More Related Content Similar to 7 thoi quen cua ban tre thanh dat
Similar to 7 thoi quen cua ban tre thanh dat (20) More from khosachdientu2015
More from khosachdientu2015 (20) 7 thoi quen cua ban tre thanh dat1. Gieo suy nghĂŽ, gĂčĂ„t haĂąnh à öÄng
Gieo haĂąnh à öÄng, gĂčĂ„t thoĂĄi quen
Gieo thoĂĄi quen, gĂčĂ„t tñnh caĂĄch
Gieo tñnh caĂĄch, gĂčĂ„t söë phĂȘĂ„n
2. THE 7 HABITS OF HIGHLY EFFECTIVE TEENS
- 7 THOĂI QUEN CUĂA BAĂ
N TREĂ THAĂNH ĂAĂ
T
Copyright ©2005 First News-Tri Viet.
Cöng ty First News - Trñ ViĂŻĂ„t giûÀ baĂŁn quyĂŻĂŹn xuĂȘĂ«t baĂŁn vaĂą phaĂĄt haĂąnh ĂȘĂ«n
baĂŁn tiĂŻĂ«ng ViĂŻĂ„t trĂŻn toaĂąn thĂŻĂ« giĂșĂĄi theo hĂșĂ„p à öÏng chuyĂŻĂn giao baĂŁn
quyĂŻĂŹn vĂșĂĄi TĂȘĂ„p Ă oaĂąn xuĂȘĂ«t baĂŁn FranklinCovey, thaĂĄng 04 nĂčm 2005.
BĂȘĂ«t cûå sûÄ sao cheĂĄp, trñch dĂȘĂźn naĂąo khöng Ă Ă»ĂșĂ„c sûÄ à öÏng yĂĄ cuĂŁa First
News vaĂą FranklinCovey Ă ĂŻĂŹu laĂą bĂȘĂ«t hĂșĂ„p phaĂĄp vaĂą vi phaĂ„m LuĂȘĂ„t XuĂȘĂ«t
BaĂŁn ViĂŻĂ„t Nam, LuĂȘĂ„t BaĂŁn QuyĂŻĂŹn Quöëc TĂŻĂ« vaĂą Cöng Ă»ĂșĂĄc BaĂŁo HöÄ SĂșĂŁ
HûÀu BaĂŁn QuyĂŻĂŹn SĂșĂŁ HûÀu Trñ TuĂŻĂ„ Berne.
FIRST NEWS -TRI VIET PUBLISHING CO., LTD.
11HNguyen Thi Minh Khai St. - Ho Chi Minh City, Vietnam
Tel: 84-8227979 - 8227980 - 8233859 - 8233860
Fax: 84-8224560; Email: triviet@firstnews.com.vn
Web: http://www.firstnews.com.vn
Original title: THE 7 HABITS OF HIGHLY EFFECTIVE TEENS
by Sean Covey
Copyright © FranklinCovey Company.
âFranklinCovey and the FC logo and trademarks are trademarks of
FranklinCovey Co. and their use is by permission.â
3. NHAĂ XUĂĂT BAĂN TREĂ
Biïn dÔch:
VUĂ THĂ THU NHI - NGUYĂĂN THAĂNH NHĂN
FIRST NEWS
SEAN COVEY
4. 4
âSean troĂą chuyĂŻĂ„n vĂșĂĄi caĂĄc baĂ„n treĂŁ bĂčçng möÄt gioĂ„ng
vĂčn vûùa thuĂĄ vĂ”, vûùa kñch thñch khaĂŁ nĂčng tĂ» duy saĂĄng
taĂ„o cuĂŁa hoĂ„. Thöng Ă iĂŻĂ„p cuĂŁa öng gĂșĂ„i mĂșĂŁ nhûÀng con
Ă Ă»ĂșĂąng Ă i Ă ĂŻĂ«n thaĂąnh cöng. Töi xin trĂȘn troĂ„ng giĂșĂĄi thiĂŻĂ„u
cuöën saĂĄch naĂąy tĂșĂĄi moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi, Ă ĂŻĂ«n tĂȘĂ«t caĂŁ nhûÀng ai
Ă ang ĂȘĂ«p uĂŁ möÄt Ă»ĂșĂĄc mĂșâ.
- John Gray
âNhûÀng giaĂĄ trĂ” vaĂą nguyĂŻn tĂčĂŠc söëng maĂą Sean Ă Ă»a
ra trong cuöën saĂĄch naĂąy rĂȘĂ«t cĂȘĂŹn thiĂŻĂ«t cho sûÄ trĂ»ĂșĂŁng
thaĂąnh vaĂą traĂŁi nghiĂŻĂ„m cuĂŁa giĂșĂĄi treĂŁ ngaĂąy nay. BaĂ„n caĂąng
sĂșĂĄm xĂȘy dûÄng nhûÀng thoĂĄi quen töët thĂČ baĂ„n caĂąng sĂșĂĄm
thaĂąnh Ă aĂ„t. Chñnh nhûÀng yĂĄ tĂ»ĂșĂŁng trong cuöën saĂĄch naĂąy
seĂ€ giuĂĄp baĂ„n laĂąm Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄâ.
- Mick Shannon
- GiaĂĄm à öëc Ă iĂŻĂŹu haĂąnh Childrenâs Miracle Network
âBaĂŁy thoĂĄi quen cuĂŁa baĂ„n treĂŁ thaĂąnh Ă aĂ„tâ chûåa à ûÄng
nhûÀng lĂșĂąi chĂł dĂȘĂźn rĂȘĂ«t thûÄc tĂŻĂ« vaĂą hûÀu ñch cho bĂȘĂ«t kyĂą ai,
khöng chĂł vĂșĂĄi caĂĄc baĂ„n treĂŁ. ĂoĂĄ laĂą Ă ĂŻĂŹ ra nhûÀng muĂ„c tiĂŻu,
ghi taĂ„c chuĂĄng vaĂąo trñ nhĂșĂĄ cuĂŁa baĂ„n à öÏng thĂșĂąi tĂȘĂ„p trung,
phaĂĄt triĂŻĂn khaĂŁ nĂčng chĂ”u à ûÄng Ă ĂŻĂ vĂ»ĂșĂ„t qua nhûÀng
chĂčĂ„ng Ă Ă»ĂșĂąng khoĂĄ khĂčn phña trĂ»ĂșĂĄc. NĂŻĂ«u coĂĄ thĂŻĂ laĂąm nhĂ»
thĂŻĂ«, baĂ„n seĂ€ Ă aĂ„t Ă Ă»ĂșĂ„c bĂȘĂ«t cûå muĂ„c tiĂŻu naĂąoâ.
- Tara Lipinski - Vö Ă Ă”ch trĂ»ĂșĂ„t bĂčng nghĂŻĂ„ thuĂȘĂ„t,
Huy ChĂ»Ășng VaĂąng Olympic 1998
5. 5
âKhi chuĂĄng töi khaĂĄm phaĂĄ ra cuöën âBaĂŁy thoĂĄi
quen cuĂŁa baĂ„n treĂŁ thaĂąnh Ă aĂ„tâ thĂČ con trai töi Ă aĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c
21 tuöĂi. ChuĂĄng töi duĂąng cuöën saĂĄch naĂąy Ă ĂŻĂ giuĂĄp chaĂĄu
reùn luyïÄn laÄi caåc thoåi quen vaù taÄo dûÄng caåc möëi quan
hĂŻĂ„ töët Ă eĂ„p, tñnh Ă ĂŻĂ«n nay Ă aĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c 7 nĂčm. ĂĂșĂĄc gĂČ chuĂĄng
töi coĂĄ cuöën saĂĄch naĂąy vaĂąo thĂșĂąi Ă iĂŻĂm con trai töi Ă Ă»ĂșĂ„c
15 tuöĂi thĂČ chuĂĄng töi Ă aĂ€ chĂčĂšng phaĂŁi phñ phaĂ„m 6 nĂčm
trĂșĂąi Ă ĂȘĂŹy nhûÀng bĂȘĂ«t à öÏng trong giao tiĂŻĂ«p, bûÄc böÄi, khoĂĄ
chĂ”u lĂȘĂźn nhau. HĂșĂ€i caĂĄc bĂȘĂ„c cha meĂ„, cuöën saĂĄch naĂąy
thĂȘĂ„t sûÄ seĂ€ laĂą kim chĂł nam Ă uĂĄng Ă ĂčĂŠn nhĂȘĂ«t cho caĂĄc baĂ„n
vaĂą con cuĂŁa caĂĄc baĂ„n Ă ĂȘĂ«y!â
- Clyde Fessler - Phoå giaåm à öëc kinh doanh
TĂȘĂ„p Ă oaĂąn Harley-Davidson Motor
âCaĂĄch töët nhĂȘĂ«t Ă ĂŻĂ biĂŻĂ«n Ă»ĂșĂĄc mĂș thaĂąnh hiĂŻĂ„n thûÄc
laĂą coĂĄ Ă Ă»ĂșĂ„c sûÄ lûÄa choĂ„n nhûÀng thoĂĄi quen Ă uĂĄng Ă ĂčĂŠn
ngay tûù thĂșĂąi niĂŻn thiĂŻĂ«u, âBaĂŁy thoĂĄi quen cuĂŁa baĂ„n treĂŁ
thaĂąnh Ă aĂ„tâ giuĂĄp moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi hiĂŻĂu Ă Ă»ĂșĂ„c rĂčçng chñnh
nhûÀng thoĂĄi quen, suy nghĂŽ vaĂą tĂȘĂŹm nhĂČn cuĂŁa baĂ„n laĂą
nïÏn taãng chuã yïëu taÄo nïn thaùnh cöng cuöÄc söëng cuãa
baÄn duù cho quaå khûå hay hiïÄn taÄi cuãa baÄn coå thïë naùo
Ă i nûÀaâ.
- Stedman Graham
- TaĂĄc giaĂŁ cuöën âYou can make it Happenâ
6. 6
LĂșĂąi giĂșĂĄi thiĂŻĂ„u
BaĂ„n Ă oĂ„c thĂȘn mĂŻĂ«n,
TuöĂi mĂșĂĄi lĂșĂĄn laĂą tuöĂi Ă eĂ„p nhĂȘĂ«t vaĂą quan troĂ„ng nhĂȘĂ«t
cuĂŁa Ă ĂșĂąi ngĂ»ĂșĂąi. BaĂ„n Ă aĂ€ bĂșĂĄt Ă i sûÄ ngĂȘy ngö, höÏn nhiĂŻn
cuĂŁa treĂŁ thĂș, nhĂ»ng cuĂ€ng chĂ»a coĂĄ sûÄ chûÀng chaĂ„c, traĂŁi
nghiĂŻĂ„m cuĂŁa ngĂ»ĂșĂąi Ă aĂ€ trĂ»ĂșĂŁng thaĂąnh. BaĂ„n khaĂĄt khao
khaĂĄm phaĂĄ nhûÀng chĂȘn trĂșĂąi laĂ„, nhûÀng tri thûåc mĂșĂĄi,
nhûÀng möëi quan hĂŻĂ„ mĂșĂĄi... BaĂ„n yĂŻu thĂ»Ășng nöÏng
naĂąn, say Ă ĂčĂŠm. BaĂ„n giĂȘĂ„n hĂșĂąn, vui sĂ»ĂșĂĄng, buöÏn
phiĂŻĂŹn... Hy voĂ„ng vaĂą thĂȘĂ«t voĂ„ng... BaĂ„n muöën öm ghĂČ
cuöÄc söëng vaĂąo loĂąng, muöën söëng hĂŻĂ«t mĂČnh bĂčçng troĂ„n
veĂ„n traĂĄi tim nöÏng nhiĂŻĂ„t - vaĂą cuĂ€ng coĂĄ luĂĄc muöën Ă ĂȘĂy noĂĄ
ra thĂȘĂ„t xa, laĂ€nh Ă aĂ„m nhĂ» ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄch laĂ„ qua Ă Ă»ĂșĂąng.
VĂșĂĄi baĂ„n, giĂșĂą Ă ĂȘy cuöÄc Ă ĂșĂąi khöng coĂąn laĂą bĂȘĂŹu trĂșĂąi
nhoĂŁ beĂĄ bĂČnh an cuĂŁa ngaĂąy thĂș ĂȘĂ«u, vĂșĂĄi sûÄ chĂșĂŁ che cuĂŁa
cha meĂ„, anh chĂ”, ngĂ»ĂșĂąi thĂȘn. CuöÄc Ă ĂșĂąi luĂĄc naĂąy mĂșĂŁ ra
trĂ»ĂșĂĄc mĂčĂŠt baĂ„n trĂčm ngaĂąn neĂŁo Ă Ă»ĂșĂąng khaĂĄc nhau. CoĂĄ
con Ă Ă»ĂșĂąng bĂčçng phĂčĂšng, ĂŻm aĂĄi. CoĂĄ con Ă Ă»ĂșĂąng quanh
co, khuĂĄc khuyĂŁu. CoĂĄ con Ă Ă»ĂșĂąng ngĂȘĂ„p traĂąn aĂĄnh saĂĄng.
CoĂĄ con Ă Ă»ĂșĂąng u aĂĄm, Ă ĂȘĂŹy bĂȘĂźy rĂȘĂ„p, nguy cĂș. LaĂąm sao
baĂ„n choĂ„n Ă Ă»ĂșĂ„c con Ă Ă»ĂșĂąng tĂșĂĄi à ñch bĂČnh an, haĂ„nh
phuĂĄc maĂą khöng laĂ€ng phñ thĂșĂąi gian, cöng sûåc, traĂĄnh
Ă Ă»ĂșĂ„c nhûÀng möëi nguy rĂČnh rĂȘĂ„p bĂŻn Ă Ă»ĂșĂąng?
7. 7
TaÄo thoåi quen
Cuöën saåch naùy chñnh laù kim chó nam, laù chiïëc la
baĂąn giuĂĄp baĂ„n tĂČm ra con Ă Ă»ĂșĂąng Ă oĂĄ, traĂĄnh laĂ„c vaĂąo
nhûÀng thoĂĄi quen vaĂą nhûÀng con Ă Ă»ĂșĂąng sai lĂȘĂŹm, nguy
hiĂŻĂm. NoĂĄ hĂ»ĂșĂĄng dĂȘĂźn cĂčĂ„n keĂ€ nhûÀng gĂČ baĂ„n phaĂŁi laĂąm,
phaĂŁi traĂĄnh. KhaĂĄc vĂșĂĄi nhiĂŻĂŹu cuöën saĂĄch lyĂĄ thuyĂŻĂ«t khö
khan, 7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt cuãa Sean
Covey Ă Ă»ĂșĂ„c viĂŻĂ«t bĂčçng phong caĂĄch vui tĂ»Ăși, dñ doĂŁm,
ngĂčĂŠn goĂ„n, dĂŻĂź hiĂŻĂu, Ă Ă»ĂșĂ„c minh hoĂ„a vĂșĂĄi rĂȘĂ«t nhiĂŻĂŹu mĂȘĂu
chuyĂŻĂ„n thûÄc tĂŻĂ« vaĂą coĂĄ yĂĄ nghĂŽa, nhûÀng baĂąi thĂș thuĂĄ vĂ”,
nhûÀng hĂČnh aĂŁnh minh hoĂ„a dĂŻĂź thĂ»Ășng, sinh à öÄng...
Chñnh vĂČ vĂȘĂ„y maĂą cuöën saĂĄch naĂąy Ă aĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c hoan
nghĂŻnh vaĂą Ă oĂĄn nhĂȘĂ„n nöÏng nhiĂŻĂ„t trĂŻn khĂčĂŠp thĂŻĂ« giĂșĂĄi,
Ă Ă»ĂșĂ„c xĂŻĂ«p vaĂąo nhûÀng cuöën saĂĄch Ă Ă»ĂșĂ„c baĂ„n treĂŁ yĂŻu
thñch nhĂȘĂ«t vaĂą Ă oĂ„c nhiĂŻĂŹu nhĂȘĂ«t vĂșĂĄi söë lĂ»ĂșĂ„ng phaĂĄt haĂąnh
lĂŻn Ă ĂŻĂ«n haĂąng triĂŻĂ„u baĂŁn trong möÄt thĂșĂąi gian ngĂčĂŠn.
First News vaĂą NXB TreĂŁ trĂȘn troĂ„ng giĂșĂĄi thiĂŻĂ„u vĂșĂĄi
baĂ„n Ă oĂ„c cuöën saĂĄch hûÀu ñch, rĂȘĂ«t thûÄc tĂŻĂ« cuĂŁa möÄt taĂĄc
giaĂŁ thĂȘĂ„t sûÄ tĂȘm huyĂŻĂ«t vĂșĂĄi caĂĄc baĂ„n treĂŁ. ĂĂȘy khöng chĂł
laĂą möÄt cuöën saĂĄch Ă ĂŻĂ Ă oĂ„c maĂą coĂąn laĂą möÄt cĂȘĂm nang
quyĂĄ giaĂĄ Ă Ă»a baĂ„n Ă ĂŻĂ«n thaĂąnh cöng, giuĂĄp baĂ„n Ă aĂ„t Ă Ă»ĂșĂ„c
Ă»ĂșĂĄc mĂș cuĂŁa mĂČnh, xûång Ă aĂĄng vĂșĂĄi sûÄ tin yĂŻu cuĂŁa baĂ„n
beĂą, ngĂ»ĂșĂąi thĂȘn, cuĂŁa gia Ă ĂČnh vaĂą xaĂ€ höÄi.
Chuåc caåc baÄn thaùnh cöng!
First News - NhaĂą XuĂȘĂ«t BaĂŁn TreĂŁ
8. 8
Thoåi Quen xin chaùo baÄn!
Töi ĂșĂŁ Ă ĂȘu Ă»? Töi luön à öÏng haĂąnh cuĂąng vĂșĂĄi baĂ„n, trong
baĂ„n. Töi coĂĄ thĂŻĂ trĂșĂŁ thaĂąnh ngĂ»ĂșĂąi trĂșĂ„ giuĂĄp Ă ĂčĂŠc lûÄc cho baĂ„n
nhĂ»ng cuĂ€ng coĂĄ thĂŻĂ laĂą sûÄ caĂŁn trĂșĂŁ, laĂą gaĂĄnh nĂčĂ„ng nhĂȘĂ«t cuĂŁa
baĂ„n. Töi seĂ€ nĂȘng baĂ„n Ă ĂŻĂ«n thaĂąnh cöng hoĂčĂ„c biĂŻĂ«n baĂ„n thaĂąnh
keĂŁ thĂȘĂ«t baĂ„i. Töi luön bĂŻn baĂ„n vaĂą laĂąm theo yĂĄ muöën cuĂŁa baĂ„n.
ĂiĂŻĂŹu khiĂŻĂn töi laĂą möÄt viĂŻĂ„c dĂŻĂź daĂąng, nhĂ»ng baĂ„n phaĂŁi
kiĂŻn quyĂŻĂ«t vĂșĂĄi töi. Cho töi biĂŻĂ«t thĂȘĂ„t chñnh xaĂĄc baĂ„n muöën
ûång phoĂĄ möÄt vĂȘĂ«n Ă ĂŻĂŹ naĂąo Ă oĂĄ ra sao, röÏi sau möÄt vaĂąi lĂȘĂŹn
thûÄc hiĂŻĂ„n, töi seĂ€ tûÄ à öÄng thûÄc hiĂŻĂ„n Ă uĂĄng nhĂ» vĂȘĂ„y. Töi laĂą
baĂ„n cuĂŁa nhûÀng bĂȘĂ„c anh huĂąng vĂŽ nhĂȘn, vaĂą caĂŁ cuĂŁa nhûÀng
ngĂ»ĂșĂąi ti tiĂŻĂ„n, Ă ĂșĂĄn heĂąn. ĂĂ nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi vĂŽ Ă aĂ„i, töi cuĂąng hoĂ„
taĂ„o nĂŻn nhûÀng Ă iĂŻĂŹu vĂŽ Ă aĂ„i. ĂĂ nhûÀng ai chuĂŁ baĂ„i, töi ra tay
Ă ĂȘĂy hoĂ„ Ă ĂŻĂ«n Ă Ă»ĂșĂąng cuĂąng, maĂą chñnh hoĂ„ khöng hĂŻĂŹ biĂŻĂ«t.
Töi khöng phaĂŁi laĂą möÄt caĂĄi maĂĄy, duĂą vĂȘĂ„y, töi hoaĂ„t à öÄng
vĂșĂĄi à öÄ chñnh xaĂĄc cao hĂșn cuĂŁa möÄt caĂĄi maĂĄy, cöÄng thĂŻm trñ
thöng minh cuãa chñnh baÄn. BaÄn coå thïà sûã duÄng töi à ïà à aÄt
tĂșĂĄi thaĂąnh cöng hoĂčĂ„c Ă ĂŻĂ tûÄ huĂŁy hoaĂ„i mĂČnh. VĂČ vĂșĂĄi töi hai
Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄ khöng coĂĄ gĂČ khaĂĄc biĂŻĂ„t, chĂčĂšng coĂĄ gĂČ quan troĂ„ng.
HaĂ€y nĂčĂŠm lĂȘĂ«y töi, huĂȘĂ«n luyĂŻĂ„n töi, kiĂŻn quyĂŻĂ«t vĂșĂĄi töi, röÏi
töi seĂ€ Ă ĂčĂ„t caĂŁ thĂŻĂ« gian dĂ»ĂșĂĄi chĂȘn baĂ„n. HoĂčĂ„c haĂ€y dĂŻĂź daĂ€i,
nuöng chiïÏu töi - röÏi töi seÀ tiïu diïÄt baÄn.
VĂȘĂ„y töi - ThoĂĄi Quen,
laĂą gĂČ maĂą quan troĂ„ng Ă ĂŻĂ«n thĂŻĂ«?
9. 9
ĂĂȘĂŹu tiĂŻn, töi chĂł laĂą
möÄt suy nghĂŽ hoĂčĂ„c laĂą
möÄt haùnh à öÄng
tĂČnh cĂșĂą cuĂŁa baĂ„n,
RöÏi töi trĂșĂŁ thaĂąnh möÄt
thoåi quen cuãa baÄn,
Vaù cuöëi cuùng,
töi laĂą ngĂ»ĂșĂąi
Ă iĂŻĂŹu khiĂŻĂn baĂ„n!
11. 11
PHĂĂN I
TAĂ
O
THOĂI QUEN
Thoåi quen quan troÄng nhû thïë naùo?
Thoåi quen töët giuåp baÄn thaùnh cöng, haÄnh phuåc;
ThoĂĄi quen xĂȘĂ«u caĂŁn trĂșĂŁ, phaĂĄ hoĂŁng sûÄ phaĂĄt triĂŻĂn cuĂŁa baĂ„n.
NhûÀng quan niĂŻĂ„m vaĂą nguyĂŻn tĂčĂŠc söëng
BaĂ„n nhĂČn nhĂȘĂ„n, suy nghĂŽ nhĂ» thĂŻĂ« naĂąo,
thĂČ baĂ„n seĂ€ Ă aĂ„t Ă Ă»ĂșĂ„c Ă uĂĄng nhĂ» vĂȘĂ„y.
12. 12
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
Thoåi quen quan troÄng
nhĂ» thĂŻĂ« naĂąo?
THOĂI QUEN TĂĂT GIUĂP BAĂ
N THAĂNH CĂNG, HAĂ
NH PHUĂC;
THOĂI QUEN XĂĂU CAĂN TRĂĂ, PHAĂ HOĂNG SĂĂ
PHAĂT TRIĂĂN CUĂA BAĂ
N.
Chaùo caåc baÄn! Töi laù Sean vaù laù taåc giaã cuãa
cuöën saĂĄch naĂąy. Töi chĂčĂšng biĂŻĂ«t taĂ„i sao baĂ„n coĂĄ noĂĄ, coĂĄ
thïà meÄ baÄn mua cho baÄn à ïà baÄn hoÄc hoãi thïm, coå
thĂŻĂ baĂ„n tûÄ mua vĂČ tûÄa saĂĄch hĂȘĂ«p dĂȘĂźn chĂčĂšng haĂ„n,
nhĂ»ng töi rĂȘĂ«t vui vĂČ baĂ„n Ă aĂ€ cĂȘĂŹm noĂĄ trong tay vaĂą bĂȘy
giĂșĂą mĂșĂąi baĂ„n bĂ»ĂșĂĄc vaĂąo tûùng trang saĂĄch cuĂąng töi.
Coå nhiïÏu thanh thiïëu niïn thñch à oÄc saåch, nhûng
trĂ»ĂșĂĄc Ă ĂȘy töi khöng nhĂ» vĂȘĂ„y. Cho nĂŻn nĂŻĂ«u baĂ„n cuĂ€ng
giöëng nhĂ» töi daĂ„o trĂ»ĂșĂĄc thĂČ coĂĄ thĂŻĂ baĂ„n sĂčĂŠp sûãa gaĂĄc
quyĂŻĂn saĂĄch naĂąy lĂŻn kĂŻĂ„ phaĂŁi khöng? NhĂ»ng maĂą naĂąy,
trĂ»ĂșĂĄc khi gaĂĄc noĂĄ lĂŻn, haĂ€y nghe à öi lĂșĂąi Ă aĂ€: nĂŻĂ«u baĂ„n
hûåa rĂčçng baĂ„n seĂ€ Ă oĂ„c noĂĄ thĂČ töi cuĂ€ng xin hûåa laĂą seĂ€ biĂŻĂ«n
noå thaùnh möÄt chuyïën du haùnh thuå vÔ vaù hûÀu ñch à öëi
vĂșĂĄi baĂ„n. ThĂȘĂ„t maĂą, saĂĄch coĂĄ hĂČnh aĂŁnh minh hoĂ„a sinh
à öÄng, nhûÀng yĂĄ tĂ»ĂșĂŁng thöng minh, röÏi nhûÀng cĂȘu
danh ngön, nhûÀng trñch dĂȘĂźn hay, vaĂą caĂĄc cĂȘu chuyĂŻĂ„n
13. 13
TaÄo thoåi quen
dĂȘĂźn chûång coĂĄ thĂȘĂ„t tûù nhûÀng baĂ„n treĂŁ trĂŻn khĂčĂŠp thĂŻĂ«
giĂșĂĄi cuĂąng nhiĂŻĂŹu bĂȘĂ«t ngĂșĂą thuĂĄ vĂ” nûÀa.
Cuöën saĂĄch naĂąy Ă Ă»ĂșĂ„c viĂŻĂ«t dûÄa trĂŻn yĂĄ tĂ»ĂșĂŁng möÄt
cuöën saåch khaåc do cha töi, Stephen R. Covey, viïët
caĂĄch Ă ĂȘy nhiĂŻĂŹu nĂčm, Ă oĂĄ laĂą 7 ThoĂĄi Quen cuĂŁa NhûÀng
NgĂ»ĂșĂąi ThaĂąnh ĂaĂ„t - möÄt trong nhûÀng cuöën saĂĄch nöĂi
tiĂŻĂ«ng vaĂą baĂĄn chaĂ„y nhĂȘĂ«t tûù trĂ»ĂșĂĄc Ă ĂŻĂ«n giĂșĂą.
TaĂ„i sao töi viĂŻĂ«t cuöën saĂĄch naĂąy? BĂșĂŁi vĂČ tuöĂi mĂșĂĄi lĂșĂĄn
laĂą möÄt giai Ă oaĂ„n khöng daĂąi lĂčĂŠm trong cuöÄc Ă ĂșĂąi nhĂ»ng
laĂ„i rĂȘĂ«t quan troĂ„ng. VaĂą cuöÄc söëng à öëi vĂșĂĄi tuöĂi mĂșĂĄi lĂșĂĄn
hiĂŻĂ„n nay coĂĄ luĂĄc khöng coĂąn laĂą möÄt sĂȘn chĂși nûÀa. NoĂĄ coĂĄ
thïà biïën thaùnh möÄt khu rûùng
rĂȘĂ„m Ă ĂȘĂŹy khoĂĄ khĂčn hiĂŻĂm trĂșĂŁ.
Vaù cuöën saåch naùy seÀ laù möÄt
chiĂŻĂ«c la baĂąn giuĂĄp baĂ„n tĂČm
Ă Ă»ĂșĂąng Ă i qua khu rûùng ĂȘĂ«y.
