2. 1

3. 2
ΠΕΡΙΛΗΨΗ (στην Ελληνική γλώσσα)
Στην Ελληνική αγορά τα τελευταία χρόνια ο κόσμος έχει γνωρίσει τη σημασία του
όρου "Οικονομική Κρίση" καθώς καθημερινά τη βιώνει. Ανεξάρτητα από το μέγεθος
που επηρεάζεται κάθε άνθρωπος, όλοι γνωρίζουν πως η οικονομική κρίση αποτελεί
φαινόμενο που έχει ζημιώσει την Ελληνική αγορά με ποικίλους τρόπους και χρίζει
αντιμετώπισης. Ειδικότερα, οι επιχειρηματίες είτε πρόκειται για κάποιον νέο και
φιλόδοξο είτε για κάποιον που δραστηριοποιείται χρόνια στην αγορά κάνουν μεγάλες
προσπάθειες για καινοτομία καθώς αποτελεί δραστηριότητα που θα ωφελήσει με
ποικίλους τρόπους τον επιχειρηματία με τη σωστή εφαρμογή της.
Οι απόψεις σχετικά με την καινοτόμα επιχειρηματικότητα ανέκαθεν
συγκρούονταν καθώς κάθε άνθρωπος αντιλαμβάνεται με τη δική του προσωπικότητα
τον όρο "επιχειρείν". Εν καιρώ οικονομικής κρίσης είναι απόλυτα λογικό πως οι
διαφορετικές αυτές αντιλήψεις μεγεθύνθηκαν λόγω του φόβου και της ανασφάλειας
που επικρατεί σε κάθε είδους σκέψη επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Για την καλύτερη μελέτη των παραπάνω θα πραγματοποιηθεί ανάλυση των
εννοιών της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας, αναφορά του φαινομένου της
οικονομικής κρίσης, καταγραφή της γνώμης των ανθρώπων για την ελληνική αγορά
και της στάσης που θα κρατούσαν σε ενδεχόμενη σύλληψη καινοτόμου ιδέας.
Επιπλέον, θα πραγματοποιηθεί η μελέτη ενός νέου ανθρώπου που κατά τη διάρκεια της
οικονομικής κρίσης δραστηριοποιήθηκε και επέτυχε επιχειρηματικά μέσω της
καινοτομίας αντιμετωπίζοντας τον ανταγωνισμό και τις δυσκολίες που συνάντησε με
το καλύτερο δυνατό τρόπο.
Από το συνδυασμό όλων των παραπάνω καθώς και από τα τελικά συμπεράσματα
της πτυχιακής αυτής έρευνας ο αναγνώστης θα αποκτήσει ολοκληρωμένη γνώση για
την επιχειρηματικότητα και τη καινοτομία σε περίοδο οικονομικής κρίσης, έχοντας στη
διάθεση του επιστημονικές βιβλιογραφικές αναφορές, στοιχεία και δεδομένα από τη
προσωπική έρευνα του φοιτητή καθώς και λεπτομέρειες για την πορεία μιας
επιτυχημένης επιχείρησης εντός περιόδου οικονομικής κρίσης.

4. 3
ΠΕΡΙΛΗΨΗ (στην Αγγλική γλώσσα)
During the recent years, in the Greek market, people have been introduced to the
term "Financial Crisis'', since it is something they experience every day. Regardless of
how people are affected by it, everybody knows that financial crisis is a phenomenon
that has damaged the Greek market and must be fixed. Businessmen, in particular,
whether we are talking for someone new and ambitious or someone who is active in the
market for years, make great efforts for innovation, as it is something that will favour
them, in many ways, if practised correct.
The ideas about the innovating entrepreneurship have always been clashed, as each
individual understands the term ''business'', with his own personality. During the time
of financial crisis, it is absolutely understandable, that those different perceptions grew,
because of the fear and insecurity that prevails in every thought of any business activity.
For the sake of better study of the above, there will be an analysis of the meaning of
entrepreneurship and innovation, reference of the phenomenon of economic crisis,
record of people's opinion for the Greek market and the attitude they would hold against
a conception of an innovating idea. In addition, there will be a study of a new individual,
who, during the time of the economic crisis was active and succeeded in business, via
innovation, addressing antagonism and the difficulties he encountered, the best way
possible.
By combining all the above and by the final conclusions of this thesis, the reader
will gain a complete knowledge for entrepreneurship and innovation, during a period of
economic crisis, having available scientific references, data of the student's research as
well as details for the progress of a successful business, during the time of financial
crisis.

5. 4
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Σελίδα
ΠΕΡΙΛΗΨΗ (στην Ελληνική γλώσσα) 2
ΠΕΡΙΛΗΨΗ (στην Αγγλική γλώσσα) 3
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ 8
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 9
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
1.1 Εισαγωγή 12
1.2 Ο ορισμός της επιχειρηματικότητας 12
1.3 Ο επιχειρηματίας 13
1.4 Οι δεξιότητες του επιχειρηματία 15
1.5 Τα είδη της επιχειρηματικότητας 16
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΕΙΔΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ:
ΕΝΔΟΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ START-UP ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΙΣ
2.1 Εισαγωγή 18
2.2 Η ενδοεπιχειρηματικότητα και τα χαρακτηριστικά της 18
2.3 Η Start-Up επιχειρηματικότητα και τα χαρακτηριστικά της 19
2.3.1 Κίνητρα έναρξης 21
2.3.2 Εμπόδια έναρξης 22
2.3.3 Οι λόγοι επιτυχίας - ευημερίας – βιωσιμότητας 24
2.3.4 Οι λόγοι αποτυχίας 25
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Η ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
3.1 Εισαγωγή 28

6. 5
3.2 Έννοια και ορισμός της καινοτομίας 28
3.3 Πότε χαρακτηρίζεται καινοτόμα μια ιδέα 31
3.4 Μορφές και χαρακτηριστικά καινοτομίας 31
3.5 Ποιες επιχειρήσεις καινοτομούν και ποια φυσικά πρόσωπα καινοτομούν 34
3.6 Εμπόδια καινοτομίας 36
3.7 Το Ελληνικό Σύστημα Καινοτομίας 38
3.8 Εισροές & Εκροές καινοτομίας 44
3.9 Έρευνα & Ανάπτυξη (R&D) 46
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ΣΥΛΛΗΨΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΟΥ ΙΔΕΑΣ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ
4.1 Εισαγωγή 49
4.2 Η γέννηση και οι μέθοδοι σύλληψης καινοτόμου ιδέας 49
4.3 Βήματα καινοτομικής διαδικασίας 52
4.4 Σημαντικοί κανόνες & τρόποι αξιολόγησης της καινοτόμου ιδέας 54
4.5 Μέτρηση καινοτόμου ιδέας 58
4.6 Πιθανότητες επιτυχίας - αποτυχίας μιας καινοτόμου ιδέας 61
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
5.1 Εισαγωγή 65
5.2 Οι πιθανές αιτίες 66
5.3 Η Ελληνική περίπτωση 68
5.4 Η κρίση από το 2008 έως σήμερα 70
5.5 Η εξέλιξη του πληθωρισμού και της ανεργίας 76
5.6 Παραγωγικότητα, Απασχόληση, Εργάσιμος χρόνος 81
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6: Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ & Η ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΕ
ΠΕΡΙΟΔΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
6.1 Εισαγωγή 83
6.2 Η επιχειρηματικότητα σε περίοδο οικονομικής κρίσης 83
6.2.1 Τα οφέλη της επιχειρηματικότητας σε περίοδο οικονομικής κρίσης 85

7. 6
6.2.2 Τα εμπόδια της επιχειρηματικότητας σε περίοδο οικονομικής κρίσης86
6.3 Η καινοτομία σε περίοδο οικονομικής κρίσης 87
6.3.1 Τα οφέλη της καινοτομίας σε περίοδο οικονομικής κρίσης 89
6.3.2 Τα εμπόδια της καινοτομίας σε περίοδο οικονομικής κρίσης 90
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7: Η ΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΟ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
7.1 Εισαγωγή 92
7.2 Λόγοι που οδήγησαν στην προσωπική έρευνα 92
7.3 Παρουσίαση αποτελεσμάτων & ανάλυση τους 93
7.4 Γνώμη του μέσου ανθρώπου για την κατάσταση της Ελληνικής αγοράς εντός
περιόδου οικονομικής κρίσης 104
7.5 Γνώμη του μέσου ανθρώπου για τα κίνητρα έναρξης που υπάρχουν σε περίοδο
οικονομικής κρίσης 105
7.6 Γνώμη του μέσου ανθρώπου για τις δυσκολίες επιχειρηματικής
δραστηριότητας εντός περιόδου οικονομικής κρίσης 106
7.7 Η Γνώμη του μέσου ανθρώπου για τους λόγους - εμπόδια έναρξης
επιχείρησης 107
7.8 Η στάση του ανθρώπου μπροστά σε μια ευκαιρία για επιχειρηματικότητα και
καινοτομία εντός περιόδου οικονομικής κρίσης 108
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΜΙΚΕΛ
8.1 Εισαγωγή 110
8.2 Η καινοτόμος ιδέα και η απόφαση 110
8.3 Η διοίκηση των Μικέλ & η ίδρυση της GeorgiaFF 113
8.4 Οι στόχοι & τα κίνητρα του επιχειρηματία πίσω από το τιμόνι των Μικέλ114
8.5 Οι δυσκολίες έναρξης και επιβίωσης εντός περιόδου οικονομικής κρίσης 115
8.6 Ο υψηλός ανταγωνισμός και τα ισχυρά ονόματα του καφέ 116
8.7 Τρόποι χρηματοδότησης και Στρατηγική - Τιμολογιακή πολιτική της
επιχείρησης Μικέλ 118

8. 7
8.8 Η ιλιγγιωδώς αυξανόμενη πορεία των Μικέλ, τα υψηλά οικονομικά
αποτελέσματα και η μελλοντική πορεία 119
8.9 Η επιτυχημένη "συνταγή" που συνεχίζει να διατηρεί εντός περιόδου
οικονομικής κρίσης 121
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ & ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
9.1 Εισαγωγή 123
9.2 Συμπεράσματα για τη στάση & το τρόπο σκέψης του μέσου ανθρώπου 123
9.3 Συμπεράσματα για τη στάση του επιχειρηματία πίσω από το τιμόνι των
Μικέλ 124
9.4 Προσωπική γνώμη και προτάσεις για την επιχειρηματικότητα και τη
καινοτομία σε περίοδο οικονομικής κρίσης 125
9.5 Λόγια διάσημων 126
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 128
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 132

