More Related Content
More from Sosoo Byambaa (20)
Ich 103
- 2. Ãàâëûí äîòоðõ öóñ õàðâàëò
/ãýìòëèéí áèø/
Àíõäàã÷
Àíõäàã өвчнөөс ¿¿ñýõ
öóñ õàðâàëò
Хî¸ðäîã
Áóñàä ºâчíººñ ¿¿ñýõ
öóñ õàðâàëò
- 4. Òàðõèíы эдийн öóñ õàðâàëò
• Цус харвалтын 10-15%
• Õ¿í àìûí äóíä/æèëä/
12-15/100.000
• >65 íàñ
- 6. Ýìãýã æàì
Жижиг цүлхэн үүснэ
Òàðõиíû ýä ð¿¿ öóñ àëäàíà
Артериолууд õàãàðíà
Цусан хураа үүснэ
Ãýìòýýã¿é ýä¿¿äýýñ ¿ç¿¿ëýõ ýñðýã øàõàëò
Цус бүлэгнэлт идэвхжих
Тархин доторх цусан хураа +øàõàãäàë
Èдэвõòýé öóñ
àëäàëò
< 2 öàã
- 7. Цус хомсролын бууралтат /Penumbra/ бүсийн тухай үндсэн
ойлголтууд
(Astrup ба бусад. Stroke 1977 &1981)
Тархины цусны хэвийн урсгал тархины эдэд /ТЦУ/(CBF) :50 - 60 мл/100г/мин
Цус хомсролын үндсэн 3 бүсийг үүсгэдэг:
1.
ТЦУ< 35 мл/100 г/мин: уургийн нийлэгжил аажмаар бүрэн
зогсож тархины эд зөвхөн ТЦУ лавшран буураагүй
тохиолдолд хадгалагдах үе
2. ТЦУ < 20, гэвч > 10 мл/100 г/мин: мэдрэлийн эсүүдэд үйл
ажиллагааны алдагдал үүссэн үе ба гэвч ТЦУ богино
хугацаанд эргэн сэргэсэн тохиолдолд эргэн сэргэх
магадлалтай. (урсгал сэргээгүй тохиолдолд ишемийн
шигдээсийн бүс хэлбэржих)
3. ТЦУ < 10 мл/100 г/ мин: “үхжсэн тархины эд “
(тархины эдүүдэд эргэшгүй өөрчлөлт үүсэх)
- 10. Êëèíèê øèíæ òýìäýã
Тархины эдийн цус харвалтèõýâ ëýí ãýíýò òîëãîé õ¿ òýé
ºâäºлтººð èëýðíý
Суурийн зангилааны цусан хураа:
Эсрэг талын гемипарез, гемианопси, Homonym
Hemianopsia, Conjugated Eye Movement Paresis Нүд
хөдөлгөх
Духны цусан хураа:
Homonym Hemianopsia, Monoparesis, Aphasia
Бага тархиныцусан хураа:
Nausea, Vomiting, Vertigo, Ataxia, Unconsciousness
Гүүрийн цусан хураа:
Unconsciousness, Eye Movement Paresis, Cranial Nerve
Paresis, Hemi- or Tetraparesis
- 11. Цус харвалтын оношлогооны үечилсэн хүснэгт
Цаг бол тархи
Өвчтөний ирэлт
(мэдрэл судлаач болон дүрслэл оношлогооны эмчид
анх хандсан урьдчилан цуглуулагдсан баримтаар )
Мэдрэлийн үзлэг ( ЭМҮТөвийн цус харвалтын шалгуур)
Цусны шинжилгээ
Тархины энгийн компютерт томографаар тархины эдийн цус
харвалтыг үгүйсгэх, цус хомсролийн эрт үеийн голомтот
өөрчлөлтийг үгүйсгэх
хэрэв эхлэл <3-4.5 цаг тохиолдолд судсаар
тромбо хайлуулах эмчилгээ эхлэх эсэх
эсрэг заалт байгаа эсэхийг үнэлэх?
