24 Şubat 2009 tarihinde, İnönü Üniversitesi Kongre ve Kültür Merkezinde gerçekleştirdiğim Konferans sunusu.

1. “Bir Bestecinin Gözünden”
Bir Alternatif İşletim Sistemi Olarak
PARDUS
Doç. Server ACİM
Besteci
●
İnönü Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Müdürü
●

2. BÖLÜM 1
GENEL TANITIM

3. PARDUS Nedir?
Bir “PROGRAM” değildir. Bir “YAZILIM” değildir.
●
“Linux İşletim Sistemi” temelli, TÜBİTAK-UEKAE tarafından
●
2004 yılında geliştirilmeye başlanıp, gelişim süreci devam
eden bir İşletim Sistemi'dir.
“İşletim Sistemi”, bilgisayarı oluşturan donanımların
●
sağlıklı çalışmasını sağlamak için gereklidir.
“Microsoft Windows” / “MAC OS X”, birer “İşletim
●
Sistemi”dir.
Ancak, MS-Win ile bilgisayarlarımız “güvenli” değildir.
●
Yazılan virüslerin büyük çoğunluğu MS-Win için
●
yazılmaktadır.
Bugüne değin Linux OS yüklü bilgisayarın virüs yüzünden
●
çökmesi gibi bir vakaya rastlanmamıştır.

4. PARDUS – Kelime Anlamı? (1)
Panthera pardus
Pardus adı, Anadolu Parsı'ndan,
tulliana'dan geliyor.
Anadolu Parsı, Leopar alt türündeki büyük kedilerin
Anadolu’daki son temsilcilerindendir. Boyu 200-250 cm,
ağırlığı dişilerde 35-50 kg, erkeklerde 45-70 kg
civarındadır. Yaklaşık ömrü 20 yıldır. Oldukça çevik olan
Anadolu parsı, etoburdur ve geyik, yaban keçisi, yaban
domuzu, küçük memeliler ve kuşlar gibi bir çok hayvan avını
oluşturur. Anadolu Parsı Ege ve Batı Akdeniz, Doğu Akdeniz
ve Doğu Anadolu bölgelerinde, daha çok ormanlık ve dağlık
alanlarda yaşamıştır. Doğal yaşam alanları ve av
kaynaklarının azalması parsları insanların yaşadığı yerlere
yönlendirmiş ve bu da genellikle vurularak ya da
zehirlenerek öldürülmelerine yol açmıştır.

5. PARDUS – Kelime Anlamı? (2)
Anadolu parsı ile ilgili son resmi kayıt 17 Ocak 1974
tarihinde Beypazarı ilçesinin 5 km batısında bulunan
Bağözü köyünden bir kadına saldırması sonrasında
vurularak öldürülmesi üzerinedir. Neslinin tükendiği
yönünde görüşler bulunmasına karşın, bugün Türkiye'de
10-15 Anadolu Parsı kaldığı da öne sürülmektedir. 2001
yılında Doğu Akdeniz bölgesi Dandi mevkiinde ve Doğu
Karadeniz bölgesi Müsikli deresinde, 2004 yılında da Doğu
Karadeniz bölgesi Pokut yaylasında görülmüştür. Anadolu
parsının varlığını kanıtlamak ve koruma altına almak için
doğa gönüllülerinin çabaları aralıksız sürmektedir.
Kaynak Web sayfası:
http://tr.pardus-wiki.org/Pardus:SSS#Pardus_ismi_nereden_geliyor.3F

6. PARDUS Vizyonu
Üst düzeyde çeşitli tercihler ve saptamalar yapabilmek için,
●
Pardus'un zaman içinde kaplayacağı alanı tanımlamak
gereklidir. Pardus, sürümleri farklı dikey pazarlarda, çeşitli
kullanım şekillerinde ve alanlarında, toplumun her kesiminde
tercih edilen, kullanılan ve yaygınlaştırılan bir işletim sistemi
dağıtımı olacaktır.
Kar amacı güdülmemekle birlikte, kullanılacak ve oluşturulacak
●
iş modelleriyle, öz kaynakları ile ayakta durabilen,
sürdürülebilir bir organizasyon oluşacaktır.
Geliştiriciler, mevcut teknolojik problemlere, uygulanabilir ve
●
yenilikçi çözümler getirerek küresel düzeyde Linux ve açık
kaynak camiasına özgün katkı yapacaklardır.