Töi bĂȘy giĂșĂą Ă aĂ€ qua tuöĂi
"dĂȘĂ„y thĂČ", nhĂ»ng vĂȘĂźn nhĂșĂĄ roĂ€
möÏn möÄt caĂĄi thĂčçng töi luĂĄc Ă oĂĄ
chûå, nhĂșĂĄ tûùng caĂŁm giaĂĄc à öëi
vĂșĂĄi tûùng cĂȘu chuyĂŻĂ„n. Thñ duĂ„
nhĂ» töi chĂčĂšng bao giĂșĂą quĂŻn
lĂȘĂŹn Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn töi phaĂŁi loĂąng
möÄt cö beĂĄ tĂŻn Nicole vaĂąo nĂčm lĂșĂĄp 7. Töi nhĂșĂą möÄt
cĂȘĂ„u baĂ„n chñ cöët laĂą Clar noĂĄi höÄ rĂčçng töi mĂŻĂ«n cö ĂȘĂ«y lĂčĂŠm
(töi xĂȘĂ«u höà quaĂĄ nĂŻn khöng thĂŻĂ thöà löÄ trûÄc tiĂŻĂ«p vĂșĂĄi
TreĂŁ em ĂșĂŁ
thĂȘĂ„p niĂŻn
1960 f
s TreĂŁ em
ngaĂąy nay
14. 14
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
Nicole Ă Ă»ĂșĂ„c). Clar Ă aĂ€ hoaĂąn thaĂąnh sûå mĂŻĂ„nh quan
troĂ„ng Ă Ă»ĂșĂ„c giao phoĂĄ vaĂą vĂŻĂŹ baĂĄo caĂĄo laĂ„i vĂșĂĄi töi:
- Sean, tĂșĂĄ Ă aĂ€ noĂĄi rĂčçng cĂȘĂ„u mĂŻĂ«n cö ĂȘĂ«y röÏi Ă oĂĄ.
Töi höÏi höÄp quaå:
- RöÏi Nicole noåi sao?
- Cö ĂȘĂ«y noĂĄi rĂčçng: "TrĂșĂąi Ăși! Sean noĂĄ mĂȘĂ„p quaĂĄ!â
Clar cĂ»ĂșĂąi sĂčçng sĂčĂ„c. Töi theĂ„n chñn caĂŁ ngĂ»ĂșĂąi, vaĂą chĂł
muöën à öÄn thöĂ, töi tûÄ thĂŻĂŹ vĂșĂĄi loĂąng mĂČnh rĂčçng seĂ€ gheĂĄt
boĂ„n con gaĂĄi suöët Ă ĂșĂąi. NhĂ»ng may thay, khi lĂșĂĄn lĂŻn
töi laĂ„i coĂĄ thĂŻĂ coĂĄ caĂŁm tĂČnh vĂșĂĄi caĂĄc cö gaĂĄi trĂșĂŁ laĂ„i.
Töi cho rĂčçng möÄt söë vĂȘĂ«n Ă ĂŻĂŹ maĂą nhiĂŻĂŹu baĂ„n tuöĂi
mĂșĂĄi lĂșĂĄn Ă aĂ€ chia seĂŁ vĂșĂĄi töi cuĂ€ng rĂȘĂ«t quen thuöÄc vĂșĂĄi baĂ„n:
"GiuĂĄp em vĂșĂĄi, nhiĂŻĂŹu viĂŻĂ„c phaĂŁi laĂąm quaĂĄ maĂą em khöng
coĂĄ Ă uĂŁ thĂșĂąi gian. Em phaĂŁi Ă i hoĂ„c naĂąy, laĂąm cöng chuyĂŻĂ„n nhaĂą
naùy, röÏi baÄn beù, cöng viïÄc khaåc, thónh thoaãng phaãi à i dûÄ
sinh nhĂȘĂ„t naĂąy noĂ„... Em cĂčng thĂčĂšng quaĂĄ."
"LaĂąm sao em coĂĄ thĂŻĂ thĂȘĂ«y dĂŻĂź chĂ”u Ă Ă»ĂșĂ„c cĂș chûå khi maĂą
em khöng thĂŻĂ thñch ûång Ă Ă»ĂșĂ„c vĂșĂĄi moĂ„i viĂŻĂ„c. BĂȘĂ«t kyĂą ĂșĂŁ Ă ĂȘu
em cuĂ€ng thĂȘĂ«y nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi thöng minh hĂșn mĂČnh, xinh
Ă eĂ„p hĂșn, nöĂi tiĂŻĂ«ng hĂșn. Em khöng thĂŻĂ khöng nghĂŽ rĂčçng:
nĂŻĂ«u ta coĂĄ Ă Ă»ĂșĂ„c maĂĄi toĂĄc cuĂŁa cö ĂȘĂ«y, aĂĄo quĂȘĂŹn cuĂŁa cö ĂȘĂ«y,
phong caĂĄch cuĂŁa cö ĂȘĂ«y, baĂ„n trai cuĂŁa cö ĂȘĂ«y, ta hĂčĂšn seĂ€ sung
sĂ»ĂșĂĄng, haĂ„nh phuĂĄc lĂčĂŠm lĂčĂŠm."
"Em caĂŁm thĂȘĂ«y thĂȘĂ„t sûÄ yĂŻĂ«u Ă uöëi vaĂą khöng thĂŻĂ Ă iĂŻĂŹu
khiĂŻĂn Ă Ă»ĂșĂ„c cuöÄc Ă ĂșĂąi mĂČnh."
15. 15
TaÄo thoåi quen
"Töi biĂŻĂ«t mĂČnh khöng nĂŻn söëng theo caĂĄch Ă oĂĄ: Töi dñnh
vaĂąo moĂ„i thûå - ma tuĂĄy, rĂ»ĂșĂ„u bia, vaĂą caĂŁ tĂČnh duĂ„c... NhĂ»ng
khi gĂčĂ„p gĂșĂ€ luĂ€ baĂ„n, töi laĂ„i nhĂ»ĂșĂ„ng böÄ vaĂą chĂł laĂąm theo
nhûÀng gĂČ tuĂ„i noĂĄ laĂąm."
"Em bĂ” beĂĄo phĂČ! Em thĂȘĂ„t sûÄ muöën thay à öĂi, nhĂ»ng laĂ„i
khöng coĂĄ Ă uĂŁ yĂĄ chñ Ă ĂŻĂ theo Ă uöĂi noĂĄ. Mößi khi bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu möÄt
Ă ĂșĂ„t Ăčn kiĂŻng mĂșĂĄi em luön hy voĂ„ng. NhĂ»ng chĂł möÄt thĂșĂąi
gian ngĂčĂŠn laĂą em laĂ„i buöng tröi. Em caĂŁm thĂȘĂ«y mĂČnh thĂȘĂ„t
laù tïÄ haÄi."
"HiĂŻĂ„n giĂșĂą em hoĂ„c khöng töët lĂčĂŠm. NĂŻĂ«u em khöng hoĂ„c
gioĂŁi hĂșn, em seĂ€ khöng bao giĂșĂą vaĂąo Ă Ă»ĂșĂ„c trĂ»ĂșĂąng Ă aĂ„i hoĂ„c."
"Em Ă ang bĂŻĂ« tĂčĂŠc vaĂą chaĂĄn naĂŁn! Em khöng tĂČm Ă Ă»ĂșĂ„c
löëi à i vaù khöng biïët phaãi laùm sao nûÀa!"
NhûÀng tĂČnh huöëng naĂąy laĂą coĂĄ thĂȘĂ„t Ă ĂȘĂ«y, vaĂą baĂ„n
hoaĂąn toaĂąn coĂĄ thĂŻĂ kiĂŻĂm soaĂĄt, hoaĂąn toaĂąn coĂĄ thĂŻĂ tûÄ
mĂČnh loaĂ„i noĂĄ ra khoĂŁi cuöÄc söëng cuĂŁa baĂ„n.
BaĂ„n seĂ€ hoĂŁi: BĂčçng caĂĄch naĂąo Ă ĂȘy?
YĂŻn tĂȘm! Töi seĂ€ bĂŻn baĂ„n vaĂą giuĂĄp baĂ„n bĂčçng nhûÀng
hĂ»ĂșĂĄng dĂȘĂźn vaĂą nhûÀng caĂĄch thûåc, nhûÀng biĂŻĂ„n phaĂĄp
hiĂŻĂ„u quaĂŁ nhĂȘĂ«t Ă ĂŻĂ baĂ„n coĂĄ thĂŻĂ laĂąm Ă Ă»ĂșĂ„c Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄ. ĂĂșn
giaĂŁn chĂł bĂčçng BaĂŁy thoĂĄi quen maĂą nhûÀng baĂ„n treĂŁ thaĂąnh
Ă aĂ„t trĂ»ĂșĂĄc nay thĂ»ĂșĂąng coĂĄ.
BaĂ„n seĂ€ ngaĂ„c nhiĂŻn Ă»? VĂȘng! Töi biĂŻĂ«t baĂ„n seĂ€ ngaĂ„c
nhiĂŻn. NhĂ»ng chĂł bĂčçng baĂŁy thoĂĄi quen seĂ€ laĂąm baĂ„n
thay à öĂi Ă Ă»ĂșĂ„c caĂŁ cuöÄc Ă ĂșĂąi Ă ĂȘĂ«y.
16. 16
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
7 thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt:
Thoåi quen 1: Coå thaåi à öÄ söëng tñch cûÄc
CoĂĄ traĂĄch nhiĂŻĂ„m vĂșĂĄi baĂŁn thĂȘn.
ThoĂĄi quen 2: BiĂŻĂ«t Ă Ă”nh hĂ»ĂșĂĄng tĂ»Ășng lai
Xaåc à Ônh nhiïÄm vuÄ vaù muÄc tiïu
cuĂŁa mĂČnh trong cuöÄc söëng.
Thoåi quen 3: ViïÄc höm nay khöng à ïà ngaùy mai
PhaĂŁi biĂŻĂ«t Ă»u tiĂŻn, Ă iĂŻĂŹu gĂČ quan troĂ„ng
thĂČ haĂ€y laĂąm trĂ»ĂșĂĄc.
ThoĂĄi quen 4: TĂ» duy cuĂąng thĂčĂŠng
TĂȘĂ„p coĂĄ thaĂĄi à öÄ khöng mong ai
thua cuöÄc.
ThoĂĄi quen 5: BiĂŻĂ«t lĂčĂŠng nghe Ă ĂŻĂ thĂȘĂ«u hiĂŻĂu vaĂą Ă ĂŻĂ
Ă Ă»ĂșĂ„c thĂȘĂ«u hiĂŻĂu
PhaĂŁi biĂŻĂ«t lĂčĂŠng nghe möÄt caĂĄch
chĂȘn thaĂąnh.
ThoĂĄi quen 6: CoĂĄ tinh thĂȘĂŹn hĂșĂ„p taĂĄc
HĂșĂ„p lûÄc laĂąm viĂŻĂ„c Ă ĂŻĂ Ă aĂ„t hiĂŻĂ„u quaĂŁ
cao nhĂȘĂ«t.
ThoĂĄi quen 7: BiĂŻĂ«t reĂąn luyĂŻĂ„n vaĂą phaĂĄt triĂŻĂn nhûÀng
kyĂ€ nĂčng
HaĂ€y hoĂ„c hoĂŁi Ă ĂŻĂ baĂŁn thĂȘn mĂČnh luön
hĂ»ĂșĂĄng vĂŻĂŹ phña trĂ»ĂșĂĄc vaĂą mĂșĂĄi meĂŁ.
17. 17
TaÄo thoåi quen
Minh hoĂ„a trĂŻn cho baĂ„n thĂȘĂ«y roĂ€, nhûÀng thoĂĄi quen
naĂąy luön coĂĄ quan hĂŻĂ„ chĂčĂ„t cheĂ€ vaĂą höß trĂșĂ„ vĂșĂĄi nhau.
ThoĂĄi quen 1, 2, 3 laĂą Ă ĂŻĂ mößi ngĂ»ĂșĂąi tûÄ reĂąn luyĂŻĂ„n mĂČnh
nĂŻn goĂ„i laĂą nhûÀng thoĂĄi quen chiĂŻĂ«n thĂčĂŠng baĂŁn thĂȘn.
Thoåi quen 4, 5, 6 laù à ïà taÄo caåc möëi quan hïÄ vaù tñnh
ViïÄc höm nay
khöng à ïà ngaùy mai
TĂ» duy
cuĂąng thĂčĂŠng
CoĂĄ tinh thĂȘĂŹn
hĂșĂ„p taĂĄc
BiĂŻĂ«t lĂčĂŠng nghe Ă ĂŻĂ thĂȘĂ«u
hiĂŻĂu vaĂą Ă ĂŻĂ Ă Ă»ĂșĂ„c thĂȘĂ«u hiĂŻĂu
Coå thaåi à öÄ söëng tñch cûÄc
BiĂŻĂ«t reĂąn luyĂŻĂ„n vaĂą phaĂĄt
triĂŻĂn nhûÀng kyĂ€ nĂčng
BiĂŻĂ«t Ă Ă”nh hĂ»ĂșĂĄng tĂ»Ășng lai
THOĂI QUEN 7
THOĂI QUEN 6
THOĂI QUEN 5
THOĂI QUEN 2
THOĂI QUEN 4
THOĂI QUEN 1
THOĂI QUEN 3
18. 18
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
Ă oaĂąn kĂŻĂ«t tĂȘĂ„p thĂŻĂ nĂŻn goĂ„i laĂą chiĂŻĂ«n thĂčĂŠng vĂșĂĄi cöÄng
à öÏng. BaĂ„n phaĂŁi coĂĄ "kyĂ€ thuĂȘĂ„t caĂĄ nhĂȘn" trĂ»ĂșĂĄc Ă aĂ€ thĂČ
mĂșĂĄi coĂĄ thĂŻĂ tham gia chĂși chung trong möÄt à öÄi
maĂ„nh. Cho nĂŻn phaĂŁi reĂąn luyĂŻĂ„n baĂŁn thĂȘn trĂ»ĂșĂĄc khi
Ă aĂ„t Ă Ă»ĂșĂ„c chiĂŻĂ«n thĂčĂŠng tĂȘĂ„p thĂŻĂ. ThoĂĄi quen cuöëi cuĂąng laĂą
tûÄ à öĂi mĂșĂĄi. NoĂĄ seĂ€ höß trĂșĂ„ cho caĂŁ 6 thoĂĄi quen kia.
NhûÀng thoĂĄi quen naĂąy coĂĄ veĂŁ Ă Ășn giaĂŁn phaĂŁi khöng
naĂąo? ThĂŻĂ« nhĂ»ng noĂĄ taĂĄc à öÄng Ă ĂŻĂ«n baĂ„n rĂȘĂ«t maĂ„nh meĂ€
Ă ĂȘĂ«y. VaĂą khi baĂ„n Ă aĂ€ biĂŻĂ«t 7 thoĂĄi quen töët vûùa Ă ĂŻĂŹ cĂȘĂ„p thĂČ
cuĂ€ng nĂŻn thûã nghĂŽ xem nhûÀng thoĂĄi quen ngĂ»ĂșĂ„c laĂ„i
xem chuĂĄng laĂą gĂČ?
19. 19
TaÄo thoåi quen
7 thoĂĄi quen xĂȘĂ«u thĂ»ĂșĂąng thĂȘĂ«y cuĂŁa nhûÀng
baÄn treã laù:
Thoåi quen 1: ThuÄ à öÄng, coå thaåi à öÄ söëng tiïu cûÄc
Luön à öà lößi cho hoaĂąn caĂŁnh hay ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc, hoĂčĂ„c
tĂČm lyĂĄ do naĂąy noĂ„ Ă ĂŻĂ biĂŻĂ„n minh cho mĂČnh. Khöng coĂĄ
traĂĄch nhiĂŻĂ„m vĂșĂĄi lĂșĂąi hûåa cuĂŁa mĂČnh vaĂą vĂșĂĄi ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc,
haĂąnh à öÄng theo baĂŁn nĂčng hĂșn laĂą theo lyĂĄ trñ.
ThoĂĄi quen 2: LĂ»ĂșĂąi suy nghĂŽ
Khöng à Ônh ra kïë hoaÄch, neå traånh muÄc à ñch trong
cuöÄc söëng vaĂą chĂčĂšng bao giĂșĂą nghĂŽ Ă ĂŻĂ«n tĂ»Ășng lai. HoĂ„
chĂčĂšng phaĂŁi lo lĂčĂŠng vĂŻĂŹ hĂȘĂ„u quaĂŁ cuĂŁa nhûÀng haĂąnh à öÄng
cuĂŁa mĂČnh. CuöÄc Ă ĂșĂąi cuĂŁa hoĂ„ chĂł laĂą hiĂŻĂ„n taĂ„i thöi, ngaĂąy mai
nhĂ» Ă aĂ€ laĂą ngaĂąy tĂȘĂ„n thĂŻĂ«, töÄi gĂČ maĂą khöng vui chĂși thoĂŁa
thñch, vuĂąi Ă ĂȘĂŹu vaĂąo caĂĄc thuĂĄ vui bĂȘĂ«t kĂŻĂ hĂȘĂ„u quaĂŁ ra sao.
ThoĂĄi quen 3: NĂ»ĂșĂĄc Ă ĂŻĂ«n chĂȘn mĂșĂĄi nhaĂŁy
DuĂą viĂŻĂ„c coĂĄ quan troĂ„ng Ă ĂŻĂ«n Ă ĂȘu Ă i chĂčng nûÀa
cuĂ€ng lĂȘĂŹn lûÀa khöng laĂąm cho xong. LaĂ€ng phñ phĂȘĂŹn lĂșĂĄn
thĂșĂąi gian vaĂąo caĂĄc troĂą chĂși Ă iĂŻĂ„n tûã, la caĂą trĂŻn maĂ„ng,
taĂĄn gĂȘĂźu qua Ă iĂŻĂ„n thoaĂ„i, baĂąn luĂȘĂ„n phuĂą phiĂŻĂ«m vaĂą lang
thang rong chĂși khĂčĂŠp chöën. Luön Ă ĂŻĂ baĂąi tĂȘĂ„p vĂŻĂŹ nhaĂą
à ïën ngaùy mai. Khöng coi troÄng nhûÀng viïÄc phaãi laùm.
ThoĂĄi quen 4: ChĂł nghĂŽ Ă ĂŻĂ«n thĂčĂŠng thua
HoĂ„ nhĂČn cuöÄc Ă ĂșĂąi nhĂ» möÄt cuöÄc Ă oĂŁ Ă en. BaĂ„n
mĂČnh maĂą thĂčĂŠng thĂČ coĂĄ nghĂŽa laĂą mĂČnh thua, coĂąn nĂŻĂ«u
coĂĄ veĂŁ nhĂ» mĂČnh sĂčĂŠp thua thĂČ cuĂ€ng phaĂŁi keĂĄo ngĂ»ĂșĂąi
khaĂĄc cuĂąng tuöÄt döëc, chung söë phĂȘĂ„n vĂșĂĄi mĂČnh mĂșĂĄi
thĂȘĂ«y vûùa loĂąng.
20. 20
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
ThoĂĄi quen 5: Thñch noĂĄi trĂ»ĂșĂĄc röÏi mĂșĂĄi nghe sau
HoĂ„ xem mĂČnh
chaĂąo Ă ĂșĂąi Ă aĂ€ coĂĄ caĂĄi
miĂŻĂ„ng, vĂȘĂ„y sao khöng
duùng à ïën noå chûå?
Luön luön baùy toã
quan Ă iĂŻĂm cuĂŁa mĂČnh
trĂ»ĂșĂĄc Ă aĂ€, khi Ă aĂ€ chĂčĂŠc
rĂčçng moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi hiĂŻĂu
mĂČnh thĂČ mĂșĂĄi nghe
Ă ĂŻĂ«n hoĂ„, hoĂčĂ„c giaĂŁ vĂșĂą "ûù
hûã" cho qua chuyïÄn.
ThoĂĄi quen 6: Khöng hĂșĂ„p taĂĄc vĂșĂĄi moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi
HoĂ„ xem nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc kyĂą cuĂ„c vĂČ nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi
ĂȘĂ«y nghĂŽ khaĂĄc vĂșĂĄi mĂČnh. MoĂ„i ngĂ»ĂșĂąi Ă oaĂąn kĂŻĂ«t laĂ„i hay
chĂși vĂșĂĄi nhau vĂČ hoĂ„ khöng giöëng mĂČnh. NĂŻĂ«u yĂĄ kiĂŻĂ«n
cuĂŁa mĂČnh laĂą tuyĂŻĂ„t vĂșĂąi thĂČ viĂŻĂ„c gĂČ phaĂŁi hĂșĂ„p taĂĄc vĂșĂĄi ai,
laĂąm möÄt mĂČnh vĂȘĂźn sĂ»ĂșĂĄng hĂșn chûå sao.
Thoåi quen 7: Söëng moùn
Khöng quan tĂȘm trau döÏi baĂŁn thĂȘn. Khöng chĂ”u
hoĂ„c hoĂŁi nhûÀng Ă iĂŻĂŹu hay vaĂą yĂĄ tĂ»ĂșĂŁng mĂșĂĄi. HoĂ„ khöng bao
giĂșĂą luyĂŻĂ„n tĂȘĂ„p thĂŻĂ duĂ„c thĂŻĂ thao, traĂĄnh xa saĂĄch vĂșĂŁ.
BaĂ„n thĂȘĂ«y Ă oĂĄ, âhoĂ„â à öi khi chñnh laĂą chuĂĄng ta.
NhûÀng thoĂĄi quen vaĂą tñnh caĂĄch naĂąy thĂȘĂ„t töÏi tĂŻĂ„, nhĂ»ng
à öi khi ta vĂȘĂźn nuöng chiĂŻĂŹu nhûÀng thoĂĄi quen xĂȘĂ«u naĂąy,
vaĂą luĂĄc Ă oĂĄ cuöÄc Ă ĂșĂąi seĂ€ thĂȘĂ„t laĂą tĂŻĂ„ haĂ„i, kinh khuĂŁng.
21. 21
TaÄo thoåi quen
NOĂI CHĂNH XAĂC THĂ THOĂI QUEN LAĂ GĂ?
ThoĂĄi quen laĂą nhûÀng viĂŻĂ„c baĂ„n laĂąm thĂ»ĂșĂąng xuyĂŻn,
lĂčĂ„p Ă i lĂčĂ„p laĂ„i, nhĂ»ng hĂȘĂŹu hĂŻĂ«t Ă ĂŻĂŹu khoĂĄ nhĂȘĂ„n ra chuĂĄng.
CoĂĄ nhûÀng thoĂĄi quen töët nhĂ» tĂȘĂ„p thĂŻĂ duĂ„c Ă iĂŻĂŹu à öÄ, lĂŻn
kĂŻĂ« hoaĂ„ch trĂ»ĂșĂĄc khi haĂąnh à öÄng, tön troĂ„ng ngĂ»ĂșĂąi
khaĂĄc... CoĂĄ nhûÀng thoĂĄi quen xĂȘĂ«u nhĂ» suy nghĂŽ tiĂŻu
cûÄc, tûÄ ti, à öà lößi cho ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc... MöÄt vaĂąi thoĂĄi quen
khaĂĄc vö thĂ»ĂșĂŁng vö phaĂ„t nhĂ» tĂčĂŠm Ă ĂŻm, Ăčn trĂŻĂź, Ă oĂ„c
baĂĄo ngĂ»ĂșĂ„c tûù trang cuöëi lĂŻn trang bĂČa... TuĂąy theo thoĂĄi
quen naĂąo maĂą noĂĄ coĂĄ thĂŻĂ giuĂĄp baĂ„n nĂŻn ngĂ»ĂșĂąi hoĂčĂ„c huĂŁy
hoaÄi baÄn, nhû Samuel Smiles tûùng noåi:
Gieo suy nghĂŽ, gĂčĂ„t haĂąnh à öÄng;
Gieo haĂąnh à öÄng, gĂčĂ„t thoĂĄi quen;
Gieo thoĂĄi quen, gĂčĂ„t tñnh caĂĄch;
Gieo tñnh caĂĄch, gĂčĂ„t söë phĂȘĂ„n.
May mĂčĂŠn thay, con ngĂ»ĂșĂąi laĂ„i maĂ„nh meĂ€ hĂșn thoĂĄi
quen vaĂą do Ă oĂĄ chuĂĄng ta coĂĄ thĂŻĂ thay à öĂi Ă Ă»ĂșĂ„c thoĂĄi
quen. Tuy seĂ€ coĂĄ nhûÀng thoĂĄi quen rĂȘĂ«t khoĂĄ thay à öĂi
nhĂ»ng khöng phaĂŁi laĂą khöng laĂąm Ă Ă»ĂșĂ„c. VaĂąo bĂȘĂ«t cûå luĂĄc
naĂąo, baĂ„n cuĂ€ng coĂĄ thĂŻĂ thay à öĂi möÄt thoĂĄi quen xĂȘĂ«u
bĂčçng möÄt thoĂĄi quen khaĂĄc töët hĂșn. TĂȘĂ„p Ă Ă»ĂșĂ„c nhûÀng
thoĂĄi quen töët seĂ€ giuĂĄp ñch cho baĂ„n rĂȘĂ«t nhiĂŻĂŹu.
22. 22
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
QuyĂŻĂn saĂĄch vĂŻĂŹ 7 thoĂĄi quen naĂąy seĂ€
giuåp baÄn:
âą KiĂŻĂm soaĂĄt Ă Ă»ĂșĂ„c cuöÄc Ă ĂșĂąi
cuĂŁa mĂČnh
⹠Caãi thiïÄn möëi quan hïÄ
vĂșĂĄi baĂ„n beĂą
⹠Coå nhûÀng quyïët à Ônh
saĂĄng suöët hĂșn
âą HoĂąa thuĂȘĂ„n vĂșĂĄi cha meĂ„
âą VĂ»ĂșĂ„t qua sûÄ nghiĂŻĂ„n ngĂȘĂ„p
âą XaĂĄc Ă Ă”nh Ă Ă»ĂșĂ„c giaĂĄ trĂ” cuĂŁa
baĂŁn thĂȘn vaĂą quyĂŻĂ«t Ă Ă”nh Ă Ă»ĂșĂ„c Ă iĂŻĂŹu gĂČ quan
troĂ„ng nhĂȘĂ«t à öëi vĂșĂĄi baĂ„n
âą LaĂąm Ă Ă»ĂșĂ„c nhiĂŻĂŹu viĂŻĂ„c hĂșn maĂą laĂ„i töën ñt thĂșĂąi
gian hĂșn
âą NĂȘng cao loĂąng tûÄ tin
⹠Söëng haÄnh phuåc
âą TĂČm Ă Ă»ĂșĂ„c sûÄ cĂȘn bĂčçng giûÀa trĂ»ĂșĂąng lĂșĂĄp, cöng
viïÄc, baÄn beù vaù moÄi thûå khaåc.
MöÄt Ă iĂŻĂm cuöëi cuĂąng: ĂĂȘy laĂą cuöën saĂĄch cuĂŁa baĂ„n
nĂŻn baĂ„n coĂĄ quyĂŻĂŹn tĂȘĂ„n duĂ„ng noĂĄ! HaĂ€y chuĂȘĂn bĂ” viĂŻĂ«t
chĂČ, viĂŻĂ«t bic, viĂŻĂ«t tö saĂĄng Ă ĂŻĂ Ă aĂĄnh dĂȘĂ«u nhûÀng chöß naĂąo
quan troĂ„ng vaĂą chöß naĂąo maĂą baĂ„n caĂŁm thĂȘĂ«y tĂȘm Ă ĂčĂŠc.
ViĂŻĂ«t caĂĄc ghi chuĂĄ bĂŻn lĂŻĂŹ saĂĄch. ĂoĂ„c kyĂ€ laĂ„i nhûÀng cĂȘu
chuyĂŻĂ„n baĂ„n thĂȘĂ«y hûång thuĂĄ, nhĂșĂĄ kyĂ€ nhûÀng cĂȘu danh
thoĂĄi
quen7
23. 23
TaÄo thoåi quen
ngön taĂ„o cho baĂ„n niĂŻĂŹm tin. Cöë gĂčĂŠng thûã laĂąm theo caĂĄc
bĂ»ĂșĂĄc trong tûùng phĂȘĂŹn, baĂ„n seĂ€ nhĂȘĂ„n thĂȘĂ«y nhiĂŻĂŹu thûå
hay lĂčĂŠm.
