1. B E Z P Ł AT N Y D O D AT E K D O G A Z E T Y
FOT.ANATOLCHOMICZ
Wieniec wyraża
radość i dumę
Czwartek, 12/09/2019
Tradycja jest ważna. Wieniec
dożynkowy jest symbolem
wszystkich plonów, które rodzi
ziemia, a człowiek może z nich
korzystać.
STR. 02-03
Współczesna
na dożynki
W tym roku brak wody
miał wpływ zarówno
na jakość zboża, jak
i na jego plon
STR. 04
Co roku branża rolna
spotyka się w Bednarach.
Będzie mnóstwo nowi-
nek technicznych.
STR. 06
Zbiory warzyw grunto-
wych będą o 9 proc.
mniejsze niż
przed rokiem.
STR. 05
2. 0202 a
Czwartek, 12.09.2019
Wieniec
to wyraz
radości
i dumy
z zebranych
plonów
Tradycja
BarbaraKociakowska
barbara.kociakowska@polskapress.pl
Niewyobrażamysobiedoży-
nekbezokazałychwieńców.
Niekażdyjednakwie,coone
symbolizują.Wieniecdożyn-
kowyjestsymbolemwszyst-
kichplonów,którerodzizie-
mia,aczłowiekmożeznich
korzystać.Wyrażaradośćidu-
męzzebranychplonów.
Tradycyjnewieńcedożynkowe
mająkształtkorony.Kiedyśbo-
wiem – pozakończeniu żniw –
takie wieńce przynoszono go-
spodarzowi z pola. Niosły je
nagłowachwystrojonepanny.
Dziśwyglądwieńcówdożynko-
wychbardzosięzmienił,sąone
o wiele większe, najczęściej
musi je nieść kilka osób. Poza
tymcorazwiększąpopularność
zyskują tzw. wieńce nowo-
czesne,przytworzeniuktórych
nie obowiązują żadne reguły.
Często są to wręcz małe dzieła
sztuki–mająróżnekształtyisą
przygotowanezróżnychmate-
riałów. Wieńce nowoczesne
przeważnienawiązujądosym-
bolikireligijnej –sątonp.krzyże,
hostie, figury Maryi, kościoły,
krzyże,kapliczki.Alezdarzasię
także, że rolnicy przynoszą
miniszopki przedstawiające
scenki z życia wiejskiego – np.
zagrodęzezwierzętami.
Jakie zasady obowiązują
przy tworzeniu wieńca trady-
cyjnego?Przedewszystkimpo-
winien on zawierać każdy ro-
dzaj zboża: pszenicę, owies,
żyto, pszenżyto, jęczmień.
Oprócz kłosów zbóż wplata się
też zioła i kwiaty – zarówno
polne, jak i ogrodowe, a także
owoce(wieniecdożynkowyjest
bowiemzwieńczeniempracca-
łego okresu wegetatywnego).
Częstowwieńcachpojawiasię
takżejarzębina,którasymboli-
zuje płodność. Ma ona zapew-
nićurodzajwprzyszłymroku.
Wieniec tradycyjny –
w kształcie korony – przygoto-
wywały w minionym roku pa-
niezKGWPaprotkinaDożynki
PrezydenckiewSpale.
– Kłosy zbóż zaczęłyśmy
zbierać dużo wcześniej, kiedy
Bożena Jelska-Jaroś, wicestarosta powiatu sokólskiego i Piotr Rećko, starosta prezentują w Kolnie wieniec
z sołectwa Hałe
Współczesnanadożynki
REKLAMA 009304573
KLESZCZELE,
UL. AKACJOWA 1
TEL. 511 721 727
SPRZEDAŻ MATERIAŁU
SIEWNEGO I NAWOZÓW
TEL. 516 108 096
SKUP ZBÓŻ
ANDRZEJ
BRZOZOWSKI
Usługi Rolnicze, Gospodarstwo Rolne
Parcewo 138, 17-100 Bielsk Podlaski
PARCEWO 138
17-100 BIELSK PODLASKI
TEL. 516 108 096
JUCHNOWIEC GÓRNY
UL. SZKOLNA 9
TEL. 517 484 404
SKUP NASION
STRĄCZKOWYCH
ŁUBIN,
BOBIK I INNE
SKUP
CIELĄT
17-250 Kleszczele,
ul. Akacjowa 1
1 bydlo@gr-parcewo.pl
TEL: 511 721 727
REKLAMA009290164
3. 0303a
Czwartek, 12.09.2019
c przygotowany przez panie
FOT.ANATOLCHOMICZ
Pięknewieńcedożynkowetoprawdziwedziełasztuki.
