4. PENGENALAN
Sel adalah unit asas dan terkecil dalam satu organisma
yang telah diklasifikasikan sebagai hidup.
Sel juga merupakan unit yang berstruktur dan berfungsi
dalam semua organisma benda yang hidup. Beberapa
organisma, seperti bakteria, adalah unisel "unicellular"
dimana ia terdiri daripada satu sel.
Perkataan "cell" berasal dari bahasa Latin "cellula"
,bermaksud sebuah bilik kecil. Semua sel terbentuk
daripada sel yang telah wujud.
Sel adalah unik, tersusun atas karbohidrat protein, lipid,
dan senyawa yang lain, yang tersusun dalam suatu struktur
dan fungsinyayang begitu rapi. Makromolekul yang
terdapat di dalam sel sangat luar biasa strukturnya. Semua
sel digambarkan dengan membran sel dan semua sel
mempunyai sitoplasma.
5. PENGENALAN
Haiwan atau binatang ialah sekelompok besar
organisma eukariot multisel yang tergolong dalam
alam
Animalia
atau
Metazoa.
Apabila
berkembang,pelan badannya pada kesudahannya
menjadi tetap, namun ada sesetengah spesies yang
menjalankan proses metamorfosis di tengah-tengah
riwayatnya. Kebanyakan haiwan adalah motil, iaitu
boleh bergerak secara spontan dan berdikari. Semua
haiwan juga merupakan heterotrof, iaitu perlu
memakan organisma lain atau hasil keluarannya demi
menyara hidup. Kebanyakan filum haiwan yang
dikenali muncul dalam rekod fosil sebagai spesies
marin sewaktu ledakan Kambria sekitar 542 juta
tahun dahulu.
6. SEJARAH HAIWAN
atau binatang ialah sekelompok
besar organisma eukariot multisel yang
tergolong dalam alam Animalia atau
Metazoa. Apabila berkembang, pelan
badannya pada kesudahannya menjadi
tetap, namun ada sesetengah spesies yang
menjalankan
proses
metamorfosis
di
tengah-tengah riwayatnya. Kebanyakan
haiwan adalah motil, iaitu boleh bergerak
secara spontan dan berdikari. Semua
haiwan juga merupakan heterotrof, iaitu
perlu memakan organisma lain atau hasil
keluarannya demi menyara hidup
Haiwan
7. SIFAT HAIWAN
Haiwan mempunyai beberapa sifat yang
membezakannya daripada hidupan-hidupan
yang lain. Haiwan adalah eukariot dan
kebanyakannya multisel, yakni berbeza dengan
bakteria dan kebanyakan protis. Haiwan
merupakan heterotrof, iaitu umumnya mencerna
makanan dalam kebuk dalaman, yakni berbeza
dengan tumbuhan dan alga. Haiwan juga
berbeza dengan tumbuhan, alga dan kulat
kerana ketiadaan dinding sel yang kukuh.
Semua haiwan adalah motil, walaupun pada
peringkat hidup yang tertentu. Bagi kebanyakan
haiwan, embrio melalui peringkat blastula, iaitu
sifat yang hanya terdapat pada haiwan.
8. STRUKTUR HAIWAN
Haiwan mempunyai badan yang terdiri daripada pelbagai
tisu, kecuali beberapa jenis yang tertentu, terutama sekali
bunga karang (Filum Porifera) dan Placozoa.
Antara tisu-tisu ini ialah otot yang boleh mengecutkan dan
mengawal gerak alih, dan tisu saraf yang menghantar dan
memproses isyarat.
Haiwan yang bersusunan sebegini dipanggil metazoa,
ataupun eumetazoa bagi memaksudkan haiwan pada
umumnya.
Semua haiwan mempunyai sel-sel eukariot yang dikitari
oleh matriks luar sel yang terdiri daripada kolagen dan
glisoprotein anjal. Ini boleh dikapurkan untuk membentuk
struktur-struktur seperti cangkerang, tulang, dan spikul.
Ketika berkembang, ia membentuk rangka yang agak
mudah lentur di mana sel-sel boleh bergerak-gerak dan
bersusun semula, maka membolehkan struktur yang rumit.
10. TISU EPITHELIUM
Tisu epithelium terdiri daripada sel-sel yang tersusun
rapat membentuk satu atau beberapa lapisan.
Lapisan tisu ini lazimnya terdapat di permukaan
luar( misalnya kulit, ruang mulut, dan ruang hidung) dan
permukaan berongga di dalam badan ( misalnya rongga
salur pencernaan, salur darah, nefron ginjal dan peparu).
Sel yang membentuk tisu ini mungkin termodifikasi untuk
membentuk kelenjar misalnya kelenjar peluh dan kelenjar
sebum yang merembes bahan seperti enzim pencernaan
melalui duktus di salur pencernaan.
