1. Οι μύθοι της ευτυχίας
Sonja Lyubomirsky
Μπέλκη Πηνελόπη
Π.Μ.Σ.: Σ.Ε.Π. 2014
Παρουσίαση στα πλαίσια του μαθήματος
«Αυτογνωσία, αυτοαντίληψη, Λήψη αποφάσεων»

2. Η συγγραφέας
• Σόνια Λιουμπορμίσκυ
• Καθηγήτρια Ψυχολογίας στην Καλιφόρνια,
• Βραβευμένη με το βραβείο θετικής
ψυχολογίας Templeton, πολλές
επιχορηγήσεις από ινστιτούτα ψυχικής
υγείας
• Βιβλία μεταφρασμένα σε πολλές γλώσσες

3. Θετική Ψυχολογία
• «Γιατί δε μελετάμε τα αεροπλάνα
που δεν πέφτουν;» Β.Π.Π.
……Ληστεία στην τράπεζα……………
«Τυχερός ή άτυχος;»
• Προσέγγιση:
Γιατί οι ευτυχισμένοι είναι ευτυχισμένοι…κι όχι το
αντίθετο….!

4. Ας συμπληρώσουμε την πρόταση:
« Θα είμαι ευτυχισμένος όταν…………………………….»
π.χ.
«…..κερδίσω το τζόκερ…..»
«…..βρω τη δουλειά των ονείρων μου…..»
«…..αγοράσω τις γόβες laboutin…»
«Δεν μπορώ να είμαι ευτυχισμένος όταν………………..»
π.χ.
«… δεν έχω δουλειά…..»
«…..είμαι μόνος μου…..»
«…..έχω αυτήν την περιφέρεια/στήθος/μύτη….»

5. Εισαγωγή
• Το ζητούμενο είναι η διαρκής ευτυχία
Εμπόδιο: Ηδονική προσαρμογή= η τάση να συνηθίζουμε, να
παίρνουμε σαν δεδομένο οτιδήποτε θετικό μας συμβαίνει
Επίσης, ο άνθρωπος είναι πολύ πιο ευπροσάρμοστος απ’ όσο
νομίζουμε, τόσο στο καλό όσο και στο κακό
Σε στιγμές κρίσεις επιλέγουμε το μέλλον μας
Επιστρέφει στο αρχικό επίπεδο ευτυχίας ξεχνώντας αυτό που του
προκάλεσε χαρά ή πόνο
Σκοπός η επιβράδυνση της προσαρμογής μετά από τη θετική
αλλαγή και ο επαναπροσανατολισμός μας μετά από μια αρνητική.
Επιλογή ορθολογικής διαδρομής αντί διαισθητικής
καθώς η σκέψη είναι προτιμότερη από το ένστικτο.
«Η τύχη ευνοεί τους προετοιμασμένους» Λ.Παστέρ

6. Συνταγή…ευτυχίας!
• 1) Παρατηρήστε τις διαισθητικές αντιδράσεις σας, βάλτε
τις στην άκρη και επανεξετάστε τις
• 2)Ζητείστε τη συμβουλή τρίτου-δείτε αμερόληπτα και
ευρύτερα αυτό που σας συμβαίνει
• 3)Σκεφτείτε το αντίθετο από αυτό που σας λέει το
ένστικτό σας-εξετάστε τις επιπτώσεις του
• 4)Ζυγιάστε όλες τις εναλλακτικές λύσεις μαζί
Προσοχή! Ανάλυση κατάστασης, όχι αναμηρυκασμός!

7. 1.Διασυνδέσεις
• Θα είμαι ευτυχισμένος όταν παντρευτώ τον σωστό
άνθρωπο….
• Πρόβλημα: Ανία στον γάμο- ευτυχιακή αποτελμάτωση
• Πραγματικότητα: Παθιασμένη αγάπη  συντροφική
αγάπη
• Αποτέλεσμα: Ύπουλη εξοικείωση και προσαρμογή
• Απάντηση: Προσπάθεια και αυτοδέσμευση

8. Πρακτικές στρατηγικές αντιμετώπισης
• Εκτιμήστε τη σχέση
• Προσθέστε ποικιλία
• Επιδιώξτε την έκπληξη
• Μοιραστείτε συναρπαστικές εμπειρίες
• Διατηρήστε συνειδητά το πάθος
• Αξιοποιείστε τα καλά του συντρόφου σας
• Βοηθείστε τον να γίνει ο ιδανικός εαυτός του
• Αγγίξτε γενναιόδωρα