7. PARDUS'un Hedefleri
Tam Türkçe desteğini, hem karakter yapısının Türkçe’ye uygun
●
(UTF-8 uyumluluğu), hem de kullanıcıya görünen tüm mesaj ve
belgelerin Türkçe olması yoluyla sağlaması.
Mevcut Linux dağıtımlarından ve rakip diğer işletim
●
sistemlerinden daha kolay kurulabilen ve kullanılabilen bir
işletim sistemi olması.
Araç temelli ve teknoloji merkezli bir tasarım yerine görev
●
temelli ve insan merkezli bir yaklaşımla ve esnekliği ve yüksek
performansı sağlayabilecek modüler bir yapıda tasarlanması.
Kaynak Web sayfası:
●
http://www.pardus.org.tr/hakkimizda.html
●

8. PARDUS ile neler yapabiliriz?
Web sayfalarında gezinebilir, e-posta okuyup yazabiliriz.
●
İnternet bankacılığı işlemlerini daha güvenli olarak yapabiliriz.
Yazı yazabilir, sunu hazırlayabiliriz.
●
Ses CD'si dinleyebilir, VCD veya DVD filmleri izleyebiliriz.
●
Ayrıca, tüm bu CD'leri de oluşturabiliriz.
Digital Kamera'mızla çektiğimiz fotoğrafları aktarabiliriz. Bu
●
fotoğrafları albüm haline dönüştürebiliriz.
Sözün özü, kapalı kaynak kodlu işletim sistemde
●
yapabileceğimiz standart uygulamaların çoğunu PARDUS ile
rahatlıkla yapabiliriz.
Virüs, casus yazılım ve benzeri tehditlerden uzakta
●
yaşayabiliriz.

9. Bazı Linux Dağıtımları Örnekleri
sav
pO

10. BÖLÜM 2
ÖZGÜR VE AÇIK KAYNAK KODLU YAZILIM
“FREE AND OPEN SOURCE SOFTWARE”
F/OSS

11. ÖZGÜR YAZILIM/AÇIK KAYNAK
Bir işletim sistemini veya yazılımı oluşturan kaynak kodların
●
“açık, değiştirilebilir, özelleştirilebilir” olması,
Yeniden dağıtılabilir, çoğaltılabilir olması,
●
Genel Kamu Lisansı ile lisanslanmış olması,
●
Yazılımın veya İşletim Sisteminin kurulumu için gereken
●
dosyaların ve güncelleştirmelerin internet üzerinden ÜCRETSİZ
olarak indirilebilir ve kurulabilir olması,
Bu işletim sistemlerini ve yazılımları ÖZGÜRCE kullanmamızı
●
sağlar.
Son kullanıcıyı kısıtlayan, sınırlandıran bir unsur
●
bulunmamaktadır.

12. “AÇIK KAYNAK ve ÖZGÜR YAZILIM”
YAZILIMLARINDAN BAZI ÖRNEKLER
Mozilla Firefox (Windows, Linux ve Mac için)
●
Web tarayıcı
Mozilla Thunderbird (Windows, Linux ve Mac için)
●
E-posta okuma ve yazma
OpenOffice (Windows, Linux ve Mac için)
●
Ofis paketi
Drupal, Joomla, Wordpress (İçerik Yönetimi Sistemi)
●
Moodle (Uzaktan Eğitim Sistemi)
●
Gimp (Resim İşleme Yazılımı)
●

13. AVRUPA BİRLİĞİ KOMİSYONU / AVRUPA'NIN BİLGİ TOPLUMU
ÖZGÜR ve AÇIK KAYNAK KODLU YAZILIM
Link: http://ec.europa.eu/information_society/activities/opensource/index_en.htm

14. NASA – Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi,
Açık Kaynak Kodlu yazılımlar üretiyor ve kullanıyor.
Link: http://opensource.arc.nasa.gov/

