1. 1
บทที่1 บทนํา
ความสําคัญและที่มาของปญหางานวิจัย
ในอดีตที่ผานมาการศึกษาในระดับสูงยังมีความตองการไมมาก จึงทําใหผูที่ศึกษาอยูนั้นไม
มีความตองการที่จะเรียนตอในระดับที่สูงขึ้นและการเขาศึกษาในระดับปริญญาโทหรือปริญญาเอก
มีสถาบันการศึกษาที่มีโครงการในระดับมหาบัณฑิตขึ้นไปนั้นเฉพาะในตางประเทศ ตอมาใน
ประเทศไทยก็เริ่มที่จะมีสถาบันการศึกษาที่มีโครงการในระดับมหาบัณฑิต และไดมีการวางแผน
การศึกษาในระดับสูงกวาปริญญาตรีมาอยางตอเนื่อง เพราะเห็นวาเปนการศึกษาที่มีจุดมุงหมายที่
จะพัฒนาความรู ความเชี่ยวชาญ แนวคิดวิธีการปฏิบัติเฉพาะสาขา เพื่อใหผูที่ไดรับการศึกษา
สามารถปรับสภาพในการปฏิบัติงานไดอยางถูกตองและเหมาะสม เปนการเพิ่มพูนศักยภาพและ
มาตรฐานการทํางานของบุคคลใหมีประสิทธิภาพ ปจจุบันการศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษาใน
สถาบันของรัฐและเอกชนมีเพิ่มมากขึ้น เปนการเปดโอกาสใหผูที่ตองการแสวงหาความรูและ
ประสบการณ สามารถเลือกเขาศึกษาตอไดตามความตองการ เพื่อสามารถศึกษาตอควบคูไปกับ
การทํางานได การศึกษาในระดับอุดมศึกษาเปนเสมือนแหลงความรูที่จะเสริมความกาวหนาทาง
วิชาการ เพื่อใชเปนปจจัยในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย อันเปนปจจัยพื้นฐานในการพัฒนา
ประเทศ บุคคลทั่วไปจึงใหความสําคัญแกการศึกษา โดยมีแนวคิดวาผูที่มีการศึกษาสูงจะมีโอกาส
เจริญกาวหนาในดานตาง ๆ ไดดีกวา ดังนั้นบุคคลทั่วไปจึงพยายามที่จะศึกษาใหถึงระดับสูงที่สุด
คือ ระดับอุดมศึกษา จนมีคํากลาววาสังคมไทยเปนสังคมที่นิยมคนที่มีปริญญา โดยเฉพาะอยางยิ่ง
การศึกษาระดับสูงกวาปริญญาตรี ซึ่งเปนการศึกษาที่มุงเสริมใหผูเรียนไดพัฒนาความรูและทักษะ
ในสาขาวิชาการเฉพาะทางใหมีความชํานาญยิ่งขึ้น มุงสรางสรรคความกาวหนาและความเปนเลิศ
ทางวิชาการ โดยเฉพาะการศึกษาคนควาวิจัยและพัฒนาองคความรู ซึ่งปจจุบันการศึกษาตอใน
ระดับปริญญาโทนั้น ไดมีผูนิยมเขาศึกษาตอกันมากขึ้น เนื่องจากระบบการศึกษาระดับตนๆ ใน
ประเทศไทยไดขยายตัวมากขึ้น และปจจุบันมีอาจารยที่จบการศึกษาทั้งในระดับปริญญาโทและ
ปริญญาเอกจากตางประเทศเปนจํานวนมาก ทําใหสามารถเปดสอนในระดับปริญญาโทได
กวางขวางยิ่งขึ้น ปจจัยสําคัญที่มีอิทธิพลตอการเรียนทีสําคัญอีกอยางก็คือ คานิยมในปริญญา การ
่
ไดรับปริญญาขั้นสูงจะมีประโยชนในการทํางาน ลักษณะการทํางานหลายอยางในประเทศไทย
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

2. 2
ขึ้นอยูกับปริญญา ไมไดขึ้นอยูกับประสบการณและความรูความสามารถเพียงอยางเดียว คนที่มี
ปริญญาสูงเทานั้นที่จะสามารถเลื่อนไปสูตําแหนงที่สูง ๆ บางตําแหนงได นอกจากนี้ยังมีสาเหตุ
อื่น ๆ อีก เชน เรียนจบปริญญาตรีแลวยังหางานทําไมไดจึงเรียนตอระดับปริญญาโทเพื่อชะลอการ
วางงาน นอกจากนี้การเรียนปริญญาโทเปนการใชเวลาวางใหเปนประโยชน เพราะมี
สถาบันการศึกษาหลายแหงเปดสอนปริญญาโทหลังเลิกงาน จึงมีผูที่ตองการศึกษาหาความรู
เพิ่มเติมเปนจํานวนมาก นอกจากนี้บางคนยังเห็นวาการศึกษาตอระดับปริญญาโทเปนแฟชั่นอยาง
หนึ่งในสังคมปจจุบันเปนเรื่องของนักศึกษาที่พยายามจะพัฒนาตัวเอง เพราะปจจุบันภาวะ
เศรษฐกิจดีขึ้น ทําใหการแขงขันคอนขางสูง การไดพัฒนาตัวเองก็เปนสวนหนึ่งที่จะสามารถนําให
กาวไปสูความสําเร็จในหนาที่การงานได ซึ่งการตัดสินใจในการศึกษาตอระดับบัณฑิตศึกษานั้นแต
ละคนอาจมีเหตุผล มีแรงจูงใจแตกตางกันไป เชน ตองการไดรับความรูและประสบการณเพิ่มขึ้น
เพื่อนําไปพัฒนางานในหนาที่ใหเจริญกาวหนา ตองการเพิ่มวุฒิทางการศึกษา เพื่อนําไป
ประกอบการแสวงหาความกาวหนาและความมั่นคงในชีวิต บางคนอาจมีความมุงหวังเพื่อใหเปนที่
ยอมรับของสังคม และความมีชื่อเสียงเกียรติยศ นอกจากนี้เหตุจูงใจในการศึกษาตอของบุคคลในแต
ละระดับจะแตกตางกันออกไปตามวัย ฐานะ และโอกาส ความคิดเกี่ยวกับการเรียนอาจจะเริ่มมีแนว
หันเหเขาหาผลทางเศรษฐกิจ เชน เรียนในสาขาวิชาที่หางานทําไดงาย มีรายไดดี ไมตองทํางาน
หนักและที่สําคัญตองเปนงานประเภทที่ตนมีใจรักและชอบที่จะทําดวย บางครั้งการเลือกเรียนตอ
ในระดับบัณฑิตศึกษา มักขึ้นอยูกับคานิยมของผูปกครอง เนื่องจากมีความเห็นวาการเรียนในระดับ
บัณฑิตศึกษานั้นจะทําใหบุตรหลานมีโอกาสไดงานดี ๆ ทํา มีเงินเดือนสูง เปนเจาคนนายคน เปน
ที่เชิดหนาชูตาของวงศตระกูล ครอบครัวใดมีฐานะทางเศรษฐกิจดีก็จะพยายามสงบุตรหลานใหได
เรียนจนถึงระดับสูงสุด อาจเรียนจนถึงระดับปริญญาเอก เทาทีสติปญญาจะเอื้ออํานวยใหเรียนได
่
จากความสําคัญของการศึกษาตอระดับบัณฑิตศึกษา จึงมีนิสิตจํานวนมากมาศึกษาตอ
เพราะตองการพัฒนาศักยภาพของตนเองใหมีความรูความสามารถ และประสบการณใหมากยิ่งขึ้น
เพื่อใหสามารถปฏิบัติงานไดอยางมีประสิทธิภาพ และทันตอการเปลี่ยนแปลงของสังคม
ความกาวหนาทางวิชาการ ตลอดจนความเจริญทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีที่เปนไปอยาง
รวดเร็ว จึงตองพัฒนาตัวเองเพื่อใหทันตอการเปลี่ยนแปลงดังกลาว มิฉะนั้นแลวจะกลายเปนผูลา
หลัง นอกจากนี้ผูที่จบการศึกษาในระดับมหาบัณฑิตยังเปนที่ยอมรับของสังคม สงผลตอ
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

