4. geschiedenis
vanaf WO II
- oorlogsinvaliden -> KVGV, later KVG vzw
- ook andere mensen met een beperking
- jongeren gaan hun eigen weg
- Jong-KVG wordt een vzw (1973)
5. nu
JKVG vzw heeft 3 afdelingen:
- Hannibal
- De Werkbank
- Steunpunt Handicap en Arbeid
46. • menu opstellen
• boodschappen doen
• budget beheren
• maaltijden bereiden
• orde in de keuken
• omgang met de groep
LEES DE LEIDRAAD!
taken voor de koks
47. 1. een menu opstellen
• verwachtingen Hannibal
• welke maaltijden?
• de noden van de groep
• kooktips en recepten
• beschikbaar budget
• beschikbaar materiaal
48. 1. een menu opstellen
verwachtingen Hannibal
• degelijke, evenwichtige maaltijden
• hygiëne en orde in de keuken
• het oog wil ook wat
• bewust omgaan met centen, voeding, milieu
49. 1. een menu opstellen
welke maaltijden?
• standaard:
ontbijt, middagmaal, 4-uurtje, avondmaal
vijfde maaltijd voor de begeleiders
• speciaal:
eerste en laatste dag
picknick - brunch - barbecue
kookactiviteit - verjaardag
50. 1. een menu opstellen
de noden van de groep
• aantal eters
• leeftijd
• beperkingen en noden
fysieke beperking
verstandelijke beperking
autisme
diëten, allergieën, vegetariërs
51. 1. een menu opstellen
beschikbaar budget
• gemiddeld ± 6,5 € pp/dag (voorwacht €6)
• kind <12 telt voor 80%
• groepsgrootte telt mee
• huishoudspullen (WC-papier, huishoudrol e.d.)
te gebruiken voor:
• voeding en drank
• 1€/vrijwilliger/dag voor drank
• 1€/vrijwilliger/dag voor vijfde maaltijd
53. voorbeeld budget groep
aantal forfait per dag
13 kinderen (80%) = 10,04 10 x 7 = 70
9 begeleiders 10 x 6,5 = 65
2 koks 1,4 x 5,5 = 7,7
10,04 + 9 + 2 = 21,4 (ipv 24) dus €142,7/dag
budget 6 dagen:
142,7 x 6 = 856,2 (of €5,94/pp/dag)
extra voor vrijwilligers
voorwacht: 11 x 6 = 66
vijfde maaltijd: 11 x 1 x 6 = 66
drank: 11 x 1 x 6 = 66
forfait kilometers koks = €40
totaal extra = €238
totaal budget = €1094
54. 1. een menu opstellen
beschikbaar materiaal
• materiaallijst Hannibal
• inventaris keuken → kamphuis (mapje)
• overschot droge voeding
eigen materiaal
zie infobrief van je vakantie (beddengoed)
keukenmateriaal: zie leidraad
55. 1. een menu opstellen
aan te vragen materiaal
zie lijst met beschikbaar materiaal
op www.hannibalvakanties.be
via Nele, zo snel mogelijk
nele@hannibalvakanties.be
of tel. 03 609 54 40 (niet op dinsdag)
56. 1. een menu opstellen
eigen materiaal
recepten, kookboeken (laptop)
extra portefeuille voor kampbudget
+ wat niet in de kampkeuken of bij Hannibal voorhanden is,
bijvoorbeeld:
slazwierder, eiersnijder, bakvormen, bewaardozen,
klok, keukenrobot, maatbeker, snijplanken, mixer,
elektrisch mes, je favoriete keukenmessen of dunschiller,
keukenschort, ovenwanten, handdoekjes,
pepermolen, muziek,
kleine kookpotjes (voor diëten e.d.)…
57. 1. een menu opstellen
kooktips en recepten
• kookboek voor groepen
• www.kokenopkamp.be
• Hannibals infopagina voor koks
• lang leve Google!
• lang leve de bib!
• leidraad voor vakantiekoks
• brochure Bikke bikke bik
63. 2. de boodschappen
budgetteren!
• keuze winkel (acties, kortingen)
• seizoensproducten
• het kan niet alle dagen kaviaar zijn
• witte producten versus merkproducten
• grotere verpakkingen
• niet alles ineens om overschot te vermijden
64. 2. de boodschappen
vervoer
• eigen wagen
kilometervergoeding
forfait €40, reële kosten berekenen
verzekering BA, PO ≠ wagen
• andere oplossingen
wagen begeleider, openbaar vervoer,
levering aan huis, huurwagen
65. 2. de boodschappen
nazorg
• uitladen, ordenen
• boekhouding!
