1. BỘ MÔN KĨ THUẬT DẠY HỌCTRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM TP HCM
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021
Lê Đức Long
Email: longld@hcmup.edu.vn; ldlongdhsp@gmail.com
Website: http://www.2learner.edu.vn
1Edited by Duc-Long, Le - 2012
MÔN TIN HỌC
PHẦN 2
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC
2. 2Edited by Duc-Long, Le - 2012
Một số quy ƣớc trên slide
Tắt màn hình máy tính
Đƣợc dùng máy tính
Làm việc theo nhóm
Ghi chép bằng văn bản
TỰ NGHIÊN CỨU- ĐỌC THÊM
4. 4Edited by Duc-Long, Le - 2012
Vài phút mở đầu …
Teach your children by what you
are, not just by what you say
Hãy dạy bọn trẻ bằng chính con
ngƣời của bạn chứ không phải
những gì bạn nói
Jane Revell & Susan Norman
Nhân cách của ngƣời Thầy?
Jane Revell & Susan Norman
5. 5Edited by Duc-Long, Le - 2012
Definition of TEACHER
Terrific - taøi naêng
Energetic – naêng ñoäng
Able – coù khaû naêng thích nghi
Cheerful – vui veû
Hardworking – chaêm chæ
Enthusiastic – nhieät tình
Remarkable – noåi baät
Put them all together, they spell “TEACHER”
Trích “102 Tình Thầy Trò” – Hương Bình tổng hợp – NXB Trẻ
6. 6Edited by Duc-Long, Le - 2008
Các nhóm bốc thăm/chọn chủ đề dạy học - Thắc mắc ???
Hoạt động 1 (10p)
Vấn đề kết hợp với môn Thực hành Tin học
Chủ đề bài dạy – chƣơng mục / 2 sinh viên
Chú trọng ngữ cảnh dạy học hiện nay:
Hình thức dạy trên lớp: bảng phấn
Hình thức dạy tại phòng máy + bảng phấn
Hình thức dạy thực hành tại phòng máy
Tập trung với sự kết hợp nhuần nhuyễn các
phƣơng pháp dạy học truyền thống:
Dạy học dùng lời + các PPDH khác
Sử dụng phương tiện ICT, công nghệ Web để hỗ
trợ dạy học phù hợp thực tế?
Sử dụng phương pháp tích cực phù hợp?
8. BỘ MÔN KĨ THUẬT DẠY HỌCTRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM TP HCM
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021
Lê Đức Long
Email: longld@hcmup.edu.vn; ldlongdhsp@gmail.com
Website: http://www.2learner.edu.vn
Các phƣơng pháp dạy học truyền thống
Chƣơng 2
8Edited by Duc-Long, Le - 2012
9. 9Edited by Duc-Long, Le - 2011
Dạy học dùng lời là gì?
Nói cái gì?
…với ai?
… và nhƣ thế nào?
Nhóm phƣơng pháp dạy học thông dụng
nhất (trung bình chiếm 60% số lượng các
bài học của một môn học/học phần)
10. 10Edited by Duc-Long, Le - 2011
o KỊCH BẢN – GIÁO ÁN
o TÀI LIỆU HỖ TRỢ GIÁO VIÊN
o TÀI LIỆU HỖ TRỢ HỌC SINH
o PHƢƠNG TIỆN, ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
o MỞ ĐẦU BÀI DẠY
o CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
o CỦNG CỐ – VẬN DỤNG VÀO THỰC TIỂN
o KIỂM TRA QUÁ TRÌNH, CUỐI KÌ
o KIỂM TRA LÍ THUYẾT, THỰC HÀNH
o ĐÁNH GIÁ CỦA GIÁO VIÊN, TỰ ĐÁNH GIÁ CỦA HỌC SINH
DẠY AI, DẠY CÁI GÌ VÀ DẠY NHƢ THẾ NÀO?
HỒ SƠ BÀI DẠY
11. Feedback
Student’s work
Student’s answer
to verbal or written
questions etc
11Edited by Duc-Long, Le - 2011
Ngƣời thầy dạy cái gì và dạy ntn?
Teaching is a two-way process
Instruction
Instruction materials
Learning activities
Teacher talk
Teacher checking and
correcting etc.
Teacher Learner
12. Giao tiếp với NGƢỜI HỌC qua …
GIỌNG NÓI
ÁNH MẮT
DÁNG ĐIỆU, NÉT MẶT
16. 16Edited by Duc-Long, Le - 2012Phải nghiền ngẩm và suy nghĩ về nó mọi lúc, mọi nơi…. để thiết kế – KHÔNG DỄ !!!