9. 8
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
Ευχαριστώ την κυρία Χριστίνα Μαλλιάδη, τελειόφοιτη κοινωνιολογίας του Παντείου
Πανεπιστημίου, τόσο για τη βοήθεια της στην υλοποίηση της έρευνας όσο κα για το
συνολικό ενδιαφέρον που έδειξε
Ευχαριστώ τον κύριο Κωνσταντίνο Σπανό, Κοινωνικό Ανθρωπολόγο του Παντείου
Πανεπιστημίου, για τη σημαντική βοήθεια που προσέφερε στην υλοποίηση της έρευνας
καθώς και για το ενδιαφέρον που έδειξε για τη καλύτερη δυνατή εκπόνηση της πτυχιακής
αυτής

10. 9
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η επιχειρηματικότητα και η καινοτομία είναι έννοιες που έχουν κεντρίσει το
ενδιαφέρον κάθε ανθρώπου σε διεθνές επίπεδο ανεξαρτήτου το τρόπου που αυτές
πραγματοποιούνται. Οι λόγοι που αντλούν το ενδιαφέρον ποικίλουν και είναι πιθανόν
να αποτελούν είτε προσωπική ευχαρίστηση είτε ακόμα και ανάγκη για λόγους
βιοπορισμού. Μελετώνται και αναλύονται εις βάθος σε κάθε μεγάλο πανεπιστήμιο για
τη καλύτερη κατανόηση τους. Ειδικότερα, τα τελευταία χρόνια που η οικονομική
κρίση έχει ενταχθεί στη ζωή όλων η ανάλυση της επιχειρηματικότητας και της
καινοτομίας είναι τέτοια που φτάνει τα επίπεδα επιστημονικών αναλύσεων. Γεγονός
που προσδίδει στις έννοιες αυτές ιδιαίτερο ενδιαφέρον για περαιτέρω μελέτη.
Στη παρούσα πτυχιακή εργασία στόχο αποτελεί ο προσδιορισμός και η ανάλυση
της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας σε περίοδο οικονομικής κρίσης, τόσο σε
επιστημονικό - θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο. Μέσω αυτών θα δοθεί στον
αναγνώστη πλήρη εικόνα και για τις δύο έννοιες καθώς και για την οικονομική κρίση
που μαστίζει την Ελληνική αγορά τα τελευταία έτη. Ακόμα, η πτυχιακή αυτή εργασία
μέσω προσωπικής έρευνας στοχεύει στον προσδιορισμό της γνώμης που έχει ο μέσος
άνθρωπος καθώς και της στάσης που κρατά απέναντι στην επιχειρηματικότητα και τη
καινοτομία εντός περιόδου κρίσης.
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων η εργασία θα ολοκληρωθεί με τη χρήση
τριών μεθόδων έρευνας. Αρχικά, θα πραγματοποιηθεί Θεωρητική Έρευνα (Theory
Construction) κάνοντας περιγραφή και συσχετισμό αρχών προκειμένου να αναλυθούν
τα φαινόμενα και οι όροι που σχετίζονται με την επιχειρηματικότητα και τη καινοτομία
εντός οικονομικής κρίσης. Έπειτα, μέσω της Εμπειρικής Έρευνας (Empirical Analysis)
και συλλέγοντας τα απαραίτητα δεδομένα με χρήση ερωτηματολογίου, θα γίνει η
προσέγγιση για την ορθή διατύπωση της συνολικής εικόνας του μέσου ανθρώπου
καθώς και της στάσης που αυτός κρατά απέναντι στην επιχειρηματικότητα και τη
καινοτομία εντός περιόδου οικονομικής κρίσεως.
Αφού παρουσιαστεί η γνώμη και η στάση του μέσου ανθρώπου, μέσω της

11. 10
Μελέτης Περίπτωσης (Case Study) θα γίνει παρουσίαση του ορθού τρόπου
επιχειρηματικότητας και καινοτομίας εντός της οικονομικής κρίσης παρουσιάζοντας
και αναλύοντας το πραγματικό φαινόμενο της ιλιγγιωδώς αναπτυσσόμενης αλυσίδας
καφεστίασης "Mikel".
Ειδικότερα, η πτυχιακή εργασία εντός των πρώτων δύο κεφαλαίων παρουσιάζει
τον επιχειρηματία και την επιχειρηματικότητα. Πραγματοποιείται αναφορά στις
δεξιότητες που ένας επιχειρηματίας πρέπει να διαθέτει καθώς επίσης και στην
επιχειρηματικότητα αναλύοντας τα δύο είδη που την αποτελούν και παρουσιάζοντας τα
κίνητρα, τα εμπόδια και τους λόγους επιτυχίας ή αποτυχίας των επιχειρηματικών
δραστηριοτήτων.
Εν συνεχεία, στο τρίτο και τέταρτο κεφάλαιο αναλύεται η καινοτομία και η
σύλληψη μιας καινοτόμου ιδέας. Παρουσιάζονται η έννοια της καινοτομίας, τα
χαρακτηριστικά και οι τύποι που περιλαμβάνει, καθώς επίσης γίνεται αναφορά στο
Ελληνικό Σύστημα Καινοτομίας και στο τμήμα της Έρευνας & Ανάπτυξης. Ακόμα,
μελετώνται τόσο ο τρόπος γέννησης μιας καινοτόμου ιδέας όσο και η διαδικασία που
ακολουθείται και η αξιολόγηση της.
Στο πέμπτο κεφάλαιο γίνεται ευρεία αναφορά και καταγραφή των στοιχείων που
αντιπροσωπεύουν το φαινόμενο της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Αναφέρονται οι
αιτίες που τη δημιούργησαν καθώς και αναλύεται εις βάθος η περίοδος από το 2008 ως
σήμερα, πραγματοποιώντας κατόπιν αναφορά σε χαρακτηριστικά που έλκουν τη
προσοχή όλων όπως είναι η ανεργία, ο πληθωρισμός, η απασχόληση και η
παραγωγικότητα.
Αφού μελετηθήκαν οι έννοιες "επιχειρηματικότητα", "καινοτομία" και
"οικονομική κρίση", στο επόμενο κεφάλαιο γίνεται ανάλυση της επιχειρηματικότητας
και της καινοτομίας εντός της οικονομικής κρίσης. Ειδικότερα, παρουσιάζονται τα
οφέλη και τα εμπόδια που τις χαρακτηρίζουν μέσα σε περίοδο οικονομικής κρίσης.
Έχοντας ολοκληρώσει το θεωρητικό μέρος της εργασίας, στο έβδομο κεφάλαιο
πραγματοποιείται η προσωπική έρευνα και παρουσιάζονται όλα τα δεδομένα που
συλλέχθηκαν ώστε να αναλυθούν και να παρθεί η ολοκληρωμένη εικόνα του μέσου
ανθρώπου για την επιχειρηματικότητα και τη καινοτομία σε περίοδο οικονομικής

12. 11
κρίσης συγκρίνοντας τις ομοιότητες και διαφορές που παρουσιάζουν αυτές μεταξύ
τους.
Εν συνεχεία, στο επόμενο κεφάλαιο πραγματοποιείται η Μελέτη Περίπτωσης.
Εδώ γίνεται πληρέστατη καταγραφή του νέου επιχειρηματία Λευτέρη Κυριακάκη ο
οποίος με τη σωστή επιχειρηματική στάση και καινοτομία που διέθετε, αν και εντός
οικονομικής κρίσης, ξεχώρισε μέσα στην αγορά του καφέ που θεωρείται κορεσμένη
από το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου.
Κλείνοντας την παρούσα πτυχιακή εργασία παρουσιάζονται τα βασικά
συμπεράσματα που προέκυψαν από την προσωπική έρευνα και από την μελέτη
περίπτωσης καθώς επίσης και η προσωπική μου γνώμη για τη στάση την οποία οφείλει
να κρατά ο άνθρωπος απέναντι στην επιχειρηματικότητα και τη καινοτομία εν καιρώ
κρίσης.

13. 12
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
1.1 Εισαγωγή.
Η επιχειρηματικότητα αποτελεί φαινόμενο το οποίο έχει προσελκύσει το
ενδιαφέρον πολλών ανθρώπων σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην χώρα μας η ιδέα της
επιχειρηματικότητας ήταν, ανέκαθεν, δελεαστική καθώς οι Έλληνες άνοιγαν
επιχειρήσεις για να καλύψουν ανάγκες της Ελληνικής αγοράς αλλά και της αυξημένης,
σε πελάτες, αγοράς κατά τη θερινή περίοδο. Τι είδους επιχειρηματική κίνηση θα πράξει
ο επιχειρηματίας εξαρτάται από την κρίση και τις ανάγκες του. Μπορεί να πράξει μια
επιχειρηματική ενέργεια εντός των πλαισίων μιας ήδη ενεργούς επιχείρησης ή να
ξεκινήσει μια επιχείρηση εκ του μηδενός. Πολλές επιχειρηματικές ενέργειες, ό,τι
κίνητρα ή ό,τι εμπόδια και αν συνάντησαν, δεν απέδωσαν καρπούς ακόμα και σε
συνθήκες καλής αγοράς επιβεβαιώνοντας το γεγονός πως ο επιχειρηματίας οφείλει να
διακατέχεται από συγκεκριμένες ικανότητες. Ο επιχειρηματίας είναι κοινώς αποδεκτό
πως είναι ένα επάγγελμα γεμάτο ενέργεια, άγχη και ρίσκα. Όλα αυτά αποτελούν
μερικούς λόγους ώστε να μελετηθεί καλύτερα η επιχειρηματικότητα εντός του
κεφαλαίου.
1.2 Ορισμός της Επιχειρηματικότητας.
Η ενασχόληση πολλών ανθρώπων με την επιχειρηματικότητα έχει οδηγήσει στην
διατύπωση πληθώρας διαφορετικών ορισμών, χωρίς φυσικά να έρχεται κάποιος
ορισμός σε αντίθεση με κάποιον άλλο. Ειδικότερα επιχειρηματικότητα είναι ο
τρόπος σκέψης με τον οποίο επιθυμεί κάποιος να κατακτήσει το μέλλον. Είναι ο
τρόπος με τον οποίο ο υποψήφιος επιχειρηματίας έχει την δυνατότητα να μετουσιώσει
τους συντελεστές παραγωγής σε οικονομικά αποτελέσματα (Π. Κυριαζόπουλος, Λ.
Βρυζίδης, Αθήνα 2008)