3. 3
ความกาวหนาในการทํางานในอนาคตตอไป จากการวิเคราะหรายดานพบวาเหตุจูงใจที่ทําใหนิสิต
เขาศึกษาตอในระดับบัณฑิตศึกษานั้นขึ้นอยูกับปจจัยตาง ๆ ดังนี้
1. ปจจัยดานความครบถวนสมบูรณของสถาบันการศึกษา
1.1 มหาวิทยาลัยมีหลักสูตรการเรียนการสอนตรงตามความตองการของนักศึกษา
1.2 มหาวิทยาลัยมีอุปกรณการสอนที่ทันสมัย
1.3 มหาวิทยาลัยมีชื่อเสียง
1.4 อาจารยที่สอนมีชื่อเสียงและมีคุณภาพ
1.5 มีการทดลองปฏิบัติงานในสถานการณจริง
1.6 ความสะดวกสบายของหองเรียนและสวัสดิการของหองอเนกประสงคตาง ๆ
2. ปจจัยดานราคา
2.1 คาเลาเรียนมีความเหมาะสม
2.2 ระบบการจายคาเลาเรียนมีความสะดวก อาจมีการโอนผานบัญชีธนาคาร
3. ปจจัยดานสถานที่
3.1 มหาวิทยาลัยมีที่จอดรถกวางขวางและสะดวกสบายแกนักศึกษา
3.2 มีพื้นที่บริเวณมหาวิทยาลัยกวางขวางและมีสภาพแวดลอมที่ดี
3.3 สถานที่ตั้งของมหาวิทยาลัยมีความสะดวกในการเดินทางและเปนศูนยกลางในการเดินทาง
4. ปจจัยดานการสงเสริมการตลาด
4.1 ทางมหาวิทยาลัยมีการโฆษณาและประชาสัมพันธในสื่อตาง ๆ อยางทั่วถึง
4.2 ทางมหาวิทยาลัยมีระบบการผอนผันคาเลาเรียนหรือมีทุนการศึกษาให
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

4. 4
5. ปจจัยดานหนาที่การงาน
ผูที่จบการศึกษาในระดับปริญญาโทสามารถเขาสูตําแหนงบางตําแหนงไดงายกวาผูจบ
การศึกษาในระดับปริญญาตรี เนื่องจากบางหนวยงานจะกําหนดคุณสมบัติของผูเขาสอบไวตั้งแต
ตอนเริ่มตน เนื่องจากเชื่อวาผูที่มีการศึกษาสูง นาจะมีวุฒิภาวะและประสบการณมากกวาผูที่มี
การศึกษาต่ํา
6. ปจจัยดานเหตุผลสวนตัว
ผูที่มาศึกษาตออาจมีเหตุผลสวนตัวในการเขาศึกษาตอ เพราะอยากมีชื่อเสียง เกียรติยศ
อยากไดชื่อวาเปนผูจบปริญญาโท ตองการที่จะไดรับความรูและประสบการณที่เปนประโยชนจาก
มหาวิทยาลัย โดยเนนที่การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนและเนื้อหาวิชาเพื่อสามารถที่จะนําไป
ประยุกตใชในชีวิตประจําวันไดจริง
7. ปจจัยดานอิทธิพลจากการชักจูงจากบุคคลและสื่อ
นิสิตบางคนเขามาศึกษาตอโดยการสนับสนุนหรือไดรับคําชี้แจงจากเพื่อน ครู อาจารยที่
เคยสอนมา ญาติพี่นองหรือสามี ภรรยาใหการสนับสนุน ตลอดจนไดทราบขาวการรับสมัครจาก
สื่อตางๆ เชน หนังสือพิมพ วิทยุ โทรทัศน เปนตน
8. ปจจัยดานการเปนสาขาวิชาที่ตรงกับความตองการของสังคม
เนื่องจากนิสิตสวนใหญ กอนตัดสินใจเขาศึกษาตอในระดับบัณฑิตศึกษานั้น ตองมี
การศึกษาคนควาขอมูลเรื่องความตองการของตลาดแรงงานในปจจุบันวาเนนไปในสาขาวิชาใดและ
มีความตองการนิสิตที่จบปริญญาโทมากกวาปริญญาตรีมากนอยแคไหน
จังหวัดมุกดาหารเปนจังหวัดที่มีประชากรประมาณ 335880 คน และและยังมีประชาชนที่มี
เขตติดตอใกลเคียงกันอีกหลายจังหวัด ตลอดจนมีอาราเขตติดตอกับสาธารณะรัฐประชาธิปไตย
ประชาชนลาว และมีความสําคัญในบานะเปนเมืองทาสําคัญในการติดตอคาขายและเปนเสนทาง
คมนาคมเชื่อมตอระหวางเมืองสําคัญๆ ในกลุมประเทศลุมน้ําโขง (Greater Mekong Subregion)
ประกอบดวย 6 ประเทศคือ ไทย จีน (มณฑลยูนนาน) เวียดนาม กัมพูชา ลาว พมา หรือ ระเบียง
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

5. 5
เศรษฐกิจอนุภูมิภาคลุมแมน้ําโขง(GMS Economic Corridors )อีกดวย ทําใหจังหวัดมุกดาหาร
จําเปนที่จะตองมีสถาบันการศึกษาในระดับตางๆที่รองรับความตองการในการใหการศึกษาแก
ประชาชนดังกลาวเพื่อเปนการเตรียมพรอมในการตอนรับในการเปนในป 2558 ประเทศไทยจะกาว
เขาสูการเปนประชาคมอาเซียน ดังนั้นทุกภาคสวนจะตองรูเทาทันเพื่อปรับตัวใหทันตอเหตุการณ
ดานตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยิ่งจังหวัดชายแดนที่ติดตอกับประเทศเพื่อนบานจําเปนอยางยิ่งที่จะตอง
เรียนรูและปรับตัวตามการเปลี่ยนแปลงของประเทศเพื่อนบานดวย จังหวัดมุกดาหารเปนจังหวัดที่มี
พื้นที่ติดชายแดน มีสะพานขามแมน้ําโขงแหงที่ 2 เพื่อเชื่อมตอไปสูสาธารณรัฐประชาธิปไตย
ประชาชนลาวและเวียดนามยุทธศาสตรของจังหวัดมุกดาหารจึงไดกําหนดใหมีสวนเกี่ยวของกับ
ตางประเทศทั้งดานการทองเที่ยวและการคา ซึ่งจําเปนอยางยิ่งที่จะตองพัฒนาศักยภาพทรัพยากร
มนุษยและประชาชนในจังหวัดเพื่อรองรับ โดยการจัดใหมีการศึกษาระดับอุดมศึกษาขึ้นในจังหวัด
มุกดาหารเพื่อสามารถผลิตบัณฑิตรองรับตามยุทธศาสตรดังกลาวเนื่องจากจังหวัดมุกดาหารเปน
จังหวัดหนึ่งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือที่ยังไมมีสถาบันอุดมศึกษาทั้งที่มีพื้นที่เชื่อมตอกับ
ตางประเทศดานทองเที่ยว ดานการคา เปนตน
รายละเอียดเกี่ยวกับ ศูนยอุดมศึกษามุกดาหาร
ภาพที่ 1 ปายวิทยาลัยการอาชีพนวมินทราชินีมุกดาหาร
สถานที่ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนคือ วิทยาลัยการอาชีพนวมินทราชินีมุกดาหาร
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

