DANIŞMAN : DOÇ.DR. AĞAH TUĞRUL KORUCU

1. AÇIK ÖĞRENME VE İNTERNET ÜZERİNDEN
HERKESE AÇIK KURSLAR
KAAN ALİ ERTAŞ
BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ /3
18310121043
DANIŞMAN: DOÇ.DR AĞAH TUĞRUL KORUCU

2. AÇIKLIK VE ÖĞRENME
 Açık kurumlar (örn. İngiltere de 150.000’den fazla öğrencisi olan Açık
Üniversite), zamanın açıklığı (örn. Öğrenenlerin çalışma zamanlarına
kendilerinin karar vermesi), mekânda açıklık (örn. kısmi zaman çalışanlarının
evde veya iş yerinde çalışma imkânını bulabilmesi) gibi olabilmektedir. Bu
“açıklık” öğrenene daha anlamlı ve kolay öğrenme ortamlarına erişme
yöntemlerini sunmayı amaçlamaktadır. Son yıllarda tüm dünyada hız
kazanan eğitim kaynaklarının herkesin kullanımına açılmasına yönelik
çalışmalar eğitimin tüm topluma açık olarak sunulmasının bir başlangıcı
olarak düşünülebilir

3. AÇIKLIK VE ÖĞRENME
 Eğitim kaynaklarının herkesin kullanımına açık hale getirilmesi
çalışmalarının öncüsü olan MIT (Massachusetts Institute of Technology)
2001 yılında gelecek on yıl içinde tüm ders materyallerini internet
üzerinden erişime sunacaklarını duyurmuştur. Bu yeni programın adı MIT
OpenCourseWare olarak bilinmektedir (MIT, 2001). Teknolojideki hızlı
gelişmeler, uzaktan eğitim kurumlarına daha fazla öğrenene ulaşma ve
onlara hizmet verme olanağı sunmaktadır. Öğrenenlerin zamandan ve
mekândan bağımsız öğrenme ihtiyaçlarını desteklemektedir.

4. AÇIKLIK VE ÖĞRENME
 Öğrenme yaklaşımlarının neler olduğunu ve ne tür farklılıklar barındırdığını
anlamak ve bu farklılıkların temel çıkış noktasını anlamak için fen bilimleri,
teknoloji, sanat, ekonomi ve iletişim bilimleri gibi çeşitli bilim dallarındaki
gelişmeleri anlamak son derece önem arz etmektedir. Öğrenme
yaklaşımlarındaki yönelimler bize bu alanlardaki gelişmelerden bağımsız
olmadığını ve sıkı bir ilişki olduğunu göstermektedir. Newton’cu yaklaşımın
öğrenme kuramlarına yansıması, ‘Davranışçı’ kuramın ortaya çıkması olarak
kendini göstermiştir. Görelilik kuramının ortaya çıkışıyla bilimde ve
toplumda meydana gelen bu değişim, öğrenme ‘bireyin evreni kendi
deneyimleri doğrultusunda anlamlandırdığı ve bilginin bireyin zihninde
yapılandırıldığı’ görüşünü savunan ‘Yapıcı’ kuramın ortaya çıkışı olarak
yansımıştır.

5. AÇIKLIK VE ÖĞRENME
 Öğrenme, öğrenenle ve çevresi arasındaki karşılıklı etkileşim sürecidir.
Çevrimiçi uygulamalarda bireyler konuyla ilgili diğer bireylerle rahatlıkla
etkileşim kurabilmektedirler. Çevrimiçi olarak öğrenmeye çalışan bireyler,
çözmede zorlandıkları durumlarda hemen diğer arkadaşlarından yardım
istemektedirler. Sanal öğrenme toplulukları bu yardımlaşma gruplarının en
önemli örneklerinden biridir (Ataizi, 2002).

6. İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK
KURSLAR (İHAK)
 İnternet Üzerinden Herkese Açık Kurslar (İHAK) herhangi bir konudaki
eğitsel kursların internet üzerinden herkese açık sunulmasıyla ortaya çıkan
yeni bir uygulamadır. İHAK’lar son yıllarda dünya genelinde yaygınlaşmaya
başlamıştır. Türkiye’de ise henüz emekleme aşamasında olduğu
söylenebilir. İngilizcede “Massive Open Online Course (MOOC)” olarak
tanımlanan bu kavram, Türkçeye ise Kitlesel Açık Çevrimiçi Ders (KAÇD)
veya Kitlesel Çevrimiçi Açık Ders (KÇAD) olarak da çevrilmiştir.

7. İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK
KURSLAR (İHAK)
 İHAK’larda kursların tüm eğitsel içeriği, ders etkinlikleri ve iletişimi internet
aracılığıyla yapılmakta, kurslarda herhangi bir kontenjan sınırı
bulunmamakta, kurslara her zaman her yerden erişilebilmekte ve bütün
bunlar belirli bir kurs yapısında sunulmaktadır.
 İHAK’lar yeni bir uzaktan öğretim formatıdır. İlk olarak George Siemens ve
Stephen Downes isimli iki araştırmacının kendi üniversitelerinde verdikleri
bir dersi çevrimiçi olarak dünyaya açmalarıyla başlamıştır. 25 kişinin kredili
olarak aldığı dersi dünya üzerinden 2.300 kişi de ücretsiz ve kredisiz olarak
takip etmiştir (Kassabian, 2014; Marques, 2013).

8. İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK
KURSLAR (İHAK)
 Kavramın ilk kelimesi olan “İnternet Üzerinden” kursların dağıtım formatına
işaret etmektedir. Kursların tüm eğitsel içerik, ders etkinlikleri ve iletişimi
internet aracılığıyla yapıldığına işaret eder (Çelik, 2015). Kurslar genellikle
Öğretim Yönetim Sistemleri (ÖYS) üzerinden öğrencilere sunulur. ÖYS’lerin
yeteneklerine göre katılımcılarla eş zamanlı ve eş zamansız iletişim ve
etkileşimler yapılabilir. Bu platformlar sayesinde video sunumları, bilgisayar
destekli değerlendirmeler, çevrimiçi iletişim araçları, forumlar gibi çok çeşitli
web teknolojileri sayesinde binlerce katılımcı tüm kurs içeriği ile
buluşturulur (Balfour, 2013).

9. İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK
KURSLAR (İHAK)
 Kavramın ikinci kelimesi olan “Herkese” ifadesi İHAK felsefesinin temelini
oluşturan ifadedir ve katılımcıların sayısına işaret eder. Kursların herhangi
bir kontenjan sınırı olmadan herkesin katılımına olanak verebilecek şekilde
tasarlandığını ifade eder (Çelik, 2015). İHAK olarak açılan her kurs, istekli
olan ve kursun kendisine uygun olduğunu düşünen herkesi kabul eder.
Kurslar bazen yüzler, binlerle ifade edilen sayılarda öğrencilerle
yürütülürken kimi zaman da onbinler ve yüzbinlerle ifade edilen sayılarda
öğrencilerle yürütülür. Nitekim Stanford Üniversitesi tarafından verilen üç
bilgisayar kursunu 300.000’e yakın katılımcı takip etmiştir (Hyman, 2012).

10. İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK
KURSLAR (İHAK)
 Kavramın üçüncü kelimesi olan “Açık” ifadesi de İHAK felsefesinin temelini
oluşturur. Bu ifade kursun her zaman her yerden erişilebilir olduğunu ve
herhangi bir sınırlama ya da şartın olmadığını ifade eder (Çelik, 2015).
Katılımcılara her zaman her yerden kurslara erişim olanağı vererek eğitimde
fırsat eşitliği sunarken, katılımcıların yaşadıkları bölge, yaşları, gelir
düzeyleri, ideolojileri ve eğitim seviyeleri ile ilgilenmez (Peter ve Deimann,
2013). Ayrıca kursların ücretsiz olma özelliği de bu kavram altında
düşünülebilir. Ancak bazı özel kurslar, sertifika programları ya da kredili
kurslar katılımcılardan ücret talep edebilir (Hollands ve Tirthali, 2014).

11. İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK
KURSLAR (İHAK)
 Kavramın son kelimesi olan “Kurs” ifadesi öğretim faaliyetlerinin düzenine
işaret eder (Çelik, 2015). Bu ifade ile kurslarının belirli bir plan ve program
dahilinde tasarlandığı vurgulanır. Nitekim kurslar, başlangıç ve bitiş tarihleri
belli olan, öğrenme hedefleri açıkça belirtilmiş, bu hedeflerle uyumlu ders
içerikleri ve etkinlikleri tasarlanmış, uygun ölçme ve değerlendirme
faaliyetlerini kapsayan bir plan program içerisinde, teknik ve pedagojik
temeller göz önünde bulundurularak hazırlanır (Hollands ve Tirthali, 2014).

12. İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK
KURSLAR (İHAK)
 İHAK kavramları incelendiğinde bu yeni uzaktan eğitim formatının
geleneksel uzaktan eğitim ortamlarından bazı özellikleri ile farklı olduğu
görülmektedir. Bu özelliklerin başında İHAK kurslarına katılım için herhangi
bir şartın olmaması ve herkesin katılımına imkan verdiği için katılımcı sayı
sınırının olmamasıdır (Yuan ve Powell, 2013).

13. İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK
KURSLAR (İHAK)
Beklenen Faydaları
Kitlesel çevrimiçi açık ders kılavuzu şu 12 faydayı sayar:
1. İnternete bağlı her yer için uygundur
2. Herhangi bir dilde ya da birden fazla dilde verilmeye uygundur
3. Çevrimiçi her olanağı kullanabilir
4. Yer ve zaman farklarından bağımsızdır
5. Kısa sürede hazırlanıp sunulabilir (örneğin kitlesel felaket durumlarında)
6. Duruma-uydurulabilir-içerik herkes tarafından paylaşılabilir

14. İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK
KURSLAR (İHAK)
7. Resmiyet gerektirmez
8. Öğrenciler arası iletişim anında kendiliğinden öğrenimi tetikleyebilir
9. Kurum ve meslek sınırları kolayca aşılabilir
10. Eğitime giriş engellerini (ön koşul eğitim, ayırılacak zaman ve para) azaltır
11. Kişisel öğrenme ortamını ve öğrenme sosyal ağını katılımla orantılı geliştirir
12. Hayat boyu öğrenme becerilerini geliştirir.

15. İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK
KURSLAR (İHAK)
Teknoloji
 Kitlesel çevrimiçi açık derslerin geliştirilmesi, verilmesi ve
devam ettirilmesi eğitim sektöründe alışılagelenin dışında
beceriler gerektirir. Video,
ders tasarımı, yazılım, bilişim altyapısı, ve dersin üstüne
kurulduğu kaide uygulamanın uzmanlığı hemen ilk akla
gelenlerdir. Böyle bir dersin sunumunda aynı anda onlarca kişi
çalışıyor olabilir. Dersin verildiği siteye ulaşım trafiği, ve
ulaşılabilirlik gereksinimi video paylaşma sitelerininkine
benzer. Genellikle bu ihtiyaç bulut bilişim kullanarak giderilir.

16. İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK
KURSLAR (İHAK)
 Daha önceleri her dersin ya da eğitim kurumunun kendi yazılımı söz
konusu iken, zamanla belli ticari ürünler ya da hizmetler ortaya çıkmıştır
(Khan Academy, EdX, Coursera, Udacity, P2Pu, Udemy, FutureLearn, Alison).
2013'te ise ilk açık kaynak yazılım çabası Open edX ve Stanford
Üniversitesi'nin bir araya gelmesiyle başlamıştır. Amaçlarının "çevrimiçi
öğrenimin Linux'u" benzetmesine layık olmasını umdukları XBlock SDK
ürününü Affero GPL açık kaynak lisansı ile sunmak olduğunu ilan
etmişlerdir.

17. İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK
KURSLAR (İHAK)
 Kitlesel Açık Çevrimiçi Derslere artan ilgi sonucu farklı modeller ortaya
çıkmıştır. Çoğu yönden ortak özelliklere sahip olmalarına karşın, özellikle
benimsedikleri pedagojik yaklaşımlar açısından Kitlesel Açık Çevrimiçi
Dersler birbirlerinden ayrışmaktadır. Siemens’e göre iki tür Kitlesel Açık
Çevrimiçi Ders türü vardır. Bunlardan ilki Siemens’in 2008 yılında başlattığı,
bağlantıcı yaklaşım çerçevesinde oluşturulan c-Kitlesel Açık Çevrimiçi
Derslerdir (cMOOC). Diğer tür ise genellikle büyük kurumlar tarafından
yürütülen ve büyük mali bütçelere sahip olan Coursera ve EDx gibi x-
Kitlesel Açık Çevrimiçi Derslerdir (xMOOC) (Siemens, 2012b). cMOOC,
connectivist MOOC ifadesinin kısaltmasıdır; buna karşın xMOOC ise
extension MOOC ifadesinin kısaltması olarak kullanılmaktadır.

18. İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK
KURSLAR (İHAK)
 Ayrıca son zamanlarda cMOOC ve xMOOC modellerini bir arada ardışık
veya paralel şekilde sunan, karma öğrenme yaklaşımını benimseyen ve
daha geniş bir katılımcı yelpazesine hitap eden melez Kitlesel Açık
Çevrimiçi Dersler (Hybrid MOOC) ortaya çıkmaya başlamıştır.
 c-Kitlesel Açık Çevrimiçi Dersler yaratıcılığı, özerkliği ve sosyal ağları ön
plana çıkarıp bağlantıcı yaklaşımı benimserken; x- Kitlesel Açık Çevrimiçi
Dersler video sunumları, kısa sınavlar gibi araçları kullanarak içeriği
sunmakta ve geleneksel öğrenme yaklaşımlarını tercih etmektedirler. Başka
bir ifadeyle, c-Kitlesel Açık Çevrimiçi Dersler bilginin üretimi ve artırılmasına
odaklanırken, x- Kitlesel Açık Çevrimiçi Dersler bilginin tekrarına ve
sunumuna odaklanmaktadırlar.

19. İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK
KURSLAR (İHAK)
 Melez Kitlesel Açık Çevrimiçi Dersler ise her iki yaklaşımı da benimseyerek
öğrenenlere daha geniş bir yelpazede seslenmekte ve bu anlamda farklı
Kitlesel Açık Çevrimiçi Dersler deneyimlerinin yaşanmasına olanak
tanımaktadırlar. Benimsedikleri pedagojik yaklaşım açısından
kıyaslandıklarında, c-Kitlesel Açık Çevrimiçi Derslerin bir ağ gibi düşünüp
bağlantıcı bir yaklaşımı, x- Kitlesel Açık Çevrimiçi Derslerinse doğrusal bir
düşünce yapısıyla hiyerarşik bir yapıyı benimsedikleri gözlenmektedir
(Bozkurt, 2013a).

20. İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK
KURSLAR (İHAK)
Etki Arttırıcı Yöntemler
• Videoda konuşan kafa öğretmen yerine, öğrencinin merak ve becerebilme
dürtülerini kamçılayan içerikler,
• Öğrencilerin birbirlerini denetlemesi,
• Otomatik tarafsız imtihan (zor ve gelişmekte olan bir konu) ve hızlı geri
dönüş,
• Grup çalışması,
• Yalnızken ders dinleme, birlikteyken ödev ve proje,
• Geleneksel ders kitaplarına benzemeyen malzeme, örneğin çizgi roman,
çevrimiçi oyun,
• Öğrencilere tecrübeli çevrimiçi abiler tayin etmek,

21. İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK
KURSLAR (İHAK)
• Geri dönüşleri yazı yerine ses kaydıyla vermek,
• Haftalık "derste son gelişmeler" dergisi,
• Geride kalanların eski başarılarını tebrik eden, teşvik eden iletiler
• Öğrencilerin kendilerinden ve dersten beklentilerini dile getirmelerini
sağlamak
• Öğrencilerden az bir ücret almak, ama mutlaka almak
• Ders anlatımlarını kısa (en fazla 6-9 dakikada) tutmak
• Ödev ve projeleri katılıma teşvik edici (nerdeyse oyun/yarışma) biçimde
sunmak.

22. KAYNAKÇA
 SLİDE SHARE
 DERGİ PARK
 WİKİPEDİA
 TURCADEMY