6.Ako gida turistikoa

1. 6.AKO GIDA TURISTIKOA

2. HISTORIA:
K.a 52 urtean erromatarrek hiria bereganatu zutenean Lutezia izendatu zuten eta Sena
ibaiaren eskerraldean berreraiki zuten I.mendean. Paris izena IV.mendean jaso zuen
hiria.
Paris,” maitasunaren hiria” deiturikoa, Frantziako hiriburua da, eta herrialdearen
iparraldean dago, Sena ibaiaren ertzean. Hiriak 2.153.600 biztanle ditu. Gaur egungo
ekonomia-gunerik garrantzitsuenetarikoa da, eta berebiziko eragina du politikan,
artean, hedabideetan, aisialdian, zientzian eta modan, munduko metropolirik
garrantzitsuenetarikoa baita.

3. Parisera joaten bazara ezin zara hortik joan horko janari tipikoa dastatu gabe: pizza, croissants,
napolitana, crepes, macarons…
parisera joan ahal zara trenez, autobusez, autoz, hegazkinez,. modurik azkarrena eta erosoarena
hegazkinez bidaiatzea da eta paisaia ikusteko autoz joatea.
Hortik mugitzeko busa, metroa, funikularra, tranbia eta taxia daude. metroa azkarrena eta
erosoena da.
PARIS

4. Parisen bisitatzeko lekuak
-Eiffel dorrea -Expiatoria Katedrala
-Notre Dame Katedrala
-Panteoia
-Sena ibaia
- katakumbak

5. Estatu Batuetan bizilagun gehien (8.200.000) dituen hiria da. Izen bereko estatuan dago, Ozeano
Atlantikoaren ertzean, Hudson ibaiaren bokalean kokatuta dago. Herbeheretarrek eratu zuten
1625ean, merkataritza-helburuetarako gune gisa, eta Estatu Batuetako hiriburua izan zen 1785etik
1790era. Estatu Batuetako hiririk handiena izan da 1790ez geroztik. Hasieran hiria Manhattan
uharteko hegoaldean eraiki zen, baina XIX. mendean hiribilbea etengabe hedatu zen. Munduko portu
natural aproposenetako batean dago kokatuta, eta merkataritza eta finantza gune nagusietako bat
da. Horrez gain, New Yorkek mundu osoan eragin itzela dauka hedabide, hezkuntza, entretenimendu,
arte, moda eta publizitate arloetan. Halaber, nazioarteko arazoak aztertzeko gune oso garrantzitsua
da, eta bertan dago Nazio Batuen Erakundearen egoitza nagusia.
"The City that Never Sleeps" ezizena eman diote, "Inoiz lo egiten ez duen hiria", alegia, hiriak gauez duen
bizitza dela eta. Era berean, Sagar Handia ("The Big Apple") ezizena ere jaso ohi du.

6. zer ikusi
Hiriko auzune eta ikur asko oso ezagunak dira mundu osoan zehar. Askatasunaren Estatua izaten zen
milioika eta milioika etorkinek XIX. mendearen bukaeran eta XX. mendearen hasieran Estatu Batuetara
itsasontziz iristean ikusten zuten lehenbiziko erreferentzia. Wall Street, Manhattan uhartearen
hegoaldean, finantza-zentro global nagusia izan da Bigarren Mundu Gerraz geroztik, eta bertan dago
New Yorkeko Burtsa.
Bestalde, New York hiriaren ezaugarri bereizgarrienetakoa da bertako etxe orratzen ugaritasuna:
munduko eraikinik garaienetako asko hiri hartan daude, esate baterako, Empire State Building..
New York kultur mugimendu askoren sorlekua da; besteak beste, Harlem Renaissance, literaturaren eta
ikusizko artearen esparruan; espresionismo abstraktua ("New Yorkeko Eskola" gisa ere ezagutua),
margolaritzan; eta hip hop, punk, salsa eta Tin Pan Alley, musikan.

