amowanie komputerowe wspomagające projektowanie

1. 1
Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych
Źródło: www.fotolia.com
KURS
Roboty związane z montażem
i remontem instalacji grzewczych
MODUŁ
Oprogramowanie komputerowe
wspomagające projektowanie

2. 2
Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych
3 Oprogramowanie komputerowe wspomagające projektowanie
Komputerowe wspomaganie projektowania CAD (ang. Computer Aided Design)
polega na zastosowaniu sprzętu i oprogramowania komputerowego w projektowaniu
technicznym.
3.1 Audytor OZC1
3.1.1 Charakterystyka programu
Rysunek 3.1 Logo programu Audytor OZC
Źródło: http://www.sankom.pl/program-audytor-ozc
Program Audytor OZC służy do wspomagania obliczania projektowego
obciążenia cieplnego pomieszczeń (zgodnie z normą PN-EN 12831), określania
sezonowego zapotrzebowania na energię cieplną i chłodniczą budynków (zgodnie
z normą PN-B 02025) oraz wykonywania Świadectw Energetycznych budynków i ich
części. Za pomocą programu można również wykonać analizę wilgotnościową przegród
budowlanych.
Z aplikacji możemy korzystać na komputerze z zainstalowanym systemem
operacyjnym: Windows 7, Windows Vista, Windows XP, Windows 2000, Windows Me,
Windows NT lub Windows 98.
3.1.2 Funkcje programu
Audytor OCZ pozwala na wykonywanie obliczeń cieplnych obiektów zgodnie
z obowiązującymi przepisami, ale eliminuje konieczność ich szczegółowej znajomości.
Zastosowane w programie rozwiązania pozwalają zaoszczędzić projektantowi wiele
czasu. Program posiada rozbudowany system diagnostyki błędów oraz interpretacji
otrzymanych wyników. Dzięki połączeniu wszystkich funkcji jest w stanie poprowadzić
projektanta przez zawiły proces obliczeń. Zawiłość ta jest spowodowana często
niejasnymi przepisami.
Program można pobrać ze strony producenta, również w wersji bezpłatnej,
pod adresem: http://www.sankom.pl.
1 http://www.sankom.pl/program-audytor-ozc

3. 3
Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych
Instrukcję obsługi programu można pobrać ze strony:
http://www.sankom.pl/download/free/doc/OZC5_0A.zip.
3.2 Audytor C.O.
Rysunek 3.2 Logo programu Audytor C.O.
Źródło: http://www.sankom.pl/program-audytor-co
3.2.1 Charakterystyka programu2
Program Audytor C.O. w wersji 3.8. jest przeznaczony do graficznego
wspomagania projektowania nowych instalacji c.o. oraz regulacji istniejących instalacji
(np. w budynkach ocieplonych). Program umożliwia również projektowanie sieci
przewodów w instalacjach wody lodowej.
Baza danych katalogowych zawiera informacje na temat rur, armatury
i grzejników produkowanych przez wiodące firmy krajowe i zagraniczne. Istnieje
możliwość zastosowania w jednym projekcie urządzeń różnych firm.
3.2.2 Funkcje programu Audytor C.O.
Program umożliwia wykonanie pełnych obliczeń hydraulicznych instalacji,
w ramach których3:
 dobiera średnice przewodów;
 określa opory hydrauliczne poszczególnych obiegów z uwzględnieniem ciśnienia
grawitacyjnego, wynikającego z ochłodzenia wody w przewodach i odbiornikach
ciepła;
 podaje całkowite straty ciśnienia w instalacji;
 redukuje nadmiary ciśnienia w obiegach poprzez dobór nastaw wstępnych
zaworów z podwójną regulacją lub dobór średnic otworów kryz dławiących;
 uwzględnia konieczność zapewnienia odpowiedniego oporu hydraulicznego
działki z odbiornikiem ciepła (Dpgmin);
2 http://www.samson.com.pl/pro00001.htm
3 http://www.sankom.pl/program-audytor-co