• kas natellen
• persoonlijke aankopen afrekenen
66. 3. budget beheren
• overschrijving op je rekening
• kasje, rekenmachine
• altijd een betaalbewijs
• saldo
• boekhouding steeds up-to-date
→ alle info in leidraad financiën
67. boekhoudschrift
UITGAVEN
SALDO:
Doc
.nr
Datum Omschrijving
geldophali
ng
betaald
kaart
betaald
cash
saldo bank saldo cash
Saldo
totaal
Saldo
70. ONKOSTENNOTA GEBRUIK EIGEN WAGEN
naam eigenaar wagen
reden van de rit
kilometerstand start
kilometerstand einde
gereden kilometers x 0,17 =
vergoeding
handtekening
voor ontvangst
72. 5. de keuken, jouw terrein
• verboden voor onbevoegden?
• organiseer en orden
• hygiëne
• afwas
• veiligheid
73. 6. omgang met de groep
• kooktaken hebben prioriteit
• samenwerken versus bemoeien
• goede afspraken
• weg van de verblijfplaats?
• leefregels Hannibal + groep
74. de visie en regels van Hannibal
Zie de infobrochure voor begeleiders.
– weg van de verblijfplaats
– roken, alcohol, drugs
– relaties, intimiteit, privacy
– wettelijke overtredingen
– bezoek
– gsm
– …
75. nu is het aan jullie
we wensen je veel plezier
met de voorbereidingen,
en een onvergetelijke vakantie
dankjewel voor je engagement!
79. Oefening - boekhouding
Je kreeg €2154 op je rekening.
Je haalde al €500 af.
Bij Colruyt en Aldi betaalde
je met je bankkaart.
Bij de bakker cash.
Breng het boekhoudschrift in orde.
81. Oefening - boodschappenlijst
We kiezen 1 dag uit ons weekmenu.
1. Bereken de hoeveelheden
voor 25 personen.
2. Maak een boodschappenlijstje.
Editor's Notes
Alle betrokkenen zijn jonger dan 30, met uitzondering van de koks.
In 2010 hebben we 599 plaatsen aangeboden. (Zal anders zijn voor de jaren erna!)
Aantal vrijwilligers = geschatte aantal 2010. Aanpassen indien nodig.
Dit is een eerste overzicht, we gaan op elk van deze puntjes dadelijk dieper in.
Menu opstellen = eerste belangrijke taak van de koks. Overzicht van aandachtspunten bij het opstellen van je menu. We gaan dadelijk op elk punt dieper in.
Meer info in de leidraad.
Evenwichtige maaltijden = alle nodige voedingsstoffen moeten aangeboden worden. Minstens 1 degelijke maaltijd (met voldoende groenten) per dag. Pannenkoeken e.d. zien we als een snack, niet als een volwaardige maaltijd.
Het oog wil ook wat: presenteer je maaltijden zo gezellig, huiselijk mogelijk. Met een beetje inkleding en zorg kan een simpele kampmaaltijd toch feestelijk ogen.
Milieu: verwijzen naar link ‘Kampkippen en kikkererwten’ (zie leidraad, internetlinks): veel tips over ecologisch op kamp gaan. (lesgever, lees dat document ook eens door zodat je zelf een aantal goeie voorbeelden kan geven!)
Het middagmaal is meestal warm, het avondmaal een broodmaaltijd. Bij de avondbroodmaaltijd mag er al eens een extraatje zijn. (zie leidraad)
Laatste dag: focus op drankje/hapje ouders en verder vooral werk om de keuken tijdig proper te krijgen. Zorg voor de begeleiders voor een maaltijd waar je weinig werk aan hebt. Vaak worden er dan frietjes of pizza’s gehaald, zodat je niet meer moet koken en ook weinig of geen afwas meer hebt.
Aantal: maximaal aantal staat in vakantiebrochure. Je kan altijd navragen hoe groot de groep (al) is.
Leeftijd: opgelet met ‘groeiers’! Tieners (vooral jongens) eten je de oren van het hoofd, hou daar rekening mee bij het berekenen van de hoeveelheden.
Beperkingen:
Fysieke beperking: trage eters, soms eten mixen, rijst is gevaarlijk voor mensen met slikproblemen – de begeleiders helpen de deelnemers met eten maar als kok moet je hier zeker rekening mee houden bij het bereiden/opdienen van de maaltijden.