7. ZER JAN: Estatu Batuetan gauza asko jan ahal dira baina batzuk oso
famatuak dira: peperonizko pizza, hod dog, patata purea, buffaloko hegoak…
nola joan:Modu askotan joan ahal gara baina erosoena da hegazkina
hartzea. Lehenengoz autoz portu batera arte eta gero itsasontziz ere joan daiteke.
Hortik mugitzeko metroa, autobusa edo taxi hori famaturen bat hartu ahal ditugu.
Turismoa egiteko autobus turistikoa hartu ahal da.

8. Buenos Aires
Argentinako hiriburu eta hiririk handiena da. 203 km koadroko eremua du eta 2010ean 2.891.082 biztanle zituen.
Metropoli-barruti osoa kontuan hartuta, Hego Amerikako hirugarren hiririk handiena eta munduko handienetarikoa
da. Buenosairestarrek porteños-as izena hartzen dute gaztelaniaz.
Pedro de Mendoza espainiar itsasgizonak fundatu zuen lehenengo,1536 Nuestra Señora del Buen Aire
izenarekin; baina indigenek bost urte beranduago txikitu zuten. Beste 40 urte pasatu ziren Juan Garai urduñarrak
gaur egun Plaza Mayo dagoen lekuan hiria berriro sortu arte. Berehala Andeetako probintzietarako portu ( Potosi
hiriko zilar meatzeak) eta jarduera handiko kontrabandogune bihurtu zen.1776an rio de la platako erregeorderriko
hiriburu izendatu zuten. 1853tik 1860ra bitartean estatu burujabea izan zen. 1880. urtean hiriburu federala eta
izen bereko probintziaren hiriburu bihurtu zen. 1996an Hiri Autonomoaren izendapena jaso zuen.

9. Zer jan: Buenos Airesen oso ohikoa da panpako behien haragia jatea,
batez ere txuletak. Horretaz aparte jaten dira: taitilieta eta fritanga.
Nola joan:Buenos Airesera joan ahal da hegazkinez edo itsasontziz.
Hortik mugitzeko garraiobiderik erosoena metroa da oso handia delako eta
trafiko ugari dagoelako; baina trena, autobusa edo taxi hartu ahal dituzu.
Hiria ondo ezagutzeko autobus turistikoak ere badaude.

10. BERLIN
Historia: Berlin Alemaniako hiriburua da eta hiririk handiena da. Gaur egun 3,4 milioi
biztanle ditu, Bigarren Mundu Gerran zituenak (4,5 milioi) baino gutxiago. Europar
Batasuneko hiri jendetsuenetan zazpigarrena da, eta munduko 80 hiri jendetsuenen artean
dago. 1307 sortu zen. 1701-an Prusiako erreinua sortu zen. 1945an(2. mundu guerraren
amaieran) Berlin suntsitu zuten URSSekoak.
1949tik 1990era bitan banatua egon zen: Ekialdeko Berlin eta Mendebaldeko Berlin.
Spree eta Havel ibaien artean dago kokatua, Alemania iparraldean. Brandenburgo estatuak
inguratzen du guztiz, baina 1920tik estatu federal bat da.
Zer ikusi: Berlinen gauza asko daude ikusteko, adibidez,
Brandenburgoko atea, Berlineko katedrala, Alemaniako parlamentua
eta museoen uhartea.

11. Zer jan: Haragiak: Berlinen oso ohikoa da jatea Kasseler
(txerri azpizuna), Leberwust (txistorra purearekin) eta
Currywurst(saltxitxak)
Arrainak: oso ohikoa da arrain hauek jatea:
Rrollmops(sardinzar penillioekin) eta Brathering(sardinzar
frijitua)
Edariak: Berlinen hauek dira edari ohikoenak
Weisse(garagardoa), Molle(ardoa) eta Bockbiere(beste
garagardo mota bat).
Nola joan: Berlinera joan ahal da autoz, autobusez, trenez eta
hegazkinez. Hortik, autoz, trenez, autobusez eta tranbiaz mugitu
ahal zara.