зөвшөөрөгдсөн тохиолдолд
rtPA Эдийн плазминоген хайлуулах
эмчилгээг судсаар урсгах
Тархины компютерт томографи
ангиографи эхлэх
20-60 минутад багтаах
„эмчилгээний цонх үе “
Bilder mit
Frühzeichen
Эмчилгээнээс 60 минутын дараа мэдрэлийн үзлэг
ЗЦБ+ лабораторын шинжилгээ + өвчтний түүх
Артерийн даралт / зүрхний хэм/ O2 / ЗЦБ үзүүлэлтүүд
хянах
Цус харвалтын нэгж рүү шилжүүлэх
- 12. Оíîøëîãîî
ÊÒÃ: ºâºðìºö ºíäºð ìýäðýã
õîéøëóóëøã¿é îíîøëîãîîíû àðãà
õýðýâ õîâäîë ðóó öóñ îðñîí áîë 3 õîíîîä
äàâòàí õèéíý. /õóðö áºãëºðºë/!
- 13. Õ¿íäðýë
1. Ãàâëûí äîòîîä äàðàëò ºñíº (>25 cm³)
2. Эрдсийн àëäàãäàë
3. Õàëóóðàõ (õîâäîëä öóñ îðñîí !)
4. Äàõèí öóñ àëäàõ
5. Хóðö áºãëºðºë /Hydrocephalus/
6. Òàòàëò
7. ÿíèé âåíèéí òðîìáо
- 14. Ýì èëãýý
• Äýìæèõ ýì èëãýý
• ÇÑÑ -òîãòâîðæóóëàõ
• Бàéðëàë
• ÃÄÄ ýì ëýõ
• Өâºðìºö ýì èëãýý
- 15. Äýìæèõ ýì èëãýý
• Өâдөлт íàìäààõ, òàéâøðóóëàõ
• Î2 õýâèéí
• Эргэлдэх цусны эçýëõ¿¿í íºõºõ
• Аìüñãàëûã дэмжих
• Цóñíû ÷èõýð õÿíàõ
• Бèåèéí õàëóóí õýâèéí түвшинд барих
• Цус багадалтаас ñýðãèéëýõ
- 16. ÇÑÑ-èéí ýì èëãýý
Òàðõиíû íýâ èëòèéí äàðàëт
> 70 mmHg (ÀÄÄ >90 mmHg)
Цус эргэлтийн түвшин:
Àãøèëòûí äàðàëò 140-170 mmHg
Сóëðаëûí äàðàëò 60-90 mmHg
Артерийн даралт хэт ихсэх болон
багасалтыг эмчлэх!
ÀÄ òîãòâîðã¿é áàéõààñ ñýðãèéëýõ!
ÀÄ áóóõààñ ñýðãèéëýõ !!!
- 17. Тархины эдийн цус харвалтын -артерийн
даралт бууруулах - эмчилгээ
Даралт ихддэг өвчтөн
MAP
< 170 / 100 mm Hg
< 125 mm Hg
Анхаарна бууруулна >20% of MAP
Даралт ихддэггүй өвчтөн
MAP
< 150 / 90 mm Hg
< 110 mm Hg
- 18. Тархины хурц цус харвалтын үеийн цусны
даралт хянах зарчим
Цусны даралт өндөрсөх нь голомтын хэсэгт цусны урсгалын хурд
буурах эмгэг жамд суурилсан хамгаалах урвал бөгөөд 2-3 хоногийн
дараагаас аяндаа буурдаг.
