LH 6. MAILAKO MATEMATIKETAKO POLIEDROAK

2. Geometrian, poliedroak hiru dimentsiotako gorputzak dira eta
aurpegi lauak daukiez. Poliedroek aurpegiak, ertzak eta erpinak
daukiez.

3. POLIEDRO
ERREGULARRAK
Poliedro erregularrek, aurpegi guztiak berdinak eta
erregularrak daukiez. Bost poliedro dira:

4. TETRAEDROA
Tetraedroa, lau aurpegi daukazan poliedroa da. Lau aurpegiak
triangelu aldekideak dira. 6 ertz eta 4 erpin daukaz.
Lehen irudi hau, tetraedroaren garapena da, hau da,
tetraerdoaren irekitzean eukiko eban forma. Bigarrena barriz
tetraedroa da alde batetik ikusita eta hirugarrena tetraedro bat
mogimenduan.

5. HEXAEDROA
Hexaedroa, sei aurpegi daukazan poliedroa da. Sei aurpegiak karratuak
dira. 12 ertz eta 8 erpin daukaz.
GARAPENA HEXAEDROA HEXAEDROA
MOGIMENDUAN

6. OKTAEDROA
Oktaedroa 8 aurpegiko poliedroa da. 8 aurpegiak triangelu aldekideak
dira. Oktaedroak 12 ertz eta 6 erpin daukaz.

7. DODEKAEDROA
Dodekaedroa 12 aurpegiko poliedroa da. 12 aurpegiak pentagono
erregularrak dira. Dodekaedroak 30 ertz eta 20 erpin daukaz.

8. IKOSAEDROA
Ikosaedroa 20 aurpegiko poliedroa da. 20 aurpegiak triangelu
aldekideak dira. Ikosaedroak 12 ertz eta 30 erpin daukaz.

9. PRISMAK
Prisma bat bi oinarri paralelo daukazan poliedroa da eta oinarriak edozen
poligonoren forma euki daikie. Aurpegi lateralak paralelogramoak dira.
Oinarrien arteko distantzia prismaren altuera da.
Prismak erregularrak eta irregularrak dagoz oinarriari begiratuta.
Zuzenak eta zehiarrak dira oinarriaren aldeen eta oinarriak lotzen dabezan
aldeen angeluaren arabera.
Prismek euren izenak daukiez oinarrien poligonoen
arabera: prisma triangularra, lauangeluarra, pentagonala,
hexagonala...
PRISMA PRISMA PRISMA PRISMA
KOADRANGULAR TRIANGULAR PENTAGONAL KOADRANGULAR
ERREGULARRA ZUZENA IRREGULARRA

10. PRISMA ERREGULARRAK
Oinarritzat poligono erregularrak daukiezan prismak prisma
erregularrak dira.
PRISMA LAUANGELUAR ZUZEN ERREGULARRA

11. PRISMA IRREGULARRAK
Oinarritzat poligono irregularrak daukiezan prismak prisma irregularrak dira.
Hemen daukazue prisma pentagonal irregular bat.
PRISMA PENTAGONAL ZUZEN IRREGULARRA

12. PRISMA ZEIHARRAK
Prisma zeiharretan, oinarrien aldeak eta oinarriak lotzen dabezan
aldeak ez dabe angelu zuzena sortzen.
PRISMA HEXAGONAL ZEIHAR ERREGULARRA

13. PRISMA ZUZENAK
Prisma zuzenetan, oinarrien aldeak eta oinarriak lotzen
dabezan aldeak angelu zuzena sortzen dabe.
PRISMA LAUANGELUAR ZUZEN ERREGULARRA

14. PIRAMIDEAK
Piramidea gorputz geometrikoa da,oinarritzat poligono bat daukana, eta poligono
horren erpinak goiko beste erpin bati lotzen zaio, piramidearen erpinari hain
zuzen ere; alboetako aurpegiak triangeluak dira. Piramideak, prismak bezala
erregularrak, irregularrak, zeiharrak eta zuzenak dagoz. Piramideek ere euren
oinarrien arabera izenak daukiez.
PIRAMIDELAUANGELUAR ZUZEN ERREGULARRA

15. PIRAMIDE ERREGULARRAK
Oinarritzat poligono erregularrak daukiezan piramideak piramide
erregularrak dira.
PIRAMIDE LAUANGELUAR ZUZEN ERREGULARRA

16. PIRAMIDE IRREGULARRAK
Oinarritzat poligono irregularrak daukiezan piramideak piramide irregularrak
dira.
PRISMA LAUANGELUAR ZUZEN IRREGULARRA

17. PIRAMIDE ZUZENAK
Piramide zuzenetan, oinarriaren erdiko puntuak eta goiko erpinak angelu
zuzena sortzen dabe oinarriaren edozein punturekiko.
PIRAMIDE PENTAGONAL ERREGULAR ZUZENA

18. PIRAMIDE ZEIHARRAK
Piramide zeiharretan, oinarriaren erdiko puntuak eta goiko erpinak ez
dabe angelu zuzena sortzen oinarriaren edozein punturekiko.
PIRAMIDE LAUANGELUAR ERREGULAR ZEIHARRA

19. Forma biribila daukien gorputzak dira, ez daukie ez aurpegirik, ezta
alderik ere baina batzuek oinarriak daukiez. Hiru dira: zilindroa, konoa
eta esfera.

20. ZILINDROA
Zilindroa laukizuzen baten biraketaz sortua da.Bi oinarri baukaz eta
laukizuzenaren biraketak alkartzen dauz.

21. KONOA
Konoa hiruki baten katetoak biratzean eta elkartzean sortzen
dan gorputza da. Goian erpin bat dauka eta behean oinarritzat
zirkulu bat.

22. ESFERA
Esfera puntu jakin bateko distantzia berera dagozan
puntu guztiek osatzen daben azalera da. Ez dauka
ez erpinik, ez aurpegirik ezta alderik ere. Baloi baten
formea dauka.