Zawierająonezboża:pszenicę,owies,żyto,pszenżyto,jęczmień
FOT.ANATOLCHOMICZ
Współczesnanadożynki
byłyjeszczezielone –mówiJu-
stynaCyganzKGWPaprotki.–
Późniejjesuszyłyśmy.Znalazły
się one obok dojrzałych kło-
sów, bo zależało nam na tym,
bybyłoróżnorodnie.
Wwieńcuznalazłysię:jęcz-
mień, pszenica, proso, gryka,
len. Były też nasiona fasoli
i dyni – posłużyły do wykleje-
niakwiatów.Niezabrakłojarzę-
biny,suszonychkwiatówibuk-
szpanu.
–Ażewminionymrokuob-
chodziliśmy setną rocznicę
odzyskanianiepodległości,na-
wiązałyśmydotegownaszym
wieńcu dożynkowym – mówi
JustynaCygan.
Ile czasu zajęło Paprotkom
przygotowanie tradycyjnego
wieńca?Przezokoło2miesiące
zbierały i suszyły kłosy. Przez
kolejny miesiąc spotykały się
w miarę możliwości, by
wszystkoumocowaćnastelażu.
JustynaCyganprzyznaje,że
taki wieniec Paprotki robiły
pierwszy raz. Zanim się za to
zabrały, obejrzały wiele zdjęć
orazfilmównayoutube.
– Mamy też w kole starsze
panie, które kiedyś przygoto-
wywały wieńce, więc mogły
służyć radą – dodaje członkini
KGWPaprotki.
Nowoczesne wieńce prefe-
rująnatomiastpaniezewsiHałe
wpowieciesokólskim.Coroku
przygotowują one wieniec
doswegokościołana15sierpnia.
W tym roku ich wieniec został
zaprezentowanywKolniepod-
czasIIOgólnopolskiegoŚwięta
„Wdzięcznipolskiejwsi”.
- Pomysł zrobienia wieńca
w kształcie krzyża powstał
spontanicznie – mówi Anna
Roszkowska, jedna z mieszka-
nek wsi Hałe. – Spojrzałam
w kościele na krzyż i pomyśla-
łam, że może w tym roku zro-
bimytakiwłaśniewieniec.
Dodaje,żewubiegłymroku
- w setną rocznicę odzyskania
niepodległości–przygotowały
orła.
Tegoroczny wieniec robiły
przez tydzień. Pracowało
przy nim 5-6 kobiet. Oczywiś-
cie zboże zbierały już dużo
wcześniej – już od czerwca,
kiedy było ono jeszcze zie-
lone. Suszyły je w ciemnych
miejscach, by ładnie wyglą-
dało.
-Wnaszymwieńcuznalazły
się:owies,pszenica,żyto,jęcz-
mień–mówiAnnaRoszkowska.
Dodaje,żepaniemyśląowy-
daniukalendarzazewszystkimi
wieńcami,którezrobiły.Amają
ich już na swoim koncie 10,
przeważnie nowoczesne,choć
tradycyjneteżsięzdarzały.
- Robienie wieńca to taki
fajny czas, jedyny moment
wciąguroku,kiedyspotykamy
się w większym gronie, mo-
żemyprzyokazjiporozmawiać
– dodaje przedstawicielka wsi
Hałe.
Wieniec jest symbolem dożynek, symbolizującym wszystkie
plony, które rodzi ziemia i z których człowiek może korzystać
FOT.ANATOLCHOMICZ
REKLAMA 009295420
Ekogroszek z najniższą
zawartością popiołu
na rynku!
Ekogroszek Extra Premium + powstaje z wysokokwalifikowanego
węgla poddanego najnowocześniejszemu procesowi suchego
wzbogacania i oczyszczania.
Ekogroszek Extra Premium + to najwyższa kaloryczność
i rewelacyjnie niska zawartość popiołu, a także niska zawartość
siarki i spiekalność bliska zeru.