Nïëu baÄn laù loaÄi à öÄc giaã chó thñch nhaãy coåc xem
hĂČnh aĂŁnh thĂČ saĂĄch naĂąy cuĂ€ng coĂĄ sĂčĂ©n rĂȘĂ«t nhiĂŻĂŹu hĂČnh
aãnh thuå vÔ. Nhûng coå à iïÏu phaãi à oÄc theo thûå tûÄ tûù
Ă ĂȘĂŹu Ă ĂŻĂ«n cuöëi vĂČ 7 thoĂĄi quen naĂąy coĂĄ tñnh chĂȘĂ«t liĂŻn
hoaĂąn vĂșĂĄi nhau Ă ĂȘĂ«y. ThoĂĄi quen naĂąy Ă Ă»ĂșĂ„c xĂȘy dûÄng
dûÄa trïn thoåi quen kia. Thoåi quen 2 à ûång sau thoåi
quen 1 laĂą coĂĄ lyĂĄ do hĂčĂšn hoi.
BaĂ„n caĂŁm thĂȘĂ«y sao? Ta bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu nheĂĄ!
ĂIĂĂU HĂĂP DĂĂN KĂĂ TIĂĂP
ĂĂ phĂȘĂŹn kĂŻĂ«, chuĂĄng ta seĂ€ gĂčĂ„p top 10 phaĂĄt biĂŻĂu
ngĂșĂĄ ngĂȘĂn nhĂȘĂ«t tûù trĂ»ĂșĂĄc Ă ĂŻĂ«n nay.
TiĂŻĂ«p tuĂ„c lĂŻn Ă Ă»ĂșĂąng thöi baĂ„n!
24. 24
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
NhûÀng quan niïÄm vaù
nguyĂŻn tĂčĂŠc söëng
BAĂ
N SUY NGHĂ NHĂ THĂĂ NAĂO
THĂ BAĂ
N SEĂ ĂĂĂĂ
C NHĂ THĂĂ ĂĂY!
TrĂ»ĂșĂĄc tiĂŻn, baĂ„n Ă oĂ„c qua möÄt söë cĂȘu noĂĄi cuĂŁa
nhûÀng nhĂȘn vĂȘĂ„t nöĂi tiĂŻĂ«ng trong quaĂĄ khûå nheĂĄ. LuĂĄc Ă oĂĄ,
nhûÀng cĂȘu noĂĄi naĂąy Ă Ă»ĂșĂ„c xem laĂą thöng thaĂĄi nhĂ»ng giĂșĂą
Ă ĂȘy chuĂĄng Ă Ă»ĂșĂ„c xĂŻĂ«p vaĂąo top nhûÀng cĂȘu noĂĄi ngĂșĂĄ ngĂȘĂn:
"ChĂčĂšng coĂĄ lyĂĄ do gĂČ Ă ĂŻĂ mößi caĂĄ nhĂȘn phaĂŁi coĂĄ möÄt
caåi maåy vi tñnh trong nhaù hoÄ."
KENNETH OLSEN - ChuĂŁ tĂ”ch, ngĂ»ĂșĂąi saĂĄng lĂȘĂ„p
DIGITAL EQUIPMENT, 1977
"MaĂĄy bay laĂą nhûÀng à öÏ chĂși thuĂĄ vĂ”, nhĂ»ng
khöng coĂĄ giaĂĄ trĂ” quĂȘn sûÄ."
MARSHAL FERDINAND FOCH, NhaĂą chiĂŻĂ«n lĂ»ĂșĂ„c
QuĂȘn sûÄ vaĂą TöĂng tĂ» lĂŻĂ„nh QuĂȘn à öÄi PhaĂĄp trong
Thïë chiïën thûå I, 1911
10
9
25. 25
TaÄo thoåi quen
"LoaĂąi ngĂ»ĂșĂąi khöng bao giĂșĂą lĂŻn tĂșĂĄi mĂčĂ„t trĂčng,
bĂȘĂ«t kĂŻĂ moĂ„i tiĂŻĂ«n böÄ khoa hoĂ„c trong tĂ»Ășng lai."
Tiïën sÎ LEE DE FOREST, Nhaù phaåt minh ra à eùn öëng
ba cûÄc vaù Radio, 25/2/1967
"Ti-vi seĂ€ khöng thĂŻĂ duy trĂČ bĂȘĂ«t kyĂą thĂ” trĂ»ĂșĂąng naĂąo
maĂą chuĂĄng chiĂŻĂ«m lĂŽnh quaĂĄ saĂĄu thaĂĄng Ă ĂȘĂŹu. MoĂ„i
ngĂ»ĂșĂąi seĂ€ sĂșĂĄm mĂŻĂ„t moĂŁi vĂșĂĄi viĂŻĂ„c Ă ĂŻm naĂąo cuĂ€ng daĂĄn
mĂčĂŠt vaĂąo möÄt caĂĄi thuĂąng göß daĂĄn."
DARRYL F. ZANUCK, Giaåm à öëc HaÀng phim 20th
Century-Fox, 1946
"ChuĂĄng töi khöng thñch ĂȘm nhaĂ„c cuĂŁa hoĂ„. CaĂĄc
nhoĂĄm chĂși ghi-ta Ă aĂ€ hĂŻĂ«t thĂșĂąi."
HaĂ€ng thu ĂȘm Decca phaĂŁn à öëi Ban nhaĂ„c
The Beatles, 1962
"VĂșĂĄi phĂȘĂŹn à öng dĂȘn chuĂĄng, viĂŻĂ„c sûã duĂ„ng thuöëc
laĂĄ coĂĄ möÄt hiĂŻĂ„u quaĂŁ lĂșĂ„i ñch."
BaĂĄc sĂŽ IAN G. MACDONALD - ViĂŻĂ„n phĂȘĂźu thuĂȘĂ„t Los
Angeles, trñch dĂȘĂźn tûù NewsWeek, 18/11/1969
"ChiĂŻĂ«c maĂĄy Ă iĂŻĂ„n thoaĂ„i coĂĄ quaĂĄ nhiĂŻĂŹu khuyĂŻĂ«t Ă iĂŻĂm
Ă ĂŻĂ coĂĄ thĂŻĂ xem laĂą möÄt phĂ»Ășng tiĂŻĂ„n truyĂŻĂŹn thöng.
VĂŻĂŹ cĂș baĂŁn, noĂĄ chĂčĂšng coĂĄ giaĂĄ trĂ” gĂČ Ă Ă¶Ă«i vĂșĂĄi chuĂĄng ta."
Baãn kyå luÄc cuãa Western Union Internal, 1876
"TraĂĄi Ă ĂȘĂ«t laĂą trung tĂȘm cuĂŁa vuĂ€ truĂ„."
PTOLEMY, NhaĂą thiĂŻn vĂčn hoĂ„c lûùng danh Ai CĂȘĂ„p,
thïë kyã thûå II
8
7
6
5
4
3
26. 26
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
"ChĂčĂšng coĂĄ gĂČ quan troĂ„ng xaĂŁy ra trong ngaĂąy höm
nay caĂŁ."
Vua GEORGE III viĂŻĂ«t ĂșĂŁ Anh quöëc ngaĂąy 4/7/1776
(ngaùy Quöëc khaånh cuãa MyÀ)
"MoĂ„i thûå coĂĄ thĂŻĂ phaĂĄt minh Ă ĂŻĂŹu Ă aĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c phaĂĄt
minh."
CHARLES H. DUELL, UĂy viĂŻn UĂy ban cĂȘĂ«p bĂčçng
saĂĄng chĂŻĂ« Hoa KyĂą, 1899
ĂoĂĄ laĂą tuyĂŻn böë cuĂŁa nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi nöĂi tiĂŻĂ«ng. CoĂąn
nhûÀng baĂ„n treĂŁ nhĂ» baĂ„n thĂČ sao? HoĂ„ cuĂ€ng coĂĄ nhûÀng
suy nghĂŽ vĂșĂĄ vĂȘĂn khöng keĂĄm Ă ĂȘu:
âChĂčĂšng coĂĄ ai trong
nhaù töi hoÄc à ïën à aÄi hoÄc.
ThĂȘĂ„t laĂą Ă iĂŻn khi cho laĂą töi
laĂąm Ă Ă»ĂșĂ„c Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄ.â
âVö phĂ»Ășng cûåu chûÀa
thöi: töi vaĂą böë töi chĂčĂšng
bao giĂșĂą coĂĄ thĂŻĂ hĂșĂ„p nhau.
ChuĂĄng töi quaĂĄ khaĂĄc biĂŻĂ„t.â
â Cö ĂȘĂ«y thĂȘĂ„t laĂą Ă eĂ„p. DaĂĄm caĂĄ laĂą cö ĂȘĂ«y hĂčĂšn cuĂ€ng seĂ€ rĂȘĂ«t
Ă ĂȘĂŹn à öÄn.â
âThöng minh laĂą Ă iĂŻĂŹu maĂą chĂł ngĂ»ĂșĂąi da trĂčĂŠng mĂșĂĄi coĂĄ.â
Hai danh saĂĄch trĂŻn coĂĄ nhûÀng Ă iĂŻĂm chung gĂČ?
ĂĂȘĂŹu tiĂŻn, Ă oĂĄ Ă ĂŻĂŹu laĂą nhûÀng caĂĄch nhĂČn nhĂȘĂ„n sûÄ vĂȘĂ„t, sûÄ
kiĂŻĂ„n diĂŻĂźn ra xung quanh. Thûå hai, nhûÀng phaĂĄt biĂŻĂu
2
1
27. 27
TaÄo thoåi quen
Ă oĂĄ Ă ĂŻĂŹu khöng Ă uĂĄng hoĂčĂ„c khöng Ă ĂȘĂŹy Ă uĂŁ, cho duĂą
ngĂ»ĂșĂąi phaĂĄt biĂŻĂu ra nhûÀng lĂșĂąi Ă oĂĄ Ă ĂŻĂŹu rĂȘĂ«t tin tĂ»ĂșĂŁng
vaĂąo Ă iĂŻĂŹu mĂČnh noĂĄi.
VĂĂ
Y, NHĂĂ
N THĂĂC LAĂ GĂ?
NhĂȘĂ„n thûåc laĂą caĂĄch baĂ„n nhĂČn nhĂȘĂ„n möÄt sûÄ viĂŻĂ„c, laĂą
quan Ă iĂŻĂm, thĂȘĂ„m chñ laĂą niĂŻĂŹm tin cuĂŁa baĂ„n. NhĂ» baĂ„n
cuĂ€ng biĂŻĂ«t, nhĂȘĂ„n thûåc cuĂŁa chuĂĄng ta thĂ»ĂșĂąng taĂ„o ra
nhûÀng giĂșĂĄi haĂ„n. NhĂ» baĂ„n möÄt mûÄc tin rĂčçng mĂČnh
khöng thĂŻĂ naĂąo vaĂąo Ă Ă»ĂșĂ„c Ă aĂ„i hoĂ„c, cuĂ€ng nhĂ» Ptolemy
cuĂ€ng Ă aĂ€ tûùng khĂčng khĂčng tin rĂčçng traĂĄi Ă ĂȘĂ«t laĂą trung
tĂȘm cuĂŁa vuĂ€ truĂ„.
Quan niĂŻĂ„m cuĂ€ng giöëng nhĂ» möÄt cĂčĂ„p kñnh Ă eo
mĂčĂŠt. Khi baĂ„n coĂĄ nhûÀng quan niĂŻĂ„m khöng Ă uĂĄng vĂŻĂŹ
baĂŁn thĂȘn hoĂčĂ„c vĂŻĂŹ cuöÄc Ă ĂșĂąi noĂĄi chung, moĂ„i chuyĂŻĂ„n
giöëng nhĂ» baĂ„n Ă eo möÄt cĂčĂ„p kñnh khöng Ă uĂĄng à öÄ.
CĂčĂ„p kñnh Ă oĂĄ aĂŁnh hĂ»ĂșĂŁng Ă ĂŻĂ«n caĂĄch baĂ„n nhĂČn moĂ„i sûÄ
vĂȘĂ„t khaĂĄc. KĂŻĂ«t quaĂŁ laĂą nhĂČn thĂȘĂ«y gĂČ
baĂ„n nhĂȘĂ„n Ă Ă»ĂșĂ„c nĂȘĂ«y. NĂŻĂ«u baĂ„n
tin rĂčçng mĂČnh ngöëc, chñnh
niĂŻĂŹm tin ĂȘĂ«y seĂ€ laĂąm cho baĂ„n
ngöëc. NĂŻĂ«u baĂ„n tin rĂčçng nhoĂŁ
em gaĂĄi cuĂŁa mĂČnh ngu ngĂș,
baĂ„n seĂ€ tĂČm chûång cûå cho
niĂŻĂŹm tin Ă oĂĄ, vaĂą cö beĂĄ seĂ€ vĂȘĂźn
maĂ€i ngu ngĂș trong mĂčĂŠt baĂ„n. NoĂĄi
28. 28
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
caĂĄch khaĂĄc, nĂŻĂ«u tin rĂčçng mĂČnh thöng minh, baĂ„n seĂ€ dĂŻĂź
thaùnh cöng trong moÄi viïÄc.
MöÄt cö beĂĄ tĂŻn Kristi coĂĄ lĂȘĂŹn tĂȘm sûÄ vĂșĂĄi töi rĂčçng cö
rĂȘĂ«t yĂŻu veĂŁ Ă eĂ„p cuĂŁa nhûÀng ngoĂ„n nuĂĄi. MöÄt höm, cö tĂșĂĄi
khaĂĄm baĂĄc sĂŽ nhaĂ€n khoa vaĂą bĂȘĂ«t ngĂșĂą phaĂĄt hiĂŻĂ„n ra à öi
mĂčĂŠt cuĂŁa cö tĂŻĂ„ hĂșn cö tĂ»ĂșĂŁng rĂȘĂ«t nhiĂŻĂŹu. Sau khi mang
vaĂąo à öi kñnh mĂșĂĄi, cö sûãng söët vĂČ Ă aĂ€ nhĂČn thĂȘĂ«y moĂ„i
vĂȘĂ„t quaĂĄ roĂ€ raĂąng. Cö noĂĄi: "Töi nhĂȘĂ„n ra rĂčçng nhûÀng
ngoĂ„n nuĂĄi vaĂą cĂȘy cöëi, thĂȘĂ„m chñ caĂŁ nhûÀng quang caĂŁnh
bĂŻn lĂŻĂŹ Ă Ă»ĂșĂąng Ă ĂŻĂŹu coĂĄ nhiĂŻĂŹu chi tiĂŻĂ«t maĂą töi chĂ»a hĂŻĂŹ
hĂČnh dung tĂșĂĄi. Töi Ă aĂ€ khöng biĂŻĂ«t mĂčĂŠt mĂČnh keĂĄm Ă ĂŻĂ«n
mûåc naĂąo cho tĂșĂĄi khi nhĂȘĂ„n ra rĂčçng Ă aĂĄng leĂ€ noĂĄ coĂĄ thĂŻĂ
nhĂČn roĂ€ hĂșn". ThĂ»ĂșĂąng laĂą vĂȘĂ„y Ă oĂĄ. ChuĂĄng ta khöng
biĂŻĂ«t rĂčçng mĂČnh Ă aĂĄnh mĂȘĂ«t nhiĂŻĂŹu nhĂ» thĂŻĂ« naĂąo vĂČ
nhûÀng quan niĂŻĂ„m sai lĂȘĂŹm, lĂŻĂ„ch laĂ„c.
ChuĂĄng ta mößi ngĂ»ĂșĂąi Ă ĂŻĂŹu coĂĄ nhĂȘĂ„n thûåc vĂŻĂŹ baĂŁn
thĂȘn, vĂŻĂŹ ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc vaĂą vĂŻĂŹ cuöÄc söëng noĂĄi chung. BĂȘy
giĂșĂą ta xem xeĂĄt tûùng Ă iĂŻĂŹu möÄt nheĂĄ.
NHĂĂ
N THĂĂC VĂĂ BAĂN THĂN
BaĂ„n haĂ€y khoan Ă oĂ„c tiĂŻĂ«p Ă ĂŻĂ suy ngĂȘĂźm cĂȘu hoĂŁi naĂąy
Ă aĂ€: NhûÀng nhĂȘĂ„n thûåc cuĂŁa baĂ„n giuĂĄp Ă ĂșĂ€ baĂ„n hay caĂŁn
trĂșĂŁ baĂ„n?
Khi vĂșĂ„ töi, Rebecca, coĂąn laĂą möÄt hoĂ„c sinh ĂșĂŁ trĂ»ĂșĂąng
trung hoĂ„c Madison ĂșĂŁ Idaho, caĂĄc nûÀ sinh trong lĂșĂĄp
Ă Ă»ĂșĂ„c khuyĂŻĂ«n khñch Ă i dûÄ thi hoa hĂȘĂ„u Madison. MoĂ„i
ngĂ»ĂșĂąi Ă ĂŻĂŹu höÏ hĂșĂŁi Ă Ăčng kyĂĄ vĂČ muöën thûã khaĂŁ nĂčng cuĂŁa
29. 29
TaÄo thoåi quen
mĂČnh, nhĂ»ng chĂł riĂŻng Linda, ngöÏi caĂ„nh Rebecca laĂą
khöng Ă Ăčng kyĂĄ vĂČ nhuĂĄt nhaĂĄt vaĂą tûÄ ti. Rebecca Ă aĂ€ à öÄng
viĂŻn khuyĂŻĂ«n khñch Linda rĂȘĂ«t nhiĂŻĂŹu vaĂą cuöëi cuĂąng Ă aĂ€
thuyĂŻĂ«t phuĂ„c Ă Ă»ĂșĂ„c Linda ghi tĂŻn vaĂąo danh saĂĄch dûÄ thi.
LuĂĄc Ă oĂĄ Rebecca chĂčĂšng nghĂŽ gĂČ nhĂ»ng sau Ă oĂĄ 7 nĂčm, cö
nhĂȘĂ„n Ă Ă»ĂșĂ„c möÄt bûåc thĂ» cuĂŁa Linda miĂŻu taĂŁ cuöÄc Ă ĂȘĂ«u
tranh nöÄi tĂȘm cuĂŁa cö ĂȘĂ«y khi Ă oĂĄ vaĂą caĂŁm Ășn Rebecca Ă aĂ€
laĂą tia saĂĄng laĂąm thay à öĂi cuöÄc Ă ĂșĂąi cö ĂȘĂ«y. Tuy rĂčçng trong
cuöÄc thi hoa hĂȘĂ„u khi Ă oĂĄ, Linda khöng Ă oaĂ„t Ă Ă»ĂșĂ„c giaĂŁi
naĂąo nhĂ»ng cö Ă aĂ€ coĂĄ Ă Ă»ĂșĂ„c möÄt caĂĄi nhĂČn mĂșĂĄi vĂŻĂŹ chñnh
baĂŁn thĂȘn mĂČnh, cö Ă aĂ€ vĂ»ĂșĂ„t qua Ă Ă»ĂșĂ„c chĂ»ĂșĂĄng ngaĂ„i vĂȘĂ„t
lĂșĂĄn nhĂȘĂ«t tûù trĂ»ĂșĂĄc Ă ĂŻĂ«n giĂșĂą, Ă oĂĄ laĂą sûÄ nhĂČn nhĂȘĂ„n haĂ„ thĂȘĂ«p
baĂŁn thĂȘn mĂČnh. VaĂą giĂșĂą Ă ĂȘy, cö Ă aĂ€ trĂșĂŁ thaĂąnh uĂŁy viĂŻn cuĂŁa
uĂŁy ban sinh viĂŻn vaĂą phaĂĄt huy Ă Ă»ĂșĂ„c tñnh dĂŻĂź mĂŻĂ«n vaĂą vui
veã cuãa cö.
Kinh nghiĂŻĂ„m cuĂŁa Linda coĂĄ thĂŻĂ
goĂ„i laĂą: "SûÄ chuyĂŻĂn hoĂĄa quan niĂŻĂ„m".
CuÄm tûù naùy coå nghÎa laù à öÄt nhiïn
baĂ„n nhĂČn sûÄ vĂȘĂ„t theo nhûÀng phĂ»Ășng
caĂĄch mĂșĂĄi meĂŁ, tĂ»Ășng tûÄ nhĂ» baĂ„n
vûùa thûã mang möÄt à öi kñnh mĂșĂĄi.
Nïëu nhûÀng quan niïÄm tiïu cûÄc
vĂŻĂŹ baĂŁn thĂȘn laĂąm haĂ„n chĂŻĂ« khaĂŁ nĂčng
cuĂŁa baĂ„n, thĂČ nhûÀng quan niĂŻĂ„m tñch
cûÄc laÄi mang à ïën cho baÄn nhûÀng
kĂŻĂ«t quaĂŁ töët Ă eĂ„p, nhĂ» cĂȘu chuyĂŻĂ„n kĂŻĂ
vĂŻĂŹ ngĂ»ĂșĂąi con trai cuĂŁa vua Louis XVI
(PhaĂĄp) dĂ»ĂșĂĄi Ă ĂȘy cho thĂȘĂ«y:
30. 30
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
Vua Louis XVI bĂ” lĂȘĂ„t à öà vaĂą cĂȘĂŹm tuĂą. HoaĂąng tûã con trai
öng cuĂ€ng bĂ” nhûÀng tĂŻn gian thĂȘĂŹn quaĂŁn thuĂĄc. ChuĂĄng nghĂŽ
rĂčçng vĂČ hoaĂąng tûã laĂą ngĂ»ĂșĂąi seĂ€ thûùa kĂŻĂ« ngai vaĂąng, nĂŻĂ«u
chuång coå thïà huãy hoaÄi à aÄo à ûåc cuãa chaùng, chaùng seÀ khöng
bao giĂșĂą nhĂȘĂ„n thûåc Ă Ă»ĂșĂ„c vĂŻĂŹ söë phĂȘĂ„n vaĂą sûå mĂŻĂ„nh lĂșĂĄn lao maĂą
cuöÄc Ă ĂșĂąi Ă aĂ€ xĂŻĂ«p Ă ĂčĂ„t cho chaĂąng.
ChuĂĄng mang chaĂąng tĂșĂĄi möÄt nĂși thĂȘĂ„t xa xöi. ĂĂ Ă oĂĄ,
chuĂĄng Ă Ă»a Ă ĂŻĂ«n cho chaĂąng moĂ„i thûå Ă ĂŻ tiĂŻĂ„n vaĂą ö troĂ„c nhĂȘĂ«t
trĂŻn Ă ĂșĂąi. ChuĂĄng mang cho chaĂąng nhûÀng bûÀa Ăčn thĂ”nh
soaÄn coå thïà nhanh choång biïën chaùng thaùnh möÄt keã phaùm
tuĂ„c haĂĄo Ăčn. ChuĂĄng thĂ»ĂșĂąng xuyĂŻn noĂĄi nhûÀng cĂȘu tuĂ„c tĂŽu
quanh chaĂąng. ChuĂĄng mang tĂșĂĄi cho chaĂąng nhûÀng cö gaĂĄi
lĂčĂšng lĂș. ChuĂĄng buöÄc chaĂąng tiĂŻĂ«p xuĂĄc vĂșĂĄi nhûÀng Ă iĂŻĂŹu gian
döëi vaĂą heĂąn haĂ„. Suöët hai mĂ»Ăși böën giĂșĂą trong ngaĂąy, chaĂąng
bĂ” vĂȘy quanh bĂșĂŁi nhûÀng thûå coĂĄ thĂŻĂ keĂĄo linh höÏn cuĂŁa möÄt
con ngĂ»ĂșĂąi xuöëng Ă aĂĄy Ă Ă”a nguĂ„c xĂȘĂ«u xa. ChaĂąng söëng trong
caĂŁnh Ă oĂĄ suöët saĂĄu thaĂĄng trĂșĂąi, nhĂ»ng chĂ»a bao giĂșĂą khuĂȘĂ«t
phuĂ„c trĂ»ĂșĂĄc bao aĂĄp lûÄc. Cuöëi cuĂąng, sau khi nöß lûÄc caĂĄm döß
chaùng khöng thaùnh, chuång
hoãi chaùng sao khöng buöng
thaã theo nhûÀng thûå à oå à i, sao
khöng tham dûÄ nhiĂŻĂ„t tĂČnh.
NhûÀng thûå Ă oĂĄ mang tĂșĂĄi niĂŻĂŹm
vui thuå, thoãa maÀn duÄc voÄng
cho chaùng, laù nhûÀng à iïÏu ai
cuĂ€ng Ă»ĂșĂĄc ao. VaĂą tĂȘĂ«t caĂŁ Ă ĂŻĂŹu
thuöÄc vïÏ chaùng. Chaùng trai
MöÄt ngaùy
naĂąo Ă oĂĄ...
31. 31
TaÄo thoåi quen
Ă aĂĄp: " Töi khöng thĂŻĂ laĂąm theo lĂșĂąi caĂĄc öng, bĂșĂŁi vĂČ töi Ă Ă»ĂșĂ„c
sinh ra à ïà laùm möÄt vÔ vua."
Hoaùng tûã Louis à aÀ giûÀ vûÀng quan niïÄm à oå nïn
khöng Ă iĂŻĂŹu gĂČ coĂĄ thĂŻĂ laĂąm chaĂąng lay chuyĂŻĂn.
NĂŻĂ«u baĂ„n söëng trĂŻn Ă ĂșĂąi vĂșĂĄi cĂčĂ„p kñnh: "Töi coĂĄ thĂŻĂ
laĂąm Ă Ă»ĂșĂ„c" hay "Töi coĂĄ tĂȘĂŹm quan troĂ„ng" thĂČ quan
niïÄm naùy seÀ giuåp baÄn coå möÄt sûåc maÄnh trong nhûÀng
cöng viĂŻĂ„c cuĂŁa mĂČnh.
ĂĂ Ă iĂŻĂm naĂąy, baĂ„n coĂĄ thĂŻĂ hoĂŁi: "NĂŻĂ«u nhĂȘĂ„n thûåc cuĂŁa
töi bĂ” meĂĄo moĂĄ, thĂČ töi phaĂŁi laĂąm gĂČ Ă ĂŻĂ chĂłnh laĂ„i?". MöÄt
caĂĄch chĂłnh laĂ„i töët nhĂȘĂ«t laĂą tĂȘm sûÄ vĂșĂĄi möÄt ngĂ»ĂșĂąi naĂąo
Ă oĂĄ tin tĂ»ĂșĂŁng baĂ„n vaĂą muöën laĂąm Ă iĂŻĂŹu töët cho baĂ„n. MeĂ„
töi laĂą möÄt ngĂ»ĂșĂąi nhĂ» thĂŻĂ« à öëi vĂșĂĄi töi. MeĂ„ luön tin
tĂ»ĂșĂŁng töi vaĂą thĂ»ĂșĂąng à öÄng viĂŻn töi: "Sean naĂąy, con coĂĄ
thĂŻĂ laĂąm lĂșĂĄp trĂ»ĂșĂŁng Ă Ă»ĂșĂ„c Ă ĂȘĂ«y!" hay: "Sao con khöng
mĂșĂąi cö ĂȘĂ«y Ă i chĂși, meĂ„ nghĂŽ laĂą cö ĂȘĂ«y rĂȘĂ«t muöën Ă Ă»ĂșĂ„c Ă i
chĂși vĂșĂĄi con". BĂȘĂ«t cûå luĂĄc naĂąo muöën khĂčĂšng Ă Ă”nh
mĂČnh, töi Ă ĂŻĂŹu noĂĄi chuyĂŻĂ„n vĂșĂĄi meĂ„, vaĂą meĂ„ seĂ€ laĂą ngĂ»ĂșĂąi
lau saĂ„ch à öi mĂčĂŠt kñnh mĂșĂą töëi giuĂąm töi.
NhûÀng ngĂ»ĂșĂąi thaĂąnh cöng thĂ»ĂșĂąng coĂĄ möÄt ngĂ»ĂșĂąi
cöë vĂȘĂ«n nhĂ» vĂȘĂ„y. NgĂ»ĂșĂąi Ă oĂĄ coĂĄ thĂŻĂ laĂą thĂȘĂŹy cö giaĂĄo cuĂŁa
baĂ„n, möÄt ngĂ»ĂșĂąi baĂ„n, hay böë meĂ„, anh chĂ”, öng baĂą...