Verstandelijke beperking: nogal wat deelnemers met gewichtsproblemen, velen hebben geen verzadigingsgevoel en moet je wat in het oog houden dat ze niet overdrijven (dit moet je weten als jij als kok de borden opschept); deelnemers leven echt naar de maaltijd toe en zullen voortdurend vragen wat de volgende maaltijd zal zijn: hang een menu op of vertel het hen gewoon (niet zeggen: dat is een verrassing);
Autisme: oppassen met fantasie, experimenten, minder gekende of onherkenbare maaltijden. Meer info in de leidraad!
Diëten e.d.: staat (summier) vermeld op de persoonlijke fiches. Vraag ernaar bij de contactpersoon van de vakantie. Aarzel niet om contact op te nemen met de ouders van de deelnemer om te kunnen inschatten hoe ernstig je het moet nemen. Zij kunnen je het best de nodige tips geven, afspraken maken over welke voedingsmiddelen ze eventueel zelf meegeven…
Vegetariërs: info over vleesvervangers in de leidraad. Kijk zeker ook eens op www.vegatopia.be (staat vermeld bij de links in de leidraad): website met info over vegetarisme en een heleboel recepten. Info over voedselallergieën vind je via de pagina www.gezondheid.be (staat ook vermeld bij de links op onze website)
Kookbudget ook van toepassing voor maaltijden op verplaatsing (bijvoorbeeld een terrasje/ijsje i.p.v. het traditionele vieruurtje).
Drank: standaard bij de maaltijden is water, af en toe kan er wel eens iets extra zijn. Bij het ontbijt: koffie, thee, (choco)melk. Voorzie ook drank voor het vieruurtje, en voor de vijfde maaltijd (vraag na wat de begeleiders graag drinken. Bier en wijn mag, maar zet altijd maar een beetje klaar zodat ze zich niet kunnen bezatten. Geen andere sterke dranken!
- Je krijgt een startpakketje huishoudgerief mee (WC-papier, keukenrol, sponsjes, detergent e.d), maar als dat op is moet je het bijkopen met het kookbudget.
Eventueel aan te passen indien de forfaits veranderd werden!
Inventaris keuken: De contactpersoon voor de kookploegen bezorgt elk kookploegje de info over het kamphuis. Kijk zeker zelf ook al eens op de website van het kamphuis. Informeer bij Hannibal naar de contactgegevens van de koks die er vorig jaar kunnen koken, want zij kunnen allicht nog veel nuttige opmerkingen doorspelen.
Zorg dat je weet welke apparaten en materialen ter beschikking zijn, vooraleer je je menu maakt. Zonder oven kan je geen lasagne maken, en zonder friteuse geen kroketjes…
Informeer voor je de eerste boodschappen gaat doen nog even bij Hannibal welke overschotjes van een vorig kamp je meekrijgt. Zo kan je soms nog flink besparen op een aantal dingen!
Denk even na: welke keukenspullen vind jij onmisbaar om handig te kunnen werken? Neem indien mogelijk/nodig wat spullen van thuis mee. (Bvb. Enkele kleine potjes/pannetjes, je pepermolen, ijsblokjesvormen… van die spullen die er vaak niet zijn in een kamphuiskeuken.)
Inventaris keuken: De contactpersoon voor de kookploegen bezorgt elk kookploegje de info over het kamphuis. Kijk zeker zelf ook al eens op de website van het kamphuis. Informeer bij Hannibal naar de contactgegevens van de koks die er vorig jaar kunnen koken, want zij kunnen allicht nog veel nuttige opmerkingen doorspelen.
Zorg dat je weet welke apparaten en materialen ter beschikking zijn, vooraleer je je menu maakt. Zonder oven kan je geen lasagne maken, en zonder friteuse geen kroketjes…
Informeer voor je de eerste boodschappen gaat doen nog even bij Hannibal welke overschotjes van een vorig kamp je meekrijgt. Zo kan je soms nog flink besparen op een aantal dingen!
Denk even na: welke keukenspullen vind jij onmisbaar om handig te kunnen werken? Neem indien mogelijk/nodig wat spullen van thuis mee. (Bvb. Enkele kleine potjes/pannetjes, je pepermolen, ijsblokjesvormen… van die spullen die er vaak niet zijn in een kamphuiskeuken.)
Inventaris keuken: De contactpersoon voor de kookploegen bezorgt elk kookploegje de info over het kamphuis. Kijk zeker zelf ook al eens op de website van het kamphuis. Informeer bij Hannibal naar de contactgegevens van de koks die er vorig jaar kunnen koken, want zij kunnen allicht nog veel nuttige opmerkingen doorspelen.
