what is the standard of nursing home?

1. ‫است‬ ‫نزدیکی‬ ‫همین‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫خدای‬ ‫نام‬ ‫به‬...
Mohammad-Sajjad Lotfi
Ph.D student of gerontology
Sajjad.lotfi@yahoo.com

2. ‫تعدادی‬‫از‬‫سالمندان‬‫به‬‫خاطر‬‫بیماری‬‫های‬‫خاص‬‫مثل‬‫بیماری‬‫های‬‫شدید‬
‫روانی‬‫یا‬‫مشکالت‬‫حرکتی‬‫قادر‬‫به‬‫انجام‬‫کارهای‬‫روزمره‬‫خود‬‫نبوده‬‫و‬‫از‬
‫طرفی‬‫فرزندان‬‫و‬‫خانواده‬‫های‬‫آنها‬‫نیز‬‫به‬‫علت‬‫کار‬‫روزانه‬‫خود‬‫و‬‫یا‬‫نبود‬‫ج‬‫ا‬
‫برای‬‫نگهداری‬‫از‬‫این‬‫سالمندان‬‫مجبور‬‫می‬‫شوند‬‫آنها‬‫را‬‫به‬‫خانه‬‫های‬
‫سالمندان‬‫بسپارند‬

3. ‫امروزه‬‫سرای‬‫سالمندان‬‫به‬‫عنوان‬‫محلی‬‫ناگزیر‬‫برای‬‫اسکان‬‫تعدادی‬‫از‬‫سالمندان‬‫که‬‫جایی‬‫ر‬‫ا‬
‫برای‬‫زندگی‬‫ندارند‬‫یا‬‫وضعیتی‬‫دارند‬‫که‬‫خانواده‬‫ناچار‬‫به‬‫سپردن‬‫آنان‬‫به‬‫این‬‫اماکن‬‫هست‬،‫ند‬‫به‬
‫شمار‬‫می‬‫رود‬‫اما‬‫همین‬‫اماکن‬‫نیز‬‫باید‬‫استانداردهایی‬‫را‬‫فراهم‬‫کند‬.
‫پا‬‫گذاشتن‬‫به‬‫دوره‬‫سالخوردگی‬‫با‬‫بروز‬‫تغییرات‬‫جسمانی‬‫متعددی‬‫همراه‬‫است‬‫که‬‫توانای‬‫‌ها‬‫ی‬‫و‬
‫‌های‬‫ت‬‫قابلی‬‫جسمانی‬‫فرد‬‫را‬‫محدود‬‫‌کند‬‫ی‬‫م‬.‫به‬‫همین‬‫دلیل‬‫محیط‬‫زندگی‬‫سالمند‬‫باید‬‫طوری‬‫ط‬‫راحی‬
‫شود‬‫که‬‫او‬‫با‬‫تمام‬،‫‌ها‬‫ی‬‫بیمار‬‫‌ها‬‫ت‬‫محدودی‬‫و‬‫‌های‬‫ی‬‫ناتوان‬‫احتمالی‬‫خود‬‫بتواند‬‫به‬‫راحتی‬‫در‬‫آن‬
‫زندگی‬‫کند‬.‫‌های‬‫ی‬‫ویژگ‬‫الزم‬‫برای‬‫این‬،‫محیط‬‫یعنی‬‫سرای‬‫سالمندان‬‫را‬‫از‬‫چند‬‫نگاه‬‫‌توان‬‫ی‬‫م‬
‫بررسی‬‫کرد‬.

4. ‫حداقل‬‫استانداردهای‬‫الزم‬‫برای‬‫تأسیس‬‫سرای‬‫سالمندان‬‫در‬‫کشور‬‫‌ای‬‫ه‬‫‌یافت‬‫ه‬‫توسع‬‫مانند‬‫ان‬‫گلستان‬
‫به‬‫شرح‬‫زیر‬‫است‬

5. ‫در‬‫هر‬‫اتاق‬‫نباید‬‫بیش‬‫از‬4‫نفر‬‫زندگی‬‫کنند‬.
‫اتاق‬‫حتما‬ً‌‫باید‬‫دارای‬‫یک‬‫پنجره‬‫باشد‬.
‫فضای‬‫کافی‬‫برای‬‫‌جا‬‫ه‬‫جاب‬‫کردن‬‫و‬‫حرکت‬‫دادن‬‫ویلچر‬‫موجود‬‫باشد‬.
‫حتما‬‫داخل‬‫واحد‬‫حمام‬‫داشته‬‫باشد‬.
‌‫در‬‫اتاق‬‫نباید‬‫به‬‫داخل‬‫‌های‬‫ق‬‫اتا‬‫دیگر‬‫باز‬‫شود‬.
‫کنار‬‫یا‬‫باالی‬‫تختخواب‬‫بیمار‬‫باید‬‫زنگی‬‫برای‬‫صدا‬‫کردن‬‫فوری‬‫پرستار‬‫یا‬‫اعالم‬‫خطر‬‫و‬‫جود‬
‫داشته‬‫باشد‬

6. ‫آب‬‫خوردن‬‫در‬‫دسترس‬‫سالمند‬‫باشد‬.
‫نور‬‫کافی‬‫برای‬‫مطالعه‬‫در‬‫رختخواب‬‫فراهم‬‫شود‬(‫مثل‬‫یک‬‫چراغ‬‫مطالعه‬‫کوچک‬‫در‬‫باالی‬‫تخت‬).
‫اگر‬‫محیط‬‫خصوصی‬‫امکان‬‫پذیر‬‫نیست‬‫در‬‫فاصله‬‫بین‬‫‌های‬‫ب‬‫تختخوا‬‫اتاق‬‫‌ای‬‫ه‬‫پرد‬‫باشد‬‫ت‬‫ا‬‫در‬
‫صورت‬،‫نیاز‬‫سالمند‬‫بتواند‬‫با‬‫کشیدن‬‫پرده‬‫یک‬‫محیط‬‫خصوصی‬‫برای‬‫خود‬‫ایجاد‬‫کند‬.
‫تخت‬‫نسبت‬‫به‬‫پنجره‬‫باید‬‫دید‬‫داشته‬‫باشد‬‫و‬‫یک‬‫صندلی‬‫راحت‬‫در‬‫کنار‬‫تخت‬‫باشد‬.

7. ‫هر‬‫سالمند‬‫باید‬‫یک‬‫کمد‬‫جداگانه‬‫داشته‬‫باشد‬.
‫‌های‬‫ی‬‫‌اتاق‬‫م‬‫ه‬،‫سازگار‬‫همزبان‬‫و‬‫متناسب‬‫با‬‫خود‬‫داشته‬‫باشد‬.
‫در‬‫صورت‬،‫تمایل‬‫اتاق‬‫تلفن‬‫داشته‬‫باشد‬.
‫‌های‬‫ه‬‫ملحف‬‫تمیز‬‫در‬‫دسترس‬‫باشد‬.

12. ‌‫‌‌خانه‬‫ت‬‫دستشویی‌و‌توال‬
‫سالمندان‬

13. ‫طراحی‬‫این‬‫‌ها‬‫ن‬‫مکا‬‫باید‬‫طوری‬‫باشد‬‫که‬‫ویلچر‬‫در‬‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬‫به‬‫راحتی‬‫وارد‬‫و‬‫خارج‬‫شود‬‫و‬‫امکانات‬
‫مناسب‬‫برای‬‫افراد‬‫معلول‬‫داشته‬‫باشد‬.
‫‌ها‬‫ک‬‫سین‬‫باید‬‫مجهز‬‫به‬‫آب‬‫سرد‬‫و‬‫گرم‬‫باشد‬.
‫در‬‫این‬‫مکان‬‫‌های‬‫ه‬‫میل‬‫‌ای‬‫ه‬‫‌کنند‬‫ت‬‫حمای‬‫باشد‬‫که‬‫فرد‬‫بتواند‬‫در‬‫حین‬‫حرکت‬‫دست‬‫خود‬‫را‬‫به‬‫آن‬‫‌ها‬
‫بگیرد‬‫و‬‫از‬‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬‫برای‬‫تسهیل‬‫حرکت‬‌‫ه‬‫استفاد‬‫کند‬.
‫در‬‫این‬‫‌ها‬‫ن‬‫مکا‬‫باید‬‫‌هایی‬‫گ‬‫زن‬‫وجود‬‫داشته‬‫باشد‬‫که‬‫در‬‫صورت‬‫بروز‬‫حادثه‬‌ً‫ا‬‫فور‬‫‌ها‬‫ر‬‫پرستا‬‫مطلع‬
‫شوند‬.