11. FUNGSI TISU
EPITHELIUM
Tisu
epithelium yang melapisi permukaan
kulit, mulut dan esophagus
membentuk satu halangan yang melindungi
badan daripada jangkitan, kecederaan
mekanikal, bahan kimia dan penyahidrataan.
Mengasingkan sel-sel dibawahnya daripada
medium di luar.
Lapisan epithelium kulit juga membantu
mengawal atur suhu badan
12. FUNGSI TISU EPITHELIUM
Tisu epithelium yang melapisi rongga badan, jantung,
salur darah dan peparu
Tisu epithelium yang membentuk alveolus dan
dinding kapilari darah adalah nipis, leper dan disusun
dalam satu lapisan .
Ciri ini membolehkan pertukaran gas respirasi antara
alveolus dengan darah didalam kapilari badan berlaku
dengan cekap.
13. FUNGSI TISU EPITHELIUM
Tisu epithelium yang melapisi dinding usus
kecil.
Tisu epithelium yang melapisi dinding usus kecil
disesuaikan untuk menyerapkan nutrient
selepas pencernaan makanan selesai.
Tisu epithelium ini juga mengalami penyesuaian
struktur dan fungsi untuk membentu sel goblet
yang merembeskan mucus ke dalam salur
alimentary.
14. FUNGSI TISU EPITHELIUM
Tisu epithelium yang melapisi kelenjar duktus
dan tubul
Sesetengah tisu epithelium mengalami
pengubahsuai untuk membentuk kelenar dalam
kulit misalnya kelenar peluh dan kelenjar
minyak
15. FUNGSI TISU
EPITHELIUM
Tisu epithelium yang melapisi trakea
Tisu epithelium yang melapisi trakea
mempunyai unjuran seperti rambut yang
dikenali sebagai silium. Tisu ini juga merembes
mucus.
Mucus memerangkap zarah debu dan silium
menyapu keluar bendasing dari peparu.
16. TISU PENGHUBUNG
Tisu penghubung terdiri daripada beberapa jenis sel
yang semuanya berada di dalam matriks intersel.
Matriks
intersel
ini
mungkin
bersifat
pepejal
keras(misalnya tulang ), pepejal lembut atau bergelatin
( misalnya rawan ) atau cecair ( misalnya plasma
darah).
Tisu
penghubung
yang
lain
termasuklah
tisu
penghubung longgar yang terdapat di ruang antara
organ
dan
berfungsi
memautkan
organ-organ
berkenaan,
tisu
penghubung
bergentian
yang
membentuk tendon menyambungkan tulang ke otot
dan ligamen yang menyambungkan tulang ke tulang
dan tisu adipos yang menyimpan lemak.
17. TISU
PENGHUBUNG
Tulang terdiri daripada sel-sel yang terbenam
dalam satu matriks kolagen yang dikeraskan
oleh pengenapan mineral seperti kalsium.
Kombinasi ini menjadikan tulang lebih keras
daripada rawan.
Tulang membentuk rangka badan yang memberi
sokongan kepada badan dan melindungi organorgan di dalam badan
18. TISU PENGHUBUNG
Darah terdiri daripada sel darah merah, sel
darah putih dan platlet.
Tisu darah misalnya, sel darah merah berfungsi
mengangkut gas respirasi manakala sel darah
putih berfungsi dalam pertahanan badan.
Platlet terlibat dalam pembekuan darah.
19. TISU PENGHUBUNG
Rawan ialah tulang penghubung yang kuat dan
fleksibel
Rawan memberi sokongan kepada hidung,
telinga dan menutup hujung tulang pada sendi.
Ceper yang didapati di antara ertebra dan
bertindak sebagai kusyen yang menyerap
tekanan juga diperbuat darippada rawan
20. TISU PENGHUBUNG
Tisu Adipos terdiri daripada sel yang tersusun
rapat untuk menyimpan lemak.
Tisu ini boleh dijumpai di dalam dermis kulit
dan di sekeliling organ yang utama.
Tisu adipos menyimpan tenaga dan juga
membekalkan penebatan serta perlindungan
kepada organ badan.
21. TISU OTOT
Tisu otot terdiri daripada sel yang berupaya mengecut
Sel-sel ini membentuk:
Otot rangka yang menyambungkan
tulang ke tulang
Otot licin yang membentuk dinding
organ dan salur-salurdi dalam badan
(uterus,salur darah dan salur pencernaan )
Otot kardium yang membentuk jantung.
22. TISU OTOT
Otot licin terdapat di sepanjang dinding salur
alimentary, salur darah, salur pembiakan dan
salur kencing.
Otot licin bertanggungawab untuk tindakan luar
kawal seperti tindakan peristalsis di sepajang
salur alimentari
23. TISU OTOT
Otot
rangka berpaut pada tulang rangka
badan
Otot rangka terlibat dalam pergerakan
terkawal
Otot rangka mengecut dan mengendur
untuk menghasilkan pergerakkan tulang
dan anggota badan
24. TISU OTOT
Otot
kardium membina dinding jantung
( khas untuk jantung.)