6. 6
ตั้งอยูที่ถนนเลี่ยงเมือง จังหวัดมุกดาหาร ถาหากเดินทางออกจากจังหวัดสกลนคร ใหเลี้ยวขวาไป
ตามถนนเลี่ยงเมือง ระยะทางประมาณ 2 กิโลเมตร จะอยูทางซายมือของถนน และหากเดินทางมา
จากจังหวัดอุบลราชธานีใหเลี้ยวซายไปตามถนนเลี่ยงเมือง เจอสี่แยกคําชะอี ใหตรงไปขางหนา
เรื่อยๆ สังเกตสถานที่เรียนจะอยูทางขวามือของถนน
ภาพที่ 2 แผนที่ตั้งวิทยาลัยการอาชีพนวมินทราชินีมุกดาหาร
ศูนยอุดมศึกษามุกดาหาร ไดถูกเปดขึ้นเพื่อใหโอกาสสําหรับการพัฒนาบุคลากรในทองถิ่น
จังหวัดมุกดาหารใหมีคุณวุฒิทางการศึกษา มีทักษะทางวิชาชีพ มีคุณธรรมและจริยธรรม สามารถ
พัฒนาสังคม ชุมชนทองถิ่นใหกาวทันโลกที่เปลี่ยนแปลงไปอยางรวดเร็ว
โดยใชทรัพยากรรวมกันระหวางทองถิ่นและมหาวิทยาลัย ซึ่งนักศึกษาไมตองเดินทางไป
เรียนไกลจากบานของตนเอง ทําใหสามารถผลิตบัณฑิตที่เปนคนดี เปนคนเกง และมีจิตใจงดงาม
ออกไปรับใชชาติ สังคม ชุมชนทองถิ่น
มหาวิทยาลัยไดเปดโอกาสดานการศึกษาในระดับอุดมศึกษาแกบุคลากรตางประเทศที่อยู
ในละแวกใกลเคียงอีกดวย
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

7. 7
รายละเอียดเกี่ยวกับ งานจัดการศึกษาภายนอกมหาวิทยาลัย สํานักสงเสริมวิชาการและงาน
ทะเบียน มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร
1. ขอมูลเบื้องตนของหนวยงาน
ที่ตั้ง อาคาร10 ชั้น 6 เลขที่ 680 หมู 11 ถนนนิตโย ตําบลธาตุเชิงชุม อําเภอเมือง
สกลนคร จังหวัดสกลนคร 47000 โทรศัพท 0-4274-3706, 0-4297-0021
2. ปรัชญา/ วิสัยทัศน/ พันธกิจ/ ปณิธาน/ จุดเนน
ปรัชญา
ใหโอกาสทางการศึกษา รวมสรางปญญาชนในทองถิ่น
วิสัยทัศน
เปนผูนําดานการจัดการอุดมศึกษาในทองถิ่นสรางเครือขายในการทํางาน ใหบริการทาง
วิชาการอยางมีประสิทธิภาพและเกิดประสิทธิผล แกชุมชนบนพื้นฐานของการมีสวนรวม
เพื่อสรางสรรคประชาสังคมที่ดี
พันธกิจ
• รองรับความตองการทางการศึกษาของทองถิ่น โดยเปดโอกาสใหประชาชนไดรับ
การศึกษาระดับอุดมศึกษาที่มีคุณภาพ
• ผลิตและพัฒนากําลังคนเพื่อสนองความจําเปนในการพัฒนาทองถิ่นและประเทศชาติ
• สรางเครือขายการเรียนรูและการทํางานรวมกันระหวางสถาบันอุดมศึกษากับทองถิ่น
ชุมชนตลอดจนประเทศเพื่อนบาน
• บริการงานวิชาการแกอาจารยและนักศึกษาทั้งที่กําลังศึกษาอยูและที่สําเร็จการศึกษา
ไปแลวโดยยึดหลักความถูกตองเปนสําคัญ
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

8. 8
ปณิธาน
• ตอบสนองนโยบายของมหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร
• จัดการศึกษาเพื่อการพัฒนาทองถิ่น
• เพื่อบริการทางการศึกษาใหทองถิ่นมีสวนรวมในการจัดการศึกษา
จุดเนน
• บัณฑิตเปนคนดี มีจิตสาธารณะ และมีทักษะวิชาชีพ โดยมีอาจารยและบุคลากรเปน
แบบอยาง
• นักศึกษามีจริยธรรม โดยเนนเชิงปฏิบัติ
• นักศึกษามีเอกลักษณ/จุดเดน/สูงาน/เปนคนดี
• นักศึกษามีระเบียบวินัย
3. ประวัติความเปนมา
ในภาคเรียนที่ 3/2543 เปดศูนยการศึกษาระดับอุดมศึกษา เพื่อตอบสนองความตองการ
ของชุมชนทองถิ่นโดยเฉพาะสมาชิกองคการบริหารสวนตําบล (อบต.) ในอําเภอวานรนิวาสและ
อําเภอขางเคียง โดยใชศูนยการศึกษานอกโรงเรียนอําเภอวานรนิวาสเปนที่ตั้งศูนยฯ เปดการเรียน
การสอนในโปรแกรมวิชาพัฒนาชุมชน หลักสูตรอนุปริญญา 2 ปตอเนื่อง
ตอมาในภาคเรียนที่ 1/2544 ผศ.นิพนธ อินสินและคณะ ไดทําการเปดศูนยอุดมศึกษา
มุกดาหารขึ้นอีก โดยทานผูวาราชการจังหวัดมุกดาหาร ทานผูอํานวยการวิทยาลัยการอาชีพนวมินท
ราชินีมุกดาหาร ประชาชนชาวจังหวัดมุกดาหารใหความรวมมือและใหการสนับสนุนเปนอยางดี
เปดการเรียนการสอนในตอนแรกคือ โปรแกรมวิชาประถมศึกษา โปรแกรมวิชาการศึกษาประถม
วัย โปรแกรมวิชาการจัดการทั่วไป จํานวน 3 หมูเรียนและในภาคเรียนที่ 2/2544 จึงไดเปดโปรแกรม
วิชารัฐประศาสนศาสตร (รปศ.) อีก 1 หมูเรียน
ศูนยอุดมศึกษามุกดาหาร ไดถูกเปดขึ้นเพื่อใหโอกาสสําหรับการพัฒนาบุคลากรในทองถิ่น
จังหวัดมุกดาหารใหมีคุณวุฒิทางการศึกษา มีทักษะทางวิชาชีพ มีคุณธรรมและจริยธรรม สามารถ
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