ChĂł cĂȘĂŹn coĂĄ möÄt ngĂ»ĂșĂąi, viĂŻĂ„c ngĂ»ĂșĂąi ĂȘĂ«y laĂą ai khöng hĂŻĂŹ
quan troĂ„ng, quan troĂ„ng laĂą baĂ„n coĂĄ thĂŻĂ tĂČm thĂȘĂ«y sûÄ
Ă Ă”nh hĂ»ĂșĂĄng, nguöÏn à öÄng viĂŻn vaĂą nuöi mĂȘĂŹm laĂ„c quan
tûù hoĂ„. Nghe lĂșĂąi khuyĂŻn baĂŁo cuĂŁa hoĂ„. Cöë gĂčĂŠng nhĂČn
32. 32
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
baĂŁn thĂȘn theo caĂĄch hoĂ„ nhĂČn baĂ„n. RöÏi baĂ„n seĂ€ thĂȘĂ«y möÄt
à öi kñnh mĂșĂĄi coĂĄ thĂŻĂ taĂ„o Ă Ă»ĂșĂ„c nhûÀng khaĂĄc biĂŻĂ„t ra sao.
NhĂ»ng cuĂ€ng coĂĄ khi baĂ„n chĂčĂšng coĂĄ ai Ă ĂŻĂ dûÄa vaĂąo vaĂą
cĂȘĂŹn phaĂŁi haĂąnh à öÄng möÄt mĂČnh. NĂŻĂ«u vĂȘĂ„y, baĂ„n haĂ€y Ă oĂ„c
kyĂ€ nhûÀng chĂ»Ășng tiĂŻĂ«p theo, seĂ€ rĂȘĂ«t coĂĄ ñch cho baĂ„n Ă ĂȘĂ«y.
NHĂĂ
N THĂĂC VĂĂ NGĂĂĂI KHAĂC
Khöng nhûÀng phaĂŁi nhĂȘĂ„n thûåc Ă uĂĄng vĂŻĂŹ baĂŁn thĂȘn,
chuĂĄng ta coĂąn phaĂŁi biĂŻĂ«t nhĂȘĂ„n thûåc vĂŻĂŹ ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc Ă ĂŻĂ
traĂĄnh nhûÀng sai lĂȘĂŹm Ă aĂĄng tiĂŻĂ«c. NhĂČn nhĂȘĂ„n vĂȘĂ«n Ă ĂŻĂŹ tûù
möÄt quan Ă iĂŻĂm khaĂĄc giuĂĄp chuĂĄng ta coĂĄ thĂŻĂ hiĂŻĂu taĂ„i
sao ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc laĂ„i haĂąnh à öÄng nhĂ» vĂȘĂ„y. BaĂ„n töi,
Berky, Ă aĂ€ kĂŻĂ cho töi nghe möÄt cĂȘu chuyĂŻĂ„n vĂŻĂŹ sûÄ thay
à öĂi nhĂȘĂ„n thûåc cuĂŁa cö ĂȘĂ«y:
Khi mĂșĂĄi vaĂąo trung hoĂ„c, töi coĂĄ quen möÄt cö baĂ„n tĂŻn Kim,
rĂȘĂ«t töët buĂ„ng vaĂą dĂŻĂź thĂ»Ășng. NhĂ»ng möÄt thĂșĂąi gian sau, cö ĂȘĂ«y
bößng trĂșĂŁ nĂŻn khoĂĄ Ă»a, bĂčĂšn tñnh, dĂŻĂź bĂ” xuĂĄc phaĂ„m vaĂą khoĂĄ gĂȘĂŹn.
MöÄt caĂĄch vö yĂĄ thûåc, chuĂĄng töi gĂȘĂŹn nhĂ» nghĂł chĂși vĂșĂĄi Kim.
Sau kyĂą nghĂł heĂą thĂȘĂ„t vui, töi trĂșĂŁ laĂ„i trĂ»ĂșĂąng vaĂą gĂčĂ„p laĂ„i nhûÀng
ngĂ»ĂșĂąi baĂ„n vĂșĂĄi nhûÀng cĂȘu chuyĂŻĂ„n trĂŻn trĂșĂąi dĂ»ĂșĂĄi Ă ĂȘĂ«t. Bößng
nhiĂŻn, möÄt cö baĂ„n noĂĄi: "ĂĂ, töi Ă aĂ€ kĂŻĂ cho caĂĄc baĂ„n nghe vĂŻĂŹ
Kim chĂ»a nhĂł? Böë meĂ„ baĂ„n ĂȘĂ«y vûùa mĂșĂĄi ly dĂ”, Kim thĂȘĂ„t sûÄ
khuĂŁng hoaĂŁng Ă ĂȘĂ«y". Töi baĂąng hoaĂąng. Thay vĂČ bûÄc böÄi vĂșĂĄi thaĂĄi
à öÄ cuĂŁa Kim nhĂ» trĂ»ĂșĂĄc, töi caĂŁm thĂȘĂ«y mĂČnh tĂŻĂ„ kinh khuĂŁng.
Töi caĂŁm giaĂĄc nhĂ» mĂČnh Ă aĂ€ boĂŁ Kim cö à öÄc Ă uĂĄng vaĂąo luĂĄc baĂ„n
ĂȘĂ«y cĂȘĂŹn an uĂŁi nhĂȘĂ«t. ChĂł möÄt thöng tin nhoĂŁ thĂŻĂ« thöi, toaĂąn böÄ
33. 33
TaÄo thoåi quen
thaĂĄi à öÄ cuĂŁa töi vĂșĂĄi Kim Ă aĂ€ hoaĂąn toaĂąn thay à öĂi. ĂoĂĄ laĂą möÄt
kinh nghiĂŻĂ„m laĂąm töi saĂĄng mĂčĂŠt ra nhiĂŻĂŹu.
BaĂ„n thĂȘĂ«y khöng, chĂł cĂȘĂŹn möÄt thöng tin mĂșĂĄi nhoĂŁ
nhoi Ă aĂ€ laĂąm thay à öĂi quan niĂŻĂ„m cuĂŁa Becky. Thöng
thĂ»ĂșĂąng chuĂĄng ta hay phaĂĄn xeĂĄt ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc khi chĂ»a coĂĄ
Ă uĂŁ thöng tin Ă ĂŻĂ coĂĄ thĂŻĂ hiĂŻĂu Ă uĂĄng vĂŻĂŹ hoĂ„.
Monica cuĂ€ng coĂĄ möÄt kinh nghiĂŻĂ„m tĂ»Ășng tûÄ:
Khi söëng ĂșĂŁ California, töi coĂĄ nhiĂŻĂŹu baĂ„n töët vaĂą töi
khöng bao giĂșĂą Ă ĂŻĂ yĂĄ tĂșĂĄi nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi haĂąng xoĂĄm mĂșĂĄi doĂ„n
tĂșĂĄi. Töi Ă aĂ€ coĂĄ nhiĂŻĂŹu baĂ„n röÏi vaĂą nghĂŽ rĂčçng nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi
mĂșĂĄi phaĂŁi tûÄ giaĂŁi quyĂŻĂ«t chuyĂŻĂ„n riĂŻng cuĂŁa hoĂ„. ThĂŻĂ« röÏi khi
töi chuyĂŻĂn Ă i nĂși khaĂĄc, töi trĂșĂŁ thaĂąnh möÄt âma mĂșĂĄiâ. LuĂĄc
Ă oĂĄ töi Ă»ĂșĂĄc gĂČ coĂĄ ai Ă oĂĄ quan tĂȘm tĂșĂĄi töi vaĂą cho töi tham gia
vaĂąo nhoĂĄm cuĂŁa hoĂ„. GiĂșĂą Ă ĂȘy töi nhĂČn moĂ„i viĂŻĂ„c theo möÄt
caĂĄch hoaĂąn toaĂąn khaĂĄc. Töi Ă aĂ€ hiĂŻĂu caĂŁm giaĂĄc khöng coĂĄ ai
laùm baÄn ra sao.
Tûù Ă ĂȘĂ«y trĂșĂŁ Ă i, Monica seĂ€ à öëi xûã vĂșĂĄi nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi
mĂșĂĄi theo möÄt caĂĄch khaĂĄc, baĂ„n coĂĄ nghĂŽ thĂŻĂ« khöng?
NhĂČn nhĂȘĂ„n sûÄ viĂŻĂ„c tûù möÄt quan Ă iĂŻĂm khaĂĄc coĂĄ thĂŻĂ
Ă Ă»a Ă ĂŻĂ«n möÄt khaĂĄc biĂŻĂ„t lĂșĂĄn trong thaĂĄi à öÄ cuĂŁa chuĂĄng
ta à öëi vĂșĂĄi moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi. MĂȘĂu chuyĂŻĂ„n dĂ»ĂșĂĄi Ă ĂȘy cuĂŁa tĂșĂą
Reader's Digest laĂą möÄt vñ duĂ„ Ă iĂŻĂn hĂČnh vĂŻĂŹ sûÄ thay à öĂi
nhĂȘĂ„n thûåc:
MöÄt cö gaĂĄi Ă ĂŻĂ«n phi trĂ»ĂșĂąng vĂșĂĄi à öëng haĂąnh lyĂĄ nĂčĂ„ng trĂŻn
tay. Trong khi chĂșĂą Ă ĂșĂ„i maĂĄy bay, cö mua möÄt goĂĄi baĂĄnh vaĂą
mĂȘĂ«y tĂșĂą baĂĄo, röÏi choĂ„n möÄt baĂąn tröëng Ă ĂŻĂ ngöÏi. Khi Ă ang Ă oĂ„c
34. 34
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
baĂĄo, cö thĂȘĂ«y möÄt ngĂ»ĂșĂąi Ă aĂąn öng Ăčn mĂčĂ„c lĂ”ch sûÄ tiĂŻĂ«n Ă ĂŻĂ«n
ngöÏi cuĂąng baĂąn vĂșĂĄi cö. Sau Ă oĂĄ, cö thĂȘĂ„t sûÄ sûãng söët khi thĂȘĂ«y
anh ta thaĂŁn nhiĂŻn Ăčn baĂĄnh cuĂŁa cö. Cö chĂčĂšng muöën laĂąm
to chuyĂŻĂ„n, nĂŻn Ă ĂŻĂ khĂčĂšng Ă Ă”nh chuĂŁ quyĂŻĂŹn, cö cuĂ€ng lĂȘĂ«y möÄt
caĂĄi baĂĄnh Ăčn. Anh chaĂąng nhĂ»ĂșĂĄn maĂąy nhĂČn cö röÏi lĂȘĂ«y möÄt
caĂĄi nûÀa Ă Ă»a vaĂąo miĂŻĂ„ng. ThĂȘĂ„t laĂą quaĂĄ thĂŻĂ, chĂčĂšng coi cö ra
caĂĄi quaĂĄi gĂČ caĂŁ. Cö böëc tiĂŻĂ«p möÄt caĂĄi Ăčn cho hĂčĂŠn thĂȘĂ«y roĂ€ hĂčĂŠn
Ă ang Ăčn keĂĄ maĂą coĂąn lĂșĂĄn löëi. Cûå nhĂ» thĂŻĂ« cho Ă ĂŻĂ«n caĂĄi baĂĄnh
cuöëi cuĂąng: anh chaĂąng beĂŁ laĂąm à öi, röÏi hĂși mĂłm cĂ»ĂșĂąi, Ă ĂȘĂy
möÄt nûãa vĂŻĂŹ phña cö, Ăčn möÄt nûãa coĂąn laĂ„i röÏi à ûång lĂŻn boĂŁ Ă i.
ThĂȘĂ„t laĂą tûåc Ă iĂŻn ngĂ»ĂșĂąi. NhĂ»ng Ă aĂ€ Ă ĂŻĂ«n luĂĄc hĂŻĂ„ thöëng kiĂŻĂm
soaĂĄt goĂ„i tĂŻn cö Ă ĂŻĂ soaĂĄt veĂĄ. Cö cĂȘĂŹm mĂȘĂ«y tĂșĂą baĂĄo vaĂą à ûång dĂȘĂ„y
thĂČ... trĂșĂąi aĂ„: goĂĄi baĂĄnh cuĂŁa cö vĂȘĂźn coĂąn nguyĂŻn xi dĂ»ĂșĂĄi tĂșĂą baĂĄo,
coĂąn naĂ€y giĂșĂą goĂĄi baĂĄnh maĂą cö thi nhau Ăčn vĂșĂĄi chaĂąng trai lĂ”ch
sûÄ laù goåi baånh cuãa anh ta!
HaĂ€y xem xeĂĄt tĂȘm traĂ„ng cuĂŁa cö gaĂĄi trong cĂȘu
chuyĂŻĂ„n. ĂĂȘĂŹu tiĂŻn laĂą cö nghĂŽ: "HĂčĂŠn thĂȘĂ„t laĂą quaĂĄ quĂčĂŠt!",
röÏi cuöëi cuĂąng thĂČ: "XĂȘĂ«u höà chĂ»a, anh ĂȘĂ«y thĂȘĂ„t laĂą töët
buÄng, à aÀ chia seã caã miïëng baånh cuöëi cuùng cho keã
giaĂąnh Ăčn vĂșĂĄi mĂČnh!".
ĂiĂŻĂm mĂȘĂ«u chöët ĂșĂŁ Ă ĂȘy laĂą gĂČ? ThĂȘĂ„t Ă Ășn giaĂŁn, nhĂȘĂ„n
thûåc cuĂŁa chuĂĄng ta thĂ»ĂșĂąng chĂ»a Ă ĂȘĂŹy Ă uĂŁ, thiĂŻĂ«u chñnh
xaĂĄc hoĂčĂ„c rĂȘĂ«t löÄn xöÄn. Do Ă oĂĄ à ûùng nĂŻn hĂȘĂ«p tĂȘĂ«p xeĂĄt
Ă oaĂĄn, chuĂ„p muĂ€ hay coĂĄ nhûÀng yĂĄ kiĂŻĂ«n khĂčĂŠt khe vĂŻĂŹ
ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc hoĂčĂ„c baĂŁn thĂȘn. VĂČ caĂĄi nhĂČn cuĂŁa chuĂĄng ta
coĂąn haĂ„n chĂŻĂ« nĂŻn chuĂĄng ta hiĂŻĂ«m khi thĂȘĂ«y Ă Ă»ĂșĂ„c toaĂąn
caĂŁnh cuĂŁa bûåc tranh thûÄc tĂŻĂ«, hoĂčĂ„c khöng coĂĄ Ă ĂȘĂŹy Ă uĂŁ dûÀ
kiĂŻĂ„n cho viĂŻĂ„c phaĂĄn xeĂĄt.
35. 35
TaÄo thoåi quen
HĂșn nûÀa chuĂĄng ta nĂŻn cĂșĂŁi mĂșĂŁ vĂșĂĄi nhûÀng thöng
tin mĂșĂĄi, traĂŁi loĂąng ra vĂșĂĄi nhûÀng quan Ă iĂŻĂm söëng khaĂĄc
vaĂą sĂčĂ©n loĂąng thay à öĂi nhĂȘĂ„n thûåc khi biĂŻĂ«t roĂ€ rĂčçng mĂČnh
sai lĂȘĂŹm.
Quan troĂ„ng hĂșn hĂŻĂ«t, nĂŻĂ«u muöën coĂĄ sûÄ thay à öĂi lĂșĂĄn
trong Ă ĂșĂąi thĂČ phaĂŁi coĂĄ sûÄ thay à öĂi nhûÀng nhĂȘĂ„n thûåc sai
lĂȘĂŹm. CuĂ€ng nhĂ» thay cĂčĂ„p kñnh nhĂČn Ă ĂșĂąi, moĂ„i thûå seĂ€
thay à öĂi theo khi Ă Ă»ĂșĂ„c nhĂČn qua möÄt cĂčĂ„p kñnh mĂșĂĄi.
XeĂĄt cho cuĂąng, tĂȘĂ«t caĂŁ nhûÀng khoĂĄ khĂčn trong Ă ĂșĂąi
cuĂŁa baĂ„n (vĂŻĂŹ quan hĂŻĂ„ trong cuöÄc söëng, vĂŻĂŹ caĂĄch tûÄ nhĂČn
nhĂȘĂ„n mĂČnh, vĂŻĂŹ tĂȘm traĂ„ng...) cuĂ€ng laĂą kĂŻĂ«t quaĂŁ cuĂŁa
nhûÀng nhĂȘĂ„n thûåc sai lĂŻĂ„ch. Vñ duĂ„, nĂŻĂ«u baĂ„n coĂĄ möëi
quan hĂŻĂ„ khöng töët lĂčĂŠm vĂșĂĄi cha baĂ„n, coĂĄ leĂ€ laĂą caĂŁ hai Ă aĂ€
coĂĄ quan niĂŻĂ„m sai vĂŻĂŹ nhau. CoĂĄ thĂŻĂ baĂ„n xem öng ĂȘĂ«y laĂą
möÄt öng giaĂą lößi thĂșĂąi, laĂ„c hĂȘĂ„u, hoaĂąn toaĂąn taĂĄch khoĂŁi
thĂŻĂ« giĂșĂĄi hiĂŻĂ„n Ă aĂ„i, vaĂą öng ĂȘĂ«y nghĂŽ baĂ„n laĂą möÄt à ûåa con
hößn xĂ»ĂșĂ„c, bĂȘĂ«t hiĂŻĂ«u vö Ășn. ThĂȘĂ„t ra, quan niĂŻĂ„m cuĂŁa caĂŁ
hai Ă ĂŻĂŹu khöng hoaĂąn chĂłnh vaĂą caĂŁn trĂșĂŁ hai bĂŻn coĂĄ möÄt
möëi caãm thöng thûÄc sûÄ.
âĂĂ, TA ĂAĂ THAY
ĂĂĂI NHĂĂ
N THĂĂC!â
36. 36
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
NhĂ» baĂ„n seĂ€ thĂȘĂ«y, cuöën saĂĄch naĂąy seĂ€ thûã thaĂĄch rĂȘĂ«t
nhiĂŻĂŹu nhûÀng nhĂȘĂ„n thûåc cuĂŁa baĂ„n, vĂșĂĄi hy voĂ„ng seĂ€ giuĂĄp
baĂ„n taĂ„o ra Ă Ă»ĂșĂ„c nhiĂŻĂŹu nhĂȘĂ„n thûåc chñnh xaĂĄc vaĂą hoaĂąn
chĂłnh hĂșn. HaĂ€y sĂčĂ©n saĂąng Ă ĂŻĂ Ă oĂ„c tiĂŻĂ«p nheĂĄ.
NHĂĂ
N THĂĂC VĂĂ CUĂĂ
C SĂĂNG
CoĂĄ bao giĂșĂą baĂ„n tûÄ hoĂŁi: "ĂiĂŻĂŹu gĂČ Ă Ă”nh hĂ»ĂșĂĄng cho
töi trong cuöÄc söëng?", "Töi mĂȘĂ«t thĂșĂąi gian suy nghĂŽ vĂŻĂŹ
Ă iĂŻĂŹu gĂČ?", "Ai hay Ă iĂŻĂŹu gĂČ thĂ»ĂșĂąng xĂȘm chiĂŻĂ«m tĂ» tĂ»ĂșĂŁng
töi?". ĂoĂĄ chñnh laĂą nhĂȘĂ„n thûåc cuĂŁa baĂ„n trong cuöÄc
söëng. ĂiĂŻĂŹu quan troĂ„ng nhĂȘĂ«t à öëi vĂșĂĄi baĂ„n chñnh laĂą
quan Ă iĂŻĂm söëng cuĂŁa baĂ„n, cĂčĂ„p kñnh nhĂČn Ă ĂșĂąi cuĂŁa baĂ„n,
hay nhĂ» töi thñch goĂ„i: laĂą troĂ„ng tĂȘm cuöÄc Ă ĂșĂąi cuĂŁa baĂ„n.
VĂȘĂ„y thĂ»ĂșĂąng thĂČ tuöĂi mĂșĂĄi lĂșĂĄn Ă ĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm cuöÄc Ă ĂșĂąi
vaĂąo Ă ĂȘu? ThĂ»ĂșĂąng thĂČ vaĂąo baĂ„n beĂą, cha meĂ„, vĂȘĂ„t chĂȘĂ«t,
thĂŻĂ thao, sĂșĂŁ thñch, böÏ bĂ”ch, anh huĂąng, keĂŁ thuĂą, baĂŁn
thĂȘn, cöng viĂŻĂ„c... mößi thûå Ă ĂŻĂŹu coĂĄ möÄt Ă»u Ă iĂŻĂm
nhĂ»ng tĂȘĂ«t caĂŁ Ă ĂŻĂŹu chĂ»a Ă ĂȘĂŹy Ă uĂŁ dĂ»ĂșĂĄi nhûÀng khña caĂ„nh
khaĂĄc nhau. HaĂ€y cuĂąng nhau xem xeĂĄt xem ta nĂŻn Ă ĂčĂ„t
troĂ„ng tĂȘm vaĂąo Ă ĂȘu nheĂĄ.
ĂĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm vaĂąo baĂ„n beĂą
Khöng coĂĄ gĂČ töët hĂșn laĂą coĂĄ möÄt nhoĂĄm baĂ„n töët, vaĂą
khöng coĂĄ gĂČ tĂŻĂ„ hĂșn viĂŻĂ„c bĂ” baĂ„n beĂą xa laĂĄnh. BaĂ„n beĂą laĂą
quan troĂ„ng nhĂ»ng khöng nĂŻn Ă ĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm vaĂąo Ă oĂĄ.
VĂČ sao? VĂČ hoĂ„ hay thay à öĂi. CuĂ€ng coĂĄ khi hoĂ„ noĂĄi xĂȘĂ«u
sau lĂ»ng baĂ„n hoĂčĂ„c coĂĄ möÄt tĂČnh baĂ„n mĂșĂĄi vaĂą boĂŁ quĂŻn
37. 37
TaÄo thoåi quen
baĂ„n. HĂșn nûÀa, nĂŻĂ«u baĂ„n cöë
thay à öĂi baĂŁn thĂȘn Ă ĂŻĂ hĂșĂ„p
vĂșĂĄi caĂĄc baĂ„n, Ă ĂŻĂ Ă Ă»ĂșĂ„c kĂŻĂ«t
baĂ„n thĂČ baĂ„n Ă aĂ€ tûÄ laĂąm töĂn
haĂ„i Ă ĂŻĂ«n nhûÀng phĂȘĂm chĂȘĂ«t
cuĂŁa chñnh mĂČnh.
BaÄn coå tin khöng, möÄt
ngaùy naùo à oå, baÄn hûÀu
khöng coĂąn laĂą Ă iĂŻĂŹu lĂșĂĄn nhĂȘĂ«t
trong Ă ĂșĂąi baĂ„n. HöÏi ĂșĂŁ
trĂ»ĂșĂąng trung hoĂ„c, töi coĂĄ
möÄt nhoĂĄm baĂ„n tuyĂŻĂ„t vĂșĂąi.
Chuång töi cuùng nhau laùm
moĂ„i thûå, Ă i bĂși trong nhûÀng con kĂŻnh cĂȘĂ«m, dûÄ
nhûÀng buöĂi tiĂŻĂ„c sinh nhĂȘĂ„t, cuĂąng heĂ„n hoĂą vĂșĂĄi baĂ„n gaĂĄi
... Töi yïu mïën hoÄ. Töi à aÀ nghÎ chuång töi seÀ laù baÄn
nhau maÀi maÀi. Tuy nhiïn, sau khi töët nghiïÄp vaù chia
tay, töi ngaĂ„c nhiĂŻn khi nhĂȘĂ„n ra chuĂĄng töi rĂȘĂ«t hiĂŻĂ«m
khi gĂčĂ„p nhau. ChuĂĄng töi söëng caĂĄch biĂŻĂ„t nhau, vaĂą
nhûÀng möëi quan hĂŻĂ„ mĂșĂĄi, cöng viĂŻĂ„c laĂąm Ăčn, gia Ă ĂČnh
chiĂŻĂ«m hĂȘĂŹu hĂŻĂ«t thĂșĂąi giĂșĂą cuĂŁa chuĂĄng töi. Khi coĂąn ĂșĂŁ tuöĂi
thiĂŻĂ«u niĂŻn, töi khöng bao giĂșĂą hiĂŻĂu Ă Ă»ĂșĂ„c Ă iĂŻĂŹu naĂąy.
HaĂ€y kĂŻĂ«t baĂ„n caĂąng nhiĂŻĂŹu caĂąng töët, nhĂ»ng à ûùng lĂȘĂ«y
hoĂ„ laĂąm nĂŻĂŹn taĂŁng cuĂŁa Ă ĂșĂąi baĂ„n. ĂoĂĄ laĂą möÄt nĂŻĂŹn moĂĄng
khöng vûÀng chĂčĂŠc.
"Xin lößi mĂȘĂ«y böÏ,
khöng phaãi viïÄc
gĂČ cuĂ€ng coĂĄ thĂŻĂ
cuĂąng laĂąm chung
Ă Ă»ĂșĂ„c Ă ĂȘu!"
38. 38
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
ĂĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm vaĂąo vĂȘĂ„t chĂȘĂ«t
Ăöi khi chuĂĄng ta nhĂČn Ă ĂșĂąi qua cĂčĂ„p kñnh cuĂŁa caĂŁi
hay vĂȘĂ„t chĂȘĂ«t: mĂČnh phaĂŁi coĂĄ chiĂŻĂ«c xe Ă eĂ„p nhĂȘĂ«t, böÄ à öÏ
hiĂŻĂ„u, maĂĄy haĂĄt hiĂŻĂ„n Ă aĂ„i nhĂȘĂ«t, vaĂą nhiĂŻĂŹu thûå nûÀa maĂą
chuĂĄng ta cho rĂčçng coĂĄ thĂŻĂ Ă em laĂ„i haĂ„nh phuĂĄc. VĂȘĂ„t chĂȘĂ«t
coĂąn nuĂĄp dĂ»ĂșĂĄi hĂČnh thûåc danh voĂ„ng hay sûÄ thaĂąnh Ă aĂ„t:
nhĂ» chûåc lĂșĂĄp trĂ»ĂșĂŁng, Ă oĂĄng vai chñnh trong möÄt vĂșĂŁ
kÔch, uãy viïn höÄi sinh viïn...
Khöng coĂĄ gĂČ sai traĂĄi nĂŻĂ«u chuĂĄng ta Ă aĂ„t Ă Ă»ĂșĂ„c thaĂąnh
quaĂŁ vaĂą hĂ»ĂșĂŁng thuĂ„ noĂĄ, nhĂ»ng à ûùng bao giĂșĂą Ă ĂčĂ„t troĂ„ng
tĂȘm cuöÄc söëng vaĂąo vĂȘĂ„t chĂȘĂ«t. VĂŻĂŹ lĂȘu daĂąi, giaĂĄ trĂ” vĂȘĂ„t chĂȘĂ«t
seĂ€ mĂȘĂ«t Ă i. Töi Ă aĂ€ tûùng Ă oĂ„c Ă Ă»ĂșĂ„c möÄt cĂȘu rĂȘĂ«t hay:
"NĂŻĂ«u nhĂ» töi coĂĄ nhûÀng gĂČ giuĂĄp khĂčĂšng Ă Ă”nh töi laĂą ai,
vĂȘĂ„y khi nhûÀng thûå Ă oĂĄ mĂȘĂ«t Ă i, thĂČ töi laĂą ai?".
ĂĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm vaĂąo baĂ„n trai hay baĂ„n gaĂĄi
ĂĂȘy laĂą caĂĄi bĂȘĂźy dĂŻĂź mĂčĂŠc nhĂȘĂ«t. Khi baĂ„n Ă ĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm
vaĂąo ai Ă oĂĄ, baĂ„n seĂ€ mĂȘĂ«t Ă i veĂŁ hĂȘĂ«p dĂȘĂźn cuĂŁa riĂŻng baĂ„n.
TrĂ»ĂșĂĄc hĂŻĂ«t, nĂŻĂ«u baĂ„n Ă ĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm vaĂąo "ngĂ»ĂșĂąi ta" thĂČ
baÄn seÀ khöng coùn laù muÄc tiïu coå sûåc cuöën huåt nûÀa.