15. ÖZGÜR YAZILIM VAKFI
Link: http://www.fsf.org/

16. AVRUPA ÖZGÜR YAZILIM VAKFI
Link: http://fsfeurope.org/

17. Amerika'nın “Milli Güvenlik Ajansı” olarak bilinen NSA Web
sayfasında bile “Güvenliği Arttırılmış Linux” ile ilgili bir yazı yer
almaktadır. NSA, Amerika'nın ulusal bilgi güvenliğini koruyan
önemli kurumlarından biridir.
Link: http://www.nsa.gov/research/selinux/index.shtml
Link: http://www.nsa.gov/research/selinux/index.shtml

18. ÖZGÜR YAZILIM HABERLERİ (1)
Link: http://www.ozgurlukicin.com/haber/alman-devleti-odf-sevdi/

19. ÖZGÜR YAZILIM HABERLERİ (2)
Link: http://www.ozgurlukicin.com/haber/kubanin-linux-dagitimi-nova/

20. ÖZGÜR YAZILIM HABERLERİ (3)
Link: http://www.ozgurlukicin.com/haber/odf-natoda-standard-oluyor/

21. ÖZGÜR YAZILIM HABERLERİ (4)
Link: http://www.ozgurlukicin.com/haber/vietnam-goce-hazirlaniyor/

22. BÖLÜM 3:
BİR ÖNERİ:
PARDUS GÖÇ PROJESİ

23. NİÇİN? NEDEN? GEREKLİ Mİ?
Bilgisayarların güvenli olarak bilgisayarlara bağlanması
●
için,
Virüslerden etkilenmemek için,
●
“Casus yazılım, Truva atı” gibi ağa yayılarak üniversite içi
●
– üniversite dışı bağlantı hızını yavaşlatan zararlı ağ
solucanlarıyla uğraşmamak için,
Korsan yazılımlardan korunmak için.
●
Üniversitemiz bilgisayarlarında açık kaynak kodlu
●
yazılımların ağırlıklı olarak kullanılması suretiyle örnek
oluşturmamız gerekir diye düşünmekteyim..

24. OLABİLİR Mİ?
Kurum içi ve kurum dışı tüm “resmi yazışmalarda”
●
PARDUS İşletim Sistemi ile birlikte gelen OpenOffice
Kelime İşlemci yazılımı kullanılabilir.
Bu yazışmalar rahatlıkla bu uygulama ile hazırlanabilir.
●
Bunun için bir “EYLEM PLANI” hazırlayıp, “PİLOT PROJELER”
●
oluşturabiliriz..
Tüm ofis bilgisayarlarına PARDUS kurulacak mı?
●
“Uyum” sorunu yaşama ihtimalimiz nedir?
●
Bilgisayar donanımları ve dış donanımları (yazıcı, tarayıcı,
●
USB bellek gibi...) tanıtmakta sorun yaşanabilir mi?
Konulara yaklaşımımızda “böyle gelmiş, böyle gitsin!”
●
yaklaşımının bize “çağı yakalamakta” çok önemli bir
engel oluşturduğuna kuvvetle inanıyorum.

25. KOLAYLIKLARIMIZ
Size “bilgisayar kullanma alışkanlıklarımızı
●
değiştirmekten” bahsediyorum. Bunun kolay olmadığını
biliyorum.
Donanım uyum sorunları yaşanabilir. Yaşanmaya da bilir.
●
Bizim avantajımız şudur:
●
PARDUS geliştiricileri bize bir e-posta ve/veya bir telefon
●
uzaklığındalar.
Bizlere yaşayabileceğimiz her türlü sorunda destek
●
vermeye hazır olan bir geliştirici grubu var.
Tubitak – UAKAE / Pardus Proje Yöneticisi Doç. Erkan
●
TEKMAN, bizleri PARDUS'a geçiş projesinde
desteklemektedir.