17. Kiến thức hs đã biết ?
Ví dụ :
1.Chứng minh hằng đẳng thức : (a+b)2 = a2 + 2ab+ b2.
2.Chứng minh rằng gia tốc của chuyển động tròn đều là gia tốc
hƣớng tâm.
3.Chỉ ra các bƣớc dựng một tam giác với chiều dài các cạnh là
a, b, c cho trƣớc.
4.Với số vốn 1,3 tỉ đồng, cần đầu tƣ vào lãnh vực sản xuất nào
để có tiền lời cao nhất ?
-Việc giải quyết vấn đề – bài toán có thể diễn đạt bằng sơ đồ
chung nhƣ sau :
A B
Trong đó :
A là giả thiết hoặc điều kiện ban đầu
B là kết luận hoặc mục tiêu cần đạt
là suy luận, giải pháp cần xác định
18. Bài toán trong tin học ?
Ví dụ :
• Tìm ƣớc số chung lớn nhất của hai số nguyên dƣơng.
Input : Hai số nguyên dƣơng M và N.
Output : Ƣớc số chung lớn nhất của M và N.
• Bài toán xếp loại học tập của một lớp.
Input : Bảng điểm của học sinh trong lớp.
Output : Bảng xếp loại học lực của học sinh.
Là việc nào đó ta muốn máy tính thực hiện để
từ dữ liệu đƣa vào (Input) tìm đƣợc kết quả
đầu ra – thông tin (Output).
19. Từ Input
làm thế nào
để tìm ra
Output ?
Các bạn cần tìm
ra cách giải
của bài toán.
OutputInput
Bài toán
Thuật toán
(Thao tác 1, ..., thao tác n)
Tóm tắt
20. 20Edited by Duc-Long, Le - 2011
Nghệ thuật của việc giải thích
Make it understandable Make it easy to remember
Based on prior
knowledge Use
questioning
Induction from
the concrete
Visual
representation
Simplify
Focus on
key points
Show the
structure
21. 21Edited by Duc-Long, Le - 2011
Nghệ thuật của sự trình bày
Một cách tự nhiên nhất để học là bằng “sự bắt chước” – Geoff Petty, 2009
Trình bày thế nào – “showhing how” – sử dụng phương pháp “minh họa”
(demostration) như là một ví dụ mẫu cho nghệ thuật trình bày.
‘ – ’
The silent demostration
The ‘how not to do it’ demostration
The socratic demostration
The student demostration
Showing by exemplar – good essays, good assignments, well-constructed programs
Showing by demostrating – carried out by teacher in front of the class
22. 22Edited by Duc-Long, Le - 2012
-Chuẩn kiến thức vs. mục tiêu bài dạy
-Trọng tâm + điểm khó
23. THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU
Đầu vào Máy tính xử lý Đầu ra
DỮ LIỆU THÔNG TIN
Dữ liệu gốc
Dữ liệu mã hoá
Thông tin mã hoá
Thông tin kết quả
Mã hoá
Dữ liệu cần xử lý
Thông tin đã xử lý
Giải mã
MÁY TÍNH
XỬ LÝ
„a‟
0110 0001 (97)
0100 0001 (65)
„A‟
Mã hoá
Giải mã
MÁY TÍNH XỬ LÝ
đổi „a‟ thành „A‟
Bảng mã ASCII
Bảng mã ASCII
Mã hoá thông tin trong máy tính
Dãy bit
(Mã nhị phân)
NGUYÊN LÝ MÃ HOÁ NHỊ PHÂN
• Biểu diễn số nguyên
• Biểu diễn số thực
• Biểu diễn văn bản
24. 24Edited by Duc-Long, Le - 2009
Hoạt động 2 (15p)
Mục tiêu của bài học – chuẩn kiến thức?
Các nội dung trọng tâm – những điểm khó trong bài?
Kiến thức, kĩ năng cần biết –tiên quyết đối với bài học?
Kiến thức, kĩ năng đã biết – liên quan đến bài học?
Kịch bản dự kiến?
Tên hoạt động – mục đích
Thời lượng
Các bước hoạt động chính
Demo1
Demo2
Demo3
25. 25Edited by Duc-Long, Le - 2011
Hạn chế của PPDH truyền thống?
... Trong đó, chủ yếu là dạy học dùng lời!
Ñoái vôùi giaùo vieân laø gì?