Hai laĂą baĂ„n seĂ€ mau choĂĄng trĂșĂŁ nĂŻn ngöÄt ngaĂ„t vĂČ baĂ„n bĂ”
toaĂąn böÄ cuöÄc söëng tĂČnh caĂŁm cuĂŁa ngĂ»ĂșĂąi ĂȘĂ«y bao vĂȘy.
HaĂ€y quan saĂĄt hai ngĂ»ĂșĂąi sau: Tasha vaĂą Brady.
Brady Ă ĂčĂ„t Tasha laĂąm troĂ„ng tĂȘm cuöÄc Ă ĂșĂąi mĂČnh, vaĂą
baĂ„n seĂ€ thĂȘĂ«y sûÄ bĂȘĂ«t öĂn, mĂȘĂ«t à öÄc lĂȘĂ„p cuĂŁa cuöÄc Ă ĂșĂąi
Brady nhĂ» sau:
39. 39
TaÄo thoåi quen
Mößi khi Tasha: ThĂČ Brady caĂŁm thĂȘĂ«y:
ĂĂ»a ra möÄt lĂșĂąi chĂł trñch âNgaĂąy höm nay cuĂŁa mĂČnh
tiĂŻu tan röÏiâ.
ĂuĂąa vĂșĂĄi baĂ„n thĂȘn cuĂŁa Brady âMĂČnh Ă aĂ€ bĂ” lûùa döëi. MĂČnh
gheĂĄt thĂčçng baĂ„n mĂČnh quaĂĄâ.
Ăi chĂși vĂșĂĄi ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc âCuöÄc Ă ĂșĂąi mĂČnh thĂŻĂ« laĂą hĂŻĂ«t.
Tasha khöng thñch mĂČnh nûÀaâ.
Khi lĂȘĂŹn Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn töi heĂ„n hoĂą vĂșĂĄi vĂșĂ„ töi bĂȘy giĂșĂą,
baÄn biïët phaãn ûång cuãa naùng ra sao khöng? Naùng tûù
chöëi vĂșĂĄi möÄt nuĂ„ cĂ»ĂșĂąi, nhĂ»ng khöng hĂŻĂŹ caĂĄo lößi.
NhĂ»ng chñnh Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄ Ă aĂ€ hĂȘĂ«p dĂȘĂźn töi. NaĂąng chñnh laĂą
naùng vaù coå sûåc thu huåt tûù
bĂŻn trong tñnh caĂĄch à öÄc lĂȘĂ„p
cuĂŁa mĂČnh. HaĂ€y tin töi Ă i,
baĂ„n seĂ€ trĂșĂŁ nĂŻn quyĂŻĂ«n ruĂ€ hĂșn
nĂŻĂ«u khöng Ă ĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm
vaĂąo ngĂ»ĂșĂąi mĂČnh thñch. ĂĂčĂ„t
troĂ„ng tĂȘm vaĂąo ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc
khöng baĂąy toĂŁ Ă Ă»ĂșĂ„c baĂ„n yĂŻu
hoĂ„, chĂł Ă Ășn giaĂŁn laĂą baĂ„n phuĂ„
thuöÄc hoÄ.
HaÀy coå thïm nhiïÏu baÄn
trai, baÄn gaåi nïëu baÄn thñch,
nhûng à ûùng bÔ aåm aãnh hay
phuĂ„ thuöÄc vaĂąo hoĂ„, bĂșĂŁi vĂČ
nhûÀng möëi quan hĂŻĂ„ nhĂ» vĂȘĂ„y
"Töi nghÎ
baÄn khöng nïn
Ă ĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm
vaùo mößi möÄt
ngĂ»ĂșĂąi naĂąy!
40. 40
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
thĂ»ĂșĂąng mong manh nhĂ» möÄt thûå à öÏ dĂŻĂź vĂșĂ€ (mĂčĂ„c duĂą
cuÀng coå nhûÀng ngoaÄi lïÄ).
ĂĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm vaĂąo hoĂ„c tĂȘĂ„p
ĂĂ tuöĂi mĂșĂĄi lĂșĂĄn, viĂŻĂ„c Ă ĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm vaĂąo hoĂ„c tĂȘĂ„p
rĂȘĂ«t phöà biĂŻĂ«n. Lisa Ă aĂ€ höëi hĂȘĂ„n vĂČ Ă ĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm vaĂąo
hoĂ„c tĂȘĂ„p trong möÄt thĂșĂąi gian daĂąi:
Töi coĂĄ nhiĂŻĂŹu tham voĂ„ng vaĂą muöën trĂșĂŁ thaĂąnh baĂĄc sĂŽ giaĂŁi
phĂȘĂźu thĂȘĂŹn kinh. Tûù khi coĂąn hoĂ„c lĂșĂĄp 7 töi Ă aĂ€ siĂŻng nĂčng nhĂ»
möÄt sinh viĂŻn Ă aĂ„i hoĂ„c: thûåc dĂȘĂ„y vaĂąo 6 giĂșĂą saĂĄng vaĂą Ă i nguĂŁ
vaĂąo luĂĄc 2 giĂșĂą saĂĄng chĂł Ă ĂŻĂ hoĂ„c! Böë meĂ„ cuĂ€ng cöë laĂąm töi thĂ»
giaĂ€n, nhĂ»ng töi kyĂą voĂ„ng ĂșĂŁ chñnh baĂŁn thĂȘn mĂČnh. GiĂșĂą Ă ĂȘy,
töi nhĂȘĂ„n ra töi coĂĄ thĂŻĂ Ă aĂ„t Ă Ă»ĂșĂ„c Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄ maĂą khöng cĂȘĂŹn phaĂŁi
cöë gĂčĂŠng tĂșĂĄi mûåc nhĂ» vĂȘĂ„y, vaĂą leĂ€ ra töi Ă aĂ€ coĂĄ nhûÀng phuĂĄt giĂȘy
vui veĂŁ hĂșn, vaĂą khöng bĂ” Ă aĂĄnh rĂși caĂŁ tuöĂi treĂŁ cuĂŁa mĂČnh.
ViĂŻĂ„c hoĂ„c haĂąnh rĂȘĂ«t cĂȘĂŹn thiĂŻĂ«t cho tĂ»Ășng lai cuĂŁa
chuĂĄng ta vaĂą phaĂŁi laĂą Ă»u tiĂŻn haĂąng Ă ĂȘĂŹu. NhĂ»ng chuĂĄng
ta nĂŻn cĂȘĂn thĂȘĂ„n, à ûùng Ă ĂŻĂ cho nhûÀng danh hiĂŻĂ„u naĂąy
kia chi phöëi toaùn böÄ cuöÄc söëng cuãa chuång ta. NhûÀng
thiĂŻĂ«u niĂŻn lĂȘĂ«y trĂ»ĂșĂąng hoĂ„c laĂąm trung tĂȘm thĂ»ĂșĂąng bĂ”
aĂĄm aĂŁnh bĂșĂŁi viĂŻĂ„c Ă aĂ„t thûå haĂ„ng cao Ă ĂŻĂ«n nößi hoĂ„ quĂŻn
rĂčçng muĂ„c à ñch thûÄc sûÄ cuĂŁa viĂŻĂ„c hoĂ„c laĂą sûÄ hiĂŻĂu biĂŻĂ«t.
NhĂ» haĂąng ngaĂąn ngĂ»ĂșĂąi Ă aĂ€ laĂąm Ă Ă»ĂșĂ„c, baĂ„n coĂĄ thĂŻĂ hoĂ„c
rĂȘĂ«t xuĂȘĂ«t sĂčĂŠc nhĂ»ng vĂȘĂźn duy trĂČ Ă Ă»ĂșĂ„c sûÄ cĂȘn bĂčçng khoĂŁe
khoĂčĂŠn trong Ă ĂșĂąi söëng.
HaĂ€y nhĂșĂĄ rĂčçng giaĂĄ trĂ” cuĂŁa chuĂĄng ta khöng phaĂŁi
Ă Ă»ĂșĂ„c tñnh bĂčçng töĂng söë Ă iĂŻĂm trung bĂČnh cuĂŁa chuĂĄng ta!
41. 41
TaÄo thoåi quen
ĂĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm vaĂąo böë meĂ„
Böë meĂ„ coĂĄ thĂŻĂ laĂą nguöÏn thĂ»Ășng yĂŻu vaĂą Ă Ă”nh
hĂ»ĂșĂĄng töët cuĂŁa baĂ„n. BaĂ„n nĂŻn kñnh troĂ„ng vaĂą tin yĂŻu böë
meĂ„, nhĂ»ng viĂŻĂ„c Ă ĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm vaĂąo böë meĂ„ vaĂą söëng chĂł
Ă ĂŻĂ laĂąm vui loĂąng caĂĄc bĂȘĂ„c phuĂ„ mĂȘĂźu hĂșn laĂą söëng vĂČ
mĂČnh chĂ»a chĂčĂŠc Ă aĂ€ hay lĂčĂŠm Ă ĂȘu. HaĂ€y xem nhûÀng gĂČ
Ă aĂ€ xaĂŁy ra vĂșĂĄi möÄt baĂ„n gaĂĄi tĂŻn Laura ĂșĂŁ Louisiana:
Töi hoĂ„c haĂąnh rĂȘĂ«t siĂŻng nĂčng caĂŁ hoĂ„c kyĂą vaĂą kĂŻĂ«t quaĂŁ cuöëi
cuĂąng thĂȘĂ„t myĂ€ maĂ€n: 6 Ă iĂŻĂm 10 vaĂą 1 Ă iĂŻĂm 8. ThĂŻĂ« nhĂ»ng khi
töi Ă em söà liĂŻn laĂ„c vĂŻĂŹ nhaĂą thĂČ böë meĂ„ töi laĂ„i thĂȘĂ«t voĂ„ng: taĂ„i
sao khöng laĂą 7 Ă iĂŻĂm 10. Töi muöën oĂąa khoĂĄc ngay lĂȘĂ„p tûåc,
böë meĂ„ muöën gĂČ ĂșĂŁ töi? Sau Ă oĂĄ, khi töi lĂșĂĄn lĂŻn, mößi quyĂŻĂ«t
Ă Ă”nh cuĂŁa töi Ă ĂŻĂŹu coĂĄ sûÄ hiĂŻĂ„n diĂŻĂ„n cuĂŁa cĂȘu hoĂŁi: böë meĂ„ muöën
töi laĂąm gĂČ? HoĂ„ coĂĄ haĂ€nh diĂŻĂ„n vĂŻĂŹ töi khöng? Böë meĂ„ coĂĄ
thĂ»Ășng töi khöng? ĂiĂŻĂŹu Ă oĂĄ aĂĄm
aĂŁnh töi Ă ĂŻĂ«n nößi töi mĂȘĂ«t caĂŁ tûÄ chuĂŁ.
Töi caĂŁm thĂȘĂ«y mĂČnh bĂȘĂ«t taĂąi vö
duĂ„ng. ĂöÄt nhiĂŻn töi khaĂĄm phaĂĄ ra,
böë meÄ cuÀng khöng taån thaùnh nhû
vĂȘĂ„y, nĂŻĂ«u töi cûå tiĂŻĂ«p tuĂ„c thĂŻĂ« töi seĂ€
Ă aĂĄnh mĂȘĂ«t chñnh mĂČnh. VĂČ vĂȘĂ„y, töi
bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu söëng cuöÄc söëng riĂŻng cuĂŁa
mĂČnh theo nhûÀng nguyĂŻn tĂčĂŠc cuĂŁa
baĂŁn thĂȘn. Cuöëi cuĂąng töi Ă aĂ€ coĂĄ sûÄ
tûÄ tin, laĂąm cho nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi xung
quanh nhĂČn töi bĂčçng cĂčĂ„p mĂčĂŠt
khaĂĄc Ă i, theo Ă uĂĄng con ngĂ»ĂșĂąi thĂȘĂ„t
ChaĂą, con
phaĂŁi tĂȘĂ„p
söëng à öÄc
lĂȘĂ„p Ă i thöi
42. 42
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
cuĂŁa töi. Böë meĂ„ töi toĂŁ ra yĂŻu quyĂĄ töi hĂșn. Töi vĂȘĂźn quan tĂȘm
Ă ĂŻĂ«n suy nghĂŽ vaĂą yĂĄ muöën cuĂŁa böë meĂ„ vaĂą vĂȘĂźn bĂ” aĂŁnh hĂ»ĂșĂŁng
bĂșĂŁi nhûÀng yĂĄ kiĂŻĂ«n cuĂŁa caĂĄc cuĂ„, nhĂ»ng töi Ă aĂ€ tûÄ chĂ”u traĂĄch
nhiĂŻĂ„m vĂŻĂŹ Ă ĂșĂąi mĂČnh, vaĂą töi luön cöë gĂčĂŠng laĂąm baĂŁn thĂȘn vui
loĂąng trĂ»ĂșĂĄc khi laĂąm vûùa loĂąng ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc.
NhûÀng troĂ„ng tĂȘm khaĂĄc
Danh saĂĄch nhûÀng troĂ„ng tĂȘm coĂĄ thĂŻĂ keĂĄo daĂąi maĂ€i.
ThĂŻĂ thao vaĂą nhûÀng sĂșĂŁ thñch khaĂĄc laĂą möÄt troĂ„ng tĂȘm
lĂșĂĄn. NhĂ»ng ta thĂ»ĂșĂąng thĂȘĂ«y nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi chĂł chuĂĄ tĂȘm
vaùo thïà thao vaù cöë taÄo nïn tñnh caåch sao cho thaùnh
möÄt vĂȘĂ„n à öÄng viĂŻn lĂșĂĄn seĂ€ chĂł nhĂȘĂ„n Ă Ă»ĂșĂ„c nößi Ă au khi
kĂŻĂ«t thuĂĄc nghĂŻĂŹ vĂȘĂ„n à öÄng viĂŻn! VaĂą nhûÀng anh chaĂąng
töÄi nghiĂŻĂ„p naĂąy laĂ„i phaĂŁi laĂąm laĂ„i tûù Ă ĂȘĂŹu. KĂŻĂ«t cuĂ„c tĂ»Ășng
tûÄ cuĂ€ng thĂ»ĂșĂąng diĂŻĂźn ra vĂșĂĄi caĂĄc Ă am mĂŻ khaĂĄc nhĂ»
khiĂŻu vuĂ€, sĂȘn khĂȘĂ«u, ĂȘm nhaĂ„c...
VĂȘĂ„y coĂąn Ă ĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm vaĂąo thĂȘĂŹn tĂ»ĂșĂ„ng thĂČ sao?
NĂŻĂ«u baĂ„n xĂȘy Ă ĂșĂąi mĂČnh thöng qua hĂČnh aĂŁnh möÄt
ngĂ»ĂșĂąi naĂąo Ă oĂĄ maĂą baĂ„n xem laĂą ngĂ»ĂșĂąi huĂąng cuĂŁa mĂČnh
nhĂ» möÄt ngöi sao ĂȘm nhaĂ„c hay Ă iĂŻĂ„n aĂŁnh, thĂČ Ă iĂŻĂŹu gĂČ
seÀ xaãy ra khi hoÄ chïët, hay khi hoÄ kïët thuåc sûÄ nghiïÄp
möÄt caåch tïÄ haÄi? Khi à oå baÄn seÀ thïë naùo?
Ăöi khi chuĂĄng ta Ă ĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm vaĂąo keĂŁ thuĂą vaĂą taĂ„o
nĂŻn möÄt cuöÄc söëng chĂł coĂĄ thuĂą gheĂĄt vaĂą traĂŁ thuĂą. ĂiĂŻĂŹu naĂąy
thĂ»ĂșĂąng xaĂŁy ra vĂșĂĄi nhûÀng baĂ„n treĂŁ coĂĄ hoaĂąn caĂŁnh bĂȘĂ«t
haĂ„nh. ĂĂȘy thĂȘĂ„t laĂą möÄt troĂ„ng tĂȘm sai lĂȘĂŹm.
43. 43
TaÄo thoåi quen
LĂȘĂ«y cöng viĂŻĂ„c laĂąm troĂ„ng tĂȘm laĂą möÄt cĂčn bĂŻĂ„nh
thĂ»ĂșĂąng xaĂŁy ra ĂșĂŁ nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi lĂșĂĄn tuöĂi, nhĂ»ng cuĂ€ng
coĂĄ thĂŻĂ Ă ĂŻĂ«n vĂșĂĄi tuöĂi thanh thiĂŻĂ«u niĂŻn. Chûång nghiĂŻĂ„n
laĂąm viĂŻĂ„c thĂ»ĂșĂąng bĂ” dĂȘĂźn dĂčĂŠt bĂșĂŁi möÄt nhu cĂȘĂŹu bûåc xuĂĄc
coå thïm moÄi thûå nhû tiïÏn baÄc, xe cöÄ, à Ôa vÔ, sûÄ thûùa
nhĂȘĂ„n cuĂŁa xaĂ€ höÄi... NhûÀng thûå naĂąy coĂĄ thĂŻĂ Ă aĂĄp ûång cho
ngĂ»ĂșĂąi ta trong möÄt thĂșĂąi gian, nhĂ»ng khöng bao giĂșĂą
à ûa à ïën haÄnh phuåc hoaùn toaùn.
MöÄt troĂ„ng tĂȘm khaĂĄ phöà biĂŻĂ«n nûÀa laĂą chuĂĄ tĂȘm vaĂąo
chñnh baĂŁn thĂȘn mĂČnh. ĂiĂŻĂŹu naĂąy gĂȘy cho baĂ„n caĂŁm giaĂĄc quaĂĄ
lo lĂčĂŠng vĂŻĂŹ hoaĂąn caĂŁnh baĂŁn thĂȘn maĂą khöng quan tĂȘm Ă ĂŻĂ«n
nhûÀng gĂČ Ă ang xaĂŁy ra xung quanh baĂ„n.
NhĂ» baĂ„n thĂȘĂ«y, tĂȘĂ«t caĂŁ caĂĄc quan niĂŻĂ„m nĂŻu trĂŻn
khöng mang Ă ĂŻĂ«n möÄt sûÄ öĂn Ă Ă”nh bĂŻĂŹn vûÀng maĂą
chuĂĄng ta cĂȘĂŹn. Khöng phaĂŁi töi muöën noĂĄi rĂčçng baĂ„n
khöng nĂŻn cöë gĂčĂŠng hĂŻĂ«t sûåc Ă ĂŻĂ trĂșĂŁ nĂŻn thĂȘĂ„t gioĂŁi trong
möÄt lÎnh vûÄc nhû khiïu vuÀ hay huùng biïÄn, cuÀng nhû
taĂ„o nhûÀng quan hĂŻĂ„ thĂȘĂ„t sĂȘu sĂčĂŠc vĂșĂĄi böë meĂ„ vaĂą baĂ„n beĂą
- nhûÀng viĂŻĂ„c naĂąy nĂŻn laĂąm lĂčĂŠm chûå. NhĂ»ng coĂĄ möÄt
ranh giĂșĂĄi giûÀa viĂŻĂ„c say mĂŻ vĂșĂĄi viĂŻĂ„c Ă ĂčĂ„t caĂŁ cuöÄc Ă ĂșĂąi
mĂČnh vaĂąo Ă oĂĄ. ĂoĂĄ chñnh laĂą lĂčçn ranh chuĂĄng ta khöng
nĂŻn vĂ»ĂșĂ„t qua.
ĂĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm vaĂąo nguyĂŻn tĂčĂŠc söëng: VĂȘĂ«n Ă ĂŻĂŹ
Ă uĂĄng Ă ĂčĂŠn
VĂȘĂ„y coĂĄ möÄt troĂ„ng tĂȘm naĂąo thĂȘĂ„t sûÄ laĂą chöß dûÄa
khöng? CoĂĄ! ĂoĂĄ chñnh laĂą nguyĂŻn tĂčĂŠc söëng Ă uĂĄng Ă ĂčĂŠn.
44. 44
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
TĂȘĂ«t caĂŁ chuĂĄng ta Ă ĂŻĂŹu biĂŻĂ«t taĂĄc duĂ„ng cuĂŁa troĂ„ng lûÄc: haĂ€y
thaĂŁ möÄt traĂĄi banh tûù trĂŻn cao, noĂĄ seĂ€ tûÄ rĂși xuöëng. ĂoĂĄ
laù möÄt nguyïn lyå tûÄ nhiïn hay coùn goÄi laù möÄt
nguyĂŻn tĂčĂŠc. CoĂĄ nhiĂŻĂŹu nguyĂŻn tĂčĂŠc chi phöëi thĂŻĂ« giĂșĂĄi tûÄ
nhiĂŻn, chi phöëi thĂŻĂ« giĂșĂĄi loaĂąi ngĂ»ĂșĂąi. NhûÀng nguyĂŻn
tĂčĂŠc naĂąy khöng tuĂąy thuöÄc vaĂąo bĂȘĂ«t kyĂą ai, chuĂĄng Ă Ă»ĂșĂ„c
aĂĄp duĂ„ng cöng bĂčçng vĂșĂĄi tĂȘĂ«t caĂŁ moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi. SûÄ chĂȘn
thĂȘĂ„t laĂą möÄt nguyĂŻn tĂčĂŠc; Ă aĂ„o à ûåc, tĂČnh yĂŻu laĂą möÄt
nguyĂŻn tĂčĂŠc; giuĂĄp Ă ĂșĂ€ ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc laĂą möÄt nguyĂŻn tĂčĂŠc;
tinh thĂȘĂŹn traĂĄch nhiĂŻĂ„m, sûÄ Ă iĂŻĂŹu à öÄ, trung thaĂąnh... laĂą
nhûÀng nguyĂŻn tĂčĂŠc Ă aĂ„o à ûåc trong cuöÄc söëng. CuĂ€ng
nhĂ» möÄt la baĂąn luön chĂł Ă uĂĄng hĂ»ĂșĂĄng bĂčĂŠc, traĂĄi tim
baĂ„n seĂ€ nhĂȘĂ„n ra Ă ĂȘu laĂą nguyĂŻn tĂčĂŠc Ă uĂĄng.
böë meÄ
cöng viïÄc
vĂȘĂ„t chĂȘĂ«t
keã thuù baÄn beù
baĂŁn thĂȘn
thĂȘĂŹn tĂ»ĂșĂ„ng
NGUYĂN TĂĂC SĂĂNG
trĂ»ĂșĂąng
hoÄc
sĂșĂŁ thñch/
thĂŻĂ thao
baÄn trai/
baÄn gaåi
45. 45
TaÄo thoåi quen
NguyĂŻn tĂčĂŠc söëng Ă uĂĄng Ă ĂčĂŠn khöng bao giĂșĂą laĂąm baĂ„n
thĂȘĂ«t baĂ„i
CĂȘĂŹn phaĂŁi tuyĂŻĂ„t à öëi giûÀ vûÀng niĂŻĂŹm tin Ă ĂŻĂ söëng theo
nguyĂŻn tĂčĂŠc söëng maĂą baĂ„n Ă aĂ€ choĂ„n, nhĂȘĂ«t laĂą khi baĂ„n
chûång kiĂŻĂ«n Ă ĂȘĂŹy rĂȘĂźy nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi tiĂŻĂ«n thĂȘn trong cuöÄc
söëng bĂčçng giaĂŁ döëi, lûùa Ă aĂŁo, cĂș höÄi, ñch kyĂŁ. Tuy nhiĂŻn
Ă iĂŻĂŹu maĂą baĂ„n khöng thĂȘĂ«y Ă Ă»ĂșĂ„c, Ă oĂĄ laĂą nhûÀng nguyĂŻn tĂčĂŠc
Ă aĂ„o à ûåc bĂ” phaĂĄ vĂșĂ€ cuöëi cuĂąng luön laĂąm haĂ„i hoĂ„.
LĂȘĂ«y nguyĂŻn tĂčĂŠc chĂȘn thĂȘĂ„t laĂąm vñ duĂ„: nĂŻĂ«u baĂ„n laĂą
möÄt keĂŁ noĂĄi döëi, baĂ„n coĂĄ thĂŻĂ söëng vui veĂŁ möÄt luĂĄc, thĂȘĂ„m
chñ möÄt vaĂąi nĂčm nhĂ»ng khöng thĂŻĂ naĂąo thaĂąnh cöng vĂŻĂŹ
lĂȘu daĂąi.
Khöng nhĂ» nhûÀng troĂ„ng tĂȘm maĂą chuĂĄng ta Ă aĂ€
xem xeĂĄt qua ĂșĂŁ trĂŻn, nguyĂŻn tĂčĂŠc söëng Ă uĂĄng Ă ĂčĂŠn khöng
bao giĂșĂą laĂąm baĂ„n thĂȘĂ«t baĂ„i. NguyĂŻn tĂčĂŠc söëng khöng noĂĄi
xĂȘĂ«u sau lĂ»ng baĂ„n, noĂĄ khöng lĂșĂĄn lĂŻn vaĂą rĂșĂąi xa baĂ„n, noĂĄ
khöng coĂĄ nößi Ă au khi bĂ” thĂȘĂ«t nghiĂŻĂ„p. NoĂĄ cuĂ€ng khöng
phuĂ„ thuöÄc vaĂąo maĂąu da, giĂșĂĄi tñnh, sûåc khoĂŁe hay ngoaĂ„i
hĂČnh. LĂȘĂ«y nguyĂŻn tĂčĂŠc laĂąm trung tĂȘm cuöÄc söëng laĂą nĂŻĂŹn
taĂŁng bĂŻĂŹn vûÀng, öĂn Ă Ă”nh, chĂčĂŠc chĂčĂŠn nhĂȘĂ«t maĂą baĂ„n coĂĄ
thĂŻĂ dûÄa vaĂąo, vaĂą tĂȘĂ«t caĂŁ chuĂĄng ta Ă ĂŻĂŹu cĂȘĂŹn coĂĄ noĂĄ.
NĂŻĂ«u baĂ„n söëng vĂșĂĄi nguyĂŻn tĂčĂŠc sĂčĂ©n loĂąng giuĂĄp Ă ĂșĂ€,
tön troĂ„ng ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc, söëng tĂČnh caĂŁm thĂČ baĂ„n seĂ€ dĂŻĂź
daĂąng coĂĄ nhiĂŻĂŹu baĂ„n beĂą vaĂą baĂ„n seĂ€ trĂșĂŁ thaĂąnh möÄt ngĂ»ĂșĂąi
baĂ„n töët. ĂĂčĂ„t ra nhûÀng nguyĂŻn tĂčĂŠc söëng Ă uĂĄng Ă ĂčĂŠn cuĂ€ng
laĂą möÄt caĂĄch Ă ĂŻĂ trĂșĂŁ thaĂąnh möÄt ngĂ»ĂșĂąi coĂĄ tĂ» caĂĄch töët.
46. 46
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
HaĂ€y quyĂŻĂ«t Ă Ă”nh ngay tûù bĂȘy giĂșĂą nhûÀng nguyĂŻn
tĂčĂŠc naĂąo xûång Ă aĂĄng Ă ĂŻĂ baĂ„n Ă ĂčĂ„t troĂ„ng tĂȘm cuöÄc söëng
vaĂąo Ă oĂĄ. ĂĂ bĂȘĂ«t kyĂą tĂČnh huöëng naĂąo baĂ„n cuĂ€ng nĂŻn tûÄ
hoĂŁi: NguyĂŻn tĂčĂŠc naĂąo nĂŻn aĂĄp duĂ„ng ĂșĂŁ Ă ĂȘy?
NĂŻĂ«u baĂ„n caĂŁm thĂȘĂ«y mĂŻĂ„t moĂŁi, hay gĂčĂ„p thĂȘĂ«t baĂ„i
trong Ă ĂșĂąi: HaĂ€y thûã nguyĂŻn tĂčĂŠc cĂȘn bĂčçng.
NĂŻĂ«u baĂ„n thĂȘĂ«y khöng ai tin mĂČnh thĂČ nguyĂŻn tĂčĂŠc
chĂȘn thĂȘĂ„t laĂą Ă iĂŻĂŹu baĂ„n cĂȘĂŹn.
NhĂ» cĂȘu chuyĂŻĂ„n dĂ»ĂșĂĄi Ă ĂȘy, giûÀ lĂșĂąi hûåa laĂą nguyĂŻn
tĂčĂŠc Ă ĂčĂ„t ra:
MöÄt trĂȘĂ„n à öÄng Ă ĂȘĂ«t Ă aĂ€ xaĂŁy ra taĂ„i möÄt trĂ»ĂșĂąng hoĂ„c ĂșĂŁ MyĂ€.