9. Δεν μπορώ να είμαι ευτυχισμένος όταν έχει
διαλυθεί η σχέση μου….
• Αλλάξτε τα αρνητικά συναισθήματα σε θετικά
• Εντοπίστε και παρατηρείστε τα προβλήματα
• Μάθετε να ζείτε με τις δυσκολίες
• Αναζητήστε χαρά αλλού
• Επιδιώξτε την κοινωνική στήριξη
• Συγχωρέστε ( Τα σφάλματα είναι ανθρώπινα, η συγχώρεση θεϊκή)
• Όχι στην ενδοτικότητα
• Διαζύγιο- η αξία της αναμονής
• Για τα παιδιά οδυνηρό αλλά «περνάει» - ωστόσο «κληρονομικό»
• Η ζωή δεν τελειώνει μ’ ένα γάμο-Δυνατότητα ευτυχίας μετά

10. Θα είμαι ευτυχισμένος όταν θα έχω παιδιά…
• Τα παιδιά είναι η πηγή της μεγαλύτερης χαράς και της μεγαλύτερης
θλίψης μας
• Οι γονείς δηλώνουν λιγότερο ευτυχισμένοι (με παιδιά κάτω των 6 ή
μεγαλύτερα των 12)
• Άλλο να αγαπάς τα παιδιά σου κι άλλο την ανατροφή τους
• Ωστόσο, οι περισσότεροι δε μετανιώνουν καθώς τα παιδιά «αξίζουν
τον κόπο»
• Πρόβλημα οι καθημερινές ταλαιπωρίες παρά οι σοβαρές
τραυματικές εμπειρίες (κινητοποίηση- υποστήριξη)
• Για να είμαστε ευτυχείς ως γονείς:
-εκφραστικό γράψιμο
-ευρύτερη θέαση
-προτεραιότητες
-διάλειμμα

11. Δεν μπορώ να είμαι ευτυχισμένος όταν δεν έχω
σύντροφο…
• Παντρεμένοι όχι πιο ευτυχισμένοι από μόνους
• Μόνοι- πολλοί ρόλοι- πολλές καλές σχέσεις  πληρότητα
• Μόνοι και ευτυχισμένοι:
• -να είμαστε ανοιχτοί στην αναζήτηση συντρόφου
• -να αποφασίσουμε να είμαστε ευτυχισμένοι χωρίς σύντροφο
• -να γίνουμε ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος και τελικά να
προσελκύσουμε σύντροφο
• Αλλιώς:
• -να υποβαθμίσουμε τη σπουδαιότητα ενός μη ρεαλιστικού στόχου
• - να αναβαθμίσουμε τη σπουδαιότητα των εναλλακτικών
ρεαλιστικών στόχων

12. 2.Εργασία και χρήμα
Θα είμαι ευτυχισμένος όταν βρω τη σωστή δουλειά…
Επίδραση ηδονικής προσαρμογής  ανία, κορεσμός,
αύξηση προσδοκιών
Χαλιναγώγηση υπέρμετρων φιλοδοξιών μέσω:
-απτής αναβίωσης/παρατήρησης
-έκφρασης ευγνωμοσύνης/αλλαγής σημείου αναφοράς
-φαντασίωσης «τελευταίας μέρας»/επίγνωσης «ουλτράδιας κάμψης»
-ευτυχίας επιδίωξης/ αναδιαμόρφωσης στόχων
-αποφυγής συγκρίσεων/ ανάληψης ρίσκου

13. Δεν μπορώ να είμαι ευτυχισμένος όταν είμαι αδέκαρος
• Τα χρήματα φέρνουν την ευτυχία γενικά όχι καθημερινά
• Τα χρήματα που βγάζουν οι ισότιμοί μας καθορίζουν την ευτυχία
μας
• Κάνει ευτυχισμένους τους φτωχούς
• Απάντηση:
-Φειδώ (σκληρή δουλειά, εγκράτεια, απασχόληση με γόνιμες
δραστηριότητες, αναβολή απόλαυσης)
-όχι χρέος (διαρκές άγχος)
-ξόδεμα σε εμπειρίες κι όχι αντικείμενα
-ξόδεμα σε πολλές μικρές απολαύσεις κι όχι λίγες μεγάλες
-ανακύκλωση- ενοικίαση
Τα καλά της κρίσης: συνεργασία, προτεραιότητες, καινοτομία,
προστασία περιβάλλοντος