14. 13
Σύμφωνα με τον Καραγιάννη (2002) η επιχειρηματικότητα είναι όρος που ενώ
χρησιμοποιείται κατά κόρον στην κοινή γλώσσα και στις αναλύσεις της λειτουργίας
μιας επιχείρησης δεν έχει λάβει ένα ακριβές περιεχόμενο κοινά αποδεκτό.
Επίσης, σύμφωνα με τον Robert Hisrich: "Η επιχειρηματικότητα είναι η
διαδικασία δημιουργίας κάτι νέου που έχει αξία, με την ορθολογική διαχείριση χρόνου,
πόρων και ιδεών και την ανάληψη των συνοδευόμενων κοινωνικών, οικονομικών,
ψυχολογικών κινδύνων που προσφέρει ανταμοιβές (ψυχολογικές, οικονομικές) στον
επιχειρηματία και γενικότερα στην κοινωνία (Μονάδα Καινοτομίας &
Επιχειρηματικότητας, Λάρισα 2013).
Ακόμα και με την ύπαρξη διαφορετικών ορισμών γίνεται σαφές πως η
επιχειρηματικότητα δηλώνει τη προσπάθεια για επίτευξη μιας νέας οικονομικής
δραστηριότητας από ένα άτομο ή μία ομάδα ατόμων σε συνεργασία και με κοινούς
στόχους.
1.3 Ο επιχειρηματίας.
Όπως συνέβη και με τον όρο της επιχειρηματικότητας, ο επιχειρηματίας
παρουσιάζεται μέσω πληθώρας ορισμών οι οποίοι καταγράφονται παρακάτω, ωστόσο
αξίζει να ειπωθεί πως επιχειρηματίας είναι εκείνος που επενδύει και συντονίζει κάθε
διαθέσιμο πόρο της επιχείρησης. Μπορεί να είναι ιδρυτής και ιδιοκτήτης μίας
επιχείρησης, όμως εν ολίγοις επιχειρηματίας είναι εκείνος που λαμβάνει κάθε ρίσκο.
Εκείνος ο οποίος οφείλει να έχει προνοήσει για την ορθότερη αντιμετώπιση κάθε
εμποδίου που θα συναντήσει. Εκείνος που αξιοποιεί την ιδέα του ώστε να
δραστηριοποιηθεί επιχειρηματικά. Εκείνος ο οποίος καταφέρνει να μετατρέψει μία
σύλληψη ιδέας σε επιχειρηματικότητα.
Παρακάτω ακολουθούν ορισμοί που έχουν καταγραφεί:
 Επιχειρηματίας είναι ο ασχολούμενος εξ επαγγέλματος με οικονομικούς
οργανισμούς και επιχειρήσεις, παρέχοντας συστηματική προσπάθεια παραγωγής

15. 14
υλικών αγαθών ή/και υπηρεσιών, προορισμένων στην αγορά με σκοπό
πραγματοποίησης κέρδους (Υδρία Cambridge Ήλιος, Εκδόσεις Τέσσερα Έψιλον,
Αθήνα 1992).
 Επιχειρηματίας αποκαλείται εκείνος ο οποίος ιδρύει και διευθύνει μια επιχείρηση
και αναλαμβάνει του κινδύνους (Soukhanov, American Heritage Dictionary, 1992).
Θα πρέπει να διευκρινισθεί πως ο πραγματικός επιχειρηματίας, με τη βαθύτερη
έννοια του όρου, είναι εκείνος που αρχίζει εκ του μηδενός και αναπτύσσει την
επιχείρηση του, επιτυγχάνοντας την μέσω προσωπικής εργασίας και φαντασίας,
αντιλαμβανόμενος τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται ή δημιουργώντας άλλες κι
έχοντας έντονη και ορθή αίσθηση του κατάλληλου χρόνου δράσης
(Κανελλόπουλος, 1994).
 Επιχειρηματίας είναι το άτομο εκείνο που ξεκινά μια επιχείρηση ή επιχειρήσεις,
αναλαμβάνοντας μεγάλους χρηματοοικονομικούς κινδύνους (New Oxford
Dictionary of English)
Θέση για τον όρο του επιχειρηματία έλαβαν και άλλα φυσικά πρόσωπα. Ο
ιδιαίτερος όρος του επιχειρηματία ειπώθηκε ως "αυτός που αναλαμβάνει κινδύνους
χωρίς να μπορεί να ασφαλίζεται για αυτούς" (Say, 1861) και ως "ξεχωριστός άνθρωπος
με ριζοσπαστικό τρόπο σκέψης" (Schumpeter)
Όποιος ορισμός ή άποψη κι αν επιλεγεί είναι δεδομένο πως η θέση που κατέχει ο
επιχειρηματίας είναι πολύ υπεύθυνη και η συνδρομή του στην αλλαγή της οικονομίας
μπορεί να αποβεί καταλυτική αφού άμεσα την επηρεάζει, ενώ διακρίνεται από την
ικανότητα να εντοπίζει ευκαιρίες συναλλαγής και επίτευξης νέου κέρδους. Ο
επιχειρηματίας είναι ικανός να επινοήσει ευκαιρίες, ενώ αυτές δεν υπάρχουν, ακόμη
και σε συνθήκες αμφιβολίας εξαιτίας της δημιουργικότητας, της οξυδέρκειας, του
νεωτερισμού που τον χαρακτηρίζουν.

16. 15
1.4 Οι δεξιότητες ενός επιχειρηματία.
Βάση των ορισμών που δόθηκαν για τον επιχειρηματία ωθούμαστε στο
συμπέρασμα πως η θέση του χαρακτηρίζεται από υψηλή ευθύνη και πλήθος
προβλημάτων που καλείται να αντιμετωπίσει.
Κατά συνέπεια κάθε επιχειρηματίας οφείλει να έχει πληθώρα δεξιοτήτων και
αρχών καθώς εκείνος ο οποίος δεν διακατέχεται από ορισμένα σημαντικά
χαρακτηριστικά είναι βέβαιο πως δεν θα καταφέρει να είναι συνεπής στις υποχρεώσεις
του και σε αυτά που καλείται να αντιμετωπίσει για την ανάπτυξη-ευημερία της
επιχείρησης του.
Αναλυτικότερα ο επιτυχημένος επιχειρηματίας οφείλει να διακρίνεται απο τα
παρακάτω (National Council on Economic Education, New York, 2004):
 Εργατικότητα και προσήλωση, χαρακτηριστικά που απαιτούν απο τον
επιχειρηματία να είναι ενεργό μέλος της επιχείρησης θυσιάζοντας τον ελεύθερο
χρόνο του για τη λήψη αποφάσεων και τη δημιουργία στόχων στους οποίους θα
είναι προσηλωμένος και δε θα παρεκκλίνει,
 Δημιουργικότητα, προσαρμοστικότητα και ευελιξία, οι οποίες αποτελούν βασικές
αρχές για την αντιμετώπιση κάθε προβλήματος ή ευκαιρίας που θα παρουσιαστεί
στον μέλλον και αρχές οι οποίες στον συνδυασμό τους είναι ικανές να
δημιουργήσουν θετική διαφορά έναντι του ανταγωνισμού,
 Ηγετικές ικανότητες, χαρακτηριστικό που οδηγεί τον επιχειρηματία κατάκτηση
σεβασμού, αξιοπιστίας, αποφασιστικότητας και ανεξαρτησίας προς το πρόσωπο
του καθώς του παρέχει την ικανότητα να διακρίνει διαφορές στις συμπεριφορές
των υπολοίπων, να τους κατευθύνει μέσω αποτελεσματικών αποφάσεων και
επιχειρημάτων σε κάθε του απόφαση και όταν είναι αναγκαίο να "μπαίνει" στη
θέση του άλλου,
 Διορατικότητα και γνώσις εαυτόν, χαρακτηριστικά τα οποία θα τον πλουτίσουν με
ευελιξία, ικανότητα να εντοπίζει νέες ευκαιρίες για επίτευξη κέρδους. Οφείλει να

17. 16
έχει συναίσθηση των αδυναμιών του και να είναι ικανός να τις χρησιμοποιήσει
προς όφελος του όταν χρειαστεί,
 Λογική και να είναι "διαβασμένος", τα οποία προσθέτουν στον επιχειρηματία την
ικανότητα να λειτουργεί με τη κοινή λογική και όχι την υποκειμενική καθώς και να
είναι πλήρως ενημερωμένος για τον κλάδο που δραστηριοποιείται και όχι μόνο.
Η επιτυχία, λοιπόν, δεν είναι απλώς θέμα ικανοτήτων. Πολύ μεγάλη σημασία έχει
να μπορεί κανείς να συνδυάζει αυτές τις δεξιότητες με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Κι
ακόμη να είναι ικανός ν' ανταπεξέλθει στις δυσκολίες και να επιμένει, να στρέφει τη
τύχη υπέρ του, αλλά και να αντιμετωπίζει το αναπάντεχο με ετοιμότητα. Όλα αυτά
πρέπει να συνυπάρχουν και πολλά άλλα επίσης. Με την ευφυΐα και την κρίση αλλά και
με την επιμονή και τη δυνατότητα για ελιγμούς. Η ανακάλυψη των ψυχολογικών
χαρακτηριστικών άλλων και κατόπιν η εκμετάλλευση τους, είναι βάση της επιτυχίας.
1.5 Τα είδη της επιχειρηματικότητας.
Η επιχειρηματικότητα όπως αναφέρθηκε ανωτέρω είναι μια πολυδιάστατη
προσπάθεια για επίτευξη τόσο προσωπικής ικανοποίησης όσο και οικονομικού
κέρδους. Η πολυπλοκότητα της μπορεί να χαρακτηριστεί από το τρόπο σκέψης των
ενεργών μελών της και το στόχο που έχουν αυτά ορίσει έως και το τρόπο με τον οποίο
ο κάθε επιχειρηματίας θα επιλέξει να χρησιμοποιήσει τους συντελεστές παραγωγής
που έχει στη κατοχή του.
Ως προς τον τρόπο που η επιχειρηματικότητα πραγματοποιείται διακρίνεται στα
εξής είδη (Μονάδα Καινοτομίας & Επιχειρηματικότητας, Λάρισα 2013):
1. Ενδοεπιχειρηματικότητα ή στην αγγλική intrapreneurship
2. Δημιουργία νέας επιχείρησης ή όπως έχει καθιερωθεί να λέγεται "Start-up"