26. ZORLUKLARIMIZ
Başlarda çeşitli şikayetler gelebilir.
●
“Alışmak zor” “Çözmek biraz zor” ve benzeri.
●
Bunlar doğaldır.
●
Fakat, sürecin sonunda kazancımızı düşünelim!
●
Nedir bunlar?
●
a) Bilgisayarlarımızda içinde virüs barındırmayan bir
●
sistemle çalışıyor olacağız.
b) İnternet ağımızda bir rahatlama hissedilebilir.
●
c) Windows yüklü makinelerimizden, bizim haberimiz
●
olmadan ağa yayılabilecek virüslerden kısmen kurtulmuş
olabiliriz.
d) Antivirüs yazılımı yüklemek gibi derdimiz olmayacak.
●

27. GÖÇ PROJESİ ÖNERİSİ!, NASIL?
ÖNERİM ŞÖYLEDİR:
●
Ofislerimizde çalışmakta olan memurlar arasından
●
seçecek olduğumuz ve/veya bu test grubuna katılmaya
istekli, meraklı olan memurlarımız arasından test grupları
oluşturalım.
İlk oluşturduğumuz test grubuna “Test Grubu – 1” adını
●
verdiğimizi varsayalım.
“Test Grubu – 1”e hafta içinde belirli saatler arasında
●
“Pardus Kullanımı Eğitimi” verelim. Bu hizmet içi
kurslardaki materyalimiz de “Memurlar için PARDUS – El
Kitabı” olsun.

28. GÖÇ PROJESİ ÖNERİSİ! (Devam)
“Test Grubu – 1”, hizmet içi eğitimlerinin sonunda Pardus
●
kurulu bilgisayarlarında aldıkları kurs ışığında çalışmaya
devam eder iken, “Test Grubu – 2”nin hizmet içi eğitimini
başlatalım. Ve süreci zincirleme eğitimlerle sürdürelim..
Soru: Bu süreç ne kadar sürebilir?
●
Cevap: Yaklaşık 1 yıl veya üzeri.
●
Bu bir öneridir. Tasarımdır. Ben “olabilirliğine”
●
inanmaktayım.

29. “ÖZGÜRLÜK İÇİN”
http://www.ozgurlukicin.com/hakkinda/
●
Özgürlükİçin.com, Türkiye'de kullanımı giderek artan
●
özgür yazılım ve Pardus işletim sisteminin yaygınlığını
daha da artırmak, sesini yükseltmek için kurulan bir
topluluk sitesidir.
Özgürlükİçin.com'un öncelikli amacı, Pardus ailesine yeni
●
katılan kullanıcılara yardımcı olmaktır. Genellikle
geliştiriciler ve deneyimli Pardus kullanıcıları tarafından
kaleme alınan paket tanıtımı, inceleme yazıları ve
kullanım kılavuzları, yeni kullanıcıların özgür yazılıma
geçişini kolaylaştırmayı hedefler.
TÜBİTAK/UEKAE'nin
Pardus ismi ve logosu, tescilli
●
markasıdır.
www.ozgurlukicin.com, TÜBİTAK/UEKAE'ye aittir.
●

31. TÜBİTAK – UEKA
Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü
http://www.uekae.tubitak.gov.tr/

32. http://www.pardus.org.tr/

33. BÖLÜM 4:
ÖRNEKLEMELER
OpenOffice.org Paketi
f

34. OPENOFFICE.org
Açık Kaynak Kodlu Ofis Paketi
●
İnternet üzerinden ücretsiz olarak indirilebilir ve
●
Windows, MAC ve Linux işletim sistemlerine kurulabilir.
Word, Excel, Powerpoint dosyalarını açabilir veya dosyaları
●
bu formatlarda kaydedebilir.
Hazırlanan dosya, doğrudan PDF olarak kaydedebilir.
●
Şu anda izlemekte olduğunuz SUNU, PARDUS'ta
●
OpenOffice.org Sunu ile hazırlanmış olup, PARDUS İşletim
Sistemi üzerinde OpenOffice.org Sunu ile sunulmaktadır.

35. ŞABLON DOSYALAR
Sizlere sunmak için hazırlamış olduğum “Resmi Yazı
●
Şablonlarını” sunarak sunumumu bitiriyorum.
ZAMAN AYIRDIĞINIZ İÇİN
SİZLERE ÇOK TEŞEKKÜR EDİYORUM.
http://www.pardus.or.tr/
http://www.ozgurlukicin.com/