SKĄD POCHODZI NASZA ŻYWNOŚCI I JAKIE SĄ TEGO SKUTKI?

1. Jak działa nasz system żywnościowy?
SKĄD POCHODZI NASZA ŻYWNOŚCI I JAKIE SĄ TEGO SKUTKI?
Prezentacje powstały w ramach kampanii „Klimat dla Rolników” Polskiej Zielonej Sieci, będącej częścią europejskiej kampanii ClimATEChange.

2. Czy wiesz dlaczego truskawki możesz kupić o każdej porze roku?
Skonstruowaliśmy nasz system żywnościowy tak, aby zapewniał nam maksymalną wygodę. Jest on oparty o energię pozyskiwaną z paliw kopalnych i to dzięki temu rozwiązaniu możesz cieszyć się dowolnymi produktami spożywczymi przez cały rok.
Zauważ też, że ze względu na rozmieszczenie populacji –53% całej ludzkości mieszka w miastach – niełatwa będzie zmiana takiego systemu, a będzie to konieczne, bo łatwo dostępne paliwa kopalne są już na wyczerpaniu.
Dane: http://data.worldbank.org/indicator/SP.URB.TOTL.IN.ZS/countries?display=graphŹródło: http://www.economist.com/blogs/graphicdetail/2013/10/daily-chart-11

3. Produkcja żywności wymaga coraz więcej energii!
Produkcja
Ze względu na wahania cen truskawek rolnikom zależy na dostarczeniu ich szybko i w dużej ilości. Produkcja przemysłowa wymaga rozmaitych technik -uprawy szklarniowej (ogrzewanie + oświetlenie + dostarczenie wody), nawożenia, maszyn do uprawy i zbioru, a także odpowiedniego pakowaniai przechowywania.
Każda z powyższych czynności wymaga energii, którą pozyskujemy z paliw kopalnych. W Polsce elektryczność do zasilania szklarni pochodzi głównie z węgla. Nawet jeżeli owoce są produkowane na polach, chłodnie (przechowywanie) potrzebują zasilania. Maszyny rolnicze zużywają ropę naftową, z której wytwarza się również nawozy sztuczne.

4. Kluczem do produkcji żywności są obecnie paliwa kopalne
Paliwa kopalne
Możemy powiedzieć, że w XXI wieku przekształcamy paliwa kopalne w żywność. Istnieje nawet wskaźnik mówiący o tym, ile kalorii energii zostało włożonych do systemu, by uzyskać 1 kalorię pożywienia.
Wykorzystane paliw kopalnych, to emisje gazów cieplarnianych, które wpływają na pogłębianie się zmian klimatu. Ocenia się, że system żywnościowy odpowiada za 19 -29% światowej emisji gazów cieplarnianych.
Przeczytaj: http://ziemianarozdrozu.pl/artykul/539/ile-kalorii-energii-potrzebujemy-na-kazda- kalorie-jedzenia

5. To nie tylko produkcja..
Transport i przechowywanie
Zanim produkty spożywcze trafią na półki sklepowe, są przetwarzane, przechowywane i transportowane. Owoce zwykle konserwowane są chemicznie lub przechowuje się je w chłodniach.
Kiedy produkt wreszcie trafi na półkę sklepową, musi być opakowany i również odpowiednio przechowywany. Często zapominamy, że plastik wytwarzany jest z ropy naftowej.
Na wszystkich tych etapach drogi produktu na Twój talerz potrzebna jest energia.
[Na zdjęciu] Żywność coraz częściej transportuje się samolotem, jak np. owoce czy składniki popularnego w Polsce sushi.

6. Im dalej, tym taniej
–im dalej, tym gorzej!
Daleki transport żywności powoduje, że trzeba ją konserwować. Często dokonuje się zbiorów dużo wcześniej, żeby produkty dojrzały w trakcie transportu. To oznacza niską jakość żywności. W tym kontekście mówi się o zjawisku niedożywienia wśród bogatych społeczeństw.
Dostarczamy na nasze talerze właściwą liczbę kalorii, ale często pozbawionych witamin, mikro – i makroelementów, a także naturalnej flory bakteryjnej.

7. To co jesz, zmienia świat!
Żywność uprawiana jest obecnie tam, gdzie się to opłaca. Po co inwestować w szklarnie, kiedy można przenieść produkcję do cieplejszych krajów, a produkty przetransportować?
Przemysłowa produkcja rolna przenoszona jest do takich regionów, w których siła robocza i pola uprawne są tanie. Zmieniamy więc nie tylko ekosystemy, ale i kultury.
Zdjęcie: greenpeace.org

8. Chcesz ratować lasy tropikalne? Zmień nawyki żywieniowe!
90% przekąsek czekoladowych na świecie zawiera olej palmowy. W wielu rejonach świata pod uprawy palmy oleistej wycina się lasy deszczowe. Niszczeniu ulegają nie tylko bogate ekosystemy, ale także lokalne społeczności. W ten sposób ludzie tracą źródło wyżywienia. Zagrożone są także orangutany zamieszkujące lasy deszczowe.
To przykład eksternalizacji kosztów –za batonika zapłacimy kilka złotych koncernowi spożywczemu, a za zniszczone środowisko „płacić” będą przez dekady społeczności lokalne.
Zobacz infografikę: http://ran-ethods.org/uploads/2013/05/Palm- Oil-Infographic-for-blog-1003x1024.jpg
Przeczytaj: http://ekonsument.pl/a66777_przyjazny_srodowisku_olej_palmowy.html

9. Zbadaj swój system żywnościowy!
Zastanów się, jaką żywność chcesz jeść. Czy „przetworzoną” ropę naftową, a może pyszne, wysokiej jakości jedzenie?
Poszukuj informacji o tym, skąd pochodzi Twoja żywność.
Staraj się kupować produkty lokalne, bez zbędnych opakowań.
Preferuj jedzenie sezonowe i świeże, a nie mrożonki.
Interesuj się składem produktów, które kupujesz. Często nawet żywność lokalna wykorzystuje olej palmowy!

10. Czy warto jeść truskawki cały rok?
Oczywiście nie. Warto jeść owoce sezonowe wtedy, gdy są dostępne lokalnie i cieszyć się ich wysoką jakością.
W ten sposób wspierasz lokalną produkcję i przyczyniasz się do ochrony środowiska poprzez skrócenie łańcucha dostaw. Dzięki temu eliminujesz niepotrzebne emisje gazów cieplarnianych.
Truskawki posłużyły nam za przewodnika w tej prezentacji, ale przyj się także innym produktom na swoim talerzu!
PrzewodnikDobre Zakupy –Żywność:
http://dobrezakupy.ekonsument.pl/ pl/zywnosc

11. dlaklimatu.pl
Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Unii Europejskiej. Za treść publikacji odpowiada Polska Zielona Sieć i w żadnym stopniu nie może być ona postrzegana jako odzwierciedlenie stanowiska Unii Europejskiej.
Przeczytaj kolejną prezentację:
Problemy środowiska na Twoim talerzu