18. 17
ΕΙΔΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Ενδοεπιχειρηματικότητα - Intrapreneurship
Δημιουργία νέας επιχείρησης - Start-Up
Πίνακας 1. Είδη Επιχειρηματικότητας
Πηγή: Μονάδα Καινοτομίας & Επιχειρηματικότητας, ΤΕΙ Λάρισας, 2013
Σύμφωνα με την ενδοεπιχειρηματικότητα, η δραστηριότητα που θα
πραγματοποιηθεί αναλαμβάνεται από μία ομάδα ανθρώπων η οποία βρίσκεται εντός
ενός μεγαλύτερου οικονομικού οργανισμού, πολλές φορές ομίλου, και αναπτύσσεται
εντός των πλαισίων και των λειτουργιών της υφιστάμενης επιχείρησης. Τα στελέχη
είναι εκείνα που επιχειρούν να δραστηριοποιηθούν και απολαμβάνουν τα προνόμια της
κάθε είδους υποστήριξης από πλευράς του ομίλου, καθώς και κάθε βοήθεια που
κρίνεται απαραίτητη, είτε αυτή αφορά την καλύτερη τοποθέτηση του προϊόντος ή της
υπηρεσίας είτε την οικονομική ενίσχυση είτε την αντιμετώπιση του ισχυρού
ανταγωνισμού.
Από την άλλη πλευρά, η "start-up" επιχειρηματικότητα πραγματοποιείται είτε
κατά τη διαπίστωση και αξιοποίηση κάποιας ευκαιρίας είτε άλλοτε για λόγους
βιοπορισμού. Στη περίπτωση επιχειρηματικότητας λόγω βιοπορισμού ο επιχειρηματίας
δραστηριοποιείται εκ του μηδενός, καθώς δημιουργεί τη δική του επιχείρηση δίχως να
του παρέχεται η βοήθεια κάποιου εμπειρότερου ή οικονομικά ευκατάστατου. Είναι
ιδιαίτερα σημαντική αυτού του είδους η επιχειρηματικότητα καθώς χαρακτηρίζεται
από πληθώρα εμποδίων και κινδύνων που απειλούν τον νέο επιχειρηματία.
Ταυτόχρονα, η start-up είναι ικανή να παρέχει οφέλη τόσο προσωπικού επιπέδου στον
επιχειρηματία όσο και κοινωνικά. Ο τρόπος που θα προγραμματισθεί και θα
ολοκληρωθεί η ενδεχόμενη επιχειρηματική κίνηση είναι αποκλειστική ευθύνη του
επιχειρηματία καθώς και κάθε είδους υποχρέωση αυτής. Υποχρεώσεις οι οποίες
βαραίνουν ψυχολογικά των επιχειρηματία και κάνουν ακόμα δυσκολότερο το έργο του.
Ο υψηλός αυτός βαθμός δυσκολίας και οι πληθώρα των οφελών που παρουσιάζει, το
δεύτερο είδος επιχειρηματικότητας έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αναλύεται στο
επόμενο κεφάλαιο.

19. 18
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΕΙΔΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ:
ΕΝΔΟΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ & START-UP
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
2.1 Εισαγωγή
Η ενασχόληση με τον επιχειρηματικό κλάδο καθώς και η ίδρυση μίας εταιρίας
αντλούν το ενδιαφέρον μεγάλης μερίδας ανθρώπων. Η επιχειρηματικότητα μπορεί να
πραγματοποιηθεί εντός ενός άλλου οργανισμού ή και μεμονωμένα να ιδρυθεί μια νέα
επιχείρηση.
Ανάλογα με το είδος της επιχειρηματικότητας υπάρχουν ποικίλες δυσκολίες όμως
το φαινόμενο της επιχειρηματικότητας που παρουσιάζει τα μεγαλύτερα προβλήματα
δεν είναι άλλο από την έναρξη νέας επιχείρησης. Γεγονός που είναι εμφανέστατο σε
κάθε άνθρωπο καθώς πόσες είναι εκείνες οι φορές που ανοίγει μια νέα επιχείρηση και
εντός λίγων μηνών πτωχεύει;
Η ίδρυση νέας επιχείρησης παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον και θα αναλυθεί
εντός του κεφαλαίου σε βαθμό τέτοιο ώστε να γίνει αντιληπτός κάθε λόγος που οδηγεί
έναν επιχειρηματία στην ενεργή δραστηριότητα, κάθε εμπόδιο που παρουσιάζεται
κατά την έναρξη ή κατά τη λειτουργία της επιχείρησης καθώς και οι λόγοι που μια
επιχείρηση επιτυγχάνει να εδραιωθεί ή όχι στην αγορά.
2.2 Η Ενδοεπιχειρηματικότητα και τα χαρακτηριστικά της .
Με τον όρο ενδοεπιχειρηματικότητα γίνεται αναφορά ανάπτυξης εντός των
πλαισίων και των λειτουργιών που παρέχει μία υφιστάμενη επιχείρηση σε μία ομάδα
στελεχών της.
Η Ενδοεπιχειρηματικότητα ή διαφορετικά "Εταιρική Επιχειρηματικότητα"
αναφέρεται στην επιχειρηματική συμπεριφορά μιας ομάδας εντός ενός μεγαλύτερου

20. 19
οργανισμού και στις ευκαιρίες που προσφέρονται σε αυτήν από τον οργανισμό, για να
φέρει εις πέρας όλες εκείνες τις ενέργειες που απαιτούνται για τη δημιουργία
καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών (Μονάδα Καινοτομίας & Επιχειρηματικότητας,
Λάρισα 2013)
Χαρακτηρίζεται από ομαδικότητα και ενεργητικότητα καθώς απαιτεί την ύπαρξη
συνεργασίας και όχι μεμονωμένης συμπεριφοράς. Τα στελέχη καλούνται να
συνεργαστούν ώστε να μην παρεκκλίνουν και να επιτύχουν τους στόχους που θέτει ο
ανώτερος οργανισμός. Τα κύρια χαρακτηριστικά της ενδοεπιχειρηματικότητας είναι η
πληθώρα και ο υψηλός βαθμός δυσκολίας των στόχων που θέτονται και η πίεση που
ασκείται από τον ανώτερο οργανισμό για να επιτευχθεί μεγαλύτερη θετική διάκριση
της επιχειρηματικής δραστηριότητας έναντι του ανταγωνισμού.
Τα θετικά στοιχεία που παρουσιάζονται εντός της εταιρικής επιχειρηματικότητας
δεν είναι άλλα από την καλύτερη αντιμετώπιση των εμποδίων και των δυσκολιών που
παρουσιάζονται, αφού αφενός υπάρχει η υποστήριξη του μεγαλύτερου οργανισμού κι
αφετέρου όλοι οι συνεργάτες από κοινού μπορούν να αντιμετωπίσουν και να
προβλέψουν καλύτερα τις δυσκολίες επιχειρηματικής δραστηριότητας. Το
σημαντικότερο πλεονέκτημα ίσως είναι πως η συνύπαρξη πολλών συμβούλων
αποφέρει ως αποτέλεσμα τη μείωση των επιχειρηματικών ρίσκων που λαμβάνονται
στον ελάχιστο δυνατό βαθμό.
Εν κατακλείδι, είναι αντιληπτό πως κατά την ενδοεπιχειρηματικότητα οι ενεργοί
επιχειρηματίες δεν έχουν να ανησυχούν για τα ρίσκα μίας επιχειρηματικής κίνησης
αλλά αντ' αυτού νιώθουν αυξημένη πίεση για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί
από τον ανώτερο οργανισμό, κάνοντας έτσι την ενδοεπιχειρηματικότητα να μοιάζει
περισσότερο σαν καθημερινή απαιτητική εργασία.
2.3 Η Start-up επιχειρηματικότητα και τα χαρακτηριστικά της.
Η Start-Up αποτελεί το πιο σημαντικό είδος επιχειρηματικότητας καθώς τα
κίνητρα της, τα οφέλη της και τα εμπόδια της είναι τόσο πολλά που την καθιστούν