17. ‌‫‌ها‌و‌اتاق‌نشیمن‬‫ن‬‫سال‬
‫خانه‌سالمندان‬

18. ‫اماکن‬‫عمومی‬‫باید‬‫نور‬‫کافی‬‫داشته‬‫باشند‬.
‫در‬‫تمام‬،‫‌ها‬‫ق‬‫اتا‬‫‌های‬‫ز‬‫پری‬‫برق‬‫و‬‫وسایل‬‫خطرناک‬‫باید‬‫با‬‫‌هایی‬‫گ‬‫رن‬‫که‬‫به‬‫شدت‬‫جلب‬‫توجه‬
‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬(‫مثل‬‫قرمز‬‫پررنگ‬‫و‬‫غیره‬)‫مشخص‬‫شوند‬.
‫در‬‫‌ها‬‫ن‬‫سال‬‫و‬‫‌ها‬‫ق‬‫اتا‬‫باید‬‫‌هایی‬‫ه‬‫میل‬‫‌دور‬‫ا‬‫‌ت‬‫ر‬‫دو‬‫اتاق‬‫وجود‬‫داشته‬‫باشد‬‫که‬‫سالمند‬‫در‬‫هنگام‬‫حر‬‫کت‬
‫بتواند‬‫از‬‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬‫کمک‬‫بگیرد‬.
‫سالن‬‫و‬‫راهرو‬‫ها‬‫باید‬‫دست‬‫کم‬‫‌قدر‬‫ن‬‫آ‬‫وسعت‬‫داشته‬‫باشد‬‫که‬‫به‬‫طور‬‫همزمان‬‫دو‬‫ویلچر‬‫بتوان‬‫ند‬
‫از‬‫کنار‬‫هم‬‫عبور‬‫کنند‬.
‫برای‬‫استراحت‬‫سالمندان‬‫‌ها‬‫ی‬‫صندل‬‫و‬‫‌های‬‫ه‬‫کاناپ‬‫راحتی‬‫باید‬‫در‬‫آن‬‫تعبیه‬‫شود‬.
‫یک‬‫تابلوی‬‫اعالنات‬‫نیز‬‫الزم‬‫است‬‫تا‬‫قوانین‬‫و‬‫‌های‬‫ر‬‫خب‬‫سرای‬‫سالمندان‬‫را‬‫به‬‫اطالع‬‫ساکن‬‫ان‬
‫برساند‬.

22. ‌‫سالن‌تفریح‌و‌ورزش‬
‫خانه‌سالمندان‬

23. ‫تـمام‬‫مـؤسـسات‬‫سالمندان‬‫باید‬‫دارای‬‫‌های‬‫ن‬‫سال‬‫مناسبی‬‫برای‬‫ورزش‬‫و‬‫تفریح‬‫سالمندان‬‫باش‬‫ند‬.
‫وسایل‬‫سرگرمی‬‫و‬‫تفریح‬‫متناسب‬‫با‬‫شرایط‬‫به‬‫میزان‬‫کافی‬‫در‬‫‌جا‬‫ن‬‫آ‬‫وجود‬‫داشته‬‫باشد‬.
‫‌ها‬‫ن‬‫مکا‬‫یا‬‫‌های‬‫ق‬‫اتا‬‫خصوصی‬‫مناسبی‬‫برای‬‌‫ت‬‫مالقا‬‫با‬‫دوستان‬‫یا‬‫اعضای‬‫خانواده‬‫وجود‬‫داشت‬‫ه‬
‫باشد‬.
‫‌های‬‫ق‬‫اتا‬‫خصوصی‬‫برای‬‫انجام‬‫معاینات‬‫و‬‫اقدامات‬‫پزشکی‬‫در‬‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬‫تعبیه‬‫شده‬‫باشد‬.

26. ‌‫ویژگی‌های‌محیطی‌خانه‬
‫سالمندان‬

27. ‫مؤسسه‬‫باید‬‫تمیز‬‫باشد‬‫و‬‫از‬‫نظر‬‫ظاهری‬‫مرتب‬‫به‬‫نظر‬‫برسد‬.
‫بو‬‫و‬‫هوای‬‫مطبوع‬‫داشته‬‫باشد‬.
‫از‬‫سروصدای‬‫ترافیک‬‫شهر‬‫یا‬‫دیگر‬‫‌های‬‫ا‬‫صد‬‫‌دهنده‬‫ر‬‫آزا‬‫دور‬‫باشد‬.
‫تهویه‬‫مناسب‬‫هوا‬‫و‬‫اعتدال‬‫درجه‬‫حرارت‬‫در‬‫‌ها‬‫ن‬‫زمستا‬‫و‬‫‌ها‬‫ن‬‫تابستا‬‫داشته‬‫باشد‬.
‫دسترسی‬‫به‬‫تلفن‬‫عمومی‬‫برای‬‫همه‬‫وصندوق‬‫مخصوص‬‫برای‬‫‌ها‬‫ه‬‫نام‬‫و‬‫مرسوالت‬‫هر‬‫فرد‬‫در‬
‫نظر‬‫گرفته‬‫شده‬‫باشد‬.‫تمبر‬‫و‬‫لوازم‬‫مورد‬‫نیاز‬‫نیز‬‫باید‬‫مهیا‬‫باشد‬‫تا‬‫فرد‬‫بدون‬‫مشکل‬‫ب‬‫تواند‬‫نامه‬
‫بفرستد‬.

30. ‌‫اقدامات‌ایمنی‌و‌محافظتی‬
‫خانه‌سالمندان‬

31. ‫محیط‬‫باید‬‫فاقد‬‫خطراتی‬‫نظیر‬‫نور‬،‌‫م‬‫ک‬‫مسیر‬،‫سنگالخ‬‫‌های‬‫ی‬‫صندل‬‫ناپایدار‬‫و‬‫در‬‫حال‬‫شک‬‫ستن‬‫یا‬
‫وسایل‬‫‌وپاگیری‬‫ت‬‫دس‬‫باشد‬‫که‬‫ممکن‬‫است‬‫فرد‬‫در‬‫هنگام‬‫راه‬‫رفتن‬‫به‬‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬‫برخورد‬‫کند‬.
‫به‬‫طور‬‫ساالنه‬‫این‬‫اماکن‬‫باید‬‫از‬‫نظر‬‫امنیت‬‫در‬‫برابر‬،‫آتش‬‫زلزله‬‫و‬‫حوادث‬‫دیگر‬‫به‬‫طور‬
‫رسمی‬‫‌بررسی‬‫و‬‫بیمه‬‫شوند‬.
‫‌های‬‫ر‬‫مسی‬‫خروج‬‫اضطراری‬‫باید‬‫در‬‫نظر‬‫گرفته‬‫شده‬‫باشد‬.
‫امکانات‬‫اطفاء‬‫حریق‬‫فراهم‬‫باشد‬.

32. ‫وسایل‬‫‌های‬‫ک‬‫کم‬‫اولیه‬‫و‬‫اورژانس‬‫و‬‫زنگ‬‫‌های‬‫ر‬‫خط‬‫مناسب‬‫در‬‫تمام‬‫ساختمان‬‫جهت‬‫‌رسانی‬‫ع‬‫اطال‬
‫فوری‬‫و‬‫اورژانس‬‫به‬‫تمام‬‫سالمندان‬‫نیز‬‫باید‬‫وجود‬‫داشته‬‫باشد‬.
‫با‬‫توجه‬‫به‬‫مشکالت‬‫شنوایی‬‫در‬‫این‬،‫سنین‬‫صدای‬‫این‬‫زنگ‬‫‌ها‬‫ر‬‫خط‬‫باید‬‫طوری‬‫باشد‬‫که‬‫ت‬‫مام‬
‫سالمندان‬‫به‬‫راحتی‬‫آن‬‫را‬‫بشنوند‬(‫حتی‬‫اگر‬‫خواب‬‫هستند‬).
‫تعداد‬‫‌های‬‫ه‬‫پل‬‫طبقات‬‫نباید‬‫زیاد‬‫باشد‬‫و‬‫باید‬‫آسانسور‬‫به‬‫میزان‬‫کافی‬‫برای‬‫حرکت‬‫در‬‫بی‬‫ن‬‫طبقات‬
‫وجود‬‫داشته‬‫باشد‬.
‫برای‬،‫‌ها‬‫ه‬‫پنجر‬‫‌ها‬‫س‬‫ترا‬‫و‬،‫‌بام‬‫ت‬‫پش‬‫‌های‬‫ه‬‫نرد‬‫محافظ‬‫تعبیه‬‫شده‬‫باشد‬.