Tak wysokie parametry to:
- większa wydajność i mniejsze zużycie węgla,
- obsługa kotła i czyszczenie komory spalania zredukowane do minimum,
- dłuższa żywotność kotła i przewodów kominowych,
- zminimalizowane szlakowanie, żużlowanie i koksowanie,
- znaczące korzyści dla środowiska
Parametry:
- uziarnienie 5-25 mm
- kaloryczność26-28 MJ/kg
- popiół do 5%
- siarka do 0,5%
- RI 5
- części lotne 35%
Ekogroszek Extra Premium + to ekologiczne spalanie potwierdzone
certyfikatem
Znak Bezpieczeństwa Ekologicznego. Paliwo najwyższej jakości klasy
A, idealne do spalania w kotłach klasy 5.
Spalanie węgla o takich parametrach daje w efekcie ultra niskie
Emisje gazów cieplarnianych, korzyści ekologiczne i ekonomiczne.
www.energobielsk.pl
4. 0404 a
Czwartek, 12.09.2019Współczesnanadożynki
Zbiory zbóż – szacunkowo większe
Analizy
BarbaraKociakowska
barbara.kociakowska@polskapress.pl
Wedługwstępnychszacun-
kówGUSwskalikrajuzbiory
zbóżpodstawowychzmie-
szankamizbożowymipowin-
nybyćookoło8proc.większe
odubiegłorocznychiwynieść
około0,5mlnton.Należypa-
miętaćjednak,żewminionym
rokuuprawyzostałytakże
dotknięteprzezsuszę.Ileziar-
nazebralipodlascyrolnicy,
narazieniewiadomo,gdyż
GUSnatymetapieniepodaje
danychdlaposzczególnych
województw.
– Brak wody miał wpływ za-
równo na jakość zboża jak
i na jego plon – mówi Andrzej
Brzozowski, właściciel gospo-
darstwa rolnego z siedzibą
w Parcewie, w powiecie biel-
skim.
Ocenia on, że tegoroczne
plonypszenicyirzepakuwjego
gospodarstwie będą o 20 -30
proc.niższe,apszenżytanawet
o 40 proc. Na przykład psze-
nicy zazwyczaj zbiera ponad 9
ton z hektara, a w tym roku
byłototylko6–6,5tony,zbiory
rzepaku ocenia na 3,8 – 4 t/ha
(normalnie jest to zazwyczaj
około 5t),natomiastpszenżyta
zbierzetylko3–3,5t/ha.
Na plantacjach Andrzeja
Brzozowskiego słabiej niż
przed rokiem zapowiadają się
także zbiory kukurydzy prze-
znaczonejnaziarno.
– W ubiegłym roku deszcze
przyszły w odpowiednim mo-
mencie,dziękiczemuplonkuku-
rydzyniebyłzły–oceniarolnik.
Zauważa, że dużo kukury-
dzy przeznaczonej na ziarno
„pójdzie”nakiszonkidlabydła.
Niektórzyrolnicybowiemsieją
więcej kukurydzy niż potrze-
bują na paszę, by w razie nieu-
rodzajumiećpolemanewru.
Jak podaje GUS, siewy zbóż
ozimych jesienią minionego
roku przeprowadzono na ogół
w optymalnych terminach
agrotechnicznych, pomimo
znacznegoprzesuszeniagleby.
Rośliny miały dobre warunki
dowzrostuirozwoju.Wstanzi-
mowegospoczynkuweszłydo-
brze wyrośnięte i rozkrze-
wione. Również zima była ła-
skawa dla ozimin. Dopiero
w kwietniu odnotowano
znacznezmniejszeniezapasów
wodywglebie,któremiałonie-
korzystnywpływnarozwójza-
równo zbóż jarych jak i ozi-
mych.
W maju wystąpił już zna-
czny niedobór opadów, co
wpłynęło niekorzystnie na te-
mpo wzrostu i rozwoju roślin.
Wzrost zbóż w okresie ich naj-
większego zapotrzebowania
na wodę przebiegał w warun-
kach niedostatecznego uwil-
goceniagleby. Wdrugiejitrze-
ciejdekadzieczerwcamieliśmy
wyjątkowo wysokie tempera-
turypowietrza–znacznieprze-
kraczające normy wieloletnie
przy jednocześnie bardzo ni-
skich(znacznieponiżejnormy)
w tym okresie opadach atmo-
sferycznych.
W wyniku niedoboru opa-
dów w wielu rejonach kraju
nastąpiło znaczne przesusze-
nie wierzchniej warstwy
gruntu. Stan wielu upraw
(szczególniezbóżjarych)uległ
pogorszeniu. Rozpoczęte
w czerwcu dojrzewanie zbóż
ozimychijarych,wlipcuprze-
biegało także w warunkach
znacznegoprzesuszeniagleby.