9. 9
พัฒนาสังคม ชุมชนทองถิ่นใหกาวทันโลกที่เปลี่ยนแปลงไปอยางรวดเร็วโดยใชทรัพยากรรวมกัน
ระหวางทองถิ่นและมหาวิทยาลัย ซึ่งนักศึกษาไมตองเดินทางไปเรียนไกลจากบานของตนเอง ทําให
สามารถผลิตบัณฑิตที่เปนคนดี เปนคนเกง และมีจิตใจงดงาม ออกไปรับใชชาติ สังคม ชุมชน
ทองถิ่นมหาวิทยาลัยไดเปดโอกาสดานการศึกษาในระดับอุดมศึกษาแกบุคลากรตางประเทศที่อยูใน
ละแวกใกลเคียงอีกดวย
คณะที่เปด
คณะวิทยาการจัดการ
การบัญชี ปวสหรืออนุปริญญา ระยะเวลาเรียน 2 ปการศึกษา เรียนที่ศูนยอุดมศึกษา
มุกดาหาร
การจัดการทั่วไป ปวสหรืออนุปริญญา ระยะเวลาเรียน 2 ปการศึกษา เรียนที่ศูนย
อุดมศึกษามุกดาหาร
คอมพิวเตอรธุรกิจ ปวสหรืออนุปริญญา ระยะเวลาเรียน 2 ปการศึกษา เรียนที่ศูนย
อุดมศึกษามุกดาหาร
ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ
ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ วาดวยการจัดการศึกษานอกสถานที่ตั้งของ
สถาบันอุดมศึกษาของรัฐ พ.ศ. 2552เพื่อใหสถาบันอุดมศึกษาของรัฐใชเปนแนวทางในการจัด
การศึกษานอกสถานที่ตั้ง อยางมีคุณภาพ และมาตรฐานการศึกษา โดยมีรายละเอียด คือ
“นอกสถานที่ตั้ง ” หมายความวา สถานที่จัดการศึกษาอื่นใดของสถาบันอุดมศึกษาของรัฐ ซึ่งมิใช
เปนที่ตั้งของสถาบันอุดมศึกษา “ สภาสถาบัน ” หมายความวา สภาสถาบันอุดมศึกษาแตละแหง
สถาบันอุดมศึกษาจะจัดการศึกษานอกสถานที่ตั้งดวยวิธีการเรียนการสอนในชั้นเรียนหรือวิธีการ
เรียนการสอนในระบบ การศึกษาทางไกลทั้งหลักสูตรหรือเฉพาะบางสวนตามที่สภาสถาบัน
กําหนดก็ได  การจัดการศึกษาของสถาบันอุดมศึกษา ใหจัดการศึกษาในที่ตั้งเปนหลักเวนแต มี
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

10. 10
เหตุผลและความจําเปนเพื่อประโยชนตอการจัดการเรียนการสอน แกผ ูเรียน สถาบันอุดมศึกษาจะ
จัด การศึกษานอกสถานที่ตั้งก็ไดตามเงื่อนไข ดังตอไปนี้
1. จัดการเรียนการสอนในหลักสูตรเดิมที่ไดเปดสอนในที่ตั้งแลว
2. ดําเนินการจัดการศึกษาใหมีคุณภาพและมาตรฐานครบถวนตามเกณฑมาตรฐาน
หลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการ
3. จัดการเรียนการสอนที่เนนใหผูเรียนมีผลสัมฤทธิ์ตามวัตถุประสงคของหลักสูตรและ มี
การประเมินผลเพื่อพัฒนาหลักสูตร จัดสิ่งสนับสนุนทางการศึกษาใหเพียงพอ
เชนเดียวกับการจัดการศึกษาในที่ตั้ง
4. จัดสิ่งสนับสนุนทางการศึกษาใหเพียงพอเชนเดียวกับการจัดการศึกษาในที่ตั้ง
5. จัดใหมีการใหคําปรึกษาทางวิชาการ การแนะแนวอาชีพ การจัดบริการสวัสดิการ
นักศึกษา และบริการดานอื่นใหมีมาตรฐานเชนเดียวกับการจัดการศึกษาในที่ตั้ง
6. จัดสภาพแวดลอมที่เหมาะสมตอการจัดการศึกษา มีความปลอดภัยและมีสิ่งอํานวย
ความสะดวกอยางเพียงพอ
7. ปฏิบัติตามหลักเกณฑและแนวปฏิบัติเกี่ยวกับการพิจารณาประเมินคุณภาพการจัด
การศึกษาตามที่คณะกรรมการการอุดมศึกษากําหนด
ใหอธิการบดีขออนุญาตจัดการศึกษานอกสถานที่ตั้งตอสภาสถาบัน พรอมทั้งเสนอ
เอกสารหลักฐานเพื่อประกอบการพิจารณา โครงการจัดการศึกษานอกสถานที่ตั้งที่มีรายละเอียด
เกี่ยวกับรูปแบบ วิธ ีการและ ระยะเวลาจัดการศึกษา พรอมทั้งที่ตั้งและแผนผังแสดงบริเวณและ
อาคาร โดยจะตองมีเอกสารแสดงการเปนผูมีกรรมสิทธิ์ในที่ดินที่จะใชเปนที่จัดการเรียนการสอน
หรือ หลักฐานแสดงการเปนผูมีสิทธิในการเชาที่ดิน หรือหลักฐานแสดงการเปนผูมีสิทธิในการใช
ที่ดินหรือ อาคารสถานที่ตามระยะเวลาที่กําหนด
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

11. 11
สาเหตุที่นักศึกษาเลือกมาศึกษาที่ศูนยมุกดาหาร
1. เนื่องจากนักศึกษาสวนใหญนั้น ในวันจันทร ถึง ศุกร ตองไปทํางาน แตตองการพัฒนา
ศักยภาพของตนเองโดยศึกษาตอในระดับปริญญาตรีในวันเสาร อาทิตย ที่วางจากการ
ทํางาน
2. มีความสะดวกกวาที่จะตองเดินทางไปศึกษาที่จังหวัดสกลนคร ซึ่งเปนที่ตั้งของ
มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร
3. ประหยัดคาใชจายมากกวาที่จะตองเดินทางไปศึกษาที่จังหวัดสกลนคร ซึ่งเปนที่ตั้งของ
มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร
4. เชื่อมั่นในสถาบัน ซึ่งมีชื่อเสียงและคุณภาพทางวิชาการ และการศึกษา ซึ่งผลิตบัณฑิตที่
มีความรู ความสามารถออกมามากมาย ตั้งแตในอดีต จนถึงปจจุบัน
เขตพื้นที่อาศัยของนักศึกษาที่มาศึกษาที่ศูนยมุกดาหาร
1. อําเภอเมืองมุกดาหาร
2. อําเภอนิคมคําสรอย
3. อําเภอดอนตาล
4. อําเภอดงหลวง
5. อําเภอคําชะอี
6. อําเภอหวานใหญ
7. อําเภอหนองสูง
8. แขวงสะหวันนะเขต สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว
9. อําเภอเลิงนกทา จังหวัดยโสธร
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