14. Θα είμαι ευτυχισμένος όταν θα είμαι πλούσιος…
• Το χρήμα δε δικαιώνει τη φήμη του
• Οι άνθρωποι είναι προγραμματισμένοι να επιθυμούν κι όχι να
εκτιμούν
• «Όποιος λέει ότι τα λεφτά δε φέρνουν την ευτυχία, δεν τα ξοδεύει
σωστά» Γι’ αυτό:
• Ξοδεύετε σύμφωνα με τις ανάγκες σας
• Ξοδεύετε για τους άλλους
• Ξοδεύετε για να κερδίσετε χρόνο
• Ξοδεύετε τώρα, απολαύστε μετά (κι όχι το αντίστροφο)
• Μην αφήνετε την επιτυχία να μεγεθύνει τα ελαττώματά σας
• Κάνετε λίστα με α) τι χρειάζομαι πολύ β) τι θέλω πολύ

15. 3.Βλέποντας το παρελθόν
Δεν μπορώ να είμαι ευτυχισμένος όταν οι εξετάσεις μου δεν
είναι καλές…
• Αρρώστια: Μην αφήνετε το φόβο του αύριο να ελέγχει την ποιότητα
του σήμερα
• Εστιάστε αλλού
• Αναζητήστε γαλήνη στη φύση/στον διαλογισμό
• Τα θετικά συναισθήματα παράγουν επιτυχία και η επιτυχία παράγει
ακόμα περισσότερη επιτυχία
• Δημιουργία νέας Δομής μ’ αυτά που απομένουν
• Αναζήτηση/στήριξη από φίλους
• Προσδιορισμός νέου νοήματος ζωής

16. Δεν μπορώ να είμαι ευτυχισμένος αφού ματαιώθηκαν τα
όνειρά μου…
• Μετανιώνουμε για πράγματα που δεν κάναμε κι όχι γι’ αυτά που
κάναμε.
• Η αναγνώριση της μεταμέλειας μας κάνει καλό
• Αποδοχή-ανατροφοδότηση όχι ιδεομηρυκασμός
• Αναγνώριση μοιραίου
• Απάντηση στην απραξία
-ένα ρίσκο το μήνα
-όχι σύγκριση
-παράκαμψη των πολλών επιλογών
-καταγραφή ημερολογίου
-στήριξη από ειδικούς
Η τελειότητα δε δικαιώνει τη φήμη της….

17. Δεν μπορώ να είμαι ευτυχισμένος όταν τα καλύτερα χρόνια
της ζωής μου έχουν περάσει…
• Δεν ξέρουμε αν τα καλύτερα χρόνια είναι πίσω ή μπροστά μας
• Φαίνεται πως το β’ μισό της ζωής είμαστε πιο ευτυχισμένοι
( εκτιμάμε, εστιάζουμε, επιλέγουμε καλύτερα)
• Αναβίωση των καλών αναμνήσεων όχι στείρα σύγκριση
• Ανάλυση δυστυχισμένων- κατανόηση
• Σύνδεση θετικών γεγονότων με το μέλλον μέσω θετικής και
ουσιαστικής επιδίωξης στόχων που θα είναι:
-ενδογενείς
-αρμονικοί
-αυθεντικοί
-ευπροσάρμοστοι
-εφικτοί
-προσέγγισης της ζωής κι όχι αποφυγής της

18. Πού υπάρχει πραγματικά η ευτυχία;
• (Παντού και πουθενά…)
• Περιμένουμε την ευτυχία σε ορισμένες καταστάσεις και τη δυστυχία
σε κάποιες άλλες
• Όμως, όλες αποτελούν μεταβατικά σημεία- κρίσεις που βοηθούν
στην ανάπτυξή μας
• Στόχος, η επιβράδυνση της προσαρμογής
• Η αντίδραση μας απέναντι στα γεγονότα δημιουργεί τις ευκαιρίες
• Η υγιής αντίδρασή μας σε αυτά περιλαμβάνει τακτικές όπως
• α) να κοιτάμε την ευρύτερη εικόνα, β) να εστιάζουμε αλλού γ) να
βλέπουμε τη θετική πλευρά δ) να αναζητούμε την ποικιλία ε) να
επιδιώκουμε ενδογενείς, αυθεντικούς και ευπροσάρμοστους
στόχους
• Τίποτα στη ζωή δεν προκαλεί τόση χαρά ή τόσο δυστυχία
όση νομίζουμε

19. «Τις περισσότερες φορές η δυστυχία πηγάζει από τις σκέψεις
μας και όχι από την πραγματικότητα»
Σενέκας
«Η ευτυχία είναι καμιά φορά ευλογία αλλά πιο συχνά είναι μια
κατάκτηση» Paulo Coelho
« Αυτός που δεν είναι
ευχαριστημένος με αυτά που έχει,
δε θα ήταν ευχαριστημένος και
μ’ αυτό που θα ήθελε να έχει»
Σωκράτης
Σας ευχαριστώ!
(Αφιερωμένο στη Βίκυ με την ευχή να κατακτήσει την ευτυχία…!)