Zorg dat je weet welke apparaten en materialen ter beschikking zijn, vooraleer je je menu maakt. Zonder oven kan je geen lasagne maken, en zonder friteuse geen kroketjes…
Informeer voor je de eerste boodschappen gaat doen nog even bij Hannibal welke overschotjes van een vorig kamp je meekrijgt. Zo kan je soms nog flink besparen op een aantal dingen!
Denk even na: welke keukenspullen vind jij onmisbaar om handig te kunnen werken? Neem indien mogelijk/nodig wat spullen van thuis mee. (Bvb. Enkele kleine potjes/pannetjes, je pepermolen, ijsblokjesvormen… van die spullen die er vaak niet zijn in een kamphuiskeuken.)
Kookboek voor groepen moet je echt vooraf eens doornemen! We geven er standaard eentje mee op kamp, maar we kunnen ze niet uitlenen. Het is nog in de handel (2010) en misschien ook wel te vinden in je bib. Je kan eventueel wel vragen bij Hannibal om kopies te maken.
Lesgever: indien mogelijk, maak verbinding met de website en open de kooklinks even. Zo zien de cursisten dat er echt een overvloed aan info te vinden is via die links.
Het boodschappen doen is een niet te onderschatten taak voor de kookploeg, waar je goed op voorbereid moet zijn.
Deze puntjes worden verderop in detail besproken.
Je verliest ontzettend veel tijd met boodschappen doen. Onderschat dit niet. Goed plannen, voldoende tijd voorzien zodat je niet moet stressen!
Eventueel kan je bepaalde boodschappen al in je vertrouwde Colruyt/Aldi bij jou in de buurt doen (behalve de dingen die koel bewaard moeten worden). Dan kan je die al afzetten op de kampplaats en hoef je ginds alleen nog de verse spullen gaan kopen. Spreek af met de VV hoe de timing van de groep en de planning van de kookploeg er de eerste dag uit zal zien.
Rust in de keuken: na de middagafwas tot aan het vieruurtje. Voor de rest ben je van ‘s morgens vroeg tot ‘s avonds laat in de weer. Als je voorop bent op je schema, kan je eventueel al dingen voor de volgende dag voorbereiden: alvast pudding maken, aardappelen schillen, brood/vlees bestellen…
Tip voor brood: bestel telefonisch bij de bakker en laat je bestelling leveren of minstens klaarzetten. Zeker op zondagochtend kan je zo veel tijd winnen.
- Ga eerst heel zorgvuldig na wat je voor elke maaltijd nodig hebt, en in welke hoeveelheden. Maak dan een duidelijke boodschappenlijst.
! Adres van winkels: vraag eventueel na bij het kamphuis zelf of ze een lijstje hebben dat ze kunnen doormailen. Of spreek de koks van vorig jaar aan voor tips. Verder kan je wel een en ander vinden via internet (www.aldi.be en www.colruyt.be). Het is ook wel goed om te weten welke (goede) bakker dichtbij is.
Laat de cursisten zelf even nadenken en vertellen hoe zij zo budgetvriendelijk mogelijk boodschappen zouden doen voor een groep.
Hannibal: voorkeur voor Aldi en vooral Colruyt (extra kortingskaart, grote verpakkingen, milieuvriendelijk)
Hou de boekhouding heel stipt bij, werk zo snel mogelijk bij nadat je boodschappen hebt gedaan. Zo gaan er geen kasticketjes verloren en weet je steeds wat je nog in kas hebt. Meer info over de boekhouding volgt zodadelijk.
Lesgever: neem leidraad financieel verantwoordelijke vooraf even door zodat je de juiste info kunt geven.
Gebruik nooit je eigen portefeuille voor geld van het kookbudget. Hou dit strikt gescheiden. Je krijgt hiervoor een geldtasje en een geldkoffertje mee.
Indien een handelaar/marktkramer je geen betaalbewijsje kan geven: gebruik het aankoopbiljet dat je vindt achteraan in het boekhoudschrift. Steek er zo onmiddellijk enkele in het geldtasje.
Het opvolgen van de boekhouding moet heel nauwkeurig gebeuren. De kas moet kloppen en jij moet het saldo uiteindelijk ook weer overschrijven van je rekening; Je hebt er dus alle belang bij om dit heel goed op te volgen. STEL DIT NIET UIT! Doe het minstens elke avond (als je die dag boodschappen gedaan hebt).