12. 12
10. อําเภอกุฉินารายณ และ อําเภอเขาวง จังหวัดกาฬสินธุ
สาเหตุการยุบศูนยอุดมศึกษามุกดาหาร
จากรายงานขาวมติชน เมื่อวันที่ 17 พฤษภาคม นายพินิติ รตะนานุกูล รองเลขาธิการ
คณะกรรมการการอุดมศึกษา(กกอ.) เปดเผยวาสํานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา(สกอ.) มี
แนวคิดที่จะยุบเลิกศูนยการจัดการศึกษานอกที่ตั้ง หรือศูนยนอกที่ตั้ง ที่มหาวิทยาลัยรัฐและ
มหาวิทยาลัยเอกชนเปดอยูในปจจุบัน ซึ่งตัวเลขศูนยนอกที่ตั้ง ยังไมทราบแนชัดวามีอยูเทาใด เพราะ
บางมหาวิทยาลัยก็ไมไดรายงานตั้งเขามา สาเหตุที่จะปด ยอมรับวาสวนหนึ่งมาจากปญหาการซื้อ
ขายประกาศนียบัตรบัณฑิต (ป.บัณฑิต) วิชาชีพครูของมหาวิทยาลัยอีสาน (มอส.) และอีกสวนหนึ่ง
มองวามหาวิทยาลัยที่กระจัดกระจายอยูทั่วประเทศในขณะนี้เพียงพอที่จะรองรับตอความตองการ
ของนักศึกษา ฉะนั้นจึงเห็นวามหาวิทยาลัยควรจัดการเรียนการสอนในที่ตั้งเทานั้น หรือหากจะเปด
นอกที่ตั้ง ก็ตองเปนในลักษณะวิทยาเขตเทานั้น เพราะมีการบริหารจัดการที่เปนระบบ รอง
เลขาธิการ กกอ. กลาวตอวา อนาคตอาจจะตองสอบถามจากมหาวิทยาลัยที่เปดศูนยนอกที่ตั้งดวยวา
หากจะตองยุบเลิก จะไดรับผลกระทบอยางไรหรือไม ที่สําคัญกําลังอยูระหวางการศึกษากฎหมาย
และกฎกระทรวงที่เกี่ยวของทั้งหมดวาจะดําเนินการอยางไร เพราะถาจะตองมีการยุบเลิกศูนยนอก
ที่ตั้ง ก็จะตองไปแกไขกฎหมาย
สํานักงานคณะกรรมการอุดมศึกษา (สกอ.) หนวยงานที่กํากับดูแลเขาตรวจสอบศูนยนอก
ที่ตั้ง เมื่อ การจัดศูนยนอกที่ตั้งที่ไมมีคุณภาพและไมมีมาตรฐานอยางมาก สาเหตุของปญหาทั้งหมด
นาจะเกิดจากการใหอํานาจและสิทธิ์ขาดกับผูอํานวยการศูนยนอกที่ตั้งมากเกินไป โดยสภา
มหาวิทยาลัยและอธิการบดีเองไมไดเขาไปดูแล ทําใหเกิดปญหาการจัดการศึกษาที่ไมมีคุณภาพ
อยางปจจุบัน อีกทั้งขาดความรับผิดชอบในกรณีที่มีผูมาเสนอเปดศูนยนอกที่ตั้ง แตสภาฯ และ
อธิการบดีก็อนุมัติไป ทั้งนี้ สกอ.ไดจัดคณะกรรมการลงพื้นที่ตรวจสอบการเปดศูนยนอกที่ตั้ง ของ
แตละมหาวิทยาลัยทั้งรัฐและเอกชนแลว ตามที่สภาฯ แจงเปดศูนยนอกที่ตั้ง เขามา พบความจริงที่
นาเปนหวงอีกวา ถึงแมสภาฯ จะมั่นใจความพรอมในการเปดศูนยนอกที่ตั้ง แลวแตเมื่อลงไป
ตรวจสอบก็พบวา ยังไมดีเทาที่ควร ซึ่งบางที่ก็ไมผานไปเลย ปจจุบันมีสถาบันอุดมศึกษาจํานวน
มากกระจายอยูครอบคลุมพื้นที่ตางๆ และจัดการเรียนการสอนหลักสูตรตางๆ จํานวนมากอยูแลว
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

13. 13
เวนแตมีเหตุผลและความจําเปน ดังนี้ ตองจัดการศึกษาในสาขาขาดแคลนและสนองความตองการ
ของประเทศ ควรมีระยะเวลาสิ้นสุดในการจัดหลักสูตรนั้นๆ ดวย ตองไมจัดการศึกษาในหลักสูตรที่
สถาบันอุดมศึกษาอื่นในพื้นที่นั้นจัดอยูแลวและสถาบันตองเชี่ยวชาญในหลักสูตรที่เปดสอนดวย
เหตุผลที่ตองทําการวิจัย
จากการที่ตองยุบศูนยมุกดาหารทําใหเกิดผลกระทบตอนักศึกษาขึ้นมาโดยปญหาที่สําคัญ
ในการยายที่เรียนจากศูนยมุกดาหารมาเปนที่มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนครของนักศึกษาหลักใหญก็
คือระยะทางการเดินทางที่จะตองมาเรียนตองเพิ่มขึ้น จากที่เรียนอยูภายในจังหวัด ก็ตองเดินทางมา
เปนระยะทางประมาณ 80 – 130 กิโลเมตร (นักศึกษาอยูคนละที) ซึ่งทําใหเสียเวลาเดินทาง และ
่
คาใชจายเพิ่มขึ้นในการมาเรียน เชนคารถ คาที่พัก เปนตน
จากปญหาที่เกิดขึ้นจึงเปนสาเหตุที่จะทําการวิจัยเพื่อใหทราบถึงระดับความพึงพอใจในการ
ยายที่เรียนจากศูนยมุกดาหารมาเปนที่มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนครของนักศึกษา ซึ่งจะเปนขอมูล
พื้นฐานที่จําเปนในการปรับปรุงและพัฒนาการใหบริการของมหาวิทยาลัยเพื่อความเหมาะสมตอไป
ผลที่คาดวาจะไดรับ
เพื่อใหทางมหาวิทยาลัยตระหนักถึงการปดสถานศึกษาที่ศูนยมุกมีผลกระทบตอนักศึกษาที่
ตองทําการยายมาศึกษาที่จังหวัดสกลนครและทําการเปรียบเทียบระหวางศูนยมุกกับมหาวิทยาลัย
ในดานการใหบริการของเจาหนาที่ การเดินทางมาศึกษาเลาเรียน สถานที่ อาจารยผูสอน โรงอาหาร
หองน้ํา – หองสวม และดานบริการหองสมุด / อินเตอรเน็ต เพื่อนําผลที่ไดมาวางแผนพัฒนา
ปรับปรุงในจุดออน รักษามาตรฐานการบริการในจุดแข็งใหนักศึกษาพึงพอใจในการไดรับบริการ
จากมหาวิทยาลัยที่ดี
วัตถุประสงคของการวิจัย
เพื่อเปรียบเทียบความพึงพอใจในการยายที่เรียนจากศูนยมุกดาหารมาเปนที่มหาวิทยาลัย
ราชภัฏสกลนครของนักศึกษาในดานตางๆ ระหวางศูนยมุกดาหารกับมหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

