Berria egunkariak argitaratutako artikulua Aieteko 5. urteurrenean

1. 8 Harian IGANDEKOBERRIA
2016ko urriaren 16ad
Aietekokonferentzia:
5.urteurrena
Oroitzapenak
EnekoitzEsnaola
D
iruiturriakurte-
ro pixka bat be-
heraka zihoaze-
la-eta Lokarri
herritar sareko
langileek2009ansoldatakjaistea
erabaki zuten, inor kalera bidali
beharrean, baina lana ugari izan
arrenoporegunakhartzenzituz-
ten,baita2011koudamugituhar-
tan ere. Esaterako, Paul Rios ko-
ordinatzailea Cadizko kostan
(Andaluzia, Espainia) zegoen
oporretan duela bost urteko
abuztuan, Euskal Herritik 1.100
kilometrotara,bainaburuaEuskal
Herrianzeukan:Donostian,Aiete-
ko Bakearen Etxean, laster zuten
nazioartekokonferentziabat,oso-
oso garrantzitsua izan zitekeena.
Cadiztik sarri deitzen zion Brian
Currin bitartekariari, ea gauzak
nola zeuden. Batzuetan ederki
zeuden,besteetanezhainbeste.
Currinek esana zien irailaren
15ean egingo zela konferentzia,
bainagero,artean«baldintzaego-
kiak» ez zeudela-eta, urriaren
17rakofinkatuzuten.Irailarenbu-
kaeran erabaki zuten eguna. Lo-
karrikoek informazio hori HNT
Harremanetarako Nazioarteko
Taldekokidegehieneimintzatoki
batetik deituta jakinarazi zien;
segurtasunkontuengatik,noski.
Lokarririemanziotenantolake-
tarenparteteknikoarenardura.Bi
aste zeuzkaten. Aieteko jauregi
barruko zeregin guztien ardura
Aitziber Blancok hartu zuen.
«Jauregiakxumeegonbeharzue-
laesanziguten.Aurrekoegunetan
altzariak-eta atera genituen, eta
bilera gela baterako sofa txikiak
alokatu genituen». Batzarreko
aretoak –Ghandi izenekoak–
emanzienburuhausterik.Espazio
arazoaaurreikusita,Riosektopa-
ketaKursaaleanegiteaproposatu
zuen,bainaezezkoaemanzioten,
Aieteko etxea bakearen sinboloa
delaesanda.Gonbidapenaldetik,
beraz, zorrotz ibiltzea tokatu zi-
tzaien. Behin betiko datua: 54 la-
gunsartukozirenbatzararetoan.
Blancoksegitzenzuenhandena
doitzen:«Aretotxikihartanlogo-
tipoakgarbiikusibeharziren,eta
argazki nagusietarako Jonathan
Powell,KofiAnnanetahoriekon-
doikusibeharziren,etadenak,sei
pertsonalitateak». Miguel Izuk
(EB)badaukakexabat:«Nafarro-
akoordezkariokizkinbateanjarri
gintuzten,etaezginenazalduar-
gazkigehienetan».
Besteak beste, profesional ba-
tzuenlaguntzajasozutenLokarri-
koek. Lorezain batena, adibidez.
«Hark zioen logika bat behar zu-
telaloreek.Halakolorelekuhone-
tan, bestea han, hemen gehiago,
hangutxiago.Ezgenuenberehala
pentsatuko horrenbeste xeheta-
sunizangozirenik»,dioBlancok.
Urriaren 11n aurkeztu zuten
konferentziahedabideenaurrean,
hantxe.Artean,ordea,nazioarte-
kopertsonaospetsuguztiaklotze-
kezituzten;Lokarrikzekienazen
Powell, Gerry Adams eta Bertie
Ahernetorrikozirela.Bestehiru-
renberriurriaren15ekoprentsau-
rrekoa baino ordubete lehenago
izan zuen, eta presaka aritu zen
prentsadosierrerakoAnnan,Pie-
rreJoxeetaGroHarlemenbiogra-
fiakprestatzenetaitzultzen.
Komunikazio taldean borbo-
rrean egoteaz gain, protokolo eta
segurtasuntaldeakgogorariziren
beharrean.GorkaEspiauElkarri-
ko kide ohiaren laguntza zuten
hor.Elkarrirengaraitikbazuenes-
perientzia bat horretan, eta gero
JuanJoseIbarretxelehendakaria-
ren Jaurlaritzan antzeko lanetan
ibilizen.«Guztietakoantolaketan
ertzain talde berarekin topo egin
nuen». Aieten Ertzaintzaren se-
gurtasun arduradun aritu zenak
1995eanAlbertReynoldsIrlanda-
kolehenministroohiakegindako
bisitan gorbata nola lotzen den
erakutsi zion Espiauri. Askotan
bilduzenJaurlaritzakoHerrizain-
goSailarekin;RodolfoAresenare-
kin (PSE-EE). «Powell, Ahern,
Adams eta Harlem egunean ber-
tan heldu ziren Euskal Herrira,
Loiukoaireportura[Bizkaia],eta,
halako pertsona ospetsuak dato-
zenean, segurtasun kontuenga-
tik-etaJaurlaritzabehartutadago
haientzat talde berezia jartzera.
Autoblindatuakharenkontuizan
ziren. Hor ez zen arazorik izan.