21. 20
ενδιαφέρουσα. Αντίθετα με την ενδοεπιχειρηματικότητα, δεν πραγματοποιείται εντός
άλλου οικονομικού οργανισμού και δεν εμφανίζει κοινά χαρακτηριστικά (Μονάδα
Καινοτομίας & Επιχειρηματικότητας, Λάρισα 2013).
Νεοφυής επιχείρηση ή διαφορετικά Start-Up ονομάζεται ο οργανισμός εκείνος ο
οποίος έχει στόχο τη ταχεία ανάπτυξη ενός επιχειρηματικού μοντέλου. Πολλές φορές
δεν αρκεί μονάχα η ίδρυση μιας νεοσύστατης επιχείρησης αλλά απαιτείται ο γοργός
ρυθμός ανάπτυξης (Wikipedia, 2015)
Είναι εφικτό να παραμείνει για πολύ διάστημα στο τμήμα Έρευνας & Ανάπτυξης
και η πραγματοποίηση της άλλοτε συμβαίνει κατά τη διαπίστωση μίας ευκαιρίας με
σκοπό την αξιοποίηση της κι άλλοτε για λόγους βιοπορισμού.
Για παράδειγμα ένας άνθρωπος με γνώσεις περί των κρυστάλλων όρασης
αποφασίζει να ιδρύσει μια επιχείρηση η οποία θα επεξεργάζεται με διαφορετικό τρόπο
τους φακούς και τα κρύσταλλα επιτυγχάνοντας λέπτυνση στους φακούς με
διαφορετικό τρόπο από τις ανταγωνιστικές επιχειρήσεις. Από την άλλη ένας
ηλεκτρολόγος - αυτοματιστής με εμπειρία στο επάγγελμα βρίσκεται άνεργος και λόγω
των συνθηκών δεν μπορεί να βρει εργασία για μεγάλο χρονικό διάστημα. Έτσι
αποφασίζει για λόγους βιοπορισμού να χρησιμοποιήσει κάποια χρήματα που είχε
αποταμιεύσει ή να λάβει δάνειο και να επενδύσει στη δημιουργία ενός αυτοματισμού
που θα του αποφέρει υψηλά κέρδη. Και τα δύο παραδείγματα αντιπροσωπεύουν την
Start-Up επιχειρηματικότητα καθώς και οι δύο επιχειρηματίες ανέλαβαν με
αποκλειστικά με δική τους ευθύνη κάθε ζημία ή κέρδος που θα παρουσιάσει η
επιχείρηση τους. Ανέλαβαν την οικονομική ενίσχυση, τον προγραμματισμό κάθε
είδους εργασίας, την έρευνα για εμπόρευμα που θα χρειαστούν, την διαφήμιση και
προσέλκυση πελατειακού κοινού και ό,τι είδους άλλη επιχειρηματική δραστηριότητα
ήταν αναγκαία καθώς και κάθε είδους επιχειρηματικό ρίσκο επιβάρυνε μόνο τους
ίδιους.
Η δημιουργία μιας νέας επιχείρησης είναι μια κίνηση γεμάτη ενέργεια και τα
χαρακτηριστικά της είναι ποικίλα καθώς παρουσιάζει υψηλούς χρηματοοικονομικούς,
χρηματοπιστωτικούς, επιχειρηματικούς και κοινωνικούς κινδύνους, έλλειψη εμπειρίας
επιχειρηματιών και γνώσεων του κλάδου, γραφειοκρατικά προβλήματα και υψηλή

22. 21
φορολογία. Από την άλλη πλευρά, η συνεισφορά στο κοινωνικό σύνολο μέσω
δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, στην οικονομία του κράτους μέσω της φορολογίας
και των ασφαλιστικών ταμείων, όσο και στη συνολική λειτουργία της νέας επιχείρησης
είναι υψηλή και ίσως από πολλούς θεωρείται υψηλό κίνητρο έναρξης.
2.3.1 Κίνητρα έναρξης.
Η έναρξη νεοφυούς επιχείρησης προϋποθέτει την ανάληψη χρηματοοικονομικών
κινδύνων καθώς και κάθε είδους ρίσκου που συνδέεται με την επιχειρηματική
δραστηριότητα. Ωστόσο, η ίδρυση μιας επιχείρησης έχει ποικίλα κίνητρα που
χαρακτηρίζονται από προσωπικά και κοινωνικά οφέλη.
Ειδικότερα, ο επιχειρηματίας κατά την δημιουργία μιας νέας επιχείρησης έχει
κίνητρα που αναλύονται ως εξής (Μονάδα Καινοτομίας & Επιχειρηματικότητας, ΤΕΙ
Λάρισας):
 Οικονομικό κέρδος: κίνητρο το οποίο θα του εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα του
ίδιου και της επιχείρησης του
 Εργατικότητα: χαρακτηριστικό το οποίο θα τον οδηγήσει στο να αποτελεί ενεργό
μέλος της επιχείρησης του και να απασχολείται σε μεγάλο βαθμό από αυτή
 Αυτοαπασχόληση: κίνητρο το οποίο δίνει τη δυνατότητα στον επιχειρηματία να
έχει τον πλήρη έλεγχο εργασίας του χωρίς την πίεση προϊσταμένων
 Προσωπική ικανοποίηση: κίνητρο που αποτελεί τη βασική αρχή της δημιουργίας
και της αυτό-ολοκλήρωσης καθώς η ικανοποίηση της επιτυχίας είναι συναίσθημα
που πολλοί το "κυνηγούν"
 Κοινωνική καταξίωση: η οποία αποτελεί κίνητρο πολλών και αντικατοπτρίζει την
αναγνώριση από το κοινωνικό περίγυρο για τη προσφορά του επιχειρηματία στη
δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, εξυπηρέτησης καταναλωτικών αναγκών κ.α.
 Δημιουργικότητα: η οποία αποτελεί ικανοποίηση της ανθρώπινης ανάγκης για την
ανακάλυψη και δημιουργία νέων προϊόντων και υπηρεσιών που δεν υπάρχουν

23. 22
στην αγορά ως εκείνη τη χρονική στιγμή
 Δίκτυα συνεργασίας: κίνητρο που οδηγεί στη δημιουργία νέων σχέσεων εργασίας
ανάμεσα στον επιχειρηματία και σε συναδέλφους του καθώς και στην ένταξη του
στον επιχειρηματικό χώρο
2.3.2 Εμπόδια έναρξης.
Η επιχειρηματικότητα "Start-Up" λόγω των χαρακτηριστικών της παρουσιάζει
πολλά εμπόδια κάθε είδους. Είναι γεγονός πως ο επιχειρηματίας που αποφασίζει να
δραστηριοποιηθεί οφείλει να είναι ικανός να προνοεί τους κινδύνους και τα εμπόδια
που θα παρουσιαστούν καθώς και να λαμβάνει τις ορθότερες μεθόδους αντιμετώπισης
τους πριν καν εμφανιστούν.
Κατά την έναρξη της επιχείρηση παρουσιάζονται εμπόδια που οφείλει κάθε
επιχειρηματίας να είναι σε θέση να ξεπεράσει και είναι τα εξής (Μονάδα Καινοτομίας
& Επιχειρηματικότητας, Λάρισα 2013):
 Απαιτήσεις κεφαλαίων, που αφορούν τις οικονομικές δυσκολίες ως προς την
ύπαρξη του διαθέσιμου αρχικού κεφαλαίου και των χρηματικών διαθεσίμων της
επιχείρησης. Ο επιχειρηματίας οφείλει να έχει προνοήσει για την κάλυψη κάθε
είδους δαπάνης που θα εμφανιστεί πριν την έναρξη της επιχείρησης του
 Γραφειοκρατία και διοικητικές δυσκολίες, οι οποίες αφορούν την κάλυψη και
έκδοση των απαραίτητων δικαιολογητικών και αδειών για την έναρξη της
επιχείρησης. Τέτοιου είδους διαδικασίες στη χώρα μας είναι ιδιαίτερα χρονοβόρες,
επομένως ο επιχειρηματίας θα πρέπει να προνοήσει να έχει στη διάθεση του τον
απαραίτητο χρόνο για την εκπλήρωση τους
 Φορολογία και άλλες υποχρεώσεις, για τις οποίες ο επιχειρηματίας πρέπει να έχει
ενημερωθεί πλήρως από ειδικούς καθώς οι συντελεστές φορολογίας, οι
ασφαλιστικές εισφορές, τα ασφάλιστρα της επιχείρησης του και οι "κρυφές"
φορολογικές εισφορές μπορεί να μην είναι τα αναμενόμενα
 Έντονος ανταγωνισμός και έλλειψη υποστήριξης, τα οποία αποτελούν σημαντικό

24. 23
εμπόδιο στην έναρξη νέας επιχείρησης καθώς ο επιχειρηματίας κατά την έναρξη
της επιχείρησης του θα είναι ο κύριος υπεύθυνος για την αντιμετώπιση κάθε είδους
εμποδίου, χωρίς το προνόμιο της υποστήριξης από κάποιον εμπειρότερο. Επίσης,
καλείται να "κλέψει" το καταναλωτικό κοινό από τους εδραιωμένους στην αγορά
ανταγωνιστές του.
 Στρατηγικά εμπόδια από τις μεγάλες εταιρείες του ανταγωνισμού, κίνδυνος ο
οποίος μπορεί να ενταχθεί και εντός του εμποδίου έντονου ανταγωνισμού όμως
τοποθετείται ξεχωριστά θέλοντας να τονιστεί ο ενδεχόμενος αθέμιτος
ανταγωνισμός. Σύμφωνα με αυτού του είδους το εμπόδιο, οι ανταγωνιστικές
επιχειρήσεις ίσως εντοπίσουν και εκμεταλλευτούν οποιοδήποτε μειονέκτημα του
νέου επιχειρηματία, δημιουργώντας τεχνητά εμπόδια σε αυτόν με σκοπό την
απώθηση του από την αγορά πριν ο τελευταίος εδραιωθεί
 Έλλειψη υποδομών, δυσκολία η οποία ίσως οδηγήσει των επιχειρηματία σε
αδιέξοδο καθώς χωρίς τις αναγκαίες υποδομές δεν θα καταφέρει να ολοκληρώσει
πιστά τους στόχους που έχει θέσει οδηγώντας τον εκτός προγραμματισμού
 Πολιτισμικά εμπόδια, τα οποία αποτελούν δυσκολίες στην ένταξη και αποδοχή της
επιχείρησης από το καταναλωτικό κοινό. Ο επιχειρηματίας οφείλει να ενημερωθεί
και να σεβαστεί τα τοπικά ήθη και έθιμα, την τοπική κουλτούρα καθώς και ό,τι
περιλαμβάνει ο πολιτισμός της κοινωνίας που θα δραστηριοποιηθεί.
Χαρακτηριστικό της δυσκολίας επιχειρηματικής δράσης αποτελεί το πλήθος των
εμποδίων που υπάρχουν σε αυτή. Γεγονός που αυξάνει το βαθμό δυσκολίας είναι πως
τα παραπάνω εμπόδια θεωρούνται συνηθισμένα εντός της επιχειρηματικής αγοράς
καθώς πέραν αυτών υπάρχουν μη προβλέψιμοι κίνδυνοι που ίσως παρουσιαστούν. Για
την καλύτερη λειτουργία και έναρξη της επιχείρησης ο επιχειρηματίας πρέπει να είναι
σε θέση να αντιμετωπίσει κάθε είδους εμπόδιο τη στιγμή της εμφάνισης του
αποφεύγοντας να ζημιωθεί.

