lanci ishrane

1. Odnosi ishrane i lanci ishrane
 Osnovni način uzajamnog povezivanja članova jedne
životne zajednice predstavlja metabolizam biocenoze.
 On čini osnovu organizacije njenog života, tj. njenu
trofičku strukturu. Odnosi ishrane čvrsto povezuju sve
vrste članova biocenoze.

2.  Autotrofni članovi biocenoza su proizvođači organskih
materija, koji neposredno ili posredno služe kao hrana za
potrošače. Autotrofni organizmi mogu biti fototrofni (vrše
fotosintezu) ili hemotrofni (vrše hemosintezu).
 Fotosinteza je proces u kome se stvaraju organska
jedinjenja iz neorganskih pri čemu se svetlosna energija –
energija Sunca pretvara u hemijsku energiju koja se
vezuje u organska jedinjenja. Ovaj proces je svojstven
samo biljkama koje poseduju hlorofil – zeleni biljni
pigment. Zelene biljke – biljke sa hlorofilom same sebi
stvaraju organske materije, odnosno hranu i označene su
kao autotrofni organizmi (sve alge, više biljke i neke
bakterije).

3.  Hemosintetički organizmi razlažu neorganska jedinjenja
pri čemu dobijaju potrebnu energiju za sintezu ATP-a koji
predstavlja izvor energije za odvijanje životnih procesa.
To je svojstveno samo nekim bakterijama koje imaju
sposobnost da oksiduju neorganske supstance i na taj
način dobijaju energiju, a prema vrsti supstrata na kome
žive dele se na: nitrifikacione, sumporne, gvožđevite,
vodonične.

4.  Heterotrofni organizmi uzimaju gotove organske materije
koje su proizveli autotrofni organizmi. Tu spadaju sve
životinje, biljke bez hlorofila, sve gljive i većina
mikroorganizama.
 Postoji više kategorija potrošača :
 - biljojedi (koji se hrane neposredno biljkama),
 - mesojedi (posredni potrošači jer se hrane životinjama) i
 - različiti saprofiti koji se hrane ostacima uginulih
organizama.
 Posebnu grupu saprofita čine heterotrofne bakterije i gljive
koje razlažu ostatke organskih supstanci do neorganskih
sastojaka (vrše mineralizaciju), vraćajući ih na taj način u
prirodu u obliku koji je upotrebljiv za biljke. Od tih materija
biljke, fotosintezom, ponovo stvaraju organske materije
bogate energijom. Svi saprofiti čine grupu razlagača.

5.  U biocenozi postoje trofički lanci (trofičke piramide ili lanci
ishrane). Svi organizmi su povezani odnosima ishrane i kroz te
trofičke strukture materija kruži a energija jednosmerno
protiče. Pri tome se menja oblik materije i energije. Deo
energije izlazi iz sistema u obliku toplotne energije. Transfer
energije hrane iz izvora u biljkama kroz seriju organizama iz
grupe potrošača predstavlja lanac ishrane
 Prva karika u lancu je najčešće proizvođač. Poslednju kariku u
lancu čini potrošač koji u životnoj zajednici nema direktnih
prirodnih neprijatelja.
 Broj karika u tom lancu je obično 4 - 5, i u svakom transferu se
80 – 90 % potencijalne energije gubi u vidu toplote, dok se
jedan deo energije zadržava u živim sistemima u funkciji
održavanja osnovnih fizioloških procesa.
 Nakon uginuća životinja, daljim razlaganjem organske materije
do neorganske, koju vrše mikroorganizmi opet se oslobađa
toplota i kao takva napušta prostor Planete.
 Dobijena neorganska materija u formi dostupnoj producentima
ponovo se uključuje u proces kruženja.