Khung caĂŁnh hoang taĂąn cuĂŁa ngöi trĂ»ĂșĂąng sau khi à öÄng Ă ĂȘĂ«t
laĂąm nhûÀng cha meĂ„ hoĂ„c sinh bĂȘĂ„t khoĂĄc vĂČ tuyĂŻĂ„t voĂ„ng. Trong
khi à öÄi cûåu höÄ cöë gĂčĂŠng cûåu möÄt vaĂąi em beĂĄ tûù nhûÀng lĂșĂĄp
hoĂ„c ñt bĂ” à öà naĂĄt, möÄt ngĂ»ĂșĂąi Ă aĂąn öng cûå xöng vaĂąo nhûÀng
nĂși nguy hiĂŻĂm vĂČ nhûÀng bûåc tĂ»ĂșĂąng coĂĄ thĂŻĂ sĂȘĂ„p xuöëng bĂȘĂ«t
cûå luĂĄc naĂąo vaĂą luön miĂŻĂ„ng hoĂŁi moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi: "CoĂĄ thĂȘĂ«y Paul,
con trai cuĂŁa töi, Ă ĂȘu khöng?". MoĂ„i ngĂ»ĂșĂąi Ă ĂŻĂŹu nghĂŽ rĂčçng
öng phaĂĄt cuöÏng vĂČ mĂȘĂ«t con vaĂą laĂąm caĂŁn trĂșĂŁ cöng viĂŻĂ„c cuĂŁa
nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi cûåu höÄ, hoĂ„ khuyĂŻn öng nĂŻn traĂĄnh ra xa
nhĂ»ng öng noĂĄi: "Töi luön noĂĄi vĂșĂĄi Paul rĂčçng duĂą thĂŻĂ« naĂąo Ă i
nûÀa böë cuĂ€ng seĂ€ khöng bao giĂșĂą boĂŁ rĂși con". Khi à öÄi cûåu höÄ
bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu dûùng tay vaĂą Ă inh ninh rĂčçng hoĂ„ Ă aĂ€ keĂĄo hĂŻĂ«t Ă Ă»ĂșĂ„c
nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi söëng soĂĄt ra khoĂŁi à öëng gaĂ„ch vuĂ„n thĂČ ngĂ»ĂșĂąi
Ă aĂąn öng noĂ„ vĂȘĂźn kiĂŻn nhĂȘĂźn tĂČm kiĂŻĂ«m. Bößng nhiĂŻn, öng
nghe thĂȘĂ«y möÄt tiĂŻĂ«ng goĂ„i xa xĂčm tûù dĂ»ĂșĂĄi loĂąng Ă ĂȘĂ«t: "Böë Ăși,
chuĂĄng con Ă ĂȘy neĂą". Ăng Ă iĂŻn cuöÏng Ă aĂąo bĂșĂĄi, moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi
47. 47
TaÄo thoåi quen
xung quanh xuĂĄm vaĂąo giuĂĄp öng. NhĂ» möÄt pheĂĄp laĂ„, dĂ»ĂșĂĄi
à öëng gaÄch à öà naåt laù möÄt khoaãng tröëng, trong à oå khoaãng
hĂșn möÄt chuĂ„c à ûåa treĂŁ ngĂ»ĂșĂĄc mĂčĂŠt lĂŻn hy voĂ„ng. NgĂ»ĂșĂąi cha
lĂȘĂŹn lĂ»ĂșĂ„t keĂĄo tûùng à ûåa treĂŁ lĂŻn vaĂą Paul, con öng laĂą ngĂ»ĂșĂąi
lĂŻn sau cuĂąng. Khi Ă aĂ€ ĂșĂŁ trong voĂąng tay cha, cĂȘĂ„u beĂĄ noĂĄi
trong nĂ»ĂșĂĄc mĂčĂŠt: "Con biĂŻĂ«t böë khöng bao giĂșĂą boĂŁ con maĂą.
CaĂĄc baĂ„n khöng tin con vaĂą sĂșĂ„ lĂčĂŠm nĂŻn con chĂșĂą böë Ă ĂŻĂ«n vaĂą
Ă ĂŻĂ caĂĄc baĂ„n ra trĂ»ĂșĂĄc vĂČ böë seĂ€ khöng bao giĂșĂą boĂŁ con Ă ĂȘu!".
Trong nhûÀng phĂȘĂŹn tiĂŻĂ«p theo, baĂ„n seĂ€ thĂȘĂ«y rĂčçng
mößi thoĂĄi quen trong Ă oĂĄ Ă ĂŻĂŹu dûÄa trĂŻn cĂș sĂșĂŁ cuĂŁa möÄt
hay hai nguyĂŻn tĂčĂŠc söëng. VaĂą nhĂșĂą Ă oĂĄ maĂą nhûÀng thoĂĄi
quen naĂąy rĂȘĂ«t coĂĄ hiĂŻĂ„u lûÄc.
Tûùng bĂ»ĂșĂĄc möÄt...
ĂĂ cuöëi mößi phĂȘĂŹn, töi seĂ€ baĂąy cho caĂĄc baĂ„n tûùng
bĂ»ĂșĂĄc nhoĂŁ Ă ĂŻĂ laĂąm thûã ngay lĂȘĂ„p tûåc nhûÀng gĂČ Ă aĂ€ Ă oĂ„c.
NoĂĄ rĂȘĂ«t Ă Ășn giaĂŁn nhĂ»ng hiĂŻĂ„u quaĂŁ Ă ĂŻĂ baĂ„n Ă aĂ„t Ă Ă»ĂșĂ„c
nhûÀng muĂ„c tiĂŻu lĂșĂĄn.
48. 48
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
Mößi khi nhĂČn vaĂąo gĂ»Ășng, haĂ€y Ă Ă»a ra
möÄt lĂșĂąi nhĂȘĂ„n xeĂĄt töët Ă eĂ„p vĂŻĂŹ baĂŁn thĂȘn.
BaĂąy toĂŁ sûÄ Ă aĂĄnh giaĂĄ cuĂŁa mĂČnh vĂŻĂŹ quan
Ă iĂŻĂm cuĂŁa ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc ngay höm nay. HaĂ€y noĂĄi
Ă aĂ„i loaĂ„i nhĂ»: "ĂĂ, Ă oĂĄ laĂą möÄt yĂĄ kiĂŻĂ«n à öÄc Ă aĂĄo".
HaĂ€y nghĂŽ vĂŻĂŹ nhûÀng mĂčĂ„c caĂŁm gĂȘy caĂŁn trĂșĂŁ cho
baĂŁn thĂȘn, haĂ€y laĂąm nhûÀng gĂČ Ă ĂŻĂ phaĂŁn baĂĄc laĂ„i
quan Ă iĂŻĂm Ă oĂĄ.
NghĂŽ vĂŻĂŹ möÄt ngĂ»ĂșĂąi thĂȘn maĂą gĂȘĂŹn Ă ĂȘy baĂ„n thĂȘĂ«y
cĂ» xûã laĂ„ luĂąng. HaĂ€y tĂČm hiĂŻĂu xem Ă iĂŻĂŹu gĂČ khiĂŻĂ«n
hoĂ„ trĂșĂŁ nĂŻn nhĂ» vĂȘĂ„y.
Khi raĂŁnh rößi thĂČ baĂ„n hay nghĂŽ vĂŻĂŹ Ă iĂŻĂŹu
gĂČ nhĂȘĂ«t? ĂiĂŻĂŹu gĂČ xĂȘm chiĂŻĂ«m tĂȘm tĂ»,
thĂșĂąi gian cuĂŁa baĂ„n?
LuĂȘĂ„t lĂŻĂ„ vaĂąng chi phöëi tĂȘĂ«t caĂŁ! BĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu tûù ngaĂąy
höm nay haĂ€y cĂ» xûã vĂșĂĄi moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi theo caĂĄch maĂą
baĂ„n muöën hoĂ„ à öëi xûã vĂșĂĄi mĂČnh. Ăûùng nöĂi noĂĄng,
à ûùng than phiïÏn hay chó trñch ai, trûù phi baÄn
muöën bĂ” à öëi xûã nhĂ» vĂȘĂ„y.
1
2
3
4
5
6
NhûÀng bĂ»ĂșĂĄc nhoĂŁ
49. 49
TaÄo thoåi quen
TĂČm möÄt nĂși vĂčĂŠng lĂčĂ„ng, Ă ĂŻĂ baĂ„n coĂĄ thĂŻĂ yĂŻn tĂŽnh
möÄt mĂČnh. Suy nghĂŽ vĂŻĂŹ nhûÀng Ă iĂŻĂŹu quan troĂ„ng
nhĂȘĂ«t à öëi vĂșĂĄi baĂ„n.
LĂčĂŠng nghe chĂčm chuĂĄ nhûÀng lĂșĂąi ca
cuĂŁa baĂŁn nhaĂ„c baĂ„n thĂ»ĂșĂąng nghe nhĂȘĂ«t.
ĂaĂĄnh giaĂĄ xem noĂĄ coĂĄ hoĂąa hĂșĂ„p vĂșĂĄi caĂĄc
nguyĂŻn tĂčĂŠc maĂą baĂ„n tin tĂ»ĂșĂŁng khöng?
Khi laĂąm viĂŻĂ„c gĂČ Ă oĂĄ haĂ€y nghĂŽ vĂŻĂŹ nguyĂŻn tĂčĂŠc laĂąm
viĂŻĂ„c siĂŻng nĂčng, cöë thĂŻm chuĂĄt nûÀa, thĂŻm chuĂĄt
nûÀa vaĂą baĂ„n seĂ€ thĂȘĂ«y kĂŻĂ«t quaĂŁ cuöëi cuĂąng coĂąn hĂșn
caĂŁ mong Ă ĂșĂ„i.
NĂŻĂ«u baĂ„n gĂčĂ„p tĂČnh huöëng gay go vaĂą khöng biĂŻĂ«t
nĂŻn laĂąm gĂČ, haĂ€y tûÄ hoĂŁi: "NĂŻn theo nguyĂŻn tĂčĂŠc
naĂąo Ă ĂȘy? (nhĂ» chĂȘn thĂȘĂ„t, tĂČnh caĂŁm, trung
thaĂąnh, siĂŻng nĂčng, kiĂŻn nhĂȘĂźn...)" vaĂą Ă i theo
nguyĂŻn tĂčĂŠc Ă oĂĄ, à ûùng ngoaĂĄi Ă ĂȘĂŹu laĂ„i.
ĂIĂĂU HĂĂP DĂĂN KĂĂ TIĂĂP
Kïë tiïëp, chuång ta seÀ noåi vïÏ viïÄc laùm giaùu
theo möÄt caĂĄch maĂą baĂ„n khöng thĂŻĂ naĂąo tĂ»ĂșĂŁng tĂ»ĂșĂ„ng ra.
Tiïëp tuÄc à i thöi!
7
8
9
10
50. 50
PHĂĂN II
CHIĂĂN THĂĂNG
BAĂN THĂN
TaĂąi khoaĂŁn caĂĄ nhĂȘn
KhĂșĂŁi Ă ĂȘĂŹu vĂșĂĄi chñnh baĂŁn thĂȘn mĂČnh
Thoåi quen 1: Coå thaåi à öÄ söëng tñch cûÄc
BaĂŁn thĂȘn töi laĂą ngoĂ„n nguöÏn sûåc maĂ„nh
ThoĂĄi quen 2: BiĂŻĂ«t Ă Ă”nh hĂ»ĂșĂĄng tĂ»Ășng lai
Chñnh baĂ„n laĂą ngĂ»ĂșĂąi quyĂŻĂ«t Ă Ă”nh cho tĂ»Ășng lai cuĂŁa mĂČnh
Thoåi quen 3: ViïÄc höm nay khöng à ïà ngaùy mai
HaĂ€y laĂąm viĂŻĂ„c quan troĂ„ng trĂ»ĂșĂĄc
51. 51
ChiĂŻĂ«n thĂčĂŠng baĂŁn thĂȘn
TaĂąi khoaĂŁn caĂĄ nhĂȘn
KHĂĂI SĂĂ
VĂĂI CHĂNH BAĂN THĂN MĂNH
Töi khĂșĂŁi Ă ĂȘĂŹu vĂșĂĄi con ngĂ»ĂșĂąi trong gĂ»Ășng
VaĂą hoĂŁi hĂčĂŠn liĂŻĂ„u coĂĄ thay à öĂi Ă Ă»ĂșĂ„c khöng.
BĂșĂŁi khöng coĂĄ thöng Ă iĂŻĂ„p naĂąo dĂŻĂź hiĂŻĂu hĂșn:
"NĂŻĂ«u baĂ„n muöën thay à öĂi thĂŻĂ« giĂșĂĄi
ThĂČ haĂ€y nhĂČn laĂ„i mĂČnh, vaĂą röÏi hĂčĂ©ng thay à öĂi."
(Trñch "NgĂ»ĂșĂąi trong gĂ»Ășng"
cuĂŁa SIEDAH GARRETT & GLEN BALLARD)
TrĂ»ĂșĂĄc khi chiĂŻĂ«n thĂčĂŠng nhûÀng khoĂĄ khĂčn trong
cuöÄc söëng thĂČ baĂ„n phaĂŁi chiĂŻĂ«n thĂčĂŠng Ă Ă»ĂșĂ„c chñnh baĂŁn
thĂȘn mĂČnh.
MoĂ„i thay à öĂi bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu tûù chñnh baĂ„n. Ăûùng bao giĂșĂą
quĂŻn Ă iĂŻĂŹu naĂąy.
TĂĂ TRONG RA NGOAĂI
ChuĂĄng ta biĂŻĂ«t boĂą trĂ»ĂșĂĄc khi biĂŻĂ«t Ă i, hoĂ„c mön söë
hoĂ„c trĂ»ĂșĂĄc mön Ă aĂ„i söë. ChuĂĄng ta phaĂŁi sûãa à öĂi baĂŁn
thĂȘn trĂ»ĂșĂĄc khi sûãa à öĂi ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc. NĂŻĂ«u baĂ„n muöën
thay à öĂi Ă ĂșĂąi mĂČnh thĂČ Ă iĂŻĂm khĂșĂŁi Ă ĂȘĂŹu laĂą chñnh baĂŁn
thĂȘn baĂ„n chûå khöng phaĂŁi cha meĂ„ hay baĂ„n beĂą, thĂȘĂŹy
52. 52
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
cö. MoĂ„i sûÄ thay à öĂi Ă ĂŻĂŹu bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu tûù baĂ„n: tûù trong ra
ngoaùi chûå khöng phaãi tûù ngoaùi vaùo trong.
Töi coĂąn nhĂșĂĄ nhûÀng lĂșĂąi cuĂŁa möÄt vĂ” linh muĂ„c:
Khi coĂąn treĂŁ, vĂșĂĄi sûÄ tûÄ do vaĂą trñ tĂ»ĂșĂŁng tĂ»ĂșĂ„ng khöng giĂșĂĄi
haĂ„n, töi thĂ»ĂșĂąng mĂș mĂČnh thay à öĂi caĂŁ thĂŻĂ« giĂșĂĄi.
Khi trĂ»ĂșĂŁng thaĂąnh vaĂą hiĂŻĂu biĂŻĂ«t hĂșn, töi biĂŻĂ«t rĂčçng thĂŻĂ«
giĂșĂĄi khöng thĂŻĂ thay à öĂi Ă Ă»ĂșĂ„c.
VaĂą töi quyĂŻĂ«t Ă Ă”nh ruĂĄt ngĂčĂŠn Ă»ĂșĂĄc mĂș: thay à öĂi quĂŻ
hĂ»Ășng mĂČnh.
NhĂ»ng Ă oĂĄ cuĂ€ng laĂą Ă iĂŻĂŹu khöng tĂ»ĂșĂŁng.
BĂ»ĂșĂĄc vaĂąo tuöĂi trung niĂŻn, trong cöë gĂčĂŠng cuöëi cuĂąng, töi
muöën thay à öĂi gia Ă ĂČnh mĂČnh - Ă iĂŻĂŹu gĂȘĂŹn guĂ€i nhĂȘĂ«t - nhĂ»ng
vĂȘĂźn khöng hĂŻĂŹ coĂĄ sûÄ biĂŻĂ«n à öĂi naĂąo xaĂŁy ra.
GiĂșĂą Ă ĂȘy, cĂȘĂ„n kĂŻĂŹ caĂĄi chĂŻĂ«t, lĂȘĂŹn Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn töi nhĂȘĂ„n ra:
NĂŻĂ«u töi tûÄ thay à öĂi mĂČnh trĂ»ĂșĂĄc, röÏi mĂșĂĄi taĂĄc à öÄng Ă ĂŻĂ«n gia
Ă ĂČnh; vĂșĂĄi sûÄ giuĂĄp Ă ĂșĂ€ cuĂŁa gia Ă ĂČnh, quĂŻ hĂ»Ășng töi seĂ€ töët Ă eĂ„p
hĂșn, vaĂą röÏi biĂŻĂ«t Ă ĂȘu töi coĂĄ thĂŻĂ thay à öĂi Ă Ă»ĂșĂ„c caĂŁ thĂŻĂ« giĂșĂĄi.
ĂoĂĄ chñnh laĂą Ă iĂŻĂŹu maĂą cuöën saĂĄch naĂąy muöën noĂĄi.
HaĂ€y thay à öĂi tûù nöÄi tĂȘm, bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu vĂșĂĄi chñnh baĂŁn
thĂȘn baĂ„n.
TrĂ»ĂșĂĄc khi muöën bĂ»ĂșĂĄc vaĂąo ThoĂĄi quen 1, haĂ€y xem
thûã bĂčçng caĂĄch naĂąo baĂ„n coĂĄ thĂŻĂ Ă aĂ„t Ă Ă»ĂșĂ„c sûÄ tûÄ tin vaĂą
chiĂŻĂ«n thĂčĂŠng Ă Ă»ĂșĂ„c baĂŁn thĂȘn.
53. 53
ChiĂŻĂ«n thĂčĂŠng baĂŁn thĂȘn
TAĂI KHOAĂN CAĂ NHĂN
NhûÀng gĂČ baĂ„n laĂąm Ă Ă»ĂșĂ„c cho chñnh baĂŁn thĂȘn
baĂ„n cuĂ€ng giöëng nhĂ» viĂŻĂ„c lĂȘĂ„p ra möÄt taĂąi khoaĂŁn caĂĄ
nhĂȘn. CuĂ€ng nhĂ» viĂŻĂ„c gĂșĂŁi tiĂŻĂŹn vaĂąo vaĂą ruĂĄt tiĂŻĂŹn ra ĂșĂŁ
ngĂȘn haĂąng, baĂ„n cuĂ€ng coĂĄ thĂŻĂ gĂșĂŁi vaĂąo vaĂą ruĂĄt ra tûù taĂąi
khoaĂŁn caĂĄ nhĂȘn nhûÀng gĂČ baĂ„n nghĂŽ, nhûÀng gĂČ baĂ„n
noĂĄi, nhûÀng gĂČ baĂ„n laĂąm. Vñ duĂ„ nhĂ» khi töi vĂ»ĂșĂ„t qua
Ă Ă»ĂșĂ„c chñnh baĂŁn thĂȘn töi, töi caĂŁm
thĂȘĂ«y mĂČnh tûÄ chuĂŁ: vĂȘĂ„y laĂą töi Ă aĂ€ coĂĄ
möÄt khoaĂŁn gĂșĂŁi vaĂąo trong taĂąi
khoaĂŁn caĂĄ nhĂȘn cuĂŁa töi. NĂŻĂ«u töi
thĂȘĂ«t hûåa vĂșĂĄi chñnh mĂČnh vaĂą caĂŁm
thĂȘĂ«y thĂȘĂ«t voĂ„ng: taĂąi khoaĂŁn cuĂŁa töi
à aÀ bÔ ruåt ra möÄt khoaãn.
VĂȘĂ„y, taĂąi khoaĂŁn caĂĄ nhĂȘn cuĂŁa baĂ„n
thĂŻĂ« naĂąo? CoĂĄ khaĂĄ khöng? Hay laĂą sĂčĂŠp
"phaĂĄ saĂŁn" tĂșĂĄi nĂși röÏi? NhûÀng dĂȘĂ«u
hiĂŻĂ„u sau Ă ĂȘy seĂ€ cho baĂ„n biĂŻĂ«t Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄ.
NhûÀng dĂȘĂ«u hiĂŻĂ„u cuĂŁa möÄt taĂąi khoaĂŁn "ngheĂąo":
⹠BaÄn dïß daùng bÔ baÄn beù taåc à öÄng.
âą BaĂ„n thĂ»ĂșĂąng Ă aĂĄnh vĂȘĂ„t vĂșĂĄi nhûÀng caĂŁm giaĂĄc thĂȘĂ«t
voÄng vaù tûÄ ti.
âą BaĂ„n quan tĂȘm quaĂĄ mûåc tĂșĂĄi nhûÀng gĂČ ngĂ»ĂșĂąi
khaåc nghÎ vïÏ baÄn.
âą BaĂ„n toĂŁ ra ngaĂ„o maĂ„n Ă ĂŻĂ che giĂȘĂ«u sûÄ bĂȘĂ«t an cuĂŁa mĂČnh.
54. 54
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
âą BaĂ„n tûÄ huĂŁy hoaĂ„i baĂŁn thĂȘn bĂčçng ma tuĂĄy, phim
khiĂŻu dĂȘm, sûÄ phaĂĄ phaĂĄch hay tham gia caĂĄc
bĂčng nhoĂĄm xĂȘĂ«u.
âą BaĂ„n dĂŻĂź ghen tûåc, nhĂȘĂ«t laĂą khi ai Ă oĂĄ thĂȘn cĂȘĂ„n vĂșĂĄi
baĂ„n coĂĄ Ă Ă»ĂșĂ„c thaĂąnh cöng.
NhûÀng dĂȘĂ«u hiĂŻĂ„u cuĂŁa möÄt taĂąi khoaĂŁn "giaĂąu":
âą BaĂ„n tûÄ chĂ”u traĂĄch nhiĂŻĂ„m vĂŻĂŹ mĂČnh vaĂą chöëng laĂ„i
caåc aåp lûÄc.
âą BaĂ„n khöng quaĂĄ quan tĂȘm tĂșĂĄi viĂŻĂ„c Ă Ă»ĂșĂ„c nhiĂŻĂŹu
ngĂ»ĂșĂąi biĂŻĂ«t Ă ĂŻĂ«n.
âą BaĂ„n nhĂČn Ă ĂșĂąi laĂ„c quan.
⹠BaÄn söëng coå muÄc à ñch.
âą BaĂ„n haĂ„nh phuĂĄc vĂșĂĄi thaĂąnh cöng cuĂŁa ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc.
NĂŻĂ«u quyĂ€ tiĂŻĂ«t kiĂŻĂ„m cuĂŁa baĂ„n khöng coĂąn nhiĂŻĂŹu thĂČ
à ûùng thĂȘĂ«t voĂ„ng, ngay tûù höm nay, baĂ„n haĂ€y daĂąnh
duĂ„m tûùng chuĂĄt möÄt, dĂȘĂŹn dĂȘĂŹn baĂ„n seĂ€ trĂșĂŁ nĂŻn "giaĂąu
coĂĄ" cho maĂą xem.
Töi maåch nhoã baÄn möÄt vaùi caåch tiïët kiïÄm nheå, vaù
dĂŽ nhiĂŻn vĂșĂĄi mößi caĂĄch gĂșĂŁi vaĂąo cuĂ€ng coĂĄ möÄt caĂĄch ruĂĄt
ra tĂ»Ășng ûång:
55. 55
ChiĂŻĂ«n thĂčĂŠng baĂŁn thĂȘn
GIĂĂ LĂĂI HĂĂA VĂĂI BAĂN THĂN
BaĂ„n Ă aĂ€ tûùng bĂ” ai thĂ»ĂșĂąng xuyĂŻn thĂȘĂ«t hûåa chĂ»a? DĂŽ
nhiĂŻn à öëi vĂșĂĄi baĂ„n, ngĂ»ĂșĂąi Ă oĂĄ seĂ€ chĂčĂšng coĂąn tñ uy tñn naĂąo
caĂŁ phaĂŁi khöng? ĂiĂŻĂŹu naĂąy seĂ€ xaĂŁy ra vĂșĂĄi baĂ„n nĂŻĂ«u baĂ„n thĂȘĂ«t
hûåa vĂșĂĄi chñnh baĂŁn thĂȘn mĂČnh.
ChuĂĄng ta nĂŻn xem troĂ„ng lĂșĂąi hûåa vĂșĂĄi chñnh baĂŁn
thĂȘn mĂČnh nhĂ» lĂșĂąi ta Ă aĂ€ hûåa vĂșĂĄi nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi quan
troĂ„ng trong Ă ĂșĂąi ta. NĂŻĂ«u baĂ„n mĂȘĂ«t tûÄ chuĂŁ trong cuöÄc
söëng, haĂ€y bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu ngay vĂșĂĄi Ă iĂŻĂŹu Ă Ășn giaĂŁn nhĂȘĂ«t baĂ„n
coĂĄ thĂŻĂ taĂĄc à öÄng - chñnh baĂŁn thĂȘn baĂ„n. HaĂ€y Ă ĂčĂ„t ra lĂșĂąi
hûåa vĂșĂĄi chñnh baĂŁn thĂȘn baĂ„n vaĂą thûÄc hiĂŻĂ„n. BĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu
"gĂșĂŁi tiĂŻĂ«t kiĂŻĂ„m" nhûÀng khoaĂŁn nhoĂŁ thöi nhĂ» hûåa seĂ€
dĂȘĂ„y sĂșĂĄm, röÏi sau Ă oĂĄ tĂčng dĂȘĂŹn nhĂ» dĂȘĂ„y sĂșĂĄm hĂșn vaĂą
tĂȘĂ„p thĂŻĂ duĂ„c mößi ngaĂąy.
ĂaĂĄnh thûåc taĂąi nĂčng
cuĂŁa mĂČnh
LaĂ€ng quĂŻn taĂąi nĂčng cuĂŁa
chñnh mĂČnh
LaĂąm mĂșĂĄi baĂŁn thĂȘn Söëng moĂąn
Trung thûÄc Thiïëu trung thûÄc
TûÄ troĂ„ng MĂčĂ„c caĂŁm, tûÄ ti
GiûÀ lĂșĂąi hûåa vĂșĂĄi baĂŁn thĂȘn ThĂȘĂ«t hûåa
LaĂąm nhûÀng viĂŻĂ„c tûã tĂŻĂ« Ăch kyĂŁ
GĂșĂŁi vaĂąo RuĂĄt ra
56. 56
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
LAĂM NHĂĂNG VIĂĂ
C TĂĂT
Töi nhĂșĂĄ möÄt nhaĂą tĂȘm lyĂĄ hoĂ„c Ă aĂ€ noĂĄi: NĂŻĂ«u baĂ„n
caĂŁm thĂȘĂ«y chaĂĄn naĂŁn thĂČ töët nhĂȘĂ«t laĂą giuĂĄp Ă ĂșĂ€ möÄt ai Ă oĂĄ.
TaĂ„i sao? VĂČ khi giuĂĄp ai Ă oĂĄ, baĂ„n seĂ€ hĂ»ĂșĂĄng tĂȘm höÏn ra
bĂŻn ngoaĂąi vaĂą nhĂȘĂ„n Ă Ă»ĂșĂ„c niĂŻĂŹm vui.
CoĂĄ lĂȘĂŹn töi Ă ang ngöÏi
trong möÄt sĂȘn bay chĂșĂą
chuyĂŻĂ«n bay cuĂŁa mĂČnh. VeĂĄ
cuĂŁa töi laĂą veĂĄ haĂ„ng nhĂȘĂ«t. ĂĂ
haÄng naùy chöß ngöÏi röÄng
hĂșn, thûåc Ăčn ngon hĂșn
vaĂą caĂĄc tiĂŻĂ«p viĂŻn rĂȘĂ«t xinh.