Na terenach, gdzie wystąpił
duży niedobór opadów dało
się zaobserwować słabe wy-
rośnięcie zbóż jarych, słabe
wykłoszenie oraz niedosta-
tecznewykształcenieiwypeł-
nienie kłosów.
W tym roku brak wody miał wpływ zarówno na jakość zboża, jak i na jego plon
FOT.ARCHIWUM
TEGOROCZNEPLONY
ZBÓŻ,RZEPAKU
IRZEPIKU(WDT/HA)
a zboża podstawowe
z mieszankami zbożo-
wymi – 34,4
a pszenica ozima – 45,6
a pszenica jara – 33,2
a żyto – 26,2
a jęczmień ozimy – 40,4
a jęczmień jary – 30,3
a owies – 23,9
a pszenżyto ozime – 35,5
a pszenżyto jare – 28,1
a mieszanki zbożowe
ozime – 31,3
a mieszanki zbożowe jare
– 26,3
a rzepak i rzepik ogółem
– 27,9
TOJESTWAŻNE
REKLAMA 009289446
5. 0505a
Czwartek, 12.09.2019 Współczesnanadożynki
To był zły rok dla warzyw i owoców
Szacunki
BarbaraKociakowska
barbara.kociakowska@polskapress.pl
Wtymrokurolnicyzbiorą du-
żomniejwarzywiowoców.
Wedługwstępnychszacun-
kówGUSzbiorywarzywgrun-
towychbędąo9proc.mniej-
szeniżprzedrokiem,alewpo-
równaniudośredniejzlat
2011–2015 ażo 14proc.Nato-
miastzbioryowocówzdrzew
będąmniejszeo24proc.niż
przedrokiem.Trzebajednak
pamiętać,żewminionymro-
kubyłyonerekordowowy-
sokie.
GUSocenia,że zbiorywarzyw
wyniosąwtymrokublisko3,8
mln ton. Wstępne szacunki
przewidują zmniejszenie –
w porównaniu do poprzed-
niego sezonu – produkcji
wszystkich podstawowych
warzyw gruntowych. Osta-
tecznawysokośćzbiorówzale-
żeć będzie od dalszego prze-
bieguwarunkówpogodowych.
Najbardziejposzkodowane
sąodmianywczesne
W tym roku pogoda nie sprzy-
jała zwłaszcza dla wczesnych
odmian warzyw. Siewy były
nieco opóźnione, a wschody
nierównomierne. Deficyt
wody w glebie, jaki obserwo-
waliśmypozimie,niesprzyjał
początkowejwegetacjiwarzyw
gruntowych. W kwietniu było
jeszcze gorzej – brak opadów
i wysokie temperatury powie-
trza na wielu plantacjach spo-
wodowałyzahamowaniekieł-
kowaniawarzywikonieczność
dokonania powtórnych sie-
wów. W maju wprawdzie było
więcejwilgoci,alechłodyogra-
niczyły wzrost roślin. Nato-
miastwczerwcuekstremalnie
wysokie temperatury powie-
trzaibrakopadówprzyczyniły
siędozahamowaniaprzyrostu
masybiologicznejwarzyw.Sy-
tuację poprawiły dopiero
opady w pierwszej dekadzie
lipca, ale dla odmian wczes-
nych niestety było już za
późno.
W ubiegłym roku plony
owoców były rekordowo wy-
sokie. W tym roku będą dużo
niższe–ażo24proc.iwyniosą
niespełna3,9mlnt.Spowodo-
wanejesttoprzedewszystkim
wiosennymi przymrozkami
występującymi w okresie
kwitnienia i zawiązywania
owoców oraz przedłużającą
się suszą. W drugiej połowie
kwietnia i pierwszej dekadzie
maja fale przymrozków spo-
wodowałyuszkodzeniekwia-
tów i zawiązków. W woje-
wództwie podlaskimczęśćsa-
dów została doszczętnie
przemrożona.
Wtymrokuniebędziemiał
czegozbieraćm.in.MarekWar-
chołzTopolanwgm.Michałowo.
- Komisja szacująca straty
spowodowane przez przym-
rozkioceniła,żewmoimsadzie
wynoszą one aż 98 proc. -
mówi Marek Warchoł. - Zbiorę
więcśladoweilościjabłek.