Хурц үед
180–220 mm Hg
105-120 mm Hg
систолийн
диастолийн
> 220 mm Hg
>120 mm Hg
систолийн
диастолийн
эмчилгээ шаардлагагүй
Captopril
Enap 10-50 mg судсанд
4-8 mg / цаг судсанд
Эхний өдрүүдэд артерийн даралтыг тогтвортой түвшинд
< 180 mm Hg
< 160 mm Hg
артерийн даралт ихдэлтэй өвчтөнүүдэд
урьдчилан артерийн даралт ихдэлтгүй өвчтөнүүдэд
- 19. Цусны даралт зохицуулах
Цусны даралтыг ямар тактикаар бууруулах нь
өнөөг хүртэл маргаантай. Одоогоор дараах
тактик дээр олонхийн санал нэгдэж байна
АДДу ирэх үеийнхээс 15-20% орчим бууруулах
буюу 100-120мм.муб орчимд байлгах
Кальцийн суваг хориглогч, бетта хориглогч,
АСЕ ингибитор нь тархины цусан хангамжийн
ауторегуляцид бага нөлөөлдөг, ГДД ихэсгэх
ТПД бууруулах нөлөө багатай учир хэрэглэхэд
тохиромжтой(лабеталол, никардипин,
эналаприл, гидралазин)
- 21. ÃÄÄ-ûí ýì èëãýý
• ÒÍØ õºíäèéä ãóóðñ áàéðëóóëàõ
• Маннитол
• Тàéâøðóóëàõ ºâдөлт íàìäààëò
• Хэт агааржилт
• TRIS (Trometamol) Buffer
• Барбитурат ºíäºð òóí
• Яàðàëòàé гавлын ясыг цоолох
- 23. Ìýñ çàñàë
Тал бөмбөлгийн цусан хураа >30 cm³
Суурийн зангилааны цусан хураа>40-50 cm³
Бага тархины цусан хураа>20 cm³
Òàðõиíû áàãàíà, òàëàìóñûí öóñ
õàðâàëòàíä ÌÇ õèéõã¿é!
- 25. Тàâèëàí
Òàðõиíû öóñ õàðâàëò 50% ¿õýëòýé
Өвчтөн:
- ухаан орохгүй байх
- тархины багана эсвэл бага тархины цусан
хураа
- Цус харвалт том байх
- Нас өндөр
байвал тавилан муу байна
Тал бөмбөлгийн цусан хураа - мэдрэлийн үлдэц нь 80100%
Суурийн зангилаа орчмынх - мэдрэлийн үлдэц нь 50%
- 26. Ä¿ãíýëò
1. Цусны даралт ихдэх ºâ òýé õ¿ì¿¿ñò ýëáýã
2. Òîëãîé ºâäºõ íü ãîë êëèíèê øèíæ òýìäýã
3. ÊÒÃ – ãîë îíîøëîãîîíû àðãà
4. Äýìæèõ ýì èëãýýã èõýâ ëýí õèéíý
5. ÌÇ ýì èëãýýã ¿ð ä¿íòýé ¿åä ñîíãîíî
6. Òàðõèíä öóñ õàðâàõ íü òàâèëàí ìóóòàé
7. Кîì, ºíäºð íàñ, òàðõиíû áàãàíà õýñãèéí öóñ õàðâàëò
íü òàâèëàí ìóóòàé áàéíà
- 31. Ýìãýã æàì
Цүлхэн íü èõýâ÷ëýí ÀÄ ãýíýò ↑, àÿíäàà
хагарна
Õàãàðаõûí ºìíºõ цүлхэний õýìæýý:
70%
25%
2-5%
< 10 mm
10-25 mm
>25 mm
Аалзан бүрхэвчийн доорх çàéä öóñ îðîõ
Õîâäëûí ñèñòåì òàðõиíû ýä ð¿¿ íýâ÷èæ
áîëíî
- 32. Êëèíèê øèíæ òýìäýã
• Ãýíýò õ¿÷òýé òîëãîé ºâäºõ