4. 4
Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych
 dobiera nastawy regulatorów różnicy ciśnienia zainstalowanych w miejscach
wybranych przez projektanta (podstawa pionu, gałąź instalacji itd.);
 automatycznie uwzględnia wymagania odnośnie autorytetów zaworów
termostatycznych (odpowiednie spadki ciśnienia na zaworach);
 dobiera wymiennikowe węzły mieszkaniowe oraz bufory cieplne współpracujące
z węzłami mieszkaniowymi;
 dobiera grupy pompowe;
 dobiera pompy;
 pozwala na zastosowanie sprzęgieł hydraulicznych;
 umożliwia zastosowanie podwójnych rozdzielaczy.
W ramach obliczeń cieplnych program realizuje następujące funkcje4:
 określa zyski ciepła od przewodów instalacji prowadzonych przez poszczególne
pomieszczenia;
 oblicza ochłodzenie czynnika grzejnego w przewodach;
 dla podanego zapotrzebowania na moc cieplną określa wymagane wielkości
grzejników;
 dobiera odpowiednie strumienie czynnika grzejnego, dopływającego
do istniejących odbiorników ciepła, uwzględniając jego ochłodzenie w przewodach
oraz zyski ciepła od przewodów (wariant regulacji istniejącej instalacji
np. w ocieplonych budynkach);
 uwzględnia wpływ ochłodzenia wody w przewodach na wartość ciśnienia
grawitacyjnego w poszczególnych obiegach oraz na moc cieplną odbiorników
ciepła;
 projektuje grzejniki podłogowe.
3.2.3 Elementy projektowanej instalacji centralnego ogrzewania
Projektowana instalacja musi zawierać:
 instalację pompową;
 układ przewodów dwururowych, jednorurowych lub mieszanych;
 czynnik grzejny lub chłodniczy (woda, glikol etylenowy, glikol propylenowy);
 rozdział dolny, górny, układy z poziomym rozprowadzeniem przewodów, układy
rozdzielaczowe;
 grzejniki konwekcyjne;
 grzejniki podłogowe;
4 http://pl.heating.danfoss.com/Content/dbb5147b-b855-4f52-97ea-1fc6b3a34823.html

5. 5
Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych
 grzejniki ścienne;
 samoczynne zawory odpowietrzające (nie może być sieci odpowietrzającej);
 zwykłe lub termostatyczne zawory grzejnikowe;
 regulację wstępną za pomocą zaworów z nastawami wstępnymi lub kryz;
 stabilizację różnicy ciśnienia za pomocą stabilizatorów dławiących;
 możliwość stosowania regulatorów przepływu.
Program można pobrać ze strony producenta, również w wersji bezpłatnej,
pod adresem: http://www.sankom.pl.
Instrukcję obsługi programu można pobrać ze strony:
http://www.sankom.pl/download/free/doc/co3_8.zip.
Pod adresem: http://www.sankom.pl/dk/rury.htm znajdziesz rury
wszystkich producentów ujętych w programach Audytor.
3.3 Kalkulator Audytora Energetycznego5
3.3.1 Charakterystyka programu
Kalkulator Audytora Energetycznego może być pomocnym narzędziem
uzupełniającym dwa powyższe programy, wspomagającym proces projektowania
i analizy pracy wszelkich instalacji rurowych, w których występuje przepływ wody, pary
wodnej lub wilgotnego powietrza. Program jest połączeniem wielofunkcyjnego
kalkulatora inżynierskiego z programem konwersji jednostek miar, tablicami
właściwości fizycznych wody, pary wodnej i wilgotnego powietrza oraz modułami
analizy przepływu czynnika i analizy mocy cieplnej.
3.3.2 Konwerter jednostek fizycznych
Konwerter posiada szereg funkcji:
 wbudowana konwersja jednostek miar 30 wielkości fizycznych, które najczęściej
występują w pracy inżyniera środowiska;
 większość używanych jednostek miar, w tym miary angielskie i amerykańskie;
 automatyczne przeliczanie wprowadzanych wielkości (na bieżąco);
 przydatne komentarze dotyczące jednostek miar wybranej wielkości fizycznej;
 konwerter wykorzystywany jest w całym programie kalkulatora do wskazywania
żądanych jednostek miar dla dowolnej wielkości fizycznej, występującej
w programie.
5 http://www.sankom.pl/program_kalkulator_audytora

