoby, które
posługują się językiem angielskim postarają się, żeby go przeczytać i uwzględnić w swojej codziennej praktyce.
Zwracam uwagę na poruszone przez autora niektórych wątki jak: chińska koncepcja ćwiczeń, rozluźnienie i elastyczność
ciała, a generowanie energii; relaksacja układu nerwowego, płynność ruchów, wyprowadzanie ruchów z wnętrza ciała,
elastyczność i miękkość ciała. Według autora punktem wyjścia jest zrozumienie, odmiennego od zachodniego, sposobu
postrzegania ćwiczeń fizycznych w Chinach, występującego w koncepcjach tai chi czy innych chińskich systemów energe-
tycznych.
Zachodnia i taoistyczna koncepcja ćwiczeń (podtytuły podaję za autorem)
W naszym zachodnim pojęciu (mylnym) jest przyjęte, że możemy poprawić stan naszego zdrowia jedynie poprzez aero-
bowe ćwiczenia o wysokiej intensywności. Przejawem tego panującego poglądu jest, iż lekarze zalecają aerobik dla
wzmocnienia np. serca czy płuc, a osobom, które doświadczyły ataków serca, rekomendują jogging lub jazdę na rowerze.
Tymczasem wiele przeprowadzonych badań klinicznych wskazuje, iż te same pozytywne rezultaty dla zdrowia przynoszą
ćwiczenia tai chi o niskiej intensywności, które poprawiają krążenie krwi, obniżają ciśnienie i zwiększają wydolność tlenową.
Tai chi jest niezwykle skuteczne w poprawie równowagi fizycznej u osób starszych i może być praktykowane przez osoby
cierpiące na chroniczne choroby jak np. astmę, zwyrodnienia i cukrzycę. Ponadto jedną z zalet tych ćwiczeń jest, że mogą
je wykonywać osoby o rożnej budowie ciała, w różnych wieku i bez obawy, że uszkodzą sobie stawy.

2. Zdrowie a fitness
Tradycyjna Medycyna Chińska od dawna oddzielała zdrowie od sprawności fizycznej.
Na Zachodzie za sprawnego jest uważany ten kto potrafi wykonać 100 lub więcej pompek, przebiec maraton, posiada
piękną muskularną sylwetkę, pomimo, że ta sama osoba może mieć zniszczone stawy, chorą wątrobę, brak libido czy
problemy ze sprawnością seksualną.
W Chinach, ta sama osoba może być uważana za sprawna, ale nie za zdrową. Natomiast na Zachodzie, nie będzie
uważana za sprawną osoba źle wyglądająca – wątła lub gruba, niezdolna przebiec kilkaset metrów, pomimo, że cieszy się
całkiem dobrym zdrowiem – nie ma problemów ze stawami, ciśnieniem krwi, jest emocjonalnie zrównoważona i radzi
sobie ze stresem.
Zatem możesz być u nas uważanym za sprawnego, nie będąc zdrowym lub za zdrowego, nie będąc sprawnym. Nato-
miast celem ćwiczeń w Chinach jest osiągniecie zarazem sprawności fizycznej i dobrego zdrowia. Uprawianie bagua*
i tai chi jest bardzo w tym pomocne.
Idealne ciało
Na zachodzie ideałem zdrowego ciała jest sylwetka olimpijskiego sportowca (wysoki, dobrze zbudowany) podczas, gdy
dla Taoistów ideałem ciała jest sylwetka dziecka.
Żeby zrozumieć Taoistów należy zastanowić się kto ma więcej energii: sportowiec czy dziecko? Oczywiście, że dziecko
– badania wykazały, że żaden sportowiec nie jest w stanie nieprzerwanie naśladować ruchów dziecka.
Wyjaśnienie jest w różnicy budowy ciała. Ciało olimpijskiego sportowca jest proste, wysokie i twarde, podczas gdy ciało
dziecka jest okrągłe, miękkie i bardzo zrelaksowane. Jednakże dzieci nie są słabe – w przeliczeniu na jednostkę masy
posiadają dużą naturalną siłę i wytrzymałość.