Dodaje,żeinnesadywwoje-
wództwiepodlaskimteżucier-
piaływwynikuprzymrozków,
choćnieażwtakimstopniu.
- Zbiory jabłek w moim sa-
dziebędąmniejszeodprzecięt-
nych - mówi Robert Backiel
z podbiałostockich Łysek. - To
efekt wiosennych przymroz-
ków.
GUS w swoim raporcie
zwraca uwagę, że w dodatku
wskutek braku dostatecznej
ilościwilgociwglebieorazwy-
jątkowo wysokich temperatur
wczerwcu,nastąpiłrekordowo
wysokiopadzawiązków.
Wszystkichowoców
będziemniej
Według szacunków GUS,
zbiory jabłek w tym roku będą
o 25 proc. mniejsze. Poza tym,
owoce będą gorszej jakości.
Gruszek zbierzemy o 26 proc.
mniejniżprzedrokiem,śliwek
o 20 proc. mniej (po uwzględ-
nieniu dobrze zapowiadają-
cego się plonowania odmian
późniejszych), wiśni o 22 proc.
mniej. Również znacznie niż-
sze niż przed rokiem będą
zbiorybrzoskwiń,moreliiorze-
chówwłoskich.
Także na plantacjach krze-
wówowocowychiowocówja-
godowych zbiory będą dużo
niższe – aż o 20 proc. To też
winaprzymrozkóworazbraku
dostatecznej ilości wilgoci
wglebie.Wnajwiększymstop-
niuucierpiałymaliny.Odmiany
letnie w znacznym procencie
przemarzły podczas zimy
(około 70 proc. plantacji
wogólesięnierozwinęło).Na-
tomiast plantacje odmian je-
siennych zostały dotknięte
przez wiosenne przymrozki.
Jednocześnie na wielu planta-
cjach z powodu suszy zasy-
chająpędy.Natomiastczarnych
porzeczekmabyćook.28proc.
mniejniżprzedrokiem.
W tym roku pogoda nie sprzyjała zwłaszcza dla wczesnych odmian warzyw
FOT.POLSKAPRESS
REKLAMA009302840
6. 0606 a
Czwartek, 12.09.2019
Targi w Bednarach 2019!
WystawaAgroShow
DonajwiększymwPolscetar-
gówrolniczychijednychznaj-
większychtakichimprezwEu-
ropiepozostajecorazmniej
czasu,.Organizatorzyjużna2
miesiąceprzedtargamiujaw-
niliprogramAgroShow2019
wBednarach.Podobniejak
roktemu,wystawapotrwa
odczwartkudoniedzieli.
Co roku w drugiej połowie
wrześniabranżarolnaspotyka
się w Bednarach koło Pozna-
nia. Tak będzie w 2019 roku,
kiedy od 19 do 22 września
w gminie Pobiedziska na Mię-
dzynarodowej Wystawie Rol-
niczejAgroShowwBednarach
pojawią się setki wystawców
z Polski i zagranicy.
Wystawa Agro Show to
jedna z największych wystaw
w Europie. Impreza organizo-
wana jest od 1999 roku. Po-
czątkowo była Wystawą ma-
szyn i urządzeń rolniczych.
Obecnie do wystawców
zbranżytechnikirolniczejdo-
łączyli producenci nawozów,
nasion, środków ochrony ro-
ślinorazinnychbranżzwiąza-
nych z rolnictwem. Wystawa
obejmujerównieżpokazyma-
szyn. Każdego roku na wysta-
wieprezentujesięok.800firm
w szeroko pojętej branży rol-
niczej.
„Plenerowa formuła i do-
godny wrześniowy termin
sprawiają,żeMiędzynarodowa
Wystawa Rolnicza Agro Show
cieszysięogromnymzaintere-
sowaniemrolnikówzcałejPol-
ski, którzy tłumnie przyjeż-
dżają, by zapoznać się z naj-
nowszymitrendamiipropozy-
cjamifirmsektorarolniczego”,
przekonująorganizatorzy-Pol-
ska Izba Gospodarcza Maszyn
iUrządzeńRolniczych.
Przez trzy dni (piątek-nie-
dziela)napolachpokazowych
rolnicy będą mieli okazję
przyjrzećsiępracyopryskiwa-
czy w systemie rolnictwa pre-
cyzyjnegooraztechnicesiewu
zbóż w systemie uproszczo-
nym.