34. ‌‫نیازهای‌طبی‬
‫سالمندان‬

35. ‫تمام‬‫‌های‬‫و‬‫دار‬‫مورد‬‫نیاز‬‫بیمار‬‫باید‬‫مهیا‬‫باشد‬.
‫پرستارهای‬‫مجرب‬‫و‬‫‌دیده‬‫ه‬‫دور‬‫برای‬‫انجام‬‫‌های‬‫ک‬‫کم‬‫اولیه‬‫و‬‫اقدامات‬‫احیا‬‫به‬‫طور‬‫‌روزی‬‫ه‬‫شبان‬
‫حضور‬‫داشته‬‫باشند‬.
‫ویزیت‬‫روزانه‬‫توسط‬‫پزشک‬‌‫ی‬‫عموم‬‫در‬‫صورت‬‫نیاز‬‫و‬،‫امکان‬‫برقراری‬‫تماس‬‫فوری‬‫با‬‫پزش‬‫ک‬
‫در‬‫موارد‬‫اضطراری‬‫از‬‫قبل‬‫‌شده‬‫گ‬‫هماهن‬‫باشد‬.
‫در‬‫صورت‬‫نیاز‬‫باید‬‫امکان‬‫ویزیت‬‫توسط‬‫متخصص‬‫‌های‬‫ی‬‫بیمار‬‫مختلف‬‫موجود‬‫باشد‬.

36. ‫این‬‫فرصت‬‫باید‬‫به‬‫بیمار‬‫داده‬‫شود‬‫که‬‫در‬‫صورت‬‫احساس‬‫نیاز‬‫بتواند‬‫توسط‬‫پزشک‬‫شخ‬‫صی‬‫خود‬
‫معاینه‬‫و‬‫درمان‬‫شود‬.
‫وجود‬‫امکانات‬‫فیزیوتراپی‬‫در‬‫مرکز‬‫و‬‫هماهنگی‬‫با‬‫‌ترین‬‫ک‬‫نزدی‬‫‌ها‬‫ن‬‫بیمارستا‬‫برای‬‫پذیرش‬
‫بیماران‬‫اورژانسی‬‫از‬‫ضروریات‬‫است‬.
‫ضمنا‬‫باید‬‫دفتری‬‫در‬‫مرکز‬‫وجود‬‫داشته‬‫باشد‬‫که‬‫‌ها‬‫ی‬‫بیمار‬‫و‬‫شرایط‬‫هر‬‫بیمار‬‫و‬،‫آدرس‬‫شم‬‫اره‬
‫تلفن‬‫و‬‫نحوه‬‫ارتباط‬‫برقرار‬‫کردن‬‫فوری‬‫با‬‫چند‬‫نفر‬‫از‬‫نزدیکان‬‫او‬‫در‬‫آن‬‫خوانا‬‫و‬‫مرتب‬‫ب‬‫ه‬‫طور‬
‫مستمر‬‫ثبت‬‫شود‬.
‫باید‬‫مکان‬‫خاصی‬‫برای‬‫افراد‬‫تعبیه‬‫شود‬‫تا‬‫به‬‫مسائل‬‫مذهبی‬‫خود‬‫به‬‫راحتی‬‫رسیدگی‬‫کن‬‫ند‬.
‫اتاق‬‫مطالعه‬‫و‬‫‌ها‬‫ب‬‫کتا‬‫و‬‫لوازم‬‫مورد‬‫نیاز‬‫در‬‫این‬‫زمینه‬‫مهیا‬‫باشد‬.

37. ‫امکان‌شرکت‌در‌مراسم‌مذهبی،‌تفریحی‌یا‌خانوادگی‌در‌خارج‌از‌مؤسسه‌برای‌فرد‌فراهم‌ب‬‌‫اشد‬
‌‫‌پذیر‌طراحی‌شود‌که‌فرد‌در‌صورت‌عدم‌تمایل‬‫ف‬‫‌قدر‌انعطا‬‫ن‬‫‌های‌سرای‌سالمندان‌آ‬‫ه‬‫و‌برنام‬
‫‌ها‌شرکت‌نکند‬‫ن‬‫بتواند‌در‌هر‌کدام‌از‌آ‬.
‫باید‌اقدامات‌مناسب‌برای‌تعطیالت،‌اعیاد‌یا‌روز‌تولد‌افراد‌سالمند‌مؤسسه‌در‌نظر‌گرفت‬‫ه‌شود‬.

42. ‫تغذیه‌سالمندان‬

43. ‫تغذیه‬‫باید‬‫برای‬،‫سالمندان‬‫دلپذیر‬‫و‬‫غیر‬‫یکنواخت‬‫باشد‬.
‫‌های‬‫م‬‫رژی‬‫غذایی‬‫سالمند‬‫باید‬‌ً‫ال‬‫کام‬‫رعایت‬‫شود‬.
‫سالمت‬‫مواد‬‫مورد‬‫استفاده‬‫و‬‫‌های‬‫ا‬‫غذ‬‫‌شده‬‫خ‬‫طب‬‫به‬‫طور‬‫مستمر‬‫کنترل‬‫شود‬.
‫محیط‬‫تغذیه‬‫باید‬،‫دلپذیر‬‫زیبا‬‫و‬‫آرام‬‫باشد‬.
‫میزهای‬‫غذای‬‫اختصاصی‬‫و‬‫یا‬‫حداکثر‬8‫نفره‬‫باشد‬.
‫در‬‫صورت‬‫توان‬‫سالمند‬‫غذا‬‫را‬‫در‬‫اتاق‬‫تغذیه‬‫میل‬‫نماید‬.

46. ‫توصیه‌های‌کاربردی‬

47. ۱-‫در‬‫شرایطی‬‫که‬‫سالمند‬‫با‬‫عصا‬‫و‬‫یا‬‫صندلی‬‫چرخ‬‫دار‬‫در‬‫خانه‬‫حرکت‬
‫می‬،‫کند‬‫چیدمان‬‫لوازم‬‫دکوراسیونی‬‫و‬‫کاربردی‬‫باید‬‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫ص‬‫ورت‬
‫گیرد‬‫که‬‫همواره‬‫مسیر‬‫عبور‬‫و‬‫مرور‬‫او‬‫باز‬‫باشد‬.‫در‬‫ضمن‬‫متناسب‬
‫بودن‬‫ارتفاع‬‫لوازم‬‫ثابت‬‫مانند‬‫کابینت‬‫های‬،‫دیواری‬‫اجاق‬‫گاز‬،‫کا‬‫سه‬
‫ظرفشویی‬‫و‬‫دستشویی‬‫به‬‫خصوص‬‫برای‬‫آن‬‫دسته‬‫از‬‫سالمندانی‬‫ک‬‫ه‬‫بر‬
‫روی‬‫صندلی‬‫چرخ‬‫دار‬،‫هستند‬‫از‬‫جمله‬‫اقدامات‬‫ضروری‬‫و‬‫مورد‬‫نیاز‬
‫خانه‬‫آنها‬‫است‬.

48. ۲-‫محیط‬‫زندگی‬‫سالمند‬‫می‬‫بایست‬‫از‬‫نور‬‫کافی‬‫به‬‫هنگام‬‫روز‬‫و‬‫شب‬
‫برخوردار‬‫باشد‬.‫زندگی‬‫در‬‫خانه‬‫ای‬‫با‬‫پنجره‬‫های‬‫آفتاب‬‫گیر‬‫از‬‫جمل‬‫ه‬
‫ویژگی‬‫های‬‫الزم‬‫برای‬‫محل‬‫سکونت‬‫او‬‫است‬‫زیرا‬‫سالمندان‬‫به‬‫جهت‬
‫وضعیت‬‫جسمانی‬‫شان‬‫نسبت‬‫به‬‫دیگر‬‫افراد‬‫کمتر‬‫از‬‫خانه‬‫خارج‬‫می‬
‫شوند‬‫و‬‫در‬‫نتیجه‬‫می‬‫بایست‬‫ویتامین‬D‫حاصل‬‫از‬‫اشعه‬‫خورشید‬‫به‬
‫طریق‬‫دیگری‬‫در‬‫بدن‬‫آنها‬‫تامین‬‫گردد‬.

50. ۳-‫در‬‫کنار‬‫تختخواب‬‫سالمند‬‫چراغی‬‫قرار‬‫داده‬‫و‬‫یا‬‫آنکه‬‫کلیدی‬‫برای‬‫روش‬‫ن‬‫و‬
‫خاموش‬‫کردن‬‫چراغ‬‫اتاق‬‫در‬‫آن‬‫مکان‬‫به‬‫دیوار‬‫نصب‬‫کنید‬.‫با‬‫این‬‫کار‬‫سا‬‫لمند‬
‫جهت‬‫خاموش‬‫و‬‫روشن‬‫کردن‬‫چراغ‬‫اتاق‬‫نیاز‬‫نیست‬‫از‬‫تختخواب‬‫پایین‬‫آم‬‫ده‬
‫و‬‫مسافتی‬‫را‬‫در‬‫تاریکی‬‫طی‬‫کند‬.