Rozważmy różnice w energii
Im bardziej jesteś rozluźniony, tym więcej masz energii (kapitalne stwierdzenie autora!).
Taoisci opracowali ćwiczenia qigong, żeby pomóc ludziom w uzyskaniu wytrzymałości, rozluźnienia i elastyczności
dziecka.
Qigong podziela punkt widzenia medycyny chińskiej, mówiący, że o zdrowiu nie decyduje siła twoich mięśni lecz siła
twojego chi. Jeśli twoje chi jest obfite, zrównoważone i przepływające przez całe ciało, a szczególnie przez wewnętrzne
organy to będziesz cieszył się dobrym zdrowiem.
Odblokowanie i zrelaksowanie system nerwowego
Bagua, tai chi i wszystkie inne energetyczne sztuki walki uczą jak nie dopuścić do tworzenie się nerwowych napięć
w każdej części ciała i umysłu. Dzięki czemu możesz pracować, współdziałać z innymi, odczuwając głęboką relaksację
i świadomość.
Bagua i tai chi dążą do stworzenia elastycznych właściwości wewnątrz ciała
Elastyczność znacząco zwiększa zakres ruchów zachodzących w stawach, kręgosłupie i wewnętrznych organach. Umożli-
wia optymalne ruchy wewnątrz stawów i pomiędzy krążkami międzykręgowymi. Stałe naciąganie i uwalnianie wiązadeł
wewnątrz ciała powoduje naturalny i zdrowy ruch wewnętrznych organów prowadzać do lepszego przepływu krwi
i płynów ustrojowych, co ma korzystny wpływ na twoje zdrowie.

3. Ćwicz i tonuj wszystkie małe i duże mięsnie oraz ścięgna i wiązadła
Celem jest otwarcie przestrzeni w twoim ciele i ćwiczenie wszystkiego wewnątrz tej przestrzeni. Chodzi o zapewnienie
dopływu krwi, zwłaszcza wokół i do wewnętrznych organów. Tam gdzie jest krew, tam jest życie.
Uruchom przepływ płynów ustrojowych w ciele
Wiele wykonywanych ćwiczeń fizycznych wiąże się z napięciem mięśni, które powoduje przepływ płynów ustrojowych.
Jest to dobre dla układu sercowo-naczyniowego, ale nie jest tak efektywne dla wątroby, śledziony i nerek. Bagua i tai chi
pozytywnie wpływają na wymianę płynów w całym ciele przez tworzenie bezpośredniego wewnętrznego nacisku, zwłasz-
cza wokół wewnętrznych organów.
Bagua i tai chi uczą jak należy zwiększyć przepływ limfy, co pomaga wzmocnić system immunologiczny.
Zwiększ elastyczność ciała
Wbrew obiegowej opinii ciało ludzkie nie jest utrzymywane przez kości, lecz przez system wiązadeł, które są akurat moc-
niejsze od kości. Trening bagua i tai chi uczy jak uwolnić wiązadła i powięzi, żeby uzyskały one nieograniczoną swobodę
ruchów. W rezultacie stają się one niewiarygodnie elastyczne jak guma (takie właściwości można dostrzec u dzieci).
Ucz ciało płynnego ruchu
Bagua i tai chi uczą całe ciało płynnego, skoordynowanego i ciągłego poruszania, bez nagłych zrywów, startów i zatrzy-
mań. Promują zewnętrzne płynne ruchy i płynny ruch w wewnętrznych częściach ciała – organach, wiązadłach, ścięgnach,
tkankach, płynach i mięśniach. Obie sztuki wytwarzają spokojny i nieprzerwany płynny ruch, podobny do ruchu wahadła.