• Уõààí ñàíàà îðæ ãàðàõ
• Тархины хатуу хальсны цочрол
• Нóðóóíû ãîë äàãàæ ºâäºõ (íóãàñíû õºíäèéä öóñ îðñîí ¿åä)
• Бººëæиõ îãèóëàõ
• Мýäðýëèéí голомтлог ººð÷ëºëò¿¿ä
• Кîìà
- 33. Оíîøëîãîî
ÊÒÃ:
Эõíèé îíîøëîãîîíû àðãà
Цүлхэний áàéðëàë òîãòîîõ (70%)
Вазоспазмыг сэжиглэх
Íóãàñíû õàòãàëò:
ÊÒÃ ═ ÑÀÊ èëðýýã¿é. Öóñ 24
öàãûí äàðàà îðæ èðíý 4 äîëîî õîíîãò
Xanthochromia áîëíî. ÊÒÃ äàðàà
ÍÕ õèéíý
Ангиографи:
цүлхэн îíîøëîõ ãîë àðãà
- 34. Õ¿íäðýë
• Дàõèí öóñ õàðâàõ
• ÃÄÄ↑
• Вазоспазм
• Эрдсийн àëäàãäàë
• ÇÑÑ-ûí õ¿íäðýë
• Гидроцефали /öóñ àëäàëòûí
äàðààõ/
- 35. Äàõèí öóñ õàðâàõ
Ýõíèé 7 õîíîãò:
2%/өдөрт
ýõíèé 3-4 äîëîî/õ
25%
Ýõíèé 6 ñàðä 50%
>4 äîëîî õîíîã
2%
Äàõèí öóñ õàðâàõ íü ¿õëèéã
70%↑
- 37. Ñóäàñ àãøèõ
Аалзан бүрхэвчийн доорх çàéä öóñ îðñíîîð:
- àðòåðèéã öî÷ðîîíî
ВАЗОСПАЗМ
- ñóäàñíû õàíûí ¿ðýâñýë
Îñîë ºíäºð ¿å íü
4-14 ºäºð /70%/
ВАЗОСПАЗМ íü òàðõиíû шигдээсийг↑, ¿õëийг 30%
↑
- 39. ÇÑÑ-èéí õ¿íäðýë
Өâ÷òºíèé 60-70% ÇÑÑ-èéí õ¿íäðýë òîõèîëäîíî
„SIRS/ТҮХ/“
ÝÊà ººð÷ëºëò (66%)
• ñóäàñíû ¿ðýâñýë
• ST-ñåãìåíò áóóõ
• ç¿ðõíèé öóñ ò¿ðýëò ↑↓
• õýì àëäàãäàë
• ñóäàñ òýëíý
• äàìæóóëàëòûí àëäàãäàë
ÇÑÑ-ûí õ¿íäðýë íü ìýäðýëèéí áàéäëûã ìóóòãàíà
- 40. Öñð àëäàëòûí äàðààõ гидроцефали
ÒÍØ-èé äàðàëò↑:
- ÒÍØ-èé ýðãýëò áºãëºðºõ
- ÒÍØ-èé øèìýãäýëò ñààòàí /áè÷èë
á¿ëýí/
- 42. Äýìæèõ ýì÷èëãýý
• ºâдөлт íàìäààлт, òàéâøðóóëàõ
• Î2 õýâèéí
• Эргэлдэх цусны ýçýëõ¿¿í íºõºõ
• Аìüñãàëûã дэмжих
• Цóñíû ÷èõýð õÿíàõ
• Бèåèéí õàëóóíыг õýâèéí түвшинд барих
• Цус багадалтààñ ñýðãèéëýõ
- 43. ÇÑÑ-èéí ýì÷èëãýý
Òàðõиíû íýâ÷èëòèéí äàðàëòûã
õàíãàõ
> 70 mmHg (ÀÄÄ >90 mmHg)
Êëèï òàâèàã¿é цүлхэн:
Àãøèëòûí äàðàëò:
Сóëðаëûí äàðàëò:
120-160 mmHg
60-100 mmHg
Êëèïòýé цүлхэн:
Àãøèëòûí äàðàëò :
ñóëðаëûí äàðàëò :
150-240 mmHg
80-120 mmHg
- 45. ÃÄÄ-ûí ýì÷èëãýý
• ÒÍØ õºíäèéä ãóóðñ áàéðëóóëàõ
• Маннитол
• Тàéâøðóóëàõ ºâдөлт íàìäààëò
• Хэт агааржилт
• TRIS (Trometamol) Buffer
• Барбитурат ºíäºð òóí
• Яàðàëòàé гавлын ясыг цоолох
- 47. Ìýñ çàñàë
Êëèïï òàâèõ íü õàìãèéí ¿ð ä¿íòýé àргà
/цүлхэний ¿åä/
Ýõíèé 4 õîíîã äîòîð
4-14 õîíîãò ìýñ çàñàë õèéõã¿é!
Бусад мэс заслын арга:
• áºãæëºõ (A. Comm. Ant.)