51. ۴-‫در‬‫میان‬‫کفپوش‬‫های‬،‫سخت‬‫سرامیک‬‫از‬‫جمله‬‫خطرناک‬‫ترین‬‫برای‬‫محل‬‫زندگ‬‫ی‬
‫افراد‬‫سالمند‬‫محسوب‬‫می‬‫شود‬‫زیرا‬‫با‬‫ریخته‬‫شدن‬‫تنها‬‫چند‬‫قطره‬‫آب‬‫برروی‬
‫سطح‬‫آن‬‫احتمال‬‫افتادن‬‫برروی‬‫زمین‬‫هر‬‫فردی‬‫به‬‫خصوص‬‫سالمندان‬‫ناتوان‬‫در‬
‫شرایط‬‫پا‬‫برهنه‬‫بودن‬‫بسیار‬‫زیاد‬‫است‬.‫لذا‬‫همواره‬‫به‬‫سالمندان‬‫توصیه‬‫می‬‫شود‬
‫در‬‫چنین‬‫موقعیتی‬‌ً‫ا‬‫حتم‬‫از‬‫دمپایی‬‫با‬‫کف‬‫الستیکی‬‫استفاده‬‫کنند‬.‫توج‬‫ه‬‫داشته‬
،‫باشید‬‫دمپایی‬‫های‬‫ابری‬‫احتمال‬‫افتادن‬‫را‬‫چند‬‫برابر‬‫افزایش‬‫می‬‫دهند‬.‫راهک‬‫ار‬
‫دیگر‬‫برای‬‫این‬‫منظور‬‫پوشش‬‫الاقل‬‫قسمتی‬‫از‬‫سطح‬‫سرامیک‬‫با‬‫فرش‬‫است‬‫که‬
‫بیشترین‬‫رفت‬‫و‬‫آمد‬‫سالمند‬‫از‬‫آنجا‬‫صورت‬‫می‬‫گیرد‬.‫در‬‫ضمن‬‫از‬‫عدم‬‫احتمال‬‫سر‬
‫خوردن‬‫فرش‬‫بر‬‫روی‬‫سرامیک‬‫نیز‬‫اطمینان‬‫حاصل‬‫کنید‬.

52. ۵-‫امروزه‬‫کاربرد‬‫توالت‬‫فرنگی‬‫به‬‫جای‬‫نوع‬‫ایرانی‬‫به‬‫اغلب‬‫افراد‬‫مستعد‬‫ج‬‫هت‬
‫دردهای‬‫استخوانی‬‫پا‬‫و‬‫کمر‬‫توصیه‬‫می‬‫شود‬‫ولی‬‫این‬‫پیشنهاد‬‫برای‬‫سالمن‬‫دان‬‫از‬
‫جمله‬‫ضروریات‬‫است‬.‫لذا‬‫در‬‫صورتی‬‫که‬‫در‬‫خانه‬‫سالمند‬‫تنها‬‫یک‬‫توالت‬‫ای‬‫رانی‬
‫وجود‬‫دارد‬‫با‬‫تبدیل‬‫آن‬‫به‬‫نوع‬‫فرنگی‬‫و‬‫یا‬‫قرار‬‫دادن‬‫توالت‬‫فرنگی‬‫سیار‬‫بر‬
‫روی‬‫نوع‬‫ایرانی‬‫تسهیالت‬‫الزم‬‫را‬‫فراهم‬‫کنید‬.‫در‬‫ضمن‬‫نصب‬‫دستگیره‬‫د‬‫ر‬
‫طرفین‬‫توالت‬‫فرنگی‬‫به‬‫نشست‬‫و‬‫برخاست‬‫او‬‫بسیار‬‫کمک‬‫می‬‫کند‬.‫وجو‬‫د‬‫این‬
‫دستگیره‬‫ها‬‫در‬‫حمام‬‫نیز‬‫ضروری‬‫است‬.

53. ۶-‫از‬‫آنجا‬‫که‬‫اغلب‬‫سالمندان‬‫مجبور‬‫شده‬‫اند‬‫زندگی‬‫آپارتمانی‬‫را‬‫به‬‫جای‬‫خا‬‫نه‬
‫های‬‫مستقل‬‫و‬‫باغچه‬‫های‬‫پرگل‬‫و‬‫گیاه‬‫انتخاب‬،‫کنند‬‫با‬‫فراهم‬‫کردن‬‫مجمو‬‫عه‬
‫ای‬‫از‬‫گل‬‫ها‬‫و‬‫گیاهان‬‫آپارتمانی‬‫هم‬‫پاره‬‫ای‬‫از‬‫نیاز‬‫روحی‬‫آنها‬‫را‬‫برآورده‬
‫ساخته‬‫وهم‬‫ساعاتی‬‫آنها‬‫را‬‫به‬‫این‬‫طریق‬‫سرگرم‬‫کنید‬.

55. ۷-‌‫تتام‌و‬‫ت‬‫تتیط‌حم‬‫ت‬‫تتالمندان‌در‌مح‬‫ت‬‫تتوردن‌س‬‫ت‬‫تتز‌خ‬‫ت‬‫تتال‌لی‬‫ت‬‫تتوگیری‌از‌احتم‬‫ت‬‫تتت‌جل‬‫ت‬‫جه‬
‫دستشویی‌با‌چسباندن‌کفپوش‌های‌پالستیکی‌بادکشتی‌در‌مستیر‌را‬‌‫هشتان‌و‌بته‬
‫خصوص‌در‌کف‌وان‌و‌در‌زیر‌دوش‌مانع‌لیز‌خوردن‌آنها‌شوید‬.

56. ۸-‫رنگ‬‫های‬‫مورد‬‫استفاده‬‫در‬‫دکوراسیون‬‫فضای‬‫زندگی‬‫سالمند‬‫می‬‫بایس‬‫ت‬
،‫شاد‬‫امیدوارکننده‬‫و‬‫انرژی‬‫بخش‬‫باشند‬.‫از‬‫آنجا‬‫که‬‫کهولت‬،‫سنی‬‫عوارض‬
‫روحی‬‫را‬‫نیز‬‫به‬‫همراه‬‫دارد‬‫در‬‫محیط‬‫زندگی‬‫سالمند‬‫از‬‫رنگ‬‫های‬‫شاد‬‫در‬
‫قالب‬،‫پرده‬،‫رومبلی‬‫روتختی‬‫و‬‫ملحفه‬‫استفاده‬‫کنید‬.
۹-‫اگر‬‫سالمندتان‬‫از‬‫سالمت‬‫کافی‬‫جهت‬‫راه‬‫رفتن‬‫برخوردار‬‫نبوده‬‫و‬‫یا‬‫مش‬‫کل‬
‫سرگیجه‬‫در‬‫تعادل‬‫او‬‫خللی‬‫ایجاد‬‫می‬،‫کند‬‫در‬‫مسیر‬‫بیشترین‬‫رفت‬‫و‬‫آ‬‫مد‬‫او‬
‫دستگیره‬‫های‬‫محکمی‬‫به‬‫دیوار‬‫نصب‬‫کنید‬‫تا‬‫به‬‫هنگام‬‫راه‬‫رفتن‬‫در‬‫آن‬
،‫مسیرها‬‫دستگیره‬‫ها‬‫کمی‬‫برای‬‫حفظ‬‫تعادل‬‫او‬‫باشند‬.