25. 24
2.3.3 Οι λόγοι επιτυχίας-ευημερίας-βιωσιμότητας.
Όλος ο κόσμος ακόμα και ο πιο επιτυχημένος μαγεύεται στο κοίταγμα μιας υγιούς
και επιτυχημένης επιχείρησης. Δεν είναι λίγοι οι επιχειρηματίες που ζηλεύουν την
επιτυχία ορισμένων άλλων εταιρειών. Τα συστατικά όμως για την βιωσιμότητα, την
ευημερία, την ανάπτυξη, την επιτυχία μίας επιχείρησης είναι απλά. Ο βαθμός
δυσκολίας για τη τήρηση τους αυξάνεται λόγω του ανθρώπινου παράγοντα καθώς
πολλές φορές παρασύρεται σε λάθη.
Πιο συγκεκριμένα οι λόγοι ευημερίας, που διατηρούν υγιή και κερδοφόρα μια
επιχείρηση αναλύονται παρακάτω (Μονάδα Καινοτομίας & Επιχειρηματικότητας,
Λάρισα 2013):
 Ο προγραμματισμός, οποίος κατά τη βέλτιστη εφαρμογή του οδηγεί στην επιτυχία
της ορθής λειτουργίας της επιχείρησης, της έγκαιρης κάλυψης των υποχρεώσεων
αυτής καθώς και στην πρόβλεψη κινδύνων, προστατεύοντας με αυτό το τρόπο τον
οικονομικό οργανισμό από κινδύνους
 Οι σαφείς στόχοι, οι οποίοι αποτελούν κύριο συστατικό επιτυχίας της επιχείρησης
καθώς ο επιχειρηματίας πρέπει να θέτει ξεκάθαρους στόχους και όσο το δυνατόν
απλούστερους τους οποίους θα ακολουθήσει πιστά ως την επίτευξη τους
 Η εργατικότητα, η οποία θα οδηγήσει τον επιχειρηματία να αποκτήσει ακόμα και
πρακτικά τον έλεγχο της επιχείρησης του καθώς και να αποτελεί ενεργό μέλος
αυτής
 Ο ορθός έλεγχος, επιτυγχάνοντας έτσι την σωστή λειτουργία των επιχειρηματικών
διαδικασιών αποφεύγοντας τη παρουσίαση λαθών και άλλων εσωτερικών
προβλημάτων
 Η επίτευξη συνεργασιών, χαρακτηριστικό που αφορά τη καλή σχέση με τους
συνεργάτες της επιχείρησης. Είναι γεγονός πως οι καλύτερες οικονομικές και
επιχειρηματικές συνεργασίες θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερα κέρδη και συνεπώς σε
οικονομική ευημερία της επιχείρησης
 Η επιτυχία στις πωλήσεις, η οποία αποτελεί ίσως το βασικότερο λόγο επιτυχίας

26. 25
μιας επιχείρησης καθώς χωρίς την πραγματοποίηση πωλήσεων δεν μπορεί να
επιβιώσει καμία επιχείρηση
2.3.4 Οι λόγοι αποτυχίας.
Η διαχείριση μίας νέας επιχείρησης κρύβει κινδύνους αποτυχίας και ρίσκα που
κάθε νέος επιχειρηματίας προσπαθεί να περιορίσει στο ελάχιστο δυνατό. Καθημερινά,
κάνοντας μία βόλτα στις αγορές, ανάμεσα σε επιτυχημένες επιχειρήσεις θα
παρατηρήσουμε τουλάχιστον μια επιχείρηση κλειστή. Είναι εκείνες οι επιχειρήσεις οι
οποίες θα τραβήξουν το βλέμμα του περαστικού δημιουργώντας του ανασφάλειες και
φόβο για την επιχειρηματικότητα και οποιαδήποτε ενασχόληση με τον κλάδο των
επιχειρήσεων.
Στην πραγματικότητα, όμως, οι λόγοι αποτυχίας των επιχειρήσεων είναι πολλές
φορές προβλέψιμοι. Λόγοι που ο επιχειρηματίας δεν είχε τις απαραίτητες δεξιότητες
για να διακρίνει και περιλαμβάνονται στους παρακάτω (Μονάδα Καινοτομίας &
Επιχειρηματικότητας, Λάρισα 2013):
 Ανικανότητα διαχείρισης της επιχείρησης: η οποία αποτελεί χαρακτηριστικό που
αφορά πληθώρα επιχειρηματιών. Είναι γνωστό πως ο επιχειρηματίας οφείλει να
διακρίνεται από ορισμένες δεξιότητες. Γεγονός που αμελείται από πολλούς και
δημιουργεί υπερμεγέθη αλυσιδωτά προβλήματα στη λειτουργία της επιχείρησης
οδηγώντας την αργά ή γρήγορα στην αποτυχία
 Ανικανότητα οργάνωσης και συνεργασίας με το προσωπικό: χαρακτηριστικό που
θα μπορούσε να ενταχθεί στην ανικανότητα διαχείρισης της επιχείρησης, ωστόσο
διαφοροποιείται γιατί το προσωπικό χρειάζεται ιδιαίτερη μεταχείριση και όχι
κοινή συγκριτικά με τις υπόλοιπες λειτουργίες της επιχείρησης. Η ανικανότητα
οργάνωσης του προσωπικού καθώς και η κακή επικοινωνία μαζί του οδηγεί σε
λάθη, εντός οποιουδήποτε σταδίου λειτουργίας, για τα οποία ο επιχειρηματίας τις
περισσότερες φορές αποζητά ευθύνες από το προσωπικό. Αυτό έχει ως λογική

27. 26
κατάληξη να οδηγηθεί η επιχείρηση σε αποτυχία και όχι σε ανάπτυξη
 Έλλειψη εμπειρίας και γνώσεων του κλάδου δραστηριότητας: αποτελούν
χαρακτηριστικά τα οποία αποφέρουν καλύτερη προσαρμογή στην αγορά και
γνώση για καλύτερες συναναστροφές τόσο σε προσωπικό επίπεδο όσο και
κερδοφόρο. Χωρίς την ύπαρξη εμπειρίας και γνώσεων ο επιχειρηματίας οδηγείται
σε λάθη όσο προσεκτικός και αν είναι
 Πλεονεξία: η οποία αποτελεί χαρακτηριστικό μεγάλης μερίδας των νέων
επιχειρηματιών που θεωρούν πως έχουν την απαραίτητη εμπειρία και γνώσεις. Με
αυτό το τρόπο βάζουν οι ίδιοι "τρικλοποδιά" στον εαυτό τους καθώς υπερεκτιμούν
τις δυνατότητες τους και δεν κάνουν σωστό προγραμματισμό
 Αδυναμία εύρεσης κεφαλαίων: η οποία αποτελεί οικονομικό λόγο μέσω του
οποίου μια επιχείρηση μπορεί να οδηγηθεί στη πτώχευση καθώς ο επιχειρηματίας
αδυνατεί να καλύψει τις απαραίτητες δαπάνες για τη σωστή λειτουργία του
οργανισμού
 Ακατάλληλη τοποθεσία: λόγος ο οποίος αποτελεί βασικό κριτήριο στην έναρξη
της επιχείρησης. Πολλοί επιχειρηματίες ερευνούν χρόνια τη κατάλληλη τοποθεσία
πριν ιδρύσουν την επιχείρηση τους. Η έρευνα αυτή περιλαμβάνει κάθε είδους
στοιχείο που θα φανεί χρήσιμο στην επιχείρηση, στοιχεία από το συνολικό
μέγεθος του κοινού που περνάει από εκεί και την ευκολία πρόσβασης έως το
κόστος της περιοχής και τις ανάγκες του τοπικού κοινού.
 Κακός προγραμματισμός: που αποτελεί μια σημαντικότατη διαδικασία. Τις
περισσότερες φορές χαρακτηρίζεται από υψηλόβαθμη δυσκολία και πολλοί
επιχειρηματίες τον αμελούν. Η αμέλεια και ο λάθος προγραμματισμός αποτελεί
γεγονός που οδηγεί στη δημιουργία προβλημάτων και εμποδίων, που σε άλλη
περίπτωση θα είχαν αποτραπεί
 Ανυπομονησία: αποτελεί χαρακτηριστικό που αφορά τη συναισθηματική πλευρά
του νέου επιχειρηματία. Η ύπαρξη του οφείλεται στην ανθρώπινη φύση και τις
περισσότερες φορές οδηγεί σε κάθε είδους λάθη. Ο λαός αναφέρει παροιμίες
σχετικά με την ανυπομονησία λέγοντας "το γοργόν και χάριν έχει" το οποίο και
λανθασμένα ασπάζονται πολλοί νέοι επιχειρηματίες. Αντί αυτού ο νέος

28. 27
επιχειρηματίας θα μπορούσε να σκεφτεί μία άλλη παροιμία που λέει
χαρακτηριστικά "όποιος βιάζεται, σκοντάφτει"
 Έλλειψη ελέγχου των στόχων, των προμηθευτών κτλ.: αποτελούν λόγους
αποτυχίας λόγω της κακής σχέσης με τους συνεργάτες τόσο από επικοινωνιακής
πλευράς όσο και οικονομικής. Είναι χαρακτηριστικές πολλές φορές οι κακές
οικονομικές συμφωνίες ενός άπειρου επιχειρηματία καθώς επίσης και η έλλειψη
συγκέντρωσης και ολοκλήρωσης των στόχων που έχουν τεθεί
 Έλλειψη στόχων: αποτελεί λόγο αποτυχίας εκείνων των επιχειρηματιών που
ιδρύουν μια επιχείρηση χωρίς να στοχεύουν σε κάτι συγκεκριμένο. Συνήθως
παρουσιάζεται στους επιχειρηματίες λόγω βιοπορισμού καθώς έχουν ορισμένα
χρήματα αποταμιευμένα και τα χρησιμοποιούν για να δημιουργήσουν μια πηγή
νέων εσόδων. Τις περισσότερες φορές δεν θέτουν στόχους και κατά τη λειτουργία
της επιχείρησης παρουσιάζονται ποικίλα προβλήματα που οδηγούν σε αποτυχία
 Έντονος ανταγωνισμός: ο οποίος αποτελεί συνηθισμένο λόγο αποτυχίας καθώς ο
επιχειρηματίας δεν κατάφερε να επιβιώσει από την επιρροή που έχουν οι
εδραιωμένοι στην αγορά ανταγωνιστές πάνω στο καταναλωτικό κοινό καθώς και
σε τεχνητά εμπόδια που ίσως ο ανταγωνισμός επέβαλλε
Από τα παραπάνω είναι κατανοητό πως η αποτυχία μιας επιχείρησης μπορεί να
είναι αιτία μεμονωμένων λόγων ή συνδυασμός περισσοτέρων. Ο επιχειρηματίας είναι
πιθανόν να λειτουργεί σωστά και να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την αποφυγή
εμποδίων όμως η απειρία του να μη του επιτρέπει να αντιμετωπίσει την αγορά και τους
έμπειρους εδραιωμένους ανταγωνιστές. Από την άλλη πλευρά είναι πιθανόν να
πραγματοποιηθούν περισσότερα λάθη καθώς δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις των
επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται σε ένα κλάδο χωρίς να έχουν βαθιά γνώση για
αυτόν, χωρίς να μελετούν την καταλληλόλητα της τοποθεσίας ή ακόμα και χωρίς να
θέτουν στόχους για την επιχείρηση τους. Η διαχείριση μίας νέας επιχείρησης κρύβει
κινδύνους αποτυχίας και υψηλά ρίσκα που κάθε νέος επιχειρηματίας για τη
βιωσιμότητα και την ευημερία της επιχείρησης του οφείλει να περιορίσει στο ελάχιστο
δυνατό.