Tutaj na kilkudziesięciu
hektarachprezentowanesąnie
tylko najnowocześniejsze ma-
szynyiurządzeniarolniczeoraz
środki produkcji rolnej, ale też
najnowocześniejsze technolo-
giestosowanewprodukcjirol-
nej.
Na odwidzających Między-
narodową Wystawę Rolniczą
Agro Show w Bednarach cze-
kają m.in.:
a pokazy maszyn w nowej
formule;rolnictwoprecyzyjne
i technika siewu zbóż w syste-
mieuproszczonym
a prezentacje maszyn
napasiegłównym,
a Magazyn TYDZIEŃ - na-
grywanynaterenieAgroShow,
adebatytematyczne,
a linie meleksowe na tere-
niewystawy.
Odwiedzający imprezę tar-
gowąbędąmogliteżspotkaćsię
bezpośredniozprzedstawicie-
lami wszystkich liczących się
instytucjiiagencjizwiązanych
zbranżąrolniczą.
Wystawę każdego roku
odwiedzablisko140tysięcyrol-
ników.
opr.(d)
Targi rolnicze to okazja, by zobaczyć część maszyn podczas
pracy – organizowane są pokazy na polach pokazowych
FOTARCHIWUM
Do 250 tys. zł na firmę
Aktualności
Jeszczedo28wrześniabr.oso-
byprowadzącechówlubho-
dowlętrzodychlewnejnate-
renachobjętychASFichcące
zniejzrezygnować,mogąskła-
daćwoddziałachregionalnych
ARiMRwnioskioprzyznanie
pomocynarozpoczęciedzia-
łalnościpozarolniczej.
O pomoc od państwa może
ubiegaćsięrolnik,małżonekrol-
nikalubdomownik,którym.in.
podlegaubezpieczeniuspołecz-
nemu rolników w pełnym za-
kresie, nieprzerwanie co naj-
mniejod12miesięcyprzedzło-
żeniem wniosku o przyznanie
pomocy. Ponadto rolnik musi
miećprzyznanąjednolitąpłat-
nośćobszarowądoużytkówrol-
nychwchodzącychwskładgo-
spodarstwaza2018 lubza2019r.
Katalog działalności gospo-
darczych objętych wsparciem
jest szeroki i obejmuje usługi,
produkcję czy sprzedaż róż-
nych produktów nie związa-
nychzrolnictwem.
Wysokość pomocy zależy
od liczby nowo utworzonych
miejscpracy.opr.(d)
Współczesnanadożynki
REKLAMA 009311531
7. 0707a
Czwartek, 12.09.2019 Współczesnanadożynki
Warto poznać zwyczaje związane
z uprawą roli i żniwami
Tradycja
Przypominanietradycjiżniw-
nychjestgłównymcelemPod-
laskiegoŚwiętaChleba–naj-
większejimprezyorganizowa-
nejwMuzeumRolnictwaim.
ks.KrzysztofaKlukawCiecha-
nowcu.
Chodzi o zachowanie w pa-
mięci i przekaz tradycji żniw-
nych oraz obrzędów jej towa-
rzyszących, a także wzmoc-
nieniepoczuciatożsamościre-
gionalnej.Podczastejimprezy
folklorystycznej tysiące osób
jąodwiedzającychmarównież
okazję,abyprzyjrzećsiępracy
dawnych maszyn rolniczych.
Tutaj można podziwiać ma-
szyny i urządzenia, jakie były
w gospodarstwach przed laty.
Na zdjęciach przedstawiamy
życie podlaskiej wsi. (d)
Podbieranie zboża sierpem
FOT.ARTURWARCHALA
FOT.ARTURWARCHALA
Przed laty tak wyglądało koszenie przez gospodarzy zboża kosą (tonarzędzieskładającesię
zdługiego(0,6–0,8m)wygiętegonoża-klingi,zamocowanegonadrzewcu(ok.1,6-2,0m)
FOT.ŁUKASZUSZYŃSKI
Takwyglądałamłockaparowa
FOT.ARTURWARCHALA
Wiązaniesnopkówniebyłołatwe
Robienie pasa ze słomy do wiązania snopków
FOT.ARTURWARCHALA
Kopanie ziemniaków kopaczką konną gwiazdową
FOT.ŁUKASZUSZYŃSKI
Do wykopków mobilizowały się całe rodziny
FOT.ARTURWARCHALA