VaĂą töi laĂ„i Ă Ă»ĂșĂ„c söë ghĂŻĂ« töët
nhĂȘĂ«t trong khoang maĂĄy
bay, ghĂŻĂ« söë 1A. TrĂ»ĂșĂĄc luĂĄc
maĂĄy bay cĂȘĂ«t caĂĄnh, töi Ă ĂŻĂ yĂĄ Ă ĂŻĂ«n möÄt phuĂ„ nûÀ treĂŁ Ă eo
theo nhiïÏu tuåi haùnh lyå xaåch tay vaù coùn bïë möÄt em beå
Ă ang khoĂĄc nûÀa. LĂ»Ășng tĂȘm töi baĂŁo: "NaĂąy, laĂąm gĂČ Ă i
chûå!". Töi tûÄ Ă ĂȘĂ«u tranh tĂ» tĂ»ĂșĂŁng möÄt luĂĄc röÏi cuöëi
cuĂąng Ă ĂŻĂ«n bĂŻn cö ĂȘĂ«y, Ă ĂŻĂŹ nghĂ” à öĂi chöß ngöÏi. Töi seĂ€ ngöÏi
ghĂŻĂ« haĂ„ng thĂ»ĂșĂąng cuĂŁa cö, coĂąn cö seĂ€ ngöÏi ghĂŻĂ« haĂ„ng
nhĂȘĂ«t cuĂŁa töi. Cö ĂȘĂ«y rĂȘĂ«t ngaĂ„c nhiĂŻn, vaĂą trĂ»ĂșĂĄc lĂșĂąi thuyĂŻĂ«t
phuÄc cuãa töi, cö à öÏng yå.
Khi maĂĄy bay bay Ă Ă»ĂșĂ„c vaĂąi tiĂŻĂ«ng, töi Ă i lĂŻn daĂ€y
ghĂŻĂ« haĂ„ng nhĂȘĂ«t. VeĂĄn tĂȘĂ«m maĂąn, töi thĂȘĂ«y Ă Ăčçng kia,
trong chiïëc ghïë röÄng raÀi, hai meÄ con hoÄ à aÀ nguã
ngon laĂąnh. Quay trĂșĂŁ vĂŻĂŹ chöß ngöÏi nhoĂŁ beĂĄ cuĂŁa mĂČnh,
57. 57
ChiĂŻĂ«n thĂčĂŠng baĂŁn thĂȘn
töi thĂȘĂ«y trong loĂąng vui nhĂ» thĂŻĂ vûùa truĂĄng söë à öÄc
Ă ĂčĂŠc. VaĂą chuyĂŻĂ«n bay Ă oĂĄ à öëi vĂșĂĄi töi thĂȘĂ„t thuĂĄ vĂ”. LoĂąng
töi tûÄ nhuĂŁ, muöën coĂĄ nhiĂŻĂŹu niĂŻĂŹm vui thĂČ phaĂŁi siĂŻng
nĂčng laĂąm nhûÀng nghĂŽa cûã nhĂ» vĂȘĂ„y.
ViĂŻĂ„c cho Ă i khöng chĂł laĂą giuĂĄp Ă ĂșĂ€ ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc maĂą
coĂąn laĂąm cho cuöÄc söëng cuĂŁa baĂ„n töët hĂșn. CoĂĄ möÄt cĂȘu
chuyĂŻĂ„n cuĂŁa Bruce Barton maĂą töi rĂȘĂ«t thñch, minh hoĂ„a
rĂȘĂ«t roĂ€ cho Ă iĂŻĂŹu töi vûùa noĂĄi:
ĂĂ Palestine coĂĄ hai biĂŻĂn. MöÄt biĂŻĂn nĂ»ĂșĂĄc ngoĂ„t coĂĄ nhiĂŻĂŹu
Ă aĂąn caĂĄ tung tĂčng. Ven bĂșĂą laĂą möÄt maĂąu xanh tĂ»Ăși tĂčĂŠn. CĂȘy
cöëi traĂŁi caĂąnh nhaĂĄnh bĂŻn trĂŻn vaĂą Ă ĂȘm sĂȘu rĂŻĂź vaĂąo loĂąng biĂŻĂn
Ă ĂŻĂ huĂĄt lĂȘĂ«y nguöÏn nĂ»ĂșĂĄc trong laĂąnh. Con söng Jordan taĂ„o
thaĂąnh biĂŻĂn naĂąy vĂșĂĄi doĂąng nĂ»ĂșĂĄc lĂȘĂ«p laĂĄnh chaĂŁy xuöëng tûù
nhûÀng ngoĂ„n à öÏi. Chim choĂĄc tuĂ„ vĂŻĂŹ. BiĂŻĂn reo cĂ»ĂșĂąi trong
aĂĄnh nĂčĂŠng. Con ngĂ»ĂșĂąi Ă ĂŻĂ«n Ă ĂȘy vaĂą xĂȘy töà ĂȘĂ«m trong nhûÀng
ngöi nhaĂą ven biĂŻĂn. ĂoĂĄ laĂą biĂŻĂn Galilee.
RöÏi söng Jordan chaĂŁy vĂŻĂŹ hĂ»ĂșĂĄng nam à öà vaĂąo möÄt
biĂŻĂn khaĂĄc. ĂĂ Ă ĂȘy khöng coĂĄ nhûÀng Ă aĂąn caĂĄ, khöng coĂĄ
nhûÀng laå caùnh rung à öÄng, khöng coå tiïëng chim ca hoåt
lñu lo, khöng coĂĄ tiĂŻĂ«ng cĂ»ĂșĂąi con treĂŁ, du khaĂĄch thĂČ luön
tĂČm Ă Ă»ĂșĂąng traĂĄnh xa. Khöng khñ nĂčĂ„ng nĂŻĂŹ phuĂŁ truĂąm bĂŻn
trĂŻn mĂčĂ„t nĂ»ĂșĂĄc, khöng coĂĄ ngĂ»ĂșĂąi hay chim choĂĄc, muöng
thuĂĄ naĂąo tĂșĂĄi uöëng doĂąng nĂ»ĂșĂĄc Ă oĂĄ.
ĂiĂŻĂŹu gĂČ taĂ„o ra sûÄ khaĂĄc biĂŻĂ„t? Khöng phaĂŁi vĂČ con söng
Jordan bĂșĂŁi noĂĄ Ă ĂŻĂŹu Ă aĂ€ truĂĄt vaĂąo caĂŁ hai biĂŻĂn cuĂąng möÄt doĂąng
nĂ»ĂșĂĄc ngoĂ„t ngaĂąo. Khöng phaĂŁi do Ă Ă”a thĂŻĂ«, cuĂ€ng khöng vĂČ
Ă iĂŻĂŹu kiĂŻĂ„n xung quanh.
58. 58
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
SûÄ khaĂĄc biĂŻĂ„t laĂą ĂșĂŁ chöß biĂŻĂn Galilee Ă oĂĄn nhĂȘĂ„n nhĂ»ng
khöng giûÀ laĂ„i cho riĂŻng mĂČnh doĂąng nĂ»ĂșĂĄc trong laĂąnh cuĂŁa
söng Jordan. Mößi gioĂ„t nĂ»ĂșĂĄc chaĂŁy vaĂąo, biĂŻĂn Galilee laĂ„i cho
Ă i möÄt gioĂ„t khaĂĄc. SûÄ cho vaĂą nhĂȘĂ„n bĂčçng nhau. BiĂŻĂn Galilee
cho vaĂą söëng. BiĂŻĂn kia ñch kyĂŁ hĂșn. NoĂĄ khöng chia seĂŁ bĂȘĂ«t kyĂą
gioĂ„t nĂ»ĂșĂĄc naĂąo cho ai caĂŁ. BiĂŻĂn kia khöng biĂŻĂ«t cho. NoĂĄ Ă Ă»ĂșĂ„c
goĂ„i tĂŻn laĂą biĂŻĂn ChĂŻĂ«t.
CoĂĄ hai loaĂ„i ngĂ»ĂșĂąi ĂșĂŁ trĂŻn Ă ĂșĂąi, cuĂ€ng nhĂ» ĂșĂŁ Palestine
coĂĄ hai loaĂ„i biĂŻĂn nhĂ» thĂŻĂ«.
HAĂY ĂĂĂI XĂĂ TĂĂT VĂĂI BAĂN THĂN
ChuĂĄng ta khöng thĂŻĂ nghĂŽ rĂčçng mĂČnh laĂą ngĂ»ĂșĂąi
hoaĂąn haĂŁo vaĂąo saĂĄng höm sau, vaĂą nĂŻĂ«u baĂ„n chĂ»a Ă Ă»ĂșĂ„c
hoaĂąn haĂŁo thĂČ haĂ€y kiĂŻn nhĂȘĂźn vaĂą tûÄ cho baĂŁn thĂȘn mĂČnh
thĂșĂąi gian Ă ĂŻĂ phaĂĄt triĂŻĂn.
HaĂ€y hoĂ„c caĂĄch cĂ»ĂșĂąi vaĂąo nhûÀng Ă iĂŻĂŹu ngu xuĂȘĂn
mĂČnh laĂąm. NgoaĂąi ra cĂȘĂŹn biĂŻĂ«t tha thûå cho baĂŁn thĂȘn
khi mĂČnh coĂĄ lößi. NhûÀng con taĂąu Ă i biĂŻĂn thĂ»ĂșĂąng bĂ”
nhûÀng con haùo baåm vaùo à aåy, coå thïà laùm muÄc taùu.
CaĂĄch dĂŻĂź nhĂȘĂ«t laĂą cĂȘĂ„p bĂŻĂ«n vaĂąo möÄt caĂŁng nĂ»ĂșĂĄc ngoĂ„t, luĂ€
haĂąo seĂ€ rĂși khoĂŁi Ă aĂĄy taĂąu. Con taĂąu seĂ€ Ă Ă»ĂșĂ„c giaĂŁi phoĂĄng,
thanh thaĂŁn trĂșĂŁ vĂŻĂŹ biĂŻĂn.
CoĂąn baĂ„n, baĂ„n coĂĄ nhûÀng "con haĂąo" lößi lĂȘĂŹm, höëi
hĂȘĂ„n vaĂą nößi Ă au trong quaĂĄ khûå khöng? HaĂ€y cho baĂŁn
thĂȘn möÄt cĂș höÄi Ă ĂŻĂ ruĂ€ boĂŁ nhûÀng "con haĂąo" ĂȘĂ«y. VaĂą Ă oĂĄ
cuĂ€ng laĂą möÄt caĂĄch "gĂșĂŁi tiĂŻĂŹn" vaĂąo taĂąi khoaĂŁn caĂĄ nhĂȘn
cuãa baÄn.
59. 59
ChiĂŻĂ«n thĂčĂŠng baĂŁn thĂȘn
HAĂY TRUNG THĂĂ
C
SûÄ trung thûÄc xuĂȘĂ«t hiĂŻĂ„n dĂ»ĂșĂĄi nhiĂŻĂŹu hĂČnh thûåc.
ĂĂȘĂŹu tiĂŻn laĂą trung thûÄc vĂșĂĄi baĂŁn thĂȘn. Töi nhĂȘĂ„n thĂȘĂ«y
rĂčçng cûå khi naĂąo mĂČnh giaĂŁ taĂ„o vaĂą cöë trĂșĂŁ thaĂąnh ai Ă oĂĄ laĂą
töi trĂșĂŁ nĂŻn thĂȘĂ«t voĂ„ng, vĂȘĂ„y laĂą bĂ” ruĂĄt möÄt khoaĂŁn ra khoĂŁi
taĂąi khoaĂŁn caĂĄ nhĂȘn röÏi!
RöÏi coùn sûÄ trung thûÄc trong haùnh à öÄng cuãa
chuĂĄng ta. BaĂ„n coĂĄ chĂȘn thĂȘĂ„t vĂșĂĄi nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi xung
quanh khöng? Khi xung quanh baĂ„n, baĂ„n vĂȘĂźn thĂȘĂ«y rĂȘĂ«t
nhiĂŻĂŹu ngĂ»ĂșĂąi söëng giaĂŁ döëi;
baĂ„n vĂȘĂźn thĂȘĂ«y coĂĄ ngĂ»ĂșĂąi noĂĄi
döëi cha meĂ„, thĂȘĂŹy cö, gian
lĂȘĂ„n trong thi cûã..., thĂČ viĂŻĂ„c
giûÀ cho mĂČnh Ă Ă»ĂșĂ„c luön
luön chĂȘn thĂȘĂ„t quaĂŁ thûÄc laĂą
möÄt à iïÏu can à aãm. Nhûng
haĂ€y nhĂșĂĄ rĂčçng, mößi haĂąnh
à öÄng trung thûÄc seÀ laù möÄt
khoaĂŁn gĂșĂŁi vaĂąo taĂąi khoaĂŁn caĂĄ
nhĂȘn cuĂŁa baĂ„n vaĂą laĂą möÄt
nguöÏn lûÄc cho baĂ„n Ă ĂȘĂ«y.
HAĂY TĂĂ
LAĂM MĂĂI BAĂN THĂN
BaĂ„n nĂŻn daĂąnh thĂșĂąi gian cho baĂŁn thĂȘn Ă ĂŻĂ tûÄ laĂąm
mĂșĂĄi mĂČnh vaĂą thĂ» giaĂ€n. NĂŻĂ«u khöng baĂ„n seĂ€ Ă aĂĄnh mĂȘĂ«t
niïÏm vui trong cuöÄc söëng.
trung
thûÄc
TAĂI KHOAĂN
CAĂ NHĂN
60. 60
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
Trong böÄ phim "Khu vĂ»ĂșĂąn bñ ĂȘĂn" dûÄa theo cuöën
truyĂŻĂ„n cuĂąng tĂŻn, cö beĂĄ Mary Ă ĂŻĂ«n söëng cuĂąng vĂșĂĄi
ngĂ»ĂșĂąi chuĂĄ giaĂąu coĂĄ sau khi böë meĂ„ mĂȘĂ«t. NgĂ»ĂșĂąi chuĂĄ coĂĄ
möÄt cĂȘĂ„u con trai öëm yĂŻĂ«u, bĂŻĂ„nh tĂȘĂ„t, suöët ngaĂąy ngöÏi
trĂŻn xe lĂčn trong phoĂąng riĂŻng giûÀa toĂąa dinh thûÄ röÄng
lĂșĂĄn. Ăng chuĂĄ trĂșĂŁ nĂŻn caĂĄu gĂčĂŠt vaĂą laĂ„nh luĂąng, cö à öÄc tûù
khi vĂșĂ„ öng mĂȘĂ«t, vaĂą öng thĂ»ĂșĂąng xuyĂŻn Ă i du lĂ”ch Ă ĂŻĂ
giaĂŁi khuĂȘy. MöÄt höm trong luĂĄc öng Ă i vĂčĂŠng, Mary
khaĂĄm phaĂĄ ra möÄt khu vĂ»ĂșĂąn tuyĂŻĂ„t Ă eĂ„p bĂ” boĂŁ hoang
gĂȘĂŹn ngöi nhaĂą. Cö beĂĄ thĂ»ĂșĂąng lui tĂșĂĄi Ă oĂĄ chĂși Ă ĂŻĂ Ă ĂșĂ€
buöÏn, vaĂą khu vĂ»ĂșĂąn trĂșĂŁ thaĂąnh thiĂŻn Ă Ă»ĂșĂąng bñ ĂȘĂn cuĂŁa
cö beĂĄ. Mary dĂȘĂźn cĂȘĂ„u em hoĂ„ Ă ĂŻĂ«n chĂși cuĂąng, veĂŁ Ă eĂ„p
cuĂŁa khu vĂ»ĂșĂąn mang laĂ„i sinh khñ cho cĂȘĂ„u beĂĄ, giuĂĄp cĂȘĂ„u
tĂȘĂ„p Ă i trĂșĂŁ laĂ„i. Sau khi öng chuĂĄ trĂșĂŁ vĂŻĂŹ, nghe thĂȘĂ«y tiĂŻĂ«ng
cĂ»ĂșĂąi Ă uĂąa trong khu vĂ»ĂșĂąn, öng liĂŻĂŹn giĂȘĂ„n dûÀ Ă ĂŻĂ«n xem
ai daĂĄm à öÄt nhĂȘĂ„p vaĂą öng thĂȘĂ«y con mĂČnh, à ûång khöng
cĂȘĂŹn xe lĂčn, cĂ»ĂșĂąi Ă uĂąa vui veĂŁ. Ăng xuĂĄc à öÄng phaĂĄt
khoĂĄc. Khu vĂ»ĂșĂąn Ă aĂ€ mang laĂ„i cho gia Ă ĂČnh öng niĂŻĂŹm
haÄnh phuåc.
ChuĂĄng ta cĂȘĂŹn möÄt nĂși Ă ĂŻĂ böÄc löÄ caĂŁm xuĂĄc, laĂąm
saĂŁng khoaĂĄi tinh thĂȘĂŹn. Khöng bĂčĂŠt buöÄc laĂą vĂ»ĂșĂąn hoa,
Ă Ăłnh nuĂĄi, bĂșĂą biĂŻĂn, maĂą coĂĄ thĂŻĂ laĂą phoĂąng nguĂŁ, phoĂąng
tĂčĂŠm hay möÄt nĂși vĂčĂŠng veĂŁ, yĂŻn tĂŽnh.
MöÄt baĂ„n laĂą Theodore Ă aĂ€ kĂŻĂ:
BĂȘĂ«t cûå khi naĂąo töi thĂȘĂ«y cĂčng thĂčĂšng, töi Ă ĂŻĂ«n sĂȘn banh:
vĂșĂĄi cĂȘy gĂȘĂ„y hockey, möÄt traĂĄi banh, töi Ă aĂĄnh banh vaĂąo
tĂ»ĂșĂąng cho Ă ĂŻĂ«n khi naĂąo caĂŁm thĂȘĂ«y lĂȘĂ«y laĂ„i Ă Ă»ĂșĂ„c cĂȘn bĂčçng. Töi
61. 61
ChiĂŻĂ«n thĂčĂŠng baĂŁn thĂȘn
thĂ»ĂșĂąng Ă aĂĄnh hĂșn caĂŁ tiĂŻĂ«ng à öÏng höÏ.
ĂiĂŻĂŹu naĂąy khöng nhûÀng laĂąm töi chĂși
hay hĂșn maĂą quan troĂ„ng nhĂȘĂ«t laĂą noĂĄ laĂąm
cho quan hĂŻĂ„ gia Ă ĂČnh töi töët hĂșn.
NgoaĂąi viĂŻĂ„c tĂČm möÄt nĂși yĂŻn
tÎnh, coå nhiïÏu caåch à ïà à em laÄi
saĂŁng khoaĂĄi cho baĂŁn thĂȘn: tĂȘĂ„p thĂŻĂ
thao, khiïu vuÀ, thïu à an... vaùi
ngĂ»ĂșĂąi coĂąn hay xem phim cöà à iĂŻĂn,
chĂși nhaĂ„c, veĂ€, hay noĂĄi chuyĂŻĂ„n vĂșĂĄi
baĂ„n thĂȘn. ViĂŻĂ«t nhĂȘĂ„t kyĂĄ cuĂ€ng laĂą möÄt
caĂĄch töët lĂčĂŠm Ă ĂȘĂ«y.
ĂAĂNH THĂĂC TAĂI NĂNG CUĂA MĂNH
TĂČm vaĂą phaĂĄt huy taĂąi nĂčng, sĂșĂŁ trĂ»ĂșĂąng, hay niĂŻĂŹm
vui laĂą möÄt caĂĄch rĂȘĂ«t hay Ă ĂŻĂ gĂșĂŁi thĂŻm möÄt Ă iĂŻĂm vaĂąo taĂąi
khoaĂŁn caĂĄ nhĂȘn cuĂŁa baĂ„n...
Khöng nĂŻn nghĂŽ taĂąi nĂčng chĂł boĂĄ goĂ„n trong nhûÀng
daĂ„ng nhĂ» thĂŻĂ thao, khiĂŻu vuĂ€, hay Ă oaĂ„t hoĂ„c böĂng...
ThĂȘĂ„t ra, taĂąi nĂčng thĂŻĂ hiĂŻĂ„n ĂșĂŁ nhiĂŻĂŹu Ă iĂŻĂŹu khaĂĄc: baĂ„n coĂĄ
thïà à oÄc, viïët, hay noåi; baÄn coå thïà taÄo ra möÄt moån
quaĂą, baĂ„n coĂĄ thĂŻĂ lanh trñ, dĂŻĂź hoĂąa à öÏng, coĂĄ khaĂŁ nĂčng töĂ
chûåc... ĂoĂĄ laĂą nhûÀng hĂČnh thûåc tûÄ böÄc löÄ mĂČnh, taĂ„o
nĂŻn loĂąng tûÄ tin, nhĂ» tĂȘm sûÄ cuĂŁa möÄt baĂ„n gaĂĄi sau:
BaĂ„n coĂĄ thĂŻĂ chĂŻĂ«t vĂČ cĂ»ĂșĂąi nĂŻĂ«u nghe töi noĂĄi rĂčçng töi laĂą
möÄt taĂąi nĂčng thĂȘĂ„t sûÄ vĂČ töi yĂŻu cĂȘy coĂŁ! ThĂȘĂ„t maĂą, trong khi
Chaù, à aÀ à ïën
luĂĄc phaĂŁi laĂąm
mĂșĂĄi baĂŁn
thĂȘn röÏi!
62. 62
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc chĂł muöën nhöà boĂŁ
thĂČ töi luön Ă ĂŻĂ yĂĄ Ă ĂŻĂ«n chuĂĄng:
töi haåi vaù eåp khö, taÄo nïn
nhûÀng tĂȘĂ«m thiĂŻĂ„p dĂŻĂź thĂ»Ășng,
xinh xĂčĂŠn vaĂą à öÄc Ă aĂĄo. Töi coĂĄ
thĂŻĂ giuĂĄp möÄt tĂȘm höÏn buöÏn
baĂ€ vui lĂŻn vĂșĂĄi tĂȘĂ«m thiĂŻĂ„p cuĂŁa
mĂČnh. BaĂ„n beĂą töi thĂ»ĂșĂąng nhĂșĂą
töi laĂąm thiĂŻĂ„p giuĂąm, vaĂą nhĂșĂą töi
chĂł cho hoĂ„ caĂĄch chĂși hoa khö.
ĂiĂŻĂŹu naĂąy laĂąm töi caĂŁm thĂȘĂ«y
vui vaù coå loùng tûÄ tin vaùo khaã
nĂčng cuĂŁa mĂČnh. Töi nghiĂŻĂ„m
ra rĂčçng: NĂŻĂ«u chĂł vĂșĂĄi cĂȘy coĂŁ Ă Ășn giaĂŁn maĂą coĂąn taĂ„o nĂŻn
nhiĂŻĂŹu Ă iĂŻĂŹu thuĂĄ vĂ” nhĂ» vĂȘĂ„y thĂČ vĂșĂĄi nhûÀng sûÄ vĂȘĂ„t khaĂĄc trĂŻn
Ă ĂșĂąi cuĂ€ng seĂ€ coĂĄ nhiĂŻĂŹu Ă iĂŻĂŹu lyĂĄ thuĂĄ.
VĂȘĂ„y thĂČ baĂ„n haĂ€y khĂșĂŁi Ă ĂȘĂŹu viĂŻĂ„c gĂșĂŁi thĂŻm vaĂąo taĂąi
khoaĂŁn baĂŁn thĂȘn ngay ngaĂąy höm nay bĂčçng viĂŻĂ„c taĂ„o
loĂąng tûÄ tin qua sûÄ tĂČm kiĂŻĂ«m taĂąi nĂčng nĂși chñnh baĂŁn
thĂȘn baĂ„n. BaĂ„n seĂ€ coĂĄ kĂŻĂ«t quaĂŁ ngay lĂȘĂ„p tûåc.
Xem naĂąy, tĂșĂĄ
coå thïà chöÏng
20 caĂĄi lon
lĂŻn nhau!
ĂĂ! cĂȘĂ„u thĂȘĂ„t
kheĂĄo leĂĄo!
63. 63
ChiĂŻĂ«n thĂčĂŠng baĂŁn thĂȘn
GiûÀ lĂșĂąi hûåa vĂșĂĄi baĂŁn thĂȘn
DĂȘĂ„y sĂșĂĄm nhĂ» dûÄ Ă Ă”nh trong 3 ngaĂąy
liïn tuÄc.
Xaåc à Ônh möÄt cöng viïÄc khaå dïß à ïà thûÄc hiïÄn
ngay trong höm nay (nhĂ» giĂčĂ„t à öÏ, Ă oĂ„c xong
möÄt quyĂŻĂn saĂĄch). QuyĂŻĂ«t Ă Ă”nh khi naĂąo thûÄc
hiĂŻĂ„n, haĂ€y giûÀ lĂșĂąi vaĂą laĂąm Ă uĂĄng nhûÀng gĂČ Ă aĂ€ hûåa
vĂșĂĄi baĂŁn thĂȘn.
Laùm nhûÀng viïÄc töët
Trong ngaùy höm nay, haÀy laùm nhûÀng
viĂŻĂ„c töët nhĂ» caĂŁm Ășn meĂ„ baĂ„n khi meĂ„ laĂąm
viĂŻĂ„c gĂČ cho baĂ„n, à öà raĂĄc cho gia Ă ĂČnh, doĂ„n
phoĂąng giuĂĄp ngĂ»ĂșĂąi thĂȘn...
TĂČm möÄt viĂŻĂ„c gĂČ laĂąm Ă ĂŻĂ taĂ„o sûÄ thay à öĂi:
tĂČnh nguyĂŻĂ„n laĂąm cöng taĂĄc xaĂ€ höÄi, hay Ă oĂ„c saĂĄch
cho ngĂ»ĂșĂąi muĂą nghe...
ĂaĂĄnh thûåc taĂąi nĂčng cuĂŁa baĂŁn thĂȘn
LiĂŻĂ„t kĂŻ nhûÀng taĂąi nĂčng maĂą baĂ„n muöën mĂČnh
phaĂĄt huy trong nĂčm nay, viĂŻĂ«t ra tûùng bĂ»ĂșĂĄc
thûÄc hiïÄn.
TaĂąi nĂčng tiĂŻĂŹm ĂȘĂn:................................................
.................................................................................
1
2
3
4
5
NhûÀng bĂ»ĂșĂĄc nhoĂŁ
64. 64
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
ViĂŻĂ„c cĂȘĂŹn laĂąm Ă ĂŻĂ phaĂĄt triĂŻĂn taĂąi nĂčng naĂąy:
.................................................................................
LiĂŻĂ„t kĂŻ nhûÀng taĂąi nĂčng maĂą baĂ„n ngĂ»ĂșĂ€ng möÄ ĂșĂŁ
ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc.
Ăöëi xûã töët vĂșĂĄi baĂŁn thĂȘn
NghĂŽ vĂŻĂŹ möÄt mĂčĂ„t baĂ„n thĂȘĂ«y thua keĂĄm trong cuöÄc
söëng, röÏi thĂșĂŁ sĂȘu vaĂą tûÄ nhuĂŁ: "CuĂ€ng chĂ»a Ă ĂŻĂ«n
nößi naùo!".
Cöë gĂčĂŠng trong suöët ngaĂąy khöng coĂĄ nhûÀng lĂșĂąi à öÄc
thoaĂ„i tiĂŻu cûÄc. Mößi khi bĂčĂŠt gĂčĂ„p mĂČnh Ă ang suy
nghĂŽ dao à öÄng, thay ngay vaĂąo Ă oĂĄ bĂčçng ba yĂĄ nghĂŽ
tñch cûÄc vĂŻĂŹ baĂŁn thĂȘn.
HaĂ€y tûÄ laĂąm mĂșĂĄi mĂČnh
TĂČm möÄt hoaĂ„t à öÄng vui veĂŁ, haĂąo hûång vaĂą
laĂąm ngay trong ngaĂąy: nhĂ» bĂȘĂ„t nhaĂ„c lĂŻn
vaĂą nhaĂŁy...
NĂŻĂ«u baĂ„n caĂŁm thĂȘĂ«y buöÏn naĂŁn? HaĂ€y dĂȘĂ„y vaĂą
à i daÄo nhanh möÄt voùng quanh xoåm.