29. 28
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Η ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
3.1 Εισαγωγή
Η καινοτομία αποτελεί όρο ο οποίος έχει παρερμηνευθεί από μεγάλη μερίδα
ανθρώπων. Λίγοι άνθρωποι έχουν μελετήσει το πως αυτή ορίζεται και ακόμα λιγότεροι
γνωρίζουν πως διαφοροποιείται από την εφεύρεση.
Χρειάζεται προσοχή στο πώς χαρακτηρίζεται καινοτόμα μια ιδέα και πώς
διαφοροποιείται από την εφεύρεση. Είναι μια ενέργεια με μεγάλη σπουδαιότητα, η
οποία παρουσιάζει την ικανότητα να οδηγήσει τον επιχειρηματία στην προσωπική
επιτυχία και την επιχείρηση στην εδραίωση της στην αγορά. Είναι ικανή να οδηγήσει
την επιχείρηση στη διαμόρφωση του δικού της ξεχωριστού τμήματος Έρευνας &
Ανάπτυξης.
Κάθε επιχείρηση προσπαθεί να καινοτομήσει για να καρπωθεί τα πολλά
σημαντικά οφέλη της καινοτομίας και να διαφοροποιηθεί από τον ανταγωνισμό.
Ωστόσο, είτε πρόκειται για νέο ελπιδοφόρο μικρό επιχειρηματία είτε για εδραιωμένο
διεθνή όμιλο επιχειρήσεων, η ομάδα που καινοτομεί καλείται να αντιμετωπίσει
μικρότερα και μεγαλύτερα εμπόδια τα οποία χρίζουν ιδιαίτερης μεμονωμένης
αντιμετώπισης για την επίλυση τους.
3.2 Έννοια και ορισμός της καινοτομίας.
Η "καινοτομία" έχει τις ρίζες της στο λατινικό απαρέμφατο "Innovare" που
σημαίνει "να δημιουργείς κάτι νέο". Είναι στενά συνδεδεμένη με τα τμήματα της
Έρευνας & Ανάπτυξης καθώς και με την επιχειρηματικότητα αφού οι πετυχημένοι
επιχειρηματίες διακρίνονται για τις καινοτόμες ιδέες που εφάρμοσαν και για την
αξιοποίηση των γνώσεων τους με σκοπό την κάλυψη αναγκών στην αγορά
(Μαραμβελάκης, Unistep)

30. 29
Ως καινοτομία μπορεί να χαρακτηρισθεί οτιδήποτε καινούριο και διαφορετικό
εφαρμόζεται ώστε να καλύψει κάποια ανάγκη είτε εντός των λειτουργιών της
επιχείρησης είτε εντός των πλαισίων της αγοράς που δραστηριοποιείται. Για
παράδειγμα καινοτομία εμφανίζεται κατά την ένταξη ενός νέου προϊόντος στην αγορά,
όπως επίσης και στην διαφοροποίηση μιας διοικητικής λειτουργίας της επιχείρησης.
Όσον αφορά τους ορισμούς που έχουν δοθεί για την κατανόηση της καινοτομίας
υπάρχει μεγάλο πλήθος ορισμών οι οποίοι σχετίζονται μεταξύ τους, όμως ο
πληρέστερος δίνεται ως εξής:
"Η βιομηχανική καινοτομία περιλαμβάνει τις δραστηριότητες τεχνικού
σχεδιασμού, παραγωγής, διοίκησης και εμπορίας που σχετίζονται με την εισαγωγή
ενός νέου (ή βελτιωμένου) προϊόντος ή με την πρώτη εμπορική εφαρμογή μιας νέας (ή
βελτιωμένης) διαδικασίας ή εξοπλισμού" (Chris Freeman, 1982)
Άλλοι ορισμοί που έχουν διατυπωθεί για την καινοτομία παρουσιάζονται
παρακάτω κατά χρονολογική σειρά:
 Καινοτομία είναι το εργαλείο που έχουν στη κατοχή τους οι επιχειρηματίες για την
εκμετάλλευση της αλλαγής, η οποία αποτελεί την ευκαιρία μιας διαφορετικής
επιχειρηματικής δραστηριότητας (Drucker, 1985)
 Καινοτομία ονομάζεται η διαδικασία που ξεκινάει με μια εφεύρεση και ύστερα
από την ανάπτυξη της καταλήγει στην εισαγωγή ενός νέου προϊόντος, υπηρεσίας ή
διαδικασίας στην αγορά (Acs & Audretsch, 1990)
 Οι επιχειρήσεις αποκτούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα όταν καινοτομούν.
Προσεγγίζουν την καινοτομία, με την ευρύτερη έννοια της, υιοθετώντας νέες
τεχνολογίες και καινούριους τρόπους παραγωγής προϊόντων (Michael Porter,
1990)
 Καινοτομία είναι η επιτυχής εκμετάλλευση των νέων ιδεών (UK DTI Innovation
Unit, 1994)
 Η καινοτομία και η τεχνολογική αλλαγή αφορούν την εξέλιξη και την εισαγωγή
νέων προϊόντων, μεθόδων παραγωγής, υλικών, υπηρεσιών, τεχνικών διαδικασιών
και οργανωτικών μορφών. Ακόμα, μπορεί να αναφέρεται σε ένα νέο προϊόν ή μια
νέα υπηρεσία, στους τρόπους παραγωγής τους ή στην τεχνολογία που

31. 30
χρησιμοποιείται, όπως και στην διοικητική δομή ενός οργανισμού (Tomala &
Seneccal, 2004)
Όπως είναι αντιληπτό εκ των ορισμών η καινοτομία παρέχει μεγάλο αριθμό
πλεονεκτημάτων και ανάπτυξη στην επιχείρηση ανάλογα με το πώς αυτή εφαρμόζεται.
Σαφώς ο βασικός στόχος του επιχειρηματία μέσω της καινοτομίας είναι το κύριο
πλεονέκτημα που παρέχει αυτή, η δημιουργία υψηλότερων κερδών και η απόκτηση
μεριδίου στην αγορά εξασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα της επιχείρησης τους. Οφέλη
όπως η δημιουργία θέσεων εργασίας ή η αύξηση του υγειούς ανταγωνισμού είναι
μερικά από τα πλεονεκτήματα στα οποία οδηγεί η καινοτομία κατά την εφαρμογή της.
Ως προς το γεγονός πως κάποια επιχείρηση λαμβάνει την ονομασία "καινοτομική"
επειδή πραγματοποίησε κάποιου είδους καινοτομία, η Ζωή Γεωργαντά (2003)
αντιτίθεται αναφέροντας χαρακτηριστικά πως "καινοτομική" μπορεί να χαρακτηρισθεί
η επιχείρηση εκείνη η οποία έχει κατανοήσει τα εξής:
α) πως η καινοτομία αποτελεί επιχειρησιακή διαδικασία και δεν είναι τυχαίο
γεγονός
β) πως είναι αναγκαίο το management της καινοτομικής δραστηριότητας.
Κάνει ξεκάθαρο μέσω του λόγου της πως η καινοτομία ακόμα και κατά τη
πραγματοποίηση της είναι αδύνατον να οδηγήσει σε επιτυχία την επιχείρηση αν δεν
αποτελεί βασική φιλοσοφία του επιχειρηματία και όλου του οικονομικού οργανισμού.
Είναι λογικό πως η επιχείρηση που αποφασίζει να καινοτομήσει οφείλει να έχει θέσει
στόχους στους οποίους να παραμείνει πιστή. Βασικός στόχος ενός "καινοτομικού"
επιχειρηματία δε θα μπορούσε να είναι άλλος από το να ερευνά και να αναπτύσσει
συνεχώς. Στόχος που αποτελεί φιλοσοφία της καινοτομικής επιχείρησης και οδηγεί
στην ανάπτυξη της με σταθερούς ρυθμούς.