Ñoái vôùi hoïc sinh laø gì?
o Kieán thöùc, kó naêng?
o Hoaït ñoäng – giao tieáp?
Xeùt veà ñoái töôïng tham gia
Xeùt veà tính sö phaïm
26. PPDH truyền thống vs.
PPDH tích cực
Giáo viên: giữ vị trí trung
tâm của hệ thống dạy học
Học sinh: học theo kiểu bắt
chước và thụ động tiếp thu,
ghi nhớ và áp dụng đúng
“mẫu” mà giáo viên đã trình
bày
Kiến thức: trực tiếp và dưới
dạng có sẵn
Đánh giá: giáo viên có vai trò
gần như tuyệt đối
Giáo viên: hướng dẫn, tổ
chức, trọng tài cho học sinh
tự mình khám phá ra kiến
thức mới
Học sinh: giữ vị trí trung
tâm, được hướng dẫn để tự
mình khám phá và làm chủ tri
thức, có vai trò chủ động
Kiến thức: gián tiếp và do
chính học sinh khám phá ra
qua quá trình hoạt động giải
quyết các vấn đề
Đánh giá: kết hợp đánh giá
của Thầy và tự đánh giá của
Trò
26Edited by Duc-Long, Le - 2008
27. Tri thức
Môi trường
Thầy Trò
HỌC TÍCH CỰC
(ACTIVE LEARNING)
HỌC TRUYỀN THỐNG
(TRADITIONAL LEARNING)
Gồm có:
• Học cộng tác
• Học theo dự án
• Bài tập tình huống
• Thảo luận nhóm
• Học giải quyết vấn đề ...
•Tự học
•Học nhóm
Đối thoạiThực nghiệm
•Thực hiện
•Quan sát
Giao tiếp
với tri thức
Giao tiếp giữa
các đối tượng
Suy ngẫm qua sơ đồ sau …
28. 28Edited by Duc-Long, Le - 2011
Bản chất của PPDH tích cực
Khai thác động lực học tập trong bản thân
người học để phát triển chính họ
Coi trọng lợi ích và nhu cầu của người học
Tạo khả năng để người học thích ứng tốt
với đời sống xã hội
29. 29Edited by Duc-Long, Le - 2011
QUAN ĐIỂM DẠY HỌC HIỆN ĐẠI
Active Methods
Student-centred Methods
-Thực hành, thí nghiệm có hƣớng dẫn
-Thảo luận nhóm
-Bài tập nhóm, báo cáo cá nhân
-Đóng vai, đóng kịch và mô phỏng
-Nghiên cứu chuyên đề (seminar), …
-Tự đọc, tự nghiên cứu và làm bài tập
-Bài tập lớn, dự án
-Đồ án, luận văn
-Sáng tạo, thiết kế và phát minh
-Học từ kinh nghiệm
Nhóm các PPDH tích cực
30. 30Edited by Duc-Long, Le - 2011
PHƢƠNG PHÁP HỌC TÍCH CỰC
1. Nghe tích cực
2. Viết tích cực
3. Trực quan
5. Làm việc nhóm
4. Suy luận
6. Hƣớng dẫn cùng học
(Active Learning)
31. 31Edited by Duc-Long, Le - 2011
Điều kiện áp dụng PPDH tích cực
Trình độ, kinh nghiệm của giáo viên
Phương pháp học phù hợp của học sinh
Đổi mới cấu tạo chương trình và SGK
Chuẩn bị phương tiện, thiết bị dạy học
Thay đổi cách thi cử và đánh giá học sinh,
giáo viên
32. BỘ MÔN KĨ THUẬT DẠY HỌCTRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM TP HCM
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021
Lê Đức Long
Email: longld@hcmup.edu.vn; ldlongdhsp@gmail.com
Website: http://www.2learner.edu.vn
Vấn đề đánh giá và cải tiến chất lƣợng
Chƣơng 1
32Edited by Duc-Long, Le - 2011
33. Giới thiệu bảng các tiêu chí của hoạt động
học tập có chất lƣợng đánh giá một bài
dạy „tốt‟ – „thành công‟
Đạt chuẩn kiến thức ?
Xây dựng đƣợc tình huống có vấn đề ?
Có tính hấp dẫn của bài học (ergonomic) ?
Có sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học ?
Dựa trên bảng để thực hiện đánh giá đạt
càng nhiều tiêu chí thì càng tốt
Nguồn tham khảo: Learning Activity Checklist –
MS Peer Coaching Program Coaching Handbook
02/06
Đánh giá bài dạy có chất lƣợng ?