Lesgever: geef hierbij wat uitleg. Voor elke geldophaling/betaalbewijsje wordt een aparte rij ingevuld. Het totaal saldo moet telkens opnieuw berekend worden. Heb je betaald met de kaart dan schrijf je het bedrag in de lichtgroene kolom en bereken je in de andere lichtgroene kolom het banksaldo. Idem voor cash betalingen, maar dan in de donkergroene kolommen.
Bij uitgaven mag je telkens maar één kolom invullen, bij saldo vul je alledrie de kolommen in. Het laatste bedrag dat je noteert in de gele kolom is het totale bedrag dat je nog te besteden hebt.
Elk betaalbewijsje moet genummerd worden en chronologisch ingeplakt worden in het boekhoudschrift. Indien het betaalbewijsje niet duidelijk aangeeft wat/waar je gekocht hebt, schrijf je het er zelf bij.
Elk betaalbewijsje moet genummerd worden en chronologisch ingeplakt worden in het boekhoudschrift. Indien het betaalbewijsje niet duidelijk aangeeft wat/waar je gekocht hebt, schrijf je het er zelf bij.
Hou rekening met kooktijden! Plan goed wat je in welke volgorde bereidt. Kook ook niet te vroeg, zodat het vlees niet uitdroogt en de puree niet afkoelt (of de pasta plat en plakkerig wordt).
Krijg je het werk even niet rond? Misschien kan er wel iemand uit de groep even inspringen? Durf hulp vragen.
De keuken als vluchtweg voor begeleiders…
Bij deze dia hoort een document ‘opdracht menu samenstellen’. Geef de cursisten per twee 1 van de opdrachtjes. Zorg dat er voldoende kookboeken klaarliggen voor inspiratie (verzamel verschillende soorten kookboeken: hoofdmaaltijden, pastagerechten, vegetarisch kookboek, hapjes, soepen, visgerechten, drankjes, gebak…). Leg er zeker ook het kampkookboek bij (alle beschikbare exemplaren, want het is belangrijk dat ze er allemaal al mee kunnen kennismaken).
Geef niet te veel tijd! 10 à 15’ moet volstaan, zeker als er inspiratiemateriaal voorhanden is.
Elk groepje krijgt 7 gekleurde briefjes ter grootte van een post-it (elk groepje een andere kleur). Ze schrijven op elk briefje één van de gevonden gerechten.
Breng alle briefjes samen op een tafel, en maak een weekschema. Overloop even de beperkingen die je elk groepje hebt opgelegd, en bespreek kort hoe ze dat hebben opgelost. (zo weten de andere groepjes ineens ook waar ze rekening mee moeten houden).
Ga dan na of je de puzzel nog kan verbeteren: bijvoorbeeld een dag waarop al fruit voorzien is als dessert, geef je iets anders als vieruurtje. Als je ‘s avonds al balletjes met krieken geeft, geef dan ‘s middags geen gehakt...
Maak eventueel een foto (of kopie) van het hele schema. Dan hebben ze alvast iets om op terug te vallen.
Print per persoon de overzichtstabel uit het boekhoudschrift. Leg een aantal rekenmachientjes klaar. In de computermap vind je een pdf met vier kasbonnetjes. Geef elke cursist zo’n blad (of knip ze al uit). Laat ze zelf even puzzelen. Vraag naar de saldo’s die ze uitkomen. Overloop dan samen even de volgende dia, met de oplossing.
Als iemand de bonnetjes in een andere volgorde heeft ingeboekt, zullen de tussensaldo’s anders zijn. Het totaal moet wel kloppen.
Als er fouten gemaakt werden, ga dan na waar. Het is belangrijk dat iedereen dit systeem goed begrepen heeft.
Geef elk duo een dag uit het weekmenu dat de groep daarnet heeft samengesteld. Geef ze het kookboek voor groepen (p. 43-46) om de hoeveelheden te berekenen (voor het gemak tellen we voor deze oefening alleen volwassenen).
Voorzie kladpapier, enkele rekenmachientjes, de standaard boodschappenlijst.
Het is niet de bedoeling dat de oefening helemaal af is of dat je de resultaten gaat overlopen. Het doel is dat de cursisten ervaren dat het heel wat voorbereidingstijd en telwerk vergt om te komen tot een goede boodschappenlijst. Je kan eventueel kort vragen op welke problemen ze gestoten zijn. Indien voldoende tijd zou je als bijkomende opdracht kunnen vragen om op de boodschappenlijst aan te duiden wat ze in welke winkel gaan halen.