6. 6
Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych
3.3.3 Tablice właściwości wody
Tablice prezentują właściwości fizyczne wody zależne od jej temperatury,
w zakresie od 0°C do 150°C:
 gęstość wody;
 rozszerzalność objętościowa;
 entalpia;
 ciepło właściwe;
 przewodność cieplna;
 lepkość dynamiczna;
 lepkość kinematyczna;
 napięcie powierzchniowe;
 liczba Prandtla.
3.3.4 Tablice właściwości pary wodnej
Tablice prezentują właściwości fizyczne pary wodnej: nasyconej mokrej,
nasyconej suchej, przegrzanej w zakresie temperatury od 0°C do 1000°C, ciśnienia –
od 611Pa do 95MPa oraz suchości pary mokrej nasyconej – od 0 do 1. Do właściwości
należą:
 temperatura nasycenia;
 ciśnienie nasycenia;
 entalpia pary wodnej;
 objętość właściwa pary wodnej;
 objętość właściwa wody wrzącej;
 ciepło parowania;
 lepkość dynamiczna;
 lepkość kinematyczna.
3.3.5 Tablice właściwości wilgotnego powietrza
Tablice prezentują właściwości fizyczne wilgotnego powietrza w zakresie
temperatury od -20°C do 100°C, wilgotności względnej od 0% do 100% i ciśnienia
barometrycznego – od 960hPa do 1040hPa. Do właściwości należą:
 entalpia wilgotnego powietrza;
 objętość właściwa;
 ciśnienie cząstkowe pary wodnej;

7. 7
Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych
 temperatura punktu rosy;
 temperatura termometru mokrego;
 lepkość dynamiczna;
 lepkość kinematyczna.
3.3.6 Analiza przepływu
Po ustaleniu parametrów czynnika oraz strumienia masy można przeprowadzić
analizę przepływu. W analizie przepływu określa się:
 wymiar przewodu;
 strumień objętości;
 prędkość przepływu;
 masę przepływającego czynnika;
 czas przepływu;
 liczbę Reynoldsa (definiowaną wzorem Re=(ρvl)/µ);
 charakter przepływu;
 promień hydrauliczny;
 chropowatość względną i bezwzględną przewodu;
 jednostkowe straty ciśnienia;
 długość przewodu;
 współczynnik oporów liniowych;
 liniowe straty ciśnienia;
 współczynnik oporów miejscowych lub współczynnik przepływu Kv;
 miejscowe straty ciśnienia.
3.3.7 Analiza energii
Po ustaleniu parametrów początkowych i końcowych czynnika oraz strumienia
masy można przeprowadzić analizę energii. W analizie energii określa się:
 różnicę entalpii;
 moc cieplną;
 czas i energię;
 strumień masy czynnika.