12. TOKIO
Tokio (東京) "Ekialdeko Hiriburua", ofizialki Tokioko metropoli Japoniako
hiriburua da. Munduko hiririk jendetsuena da, 38 milioi biztanlerekin
metropoli gunean. Honshu uharteko erdi-ekialdean dago, Kantō
eskualdean. Tokioko aglomerazioak Japoniako 47 prefekturetako bat
osatzen du, baina ofizialki metropoli edo hiriburu (都 -to) deitzen zaio.
Hiri hau herrialdeko zentro politiko, ekonomiko eta kulturala da, eta beste
hiriek baino komunikabide, finantza instituzio, unibertsitate, ikastegi,
museo, teatro eta gune komertzial kontzentrazio handiagoa dauka.

13. ZER JAN:
Tokion gauza asko jan ahal dira baina hoberenak hauek dira:
arroza-zopa, ramen, sushi, bento, shabushabu…
NOLA JOAN:
Tokiora joateko hegazkinez joan behar duzu uharte batean
dagoelako eta hiritik mugitzeko metroa,autobusa eta taxi
hartu ahal dituzu.

14. Dublin
Dublin Irlandako Errepublikako hiriburua da, eta Irlandako hiri nagusia da,
herrialdeko kostandean kokatuta dago.Leinster probintzian dago, Dublingo
konderrian.2006.urtean, 505.739 biztanle zituen hiriak,baina inguruko herriak
kontuan hartuta, biztanleria 1.186.769 koa zen,eta Dublingo konderri osoan ,
1.186.821 biztanle ziren.Ipar-hegoaldeko eremuen arteko usadiozko banaketa
bat egon da eta Liffey ibaia bi eremuen arteko muga da:bion artean,herri -lehia
ere badago.Dublingo iparraldea ohituraz langileen bizilekua da;aldiz,Dublingo
hegoaldea erdi eta goi mailakoena.Banaketa hori hiriburuko”azpikulturen”
estereotipoen adibide garbia da; horrez gain, hirian mintzatzen den
ingelesaren dialektoa ere bitan banatzen du; hegoaldekoa, goi mailako
heziketa eta modu on parekidea dena,eta iparraldekoa,hiriko lagileen ohiko
ingelesa.

15. ZER JAN
Dublinen janari famatuenak dira: irlandar gosaria,irlandar sukalkia eta Boxty
opiltxoak.
NOLA JOAN Dublinera joateko modu azkarrena da hegazkina hartzea da
eta hortik mugitzeko har dezakezu taxia. Beste garraiobide publikoak
autobusa edo trena har daitezke.

16. Madril
Historia: Madril (gaztelaniaz eta ofizialki: Madrid, maˈðɾið ahoskatua) Espainiako eta
Madrilgo Erkidegoko hiriburua eta hiri nagusia da, Iberiar penintsularen erdialdean dagoena.
2011ko biztanle-erroldaren arabera 3.293.601 biztanle ditu (6.543.031 Madrilgo
metropolitar gune osoan). Honenbestez, Europar Batasuneko hirugarren metropoli-barrutirik
handiena osatzen du Madrilek.
Madril Espainiako hiriburua denez Gobernuaren eta Gorteen egoitza da, baita Administrazio
Zentralaren eta Estatuaren erakundeen bilgunea. Ekonomikoki, finantza eta industria gune
garrantzitsua da Madril, enpresa nazional eta mundu mailako enpresa askoren egoitza baita.
Estatu mailan, berebiziko garrantzia du kultur arloan, bertan baitaude Pradoko Museoa,
Thyssen-Bornemisza eta Reina Sofía museoak.
Zer ikusi: “Sol” atea, El Retiro parkea, Gran Via kalea, Deboden tenplua, Capricho parkea
eta Plaza nagusia. Leku horiek oso politak dira zu joaten bazara Madrilera.