32. 31
3.3 Πότε χαρακτηρίζεται καινοτόμα μια ιδέα.
Πληθώρα ιδεών εφαρμόζονται καθημερινά στην αγορά και στον επιχειρηματικό
κλάδο. Ωστόσο, καινοτόμα δε μπορεί να χαρακτηρίζεται κάθε είδους ιδέα εκτός και αν
είναι ικανή να επιτύχει τα οφέλη που παρέχει η καινοτομία. Αφού πραγματοποιηθεί η
σύλληψη μίας ιδέας οφείλει να ακολουθηθεί η μελέτη της ώστε να καλυφθούν και να
απαντηθούν ερωτήματα που δείχνουν τη σπουδαιότητα της και τον τρόπο εφαρμογής
της.
Ειδικότερα, μια ιδέα για να θεωρείται καινοτόμα πρέπει να καλύπτει στο
μεγαλύτερο δυνατό βαθμό τα παρακάτω:
 Μια μη ικανοποιούμενή ανάγκη της αγοράς, εξασφαλίζοντας το μονοπώλιο έστω
και προσωρινά στην επιχείρηση καθώς και αυξάνοντας την αναγνώριση και το
κύρος της επιχείρησης
 Να έχει μοναδικά χαρακτηριστικά, ώστε να μην θεωρηθεί αντιγραφή, να μην είναι
εύκολη η αντιγραφή της από ανταγωνιστές καθώς και να είναι ικανή μέσω των
χαρακτηριστικών της να ξεχωρίσει από τα υπόλοιπα προϊόντα ή υπηρεσίες της
αγοράς
 Να είναι πρωτοποριακή, ξεχωρίζοντας από τις κοινές ιδέες του ανταγωνισμού και
παρέχοντας κάτι διαφορετικό στο καταναλωτικό κοινό
 Να παρέχει βελτίωση σε κάποιο προϊόν ή υπηρεσία, κάνοντας με αυτό το τρόπο
ένα βήμα παραπάνω σε σχέση με τα υπάρχοντα προϊόντα και υπηρεσίες
επιτυγχάνοντας με αυτό το τρόπο την αύξηση του υγειούς ανταγωνισμού καθώς
και τη διάκριση για την ανάπτυξη της επιχείρησης έναντι της σταθερότητας στην
οποία εμμένει ο ανταγωνισμός
3.4 Μορφές και Χαρακτηριστικά Καινοτομίας
Έπειτα από την επισκόπηση της έννοιας και των ορισμών της καινοτομίας καθώς
και των οφελών που πρέπει να είναι ικανή να επιτύχει μια ιδέα για να αποτελεί

33. 32
καινοτομία, γίνεται διάκριση της καινοτομίας σε ορισμένες μορφές καθώς επίσης
απαντώνται ερωτήματα που την χαρακτηρίζουν.
Λόγω του γεγονότος πως η καινοτομία στην εφαρμογή της παρουσιάζει πολλές
διαφορές, ανάλογα με το τρόπο που χρησιμοποιείται από την επιχείρηση, διαχωρίζεται
βάση του πεδίου εφαρμογής ή της έκτασης της.
Αναλυτικότερα, βάση του πεδίου εφαρμογής της διακρίνεται σε (Μαραμβελάκης,
Unistep):
 Καινοτομία Προϊόντος, η οποία αφορά νέα ή βελτιωμένα προϊόντα όπως για
παράδειγμα καινοτομία στη παραγωγή ενός κινητού τηλεφώνου που διαθέτει
βελτιωμένη φωτογραφική κάμερα
 Καινοτομία Υπηρεσίας, που αφορά νέες ή βελτιωμένες υπηρεσίες όπως για
παράδειγμα η υπηρεσία παραγγελιοληψίας μέσω διαδικτύου η οποία έχει
αναπτυχθεί ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια
 Διαχειριστική Καινοτομία, η οποία αφορά νέα ή βελτιωμένη διαδικασία της
επιχείρησης όπως για παράδειγμα ηλεκτρονικές παραγγελίες στους προμηθευτές
και αποδοχής παραγγελιών από τους πελάτες με ηλεκτρονικό τρόπο.
Ως προς την έκταση που καταλαμβάνει κατά την εφαρμογή της η καινοτομία
μπορεί να διακριθεί σε (Μαραμβελάκης, Unistep):
 Βελτιωτική, όταν πρόκειται για τη βελτίωση των τεχνικών ή των λειτουργικών
χαρακτηριστικών υπαρχόντων προϊόντων, υπηρεσιών ή διαδικασιών ενώ
ταυτόχρονα επιτρέπει την επιβίωση των υπαρχόντων ανταγωνιστικών προϊόντων.
Την προτιμούν οι εδραιωμένες επιχειρήσεις διατηρώντας τον ανταγωνισμό
σταθερό και εξασφαλίζοντας συνεχές πωλήσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα
αποτελεί η έκδοση νέου μοντέλου αυτοκινήτου καθώς έχει ως αποτέλεσμα την
ενίσχυση του ανταγωνισμού μέσω βελτίωσης του προϊόν ή υπηρεσία αλλά τα
ανταγωνιστικά παραμένουν ενεργά
 Ριζική, όταν αυτή αφορά προϊόντα, υπηρεσίες ή διαδικασίες με νέα τεχνικά και
λειτουργικά χαρακτηριστικά. Την προτιμούν οι νέοι επιχειρηματίες οι οποίοι
επιδιώκουν δυναμική είσοδο στην αγορά και αντιμετώπιση του ανταγωνισμού από

34. 33
εδραιωμένες επιχειρήσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η μοτοσυκλέτα
έναντι του μοτοποδηλάτου καθώς η ριζική αλλαγή στα λειτουργικά και τεχνικά
χαρακτηριστικά είχε ως αποτέλεσμα να καταστρέψει τις δομές του ανταγωνισμού.
Η ύπαρξη καινοτομίας συνοδεύεται από ορισμένα χαρακτηριστικά.
Χαρακτηριστικά τα οποία παρουσιάζουν ποικιλία και αναλύονται παρακάτω:
(Μαραμβελάκης, Unistep):
 Η ζήτηση στην αγορά, η οποία μαζί με την αποδοχή που δείχνει το καταναλωτικό
κοινό αποτελούν βασικά κριτήρια καινοτομίας του προϊόντος ή της υπηρεσίας. Η
ζήτηση του προϊόντος είναι εκείνη που θα οδηγήσει στην αύξηση πωλήσεων κατά
συνέπεια είναι συνδεδεμένη άμεσα με το μερίδιο αγοράς που κατέχει η επιχείρηση
και με το περιθώριο κέρδους
 Η έρευνα αγοράς, μέσω της οποίας γίνεται μελέτη της εικόνας που παρουσιάζει το
προϊόν/υπηρεσία στην αγορά. Η μελέτη αυτή είναι ικανή να οδηγήσει σε ιδέες ως
προς τη σχεδίαση, τη διανομή και το τρόπο προώθησης του προϊόντος ή της
υπηρεσίας στην αγορά
 Η μέθοδος κοστολόγησης του προϊόντος ή της υπηρεσίας, χαρακτηριστικό το
οποίο πρέπει να διακρίνεται για την ακρίβεια του. Σκοπός είναι η καλύτερη εφικτή
κοστολόγηση του ώστε να μειωθεί στο ελάχιστο το συνολικό κόστος. Πέραν
αυτού του χαρακτηριστικού πραγματοποιείται και σύγκριση με τις αντίστοιχες
τιμές των ανταγωνιστικών προϊόντων/υπηρεσιών στην αγορά ώστε να μην
παρουσιάζει σημαντικές διαφορές και να κρατά σε επίπεδα ανταγωνιστικότητας
την αξία πώλησης
 Η σύνδεση με τους πελάτες, με οποιοδήποτε τρόπο είναι αυτή εφικτή
(διαφημιστικά φυλλάδια, διανομή δειγμάτων προϊόντος, διαφήμιση σε ΜΜΕ κ.α.)
καθώς κύριος στόχος της επιχείρησης είναι η πραγματοποίηση και διατήρηση
υγειούς και μακρόχρονης σχέσης μεταξύ του προϊόντος και των πελατών της.
Όπως σε όλη της τη ζωή έτσι και κατά την καινοτομία η επιχείρηση αποσκοπεί
στην δημιουργία πιστού καταναλωτικού κοινού. Ενός κοινού που εμπιστεύεται την
επιχείρηση ανεξάρτητα αν έχει δοκιμάσει προϊόν/υπηρεσία της στο παρελθόν.

35. 34
Χαρακτηριστικό πολύ σημαντικό για να πειστεί και ο πιο "δύσκολος" πελάτης
ώστε να δοκιμάσει το νέο προϊόν ή υπηρεσία
 Η αισθητική, χαρακτηριστικό το οποίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τη
προσέλκυση καταναλωτών καθώς μια ελκυστική εμφάνιση προϊόντος ή υπηρεσίας
αποτελεί κύριο παράγοντα επιτυχίας και χαρακτηριστικό καινοτομίας. Ο
καταναλωτής επηρεάζεται από την εμφάνιση σε μεγάλο βαθμό καθώς το καλύτερο
προϊόν μπορεί να υποσκιαστεί από το χειρότερο μόνο και μόνο επειδή το δεύτερο
ήταν σε πιο όμορφη συσκευασία
 Η βέλτιστη χρήση του επιπέδου τεχνολογίας, η οποία παρέχει συνεχή γνώση των
εξελίξεων στο τομέα της τεχνολογίας και είναι ικανή μόνο από την ύπαρξη της να
οδηγήσει σε καλύτερη εφαρμογή των τμημάτων σχεδιασμού, Έρευνας &
Ανάπτυξης κ. α.
 Ο ποιοτικός έλεγχος και το Marketing, χαρακτηριστικά που πραγματοποιούνται
για την ανάλυση και βελτίωση τόσο των διαδικασιών καινοτομίας όσο και του
συνολικού προϊόντος ή υπηρεσίας. Μέσω του marketing η επιχείρηση φροντίζει
για τη βέλτιστη εικόνα του προϊόντος/υπηρεσίας. Μέσω του ποιοτικού ελέγχου
μελετά τον ακριβή τρόπο που θα πραγματοποιηθεί η καινοτομική διαδικασία ώστε
να αποφευχθούν λάθη τα οποία δεν έχουν παρατηρηθεί. Το ίδιο συμβαίνει και στα
συνολικά χαρακτηριστικά του προϊόντος/υπηρεσίας
3.5 Ποιες επιχειρήσεις καινοτομούν & ποια φυσικά πρόσωπα
καινοτομούν.
Όπως έχει αναφερθεί σε προηγούμενο κεφάλαιο η ενδοεπιχειρηματικότητα είναι η
επιχειρηματική δραστηριοποίηση εντός των πλαισίων που παρέχει μία υφιστάμενη
επιχείρηση. Η "Εταιρική Επιχειρηματικότητα" χαρακτηρίζεται από ενεργητικότητα και
ομαδικότητα καθώς απαιτεί συνεργασία των στελεχών εντός του οικονομικού
οργανισμού και όχι ανταγωνισμός ή μεμονωμένες πράξεις που θα οδηγήσουν σε
συγκρούσεις και λάθη.