HaÀy trung thûÄc
NĂŻĂ«u meĂ„ baĂ„n coĂĄ hoĂŁi baĂ„n Ă ang laĂąm viĂŻĂ„c gĂČ:
HaĂ€y kĂŻĂ laĂ„i toaĂąn böÄ nhûÀng gĂČ baĂ„n Ă ang laĂąm,
à ûùng quanh co dĂȘĂźn Ă ĂŻĂ«n hiĂŻĂu lĂȘĂŹm.
Trong möÄt ngaùy, cöë à ûùng phoång à aÄi hay tö
Ă iĂŻĂm cho baĂŁn thĂȘn maĂą haĂ€y nhĂČn möÄt caĂĄch thĂčĂšng
thĂčĂŠn vaĂąo nhûÀng gĂČ mĂČnh Ă aĂ€ laĂąm Ă Ă»ĂșĂ„c vaĂą chĂ»a Ă Ă»ĂșĂ„c.
6
7
8
9
10
11
12
65. 65
THOĂI QUEN 1
Coå thaåi à öÄ söëng
tñch cûÄc
BAĂN THĂN TĂI LAĂ NGOĂ
N NGUĂĂN SĂĂC MAĂ
NH
66. 66
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
LaĂąm ngĂ»ĂșĂąi lĂșĂĄn à öi khi laĂą möÄt viĂŻĂ„c Ă ĂȘĂŹy khoĂĄ khĂčn.
TaĂ„i sao? VĂČ böë töi luön bĂčĂŠt töi tûÄ chĂ”u traĂĄch nhiĂŻĂ„m vĂŻĂŹ
moĂ„i viĂŻĂ„c trong Ă ĂșĂąi töi.
Ngay khi töi noĂĄi nhûÀng cĂȘu nhĂ»: "Böë Ăși! BaĂ„n gaĂĄi
con sĂčĂŠp laĂąm con Ă iĂŻn lĂŻn röÏi!" thĂČ chĂčĂšng cĂȘĂŹn suy
nghĂŽ, böë baĂŁo: "HaĂ€y vĂ»ĂșĂ„t qua, Sean, chĂčĂšng ai coĂĄ thĂŻĂ
laĂąm con Ă iĂŻn ngoaĂ„i trûù con Ă ĂŻĂ yĂŻn cho hoĂ„ laĂąm vĂȘĂ„y.
ĂoĂĄ laĂą sûÄ lûÄa choĂ„n cuĂŁa con. Con tûÄ choĂ„n Ă ĂŻĂ bĂ” Ă iĂŻn
maĂą". Hay nĂŻĂ«u töi noĂĄi "ThĂȘĂŹy daĂ„y mön sinh vĂȘĂ„t cuĂŁa
con thĂȘĂ„t chaĂĄn. Con chĂčĂšng thĂŻĂ hoĂ„c Ă Ă»ĂșĂ„c nûÀa", böë seĂ€
noĂĄi: "TaĂ„i sao con khöng xin gĂčĂ„p thĂȘĂŹy vaĂą Ă Ă»a ra yĂĄ kiĂŻĂ«n
goĂĄp yĂĄ? TĂČm thĂȘĂŹy daĂ„y taĂ„i nhaĂą nĂŻĂ«u cĂȘĂŹn. NĂŻĂ«u con hoĂ„c
keĂĄm mön sinh vĂȘĂ„t thĂČ Ă oĂĄ laĂą lößi cuĂŁa con, Sean, chûå
khöng phaĂŁi lößi cuĂŁa thĂȘĂŹy".
Böë luön noåi khñch töi, à ïà töi khöng à öà lößi cho ai
vĂŻĂŹ nhûÀng gĂČ töi laĂąm. BaĂ„n thĂȘĂ«y Ă oĂĄ, yĂĄ böë laĂą baĂ„n phaĂŁi tûÄ
chĂ”u traĂĄch nhiĂŻĂ„m vĂŻĂŹ Ă ĂșĂąi mĂČnh - Ă oĂĄ laĂą möÄt liĂŻĂŹu thuöëc
cho tuöĂi mĂșĂĄi lĂșĂĄn. NhĂ»ng ĂȘĂn Ă Ăčçng sau töi biĂŻĂ«t: Böë
muöën töi hiĂŻĂu coĂĄ hai loaĂ„i ngĂ»ĂșĂąi trĂŻn Ă ĂșĂąi - ngĂ»ĂșĂąi tñch
cûÄc, chuĂŁ à öÄng vaĂą ngĂ»ĂșĂąi tiĂŻu cûÄc, thuĂ„ à öÄng - möÄt loaĂ„i
chĂ”u traĂĄch nhiĂŻĂ„m vĂŻĂŹ Ă ĂșĂąi mĂČnh vaĂą möÄt loaĂ„i chĂł biĂŻĂ«t à öĂ
lößi, möÄt loaĂ„i taĂ„o ra hoaĂąn caĂŁnh vaĂą möÄt loaĂ„i bĂ” Ă ĂčĂ„t vaĂąo
hoaĂąn caĂŁnh.
ThoĂĄi quen 1, CoĂĄ thaĂĄi à öÄ söëng tñch cûÄc, laĂą chĂČa khoĂĄa
Ă ĂŻĂ thûÄc hiĂŻĂ„n nhûÀng thoĂĄi quen khaĂĄc vaĂą Ă oĂĄ laĂą lyĂĄ do Ă ĂŻĂ
thoĂĄi quen naĂąy Ă Ă»ĂșĂ„c noĂĄi Ă ĂŻĂ«n Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn. ThoĂĄi quen 1 noĂĄi:
"BaĂŁn thĂȘn töi laĂą ngoĂ„n nguöÏn sûåc maĂ„nh. Töi laĂą ngĂ»ĂșĂąi
67. 67
ChiĂŻĂ«n thĂčĂŠng baĂŁn thĂȘn
Ă Ă”nh hĂ»ĂșĂĄng cho Ă ĂșĂąi mĂČnh. Töi coĂĄ thĂŻĂ thay à öĂi hoaĂąn
caĂŁnh. Töi tûÄ chĂ”u traĂĄch nhiĂŻĂ„m vĂŻĂŹ haĂ„nh phuĂĄc vaĂą bĂȘĂ«t
haĂ„nh cuĂŁa Ă ĂșĂąi mĂČnh. Töi laĂą ngĂ»ĂșĂąi laĂĄi con taĂąu söë mĂŻĂ„nh
chûå khöng laù möÄt haùnh khaåch".
Tñch cûÄc vaĂą chuĂŁ à öÄng laĂą bĂ»ĂșĂĄc Ă ĂȘĂŹu tiĂŻn Ă ĂŻĂ chiĂŻĂ«n
thĂčĂŠng baĂŁn thĂȘn. CoĂĄ khi naĂąo baĂ„n biĂŻĂ«t laĂąm toaĂĄn Ă aĂ„i söë
trĂ»ĂșĂĄc khi biĂŻĂ«t cöÄng trûù? Khöng thĂŻĂ nhĂ» thĂŻĂ« Ă Ă»ĂșĂ„c.
ĂiĂŻĂŹu naĂąy cuĂ€ng tĂ»Ășng tûÄ vĂșĂĄi 7 thoĂĄi quen, baĂ„n khöng
thĂŻĂ thûÄc hiĂŻĂ„n nhûÀng thoĂĄi quen 2, 3, 4, 5, 6 vaĂą 7 trĂ»ĂșĂĄc
thoĂĄi quen 1. ĂoĂĄ laĂą vĂČ chûùng naĂąo baĂ„n coĂąn chĂ»a chĂ”u
traĂĄch nhiĂŻĂ„m Ă Ă»ĂșĂ„c vĂŻĂŹ cuöÄc Ă ĂșĂąi cuĂŁa mĂČnh, moĂ„i thûå Ă ĂŻĂŹu
vĂȘĂźn chĂ»a coĂĄ khaĂŁ nĂčng biĂŻĂ«n thaĂąnh hiĂŻĂ„n thûÄc.
TĂCH CĂĂ
C HAY TIĂU CĂĂ
C...
LAĂ DO BAĂ
N CHOĂ
N
Mößi ngaĂąy töi vaĂą baĂ„n coĂĄ caĂŁ trĂčm cĂș
höÄi à ïà choÄn thaåi à öÄ tñch cûÄc hay
tiïu cûÄc.
CoĂĄ bao nhiĂŻu lĂȘĂŹn baĂ„n
gĂčĂ„p möÄt ngĂ»ĂșĂąi bĂčng qua
Ă Ă»ĂșĂąng trĂ»ĂșĂĄc xe baĂ„n, laĂąm baĂ„n
phaĂŁi thĂčĂŠng thĂȘĂ„t gĂȘĂ«p? Khi Ă oĂĄ
baĂ„n laĂąm gĂČ? HoaĂŁng höët? Tûåc
giĂȘĂ„n vaĂą dûùng laĂ„i gĂȘy sûÄ? Hay
baĂ„n cûå bĂČnh thaĂŁn tiĂŻĂ«p tuĂ„c Ă i?
SûÄ lûÄa choÄn laù cuãa baÄn.
TIĂU CĂĂ
C f
e
TĂCH CĂĂ
C
68. 68
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
NhûÀng ngĂ»ĂșĂąi tiĂŻu cûÄc lûÄa choĂ„n thaĂĄi à öÄ ûång xûã dûÄa
trïn sûÄ böëc à öÏng. CuÀng nhû möÄt chai soda, nïëu cuöÄc
söëng lĂčĂŠc hoĂ„ vaĂąi caĂĄi, aĂĄp lûÄc tĂčng lĂŻn vaĂą nuĂĄt chai vĂčng ra.
NgĂ»ĂșĂąi tñch cûÄc choĂ„n caĂĄch ûång xûã dûÄa trĂŻn nhĂȘĂ„n
thûåc, hoĂ„ suy nghĂŽ trĂ»ĂșĂĄc khi haĂąnh à öÄng. HoĂ„ biĂŻĂ«t mĂČnh
khöng thĂŻĂ Ă iĂŻĂŹu khiĂŻĂn nhûÀng gĂČ xaĂŁy ra cho mĂČnh,
nhĂ»ng hoĂ„ coĂĄ thĂŻĂ quyĂŻĂ«t Ă Ă”nh Ă iĂŻĂŹu gĂČ mĂČnh nĂŻn laĂąm.
Khöng nhĂ» ngĂ»ĂșĂąi tiĂŻu cûÄc Ă ĂȘĂŹy hĂși ga, ngĂ»ĂșĂąi tñch cûÄc
giöëng nhĂ» nĂ»ĂșĂĄc. BaĂ„n cûå tha höÏ lĂčĂŠc cuĂ€ng chĂčĂšng coĂĄ gĂČ
xaĂŁy ra: khöng xĂČ boĂ„t, khöng traĂąo bong boĂĄng, khöng aĂĄp
lûÄc. NgĂ»ĂșĂąi tñch cûÄc biĂŻĂ«t tûÄ laĂąm chuĂŁ baĂŁn thĂȘn mĂČnh.
CaĂĄch hay nhĂȘĂ«t Ă ĂŻĂ hiĂŻĂu nhûÀng suy nghĂŽ tñch cûÄc laĂą
so saĂĄnh hai thaĂĄi à öÄ trong nhûÀng hoaĂąn caĂŁnh nhĂȘĂ«t Ă Ă”nh.
TrĂ»ĂșĂąng hĂșĂ„p möÄt:
BaĂ„n tĂČnh cĂșĂą nghe möÄt ngĂ»ĂșĂąi baĂ„n thĂȘn noĂĄi xĂȘĂ«u
mĂČnh trĂ»ĂșĂĄc nhiĂŻĂŹu ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc. ChĂł nĂčm phuĂĄt trĂ»ĂșĂĄc,
hĂčĂŠn coĂąn noĂĄi nhûÀng lĂșĂąi ngon ngoĂ„t vĂșĂĄi baĂ„n - baĂ„n Ă au
loĂąng vaĂą thĂȘĂ«y bĂ” phaĂŁn böÄi.
Caåch ûång xûã tiïu cûÄc:
âą KĂŻu hĂčĂŠn ra ngoaĂąi vaĂą Ă aĂĄnh hĂčĂŠn.
âą BuöÏn bûÄc vĂČ nhûÀng gĂČ hĂčĂŠn noĂĄi.
âą KhĂčĂšng Ă Ă”nh hĂčĂŠn laĂą keĂŁ lûùa döëi vaĂą khöng noĂĄi
chuyĂŻĂ„n vĂșĂĄi hĂčĂŠn trong hai thaĂĄng.
âą Tung nhûÀng tin à öÏn xĂȘĂ«u vĂŻĂŹ hĂčĂŠn, duĂą sao hĂčĂŠn laĂą
keĂŁ Ă aĂ€ laĂąm nhĂ» vĂȘĂ„y trĂ»ĂșĂĄc maĂą.
69. 69
ChiĂŻĂ«n thĂčĂŠng baĂŁn thĂȘn
Caåch ûång xûã tñch cûÄc:
⹠Tha thûå.
âą Ăöëi diĂŻĂ„n vaĂą bĂČnh tĂŽnh noĂĄi cho hĂčĂŠn biĂŻĂ«t caĂŁm
giaåc cuãa baÄn.
âą BoĂŁ qua, cho hĂčĂŠn möÄt cĂș höÄi thûå hai. VĂČ Ă Ă¶i khi
ta cuĂ€ng coĂĄ nhûÀng phuĂĄt yĂŻĂ«u loĂąng, Ă i noĂĄi xĂȘĂ«u
ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc nhĂ»ng khöng coĂĄ duĂ„ng yĂĄ xĂȘĂ«u.
TrĂ»ĂșĂąng hĂșĂ„p hai:
BaĂ„n laĂąm viĂŻĂ„c trong cûãa haĂąng Ă aĂ€ möÄt nĂčm vaĂą laĂąm
viĂŻĂ„c rĂȘĂ«t töët. Ba thaĂĄng trĂ»ĂșĂĄc, coĂĄ möÄt ngĂ»ĂșĂąi mĂșĂĄi vaĂąo
laĂąm. MĂșĂĄi Ă ĂȘy, anh ta laĂ„i Ă Ă»ĂșĂ„c cĂȘĂ«t nhĂčĂŠc vaĂąo möÄt vĂ” trñ
töët hĂșn - caĂĄi ghĂŻĂ« maĂą baĂ„n Ă ang mong muöën.
Caåch ûång xûã tiïu cûÄc:
âą Töën caĂŁ nûãa giĂșĂą kĂŻu ca vĂșĂĄi moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi vĂŻĂŹ sûÄ bĂȘĂ«t
cöng.
âą Theo doĂ€i vaĂą cöë tĂČm nhûÀng nhĂ»ĂșĂ„c Ă iĂŻĂm cuĂŁa anh ta.
âą Nghi rĂčçng ngĂ»ĂșĂąi quaĂŁn lyĂĄ Ă ang mĂ»u toan Ă uöĂi
viïÄc baÄn.
âą TrĂșĂŁ nĂŻn uĂŻĂ oaĂŁi trong cöng viĂŻĂ„c.
Caåch ûång xûã tñch cûÄc:
âą HoĂŁi ngĂ»ĂșĂąi quaĂŁn lyĂĄ taĂ„i sao ngĂ»ĂșĂąi mĂșĂĄi Ă ĂŻĂ«n laĂ„i
nhĂȘĂ„n Ă Ă»ĂșĂ„c cöng viĂŻĂ„c Ă oĂĄ.
âą TiĂŻĂ«p tuĂ„c laĂąm viĂŻĂ„c siĂŻng nĂčng.
âą HoĂ„c hoĂŁi Ă ĂŻĂ nĂȘng cao hiĂŻĂ„u quaĂŁ laĂąm viĂŻĂ„c.
70. 70
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
⹠Nïëu xaåc à Ônh laù baÄn à ang laùm möÄt cöng viïÄc
khöng coĂĄ tĂ»Ășng lai, haĂ€y bĂčĂŠt Ă ĂȘĂŹu tĂČm möÄt cöng
viĂŻĂ„c khaĂĄc.
LĂĂNG NGHE NGĂN NGĂĂ CUĂA MĂNH
BaĂ„n coĂĄ thĂŻĂ nhĂȘĂ„n ra sûÄ khaĂĄc biĂŻĂ„t giûÀa ngĂ»ĂșĂąi nĂčng
à öÄng, tñch cûÄc vaĂą ngĂ»ĂșĂąi thuĂ„ à öÄng, tiĂŻu cûÄc qua ngön
ngûÀ hoÄ sûã duÄng. Ngön ngûÀ tiïu cûÄc laù nhûÀng caåch
noĂĄi nhĂ»:
- "Töi laĂą vĂȘĂ„y Ă oĂĄ. Töi quen vĂȘĂ„y röÏi." ĂiĂŻĂŹu hoĂ„ thĂȘĂ„t
sûÄ muöën noĂĄi laĂą: Töi khöng chĂ”u traĂĄch nhiĂŻĂ„m gĂČ vĂŻĂŹ
cung caĂĄch haĂąnh à öÄng cuĂŁa töi. Töi khöng thĂŻĂ thay à öĂi.
Töi sinh ra Ă aĂ€ laĂą nhĂ» vĂȘĂ„y röÏi.
- "Nïëu öng chuã cuãa töi khöng phaãi laù möÄt gaÀ nhû
thĂŻĂ«, moĂ„i chuyĂŻĂ„n Ă aĂ€ khaĂĄc xa." ĂiĂŻĂŹu hoĂ„ thĂȘĂ„t sûÄ muöën
noĂĄi laĂą: Ăng chuĂŁ töi laĂą nguyĂŻn nhĂȘn cuĂŁa moĂ„i vĂȘĂ«n Ă ĂŻĂŹ
cuãa töi chûå khöng phaãi töi.
- "GiaĂĄ maĂą töi vaĂąo hoĂ„c ĂșĂŁ möÄt trĂ»ĂșĂąng khaĂĄc, coĂĄ
nhûÀng baĂ„n töët hĂșn, laĂąm ra nhiĂŻĂŹu tiĂŻĂŹn hĂșn, söëng trong
möÄt cĂčn höÄ khaĂĄc, coĂĄ möÄt ngĂ»ĂșĂąi yĂŻu nhĂ» yĂĄ ... chĂčĂŠc töi
haĂ„nh phuĂĄc lĂčĂŠm." ĂiĂŻĂŹu hoĂ„ thĂȘĂ„t sûÄ muöën noĂĄi laĂą: Töi
khöng thĂŻĂ kiĂŻĂm soaĂĄt Ă Ă»ĂșĂ„c haĂ„nh phuĂĄc cuĂŁa chñnh töi,
chñnh nhûÀng thûå naĂąy thûå noĂ„ laĂąm Ă Ă»ĂșĂ„c Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄ. Töi
phaĂŁi coĂĄ nhûÀng thûå Ă oĂĄ mĂșĂĄi coĂĄ haĂ„nh phuĂĄc.
BaĂ„n haĂ€y Ă ĂŻĂ yĂĄ xem, nhĂ» vĂȘĂ„y laĂą ngön ngûÀ tiĂŻu cûÄc
Ă aĂ€ tĂ»ĂșĂĄc boĂŁ sûåc maĂ„nh baĂŁn thĂȘn cuĂŁa chuĂĄng ta vaĂą trao
71. 71
ChiĂŻĂ«n thĂčĂŠng baĂŁn thĂȘn
noĂĄ cho ai khaĂĄc hay Ă iĂŻĂŹu gĂČ
khaåc. Khi baÄn thuÄ à öÄng
thĂČ giöëng nhĂ» baĂ„n Ă aĂ€ Ă Ă»a
böÄ Ă iĂŻĂŹu khiĂŻĂn tûù xa cuĂŁa
Ă ĂșĂąi mĂČnh cho ai Ă oĂĄ vaĂą
baĂŁo: "NaĂąy, haĂ€y Ă iĂŻĂŹu khiĂŻĂn
töi khi naùo anh thñch".
Ngön ngûÀ tñch cûÄc, traåi
laĂ„i, Ă ĂčĂ„t böÄ Ă iĂŻĂŹu khiĂŻĂn tûù
xa à oå vaùo tay baÄn vaù baÄn
Ă Ă»ĂșĂ„c tûÄ do choĂ„n kĂŻnh maĂą
mĂČnh muöën.
Biïët laùm sao meÄ,
caĂĄch cuĂŁa con laĂą
vĂȘĂ„y röÏi maĂą!
TIĂU CĂĂ
C
Ngön ngûÀ tiïu cûÄc
Töi seÀ thûã
Töi quen vĂȘĂ„y röÏi
Töi chĂčĂšng
laĂąm Ă Ă»ĂșĂ„c gĂČ caĂŁ
Töi phaãi
Töi khöng thĂŻĂ
Anh laùm töi
xui xeĂŁo caĂŁ ngaĂąy
Ngön ngûÀ tñch cûÄc
Töi seÀ laùm
Töi coĂąn coĂĄ thĂŻĂ laĂąm töët hĂșn
HaÀy xem xeåt
tĂȘĂ«t caĂŁ nhûÀng khaĂŁ nĂčng
Töi choÄn
CoĂĄ thĂŻĂ coĂĄ caĂĄch naĂąo Ă oĂĄ
Töi seÀ khöng à ïà anh laùm töi
xui xeĂŁo Ă ĂȘu
72. 72
7 Thoåi quen cuãa baÄn treã thaùnh à aÄt
NAĂ
N NHĂN CUĂA VI-RUĂT
CoĂĄ möÄt söë ngĂ»ĂșĂąi mĂčĂŠc phaĂŁi möÄt loaĂ„i vi-ruĂĄt maĂą
töi goĂ„i laĂą "vi-ruĂĄt naĂ„n nhĂȘn". CoĂĄ leĂ€ baĂ„n Ă aĂ€ nhĂČn thĂȘĂ«y
noĂĄ. NhûÀng ngĂ»ĂșĂąi nhiĂŻĂźm loaĂ„i vi-ruĂĄt naĂąy tin rĂčçng
moĂ„i ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc Ă ĂŻĂŹu coĂĄ lößi vaĂą thĂŻĂ« giĂșĂĄi naĂąy nĂșĂ„ hoĂ„
möÄt Ă iĂŻĂŹu gĂČ Ă oĂĄ. Töi thñch caĂĄch noĂĄi cuĂŁa Mark Twain:
"Ăûùng luön noĂĄi rĂčçng thĂŻĂ« giĂșĂĄi naĂąy mĂčĂŠc nĂșĂ„ baĂ„n.
CuöÄc söëng khöng nĂșĂ„ baĂ„n möÄt Ă iĂŻĂŹu gĂČ caĂŁ. CuöÄc söëng
vöën dĂŽ Ă aĂ€ nhĂ» vĂȘĂ„y sĂčĂ©n röÏi."
Töi chĂși boĂĄng Ă aĂĄ ĂșĂŁ trĂ»ĂșĂąng Ă aĂ„i hoĂ„c vĂșĂĄi möÄt anh
chaĂąng, ngĂ»ĂșĂąi khöng may bĂ” nhiĂŻĂźm phaĂŁi loaĂ„i vi-ruĂĄt naĂąy.
NhûÀng lĂșĂąi than phiĂŻĂŹn cuĂŁa cĂȘĂ„u ta laĂąm töi phaĂĄt chaĂĄn:
"LeĂ€ ra tĂșĂĄ Ă aĂ€ chĂși khaĂĄ hĂșn, nhĂ»ng mĂȘĂ«y öng huĂȘĂ«n
luyĂŻĂ„n viĂŻn Ă ĂŻĂŹu cöë tĂČnh chĂși eĂĄp tĂșĂĄ."
"TĂșĂĄ sĂčĂŠp Ă oĂĄn boĂĄng Ă Ă»ĂșĂ„c, thĂŻĂ« maĂą coĂĄ thĂčçng cha naĂąo
Ă oĂĄ laĂ„i chĂčĂŠn ngang."
"LeĂ€ ra tĂșĂĄ Ă aĂ„t thĂșĂąi gian chaĂ„y nĂ»ĂșĂĄc ruĂĄt 100 meĂĄt töët
hĂșn, nhĂ»ng giaĂąy tĂșĂĄ bĂ” raĂĄch."
"VĂȘng, chĂčĂŠc vĂȘĂ„y röÏi," töi luön muöën noĂĄi vĂșĂĄi cĂȘĂ„u
ta: "CuĂ€ng nhĂ» töi seĂ€ laĂą töĂng thöëng nĂŻĂ«u ba töi khöng
bĂ” hoĂĄi!". VĂșĂĄi töi, chĂčĂšng coĂĄ gĂČ laĂ„ nĂŻĂ«u cĂȘĂ„u ta khöng bao
giĂșĂą chĂși töët Ă Ă»ĂșĂ„c. Trong Ă ĂȘĂŹu anh chaĂąng, vĂȘĂ«n Ă ĂŻĂŹ luön
luön "ĂșĂŁ ngoaĂąi kia": CĂȘĂ„u ta chĂčĂšng bao giĂșĂą nhĂȘĂ„n ra
rĂčçng chñnh thaĂĄi à öÄ cuĂŁa mĂČnh mĂșĂĄi coĂĄ vĂȘĂ«n Ă ĂŻĂŹ, vaĂą Ă iĂŻĂŹu
duy nhĂȘĂ«t caĂŁn trĂșĂŁ cĂȘĂ„u laĂą chñnh baĂŁn thĂȘn cĂȘĂ„u ĂȘĂ«y.
73. 73
ChiĂŻĂ«n thĂčĂŠng baĂŁn thĂȘn
NgoaĂąi viĂŻĂ„c xem mĂČnh laĂą naĂ„n nhĂȘn, nhûÀng ngĂ»ĂșĂąi
coå phaãn ûång tiïu cûÄc coùn:
âą DĂŻĂź bĂ” töĂn thĂ»Ășng.
âą Ăöà lößi cho ngĂ»ĂșĂąi khaĂĄc.
âą NöĂi giĂȘĂ„n vaĂą noĂĄi ra nhûÀng Ă iĂŻĂŹu maĂą sau Ă oĂĄ hoĂ„
phaãi höëi tiïëc.
âą Hay than van, rĂŻn rĂł.
âą ThuĂ„ à öÄng chĂșĂą cho moĂ„i viĂŻĂ„c Ă ĂŻĂ«n vĂșĂĄi mĂČnh.
âą ChĂł thay à öĂi khi bĂ” bĂčĂŠt buöÄc.
NĂNG ĂĂĂ
NG, TĂCH CĂĂ
C KHĂNG PHAĂI
TĂĂ
NHIĂN MAĂ COĂ
NgĂ»ĂșĂąi nĂčng à öÄng, tñch cûÄc laĂą mĂȘĂźu ngĂ»ĂșĂąi:
âą TrĂȘĂŹm tĂŽnh, khöng dĂŻĂź bĂ” xuĂĄc phaĂ„m.
âą TûÄ chĂ”u traĂĄch nhiĂŻĂ„m vĂŻĂŹ nhûÀng gĂČ mĂČnh laĂąm.
âą Suy nghĂŽ trĂ»ĂșĂĄc khi haĂąnh à öÄng.
âą Luön tĂČm caĂĄch Ă ĂŻĂ chuĂŁ à öÄng taĂ„o ra hoaĂąn caĂŁnh
maù hoÄ muöën.
Töi nhĂșĂĄ coĂĄ möÄt lĂȘĂŹn töi cuĂąng laĂąm viĂŻĂ„c vĂșĂĄi möÄt cĂȘĂ„u
tïn Randy. Töi khöng biïët taÄi sao, nhûng Randy
khöng thñch töi vaĂą hĂčĂŠn muöën töi biĂŻĂ«t Ă iĂŻĂŹu Ă oĂĄ. HĂčĂŠn
noĂĄi nhûÀng Ă iĂŻĂŹu thö bĂł vaĂą Ă ĂȘĂŹy xuĂĄc phaĂ„m vĂŻĂŹ töi. HĂčĂŠn
thĂ»ĂșĂąng noĂĄi xĂȘĂ«u sau lĂ»ng töi vaĂą tĂČm caĂĄch löi keĂĄo ngĂ»ĂșĂąi
khaĂĄc vĂŻĂŹ phña hĂčĂŠn. MöÄt lĂȘĂŹn sau khi nghĂł heĂą vaĂąo, töi
nghe möÄt ngĂ»ĂșĂąi baĂ„n noĂĄi: "Sean naĂąy, nĂŻĂ«u cĂȘĂ„u biĂŻĂ«t