14. 14
คือ ดานการใหบริการของเจาหนาที, ดานการเดินทางมาศึกษาเลาเรียน, ดานสถานที่, ดานอาจารย
ผูสอน, ดานโรงอาหาร, ดานหองน้ํา – หองสวม และดานบริการหองสมุด / อินเตอรเน็ต
ขอบเขตการวิจัย
1. การวิจัยในครั้งนี้จะทําการสํารวจความพึงพอใจและความตองการในการยายที่เรียน
จากศูนยมุกดาหารมาเปนที่มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนครของนักศึกษา
2. ประชากรที่ใชในการวิจัยครั้งนี้ คือ นักศึกษา ของมหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร ศูนย
มุกดาหาร
3. พื้นที่เปาหมายที่ใชในครั้งนี้คือ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร และ วิทยาลัยการ
อาชีพนวมินทราชินีมุกดาหาร
4. ระยะเวลาที่ใชศึกษาวิจัยคือ ภาคเรียนที่ 2/2554
นิยามศัพทเฉพาะ
นักศึกษา หมายถึง นักศึกษาภาคสมทบระดับ บธ.บ. 4 ป (เทียบโอน) ของมหาวิทยาลัยราช
ภัฏสกลนครที่ศึกษาอยูศูนยมุกดาหาร
ศูนยมุกดาหาร หมายถึง สถานที่มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนครใชเปดการเรียนการสอนที่
จังหวัดมุกดาหาร ที่วิทยาลัยการอาชีพนวมินทราชินีมุกดาหาร ตั้งอยูที่ถนนเลี่ยงเมือง จังหวัด
มุกดาหาร
มหาวิทยาลัย หมายถึง มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร
ศูนยมุกกับสกลนคร หมายถึง สถานที่มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนครใชเปดการเรียนการ
สอนที่จังหวัดมุกดาหาร ที่วิทยาลัยการอาชีพนวมินทราชินีมุกดาหาร กับมหาวิทยาลัยราชภัฏ
สกลนคร
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

15. 15
ความพึงพอใจของนักศึกษา หมายถึง คาเฉลี่ยจากการบอกความรูสึกในการเปรียบเทียบ
ระหวางศูนยมุกกับสกลนครในดานตางๆ ของนักศึกษาจากการสุมตอบแบบสํารวจ ความพึงพอใจ

ที่มีระดับความพึงพอใจ 5 ระดับ คือ ระดับ 1 พึงพอใจนอยที่สุด, ระดับ 2 พึงพอใจนอย, ระดับ 3 พึง
พอใจปานกลาง, ระดับ 4 พึงพอใจมาก และ ระดับ 5 พึงพอใจมากที่สุด
ดานการใหบริการของเจาหนาที่ หมายถึง การเปรียบเทียบระหวางศูนยมุกกับสกลนคร
บริการที่เกี่ยวของกับนักศึกษาไดแก ดานใหบริการดวยความสุภาพ ออนนอม และเปนกันเอง, ดาน
มีความเอาใจใส กระตือรือรน และเต็มใจใหบริการ
ดานการเดินทางมาศึกษาเลาเรียน หมายถึง การเปรียบเทียบระหวางศูนยมุกกับสกลนครที่
เกี่ยวกับระยะทางในการเดินทางมาเรียน
ดานสถานที่ หมายถึง การเปรียบเทียบระหวางศูนยมุกกับสกลนคร บริการที่เกี่ยวของกับ
นักศึกษาไดแก อาคารเรียน, ที่จอดรถ, หองเรียน, โตะเรียน, สื่อการเรียนการสอน และที่พักผอน
กอนเขาเรียน
ดานอาจารยผูสอน หมายถึง การเปรียบเทียบระหวางศูนยมุกกับสกลนคร บริการที่
เกี่ยวของกับนักศึกษาไดแก มีความเอาใจใส กระตือรือรน ในการสอน, มีความตรงตอเวลา, มีการ
ใชสื่อที่ทันสมัย
ดานโรงอาหาร หมายถึง การเปรียบเทียบระหวางศูนยมุกกับสกลนคร บริการที่เกี่ยวของ
กับนักศึกษาไดแก สถานที่สะอาด, อาหารสะอาด อรอย ถูกหลักอนามัย, แมครัวพุดจาไพเราะ และ
มีโตรับประทานอาหารเพียงพอ
หองน้ํา – หองสวม หมายถึง การเปรียบเทียบระหวางศูนยมุกกับสกลนคร บริการที่
เกี่ยวของกับนักศึกษาไดแก สถานที่สะอาด และมีหองเพียงพอตอจํานวนผูใช
ดานบริการหองสมุด / อินเตอรเน็ต หมายถึง การเปรียบเทียบระหวางศูนยมุกกับสกลนคร
บริการที่เกี่ยวของกับนักศึกษาไดแก มีเอกสารตําราใหศึกษาคนควา, เจาหนาที่พูดจาสุขภาพ, มี
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

16. 16
คอมพิวเตอรเพียงพอตอนักศึกษา, มีระบบอินเตอรเน็ตรวดเร็วมีประสิทธิภาพ และมีระบบไวไฟ
บริการ
ประโยชนที่คาดวาจะไดรับจากงานวิจัย
เพื่อใหมหาวิทยาลัยตระหนักถึงการยายสถานที่ศึกษาจากศูนยมุกดาหารมาเปนที่ จังหวัด
สกลนคร เพื่อนําผลที่ไดมาวางแผนพัฒนาปรับปรุงในจุดออน รักษาจุดแข็งใหนักศึกษาพึงพอใจใน
การที่ตองยายสถานที่การเรียนในครั้งนี้
การวิจัยในครั้งนี้คาดวาจะไดรับประโยชนในดานตางๆ ดังนี้
1. เพื่อนําขอมูลไปใชเปนแนวทางในการสรางองคความรูในดานแรงจูงใจที่จะกอใหเกิด
ความพอใจใหกับนักศึกษารุนตอไปที่จะมาศึกษาที่มหาวิทยาลัยราชภัฎสกลนคร
2. เพื่อเปนขอมูลเสนอแนะผูที่เกี่ยวของกับการบริหารงานของมหาวิทยาลัยราชภัฎ
สกลนครประจําศูนยมุกดาหาร
3. ขอสรุปการวิจัยจะเปนประโยชนตอผูบริหาร ในระดับภาควิชา คณะมหาวิทยาลัย และ /
หรือ ทบวงมหาวิทยาลัย ในการพิจารณาปรับปรุงแกไขเปลี่ยนแปลงบรรยากาศของมหวิทยาลัย
เพื่อใหการเรียนการสอนและบริการอื่นๆ ใหมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