Uruchom ruch całego ciała
Prawie wszyscy sportowcy chcą rozwijać ruch całego ciała. Jednak, zazwyczaj starają się oni poruszać równomiernie
ramionami i tułowiem. Ruchy całego ciała w Bagua i Tai chi są generowane przede wszystkim z głębi ciała, od czubków
palców stóp i palców rąk do czubka głowy.
Ruchy Tai chi są inicjowane z głębokiego wnętrza bioder i brzucha, i przechodzą przez cały system od stóp do palców rąk
i do głowy.
Pracuj nad miękkim i silnym ciałem
Bagua i Tai chi trenują równomierne poruszanie się twojego ciała we wszystkich kierunkach. Twoje ciało staje się jak kawa-
łek jedwabiu, który porusza się całkowicie spokojnie powiewając na wietrze. Praktyka Bagua i Tai chi powoduje, że twoje
ramiona stają się bardzo ciężkie i silne dosłownie jak żelazo. Chociaż paradoksalnie, kiedy poruszają się prawie z prędko-
ścią błyskawicy, sprawiają wrażenie, że są lekkie i nic nie ważące. Ruchy te maja pozytywny i regenerujący efekt oraz poma-
gają zrelaksować system nerwowy.
Zadbaj o zdrowie, a potem o sprawność
Zanim zaczniesz ćwiczyć bagua lub tai chi dla osiągniecia sprawności fizycznej, musisz przede wszystkim zadbać o zdro-
wie. Jeśli jesteś już zdrowy i sprawny, to możesz użyć nabyte umiejętności z treningów bagua i chi ukierunkowanych na
sprawność, do osiągnięcia sukcesów na wyższym poziomie zarówno w biznesie, sporcie, sztukach energetycznych.

4. W mojej opinii, jako wieloletniego praktyka sztuk walki, poznanie i zrozumienie tych poruszonych przez autora
aspektów jest niezmiernie ważne dla właściwego opanowania tai chi czy każdej innej sztuki walki. Wiem co piszę, gdyż
zajmuję się sztukami walki od dobrych 30 lat, zaczynałem od ju-jitsu i judo, a następnie przez wiele lat trenowałem
taekwondo u koreańskich mistrzów w Polsce i we Francji (m.in. u mistrza Kim Yong Ho, 9 Dan). Jestem jednym z twórców
tradycyjnego taekwondo (ITF) w Polsce i instruktorem klasy międzynarodowej. Ze względu na odniesione kontuzje
i poważne urazy podczas treningów i walk taekwondo, które uniemożliwiały mi dalszą praktykę taekwondo, zdecydowałem
się na ćwiczenie tai chi. Na moją decyzję miały wpływ też rozmowy z mistrzem taekwondo Kim Ung Lanem, 9 Dan, który
zanim zaczął ćwiczyć taekwondo, trenował tai chi w Wietnamie, oraz poznanie Jana Glińskiego, znakomitego nauczyciela
i praktyka tai chi o dużej wiedzy. Mistrz Kim Ung Lan praktykuje do dzisiaj niektóre ćwiczenia energetyczne i rozgrzewkę
tai chi, czy wykonuje codziennie rano powoli formy taekwondo, co pozwala mu zachować energię i wysokie umiejętności
sztuki walki. Zdaję sobie sprawę, że niektóre poglądy autora jak np. uruchomienie ruchu całego ciała czy zwiększenie
elastyczności ciała i rozluźnienie, są oczywiste dla prawdziwych praktyków sztuk walki, ale tai chi w odróżnieniu od stylów
zewnętrznych (karate, taekwondo) w znacznie dużo większym stopniu kładzie nacisk na głębokie rozluźnienie czy rozwija-
nie wyprowadzania technik z wnętrza ciała oraz przede wszystkim uczy jak należy ćwiczyć, żeby osiągnąć te zdolności.
Andrzej Piotrowski
* Jest to chiński styl walki, jeden z trzech najważniejszych stylów z grupy stylów wewnętrznych, link:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Baguazhang