58. ‫توصیه‌های‬‫طراحی‬‌‫فضای‌سبز‬
‫برای‌سالمندان‬

59. ‫اکنون‬‫پس‬‫از‬‫بررسی‬‫ویژگی‬‫های‬،‫سالمندان‬‫رهنمودهایی‬‫را‬‫برای‬‫طراحی‬‫فضاهای‬‫سبز‬‫برای‬
‫سالمندان‬‫ارائه‬‫می‬‫دهیم‬‫که‬‫با‬‫رعایت‬‫این‬‫موارد‬‫درطراحی‬‫فضا‬‫برای‬‫سالمندان‬‫می‬‫توان‬‫محیط‬
‫مناسب‬‫و‬‫دلنشینی‬‫را‬‫برای‬‫این‬‫افراد‬‫به‬‫وجود‬‫آورد‬.‫این‬‫موارد‬‫به‬‫صورت‬‫زیر‬‫بیان‬‫شده‬:
1-‫فواصل‬‫و‬‫طول‬‫مسیرهای‬‫دسترسی‬‫از‬‫حالت‬‫عادی‬‫کمتر‬،‫باشد‬‫برای‬‫مثال‬‫تعداد‬‫و‬‫محل‬‫قرار‬
‫گیری‬‫سرویس‬‫های‬‫بهداشتی‬‫باید‬‫به‬‫صورتی‬،‫باشد‬‫که‬‫افراد‬‫سالمند‬‫در‬‫کوتاهترین‬‫زما‬،‫ن‬‫و‬
‫مناسب‬‫ترین‬‫مسیر‬‫ممکن‬‫بتوانند‬‫به‬‫آن‬‫دسترسی‬‫پیدا‬‫کنند‬.‫هیچ‬‫گونه‬‫بلندی‬‫یا‬‫مانع‬‫ی‬‫در‬‫مسیر‬
‫حرکت‬‫افراد‬‫سالمند‬‫قرار‬‫نداشته‬‫باشد‬.

60. 2-‫سعی‬‫شود‬‫تا‬‫جای‬‫ممکن‬‫از‬‫مسیرهای‬‫شیبدار‬‫کمتر‬‫استفاده‬‫شود‬‫و‬‫در‬‫صورتی‬‫که‬‫مجبور‬‫به‬
‫استفاده‬‫از‬‫مسیرهای‬‫شیبدار‬‫هستیم‬‫حداالمکان‬‫از‬‫نرده‬‫در‬‫کنار‬‫مسیرها‬‫برای‬‫دستگیری‬‫ا‬‫فراد‬
‫سالمند‬‫استفاده‬‫شود‬.
3-‫الزم‬‫است‬‫عوامل‬‫محرک‬‫حواس‬،‫بینایی‬‫شنوایی‬_‫المسه‬‫و‬‫بویایی‬‫در‬‫طراحی‬‫فضای‬‫باز‬‫به‬‫کار‬
‫گرفته‬،‫شود‬‫تا‬‫لذت‬‫و‬‫ادراک‬‫محیط‬‫به‬‫نحو‬‫مناسبی‬‫انجام‬‫بگیرد‬.
4-‫سرنخهای‬‫المسه‬‫بسیار‬‫مهم‬‫و‬‫شامل‬‫تغییرات‬‫در‬‫بافت‬‫کف‬‫پیاده‬‫روها‬‫و‬‫محل‬‫برخورد‬‫مسی‬‫رها‬‫یا‬
‫قبل‬‫از‬‫محوطه‬‫پله‬‫هاست‬.‫این‬‫تغییر‬‫را‬‫می‬‫توان‬‫با‬‫تغییر‬‫در‬‫مصالح‬‫کفسازی‬‫به‬‫وجود‬‫آورد‬
‫تغییرات‬‫در‬‫بافت‬‫پیاده‬‫روها‬‫و‬‫محل‬‫برخورد‬‫مسیرها‬

61. 5-‫با‬‫توجه‬‫به‬‫این‬‫که‬‫سالمندان‬‫زودتر‬‫از‬‫افراد‬‫دیگر‬‫خسته‬‫می‬،‫شوند‬‫باید‬‫در‬‫فواصل‬‫مشخ‬‫صی‬
‫برای‬‫این‬‫افراد‬‫نیمکت‬‫های‬‫مناسبی‬‫طراحی‬‫کرد‬.‫طراحی‬‫و‬‫اجرای‬‫نیمکت‬‫های‬‫مناسب‬
6-‫بهتر‬‫است‬‫فضاهای‬‫خاصی‬‫برای‬‫ورزشهای‬‫سبک‬‫و‬‫نرمش‬‫برای‬‫سالمندان‬‫در‬‫نظر‬‫گرفته‬‫ش‬،‫ود‬
‫برای‬‫مثال‬‫راه‬‫رفتن‬‫مورد‬‫عالقه‬‫بسیاری‬‫از‬‫سالمندان‬‫در‬‫سنین‬،‫باالست‬‫بنابراین‬‫می‬‫تو‬‫ان‬‫با‬
‫طراحی‬‫مسیرهای‬‫پیاده‬‫روی‬‫مناسب‬‫و‬،‫متنوع‬‫به‬‫نیاز‬‫آنها‬‫پاسخ‬‫مثبت‬‫داد‬.
7-‫یکی‬‫از‬‫تفریحات‬‫افراد‬‫سالمند‬‫صحبت‬‫کردن‬‫آنها‬‫با‬‫یکدیگر‬‫است‬‫طراحی‬‫فضاهایی‬‫بر‬‫ای‬‫تجمع‬
‫سالمندان‬‫و‬‫گفتگو‬‫با‬‫یکدیگر‬‫در‬‫خارج‬‫ازمسیر‬‫های‬‫تردد‬‫می‬‫تواند‬‫بسیار‬‫مناسب‬‫باشد‬‫طراحی‬
‫فضاهایی‬‫جهت‬‫تجمع‬‫سالمندان‬‫در‬‫خارج‬‫از‬‫مسیرهای‬‫تردد‬.
‫منبع‬:‫نشریه‬‫الکترونیکی‬‫معماری‬‫منظر‬

66. ‌‫شرایط‌و‌تعداد‌نیروی‌انسانی‬
‫تخصصی‬

67. ‫تیپ‬ ‫حداکثرها‬1
۱-۱-۶:‫پزشک‬‫عمومی‬‫یک‬‫نفر‬‌ً‫ا‬‫ترجیح‬‫دارای‬‫دیپلم‬‫دانشگاهی‬‫طب‬‫سالمندی‬۲‫روز‬‫در‬‫هفته‬
۲-۱-۶:‫روانشناس‬‫یا‬‫مددکار‬‫اجتماعی‬‫با‬‫مدرک‬‫تحصیلی‬‫حداقل‬‫کارشناسی‬‫یک‬‫روز‬‫در‬‫هفته‬
۳-۱-۶:‫کارشناس‬‫بهداشت‬‫و‬‫تغذیه‬‫یک‬‫نفر‬‫در‬‫هر‬‫مرکز‬‫بصورت‬‫مشاوره‬‫براساس‬‫درخواست‬
‫پزشک‬
۴-۱-۶:‫پرستار‬‫با‬‫مدرک‬‫تحصیلی‬‫حداقل‬‫کارشناسی‬‫در‬‫رشته‬‫پرستاری‬‫یک‬‫نفر‬‫تمام‬‫ایام‬‫هفته‬
۵-۱-۶:‫بهیار‬‫یک‬‫نفر‬‫در‬‫شیفت‬‫صبح‬‫و‬۲‫نفر‬‫در‬‫شیفت‬‫عصر‬‫و‬‫شب‬
۶-۱-۶:‫مراقب‬(‫کمک‬‫بهیار‬)‫که‬‫دوره‬‫آموزشی‬‫تئوری‬‫و‬‫عملی‬‫را‬‫گذرانده‬‫باشد‬‫به‬‫ازای‬‫هر‬۵‫نفر‬
‫سالمند‬‫وابسته‬‫و‬‫یا‬۱۰‫نفر‬‫سالمند‬‫نیمه‬‫مستقل‬‫و‬‫یا‬۲۰‫نفر‬‫سالمند‬‫مستقل‬‫یک‬‫نفر‬‫در‬‫هر‬
‫شیفت‬
۷-۱-۶:‫فیزیوتراپیست‬‫یا‬‫کاردرمانگر‬‫یک‬‫نفر‬‫هفته‬‫ای‬۲‫روز‬‫در‬‫یک‬‫شیفت‬
۸-۱-۶:‫مربی‬‫فوق‬‫برنامه‬‫یک‬‫نفر‬
‫تبصره‬۱:‫در‬‫صورت‬‫ظرفیت‬‫باالتر‬‫از‬۲۵‫نفر‬‫در‬‫مرکز‬۱‫نفر‬‫بهیار‬‫اضافه‬‫شود‬.