8. 8
Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych
3.4 Control 3.16
Control 3.1 to program komputerowy służący do doboru urządzeń automatyki
w węzłach cieplnych.
Program jest narzędziem przeznaczonym dla ciepłowników, a w szczególności
dla projektantów instalacji grzewczych. Służy on do doboru urządzeń automatyki
dla wymiennikowych węzłów cieplnych. Po wyspecyfikowaniu przez użytkownika
danych wejściowych, takich jak sieciowe opory wymienników ciepła, liczników ciepła,
itp. oraz wybraniu jednego z oferowanych standardowych schematów, program Control
3.1 umożliwia automatyczny dobór, korektę doboru oraz analizę hydrauliczną urządzeń
automatyki (zaworów regulacyjnych i regulatora różnicy ciśnień). Dodatkowo
dobierane są: regulator pogodowy i czujniki temperatury. Po ostatecznym doborze
urządzeń dane projektu i wyniki doboru mogą być zapamiętane w pliku
lub wydrukowane na papierze.
Program Control 3.1 charakteryzuje się prostotą, intuicyjnym prowadzeniem
użytkownika, szeroką gamą dostępnych schematów węzłów cieplnych oraz wygodną
pomocą zgodną ze standardem Windows.
W programie Control 3.1 zawarta została niezwykle bogata baza urządzeń
ciepłowniczych firmy SAMSON. Obecna wersja programu zawiera uaktualnioną bazę
zaworów regulacyjnych.
Program można pobrać ze strony producenta pod adresem:
http://www.samson.com.pl/control/control.htm.
3.5 Purmo SDG 2.07
Program PURMO SDG w wersji 2.0 jest przeznaczony do szybkiego doboru
grzejników i ogrzewania podłogowego PURMO.
Program można pobrać ze strony producenta pod adresem:
http://www.purmo.com/pl/pobierz-pliki/programy-komputerowe.htm.
W celu podsumowania wiadomości z tego modułu zapoznaj się
z prezentacją pt. „Podsumowanie”.
3.6 Literatura
3.6.1 Literatura obowiązkowa
 Pełech A., Wentylacja i klimatyzacja. Podstawy, Oficyna Wyd. Politechniki
Wrocławskiej, Wrocław 2011;
 Sydor M., Wprowadzenie do CAD. Podstawy komputerowo wspomaganego
projektowania, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
6 http://www.samson.com.pl/control/control.htm
7 http://www.purmo.com/pl/pobierz-pliki/programy-komputerowe.htm

9. 9
Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych
3.6.2 Literatura uzupełniająca
 ABC Instalacji grzewczych. Poradnik, Ekspert Budowlany 2013;
 Bradford R., Podstawy sieci komputerowych, WKŁ, Warszawa 2009;
 Recknagel H., Kompendium wiedzy. Ogrzewnictwo, klimatyzacja, ciepła woda,
chłodnictwo, Omni Scala, Wrocław 2008.
3.6.3 Netografia
 http://www.purmo.com/pl/pobierz-pliki/programy-komputerowe.htm;
 http://www.samson.com.pl/control/control.htm;
 http://www.sankom.pl.
3.7 Spis rysunków
Rysunek 3.1 Logo Programu Audytor OZC............................................................................................2
Rysunek 3.2 Logo Programu Audytor C.O. ............................................................................................3
Spis treści
3 Oprogramowanie komputerowe wspomagające projektowanie........................................2
3.1 Audytor OZC .......................................................................................................................................................2
3.1.1 Charakterystyka programu...........................................................................................................................................2
3.1.2 Funkcje programu.............................................................................................................................................................2
3.2 Audytor C.O.........................................................................................................................................................3
3.2.1 Charakterystyka programu...........................................................................................................................................3
3.2.2 Funkcje programu Audytor C.O. .................................................................................................................................3
3.2.3 Elementy projektowanej instalacji centralnego ogrzewania.........................................................................4
3.3 Kalkulator Audytora Energetycznego......................................................................................................5
3.3.1 Charakterystyka programu...........................................................................................................................................5
3.3.2 Konwerter jednostek fizycznych................................................................................................................................5
3.3.3 Tablice właściwości wody.............................................................................................................................................6
3.3.4 Tablice właściwości pary wodnej ..............................................................................................................................6
3.3.5 Tablice właściwości wilgotnego powietrza...........................................................................................................6
3.3.6 Analiza przepływu............................................................................................................................................................7
3.3.7 Analiza energii....................................................................................................................................................................7
3.4 Control 3.1...........................................................................................................................................................8
3.5 Purmo SDG 2.0...................................................................................................................................................8
3.6 Literatura.............................................................................................................................................................8
3.6.1 Literatura obowiązkowa................................................................................................................................................8
3.6.2 Literatura uzupełniająca................................................................................................................................................9
3.6.3 Netografia.............................................................................................................................................................................9
3.7 Spis rysunków....................................................................................................................................................9