การระดมสมอง หรือการระดมความคิด (Brainstorm) เพื่อปลุกไอเดียสร้างสรรค์ เป็นเทคนิคหนึ่งที่นิยมนำมาใช้ในการระดมความคิดเพื่อหาไอเดียสร้างสรรค์ไหม่ๆ หรือใช้ในระดมความคิดเพื่อแก้ไขปัญหา จากหลายๆมุมมอง หลายความคิดของสมาชิกที่มาร่วมกิจกรรมระดมสมอง

1. รวบรวมและเรียบเรียงโดยอาจารย์ศศิมา สุขสว่าง หน้า 1
การระดมสมอง หรือการระดมความคิด (Brainstorm) เพื่อปลุกไอเดียสร้างสรรค์ เป็นเทคนิคหนึ่งที่
นิยมนํามาใช้ในการระดมความคิดเพื่อหาไอเดียสร้างสรรค์ไหม่ๆ หรือใช้ในระดมความคิดเพื่อแก้ไขปัญหา จาก
หลายๆมุมมอง หลายความคิดของสมาชิกที่มาร่วมกิจกรรมระดมสมอง
"Brainstorm" มาจาก "Brain + Storming" ถ้าแปลตรงๆตัว ก็คงหมายถึง พายุที่โหมกระหนํ่าเข้ามาในสมอง
เทคนิคนี้เกิดจากแนวคิดของ ออสบอร์น (Alex F. Osborne) ซึ่งเป็นผู้บริหารบริษัทโฆษณาแห่งหนึ่ง
“การระดมความคิด (Brainstorm )” โดยสรุปหมายถึง การระดมความคิดจากทุกๆมุมมอง โดยไม่
มีการตัดสินถูกผิด ของสมาชิกในกลุ่ม เพื่อหาทางเลือกในการตัดสินใจ ความคิดใหม่ๆและใช้ในการการ
วางแผน
จํานวนคนที่ร่วมระดมสมองถ้าจะให้มีประสิทธิภาพมากที่สุดควรอยู่ระหว่าง 4 ถึง 9 คน ถ้าน้อยไป
จะได้ความคิดและมุมมองน้อย แต่ถ้ามากไปความคิดจะแตกออกนอกทะเลไป หรือมีคนที่นั่งเงียบไม่ออก
ความคิดเห็น
สิ่งสําคัญในการระดมสมองหรือระดมความคิด คือ
1.ให้ทุกคนได้มีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็นอย่างอิสระ
2. เนินการระดมความคิดให้ได้ปริมาณมากที่สุด
3.ไม่มีการตั้งกรอบ หรือประเมินถูกผิดขณะระดมความคิด
การระดมความคิด (Brainstorm) เทคนิคปั้นความคิดสร้างสรรค์#2

2. รวบรวมและเรียบเรียงโดยอาจารย์ศศิมา สุขสว่าง หน้า 2
การระดมความคิด (Brainstorm) มีขั้นตอนอย่างไร
ขั้นที่ 1 ตั้งผู้ดําเนินการ หรือผู้อํานวยความสะดวก (facilitator) เพื่อ ผู้เป็นประสานงาน กระตุ้นให้
เกิดการออกความเห็นอย่างเท่าเทียมกันหากมีผู้ที่นั่งเงียบหรือบางคนผูกขาดพูดอยู่คนเดียว ช่วยไกล่เกลี่ยหาก
มีผู้ที่โต้แย้งกัน เป็นต้น
ขั้นที่ 2 กําหนดหัวข้อในการระดมความคิด หัวข้อในการระดมสมองควรเป็นหัวข้อที่เจาะจง ไม่
กว้างจนเกินไปเพราะเมื่อจบการระดมสมองอาจจะไม่ได้ข้อสรุปที่นําไปดําเนินการต่อได้ ตัวอย่างหัวข้อ
เช่น “ปัญหาที่มักพบในกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์”
ขั้นที่ 3 ระดมความคิด เพื่อให้ได้ความคิดมามากที่สุด โดยมีกฏว่าต้องจดทุกความคิดโดยไม่มีการ
ประเมินใดๆทั้งสิ้น เพราะทุกคนต้องได้รับอิสระในการแสดงความคิดเห็น ในขั้นนี้อาจจะต้องกําหนด เป้ าหมาย
ในการระดมความคิด เช่น กําหนดจํานวนที่ต้องการ 80-100 ไอเดีย หรือกําหนดเวลา 1-1.5 ชั่วโมงเป็น
ต้น เครื่องมือที่ใช้จดความคิด มีหลายเครื่องมือ เช่น ใช้ mind map , Root cause analysis (ฝังก้างปลา) หรือ
แม้แต่การใช้กระดาษ post it ไปแปะตามหมวดหมู่
ขั้นที่ 4 สรุปผลการระดมสมอง สรุปออกมาเป็น 3 กลุ่ม ไอเดียที่ดีพร้อมไปดําเนินการได้ ไอเดียดี
รอการพิจารณา และไอเดียที่ต้องพิจารณา โดยสมาชิกคนใดคนหนึ่งจะเป็นคนจดโน้ตพร้อมทั้งส่งบันทึกให้กับ
ผู้ที่ร่วมระดมสมอง ในการระดมสมองนั้น ส่วนใหญ่เราจะไม่ทิ้งความคิดใดคิดหนึ่ง เพราะในเวลานั้นความคิดที่
เราคิดว่าเป็นไปไม่ได้ หรือเพ้อฝัน อาจจะเป็นเพราะทรัพยากรในตอนนั้นเราอาจจะไม่พร้อมที่จะดําเนินการ แต่
อาจจะเป็นจริงในภายหลังก็ได้ อย่างเช่น อินเตอร์เนต รถยนต์ใช้ไฟฟ้ าไม่ต้องมีคนขับ รถบินได้ในปัจจุบันก็มา
จากความฝันในอดีตเช่นกัน
ขั้นที่ 5 การติดตามผล หลังจากระดมสมองเสร็จแล้ว ควรมีการติดตามผลว่า ได้นําความคิดนั้นไป
ดําเนินการ แล้วผลเป็นอย่างไร เพื่อประเมินและหาหนทาง หรือนําแนวคิดที่เหลือไปดําเนินการต่อ
การระดมความคิด (Brainstorm)