68. ‫تیپ‬ ‫ها‬ ‫متوسط‬2
۱-۲-۶:‫پزشک‬‫عمومی‬‌ً‫ا‬‫ترجیح‬‫دارای‬‫دیپلم‬‫دانشگاهی‬‫طب‬‫سالمندی‬۳‫روز‬‫در‬‫هفته‬
۲-۲-۶:‫روانشناس‬‫و‬‫مددکار‬‫اجتماعی‬‫با‬‫مدرک‬‫تحصیلی‬‫حداقل‬‫کارشناسی‬۲‫روز‬‫در‬‫هفته‬
۳-۲-۶:‫کارشناس‬‫بهداشت‬‫و‬‫تغذیه‬‫یک‬‫نفر‬(‫مشاوره‬‫و‬‫درج‬‫در‬‫پرونده‬‫در‬‫بدو‬‫ورود‬‫و‬‫مشاوره‬‫دوره‬
‫ای‬‫هر‬۳‫ماه‬‫یکبار‬)
۴-۲-۶:‫پرستار‬‫با‬‫مدرک‬‫تحصیلی‬‫حداقل‬‫کارشناسی‬‫یک‬‫نفر‬‫در‬‫تمام‬‫ایام‬‫هفته‬‫به‬‫ازای‬‫شیفت‬‫صبح‬‫و‬
‫عصر‬
۵-۲-۶:‫بهیار‬‫یک‬‫نفر‬‫در‬‫شیفت‬‫صبح‬‫و‬‫عصر‬‫و‬‫دو‬‫نفر‬‫در‬‫شیفت‬‫شب‬
۶-۲-۶:‫مراقب‬(‫کمک‬‫بهیار‬)‫که‬‫دوره‬‫آموزشی‬‫تئوری‬‫و‬‫عملی‬‫را‬‫گذرانیده‬‫باشند‬‫به‬‫ازای‬‫هر‬۴‫نفر‬
‫سالمند‬‫وابسته‬‫و‬۸‫نفر‬‫سالمند‬‫نیمه‬‫مستقل‬‫و‬۱۵‫نفر‬‫سالمند‬‫مستقل‬۱‫نفر‬‫در‬‫دو‬‫شیفت‬‫صبح‬‫و‬‫عصر‬‫و‬
‫یک‬‫نفر‬‫در‬‫شیفت‬‫شب‬
۷-۲-۶:‫فیزیوتراپیست‬۲‫روز‬‫در‬‫هفته‬‫در‬‫یک‬‫شیفت‬
۸-۲-۶:‫کاردرمانگر‬۲‫روز‬‫در‬‫هفته‬‫در‬‫یک‬‫شیفت‬
۹-۲-۶:‫مربی‬‫فوق‬‫برنامه‬‫که‬‫دوره‬‫های‬‫هنری‬(،‫سفالگری‬،‫باغبانی‬،‫نقاشی‬‫داستان‬‫گوئی‬….)‫دی‬‫ده‬
‫باشد‬‫یک‬‫نفر‬

69. ‫تیپ‬ ‫ها‬ ‫حداقل‬3
۱-۳-۶:‫پزشک‬‫عمومی‬‌ً‫ا‬‫ترجیح‬‫دارای‬‫دیپلم‬‫دانشگاهی‬‫طب‬‫سالمندی‬‫تمام‬‫روزهای‬‫هفته‬‫حداقل‬‫یک‬‫شی‬‫فت‬
‫کامل‬
۲-۳-۶:‫روانشناس‬‫با‬‫مدرک‬‫تحصیلی‬‫حداقل‬‫کارشناسی‬۲‫روز‬‫در‬‫هفته‬
۳-۳-۶:‫مددکار‬‫اجتماعی‬‫با‬‫مدرک‬‫تحصیلی‬‫حداقل‬‫کارشناسی‬۱‫روز‬‫در‬‫هفته‬
۴-۳-۶:‫کارشناش‬‫بهداشت‬‫و‬‫تغذیه‬‫با‬‫مدرک‬‫تحصیلی‬‫حداقل‬‫کارشناسی‬۱‫روز‬‫در‬‫هفته‬
۵-۳-۶:‫پرستار‬‫با‬‫مدرک‬‫تحصیلی‬‫حداقل‬،‫کارشناسی‬۱‫نفر‬‫در‬‫هر‬‫سه‬‫شیفت‬
۶-۳-۶:‫بهیار‬۲‫نفر‬‫به‬‫ازای‬‫هر‬۲۵‫نفر‬‫در‬‫هر‬‫سه‬‫شیفت‬
۷-۳-۶:‫مراقب‬‫به‬‫ازای‬‫هر‬۳‫نفر‬‫سالمند‬‫وابسته‬۶‫نفر‬‫سالمند‬‫نیمه‬‫مستقل‬‫و‬۱۰‫نفر‬‫سالمند‬‫مستقل‬‫در‬‫هر‬
‫شیفت‬‫یک‬‫نفر‬
۸-۳-۶:‫فیزیوتراپیست‬۱‫نفر‬‫هر‬‫روز‬‫در‬‫یک‬‫شیفت‬
۹-۳-۶:‫کاردرمانگر‬‫هفته‬‫ای‬۲‫روز‬‫در‬‫یک‬‫شیفت‬
۱۰-۳-۶:‫مربی‬‫فوق‬‫برنامه‬‫که‬‫دوره‬‫های‬(،‫سفالگری‬،‫باغبانی‬،‫نقاشی‬‫داستان‬‫گوئی‬…)‫دیده‬‫باش‬‫د‬‫یک‬
‫نفر‬

70. ‫کارکنان‌عمومی‌براساس‌شرایط‌و‌ظرفیت‌مرکز‌شامل‬:
‫نگهبان‬‫یا‬‫سرایدار‬
‫آشپز‬
‫کمک‬‫آشپز‬
‫نظافتچی‬
‫خدمتگزار‬
‫باغبان‬
‫مسئول‬‫خرید‬

71. ‌‫فضای‬‫فیزیکی‬‫تیپ‬1:
‫سالن‬‫درمان‬‫و‬‫توانبخشی‬‫با‬‫مساحت‬۲۴‫متر‬
‫ایستگاه‬‫پرستاری‬‫مجهز‬‫به‬‫قفسه‬‫قفل‬‫دار‬‫دارو‬
‫اتاق‬‫سالمند‬‫با‬‫گنجایش‬‫حداکثر‬۶‫نفر‬‫و‬‫حداقل‬‫مساحت‬۴‫متر‬‫مربع‬‫برای‬‫هر‬‫نفر‬.
‫اتاق‬‫مدیر‬‫مسئول‬‫با‬‫مساحت‬‫مناسب‬
‫اتاق‬‫استراحت‬‫و‬‫رختکن‬‫متناسب‬‫با‬‫تعداد‬‫کارکنان‬
‫سالن‬‫اجتماعات‬‫و‬‫غذاخوری‬‫به‬‫مساحت‬‫حداقل‬۳۰‫متر‬
‫آشپزخانه‬‫به‬‫مساحت‬۲۰‫متر‬‫مربع‬۸-۱-۸:‫حمام‬‫به‬‫ازای‬‫هر‬۲۵‫نفر‬‫یک‬‫سرویس‬
‫یک‬‫سرویس‬‫بهداشتی‬‫به‬‫ازای‬‫هر‬۱۲‫نفر‬‫سالمند‬
‫حمام‬‫و‬‫سرویس‬‫بهداشتی‬‫برای‬‫کارکنان‬
‫انبار‬‫اجناس‬‫و‬‫لوازم‬
‫رختشویخانه‬‫مناسب‬
‫ساختمان‬‫دارای‬‫حیاط‬‫مشجر‬‫و‬‫مناسب‬‫به‬‫ازای‬‫هر‬‫سالمند‬‫حداقل‬۲‫متر‬‫مربع‬
‫مکانی‬‫مناسب‬‫جهت‬‫نگهداری‬‫موقت‬‫جسد‬

72. ‫فضای‌فیزیکی‬:‫تیپ‬2
‫اتاق‬‫معاینه‬‫پزشک‬‫و‬‫مشاور‬‫به‬‫مساحت‬۱۲‫متر‬‫مربع‬
‫سالن‬‫توانبخشی‬‫به‬‫مساحت‬۲۴‫متر‬‫مربع‬
‫ایستگاه‬‫پرستاری‬‫مجهز‬‫به‬‫قفسه‬‫قفل‬‫دار‬‫دارو‬
‫اتاق‬‫سالمند‬‫با‬‫گنجایش‬‫حداکثر‬۴‫نفر‬‫و‬‫حداقل‬‫مساحت‬۶‫متر‬‫مربع‬‫برای‬‫هر‬‫نفر‬
‫اتاق‬‫مدیر‬‫مسئول‬‫به‬‫مساحت‬‫مناسب‬
‫اتاق‬‫استراحت‬‫و‬‫رختکن‬‫متناسب‬‫با‬‫تعداد‬‫کارکنان‬
‫سالن‬‫اجتماعات‬‫و‬‫امور‬‫فوق‬‫برنامه‬۳۰‫متر‬‫مربع‬
‫سالن‬‫غذاخوری‬‫سالمندان‬‫با‬‫مساحت‬۳۰‫متر‬‫مربع‬
‫آشپزخانه‬‫که‬‫دارای‬‫فضای‬۲۰‫متر‬‫مربع‬‫جهت‬‫طبخ‬‫غذا‬‫و‬۱۲‫متر‬‫جهت‬‫آماده‬‫سازی‬‫و‬
‫شستشوی‬‫مواد‬‫اولیه‬‫باشد‬.
‫حمام‬‫به‬‫ازای‬‫هر‬۱۲‫نفر‬‫یک‬‫سرویس‬