Otot kardium mengecut untuk mengepam
darah ke seluruh badan.
Pengecutan otot kardium adalah luar
kawal.
25. TISU SARAF
Tisu
saraf terdiri daripada neuron atau
sel saraf
Setiap neuron terdiri daripada jasad sel
dan gentian saraf
Gentian saraf terdiri daripada akson dan
dendrif.
Terdapat 3 jenis tisu saraf : neuron
aferen, interneuron dan neuron eferen.
26. TISU SARAF
Neuron dikhususkan untuk mengesan
rangsangan dan seterusnya mengutuskan
maklumat dalam bentuk isyarat
bioelektrik( impuls saraf ) ke otot atau kelenjar.
Tisu saraf menyelaras dan mengawal aktiviti
badan.
31. SISTEM HAIWAN
Oa
rn
g
mts
uie
l l
trir
edi
drp
ai a
d
bna a
ayk
ogn
ra
Misalnya , pancreas
merembeskan beberapa
jenis hormone selain jus
pancreas. Pancreas
merupakan sebahagian
system endokrin dan
system pencernaan
Fungsi
semua
system
harus
dikoordinasikan
untuk
kemandirian
organism.
Semu
a
sy
berga
bung stem
u
memb
entuk ntuk
organ
satu
ism
multi
sel
32. System
Sistem rangka
Sistem saraf.
Sistem otot.
Sistem kardiak.
Fungsi
Untuk menyokong dan memberi bentuk
kepada badan.
Untuk menerima rangsangan dan mentafsir
bagi membolehkan badan memberikan
tindakbalas.
Untuk mengkoordinasi pergerakan badan.
Sistem peredaran darah untuk mengangkut
oksigen, nutrient, bahan buangan metabolik,
dan bahan yang lain ke luar dari badan.
Sistem urinari
.
Untuk menapis darah dan merembes urea, air
dan garam mineral ke luar dari badan
Sistem penghadaman
Untuk menghadamkan makanan bagi
penghasilan tenaga dan membuang semua
bahan yang tidak terhadam keluar dari badan.
Sistem pernafasan.
Untuk mengambil oksigen bagi kegunaan
respirasi sel untuk menghasilkan tenaga, gas
karbon dioksida dan wap air.
Sistem pembiakan haiwan jantan.
Untuk menghasilkan hormon seks haiwan
jantan. Untuk pertumbuhan sekunder haiwan
jantan dan menghasilkan generasi seterusnya.
Sistem Pembiakan haiwan betina
Untuk menghasilkan hormon seks haiwan
betina. Untuk pertumbuhan sekunder haiwan
betina dan menghasilkan generasi seterusnya.
35. RUJUKAN
Betsy Tey Lay Hong(2007) Reference Text Series BIOLOGY FORM 4 , Kuala Lumpur .LONGMAN
Dr. Hamdan bin mohd Noor(2005)SPM Fokus U Biology, Kuala Lumpur, Penerbitan Pelangi Sdn.
Bhd.
Gan Wat Yeat ( 2007) Eksplorasi Biologi Tingkatan 4. Kuala Lumpur: Oxford Fajar
Kee Bee Suan, Dr Hamdan b. Mohd Nor,Quek Yoke Hua, Choo Yan Tong (2009) Fokus Sukses
Tingkatan 4 Penerbitan Pelangi Sdn Bhd
Nalini T Balachandran, Sia Chwee Khim,Kee Bee Suan( 2011) Referens Ekspres SPM Biologi.Kuala
Lumpur :
Mah Chee Wai, Dr. Tina Lim Swee Kim (2007) Total Pro Biology .Kuala Lumpur: Sasbadi
Yap Chee Wei, Wan Salasiah Wan Sulaiman ( 2003). Siri Analisa Cemerlang Biologi SPM. Kuala
Lumpur.
http://www.ecomii.com/science/encyclopedia/plant-cell What is plant cell]. (2008) McGraw-Hill Concise
Encyclopedia of Environmental Science.
http://ms.wikipedia.org/wiki/Sel_haiwan
http://aidilimranz.blogspot.com/2012/05/bab-2-struktur-dan-organisasi-sel.html
http://www.lmsipda.net/ppg_lms/file.php/1/SCE3101/TOPIK_3_STRUKTUR_SEL_DAN_FUNGSI.pd
JA Raven (1997) The vacuole: a cost-benefit analysis. Advances in Botanical Research 25, 59–86
Oparka, KJ (1993) Signalling via plasmodesmata-the neglected pathway. Seminars in Cell Biogy 4,
131–13
RA Leigh and D Sanders (1997) Advances in Botanical Research, Vol 25: The Plant Vacuole.
Academic Press, California and London. ISBN 0 12 441870-8
Suhaila Ahmad , Memory Mastery Through Mind Maps and Diagrams Biology SPM(2008), PNI
Neuron (M) Sdn. Bhd.