3. รวบรวมและเรียบเรียงโดยอาจารย์ศศิมา สุขสว่าง หน้า 3
ในหลายองค์กร สามารถนําเทคนิคการระดมความคิดนี้ไปในการแก้ปัญหาในกระบวนการผลิต หรือ
ระดมความคิดเพื่อพัฒนาเป้ าหมายไปข้างหน้า หรือสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ใหม่ได้ โดยในการจัดกิจกรรมแต่ละ
ครั้ง ควรมีคนภายในและภายนอกหน่วยงาน เพื่อให้ได้มุมมองหลายๆมุมมอง
แต่ละครั้งที่จัดอาจจะจัดกลุ่มเล็กๆก่อน สัก 4-5 คน เพื่อไม่ให้ไปกระทบกับงานประจําที่รับผิดชอบของ
แต่คน แล้วจัดหัวข้อเดียวในหลายๆกลุ่มจากนั้น นําความคิดที่ได้ในแต่ละกลุ่มมาประมวลผล ว่าความคิดที่
ออกมาที่มีความถี่ออกมามากเป็นหัวข้อใด แล้วค่อยนําไปสรุปผล แล้วดําเนินการตามแผนต่อไป
ในความคิดเห็นของผู้เขียนจากประสบการณ์ที่ไปทํางานเป็นที่ปรึกษาในด้านการพัฒนาบุคคลากร
HRM และ HRD ในองค์กรโดยใช้กระบวนการระดมความคิด (Brainstorm) เพื่อหากระบวนการแก้ไขปัญหา
ประเด็นหนึ่งที่สําคัญ คือ การสร้างพื้นที่ปลอดภัย ให้กับผู้ที่เข้าร่วมการระดมสมอง
เนื่องจากบางปัญหาที่เกิดขึ้นในองค์กร บางประเด็นละเอียดอ่อน คนมักไม่ค่อยอยากพูดกัน พูดไป
เดี๋ยวเข้าตัว เงียบไว้ดีกว่า แต่ปัญหานั้นกลายมาเป็นปัญหาใหญ่จนต้องมีที่ปรึกษาเข้าไปแก้ไข ดังนั้นการสร้าง
พื้นที่ปลอดภัย จึงเป็นเรื่องสําคัญถ้าอยากให้การระดมความคิดห้ได้ความคิดเห็นที่หลากหลายและได้ความจริง
ออกมา

4. รวบรวมและเรียบเรียงโดยอาจารย์ศศิมา สุขสว่าง หน้า 4
หากท่านต้องการวิทยากรด้านการพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ (Creative thinking) หรือ การแก้ไข
ปัญหาและการตัดสินใจอย่างสร้างสรรค์ (Creative Problem solving and Decision making) หรือความคิด
สร้างสรรค์เพื่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่สามารถติดต่ออาจารย์ศศิมา สุขสว่าง ได้ที่
sasimasuk.com@gmail.com โทร. 092-7989843
@@@@@@@@@@@@@@@
บทความโดย: อาจารย์ศศิมา สุขสว่าง
วิทยากร ที่ปรึกษา โค้ช
sasimasuk.com@gmail.com
http://www.sasimasuk.com/