• áîîõ /Aneurysm/
- 48. „ Бºãëºõ “
Ангиографийн òñðëàìæòàé áºãëºõ
Зààëò:
• ýõíèé 1-3 ºäºðò
• Цүлхэн /àðûí õýñãèéí/
• Цүлхэн /õ¿ç¿¿íèé õýñãèéí
- 49. Нимодипин
Кальцын суваг хориглогчòàðõиíû àðòåðèéã òýëýõ
¿éë÷èëãýýòýé
Вазоспазмаас ðýðãèéëæ
Òóí õýìæýý:
Ãàð÷ áîëîõ ãàæ íºëºº íü:
1-6 цаг 1 мгц
7-12 цаг 1.5 мгц
>12 цаг 2 мгц
¿ðãýëæëýýä 4x2 Tab. áа 30 мг
óóõ
- ÀÄ↓
- Óóøèãíû øóíò ↑
- Õîäîîä ãýäýñíèé çàìûí түгжрэл
(Ileus)
-Трансаминазууд ↑
- 50. 3 „H“ ýì÷èëãýý
Вазоспазмаас ñýðãèéëæ Нимодипин+
H
Hypervolemia
ÒÂÄ 12-14 mmHg
H
Hypertension
Êëèïï A.
Àãøèëò/Ä 240 mmHg↑
Êëèïïã¿é A. Àãøèëò/Ä 160 mmHg ↑
H
Hemodilution
Hсt 30%
1. Кîëëîéä
500-1500 мл/õîíîãò
ÒÂÄ 12-14 ммHg
2. Катехоламинууд: Норэпинефрин Àãøèëò/Ä 160/240 ммHg
Добутамин
- 51. Тàâèëàí
Өâ÷òºíèé çºâõºí 35% ìýäðýëèéí òàëààñ íààøòàé ¿ð ä¿í ãàðíà
• Өâ÷òºíèé 30% ñóäàñ àãøèæ
шигдээс ¿¿ñíý
•15-20% íü ýõíèé ¿åäýý íàñ áàðíà
• 70% äàõèí öóñ харваж íàñ áàðíà
Ìýäðýëèéí ø/ò òàâèëàí çààíà
- 52. Ä¿ãíýëò
1. Цүлхэн õàãаðàõ íü 40-65 íàñòàé ºâ÷òºíä ýëáýã
2. Òîëãîé ºâäºõ, ìåíèíãèò êëèíèêèéí ãîë øèíæ òýìäýã
3. ÊÒÃ îíîøëîãîîíû ãîë àðãà
4. ÌÇ ýì÷èëãýý õèéõ
5. Вазоспазмаас ñýðãèéëýõ (Ниодипин „3 H“)
6. Өâ÷òºíèé çºâõºí 35% ìýäðýëèéí òàëààñ íààøòàé ¿ð ä¿í ãàðíà
- 53. Ãàâëûí äîòðîõ öóñ õàðâàëò
/ãýìòëèéí áèø/
Àíõäàã÷
Õî¸ðäîã÷
Àíõäàã÷ ºâ÷íººñ ¿¿ñýõ öóñ
õàðâàëò
Áóñàä ºâчíººñ ¿¿ñýõ öóñ
õàðâàëò
- 55. Ñóäàñíû ãàæ õºãæèë
Öóñ àëäàëò íü:
• àðòåð âåíèéí ìàëôîðìàö
• êàâåðí
• âåíèéí àíãèîì
• õàòóó õàëьñíû ôèñòóë
• èëðýэã¿é àðòåð âåíèéí ìàëôîðìàö
онцлог шинж тэмдэг:
çàëóó ºâ÷òºí(<40 нас)
òàðõиíû ãàäàðò áàéðëàíà
- 57. Âåíèéí ñèíóñèéí òðîìáîç
òðîìáîç íü èõýâ÷ëýí ñàãèòòàë ñèíóñò
òîõèîëäîíî
Òàðõиíû ýäèéí âåíèéí öñð ä¿¿ðýëò ↑
Õýò ä¿¿ðýëòýýñ öóñ àëäàíà
Âåíèéí ñèíóñèéí òðîìáîçûí ¿åä ǪÂÕªÍ
ÀÍÒÈÊÎÀÃÓËÀÍÒ ÝÌ×ÈËÃÝÝ ÕÈÉÍÝ