33Edited by Duc-Long, Le - 2009
34. Hoạt động học tập có chất lƣợng
Learning Activity Checklist – MS Peer Coaching Program Coaching Handbook 02/06
Chuẩn kiến thức (Bài học giúp học sinh đạt ….) Tính hấp dẫn của bài học (Học sinh có hài lòng với ...)
Đạt/ nâng cao được kiến thức hoặc kỹ năng theo mục tiêu đặt ra
Thực hành phương pháp/qui trình của môn học (tư duy lập trình,
phương pháp phân tích theo qui trình phần mềm)
Đạt/ nâng cao kỹ năng thế kĩ 21 (giao tiếp, cộng tác, viết, nói, …)
Nâng cao năng lực với các kỹ năng xử lí thông tin trực tuyến (tìm kiếm,
đánh giá, tổ chức thông tin, đảm bảo nguồn thông tin)
Nâng cao khả năng hiểu và sử dụng các thông tin định lượng (số liệu, số
đo v.v..) trong các bảng dữ liệu, biểu đồ hoặc biểu mẫu
Thực hành các kỹ năng làm việc/ kỹ năng sống (ví dụ, làm việc theo
nhóm, quản lý dự án, hiểu biết về văn hoá, v.v.)
Nâng cao năng lực bằng các công nghệ khác nhau
oTham gia học tập chủ động (thực hành, xây dựng, tạo lập, …)
oNhận thấy chủ đề hấp dẫn, hài hước hoặc tạo niềm say mê.
oĐược phép lựa chọn (chủ đề, hướng thực hiện, …)
oMang tính thử thách (nhưng không quá sức học sinh)
oTạo ra một sản phẩm/hoạt động có ích cho bản thân ở cuộc sống
oBiết kết quả/ hoạt động của mình sẽ được đánh giá cao, được sử
dụng đúng, hay có ích cho người khác với cuộc sống thực
oNhận được phản hồi thực tế đối với chất lượng của công việc của
mình từ người có trách nhiệm hoặc chuyên gia trong lĩnh vực đó
oỨng dụng kinh nghiệm đã học vào thực tiễn
oCó giá trị, ý nghĩa đối với một người nào khác
Dựa trên tình huống vấn đề (Học sinh có gắn kết được …) Công nghệ nâng cao kết quả học tập (Công nghệ được sử dụng để …)
Đưa ra một nhận xét hợp lí.
Giải quyết một vấn đề.
Đưa ra một quyết định hoặc một sự lựa chọn.
Lập một kế hoạch hành động
Thuyết phục một người nào đó về vấn đề giải quyết
Bảo vệ một ý kiến
Giải thích một khái niệm/nguyên lý
Làm rõ một tình huống rắc rối hoặc phức tạp
Giải quyết một tình huống rắc rối hoặc phức tạp
Khắc phục sự cố và cải thiện một hệ thống
Đáp ứng nhu cầu thực sự của một ai đó
Lập kế hoạch và chia giai đoạn cho một sự kiện
Áp dụng một khái niệm đã học vào tình huống thực tế
Phát minh một qui trình để giải quyết vấn đề
Làm việc trong điều kiện hạn chế (không gian, thời gian, tài nguyên…)
Giúp cho học sinh tiếp cận thông tin chất lượng, các tài liệu cơ bản,
hoặc các quan điểm mà các em chưa biết
Cho phép học sinh tìm hiểu một khái niệm theo các cách mà bình
thường không thể có (ví dụ lắp ráp PC, cài đặt HĐH)
Phân biệt việc học của học sinh với các nhu cầu khác
Giúp học sinh hiểu được các khái niệm trừu tượng
Tạo điều kiện cho học sinh tham gia vào dự án, nghiên cứu thực tế
(vấn đề an toàn giao thông, bình chọn kì quan thứ 7)
Giúp học sinh qui trình để giải quyết vấn đề
Khuyến khích học sinh khám phá khái niệm hoặc xây dựng cách hiểu
khái niệm của bản thân học sinh
Chia sẻ các ý tưởng và giao tiếp với các nhóm học sinh ở nơi khác
Giúp học sinh nhận phản hồi về công việc của mình từ cộng đồng
bên ngoài nhà trường
Khuyến khích học sinh tham gia một cách dân chủ
35. BỘ MÔN KĨ THUẬT DẠY HỌCTRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM TP HCM
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021
Lê Đức Long
Email: longld@hcmup.edu.vn; ldlongdhsp@gmail.com
Website: http://www.2learner.edu.vn
Cải tiến bài dạy nhƣ thế nào?