Bestelaereez,orohar,PSEkezbai-
tzuenkonferentziaoztopatunahi,
bainababestenarizenbezalaager-
tzerikezzuennahiizan».
Espainiarlaguntzailea
Annan aurreko egunean heldu
zen,urriaren16an,huraereLoiu-
ra. Espiauk hartu zuen. «Espai-
niarlaguntzailebatekinetorrizen.
Nazioarteko bilkuretan-eta guk
behintzatespainiarjendearekinez
duguesperientziaonikizan,baina
Annanen laguntzailea oso ondo
portatu zen gurekin. Serioa zen,
maila handikoa». Konferentzia
baino ordu batzuk lehe-
nago Aresekin bildu zen
Annan, Donostian, Are-
sekberakeskatuta.Bilera
ezzenjendaurrekoaizan,
Aresekeskatuta,bainaja-
kin zen egin zela, Aresek
filtratuta,Lokarrikokide
ohiek ziurtatu dutenez.
Ez dago argazkirik. He-
rrizaingo Sailak zioen
«bileralaburra»izanzela.
Patxi Lopez (PSE-EE) Jaurlari-
tzakolehendakariaAEBetanzego-
en, New Yorken, bisita ofizial ba-
tean. «Distantzia bati eutsi nahi
zion», dio Riosek; «ulertezina
zen,ordea».Aldiz,alderdimodu-
raPSEkhartuazeukanAietenego-
teko erabakia. Urriaren 12ko dei
bat du gogoan Riosek: «Hispani-
tate Egunez familiarekin martxa
neurtu batean nintzela, Aresek
deituzidan.PSEpublikokiarizen
esaten ez zuela erabakia Aietera
joanalaez,bainaniriurriaren12an
Aresek azaldu zidan ez kezkatze-
ko,AietenizangozelaPSE».
Urriak17,konferentziarenegu-
na,astelehenarekin.RiosekAiete-
ko hotel batean igaro zuen gaua.
Azkenbiasteetanhamarbataldiz
geratuzenhan,Donostiatikbizile-
kuAlgortara(Getxo,Bizkaia)buel-
takaibilibeharrean.«Ondo»egin
zuen lo, eta trajea jantzi zuen.
«IñakiAnasagastikartikulubate-
aneskatuzidanjartzekogorbata».
EguerdianhasizirenEuskalHe-
rrikoeragileakiristen.Aurreneta-
koa, Uxue Barkos (Geroa Bai).
Unai Sordo ere (CCOO) han zen:
«AinhoaEtxaiderekin[LAB]bate-
ra sartu nintzen Aieteko parke-
an».AdoldoMuñozere(ELA)han
zen. Hari ezker abertzaleko kide
batekbiastelehenagoiragarrizion
konferentzia egongo zela; «Gas-
teizkotabernabateanesanzidan,
larunbatbatez,goizekozortzietan
hitzorduajarrita!».Euskaleragi-
leakailegatzenariziren,etaargaz-
ki eta telebista kamerariak jo eta
suzebiltzan,aregehiagoRufiEtxe-
berria(ezkerabertzalea)helduze-
nean, ohi ez bezala gorbatarekin
baitzegoen.«Nazioartekoeragile-
ek esan zidaten aurrez: ‘Aietera
gorbatarekin joan behar duzu’.
Espresukierosinuen»,aitortudu
Etxeberriak.PelloUrizarere(EA)
harrituzenhalaikustean:«Rufik
esana zidan ezker abertzalekoek
gorbata janzten dutela atzerrira
joatendirenean,etabromatangal-
detu nion ea Aiete atzerria den.
‘Bai, atzerria duk…’». Izuk dio
«ordezkari ezezagunei kasurik»
ezzietelaeginkamelariek.
Nazioartekopertsonaospetsuak
iritsi artean, besteek hitz-asper-
tuetarakokafeapastekinetapin-
txoberoakzituzten.Sordokgogo-
ratu duenez, elkarrizketa «oso
gurutzatua» izan zen, giro one-
koa,«batzuenartekoharremana
onaezizanarren».«Poztasunko-
lektibotzat»jodumomentuhura
FrederiqueEspagnacek(PS).
Antolaketanezzegoeninprobi-
saziorik.«Bizikizehatzazen,pro-
tokolo trinkoa», oroitu da Max
Brisson (orduan, UMPn). Currin
goizetikzegoenAieten,etagogoan
dudenaondozihoalaegiaztatzen
arituzela;«gainera,egunzoraga-
rriaaterazen,eguzkitsua.Osoiru-
dipolitakdauzkatgordeta».Ikus-
minhandiarenseinaledahedabi-
deetako225langilekreditatuiza-
na. Aretoan sartu ziren lagunez
gain,haienlaguntzaileak-etaAie-
ten ziren. Joseba Aurrekoetxeak
(EAJ)esperoezzuenbatikusizuen:
2011kourriaren17a:AietekoAdierazpena.Urriaren20a: ETArenagiria.Egunbeteak.
Detaileetarakoaukeragutxi.Hemen,bosturtera,konferentziakogauzatxikibatzuk.
Annanenirteerakogaldera
1
Lokarrikhartuzuenparte
teknikoguztiarenardura.«Ez
genuenpentsatzenhainbeste
xehetasunizangozirenik»
Annanek,aldeegitean,Espiau
ondoanzeukan,etagaldetu
zion:«Zukustegaurkoak
zerbaitetarakobaliokoduela?»