2. Orixe.
A dia de hoxe ninguén o sabe pero tras longos estudos sábese que arredores do
ano 400 a.c saíron os primeiros grabados sobre a gaita galega.
3. Partes da Gaita Galega
Ronco: Consta de tres partes: Prima, Segunda e
Copa, que se unen entre si polos espigos que,
serven a súa vez para afinalo. Emite una nota pedal
que é a tónica do punteiro dúas oitavas por debaixo.
A súa fonte sonora é o pallón
4. Partes da Gaita Galega
Ronqueta:Ronqueta: Consta de dúas partes:
Prima e Copa. Emite a tónica do punteiro unha
oitava por debaixo do punteiro, inda que moitos
gaiteiros tamén lle engaden unha segunda para
emitir unha cuarta , e incluso unha quinta por
debaixo da nota na que esta afinada a ronqueta sen
a peza.A súa fonte sonora é, o igual que o ronco, o
pallón.
5. Partes da Gaita Galega
O chión tradicional leva, como fonte sonora unha palleta de lámina
dobre igual á do punteiro. Emite a nota dominante ao unísono con este
último polo que, ao estar unha quinta por enriba da tónica, resulta de
gran valor harmónico nalgunhas melodías. Caracterízase
fundamentalmente pola intensidade do seu son enxebre e polas
disonancias coas notas próximas, especialmente coa sexta menor.
Pode dar a sensación de que están a soar dúas gaitas a dúo, sobre todo
en espazos abertos.
Despois dun proceso de estudo e investigación, despois dun tempo
estáse a comercializar dende a década dos 80, o máis recente chión de
pallón que, como o seu nome indica, utiliza un pequeno pallón como
fonte sonora. As súas características físicas e acústicas son distintas,
con respecto ao de palleta, a pesar de que tamén emite a dominante do
punteiro, se ben unha oitava máis grave. Desta forma, as disonancias
redúcense ao mínimo ou deixan de existir. O seu volume é moito máis
suave e melódico, e a súa relación coa tónica do punteiro é distinta:
unha cuarta xusta descendente.
6. Partes da Gaita Galega
Punteiro:E a “alma” da gaita, quero dicir con isto que e a parte máis
representativa, a fonte de son do punteiro ten unha lengüeta de dobre cana
chamada “palleta” que aseméllase as do fagot pero moito máis cargada de
harmónicos.
7. TOQUE ABERTO:
O toque aberto é o máis coñecido e o máis
recente. Un exemplo serían as frautas de pico
escolares.
TOQUE PECHADO:
Este é o toque máis antergo do noso país, xa
que este foi moi influenciado polos gaiteiros
vellos, debido a que a partir da carta hai que ir
pechando os buratos de abaixo.
Tipos de toque na Gaita Galega