17. NOLA JOAN, ZER JAN
ZER JAN: Han kalamarezko bokata eta madril erako sukalkia ohikoenak dira,
hala eta guztiz ere, hiriburua denez edozein motatako janaria dastatzeko
jatetxeak daude.
NOLA JOAN: Madrilera autobusez,trenez, kotxez edo hegazkinez joan ahal
da. Espainiaren erdialdean dagoenez garraiobide asko daude hara heltzeko.

18. VENEZIA
HISTORIA: Venezia Italiako hiri bat da, Veneto zonaldeko ipar-mendebaldean dago kostaldetik
hurbil.
Veneziari “la ciudad de los canales” deitzen diote, ubide asko daudelako eta zubi asko ere
gutxi gorabehera 445 zubi eta 150 ubide. Hiri osoa eta aintzira UNESCOren gizateriaren
ondarea dira. 412 km2-ko eremua du eta 2015ean 264.015.000 biztanle zituen, Padua eta
Treviso hiriekin batera, 260.000.000 inguruko metropoli-eremua eratzen du. Venezia historia
handiko hiria da. Izan ere, Veneziako Errepublika Mediterraneoko itsas-boterea izan zuen
mende askotan zehar.Boterea eta independentzia hain denbora luzean gorde izan ahal zuen,
espezien salerosketak eman zion indar ekonomiari esker.
ZER IKUSI: Venezian ikusi ahal dituzu San Markos Plaza, Rialto Zubia, Ubide Handia, San Markos
Basilikqa, Ducal Jauregia, Santa Maria De La Salute, Campanile Dorrea, San Maria De Frai
eliza…

19. -Zer jan: Venezian jan ahal dituzu: granchi molli fritti, cozze saltate,
cappe sante al forno, bigoli en salsa, risoto con piselli, baccala mantecao
eta fego alla veneciana.
-Nola joan: Veneziatik mugitzeko hoberena da vaporetto hartzea. Oso
ohikoa da gondolaz joatea, taxi akuatikoa ere hartu ahal duzu edo
autobusez ere joan ahal zara.

20. LUXEMBURGO
HISTORIA: Luxenburgo edo Luxemburg Europa ipar-mendebaldeko
estatu itsasgabe txikia da, Frantzia, Alemania eta Belgikaren artean
kokatua. Benelux erakundeko eta Europar Batasuneko kidea da, hasierako sei
sortzaileetako bat. NATOko eta ELGAko kide ere bada. Hiriburua,
Luxenburgo, herrialdeko hiri handiena da eta Europar Batasuneko erakunde
eta agentzia ugariren egoitza.
Luxenburgo Europa erromatar eta germaniarraren arteko muga kulturalean
dago, bakoitzaren tradizioetatik ohiturak mailegatuz. Herrialde hirueleduna
da: alemana, frantsesa eta luxenburgera hizkuntza ofizialak dira. Nahiz eta
estatu laikoa izan, biztanleriaren gehiengoa katolikoak dira.

21. Zer ikusi:
Gran Ducal jauregia: hiriaren hegoaldean dago eta Gran Duque Luxenburgoaren
egoitza ofiziala da.
Gran duquesa Charlotte zubia: errepidearen gainean dagoen zubi bat da,
hegoaldean kokatuta dago.
Wasserbillig akuarioa: Wasserbillig herrian dago.
Wiltz erreka: Luxenburgo eta Belgikaren erreka bat da.
Merveilleen parkea: hegoaldean dago umeentzako diseiniatua. Animalia asko
daude, kolunpioak, jatetxe bat…
Santa Maria Katedrala: katedral katolikoa da. 1613an eraiki zuten.

22. ZER EGIN HOR
ZER JAN: haien janari tipiko bat kuddefleck da ( behiaren okelarekin egina dago).
Patatak gustatzen bazaizkizu Luxenburgora joan.
NOLA JOAN:Joan ahal da hegazkinez, trenez, autobusez edo kotxez; baina
garraiobiderik erosoena trena da eta horrela paisaia ikus dezakezu.

23. MILA ESKER ERNE EGOTEAGATIK
ETA ESPERO DUGU ZUEN GUSTUKOA
IZATEA