17. 17
บทที่ 2
ทฤษฎีและงานวิจยที่เกี่ยวของ
ั
ความพึงพอใจเปนความรูสึกหรือความคิดเห็นไมวาจะเปนทางบวกหรือลบ ซึ่งเปนผลจาก
ประสบการณ ความเชื่อ ซึ่งจะขอกลาวถึง ความหมาย และทฤษฎีที่เกี่ยวของกับความพึงพอใจ ดังนี้
ความหมายของความพึงพอใจ
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน (2542: 775) ไดใหความหมายของความพึงพอใจ
หมายถึง พอใจ ชอบใจ
พฤติกรรมเกี่ยวกับความพึงพอใจของมนุษยคือความพยายามที่จะขจัดความตึงเครียด หรือ
ความกระวนกระวาย หรือภาวะไมไดดุลยภาพในรางกาย ซึ่งเมื่อมนุษยสามารถขจัดสิ่งตาง ๆ
ดังกลาว ไดแลว มนุษยยอมไดรับความพึงพอใจในสิ่งที่ตนตองการ (เศกสิทธิ์, 2544: 6)
อุทัยพรรณ สุดใจ (2545:7) ความพึงพอใจ หมายถึง ความรูสึกหรือทัศนคติของบุคคลที่มี
ตอ สิ่งใดสิ่งหนึ่งโดยอาจจะเปนไปในเชิงประเมินคา วาความรูสึกหรือทัศนคติตอสิ่งหนึ่งสิ่งใดนั้น
เปนไปในทางบวกหรือทางลบ
สุพล (2540: 27) กลาววา ความพึงพอใจ หมายถึง ความรูสึก ความคิดเห็นในลักษณะเชิง
บวกของบุคคลเมื่อไดรับการตอบสนองความตองการหรือไดรับสิ่งตอบแทนที่คาดหวังไว
สุภาลักษณ ชัยอนันต (2540: 17) ไดใหความหมายของความพึงพอใจไววา ความพึงพอใจ
เปนความรูสึกสวนตัวที่รูสึกเปนสุขหรือยินดีที่ไดรับการตอบสนองความตองการในสิ่งที่ขาด
หายไป หรือสิ่งที่ทําใหเกิดความไมสมดุล ความพึงพอใจเปนสิ่งที่กําหนดพฤติกรรมที่จะแสดงออก
ของบุคคล ซึ่งมีผลตอการเลือกที่จะปฏิบัติในกิจกรรมใดๆ นั้น
อรรถพร (2546: 29) ไดสรุปวา ความพึงพอใจ หมายถึง ทัศนคติหรือระดับความพึงพอใจ
ของบุคคลตอกิจกรรมตางๆ ซึ่งสะทอนใหเห็นถึงประสิทธิภาพของกิจกรรมนั้นๆ โดยเกิดจาก
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

18. 18
พื้นฐานของการรับรู คานิยมและประสบการณที่แตละบุคคลไดรับ ระดับของความพึงพอใจจะ
เกิดขึ้นเมื่อกิจกรรมนั้นๆ สามารถตอบสนองความตองการแกบคคลนั้นได
ุ
สายจิตร (2546: 14) ไดสรุปวา ความพึงพอใจเปนความรูสึกที่มีตอสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ซึ่งเปนไป
ไดทั้งทางบวกและทางลบ แตถาเมื่อใดที่สิ่งนั้นสามารถตอบสนองความตองการหรือทําใหบรรลุ
จุดมุงหมายได ก็จะเกิดความรูสึกทางบวกแตในทางตรงกันขาม ถาสิ่งใดสรางความรูสึกผิดหวังไม
บรรลุจุดมุงหมาย ก็จะทําใหเกิดความรูสึกทางลบเปนความรูสึกไมพึงพอใจ
จากความหมายที่กลาวมา สรุปไดวา ความพึงพอใจในการปฏิบัติงานเปนเรื่องของ
ความรูสึกที่มีความสึกของบุคคลที่มีตองานที่ปฏิบัติอยูและความพึงพอใจจะสงผลตอขวัญในการ
ปฏิบติงาน อยางไรก็ดีความพึงพอใจของแตละบุคคลไมมีวันสิ้นสุด เปลี่ยนแปลงไดเสมอ ตาม
ั
กาลเวลาและสภาพแวดลอมบุคคลจึงมีโอกาสที่จะไมพึงพอใจในสิ่งที่เคยพึงพอใจมาแลว ฉะนั้น
ผูบริหารจําเปนจะตองสํารวจตรวจสอบความพึงพอใจในการปฏิบัติใหสอดคลองกับความตองการ
ของบุคลากรตลอดไป ทั้งนี้เพื่อใหงานสําเร็จลุลวงตามเปาหมายขององคกรหรือหนวยงานที่ตั้งไว
ทฤษฎีที่เกี่ยวของกับความพึงพอใจ
นักวิชาการไดพัฒนาทฤษฎีที่อธิบายองคประกอบของความพึงพอใจ และอธิบาย
ความสัมพันธระหวางความพึงพอใจกับปจจัยอื่น ๆ ไวหลายทฤษฎี
โครแมน (Korman, A.K., 1977 อางอิงในสมศักดิ์ คงเที่ยง และอัญชลี โพธิ์ทอง, 2542:
161-162) ไดจําแนกทฤษฎีความพึงพอใจในงานออกเปน 2 กลุมคือ
1. ทฤษฎีการสนองความตองการ กลุมนี้ถือวาความพึงพอใจ ในงานเกิดจากความตองการ
สวนบุคคลที่มีความสัมพันธตอผลที่ไดรับจากงานกับการประสบความสําเร็จตาม
เปาหมายสวนบุคคล
2. ทฤษฎีการอางอิงกลุม ความพึงพอใจในงานมีความสัมพันธในทางบวกกับคุณลักษณะ
ของงานตามความปรารถนาของกลุม ซึ่งสมาชิกใหกลุมเปนแนวทางในการประเมินผล
การทํางาน
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