73. ‫فضای‌فیزیکی‬:‫تیپ‬2
‫یک‬‫سرویس‬‫بهداشتی‬‫به‬‫ازای‬‫هر‬۱۰‫نفر‬
‫حمام‬‫و‬‫سرویس‬‫بهداشتی‬‫برای‬‫کارکنان‬
‫استخر‬
‫انبار‬‫مخصوص‬‫مواد‬‫غذایی‬
‫انبار‬‫مخصوص‬‫لوازم‬‫بهداشتی‬‫و‬‫پوشاک‬
‫رختشویخانه‬‫مناسب‬
‫ساختمان‬‫دارای‬‫حیاط‬‫مشجر‬‫و‬‫مناسب‬‫به‬‫ازای‬‫هر‬‫سالمند‬‫حداقل‬۵‫متر‬‫مربع‬
‫تبصره‬۱:‫حداقل‬۱۰%‫ظرفیت‬‫کل‬‫مرکز‬‫به‬‫صورت‬‫اتاق‬‫یک‬‫نفره‬‫باشد‬.
‫تبصره‬۲:‫در‬‫صورت‬‫تبدیل‬‫فضای‬‫عمومی‬‫مرکز‬‫به‬‫اتاق‬‫یک‬‫نفره‬‫با‬‫توجه‬‫به‬‫کاهش‬‫ظرفی‬‫ت‬‫باید‬
‫تغییرات‬‫با‬‫هماهنگی‬‫بهزیستی‬‫استان‬‫صورت‬‫پذیرد‬.

74. ‫فضای‌فیزیکی‬:‫تیپ‬3
‫اتاق‬‫معاینه‬‫پزشک‬‫به‬‫مساحت‬۱۲‫متر‬‫مربع‬
‫اتاق‬‫مشاور‬‫یا‬‫روانشناس‬‫و‬‫مددکار‬‫به‬‫مساحت‬۱۲‫متر‬‫مربع‬
‫سالن‬‫توانبخشی‬‫به‬‫مساحت‬۲۴‫متر‬‫مربع‬
‫ایستگاه‬‫پرستاری‬‫مجهز‬‫به‬‫قفسه‬‫قفل‬‫دار‬‫دارو‬
‫اتاق‬‫خصوصی‬‫یک‬‫نفره‬‫حداقل‬۹‫متر‬‫مربع‬
‫اتاق‬‫عمومی‬۲‫نفره‬‫حداقل‬۱۲‫متر‬‫مربع‬
‫اتاق‬‫سالمند‬‫با‬‫گنجایش‬‫حداکثر‬۳‫نفر‬‫و‬‫حداقل‬‫مساحت‬‫برای‬‫هر‬‫سالمند‬۶‫متر‬‫مربع‬.
‫اتاق‬‫مدیر‬‫مسئول‬‫با‬‫مساحت‬‫مناسب‬
‫سالن‬‫اجتماعات‬‫و‬‫امور‬‫فوق‬‫برنامه‬۵۰‫متر‬‫مربع‬
‫سالن‬‫غذاخوری‬‫سالمندان‬۳۰‫متر‬‫مربع‬
‫سالن‬‫غذاخوری‬‫کارکنان‬۲۰‫متر‬‫مربع‬
‫آشپزخانه‬‫که‬‫دارای‬‫فضای‬۲۰‫متر‬‫مربع‬‫جهت‬‫طبخ‬‫غذا‬‫و‬۱۲‫متر‬‫مربع‬‫جهت‬‫آماده‬‫سازی‬‫و‬‫شستشوی‬

75. ‫شرایط‌عمومی‌ساختمان‬
‫اتاق‬‫سالمند‬‫باید‬‫دارای‬‫پنجره‬‫ای‬‫باشد‬‫که‬‫به‬‫فضای‬‫باز‬‫راه‬‫داشته‬‫باشد‬.
‫درب‬‫ها‬‫و‬‫پنجره‬‫ها‬‫باید‬‫مجهز‬‫به‬‫توری‬‫باشد‬.
‫پنجره‬‫ها‬‫باید‬‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫باشد‬‫که‬‫خطر‬‫افتادن‬‫نداشته‬‫باشد‬(‫باز‬‫شدن‬‫پنجره‬‫به‬‫صور‬‫ت‬۶۰
‫درجه‬‫یا‬‫داشتن‬‫حفاظ‬).
‫اتاق‬‫ها‬‫باید‬‫چیدمان‬‫مناسب‬‫جهت‬‫تردد‬‫راحت‬‫سالمند‬‫را‬‫دارا‬‫باشد‬.
‫وسیله‬‫مناسب‬‫جهت‬‫صدا‬‫کردن‬‫کارکنان‬‫در‬‫دسترس‬‫سالمند‬‫باشد‬(‫مانند‬‫زنگ‬)
‫طراحی‬‫مناسب‬‫باالبر‬‫جهت‬‫جابجایی‬‫سالمند‬‫در‬‫صورتی‬‫که‬‫سالمند‬‫در‬‫طبقات‬‫فوقانی‬‫باش‬‫د‬.
‫تلفن‬‫در‬‫دسترس‬‫سالمند‬‫باشد‬.
‫آستانه‬‫در‬‫اتاق‬‫سالمندان‬‫با‬‫کف‬‫زمین‬‫برابر‬‫باشد‬.
‫حداقل‬‫عرض‬‫درب‬‫ورودی‬‫اتاق‬‫سالمند‬‫باید‬۹۰‫سانتی‬‫متر‬‫باشد‬(‫جهت‬‫تردد‬‫واکر‬‫و‬‫ویلچر‬‫و‬
….).

76. ‫شرایط‌عمومی‌ساختمان‬
‫حداکثر‬‫ظرفیت‬‫اتاقهای‬‫عمومی‬۶‫نفر‬‫می‬‫باشد‬.
‫طبقات‬‫زیر‬‫همکف‬(‫زیرزمین‬)‫نمی‬‫تواند‬‫به‬‫عنوان‬‫اتاق‬‫سالمند‬‫در‬‫نظر‬‫گرفته‬‫شود‬.
‫تخت‬‫سالمند‬‫باید‬‫در‬‫ابعاد‬cm۸۰×cm۲۰۰‫باشد‬.
‫اقالم‬‫انبار‬‫باید‬‫به‬‫صورت‬‫جدا‬‫باشد‬.
‫سرویس‬‫های‬‫بهداشتی‬‫می‬‫بایست‬‫دارای‬‫هر‬‫دو‬‫نوع‬‫توالت‬‫ایرانی‬‫و‬‫فرنگی‬‫باشد‬.
‫وجود‬‫حمام‬‫و‬‫سرویس‬‫بهداشتی‬‫در‬‫هر‬‫طبقه‬‫الزامی‬‫است‬.
‫همه‬‫فضاهای‬‫مرکز‬‫اعم‬‫از‬‫سالن‬،‫ها‬‫اتاق‬‫ها‬‫و‬‫سرویس‬‫های‬‫بهداشتی‬‫می‬‫بایست‬‫مجهز‬‫به‬
‫دستگیره‬‫جهت‬‫تردد‬‫سالمندان‬‫باشد‬.