35Edited by Duc-Long, Le - 2008
36. Vài câu hỏi gợi ý cải tiến
1.Vấn đề thực tiễn, thú vị mà học sinh sẽ giải quyết
khi học bài này là gì? kiến thức liên quan
2.Học sinh sẽ đạt được những tiêu chuẩn gì về kiến
thức và kỹ năng của thế kỷ 21? mục tiêu bài dạy
3.Giáo viên sẽ hướng dẫn những gì và học sinh sẽ
trải qua những bước nào để có thể giải quyết được
vấn đề đặt ra trong bài? kịch bản dạy học
4.Công nghệ giúp nâng cao hiệu quả của các hoạt
động dạy và học như thế nào và bằng phương thức
tiếp cận gì? máy tính và Internet
5.Thành công của học sinh sẽ được đánh giá dựa
trên những tiêu chuẩn nào? tiêu chí đánh giá
36Edited by Duc-Long, Le - 2009
37. Quan điểm học của thế kỷ 21
(theo UNESCO)
HỌC ĐỂ BIẾT
HỌC ĐỂ CHUNG SỐNG
HỌC ĐỂ LÀM
HỌC ĐỂ TỰ HÕAN THIỆN
www.unesco.org/delors/fourpil.htm
38. So sánh các tình huống …
38Edited by Duc-Long, Le - 2011
Tình huống 1: Giáo viên A yêu cầu HS đọc SGK và trả lời các câu hỏi
sau:
1.Thế nào là pH?
2.Dựa vào độ pH, người ta chia ra làm mấy môi trường?
3.Môi trường có độ pH như thế nào là tốt nhất? Vì sao?
TÌNH HUỐNG DẠY HỌC – Bài độ pH – môn Hoá Học – Lớp 8
Tình huống 2: Giáo viên B đƣa HS vào phòng thí nghiệm yêu cầu HS
nhúng giấy quỳ vào một số dung dịch, sau đó so với bảng màu mẫu để
kết luận về độ pH của các dung dịch đó.
Tình huống 3: Giáo viên C cho biết có một nhà đầu tƣ muốn xây dựng 1
khu du lịch sinh thái tại Tp.HCM. Nhà đầu tƣ này đã nhắm đến 3 vị trí có
sông chảy qua ở Q. Bình Thạnh, Q.2 và Q.7. Nhà đầu tƣ thuê một công ty
tƣ vấn khảo sát về môi trƣờng nƣớc ở các khu vực trên và cho ý kiến. Một
trong các tham số cần khảo sát là độ pH của nƣớc sông thuộc các khu vực
trên.
GV yêu cầu HS đóng vai nhân viên của công ty tƣ vấn trên, phụ trách
khảo sát độ pH các khu vực đã nêu để đƣa vào hồ sơ tƣ vấn.
39. 39Edited by Duc-Long, Le - 2011
QUAN ĐIỂM DẠY HỌC HIỆN ĐẠI
Active Methods
Student-centred Methods
-Thực hành, thí nghiệm có hƣớng dẫn
-Thảo luận nhóm
-Bài tập nhóm, báo cáo cá nhân
-Đóng vai, đóng kịch và mô phỏng
-Nghiên cứu chuyên đề (seminar), …
-Tự đọc, tự nghiên cứu và làm bài tập
-Bài tập lớn, dự án
-Đồ án, luận văn
-Sáng tạo, thiết kế và phát minh
-Học từ kinh nghiệm
Teacher-centred Methods
-Bài giảng có sử dụng công nghệ
-Bài giảng điện tử
GV = “director” & “actor”
HV = “audience”
GV = “director”
HV = “actor”
GV = “facilitator”
HV = “doer”
Phân nhóm PPDH theo
Dựa trên …
40. 40Edited by Duc-Long, Le - 2011
CẢI TIẾN CÁI GÌ CHO BÀI DẠY?
TẠI SAO PHẢI CẢI TIẾN ?
CẢI TIẾN BÀI DẠY NHƢ THẾ NÀO?
SẼ NHỜ SỰ TRỢ GIÚP TỪ AI ?
Hoạt động 3 (15p)
41. BỘ MÔN KĨ THUẬT DẠY HỌCTRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM TP HCM
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021
Lê Đức Long
Email: longld@hcmup.edu.vn; ldlongdhsp@gmail.com
Website: http://www.2learner.edu.vn
Cám ơn đã theo dõi …
41