19. 19
สวนมัมฟอรด (Manford, E., 1972 อางถึงใน สมศักดิ์ คงเที่ยง และอัญชลี โพธิ์ทอง,
2542:162) ไดจําแนกความคิดเกี่ยวกับความพึงพอใจงานจากผลการวิจัยออกเปน 5 กลุมดังนี้
1. กลุมความตองการทางดานจิตวิทยา กลุมนี้ไดแก Maslow, A.H. , Herzberg. F และ
Likert R.โดยมองความพึงพอใจงานเกิดจากความตองการของบุคคลที่ตองการ
ความสําเร็จของงานและความตองการการยอมรับจากบุคคลอื่น
2. กลุมภาวะผูนํามองความพึงพอใจงานจากรูปแบบและการปฏิบัติของผูนําที่มีตอ
ผูใตบังคับบัญชา กลุมนี้ไดแก Blake R.R., Mouton J.S. และ Fiedler R.R.
3. กลุมความพยายามตอรองรางวัล เปนกลุมที่มองความพึงพอใจจากรายได เงินเดือน และ
ผลตอบแทนอื่น ๆ กลุมนี้ ไดแก กลุมบริหารธุรกิจของมหาวิทยาลัยแมนเชสเตอร
(Manchester Business School)
4. กลุมอุดมการณทางการจัดการมองความพึงพอใจจากพฤติกรรมการบริหารงานของ
องคกร ไดแก Crogier M. และ Coulder G.M.
5. กลุมเนื้อหาของงานและการออกแบบงาน ความพึงพอใจงานเกิดจากเนื้อหาของตัวงาน
กลุมแนวคิดนี้มาจากสถาบันทาวิสตอค (Tavistock Institute) มหาวิทยาลัยลอนดอน
ทฤษฎีลําดับขั้นความตองการของมนุษยของมาสโลว
อับราฮัม มาสโลว (Abraham Maslow) เปนผูวางรากฐานจิตวิทยามนุษยนิยม เขาไดพัฒนา
ทฤษฎีแรงจูงใจ ซึ่งมีอิทธิพลตอระบบการศึกษาของอเมริกันเปนอันมาก ทฤษฎีของเขามีพื้นฐานอยู
บนความคิดที่วา การตอบสนองแรงขับเปนหลักการเพียงอันเดียวที่มีความสําคัญที่สุดซึ่งอยู
เบื้องหลังพฤติกรรมของมนุษย
มาสโลวมีหลักการที่สําคัญเกี่ยวกับแรงจูงใจ โดยเนนในเรื่องลําดับขั้นความตองการเขามี
ความเชื่อวา มนุษยมีแนวโนมที่จะมีความตองการอันใหมที่สูงขึ้นแรงจูงใจของคนเรามาจากความ
ตองการพฤติกรรมของคนเรา มุงไปสูการตอบสนอง ความพอใจ มาสโลว แบงความตองการ
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

20. 20
พื้นฐานของมนุษยออกเปน 5 ระดับดวยกัน (http://web.rmut.ac.th/larts/phy/module7/unit7_7.html)
ไดแก
1. มนุษยมีความตองการ และความตองการมีอยูเสมอ ไมมีที่สิ้นสุด
2. ความตองการที่ไดรับการสนองแลว จะไมเปนสิ่งจูงใจสําหรับพฤติกรรมตอไป ความ
ตองการที่ไมไดรับการสนองเทานั้นที่เปนสิ่งจูงใจของพฤติกรรม
3. ความตองการของคนซ้ําซอนกัน บางทีความตองการหนึ่ง ไดรับการตอบสนองแลวยังไม
สิ้นสุดก็เกิดความตองการดานอื่นขึ้นอีก
4. ความตองการของคนมีลักษณะเปนลําดับขั้น ความสําคัญกลาวคือ เมื่อความตองการใน
ระดับต่ําไดรับการสนองแลว ความตองการระดับสูงก็จะเรียกรองใหมีการตอบสนอง
5. ความตองการเปนตัวตนที่แทจริงของตนเอง
ลําดับความตองการพื้นฐานของ Maslow เรียกวา Hierarchy of Needs มี 5 ลําดับขั้น ดังนี้
1. ความตองการดานรางกาย (Physiological needs) เปนตองการปจจัย 4 เชน ตองการ
อาหารใหอิ่มทอง เครื่องนุงหมเพื่อปองกันความรอน หนาวและอุจาดตา ยารักษาโรคภัย
ไขเจ็บ รวมทั้งที่อยูอาศัยเพื่อปองกันแดด ฝน ลม อากาศรอน หนาว และสัตวราย ความ
ตองการเหลานี้มีความจําเปนตอการดํารงชีวิตของมนุษยทกคน จึงมีความตองการ
ุ
พื้นฐานขั้นแรกที่มนุษยทุกคนตองการบรรลุใหไดกอน
2. ความตองการความปลอดภัย (Safety needs) หลังจากที่มนุษยบรรลุความตองการดาน
รางกาย ทําใหชีวิตสามารถดํารงอยูในขั้นแรกแลว จะมีความตองการดานความปลอดภัย
ของชีวิตและทรัพยสินของตนเองเพิ่มขึ้นตอไป เชน หลังจากมนุษยมีอาหารรับประทาน
จนอิ่มทองแลวไดเริ่มหันมาคํานึงถึงความปลอดภัยของ อาหาร หรือสุขภาพ โดยหันมา
ใหความสําคัญกันเรื่องสารพิษที่ติดมากับอาหาร ซึ่งสารพิษเหลานี้อาจสรางความไม
ปลอดภัยใหกับชีวิตของเขา เปนตน
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

21. 21
3. ความตองการความรักและการเปนเจาของ (Belonging and love needs) เปนความ
ตองการที่เกิดขึ้นหลังจากการที่มีชีวิตอยูรอดแลว มีความปลอดภัยในชีวิตและทรัพยสิน
แลว มนุษยจะเริ่มมองหาความรักจากผูอื่น ตองการที่จะเปนจาของสิ่งตางๆ ที่ตนเอง
ครอบครองอยูตลอดไป เชน ตองการใหพอแม พี่นอง คนรัก รักเราและตองการใหเขา
เหลานั้นรักเราคนเดียว ไมตองการใหเขาเหลานั้นไปรักคนอื่น โดยการแสดงความเปน
เจาของ เปนตน
4. ความตองการการยอมรับนับถือจากผูอื่น (Esteem needs) เปนความตองการอีกขั้นหนึ่ง
หลังจากไดรับความตองการทางรางกาย ความปลอดภัย ความรักและเปนเจาของแลว
จะตองการการยอมรับนับถือจากผูอื่น ตองการไดรับเกียรติจากผูอื่น เชน ตองการการ
เรียกขานจากบุคคลทั่วไปอยางสุภาพ ใหความเคารพนับถือตามควรไมตองการการกดขี่
ขมเหงจากผูอื่น เนื่องจากทุกคนมีเกียรติและศักดิ์ศรีของความเปนมนุษยเทาเทียมกัน
5. ความตองการความเปนตัวตนอันแทจริงของตนเอง (Self - actualization needs) เปน
ความตองการขั้นสุดทาย หลังจากที่ผานความตองการความเปนสวนตัว เปนความ
ตองการที่แทจริงของตนเอง ลดความตองการภายนอกลง หันมาตองการสิ่งที่ตนเองมี
และเปนอยู ซึ่งเปนความตองการขั้นสูงสุดของมนุษย แตความตองการในขั้นนี้มัก
เกิดขึ้นไดยาก เพราะตองผานความตองการในขั้นอื่นๆ มากอนและตองมีความเขาใจใน
ชีวิตเปนอยางยิ่ง
http://research.doae.go.th/data/%B7%C4%C9%AE%D5%B5%E8%D2%A7%E6.doc
เมื่อวิเคราะหโดยรอบดานแลวจะพบวาระดับความตองการทั้ง 5 ระดับของมนุษยตาม
แนวคิดของมาสโลวนั้น สามารถตอบคําถามเรื่องความมุงหมายของชีวิตไดครบถวน ในระดับหนึ่ง
เพราะมนุษยเราตามปกติจะมีระดับความตองการหลายระดับ และเมื่อความตองการระดับตนไดรับ
การสนองตอบก็จะเกิดความตองการในระดับสูงเพิ่มขึ้นเรื่อยไปตามลําดับจนถึงระดับสูงสุด การ
ตอบคําถามเรื่องเปาหมายและคุณคาของชีวิตมนุษยตามแนวของจิตวิทยาแขนงมานุษยนิยมจึงทําได
เราไดเห็นคําตอบในอีกแงมุมหนึ่ง
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com