77. ‫سرویس‬‫های‬،‫بهداشتی‬،‫حمام‬‫آشپزخانه‬‫و‬‫کف‬‫اتاقها‬‫و‬‫سالن‬‫باید‬‫قابل‬‫شس‬‫تشو‬‫و‬
‫غیرقابل‬‫نفوذ‬‫به‬‫آب‬‫بوده‬‫و‬‫همچنین‬‫لغزنده‬‫نباشد‬.
‫ساختمان‬‫مورد‬‫نظر‬‫می‬‫بایست‬‫دارای‬‫آرامش‬‫نسبی‬‫بوده‬‫و‬‫نسبت‬‫به‬‫سایر‬‫نق‬‫اط‬‫از‬
‫آلودگی‬‫هوای‬‫کمتری‬‫برخوردار‬‫باشد‬.
‫ساختمان‬‫دارای‬‫نور‬‫کافی‬(‫تابش‬‫نور‬‫خورشید‬)،‫هوای‬‫کافی‬‫و‬‫عاری‬‫از‬‫رطوبت‬
‫باشد‬.
‫آب‬‫آشامیدنی‬‫باید‬‌ً‫ال‬‫کام‬‫بهداشتی‬‫و‬‫قابل‬‫شرب‬‫باشد‬.
‫ساختمان‬‫از‬‫نظر‬‫استحکام‬‫در‬‫مقابل‬‫حوادث‬‫احتمالی‬‫از‬‫مقاومت‬‫مناسبی‬‫برخور‬‫دار‬
‫باشد‬.
‫مناسب‬‫سازی‬‫ساختمان‬‫طبق‬‫ضوابط‬‫و‬‫مقررات‬‫شورای‬‫عالی‬‫شهرسازی‬‫و‬
‫معماری‬‫ایران‬‫مورخ‬6/10/78‫انجام‬‫پذیرد‬.
‫ایمن‬‫سازی‬‫سیستم‬‫های‬‫حرارتی‬،‫برودتی‬‫و‬‫دستگاه‬‫الکتریکی‬‫می‬‫بایست‬‫مد‬
‫نظر‬‫قرار‬‫گیرد‬.
‫آبروها‬‫و‬‫فاضالب‬‫در‬‫کلیه‬‫قسمت‬‫های‬‫ساختمان‬‫باید‬‫دارای‬‫عملکرد‬‫تخلیه‬‫کا‬‫مل‬
‫باشد‬.
‫ساختمان‬‫می‬‫بایست‬‫مستقل‬‫و‬‫دارای‬‫حیاط‬‫باشد‬.

78. ‫تجهیزات‌و‌لوازم‌مورد‌نیاز‌مراکز‬
‫لوازم‬‫پزشکی‬‫شامل‬‫درجه‬‫اندازه‬‫گیری‬،‫حرارت‬،‫فشارسنج‬‫گوشی‬‫پزش‬،‫کی‬
،‫برانکارد‬‫تخت‬‫معاینه‬،‫پاراوان‬‫ترازوی‬،‫پزشکی‬،‫ساکشن‬‫کپسول‬‫اک‬،‫سیژن‬
‫ست‬‫احیاء‬‫دارای‬،‫الرنگوسکوپ‬‫لوله‬،‫تراشه‬‫آمبوبگ‬‫و‬‫داروهای‬‫ترزیقی‬
‫مورد‬‫نیاز‬‫فوری‬.
‫لوازم‬‫اداری‬‫شامل‬‫میز‬-‫صندلی‬‫مناسب‬-‫خط‬‫تلفن‬‫مستقل‬-‫فاکس‬-‫وس‬‫ایل‬
‫کمک‬‫آموزشی‬‫و‬‫ورزشی‬-‫فایل‬‫نگهداری‬‫پرونده‬‫های‬‫پزشکی‬‫سالمندان‬-
‫تخت‬‫و‬‫کمد‬‫مناسب‬‫برای‬‫بخشهای‬،‫بستری‬‫وسایل‬،‫آشپزخانه‬‫میز‬‫و‬‫ص‬‫ندلی‬
،‫غذاخوری‬‫کمد‬‫یا‬‫دراور‬‫مناسب‬‫جهت‬‫سالمند‬.
‫سیستم‬‫اطفاء‬‫حریق‬‫متناسب‬‫با‬‫شرایط‬،‫مرکز‬‫سیستم‬‫حرارتی‬‫و‬‫ب‬‫رودتی‬
‫متناسب‬‫با‬‫منطقه‬‫جغرافیایی‬‫مرکز‬
‫وسایل‬‫سمعی‬‫و‬‫بصری‬
‫دستگاه‬‫برق‬‫اضطراری‬
‫ظروف‬‫غذاخوری‬‫استیل‬‫و‬‫یا‬‫چینی‬

79. ‫تجهیزات‌و‌لوازم‌مورد‌نیاز‌مراکز‬
،‫یخچال‬،‫فریزر‬‫اجاق‬‫گاز‬‫و‬…
‫تجهیزات‬‫فیزیوتراپی‬‫و‬‫کاردرمانی‬‫شامل‬:‫دستگاه‬T.N.S‫و‬‫تحریک‬
‫الکتریکی‬‫گالوانیک‬‫و‬‫فارادیک‬‫دستگاه‬‫مادون‬‫قرمز‬-‫دستگاه‬‫اولتراسو‬‫ند‬-
‫مخزن‬‫هات‬‫پک‬‫و‬‫ضمائم‬-‫دستگاه‬‫ماساژور‬‫دستی‬-‫پارالل‬‫و‬‫آینه‬-‫چرخ‬‫شانه‬-
‫دوچرخه‬‫ثابت‬-‫پولی‬‫وضمائم‬-‫ست‬‫دست‬‫ورز‬-‫ویلچر‬-‫انواع‬‫عصاها‬-
‫خمیرمجسمه‬‫سازی‬-‫دستگاه‬‫تمرینات‬‫همه‬‫کاره‬.
‫تبصره‬۱:‫در‬‫مراکز‬‫تیپ‬۲‫عالوه‬‫بر‬‫تجهیزات‬،‫فوق‬‫تجهیزات‬‫زیر‬‫نیز‬‫مورد‬
‫نیاز‬‫است‬:‫دستگاه‬‫پارافین‬-‫فریم‬‫و‬‫ضمائم‬-‫صندلی‬‫چهار‬‫سر‬‫پله‬‫و‬‫رمپ‬-‫و‬‫ال‬
‫بار‬-‫وسایل‬‫ساخت‬‫اسپیلنت‬‫دستگاه‬‫تحریک‬‫الکتریکی‬‫اینترفرشین‬‫ال‬-‫واکیوم‬
‫تبصره‬۲:‫در‬‫مراکز‬‫تیپ‬۳‫عالوه‬‫بر‬‫تجهیزات‬‫ذکر‬‫شده‬‫در‬‫مراکز‬‫تیپ‬۱‫و‬۲،
‫تجهیزات‬‫زیر‬‫نیز‬‫مورد‬‫نیاز‬‫است‬:‫دستگاه‬‫کمپرس‬‫تراپی‬-‫دستگاه‬‫ویرپول‬‫در‬
‫سایزهای‬‫مختلف‬‫و‬‫لوازم‬‫جانبی‬‫آب‬‫درمانی‬‫در‬‫استخر‬

80. ‫:خدمات‌مورد‌نیاز‬
۱-‫خدمات‬‫مراقبتی‬‫و‬‫پرستاری‬۲۴‫ساعته‬
۲-‫کنترل‬‫عالئم‬‫حیاتی‬‫یکبار‬‫در‬‫روز‬‫و‬‫هرگونه‬‫ترزیقات‬‫و‬‫سرم‬‫درمانی‬
۳-‫استحمام‬‫دو‬‫بار‬‫در‬،‫هفته‬‫بهداشت‬‫و‬‫نظافت‬‫شخصی‬‫روزانه‬
۴-‫تغذیه‬‫مناسب‬(،‫صبحانه‬‫نهار‬‫و‬‫شام‬)‫براساس‬‫رژیم‬‫های‬‫غذایی‬‫و‬‫برنامه‬‫های‬‫مصو‬‫ب‬
‫سازمان‬
‫تبصره‬:‫بدیهی‬‫است‬‫که‬‫مابه‬‫التفاوت‬‫هزینه‬‫رژیم‬‫های‬‫غذایی‬‫که‬‫هزینه‬‫سرانه‬‫آنها‬‫م‬‫ازاد‬
‫بر‬‫هزینه‬‫برنامه‬‫غذایی‬‫عادی‬‫مرکز‬‫است‬‫جداگانه‬‫دریافت‬‫خواهد‬‫شد‬.
۵-‫تهیه‬‫یک‬‫نوع‬‫میوه‬‫فصل‬‫در‬‫روز‬
۶-‫تهیه‬‫البسه‬‫مخصوص‬،‫مرکز‬‫دو‬‫دست‬‫در‬‫سال‬
۷-‫شستشوی‬‫البسه‬‫و‬‫ملحفه‬…..‫دو‬‫بار‬‫در‬‫هفته‬
۸-‫ویزیت‬‫پزشک‬‫عمومی‬‫دو‬‫بار‬‫در‬‫هفته‬
۹-‫ارائه‬‫خدمات‬‫توانبخشی‬(،‫فیزیوتراپی‬‫کاردرمانی‬‫و‬…)‫دو‬‫بار‬‫در‬‫هفته‬
۱۰-‫برنامه‬‫های‬‫فوق‬‫برنامه‬‫و‬‫ورزش‬‫در‬‫داخل‬‫مرکز‬